ZAMIERZONE I NIEZAMIERZONE SKUTKI LEKCEWA)(1,$%à '8320,$58 1$35=<.àA'=,(0$785<=Ä- =<.A POLSKIEGO

Transkrypt

1 ROMAN SOKULSKI Olsztyn ZAMIERZONE I NIEZAMIERZONE SKUTKI LEKCEWA)(1,$%à '8320,$58 1$35=<.àA'=,(0$785<=Ä- =<.A POLSKIEGO 'RQDSLVDQLDWHJRDUW\NXáXVNáRQLáDPQLHSHZQDSRVWDZD&HQWUDlnej Komisji EgzaPLQDF\MQHMNWyUPRJ]UR]XPLHüDOHNWyUHMQLHPRJDNFHSWRZDü3ROHJD RQDQDXQLNDQLXSRPLMDQLXOHNFHZD*HQLXLQIRUPDFMLGRW\F]F\FKRFHQ\WHVWXQD SR]LRPLHEáGXSRPLDUX&]DVDPLPDPQDZHWZUD*HQLH*HSUREOHPWHQGOD.o- PLVML(J]DPLQDF\MQ\FKQLHLVWQLHMH7D]PRZDPLOF]HQLDSU]\SRPLQDWURFKDQtroSRORJLF]QHIXQNFMRQRZDQLHWDEXNWyUHRSLHUDVLZVSRáHF]HVWZDFKSLHUZRtnych na zakazie wykoq\zdqld SHZQ\FK F]\QQRFL X*\ZDQLX DOER GRW\NDQLD pewnych przedplrwyzz\pdzldqlxshzq\fkváyz 1. : WDNLP UD]LH ÄFR WR ]D GLDEHá NWyUHJR WHUD] QLF]\P NUyOLND ZyFLJDP z NDSHOXV]D"%ROHVáDZ 1LHPLHUNR Z\Uy*QLá QDVWSXMF KLHUDrFKL QLH]EGQ\FK ZáDFLZRFL SRPLDUX G\GDNW\F]QHJR QLH]DOH*QRü V\WXDFML SRPLDURZHM: Go- NáDGQHSXQNWRZDQLH]DGD:U]HWHOQRüSRPLDUX:WUDIQRüSRPLDUX:RELHktywizm pomiaru 2. Wszystkie wymieqlrqhsrz\*hmzádflzrflsrplduxz po- GDQHMNROHMQRFLVáX*]apewnieniu obiektywizm pomiaru dydaktycznego. :\GDMH VL*H Z SROVNLP V\VWHPLH HJ]DPLQyZ]HZQWU]Q\FK]aELHJD VL SU]HGH ZV]\VWNLP R QLH]DOH*QRüV\WXDFMLSRPLDURZHMLGRNáDdne punktowanie (z Uy*Q\PVNXWNLHPZSU]\SDGNXSU]HGPLRWyZKXPDQLVW\F]Q\FK-HGQDNZáa- FLZRFLWHQLHV]ZL]DQH]EáGHPSRPLDUXNWyU\UR]SDWU\ZDQ\MHVWZ]DNUHVLH U]HWHOQRFLLWUDIQRFLSRPLDUXG\GDkW\F]QHJR3URIHVRU1LHPLHUNRSRGNUHOD*H ZDUWRü QRPLQDOQD Z\QLNX WHVWRZDQLD Z WHRULL U]HWHOQRFL Z\QLN SUDZG]LZ\ SRMHG\QF]HJR XF]QLD QLH MHVW XVWDORQD L PR*H E\ü W\ONR RV]DFRZDQD SRSU]H] uogólniony EáGVWDQGDUGRZ\QDSRGVWDZLHZ\QLNyZRWU]\PDQ\FKREFL*RQ\FK 1 2.RSDOLVNL:6áRZQLNPLWyZLWUDG\Fji kultury3dvwzrz\,qvw\wxw:\gdzqlf]\:duv]dzd 1987, s Niemierko B., 3RPLDUZ\QLNyZNV]WDáFHQLD, WSiP, Warszawa 1999, s. 170.

