Występowanie drobnoustrojów pektynolitycznych w glebie w systemie ekologicznym i konwencjonalnym

Transkrypt

1 32 Polish Journl of Agronomy, No. 15, 2013 Polish Journl of Agronomy 2013, 15, Występownie dronoustrojów pektynolitycznych w gleie w systemie ekologicznym i konwencjonlnym Brr Brez-Borut tedr Mikroiologii i Technologii Żywności Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy ul. Bernrdyńsk 6/8, Bydgoszcz, Polsk Astrkt. Celem dń yło oznczenie liczeności dronoustrojów o włściwościch pektynolitycznych w gleie pod uprwą ziemnik w ekologicznym i konwencjonlnym systemie gospodrowni. Próki gleowe do nliz mikroiologicznych poierno trzy- lu czterokrotnie w ciągu trzech lt. Liczę dronoustrojów zdolnych do hydrolizy pektyn określono metodą posiewu wgłęnego n podłożch o ph 5,2 i ph 8,0. Stwierdzono znczne zróżnicownie poziomu liczeności dronoustrojów pektynolitycznych w porównywnych systemch uprwy. Liczeność mikroorgnizmów hydrolizujących pektyny przez lizy pektynowe ył większ w uprwie ekologicznej niż konwencjonlnej, ntomist hydrolizujących pektyny przez enzymy z grupy poliglkturonz niezncznie wyższ w gleie z systemu konwencjonlnego. Istotny wpływ n rozwój dronoustrojów mił termin poierni próek. Zdecydownie mniejszą liczę dronoustrojów pektynoliltycznych stwierdzono n początku wegetcji roślin (I II termin). Jednk wrz z rozwojem roślin, liczeność ich wzrstł, uzyskując njwyższy poziom w okresie dojrzłości ulw do zioru. słow kluczowe: dronoustroje pektynolityczne, gle, system uprwy, ziemnik WSTĘP Mikroorgnizmy gleowe są odpowiedzilne z ciągłość przeminy mterii i dostępność skłdników pokrmowych dl roślin, decydując o żyzności i produktywności ekosystemów polowych. Dostjące się do gley złożone sustncje orgniczne ulegją przeminom (hydrolizie, minerlizcji) przede wszystkim przy udzile enzymów pochodzeni dronoustrojowego (Acost-Mrtinez i in., 2007; Bielińsk i in., 2000). Autor do kontktu: Brr Brez-Borut e-mil: rez@utp.edu.pl tel Prc wpłynęł do redkcji 8 lipc 2013 r. Pektyny nleżą do wielkocząsteczkowych związków orgnicznych i stnowią wrz z celulozą, skroią, hemicelulozą, ligniną i innymi główną msę mterii orgnicznej, któr uleg cłkowitej lu częściowej minerlizcji. Węgiel zmgzynowny w tych związkch może trfić ponownie do oiegu w wyniku enzymtycznego rozkłdu przez wyspecjlizowne grupy fizjologiczne dronoustrojów pektynolitycznych, celulolitycznych, mylolitycznych i innych (Russel i in., 2005; Solk i in., 2005). Pektyny są poliglkturonidmi zudownymi z nierozgłęzionych łńcuchów kwsu D-glkturonowego połączonego wiąznimi α-1,4-glikozydowymi. Rozkłd pektyn zchodzi z udziłem enzymów pektynolitycznych, do których nleżą enzymy deestryfikujące (pektynomeryloesterz PM) i depolimeryzcyjne (m.in. poliglkturonz PG i liz pektynow LP). Zleżnie od chrkteru enzymów rozkłdjących pektyny n