Wpływ nawożenia azotowego i odmian na charakterystyki spektralne łanu rzepaku ozimego

Transkrypt

1 Tom XXV ROŚLINY OLEISTE 24 Jn Piekrczyk, Mrek Wójtowicz*, Andrzej Wójtowicz** Uniwersytet Adm Mickiewicz w Poznniu * Instytut Hodowli i Aklimtyzcji Roślin, Oddził w Poznniu, ** Instytut Ochrony Roślin w Poznniu Wpływ nwożeni zotowego i odmin n chrkterystyki spektrlne łnu rzepku ozimego Influence of nitrogen fertilistion nd vrieties on spectrl chrcteristic of oilseed rpe crop Słow kluczowe: rzepk ozimy, odminy, nwożenie zotem, chrkterystyki spektrlne roślin W prcy oceniono wpływ odminy i nwożeni zotowego n spektrlne chrkterystyki łnu rzepku ozimego. Polowe pomiry odici spektrlnego wykonno przy użyciu luminncjometru rejestrującego odicie promieniowni w trzech zkresch spektrlnych: widzilnym (65 nm), liskiej podczerwieni (85 nm) i środkowej podczerwieni (165 nm). Pomiry wykonywno w trzech terminch w sezonie wiosennym. N podstwie zmierzonych współczynników odici oliczono trzy wskźniki wegetcyjne (NDVI, ELAI orz STVI). Zstosowne wskźniki wegetcyjne pozwoliły n uchwycenie różnic w rozwoju rzepku ozimego wynikjących z rekcji roślin n nlizowne czynniki doświdczlne (nwożenie zotem, odmin). Key words: winter oilseed rpe, cultivrs, nitrogen ppliction, spectrl chrcteristic of crop The effect of vriety nd nitrogen fertilistion on spectrl chrcteristic of oilseed rpe crop ws estimted. Field spectrl reflectnce mesurements were mde with the field luminncemeter in three wvends: visile (65 nm), ner-infrred (85 nm) nd shortwve infrred (165 nm). Mesurements were tken on three dtes in the spring seson. Three vegettion indices (NDVI, ELAI nd STVI) were developed y comining two or three reflectnce fctors. The vegettion indices enle to seize differences in oilseed plnt development resulted from pplied experimentl fctors (nitrogen fertilistion, vriety). Significnt differentition of NDVI nd ELAI vlues, in udding nd ripening stge, etween BOH 33 or DH W-15 nd Mzur or MR 153 ws demonstrted. Vrince nlysis of yield lso showed significnt differences etween these vrieties. In flowering stge significnt differentition etween five vrieties ws proved only y the SWO 85. Differentition of fertilistion doses ws reflected in spectrl reflectnce minly in ripening stge. With the increse of nitrogen dose the increse of ELAI nd NDVI indices nd decrese of STVI index were oserved. Significnt difference of yield ws noticed etween plots fertilised y nitrogen with dose of 6 kg h -1 nd plots where 14, 18 nd 22 kg N h -1 were pplied. Significntly higher ELAI nd NDVI index vlues were registered from plots fertilised with dose of 18 nd 22 kg N h -1. Coincidence of spectrl chrcteristic nd yields representing experimentl comintions proved opportunity of pplying vegettion indices to forecsting the yield of oilseed rpe.