2 246 Roman Sokulski EáGDPLSRPLaru 3 3RGNUHOP\WRL*otrzymany w\qlnsrplduxrefl*rq\mhvw PQLHMV]\P OXE ZLNV]\P EáGHP, który szczególnie w przypadku nauk spoáhf]q\fksrzlqlhqe\üsrddawany kontroli, oszacowany. :SRPLDU]HUy*QLFXMF\PZNWyU\PXNáDGHPRGQLHVLHQLDZ\QLNXND*GHJR XF]QLD V Z\QLNL LQQHJR XF]QLD RV]DFRZDQLH EáGX SRPLDUX MHVW V]F]HJyOQLH LVWRWQH(J]DPLQ\]HZQWU]QHVEH]ZWSLHQLDSRPLaUHPUy*QLFXMF\PGODWHJR dziwi mnie pomijanie w pracach komisji Egzaminacyjnych problematyki zwi- ]DQHM ] EáGHP SRPLDUX 3HWHU 7.QLJW SRGNUHOD *H Z\VRND U]HWHOQRü MHVW V]F]HJyOQDZD*QDZRFHQLaQLXGRQLRVá\P 4 DPDWXUD]ÄM]\NDSROVNLHJR MHVWEH] ZWSLHQLDHJ]aPLQHPGRQLRVá\P 8SUDV]F]DMF WURFKRPDZLDQ WX SUREOHPDW\N- ZV]HONLH ]Uy*Qicowanie QLHZ\QLNDMFH]U]HF]\ZLVW\FKUy*QLFPLG]\PLHU]RQ\PZáDFLZRciami mo- *HP\ Z QDXNDFK VSRáHF]Q\FK QD]ZDü EáGHP SRPLDUX 5 -DN SU]HGVWDZLDMWR ]DJDGQLHQLD VSHFMDOLFL SU]HGPLRWRZL" $ODQ 'DYLV Z DUW\NXOH Konstruowanie WHVWyZM]\NRZ\FK zaleca, aby przed przystslhqlhpgrrfhq\z\qlnyz]dshzqlü LFKU]HWHOQRüJG\*Z\QLNLRQLVNLHMU]HWHOQRFLQLHPRJPLHü*DGQHJR]QDF]e- QLDSUyF]ZáDVQHMSU]ySDGNRZRFL 6. 'ODF]HJRZLFQDXF]\FLHOHPLHOLE\SU]\MPRZDüZ\QLNLHJ]DPLQyZ]eZQW- U]Q\FKMDNRSRGVWDZGRSRGHMPRZDQLDGHF\]MLRSURJUDPLHNV]WDáFHQLDGREorze metod i podnoszeniamdnrflsudf\v]nrá\"1dmdnlhmsrgvwdzlhrfhqldqlvsu]h] QDG]yUG\UHNWRU]\V]NRá\QDXF]\FLHOH"6NRURQLHZLHP\QLFRU]HWHOQRFLZ\Qi- NyZHJ]DPLQyZ]HZQWU]Q\FKQLHPR*HP\WH*QLFSRZLHG]LHüRLFKX*\WHF]Qo- FLF]\OLWUDIQRFLQLHPyZLFMX*RRELHNW\ZL]PLHFRQDOH*\SU]HFLH*GRHOementarnej kultury oceniania. Czy polskiej szkole jest potrzebna kultura oceniania? Judith Marquand, spo- U]G]DMFUDSRUW6WXGLXPZVWSQHNUDMRZHJRV\VWHPXRFHQLDQLDZSROVNLPV]NRlnictwie ponadpodstawowymz\uy*qládqdvwsxmfhvnádgqlnlv\vwhpxrfhqldqld egzaminów: 1. ustalenia kryteriów ocen, 2. przygotowanie egzaminów, 3. wy- V]NROHQLHRFHQLDMF\FKQDGDQLHXSUDZQLHRFHQLDMF\PNLHURZDQLHSU]ebiegiem egzaminów, 6. ocenianie egzaminów, 7. zapewnienie porównywdoqrfl kryteriów oceniania, 8. ocenianie rezultatów i zapewnienie informacji zwrotnej ]DUyZQRZVNDOLORNDOQHMMDNUHJLRQDOQHMRUD]ZVNDOLFDáHJRNUDMX=D]QDF]DMF