mniejsze cząsteczki powstją różne produkty rozkłdu, głównym z nich jest kws glkturonowy (Fvel-Torresi in., 2006; Selivnovi in., 2008). Poziom ktywności enzymtycznej gle stnowi czuły wskźnik ich żyzności i urodzjności orz informuje o zminch ekologicznych środowisk gleowego (Bielińsk i in., 2000). Skłd ilościowy i jkościowy mikroorgnizmów orz intensywność ktlizownych przez nie procesów zleży od wielu czynników iotycznych, np. odczynu gley, wilgotności, zwrtości C orgnicznego, te w zncznym stopniu ksztłtowne są przez stosowny system uprwy. Ziegi grotechniczne, zwłszcz nwożenie, mją ogromne znczenie dl ktywności mikroorgnizmów gleowych. Zyt intensywne nwożenie minerlne orz stosownie pestycydów w celu chemicznej ochrony roślin może prowdzić do pogorszeni zrówno iologicznych, jk i fizykochemicznych włściwości gle (Mijngos i in., 2006). W systemie uprwy ekologicznej zsoność gley w mkro- i mikroskłdniki utrzymywn jest dzięki stłemu dopływowi do gley mterii orgnicznej w formie oornik, gnojowicy, kompostu orz resztek poziorowych pozostjących n polch (Flis-Bujk i in.,

2 B. Brez-Borut Występownie dronoustrojów pektynolitycznych w gleie w systemie ekologicznym i konwencjonlnym ). Rezygncj ze stosowni chemicznych środków ochrony roślin, które, jk widomo, przyczyniją się do degrdcji gley, jest jednym z wżnych wrunków, jki nleży spełnić w ekologicznej uprwie roślin (Acost- -Mrtinez i in., 2007). Mrtyniuk i in. (2007) orz Frąc i in. (2011) stwierdzili, że gley w systemie ekologicznym wykzują wyższą ktywność mikroiologiczną i iochemiczną niż gley w systemie konwencjonlnym. Celem przeprowdzonych dń yło określenie wpływu systemu uprwy (ekologicznego i konwencjonlnego) ziemnik n liczeność dronoustrojów hydrolizujących pektyny przez egzoenzymy z grupy poliglkturonz i liz pektynowych w gleie. MATRIAŁ I MTODY Mteriłem do dń yły próki gley porne z pól dwóch gospodrstw rolnych różniących się systemem produkcji: ekologiczny i konwencjonlny, zloklizownych w iełpinie (woj. kujwsko-pomorskie). Porne próki nleżły do typu gley płowej wytworzonej z pisku glinistego mocnego, nleżącej do kompleksu żytniego dorego. Zwrtość węgl orgnicznego w dnych glech whł się od 13,4 do 19,6 g kg -1, zotu ogólnego od 0,64 do 0,94 g kg -1 s.m. gley. Podstwowe włściwości fizykochemiczne gley przedstwiono w teli 1. Rośliną uprwiną w porównywnych systemch produkcji ył ziemnik odminy Aster. W gospodrstwie ekologicznym uprwę prowdzono zgodnie z zsdmi tego systemu, ez nwożeni minerlnego i chemicznej ochrony roślin. Do nwożeni zstosowno kompost, mączkę zltową orz torf, zś do ochrony roślin tylko Novodor przeciwko stonce ziemnicznej. W systemie uprwy konwencjonlnej stosowno zrówno nwożenie orgniczne w postci oornik, jk i minerlne NP, do ochrony ziemnik wykorzystno fungicydy: Sndofn Mnco 64 WP i Curzte M 72,5 WP orz preprt Bncol do