KIM JEST CIOCIA MINNIE?

Transkrypt

1 8 KIM JEST CIOCIA MINNIE? Who is Aunt Minnie? AUTOR: Wstęp: Określenie rozpoznnie cioci Minnie pochodzi ze Stnów Zjednoczonych i jest żrtoliwym określeniem rozpoznni ptognomonicznego, stosownym głównie przez rdiologów. Zwrot ten stł się populrny w ltch 90. XX wieku z sprwą strony internetowej o tkim tytule. Oecnie określenie to stosuje się również w metodologii nuczni klinicznego. W rtykule przedstwiono przypdki rozpoznń cioci Minnie z włsnego rchiwum ultrsonogrfii jmy rzusznej młych zwierząt. Astrct: The term Auntie Minnie s dignosis comes from the United Sttes nd is plyful definition of pthognomonic pttern of recognition, minly used y rdiologists. This phrse ecme populr in the 90s of the twentieth century through we pge with such title. Currently this term is lso used in clinicl teching methodology. This rticle presents cse studies of Aunt Minnie from uthor`s own rchive of dominl ultrsonogrphy of smll nimls. rdiologi cioci Minnie nucznie kliniczne KEYWORDS: rdiology Aunt Minnie clinicl teching

2 9 łściwie pytnie powinno rzmieć: czym jest cioci Minnie?. To populrny, żrtoliwy zwrot używny przez rdiologów głównie w Stnch Zjednoczonych. W Polsce, yć może, przyjęły się odmin tego zwrotu, np. cioci Mrysi. Wielu z ns m ciocię o tkim imieniu i jeśli nwet nie widzieliśmy jej od dwn, to kiedy się pojwi, od rzu jesteśmy pewni, że to on. W zsdzie możn postwić znk równości między określenimi cioci Minnie i ojw ptognomoniczny, jednk to nietypowe określenie wpisło się trwle w świecie rdiologicznym i tm jest njczęściej używne. Autorem tego zwrotu ył w połowie XX wieku dr Ben Felson ze Szpitl Dziecięcego w Bostonie. Doktor Felson słynął z łyskotliwych rozpoznń n pierwszy rzut ok, które nzywł ciocią Minnie dl dnej choroy. Tłumczył to w nstępujący sposó: Jeśli do drzwi podejdzie strsz koiet, któr wygląd jk twoj cioci, to nie mówisz O, t pni m siwe włosy, lekko utyk, jest urn w czrny kostium, wygląd jk cioci Minnie, tylko Witj, ciociu Minnie! [4]. Jko przykłd tkiego rozpoznni często przytczn jest negdot: Pewnego dni peditr prcujący w pewnym szpitlu pokzł prcującemu tm rdiologowi zdjęci rentgenowskie dzieck, u którego podejrzewno, że zostło poite przez rodziców. Rdiolog spojrzł n rdiogrmy i oświdczył, że to iłczk. Zskoczony peditr zprotestowł, że wyniki dń hemtologicznych są prwidłowe, n co rdiolog odprł: Cóż mogę dodć? To jest cioci Minnie iłczki!. Kilk tygodni później kolejne dnie krwi potwierdziło w pełni choroę iłczkową. Określenie cioci Minnie stło się tk populrne, że w ltch 90. XX wieku powstł stron internetow o tkiej nzwie ( dedykown entuzjstom rdiologii, w której możn znleźć wiele ciekwych rtykułów i przypdków, w tym również weterynryjnych (zdj. 1). Istnieje również tls rdiologiczny ptologii człowiek, w którym są zwrte njrdziej typowe rozpoznni cioci Minnie [5]. Zwrot ten przeniknął też do język medycznego jko przykłd nuczni kdemickiego specjlności klinicznych [6, 7, 8, 9]. Cioci Minnie to szyk percepcj zminy i postwienie dignozy w oprciu o rdzo szczególny orz lo komincję zmin. Stoi on w oczywistej sprzeczności z preferowną metodą sokrtejską, zgodnie z którą nuczyciel (klinicyst) uczy swoich studentów poprzez zdwnie im umiejętnych pytń ułożonych w logiczny ciąg, który pozwl stopniowo wykluczyć stwine hipotezy. W ten sposó studenci zdoywją umiejętność krytycznej nlizy ojwów orz wyników dń, co prowdzi do sformułowni dignozy i ustleni listy dignoz różnicowych. Metod sokrtejsk jest powszechnie stosown w szkołch medycznych, które do tego celu wykorzystują seminri, pornny ochód, kluy dyskusyjne itp. Jko yły, wieloletni nuczyciel kdemicki muszę przyznć, że studenci chętnie iorą udził w dyskusjch, le uwieliją ciocię Minnie i wolą ją zncznie rdziej niż Sokrtes. Niestety, cioci Minnie to nie jest zsd, le wyjątek. W sprzyjjących okolicznościch możn ustlić dignozę ptognomoniczną n podstwie zmin w orzie dignostycznym, le trze je njpierw uwidocznić i umieć je włściwie zinterpretowć. Dorze to ujął A. Dve: Możesz wydć dolr, jeżeli go posidsz, le jeśli go nie msz w swoim portfelu, to musisz lo go pożyczyć, lo zpomnieć o wydwniu pieniędzy [1 s. 829]. Cioci Minnie to włśnie ten dolr, portfel jest nszym doświdczeniem, wiedzą i zdolnością logicznego myśleni. Skoro już ustliliśmy czym jest cioci Minnie, nleży również zznczyć czym nie jest. Nie jest rozpoznniem szczęśliwego ok, czyli ustleniem dignozy n podstwie pierwszej zuwżonej zminy. Nie jest to również rozpoznnie uniwerslne, czyli rk zminy, któr zwykle towrzyszy dnej choroie nie wyklucz jej występowni. Pojęcie prwne o domniemnej niewinności oskrżonego nie m w rdiologii rcji ytu! Wiele choró m 1 Z D J Ę C I E VetTrends