MHGQRF]HQLH*HV\VWHPREHFQ\ZUUHDOL]XMHSXQNW\LZVWRpniu nlhz\vwduf]dmf\p 7 ']LSRODWDFKZ]DNUHVLHSXQNWXFDáDSUDFD3Uo- JUDPX 12:$ 0$785$ QDG XVWDOHQLHP NU\WHULyZ RFHQ ]RVWDáD ]DQHJRZDQD Ibidem, s Knight P.T., The Value of Programme-wide Approach to Assessment, Assessment & Evaluation in Higher Education 2000, No 3. Franfort-Nachmias Ch., Nachmias D., 0HWRG\EDGDZF]HZQDXNDFKVSRáHF]Q\FK, Zysk i S-ka, Po]QDV Davis A..RQVWUXRZDQLHWHVWyZM]\NRZ\FK, [w:] J.P.B. Allen, S. Pit Corder (red.), Kurs edyn- EXUVNLM]\NR]Qawstwa, PWN, Warszawa 1983, s Marquand J., 6WXGLXP ZVWSQH NUDMRZHJR V\VWHPX RFHQLDQLD Z SROVNLP V]NROQLFWZLH SRQDGpodstawowym%LXURNRRUG\QDFMLNV]WDáFHQLDNDGU:DUV]DZDV,,,

3 Zamierzone i niezamierzone skutki lekcewa*hqldeágxsrpldux 247 1DGDZDQLHXSUDZQLHSXQNWSU]HURVáRWURFKV\VWHP]HZQWU]QHJRRFHQLa- QLD 3RUyZQ\ZDOQRü RFHQLHQLD SXQNW L RFHQLDQLHUH]XOWDWyZSXQNWV PRLP]GDQLHPQDGDOUHDOL]RZDQHZVWRSQLXQLHZ\VWDUF]DMF\P7RVPXWQHZy- OLF]HQLHPR*QDSRGVXPRZDüVWZLHUG]HQLHP- Marquand: W Polsce istnieje mo*- OLZRüGDOV]HJRUR]ZLQLFLD]DVWRVRZDQLDWHVWyZMDNRLQVWUXPHQWyZ diagnostycz- Q\FKSURZDG]F\FKGRGRVNRQDOHQLDXF]HQLDVLQaXF]DQLDLRUJDQL]DFMLV]Nyá 8. -HGQDN F]\ VDPR SRZRáDQLH NRPLVML HJ]DPLQDF\MQ\FK L SU]HV]NROHQLH Hg- ]DPLQDWRUyZ VSRZRGXMH UR]ZLQLFLH ]DVWRVRZDQLD WHVWyZ MDNR LQVWUXPHQWyZ diagnostycznych? Z pezqrfl MHVW WR ZDUXQHN QLHZ\VWDrF]DMF\ 'ODF]HJR" 3U]\WRF]WXVWZLHUG]HQLHSHZQHMSDQLSURIHVRUNWyUHZ\GDMHPLVLWXV]F]HJylnie aktualne: $NDGHPLF\VEOL*HMDUW\VWyZQL*XU]GQLNyZ'RSyNLVGRWGQa- XNDVLUR]ZLMD 9 0RLP]GDQLHPMH*HOL3ROVNLe Towarzystwo Diagnostyki Edukacyjnej zapnqlh VL Z NUJX SUREOHPyZ XU]GQLF]\FK SU]HVWDQLH UR]ZLMDü VL diagnostyka edukacyjna. %DGDQLDQDGRNUHOHQLHPU]HWHOQRFLHJ]DPLQXPDWXUDOQHJR ]ÄM]\NDSROVNLego 3RVWDZD &.( L 2.