zwlczni stonki ziemnicznej. Wżniejsze elementy grotechniki ziemnik w porównywnych systemch zestwiono w teli 2. Próki gley do nliz mikroiologicznych poierno przez trzy kolejne lt z wrstwy ornej 0 20 cm w czterech terminch: ezpośrednio przed sdzeniem (z wyjątkiem I roku dń) i trzykrotnie w ciągu sezonu wegetcyjnego, tj. w fzie wschodów, kwitnieni orz dojrzłości ulw do zioru. W dnych prókch oznczono również odczyn (ph w H 2 O i Cl) orz wilgotność. Liczę dronoustrojów zdolnych do hydrolizy pektyn określono metodą posiewu wgłęnego zwiesin gleowych według Hnkin i in. (1971) n podstwie wydzielnych enzymów z grupy poliglkturonzy i lizy pektynowej n podłożch o zróżnicownym odczynie ph 5,2 orz ph 8,0. Anlizy wykonno w czterech powtórzenich, liczę dronoustrojów przeliczono n 1 g s.m. gley i wyrżono w jtk (jednostki tworzące kolonie). Otrzymne wyniki liczy dronoustrojów oprcowno sttystycznie metodą nlizy wrincji (ANOVA), przyjmując z czynnik I system uprwy, z czynnik II termin nlizy. Pojedyncze nlizy z kżdego roku dń wykonno według modelu cłkowicie losowego, zś średnie z lt według modelu miesznego. Istotność różnic pomiędzy średnimi oiektowymi zweryfikowno z pomocą półprzedziłu istotności Tukey ( 0,05 ). Do oliczeń użyto progrmu STATISTICA firmy SttSoft Polsk. WYNII Wyniki nliz mikroiologicznych z kżdego roku dń przedstwiono w teli 3. Stwierdzono zróżnicownie liczeności dronoustrojów pektynolitycznych w poszczególnych fzch wzrostu ziemnik i w zleżności od stosownego systemu uprwy. Licz mikroorgnizmów hydrolizujących pektyny przez enzymy z grupy poliglkturonz wynosił od 11,2 do 72, jtk g -1 s.m. gley w systemie ekologicznym orz od 19,3 do 89, jtk w systemie konwencjonlnym. W I i II roku dń w kżdym nlizownym terminie więcej mikroorgnizmów produkujących poliglkturonzy wyizolowno z gley z uprwy konwencjonlnej, ntomist już w trzecim roku w okresie kwit- Tel 1. Podstwow chrkterystyk dnych gle z ekologicznego () i konwencjonlnego () systemu uprwy Tle 1. Bsic chrcteristics of the soils from orgnic () nd conventionl () cropping systems. System/rok System/yer I II III % frkcji grnulometrycznych % grnulometric frction [mm] C org. N ogólny Totl N 1 0,1 0,1 0,02 < 0,02 < 0,002 [g. kg -1 s.m.] ,2 0,801 0, ,6 0,941 0, ,9 0,700 0, ,1 0,862 0, ,2 0,638 0, ,4 0,857 0,042 P 2 O 5 2 O MgO 0,233 0,246 0,167 0,207 0,187 0,207 0,030 0,041 0,066 0,039 0,051 0,045

3 34 Polish Journl of Agronomy, No. 15, 2013 Tel 2. Nwożenie i wyrne elementy grotechniki uprwy ziemnik w różnych systemch gospodrowni Tle 2. Fertiliztion nd some elements of potto cultivtion in different cropping systems. lementy grotechniki lements of cultivtion Przedplony w ltch Forecrops in yers I II III Nwożenie orgniczno- -minerlne (I III rok) Minerl nd orgnic fertiliztion (I III yer) Fungicydy Fungicides Ochron przed stonką ziemniczną Aginst