2 282 Jn Piekrczyk... Wstęp W ciągu osttnich 3 lt zstosownie teledetekcji w rolnictwie yło przedmiotem licznych dń. Zdln oserwcj pól uprwnych prowdzon z poziomu nziemnego, lotniczego lu stelitrnego może yć źródłem informcji o ich stnie dzięki specyficznym włściwościom optycznym roślin. W zleżności od stnu fizjologicznego, pokroju, stopni pokryci gley itd., rośliny w zróżnicownym stopniu pochłniją, przepuszczją i odijją promieniownie słoneczne. N podstwie wielkości odici od roślin promieniowni z zkresu widzilnego i liskiej podczerwieni możn wnioskowć o ich włściwościch iofizycznych. Silną zleżność między odiciem spektrlnym tkimi prmetrmi iofizycznymi roślin jk ioms, pokrycie gley przez rośliny, wskźnik powierzchni liści (LAI) potwierdzją wyniki wielu dń (Vesen i in. 21, Thenkil i in. 2, Ms 2, Dvidson i Csillg 21, Broge i Lelnc 2). Oprcownie metod teledetekcyjnych, które umożliwiłyy ocenę stnu uprw rolniczych i prognozownie plonów n podstwie odici spektrlnego wymg dokłdnych dń włściwości spektrlnych dnego gtunku rośliny. Bdni tkie prowdzi się wykonując nziemne pomiry spektrlne, które polegją n rejestrowniu odici promieniowni elektromgnetycznego o różnych długościch fl od uprw rolniczych przy użyciu luminncjometrów. W zkresie widzilnym odicie promieniowni od roślin jest niskie ze względu n dużą jego sorpcję przez rwniki roślinne. Zncznie większe odicie występuje w zkresie liskiej podczerwieni, gdyż fle z tej części widm po wniknięciu do wnętrz liści są wielokrotnie odijne od jego struktur wewnętrznych. W zkresie środkowej podczerwieni promieniownie jest pochłnine przez wodę i dltego wielkość odici z tego zkresu spektrlnego w dużym stopniu zleży od uwodnieni tknek roślinnych. Dne zerne w trkcie spektrlnych pomirów polowych służą do sporządzni chrkterystyk spektrlnych powierzchni roślinnych, z których korzyst się przy interpretcji orzów stelitrnych lu zdjęć lotniczych. Dotychczs prowdzone dni włściwości spektrlnych dotyczyły różnych uprw rolniczych, tkich jk pszenic i jęczmień (Lemer i in. 1978, Giovcchini i in. 1984, Kuusk 1991), kukurydz (O Neil i in. 1984, Dughtry i in. 2), fsol i groch (Rido i in. 1996) orz ryż (Vesen i in. 21). Zmienność chrkterystyk spektrlnych rzepku ozimego w sezonie wegetcyjnym wynikjącą ze zróżnicowni morfologicznego roślin opisł Piekrczyk (21). Celem prcy yło określenie zróżnicowni spektrlnego pięciu odmin rzepku ozimego orz wpływu zróżnicownych dwek nwożeni zotowego n odicie spektrlne od uprw rzepku ozimego w sezonie wiosennym.

3 Wpływ nwożeni zotowego i odmin n chrkterystyki Metod Bdni przeprowdzono w sezonie 22/23 w miejscowości Łgiewniki (N E ). Doświdczenie złożono w ukłdzie losownych podloków w czterech powtórzenich n gleie runtnej włściwej, nleżącej do kompleksu pszennego-żytniego orz III klsy onitcyjnej. Przedsiewnie zstosowno: 18 2 kg N h -1, 6 kg P 2 O 5 h -1, 9 16 kg K 2 O h -1 w formie Polifoski 6. Oiektem dwczym ył odmin Lisek, dwie odminy mieszńcowe zrestorowne BOH 33 i MR 153, odmin mieszńcow złożon Mzur orz lini DH W-15. Nsion wysino 27 sierpni n poletkch o powierzchni,8 m 2. Siew nsion wykonno siewnikiem smoieżnym w rozstwie 3 cm. Norm