( GRW\F]FD SURFHGXU\ tworzenia testów i ich oceny, SU]\SRPLQD SRVWDZ Nauczyciela-6WUD*QLND :LHONLHM 7DMHPQLF\ L :LHOELFLHOD CenzuU\,QIRUPDFMLÄ-DNGRVWDáHRFHQ"$WRMX*PRMDVSUDZD 10 Brakuje planów tevwyz QLH PyZLF MX* R NDUWRWHNDFK QLH SU]HGVWDZLD VL WH* VSRVREX poprawy zagdzsurfhvlhvwdqgdu\]dfmlqlfqlhpyzlvlwdn*hrlfku]hwhoqrfl MDNE\RQDQLHLVWQLDáD-DN]DWHPUR]ZLMDVLVSRVyEP\OHQLDRMDNRFLHJ]DPi- QyZ ]HZQWU]Q\FK" +HQU\N 6]DOHQLHF ] 2NUJRZHM.RPLVML (J]DPLQDF\MQHM w.udnrzlhqdslvdázduw\kule Od klasycznej teorii testu do probabilistycznych PRGHOL]DGD WHVWRZ\FK*H MaNRü HJ]DPLQyZ]HZQWU]Q\FK Z GX*\P VWRSQLX ]DOH*\RGWHJRF]\SRWUDILP\SU]\JRWRZDüGREUHQDU]G]LDSRPLDUXF]\OLDUNu- V]H HJ]DPLQDF\MQH 7UXGQR VL ] W\P VWZLHUG]HQLHP QLH ]JRG]Lü =DVWaQDZLDü PR*HW\ONRQDVWSQH]GDQLH-H*HOL]HZ]JOGXQDNRQLHF]QRü]DFKRZDQLDQLe- MDZQRFL]DGDQLHPR*QDSURZDG]LüVWDQGDUyzacji na odpowiednio dobranych SUyEDFK XF]QLyZ WR ]DFKRG]L NRQLHF]QRü WZoU]HQLD EDQNyZ ]DGD NWyUH w SU]\V]áRFLSR]ZROWZRU]\üQaU]G]LD]]DGDMX*VSUDZG]RQ\FKSRGF]DVLFK ZF]HQLHMV]\FK]DVWRVRZD 11. &]\R]QDF]DWR*HQLHSURZDG]LVLSURFHVXVWDQGa- U\]DFMLWHVWyZSU]\JRWRZ\ZDQ\FKSU]H]&HQWUDOQL2NUJRZH.RPLVMH(J]DPinacyjne, a dopiero eksperymentuje z puredelolvw\f]q\plprghodpl]dgdwhvwo- 8 Ibidem, s Kostera M., Rosiak A., =DMFLDG\GDNWyczne,*GDVNLH:\GDZQLFWZR3V\FKRORJLF]QH*GDVN 2005, s Taraszkiewicz M., Wprawki z reformy... oceniania, Nowa Polszczyzna 1998, nr 5, s Szaleniec H., 2G NODV\F]QHM WHRULL WHVWX GR SUREDELOLVW\F]Q\FK PRGHOL ]DGDWHVWowych, [w:] B. Niemierko (red.), Ocenianie szkolne. (NRQRPLND L SROLW\ND RZLDWRZD 3UREDELOLVW\F]QH modele pomiaru, 0LG]\Z\G]LDáRZH 6WXGLXP 3HGDJRJLF]QH 8QLZHrV\WHWX *GDVNLHJR *GDVNV

4 248 Roman Sokulski wych? Czy powodem zaniechania standaryzacji jest obawa o zachowanie niejaw- QRFL":\JOGDQDWR*H]UH]\JQRZDQR]NRQWUROLEáGXSRPLDUXZLPL]DFKo- ZDQLDWDMHPQLF\QLHMDZQRFL]DGD1DMDNLHMZLFSRGVWDZLHRFHQLDQD jest praca V]NyáLQDXF]\FLHOLRUD]QDMDNLHMSRGVWDZLHZ\GDZDQHVZLDGHFWZDPDWXUDOQH stanozlfhzduxqhnsu]\mfldqdxf]hoqlhz\*v]h" 3U]\MU]\MP\VLEDGDQLRP]PLHU]DMF\PGRRNUHOHQLDZLHONRFLEáGXSo- PLDUXZSU]\SDGNXHJ]DPLQXPDWXUDOQHJR]Mzyka polskiego. W biuletynie informacyjnym 3U]HG PDWXU -]\NSROVNL, opracowa- Q\PZ&HQWUXP(GXNDFML1DXF]\FLHOLZ*GDVNX,0DMNRZVNDL%1LHPLHUNR SU]HGVWDZLOLDUW\NXáCo warta jest wielokryterialna ocena pisemnych prac maturalnych? 