Corldo potto eetle Odchwszcznie Weed control ekologiczny orgnic żyto ozime + poplon (gorczyc) winter rye + ftercrop (mustrd) żyto ozime + poplon (gorczyc) winter rye + ftercrop (mustrd) żyto ozime + poplon (gorczyc) winter rye + ftercrop (mustrd) kompost; compost (20 t h -1 ) mączk zltow; slt dust (300 kg h -1 ) torf; pet (5 15 t h -1 ) - System uprwy Frming system Nowodor (4 l h -1 ) Bncol (0,4 kg h -1 ) mechniczne (3 x oredlnie + 2 x ronownie) mechnicl (3 x erthing + 2 x hrrowing) konwencjonlny conventionl pszenżyto ozime winter triticle żyto ozime winter rye pszenic ozim winter whet oornik; mnure (25 t h -1 ) sletr monow; mmonium nitrte (100 kg h -1 ) superfosft pylisty (200 kg h -1 ) ordinry superphosphte sól potsow; potssium slt (200 kg h -1 ) ekolist dolistnie (3,5 5 l. h -1 ) folir fertilistion with kolist Sndofn Mnco 64 WP (2 kg h -1 ) Curzte M 72,5 WP (2 kg h -1 ) mechniczne (3 x oredlnie + 2 x ronownie) mechnicl (3 x erthing + 2 x hrrowing) nieni i dojrzłości ulw do zioru, licz dronoustrojów ył istotnie większ w uprwie ekologicznej. W systemie tym odnotowno wówczs dwukrotnie więcej dnych dronoustrojów niż w dwóch poprzednich ltch. Zncznie więcej ktywnych pektynolitycznie dronoustrojów chrkteryzowło się wydzielniem lizy pektynowej. Ich licz dochodził w gleie spod uprwy ekologicznej do 205, jtk, zś w uprwie konwencjonlnej mksymlnie do 129, jtk g -1 s.m. gley. Średnio ze wszystkich terminów nliz w pierwszym roku dń njwięcej mikroorgnizmów wydzieljących lizy pektynowe stwierdzono w gleie gospodrstw konwencjonlnego, ntomist w drugim i trzecim roku w uprwie ekologicznej. Istotnym czynnikiem wpływjącym n dynmikę rozwoju dronoustrojów pektynolitycznych okzł się termin poierni próek, odpowidjący fzom rozwojowym ziemnik. Njszyszy wzrost liczy dronoustrojów wrz z upływem okresu wegetcji stwierdzono w systemie ekologicznym dl szczepów produkujących lizy pektynowe (z wyjątkiem wschodów w II roku). W kżdym dnym roku njmniej mikroorgnizmów z tej grupy wykryto w pierwszym terminie nliz przed sdzeniem. Tendencje w dynmice rozwoju dronoustrojów pektynolitycznych njlepiej widoczne są n rysunkch 1 i 2, n których przedstwiono średnie uzyskne w porównywnych systemch uprwy dl czterech terminów II i III roku dń. W przypdku dronoustrojów produkujących poliglkturonzy zoserwowno intensywny rozwój w dwóch osttnich terminch w ou porównywnych systemch (rys. 1), zś dl grupy wytwrzjącej lizy pektynowe w gleie w systemie konwencjonlnym odnotowno spdek liczeności pod koniec wegetcji (rys. 2). W przeprowdzonych dnich oprócz nliz mikroiologicznych określono również zwrtość wody w prókch gleowych orz odczyn (ph) gley (t. 4). Gle w systemie ekologicznym chrkteryzowł się wyrźnie wyższym odczynem i z reguły wyższą wilgotnością (dl większości nlizownych terminów) niż gle w systemie konwencjonlnym.