wysiewu wynosił 7 szt m -2. Wiosną rzepk nwieziono sletrą monową według schemtu doświdczeni (6,, 14, 18, 22 kg N h -1 ). Rośliny zerno komjnem 8 lipc. Powierzchni poletek do zioru wynosił 9,6 m 2. Pomiry spektrlne wykonywno w trzech terminch w sezonie wiosennym 23 roku: 16 kwietni gdy rośliny yły w fzie pełni pąkowni, 8 mj w fzie kwitnieni roślin i 29 mj w fzie początku dojrzewni. Odicie promieniowni słonecznego od poletek rzepku mierzono przy użyciu luminncjometru polowego CIMEL CE , o polu widzeni α, rejestrującego luminncję w trzech nstępujących knłch: 65 nm, 85 nm i 165 nm. Głowic luminncjometru ył zmontown n ręcznym sttywie, n wysokości 25 cm. Wrunki oświetleni dnych poletek rzepku ozimego w czsie pomirów ich luminncji w trzech terminch przedstwiono w teli 1. Dl zpewnieni njlepszych wrunków oświetleni pomiry wykonywno przy njwyższym położeniu zenitlnym Słońc (θ s ) w dnym dniu. N kżdym poletku, w czterech powtórzenich, mierzono odicie promieniowni słonecznego od uprwy w kierunku ndirowym. Przed rozpoczęciem i po zkończeniu kżdej serii pomirowej rejestrowno wrtość luminncji hlonowego wzorc ieli L h. Poniewż przy stosunkowo niskim położeniu Słońc, w okresie gdy prowdzono dni, zminy jego położeni zenitlnego nstępowły szyko, dltego w celu kontroli zmin wrunków oświetleni kżdemu pomirowi luminncji poletek rzepku towrzyszył pomir gęstości strumieni pdjącego promieniowni w zkresie od 4 do 1 nm, wykonywny przy użyciu pyrnometru LICOR LI-25. Czujnik urządzeni ył umieszczony poziomo n szczycie sttywu. Równocześnie z pomirmi spektrlnymi rejestrowno orzy mierzonej powierzchni przy użyciu prtu cyfrowego AGFA ephoto 168, które później przetwrzno z pomocą oprogrmowni TNTMips w celu oliczeni stopni pokryci gley przez liście orz stopni zkryci zielonych części roślin przez kwity. Wyniki pomirów spektrlnych poletek rzepku przedstwiono w postci spektrlnych współczynników odici fl widzilnych (SWO 65 ), z zkresu liskiej podczerwieni (SWO 85 ) i środkowej podczerwieni (SWO 165 ) orz trzech wskźników wegetcyjnych. Spektrlny współczynnik odici jest definiowny jko

4 284 Jn Piekrczyk... Tel 1 Kąt zenitlny Słońc (θ s ), pokrycie gley przez rośliny orz udził w polu widzeni luminncjometru kwitów roślin pięciu odmin rzepku ozimego w trzech terminch pomirowych Solr zenith ngle (θ s ), ground cover nd proportion of flowers in the luminncemeter field of view (FOV) of five winter oilseed rpe vrieties in three dtes Dt Dte θ s [ ] Fz rozwojow Growing stge Odmin Vriety Pokrycie gley Ground cover [%] Udził kwitów w polu widzeni luminncjometru [%] Proportion of flowers in the FOV pełni pąkowni BOH Lisek 42 DH W Mzur 28 MR kwitnienie roślin BOH Lisek 24 DH W Mzur 29 MR początek BOH 33 dojrzewni Lisek DH W-15 Mzur MR 153 stosunek cłkowitej luminncji oiektu do cłkowitej luminncji powierzchni wzorcowej dl określonej długości fli. Wskźniki wegetcyjne oliczono n podstwie zmierzonych wrtości wspomninych spektrlnych współczynników odici. Stosowne w dnich teledetekcyjnych wskźniki wegetcyjne olicz się jko sumę, różnicę lu ilorz współczynników odici fl z zkresu czerwieni i liskiej podczerwieni widm elektromgnetycznego. Njczęściej