12, w którymrslvdq\]rvwdáhnvshu\phqwsu]hvwdzldmf\dqdol]zlhookryterialnej oceny pisemq\fksudfpdwxudoq\fk]m]\ndsrovnlhjr :SRVWSRZDQLXEDGDZF]\PZ\ORVRZDQRSUDFH]PDWXU\SUyEQHMLUHJXOa- PLQRZHM]LUNWyUHQDVWSQLHVSUDZG]LáD-osobowa grupa poloni- VWyZ ZVSyáSUDFXMF\FK ] &HQWUXP (GXNDFML 1DXF]\FLHOL Z *GDVNX 3UDFH VSUDZG]DQHE\á\EH]]DVWRVRZDQLDVFKHPDWXSXQNWRZDQLDRUD]]]DVWRVRZDQLHP VFKHPDWXSXQNWRZDQLD(PLOLL.XF]\VNLHM 13 SU]\MWHJRSU]H]5HJLRQDOQ\=HVSyá NOWA MATURA jako obowl]xmf\zuhjlrqlhvfkhpdwnu\whuldoqhjrrfhqla- QLDSUDFSLVHPQ\FK]M]\NDSRlskiego. %DGDQLHZ\ND]DáR*H]DGDZDODMFSHZQRüU]HWHOQRüQDSR]LRPLH RFHQ SUDF SLVHPQ\FK ] M]\ND SROVNLHJR X]\VNDQR SU]\ WU]HFK RVREDFK VSUDZG]DMF\FKMHGQSUDF3U]\MHGQ\PVSUDZG]DMF\PU]HWHOQRüE\áDQLH]a- GDZDODMFDZ\QRVLáDRG 0,66). Wa*Q\PZQLRVNLHP]WHJREDGDQLDE\áRWH* RVáDELHQLHPLWXRSRWG]HSRPLaURZHMNU\WHULyZRFHQ\Z\SUDFRZDL schematów punktowania 14 ]NWyU\PWDNZLHONLHQDG]LHMHZL]DOi twórcy reformy edukacyjnej Z 3ROVFH L FR Z\QLNDáR ] UHNRPHQGDFML - 0DUTXDQG : ]DNRF]HQLX DUW\NXáX zwrófrqr XZDJ QD SRWU]HE V\VWHPDW\F]QHM HZDOXDFML Z\QLNyZ X]\VNDQ\FK w trakcie prac nad reiruphj]dplqxpdwxudoqhjr]m]\ndsrovnlhjr:\gdmhvl dzi*hqlh]doh*qhnrplvmhhj]dplqdf\mqhqlhvsurvwdá\wemu zadaniu. : U,QVW\WXW 6SUDZ 3XEOLF]Q\FK SU]HSURZDG]Lá EDGDQLH U]HWHOQRFL RFHQ\SUDF]PDWXU\SUyEQHM-HGQ\P]EDGDQ\FKSU]HGPLRWyZE\áM]\NSROVNL któuhjr RFHQ DUNXV]D HJ]DPLQDF\MQHJR 5 'RODWD X]QDá ]D SULRU\WHWRZ ]H Z]JOGXQDSUREOHPDW\NU]HWHOQRFLV\VWHPyZSXQNWDFML]DGDRWZDUW\FK 15. Do RFHQ\U]HWHOQRFLX*\WRDQDOL]\ZDULDnFMLNWyUDMDNSRGNUHOD%1LHPLHUNRGDMH 12 Niemierko B., Majkowska I., Co warta jest wielokryterialna ocena pisemnych prac maturalnych?, [w:] I. Pancer (red), 3U]HGPDWXU-]\NSROVNL Centrum Edukacji Nauczycieli, *GDVNV XF]\VND(.RPHQWDU]GRNU\WHULyZRFHQ\SLVHPQ\FKSUDFPDWXUDOQ\FK]M]\NDSROVNLHJR, [w:] I. Pancer (red), Przed mdwxu, op. cit., s Ibidem, s Dolata R., :\EUDQH SUREOHP\ U]HWHOQRFL L WUDIQRFL QRZHM PDWXU\, [w:] B. Niemierko, H. Szaleniec (red.), 6WDQGDUG\Z\PDJDLQRUP\WHVWRZHZGLDJQRVW\FHHGXNDF\MQHM Polskie Towarzystwo Diagnostyki Edukacyjnej, Kraków 2004, s. 61.