4 B. Brez-Borut Występownie dronoustrojów pektynolitycznych w gleie w systemie ekologicznym i konwencjonlnym 35 jtk 10 5 g -1 s.m. gley; cfu 10 5 g -1 soil DM system uprwy x termin = n.i. cultivtion system x dte = n.s. termin = 11,68 dte = 11, system uprwy x termin = 49,34 cultivtion system x dte = termin = 37,75 dte = termin nliz; dte of nlyses termin nliz; dte of nlyses 1 4 ptrz t. 3; see Tle ptrz t. 3; see Tle 3 jtk 10 5 g -1 s.m. gley; cfu 10 5 g -1 soil DM Rys. 1. Dynmik rozwoju mikroorgnizmów pektynolitycznych PG (wydzieljących poliglturonzy) w gleie pod uprwą ziemnik w systemie ekologicznym () i konwencjonlnym (). Średnie dl czterech terminów z II i III roku dń Fig. 1. Growth dynmics of pectinolytic microorgnisms PG (group secreting polyglcturonses) in soil under potto grown in orgnic nd conventionl () cropping system. Mens for four times from 2 nd nd 3 rd yers of the study. Rys. 2. Dynmik rozwoju mikroorgnizmów pektynolitycznych PL (wydzieljących lizy pektynowe) w gleie pod uprwą ziemnik w systemie ekologicznym () i konwencjonlnym (). Średnie dl czterech terminów z II i III roku dń Fig. 2. Growth dynmics of pectinolytic microorgnisms PL (group secreting pectin lyses) in soil under potto grown in orgnic () nd conventionl () cropping systems. Mens for four times from 2 nd nd 3 rd yers of the study. Tel 3. Liczeność dronoustrojów pektynolitycznych w gleie ( 10 5 jtk g -1 s.m. gley) pod uprwą ziemnik w zleżności od systemu uprwy Tle 3. Numer of pectinolytic microorgnisms in soil (x 10 5 cfu g -1 soil DM) under potto depending on the cropping systems. Wydzieliny Secretions PG System (A) 3 Termin nliz; Dte of nlyses 1 (B) I rok; I yer 2 II rok; II yer III rok; III yer men men 11,2 18,2 29,8 22,2 15,2 20,0 34,9 18,2 25,7 72,8 71,3 19,7 23,1 31,4 19,3 89,8 46,8 25,8 22,8 men 21,3 18,7 59,8 33,3 24,0 19,0 32,0 43,6 29,7 22,1 22,8 61,8 64, A B r.i. r.n. r.i. r.i. r.n. r.n. r.i. r.n. r.i. r.n. r.n. r.i. r.i. r.i. 28,0 66,2 129,2 33,2 15,2 98,9 99,3 54,5 94,2 139,9 205,4 74,5 61,6 c d c 123,5 27,0 106,4 125,5 33,2 22,8 115,5 34,8 48,0 85,2 129,6 125,0 86,3 51,6 PL 96,9 men 27,5 86,3 127,4 80,4 33,2 19,0 107,2 67,1 56,6 51,2 89,7 134,7 165,2 110,2 A B r.n. r.n r.n. r.n. r.n. r.n. r.i. r.n. r.n. r.n. r.n. r.n. r.n. r.n. Wrtości liczowe w wierszch oznczone różnymi litermi różnią się istotnie w dnym roku wg testu Tukey (α = 0,05); Dt in rows mrked with different letters re significntly different in yers cc. to Tukey test (α = 0.05) 1 termin nliz; dte of nlyses: 1 przed sdzeniem, efore plnting; 2 fz wschodów ziemnik, emergence phse; 3 fz kwitnieni, flowering phse; 4 dojrzłość ulw do zioru, potto tuer mturity phse 2 w I roku dń nie poierno próek gley w 1. terminie; no smples in first yer in first dte of nlyse ekologiczny system uprwy, orgnic system; konwencjonlny system uprwy, conventionl system A B interkcj system termin nliz; interction system dte of nlyses r.i. różnice istotne wg testu Tukey (α = 0,05); significnt differences cc. to Tukey test (α = 0.05) r.n. różnice nieistotne wg testu Tukey (α = 0,05); insignificnt differences cc. to Tukey test (α = 0.05) PG poliglkturonzy, polyglcturonses; PL lizy pektynowe, pectin lyses 44,0 52,2 36,2 24,0 19,9 50,7 56,8 men 47,0 37,9