stosownym wskźnikiem jest NDVI Normlized Difference Vegettion Index (Buer 1985, McDonld i in. 1998), którego przydtność może yć jednk ogrniczn przez znieczyszczeni tmosfery lu oecność tł gleowego. Dltego wykorzystuje się również inne wskźniki, które w konkretnych zstosownich mogą yć rdziej przydtne niż wskźnik NDVI. Wskźniki wegetcyjne rdzo często stnowią lepszą podstwę do opisu włściwości spektrlnych roślinności niż pomiry odici kżdej z fl nlizowne oddzielnie. W niniejszej prcy zstosowno nstępujące wskźniki wegetcyjne: NDVI = (SWO 85 SWO 65 ) / (SWO 85 + SWO 65 ) (Rouse i in. 1973), ELAI =,441 +,285 (SWO 85 / SWO 65 ) (Nilsson 1985),

5 Wpływ nwożeni zotowego i odmin n chrkterystyki STVI = (SWO 165 SWO 65 ) / SWO 85 (Rido i in. 1998), gdzie: SWO 65 spektrlny współczynnik odici fl czerwonych, SWO 85 spektrlny współczynnik odici fl z zkresu liskiej podczerwieni, SWO 165 spektrlny współczynnik odici fl z zkresu środkowej podczerwieni. Uzyskne wyniki oszcowno nlizą wrincji, istotność różnic określono n poziomie ufności P,5. Wyniki W fzie pąkowni roślin duży wpływ n odicie promieniowni słonecznego od poletek rzepku mił gle, stnowiąc średnio od 58% pol widzeni luminncjometru n poletkch odminy Lisek do 72% n poletkch odminy Mzur (t. 1). W tym stdium rośliny odmin Mzur i MR 153 rozwijły się wolniej niż rośliny trzech pozostłych odmin i dltego ich liście w mniejszym stopniu zkrywły gleę. Mniejsze pokrycie gley przez rośliny powodowło wzrost odici fl czerwonych i fl z zkresu środkowej podczerwieni orz spdek odici fl z zkresu liskiej podczerwieni (rys. 1). W fzie pąkowni njwiększe zróżnicownie między odminmi wykzno wskźnikiem ELAI, którego wrtości oliczone dl odminy Mzur yły prwie dwukrotnie niższe niż dl BOH 33. Odminy BOH 33 i DH W-15 chrkteryzowły się wyższymi wrtościmi wskźników NDVI i ELAI, niższymi wrtościmi wskźnik STVI niż odminy Mzur i MR153. Wrtości wskźników NDVI i ELAI dl odminy Lisek nie różniły się istotnie od wrtości tych wskźników dl pozostłych odmin. W fzie pąkowni wysokość nwożeni nie mił wpływu n zróżnicownie odici spektrlnego. Wrtości współczynników odici fl z wszystkich trzech nlizownych zkresów spektrlnych, jk i wrtości trzech wskźników wegetcyjnych oliczonych dl pięciu różnych dwek nwożeni nie różniły się między soą istotnie (rys. 2). W dniu 8 mj rośliny wszystkich odmin znjdowły się w fzie kwitnieni. Oecność kwitów, które zsłniły niżej położone, zwierjące chlorofil, zielone części roślin powodowł wysokie odicie w zkresie widzilnym. Dltego wielkość odici fl czerwonych w fzie kwitnieni ył rdzo zliżon do odici tych fl rejestrownego wcześniej, w fzie pąkowni, mimo iż ioms roślin i pokrycie gley zncznie się zwiększyły w okresie między 16 kwietni i 8 mj. Njwyższe wrtości współczynnik SWO 65 rejestrowno n poletkch odminy BOH 33, gdzie kwity zjmowły średnio prwie 36% pol widzeni luminncjometru (t. 1). Rośliny tej odminy rosły njszyciej i zkwitły njwcześniej. W fzie kwitnieni odicie promieniowni w zkresie liskiej podczerwieni zwiększyło się w porównniu z odiciem zrejestrownym w fzie pąkowni, co wynikło ze zwiększeni iomsy roślin i cłkowitego zkryci przez nie gley.