5 Zamierzone i niezamierzone skutki lekcewa*hqldeágxsrpldux 249 PR*OLZRüJáEV]HJRSR]QDQLDZDUXQNyZGRNRQDQHJRSRPLDUXLVNXWeczniejsze- JRSURMHNWRZDQLDMHJRXOHSV]H 16. :VSyáF]\QQLNU]HWHOQRFLGODDUNXV]D,UHSUH]HQWXMFHJRWHVWVSUDZG]DMF\ XPLHMWQRü F]\WDQLD Z ]DNUHVLH RGELRUX WHNVWX SXEOLF\VW\F]QHJR RV]DFRZDQ\ ]RVWDáQDSR]LRPLH 17 F]\OLMHV]F]HQL*V]\PQL*ZSU]\SDdku badania rzetel- QRFLRFHQLHQLDNU\WHULDOQHJRZ\SUDFRZDQLD]M]\NDSROVNLHJR7DNGX*DZDrWRü EáGSRPLDUXSRZLQQDQLeSRNRLü$MX*QDSHZQRQLHPR*QDQDSRGVWDZLHWDNLHJR SR]LRPXU]HWHOQRFLUR]ZD*DüWUDIQRFLGLDJQRVW\F]QHMZ\QLNyZDUNusza I. Co w tdnlpsu]\sdgnxqdoh*dáre\]urelü",qvw\wxw6sudz3xeolf]q\fkrsua- FRZXMH NRQFHSFM UHIRUP\ HJ]DPLQX PDWXUDOQHJR GRVWU]HJDMF QLVN SU]\GDt- QRüLVWQLHMFHMIRUP\HJ]DPLQRZDQLDGODUR]ZRMXSROVNLFKV]NyáSRQDGJLPQa- ]MDOQ\FK$FRURELZW\PF]DVLHNRPisjHHJ]DPLQDF\MQH"3URSRQXMQDVWSQH PDWXU\SUyEQHLUHJXODPLQRZHSU]HSURZDG]DQHSU]\X*\FLXQLHU]HWHOQ\FKQDU]- G]LSRPLDUX&]\MHVWWRVGEH]SRGVWDZQ\" -DNRRVREDRGSRZLHG]LDOQDZ=HVSROH6]Nyá*DVWURQRPLF]QR-6SR*\ZF]\FK w Olsztynie za przygotowanie klas trzecich technikum do egzaminu maturalnego Z URNX V]NROQ\P ]GHF\GRZDáHP VL QD Z\NRU]\VWDQLH PDWHULDáyZ z SUyEQHJRHJ]DPLQXPDWXUDOQHJR]M]\NDSROVNLHJRSU]HSURZDG]RQHJRZOi- VWRSDG]LHUZZRMHZyG]WZLHZDUPLVNR-mazurskim. W diagnozie uczest- QLF]\áRNODVXF]QLyZ8F]QLRZLHRWU]\PDOLGRUR]ZL]DQLDDUNXV]HHg- ]DPLQDF\MQH 3LHUZV]\ ]DZLHUDá WHVW VNáDGDMF\ VL] ]DGD RWZDUW\FK NUyWNLHM RGSRZLHG]L L ]DPNQLW\FK ZLHORNURWQego wyboru) w jednej wersji. =DGDQLDGRW\F]\á\WHkstu publicystycznego opracowanego na podstawie Katharsis. O uzdrowicielskiej mocy natury $QGU]HMD 6]F]HNOLND 8F]QLRZLH PRJOL X]\VNDü PDNV\PDOQLHSNW]DSUDZLGáRZHUR]ZL]DQLHSLHUZV]HJRDUNXV]DNa rozwizanie obydwu arkuszy przeznaczono 170 minut. IORFLRZH QRUP\ ]DOLF]H QD SRV]F]HJyOQH VWRSQLH ] SLHUZV]HJR DUNXV]D ustalono w VSRVyE]JRGQ\]QRUPDPLSURFHQWRZ\PLRNUHOonymi w Szkolnym 6SRVRELH2FHQLDQLDQDVWRSLHGRSXV]F]DMF\GRSNWQDVWRSLHGRVWDWHFzny 11 GRSNWQDVWRSLHGREU\GRSNWQDVWRSLHEDUG]RGREU\GR pkt, na stoslhfhoxmf\20 pkt. $QDOL]DZVSyáF]\QQLNDáDWZRFLZ\ND]DáDL*SUDZLHZV]\VWNLH]DGDQLDZWe- FLH QD SR]LRPLH NRQLHF]Q\P RND]Dá\ VL EDUG]R ádwzh L ádwzh ZVSyáF]\QQLN ádwzrflzsu]hg]ldohrg do 0,87). Zadania na poziomie podstawowym miaá\edug]lhm]uy*qlfrzdq\sr]lrpádwzrflrgwuxgq\fk]dgdqlh 0,21) do EDUG]RáDWZ\FK]DGDQLH 3RGREQLH]Uy*QLFRZDQHE\á\]DGDQLDQDSoziomie rozszerzonym: od trudnych (zadanie 9. 0,4) do ádwz\fk]dgdqlh 1DMEDUG]LHM]Uy*QLFRZDQHRND]Dá\VLMHGQDN]DGDQLDQDSR]LRPLHGRSHá- QLDMF\P EDUG]R WUXGQH WUXGQH XPLDUNRZDQLH WUXGQH L ádwzh ZVSyáF]\QQLN ádwzrflzsu]hg]ldohrggr 16 Niemierko B., Pomiar wyników..., op. cit., s Dolata R., op. cit., s. 68.