5 36 Polish Journl of Agronomy, No. 15, 2013 Tel 4. Odczyn (ph) i wilgotność gley w porównywnych systemch uprwy, ekologicznym () i konwencjonlnym () Tle 4. Rection (ph) nd moisture content of soil in compred cropping systems, orgnic () nd conventionl (). System System Rok Yer I II III ph Wilgotność; Moisture [%] H 2 O Cl termin; dte of nlyses 5,9 5,0-1 10,7 9,3 11,0 5,7 4,9-7,2 9,3 12,3 6,9 6,3 9,7 12,8 7,3 14,1 6,5 5,9 9,6 12,4 9,1 13,8 6,7 6,0 17,4 12,4 10,7 12,4 5,6 4,9 16,7 12,0 11,2 12,0 1 w I roku dń nie poierno próek gley w 1 terminie; no nlyses were mde in the 1 dte I yer of study 1 4 ptrz t. 3; see Tle 3 DYSUSJA N podstwie wyników opisnych w rtykule orz prezentownych w literturze (Brez-Borut, 2013; Brez-Borut, Pluszk, 2006) dotyczących występowni grup fizjologicznych mikroorgnizmów uczestniczących w przeminch węgl (pektynolityczne, celulolityczne, mylolityczne) w porównywnych systemch uprwy nleży stwierdzić, że n ogół korzystniejsze wrunki do ich rozwoju pnowły w uprwie ziemnik systemem ekologicznym niż konwencjonlnym. Według Dąek-Szreniwskiej i in. (2000) liczeność dronoustrojów w gleie w uprwie ekologicznej jest rdziej wyrównn, poniewż niezędne skłdniki odżywcze mogą one czerpć z rozkłdnej sustncji orgnicznej przez cły okres wegetcji. Intensywność degrdcji połączeń orgnicznych występujących w gleie n drodze mikroiologicznej jest niezmiernie istotn w wrunkch nwożeni orgnicznego, zwłszcz w ekologicznym systemie gospodrowni zującym n tym źródle skłdników pokrmowych (Mijngos in., 2006; Frąc i in., 2011). Również Flis-Bujk i in. (2006) stwierdzili, że uprw ekologiczn oprt n wprowdzeniu dużej ilości sustncji orgnicznej do gley wzogc ilościowo i jkościowo mikroflorę dnej gley w stosunku do uprwy konwencjonlnej. Im wyższ liczeność mikroorgnizmów, tym intensywniej przeiegją w gleie procesy rozkłdu sustncji orgnicznej, m.in. n drodze celulolizy, pektynolizy, mylolizy, dzięki czemu różne formy skłdników odżywczych z rozkłdnych nwozów orgnicznych i resztek roślinnych są udostępnine roślinom. Grup dronoustrojów hydrolizujących pektyny stnowi część zespołu rozkłdjącego inne związki i nleżą do niego zrówno kterie, promieniowce, jk i grzyy (Sunnotel, Nigm, 2002). Związki pektynowe mogą yć rozkłdne jeszcze w okresie życi rośliny przez dronoustroje n niej psożytujące, jk np. kterie z rodzju rwini. Wśród sprofitycznych dronoustrojów pektynolitycznych, iorących udził w pierwszych stdich rozkłdu resztek roślinnych i rozluźnijących ich tknki, występują kterie tlenowe i eztlenowe (Bcillus sp., Pseudomons sp., Flvocterium sp., Propionicterium sp. i inne), promieniowce z rodzju Streptomyces, przede wszystkim grzyy pleśniowe (Giersimiuk, Strzelczyk, 2003; Golińsk, Dhm, 2011; Redlk i in., 2001). Prezentowne w prcy wyniki wskzują, że istotny wpływ n dynmikę rozwoju dronoustrojów pektynolitycznych mił termin poierni pró, odpowidjący stdiom rozwojowym ziemnik. Njwyższy wzrost ich populcji odnotowno pod koniec wegetcji w czsie dojrzłości ulw do zioru. Ten silny rozwój kterii mógł yć spowodowny m.in. zmienijącymi się w czsie rozwoju roślin ziemnik skłdem i ilością uwlninych przez nie wydzielin korzeniowych. Autorzy podone tendencje opisli również dl rozwoju innych grup fizjologicznych dronoustrojów, które dli w porównywnych systemch uprwy (Brez-Borut, 