6 5 4 3 [%] SWO65 BOH 33 Lisek DH W-15 Mzur MR [%] c c c SWO [%] SWO165 2 c d 2 2 c c 1,,8,6,4,2 NDVI 3,5 3, 2,5 2, 1,5 1,,5 ELAI c c c STVI,, Rys. 1. Zróżnicownie wrtości trzech współczynników odici fl z zkresu widzilnego, liskiej i środkowej podczerwieni orz trzech wskźników wegetcyjnych (NDVI, ELAI i STVI) oliczonych dl pięciu odmin rzepku ozimego w trzech fzch rozwojowych Differentition of three reflectnce fctors nd three vegettion indices (NDVI, ELAI i STVI) clculted for five oilseed rpe vrieties in three growth stges

7 [%] SWO [%] 65 SWO [%] 85 SWO N=6 kg/h N= kg/h N=14 kg/h N=18 kg/h N=22 kg/h 2 c 5 c ,,8,6,4,2 NDVI 4, 3,5 3, 2,5 2, 1,5 1,,5 ELAI STVI c c,, Rys. 2. Zróżnicownie wrtości trzech współczynników odici fl z zkresu widzilnego, liskiej i środkowej podczerwieni orz trzech wskźników wegetcyjnych (NDVI, ELAI i STVI) oliczonych dl poletek rzepku ozimego nwożonych pięciom dwkmi zotu w trzech terminch Differentition of three reflectnce fctors nd three vegettion indices (NDVI, ELAI i STVI) clculted for oilseed rpe plots fertilised with five doses of nitrogen in three terms

8 288 Jn Piekrczyk... Njwyższe wrtości współczynnik SWO 85 w fzie kwitnieni uzyskno, podonie jk w fzie pąkowni, dl odminy BOH 33, njniższe dl odminy Mzur. Spośród trzech nlizownych współczynników odici i trzech wskźników wegetcyjnych jedynie wrtości współczynnik SWO 85 wykzywły istotne sttystycznie różnice odminowe. Wrtości SWO 85 odmin BOH 33, Lisek i DH W-15 yły istotnie wyższe niż wrtości dl odminy Mzur. W zkresie środkowej podczerwieni, wzrost iomsy roślin, w fzie kwitnieni, co z tym idzie zwiększenie ilości wody w nich zwrtej, powodowł silniejszą sorcję promieniowni z tego zkresu spektrlnego i spdek odici w stosunku do fzy pąkowni. W fzie kwitnieni istotne zróżnicownie spektrlne między poletkmi nwożonymi różnymi dwkmi zotu oserwowno w przypdku wskźnik ELAI i współczynnik SWO 85. Istotne sttystycznie różnice w wrtościch wskźnik ELAI występowły między poletkmi nwożonymi dwkmi 6 i 18 kg h -1, ntomist współczynnik SWO 85 wykzywł istotne różnice między dwkmi 6 i 22 kg h -1. W dniu 29 mj rośliny wszystkich odmin rzepku znjdowły się w fzie dojrzewni. W polu widzeni luminncjometru znjdowły się tylko zielone części roślin, dltego w stosunku do poprzedniej fzy wielkość odici fl z zkresu widzilnego i środkowej podczerwieni zncząco zmlł. Fle czerwone yły silnie pochłnine przez chlorofil zwrty w liścich i łuszczynch. Njniższe wrtości współczynnik SWO 65 oserwowno w przypdku odmin Mzur i MR 153, których rośliny, rozwijjąc się wolniej niż rośliny pozostłych trzech odmin, w dniu 29 mj miły wyłącznie łuszczyny cłkowicie zielone. N odminch BOH 33, Lisek i DH W-15 łuszczyny zczynły już runtnieć i dltego odicie fli czerwonej od nich yło istotnie wyższe niż od odmin Mzur i MR 153. Podonie, w zkresie liskiej i środkowej podczerwieni, oecność runtniejących łuszczyn powodowł wzrost odici w stosunku do roślin odmin dojrzewjących później, które miły łuszczyny zielone. Wrtości wskźników wegetcyjnych wyrźnie