6 250 Roman Sokulski UHGQLD DU\WPHW\F]QD WHVWX Z\QLRVáD (na poziomie stopnia dopusz- F]DMFHJR RGFK\OHQLH VWDQGDUGRZH U]HWHOQRü WHVWX Z\UD*RQD ZVSyá- F]\QQLNLHPZHZQWU]QHM]JRGQRFLWHVWX MDNZLGDüMHVWRQDEDUG]R]EOi- *RQD GR U]HWHOQRFL RV]DFRZDQHM SU]H] 5 'oodw 1D SRGVWDZLH X]\VNDQ\FK daq\fkz\fljqlwrqdvwsxmfhzqloski: 1. 6WDQGDUGGRW\F]F\RGF]\W\ZDQLDVHQVXIUDJPHQWyZ]GDJUXS]GDDNapitu), II. 17 RND]DáVLEDUG]RáDWZ\0,93, 0,81). 2. 6WDQGDUG GRW\F]F\ Z\RGUEQLDQLD WH]\ JáyZQHM P\OL FaáHJR WHNVWX wykorzystania arguphqwyz]dzduw\fkzwhnflhl VIRUPXáRZDQ\FKZQLP wniosków, II. 18 RND]DáVLEDUG]RáDWZ\LáDWZ\QDUy*Q\FKSR]LRPDFK (0,81, 076). 3. 6WDQGDUGGRW\F]F\RGWZDU]DQLD LQIRUPDFMLVIRUPXáRZDQ\FKZSURVWSU]etwarzania informacji, II. 24 RND]DáVLEDUG]Ráatwy (0,78) i bardzo trudny (0,06). 4. 6WDQGDUGGRW\F]F\SRGVWDZRZ\FKSRMü] zakresu poetyki (wersyfikacji, kompozycji, stylistyki, genologii), teorii literatury i historii literatury, I. 21 RND]Dá VLWUXGQ\ 5. 6WDQGDUG GRW\F]F\ SRGVWDZRZ\FK Z\Uy*QLNyZ Xtworu literackiego oraz ZáDFLZRFLUy*Q\FKURG]DMyZL gatunków literackich, konwencji stylistycznych i tradycji literackich, I. 20 RND]DáVLEDUG]RWUXGQ\ 6. 'X*H ]Uy*QLFRZDQLH ZVSyáF]\QQLND ádwzrfl QD QDMWUXGQLHMV]\FK SR]Lo- PDFKUR]V]HU]DMF\PLGRSHáQLDMF\PVSRZRGoZDáRSUDZGRSRGREQLHL* WHVW RND]DáVLPDáRU]HWHOQ\ZVSyáF]\QQLNZHZQWU]QHM]JRGQRFLWHVWX Z\QLyVá0,547DNGX*DZDUWRüEáGXSRPLDUXSR]ZDODMHG\QLHQDRNUe- OHQLHUy*QLFRVLJQLüPLG]\JUXSDPLNODVDPLXF]QLyZ Jednak wszystkih ZQLRVNL GRW\F]FH VWDQGDUGyZ V QLHX]DVDGQLoQH JG\* SRGZD*D MH QLVND U]HWHOQRü WHVWX = ZLHONLP QDNáDGHP SUDF\ ]PLHU]RQR FR z ]DFKRZDQLHP RERZL]XMF\FK SURFHGXU 3RGMWR QDZHW WUXG Z\Uy*QLHQLD So- ]LRPyZZ\PDJDZWHFLHRUD]RSUDFRZDQRZ\QLNLEDGD3RPLPRW\FKVWDUD ZQLRVNLVQDGDOQLHX]DVDGQLRQHSU]\SDGNRZHLQLHSU]\GDWQHGODXF]QLyZRUD] nauczycieli. 