2013; Brez-Borut, Pluszk, 2006). Nleży dodć, że silniejszemu rozwojowi mikroorgnizmów pektynolitycznych sprzyjł również większ wilgotność gley w systemie ekologicznym w czsie wegetcji roślin, n co tkże zwrócili uwgę w swoich dnich Mrtyniuk i in. (2007). olejnym czynnikiem sprzyjjącym rozwojowi i ktywności dronoustrojów gleowych w systemie ekologicznym ył odczyn gley (lekko kwśny lu oojętny) w porównniu z konwencjonlnym (lekko kwśny). Ten korzystniejszy odczyn zpewne jest nstępstwem większej ilości mterii orgnicznej z nwozów orgnicznych i poplonów orz niestosowni nwożeni minerlnego. Czynniki te zpewne spowodowły, że rozwój dronoustrojów hydrolizujących pektyny przez lizy pektynowe ył zdecydownie intensywniejszy w gleie z systemu ekologicznego niż konwencjonlnego. W przypdku dronoustrojów produkujących poliglkturonzy już tkich tendencji nie stwierdzono, owiem wyniki z trzyletnich oserwcji wskzują n większą ich liczeność w gleie z gospodrstw konwencjonlnego o ph 5,6 6,5. Pomimo powszechnie pnującej opinii o pozytywnych spektch uprwy ekologicznej, nleży dokonywć ciągłego monitorowni zmin zchodzących w środowisku gleowym m.in. dotyczących skłdu ilościowego i jkościowego występujących mikroorgnizmów orz ich ktywności enzymtycznej. Utrzymnie gle uprwnych w ich optymlnym stnie równowgi powinno yć celem ndrzędnym współczesnych systemów gospodrowni (Flis-Bujk i in., 2006; Mijngos i in., 2006). WNIOSI 1. System uprwy ziemnik ksztłtowł liczeność dronoustrojów pektynolitycznych w gleie w poszczególnych fzch wzrostu rośliny, jk również wpływł n wilgotność i odczyn gley.

6 B. Brez-Borut Występownie dronoustrojów pektynolitycznych w gleie w systemie ekologicznym i konwencjonlnym W ou dnych systemch uprwy, ekologicznym i konwencjonlnym, wśród dronoustrojów pektynolitycznych zdecydownie liczniej występowły kterie hydrolizujące pektyny przez lizy pektynowe, zwłszcz pod koniec wegetcji roślin. Ich ilość ył 2-kronie wyższ niż mikroorgnizmów wydzieljących poliglkturonzy. 3. Dynmik rozwoju gleowych dronoustrojów hydrolizujących pektyny zleżł od fzy rozwoju ziemnik. Zdecydownie njwięcej zrówno mikroorgnizmów wydzieljących lizy pektynowe, jk i poliglkturonzy odnotowno pod koniec wegetcji roślin. PIŚMINNICTWO Acost-Mrtinez V., Mikh M.M., Vigil M.F., Microil communities nd enzyme ctivities in soils under lterntive crop rottions compred to whet-fllow for the Centrl Gret Plins. Appl. Soil col., 37: Bielińsk.J., Brn S., Domżł H., Zstosownie wskźników enzymtycznych do oceny wpływu rocznych ziegów grotechnicznych n poprwę włściwości gley lekkiej. Fol. Univ. Stetin., 211 Agricultur, 84: Brez-Borut B., ffect of cropping system on development dynmics of cellulolytic microorgnisms in soil. nviron. Protect. Ntur. Res., 24, 2(56): Brez-Borut B., Pluszk Z., Occurrence of mylolytic microorgnisms in soil depending on the type of cultivtion. cohydrol. Hydroiol., 6: Dąek-Szreniwsk M., Wyczółkowski A.I., Jończyk., uś J., Współzleżności między nwożeniem, systemem uprwy, wodoodpornością gregtów gleowych liczenością dronoustrojów. Act Agrophys., 38: Fvel-Torres., Volke-Sepúlved T., Viniegr-González G., Production of hydrolytic depolymerising pectinses. Food Technol. Biotechnol., 44: Flis-Bujk M., Dąek-Szreniwsk M., Żukowsk G., Wpływ systemu