3 10 Cioci Minnie to szyk percepcj zminy i postwienie dignozy w oprciu o rdzo szczególny orz lo komincję zmin. Stoi on w oczywistej sprzeczności z preferowną metodą sokrtejską. orz łudząco podony do rozpoznni cioci Minnie innej choroy (zdj. 10A 10B). W rozumieniu rozpoznni cioci Minnie orz zmin może odpowidć jednej choroie, ntomist to smo schorzenie może również przedstwić się w inny sposó lu wręcz może nie yć widoczn. Łtwym przykłdem może yć złmnie, poniewż uwidocznienie złmnej kości ozncz jedną dignozę, ntomist rk widocznego n rdiogrmie złmni nie może go wykluczyć, jedynie zmniejszyć prwdopodoieństwo. Jednk nwet w tkim przypdku oowiązuje drug, święt zsd w rdiologii: zoczyć nie ozncz w cle uwierzyć. Liczy się pcjent, nie jego orz dignostyczny, więc nwet złmnie może yć mylące (rtefkty, nieprwidłow identyfikcj dni itp.). Jko ilustrcję rozpoznń cioci Minnie proponuję kilk przypdków z ultrsonogrfii jmy rzusznej. Wszystkie rozpoznni zostły potwierdzone wynikmi dń lortoryjnych lu rozpoznniem śródopercyjnym (z wyjątkiem przypdku przedstwionego n zdj. 7). Bdni zostły wykonne prtem GE Logiq E9 w Szpitlu Młych Zwierząt AniCur w Jönköping. Być może w przyszłości powstnie jkiś Atls ultrsonogrficzny rozpoznń cioci Minnie dl zwierząt, do czego zchęcm moich kolegów. 2 Z D J Ę C I E c Przypdek 1. Cholngitis.

4 11 3 Z D J Ę C I E c d Przypdek 2. Gossypiom. 4 R Y C I N A 4 Z D J Ę C I E Przypdek 3. Mukocoele. ) ) VetTrends

5 12 6 Z D J Ę C I E c 5 Z D J Ę C I E ) ) c) d) d 7 Z D J Ę C I E ) ) ileus

6 13 8 Z D J Ę C I E 10 Z D J Ę C I E ) pulsed wve ) 9 Z D J Ę C I E Przypdek 8. E. coli ) ) 1. Teele R.L., Griscom N.T., Aunt Minnie (letter), Rdiology 1998, nr 208, s Pope L., Aunt Minnie`s Atls nd Imging-Specific Dignosis, Wyd. Lippincott Willims & Wilkins, Iry D.M, Wilkerson L.A., Teching grounds: Teching when time is limited, BMJ 2008, nr 336, s Cunninghm A.S., Bltt S.D., FullerP.G., Weinerger H.L., The rt of percepting: Socrtes or Aunt Minnie?, Arch Peditr Adolesc Med 1999, nr 153(2) s m. 8. Zou L., King A., Somn S., Medicl students preferences in rdiology eduction comprison etween the Socrtic nd didctic methods utilizing PowerPoint fetures in rdiology eduction, Acd Rdiol 2011, nr 18(2), s Hll F.M., Griscom N.T., Gestlt: Rdiology`s Aunt Minnie, AJR 2008, nr191(4), s VetTrends