3RPLMDQLHSUREOHPDW\NLEáGXSRPLDUXSURZDG]LGRSRVWSRZania nieetycznego i nielegalnego z punktu widzenia etyki profesjonalnej Na jakiej SRGVWDZLH Z\FLJQLWH ]RVWDá\ ZQLRVNL ] SU]HGVWDZLRQHM SU]H]H mnie diagnozy? Z samodzielnie opracowanej kartoteki testu i planu testu. Pytanie, GODF]HJRQLHPRJWHJR]URELüHNVSHUFLNRPLVMLHJ]DPLQDF\MQHM1RFy*SU]HFLH* QDU]G]LHSRPLDUXMHVWUy*QLFXMFHDMDXF]\QLáHP]QLHJRQDU]G]LHVSUDZG]DMce wielostopniowe. Ale jak w takim przypadnx UR]SDWU\ZDü QLVN U]HWHOQRü QDU]G]LD Uy*QLFXMFHJR" 1R Fy* Z SRPLDU]H VSUDZG]DMF\P QLVND U]HWHOQRü QLHMHVWD*WDNLVWRWQD'RFKRG]LP\ZWHQVSRVyEGRUR]XPRZania opartego na ]DVDG]LHÄEáGQHJRNoáD FRGDMHQLHZLHONLHV]DQVHSU]\MFLD]SRPRFXF]QLRP

7 Zamierzone i niezamierzone skutki lekcewa*hqldeágxsrpldux 251 =ZáDVQHJRGRZLDGF]HQLDZLHP*HWHVW\VSUDZG]DMFHSURVWHXPLHMWQRFL QSSRSUDZQHJRRUWRJUDILF]QHJR]DSLVXGRGDWNRZR]áR*oQH]GX*HMOLF]E\]DGD charakwhu\]xmvlgx*u]hwhoqrflzprlfkedgdqldfku]gx1dwrpldvw WHVW\ VSUDZG]DMFH ]ár*rqh XPLHMWQoFL MDN FKRüE\ XPLHMWQRü F]\WDQLD w zakresie odbioru tekstów literacnlfkfkdudnwhu\]xmvl]ghf\grzdqlhql*v] U]HWHOQRFLZPRLFKEadaniachU]GX 1LH]PLHQLDWRMHGQDNIDNWX*HWHVW\PDáRU]HWHOQHQLHPRJE\üSRGVWDZ GRZQLRVNRZDQLDRRVLJQLFLDFKXF]QLyZ3HUIHNFMDZ]DSHZQLHQLXQLH]DOH*Qo- FLV\WXDFMLHJ]DPLQDF\MQHMLU\JRU\VW\F]QHSU]HVWU]HJDQLHGRNáDGQRFLSXQNWowania nie ozndf]dm DXWRPDW\F]QLH ]ashzqlhqld U]HWHOQRFL QLH PyZLF MX* o WUDIQRFLF]\RELHNW\ZL]PLH %UDNXMHQDPSRGUF]QLNyZWHVWRZDQLDRSUDFRZDQ\FKSU]H]&HQWUDOQ.o- PLVM (J]DPLQDF\MQ ]DZLHUDMF\FK NDUWRWHNL WHVWyZ SODQ\ WHVWyZ ]DGDQLD testowe, wyniki ocen\]dgdwhvwrz\fklwhvwyzzsurfevlhvwdqgdu\]dfml6g] *HWDNMDNQLHPR*QDZSRáRZLHGURJLPLG]\VWDFMDPLZ\VLü]SRFLJXWDNQLH PR*QD]DVWRVRZDüF]FLRZR]DVDGSRPLDUXG\GDNW\F]QHJR&KRüGODQLHNWyU\FK ekspertów komisji egzaminacyjnych opisywana tu sytuacja przypomina wypicie F]FL V]NODnki wody: zastosujemy taki zakres pomiaru dydaktycznego, jaki uznamy za stosowny jest to jednak praktyka nieetyczna i nielegalna z profesjonalnego punktu widzenia.