produkcji roślinnej n sustncję orgniczną orz ktywność enzymtyczną sprginzy i urezy gley płowej. Act Agrophis., 8: Frąc M., Lipiec J., Rutkowsk A., Oszust., Półtork M., Włściwości mikroiologiczne gley pod uprwą pszenicy ozimej w systemch ekologicznym i konwencjonlnym. Act Agrophys., 18: Giersimiuk J., Strzelczyk., Cellulolytic nd pectolytic ctivity of cilli isolted from the root-free soil nd the rhizosphere of different forest trees. Fol. Forest. Polonic, 45: Golińsk P., Dhm H., nzymtic ctivity of ctinomycetes from the genus Streptomyces isolted from the ulk soil nd rhizosphere of the Pinus sylvestris. Dendroiology, 65: Hnkin L., Zucker M., Snds D.C., Improved solid medium for the detection nd enumertion of pectolytic cteri. Appl. Microiol., 22(2): Mrytniuk S., siężnik A., Jończyk., uś J., Chrkterystyk mikroiologiczn gley pod pszenicą ozimą uprwiną w systemie ekologicznym i konwencjonlnym. J. Res. Appl. Agric. ngin., 52: Mijngos I., Perez R., Alizu I., Grisu C., ffects of fertiliztion nd tillge on soil iologicl prmeters. nz. Microiol. Technol., 40: Redlk., Dhm H., Ciesielsk A., Strzelczyk., nzymtic ctivity of ectendomycorrhizl fungi. Biol. Fertil. Soils, 33: Russel S., Górsk., Wyczółkowski A.I., nzymy iorące udził w hydrolizie celulozy. Act Agrophys., 3: Selivnov N.Y., Sorokin I.V., Selivnov O.G., Sokolov O.I., Igntov V.V., Investigtion of enzymtic degrdtion of pectin polyscchrides under limiting conditions. Biochemistry (Moscow), 73: Solk A.I., Richrdson T.H., McCnn R.T., line.a., Brtnek F.,Tomlinson G.,Tn X., Prr-Gessert L., Frey G.J., Podr M., Discovery of pectin-degrding enzymes nd directed evolution of novel pectte lyse for processing cotton fric. J. Biol. Chem., 280: Sunnotel O., Nigm P., Pectinolytic ctivity of cteri isolted from soil nd two fungl strins during sumerged fermenttion. World J. Microiol. Biotechnol., 18: B. Brez-Borut OCCURRNC OF PCTINOLYTIC MICROORGANISMS IN SOIL CULTIVATD UNDR ORGANIC AND CONVNTIONAL CROPPING SYSTMS Summry The ojective of this study ws to determine the numer of microorgnisms with pectinolytic properties in soil under potto cultivtion in different cropping system, orgnic nd conventionl. Soil smples for microiologicl nlyses were collected three or four times during three yers. The numer of pectinolytic microorgnisms ws determined sed on the secreted enzymes of the group: polyglcturonses nd pectin lyses in solid culture medium using the soil solution method. The results indicte considerle differentition of the count level of pectinolytic microorgnisms in the compred cropping systems. It ppers tht more microorgnisms cple of pectin decomposition y pectin lyses were ssocited with orgnic frming s compred with conventionl system. In contrst, slightly higher numer of microorgnisms hydrolyzed pectins y mens of enzymes from the group of polyglcturonses were determined in the soil cultivted conventionlly. The time of smpling hd significnt effect on microil development. Definitely lower numer of pectinolytic microorgnisms ws determined t the eginning of the plnt growth (I II dte of nlyses). However, their quntittive composition incresed long with the growth period, reching the highest level t tuer hrvest mturity. key words: pectinolytic microorgnisms, soil, cropping system, potto