odzwierciedlły zróżnicownie włściwości spektrlnych odmin rzepku w fzie dojrzewni. Wrtości wszystkich trzech nlizownych wskźników wegetcyjnych oliczonych dl odmin Mzur i MR 153 różniły się istotnie sttystycznie od wrtości tych wskźników oliczonych dl pozostłych trzech odmin: BOH 33, Lisek i DH W-15. W fzie dojrzewni występowło zróżnicownie wielkości odici spektrlnego w zleżności od dwki nwożeni zotowego. N poletkch nwożonych wyższymi dwkmi (22, 18 i 14 kg N h -1 ) odicie fl czerwonych yło niższe niż n poletkch z dwkmi niższymi ( i 6 kg N h -1 ), choć różnice te nie yły istotne sttystycznie. Większe zróżnicownie między poletkmi nwożonymi różnymi dwkmi zotu odnotowno w przypdku współczynników odici fl z zkresu podczerwieni orz wskźników wegetcyjnych. Wrtości wskźników NDVI orz ELAI uzyskne z poletek nwożonych dwkmi 18 i 22 kg N h -1 yły istotnie sttystycznie wyższe od wrtości tych wskźników z poletek nwożo-

9 Wpływ nwożeni zotowego i odmin n chrkterystyki nych dwkmi 6 i kg N h -1. Wrtości wskźnik STVI z poletek nwożonych dwkmi 6 i kg N h -1 yły istotnie wyższe od wrtości tego wskźnik dl poletek nwożonych dwką 22 kg N h -1. Uwzględnione w dnich odminy rzepku ozimego możn podzielić n dwie grupy różniące się wielkością uzysknego plonu. Odminy: BOH 33, Lisek i DH W-15 plonowły istotnie wyżej od odmin: Mzur i MR 153 (rys. 3). Wysokość plonów ył modyfikown również przez nwożenie zotowe. Istotne sttystycznie różnice występowły między poletkmi nwożonymi zotem w dwce 6 kg kg N h -1 poletkmi, n których zstosowno 14, 18, 22 kg N h -1. Oliczon korelcj między wysokością plonu i wrtościmi wskźników wegetcyjnych okzł się istotn sttystycznie w przypdku wskźników NDVI i ELAI w pierwszym terminie pomirowym (16.4) (t. 2) (dt*h -1 ) (dt*h -1 ) Mzur MR 153 DH W-15 Lisek BOH (kgn*h -1 ) Rys. 3. Wysokość plonowni w zleżności od odminy i wiosennego nwożeni zotem Effect of cultivr nd spring nitrogen fertilistion on yield Tel 2 Współczynniki korelcji między plonem i wrtościmi wskźników uzysknymi w trkcie pomirów spektrlnych w pierwszym terminie Correltion coefficients etween the yield nd three vegettion indices from spectrl mesurements tken on the first dte (16.4) Wyszczególnienie Specifiction NDVI ELAI STVI Plon NDVI Normlized Difference Vegettion Index 1 ELAI Estimted Lef Are Index,99 1 STVI Stress Relted Vegettion Index,94,92 1 Plon Yield,46*,46*,39 1 * korelcj istotn sttystycznie n poziomie α =,5 correltion sttisticlly significnt t the level of α =.5

10 29 Jn Piekrczyk... Wnioski 1. Zstosowne wskźniki wegetcyjne pozwoliły n uchwycenie różnic w rozwoju rzepku ozimego wynikjących z rekcji roślin n nlizowne czynniki doświdczlne (nwożenie zotem, odmin). 2. Zróżnicownie odminowe poletek rzepku wynikjące z odmiennego temp wzrostu roślin n początku sezonu wegetcyjnego możn stwierdzić n podstwie odici spektrlnego już w fzie pąkowni. 3. Zróżnicownie dwek zotu wpływło n zmienność trzech wskźników wegetcyjnych NDVI, STVI i ELAI orz współczynnik odici SWO 165 n początku fzy dojrzewni, współczynnik odici SWO 85 wcześniej, o już w fzie kwitnieni. 4. Zieżność zróżnicowni chrkterystyk spektrlnych i plonów uzysknych z komincji doświdczlnych potwierdz możliwość zstosowni wskźników wegetcyjnych do prognozowni wysokości plonu rzepku ozimego. Litertur Buer M. E Spectrl inputs to crop identifiction nd condition ssessment. Proceedings of the IEEE, 73: Broge N.H., Lelnc E. 2. Compring prediction power nd stility of rodnd nd hyperspectrl vegettion indices for estimtion of green lef re index nd cnopy chlorophyll density. Remote Sensing of Environment, 76: Dughtry C.S.T., Wlthll C.L., Kim M.S., Brown de Colstoun E., McMurtrey J.E. 2. Estimting corn lef chlorophyll concentrtion from lef nd cnopy reflectnce. Remote Sensing of Environment, 74: Dvidson A., Csillg F. 21. The influence of vegettion index nd sptil resolution on two-dte remote sensing derived reltion to C4 species coverge. Remote Sensing of Environment, 75: Grielle B., Denoroy P., Gosse G., Justes E., Andersen M.N A model of lef re development nd senescence for winter oilseed rpe. Field Crops Reserch, 57: Giovcchini A., Mttioli A., Spllci A Multispectrl dt monitoring of temporl vegettion chrcteristics. II e Colloquium int. Signtures spectrles d ojets en teledetection. Bordeux, sept INRA Pul. (Les Colloques de I INRA, n o 23): Kuusk A The ngulr distriution of reflectnce nd vegettion indices in rley nd clover cnopies. Remote Sensing of Environment, 37: Lemer R.W., Norieg J.R., Wiegnd C.L Sesonl chnges in reflectnce of two whet cultivrs. Agronomy Journl, 7: Ms S.J. 2. Liner mixture modeling pproch for estimting cotton cnopy ground cover using stellite multispectrl imgery. Remote Sensing of Environment, 72:

11 Wpływ nwożeni zotowego i odmin n chrkterystyki McDonld A.J., Gemmel F.M., Lewis P.E Investigtion of the utility of spectrl vegettion indices for determining informtion on coniferous forests. Remote Sensing, 66: Nilsson H.E Remote Sensing of 6-row rley infected y rley stripe disese. Vxtskyddsrpporter, Jordruk 36, Uppsl, 49. O'Neill P.E., Jckson T.J., Blnchrd B.J., Wng J.R., Gould W.I Effects of corn stlk orienttion nd wter content on pssive microwve sensing of soil moisture. Remote Sensing of Environment, 16: Piekrczyk J. 21. Temporl vrition of the winter rpe crop spectrl chrcteristics. Int. Agrophysics, 15: 1-7. Rouse J.W.Jr., Hs R.H., Schell J.A., Deering D.W Monitoring vegettion systems in the Gret Plins with ERTS. In: Proceedings of the Erth Reserch Technicl Stellite-1 Symposium. Goddrd Spce Flight Center, Wshington, DC, Rido E., Conde J.R., Minguez M.I Estimting fapar from nine vegettion indices for irrigted nd nonirrigted f en nd semilefless pe cnopies. Remote Sensing of Environment, 66: 87-. Thenkil P.S., Smith R.B., De Puw E. 2. Hyperspectrl vegettion indices nd their reltionship with griculturl crop chrcteristics. Remote Sensing of Environment, 71: Vesen K., Gillims S., Nckerts K., Coppin P. 21. Ground-mesured spectrl signtures s indictors of ground cover nd lef re index: the cse of pddy rice. Field Crops Reserch., 69: