RAPORT EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ W ROKU SZKOLNYM 2015/2016

Transkrypt

1 RAPORT EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ W ROKU SZKOLNYM 2015/2016 Opracowanie: Zespół ewaluacyjny: K. Siemińska, D. Grams - Lesińska, S. Borysow, N. Andruszkiewicz -Ćwik Sprawozdanie przeznaczone jest dla nauczycieli, rodziców Przedszkola Miejskiego Nr 5 w Olsztynie Sprawozdanie zawiera: 1. Obraz placówki 2. Wprowadzenie 3. Podstawowe założenia ewaluacji wewnętrznej - opis przedsięwzięcia ewaluacyjnego 4. Analiza uzyskanych danych Rodzice Absolwenci Nauczyciele Szkoły Podstawowej Nauczyciele Przedszkola 5. Końcowe wyniki przeprowadzonego badania, wnioski do dalszej pracy, rekomendacje. 6. Aneks. Obraz placówki: Przedszkole Miejskie Nr 5 jest placówką publiczną prowadzoną przez Miasto Olsztyn. Ważnym atutem przedszkola jest jego lokalizacja pośród osiedla intensywnie rozbudowującego się, piękny plac zabaw, jasne przestronne sale i miła atmosfera. Praca przedszkola ukierunkowana jest na dziecko, jego potrzeby, wszechstronny rozwój osobowości i rzetelne przygotowanie go do podjęcia nauki w szkole. Oferta edukacyjna przedszkola stwarza warunki do twórczości i rozwijania umiejętności, a także kształtowania samodzielności oraz systemu wartości moralnych. Przedszkole umożliwia wyrównywanie szans edukacyjnych wszystkim dzieciom dzięki czemu przygotowuje je do podjęcia nauki w szkole. W przedszkolu organizowane są różnego rodzaju zajęcia odpowiadające zainteresowaniom dzieci, a także realizowane są programy własne. Przedszkole promuje swoje osiągnięcia i cieszy się dobrą opinią w środowisku. Wprowadzenie W ramach procesu ewaluacji wewnętrznej, przedszkole podejmuje działania zmierzające do uzyskiwania informacji o losach absolwentów przedszkola. Zasadniczym celem tych działań jest pozyskanie odpowiedzi na pytania dotyczące efektów pracy wychowawczo-dydaktycznej przedszkola, przydatności i skuteczności form współpracy przedszkola ze szkołą, sposobu funkcjonowania naszych absolwentów w kolejnych latach edukacji. Odpowiedzi na stawiane pytania są podwaliną dla generowania nowych pomysłów, planowania i realizacji działań zmierzających do jak najlepszego przygotowania dzieci do rozpoczęcia nauki w szkole i jak najlepszego ich funkcjonowania w nowym środowisku. Powołano zespół ewaluacyjny w składzie: D. Grams - Lesińska, S. Borysow, K. Siemińska, N. Andruszkiewicz -Ćwik, który przygotował plan i projekt ewaluacji.

2 Wyniki ewaluacji wewnętrznej zostaną przedstawione Dyrektorowi przedszkola, Radzie Pedagogicznej i Rodzicom. Próbę badawczą stanowiły dzieci, które w czerwcu 2015 roku ukończyły edukację przedszkolną a także ich rodzice. Drugą grupą respondentów byli nauczyciele szkoły podstawowej, trzecią nauczyciele Przedszkola Miejskiego Nr 5. W dniach 24 i 25 listopada w przedszkolu odbyło się spotkanie absolwentów. Dzieci wraz ze swoimi rodzicami z radością przekroczyły progi przedszkola wspominając miłe chwile. W imprezie uczestniczyło w sumie 90 dzieci oraz 77 rodziców. Mali absolwenci uczestniczyli w zabawach zaproponowanych przez nauczycielki, w których mogły zaprezentować umiejętności zdobyte w szkole. W tym czasie rodzice mogli wymienić się spostrzeżeniami dotyczącymi szkoły i przedszkola a wypełnić ankiety. Przygotowane narzędzia badawcze termometr uczuć i ankieta pozwoliły dowiedzieć się jak dzieci zostały przygotowane do nauki w szkole oraz jak sobie w niej radzą. Cała uroczystość zakończyła się słodkim poczęstunkiem oraz wspólnym zdjęciem. Spotkanie prowadziły: Joanna Myślak Orzechowska, Dagmara Grams Lesińska, Magdalena Grędzińska, Anna Rorlikowska, Maria Jabłońska Chmielewska, Marta Greizig Gorczyca, Anita Krajewska, Joanna Adaśko. Podstawowe założenia ewaluacji wewnętrznej - opis przedsięwzięcia ewaluacyjnego 1. Przedmiotem ewaluacji są działania przedszkola na rzecz ułatwiania startu szkolnego absolwentów przedszkola. 2. Celem przeprowadzenia ewaluacji było zdobycie informacji dotyczących efektów pracy wychowawczo- dydaktycznej, które zostaną wykorzystane dla lepszego przygotowania dzieci do rozpoczęcia nauki w szkole. 3. Badania ewaluacyjne skupiały się wokół następujących pytań kluczowych: 1) Jak wychowankowie naszego przedszkola radzą sobie z procesem adaptacyjnym? 2) Jak rodzice oceniają przygotowanie swoich dzieci do podjęcia nauki w szkole? 3) Jaki jest poziom umiejętności absolwentów przedszkola w opinii nauczycieli szkoły podstawowej? 4) Jakie są sugestie nauczycieli szkoły na temat form współpracy przedszkola ze szkołą? 5) Jak nauczyciele wykorzystują wnioski z badań wewnętrznych/zewnętrznych? 4. Zakresy badawcze określone przez pytania kluczowe będą rozpatrywane przez pryzmat następujących kryteriów. 1) Skuteczność działań przedszkola 2) Skuteczność, efektywność działań przedszkola 3) Skuteczność, trwałość, trafność działań nauczycieli 4) Efektywność, trafność 5) Użyteczność 5. Określono następujące sposoby zbierania danych: proces ewaluacji przeprowadzony według metod klasycznych analiza dokumentacji, kwestionariusz ankiety dla rodziców, kwestionariusz ankiety dla nauczycieli szkół. 6. Do bezpośredniego zbierania informacji i opinii od osób badanych posłużą, załączone w aneksie narzędzia, przygotowane przez zespół ewaluacyjny, takie jak: - analiza dokumentów wypełnionych przez absolwentów (tzw. termometr uczuć) - kwestionariusz ankiety dla rodziców absolwentów-uczniów klas I - kwestionariusz ankiety dla nauczycieli klas I

3 - analiza dokumentów wypełnionych przez nauczycieli przedszkola ( list do siebie ) 7. Badaniu poddani zostali: - rodzice absolwentów - uczniowie klasy I, absolwenci Przedszkola - nauczyciele klas I: Szkoły Podstawowej Nr 32, Szkoły Podstawowej Nr 30 - nauczyciele Przedszkola Miejskiego Nr 5 w Olsztynie 8. Badania zostały przeprowadzone zgodnie z załączonym w aneksie harmonogramem, opracowanym przez zespół ewaluacyjny. 9. Przedstawiony raport ma formę pisemną. Analiza uzyskanych danych Rodzice Ankiety, które za pośrednictwem nauczycieli w przedszkolu podczas spotkania z absolwentami i ich rodzicami zostały skierowane do 77 rodziców, wypełniło 77 osób. Zatem 100 % ankiet od rodziców zostało wykorzystane do przeprowadzenia badania. 1. Informacje jakie zostały uzyskane od rodziców na temat trudności z adaptacją ich dziecka do warunków szkolnych obrazuje poniższa tabela nr 1, tabela nr 2 i tabela nr 3: Tabela 1 Emocje towarzyszące dziecku w chwili rozpoczęcia edukacji szkolnej Odpowiedź Ilość % Strach 5 6% Płacz 5 6% Obawa 15 19% Zadowolenie 26 34% Radość 25 32% Ciekawość 58 75% Tabela 2 Trudności adaptacyjne w szkole Odpowiedź Ilość % Tak 9 12% Nie 68 88% Tabela 3 Obecne radzenie sobie z nauką i pobytem w szkole Odpowiedź Ilość % Bardzo dobrze 49 64% Dobrze 18 23% Raczej dobrze 9 12% Raczej źle 1 1% Źle 0 0% Ze zgromadzonych opinii na temat przygotowania emocjonalnego dziecka do rozpoczęcia nauki w szkole, znacząca większość respondentów (88%) stwierdziła, że ich dzieci nie miały trudności adaptacyjnych i odnalazły się w nowym środowisku szkolnym. 12% respondentów odpowiedziało, że dzieci miały trudności adaptacyjne do środowiska szkolnego. Wskazali konkretne: zawirowanie znajomości, rozkojarzenie, przebywanie na świetlicy, przesiedzenie

4 w ławce 45 minut, przytłoczenie emocjonalne. Zdecydowana większość rodziców wskazała, że ich dzieciom w pierwszych dniach szkoły towarzyszyły pozytywne emocje, takie jak zadowolenie (34%), radość (32%) i ciekawość (75%). Ponad połowa respondentów odpowiedziała, że obecnie dzieci bardzo dobrze radzą sobie z nauką i pobytem w szkole (64%), 23%, że dobrze, a 12%, że raczej dobrze. 1% respondentów odpowiedziało, że dziecko obecnie raczej źle radzi sobie z nauką i pobytem w szkole. 2. Kolejny problem badawczy, dotyczący oceny przygotowania dzieci do podjęcia nauki w szkole, sukcesów odnoszonych przez nich oraz napotkanych trudności w ocenie rodziców. Z przeprowadzonych badań wynika, że większość bo 94% respondentów przygotowanie swojego dziecka do podjęcia nauki w szkole ocenia bardzo dobrze, tzn., że dziecko właściwie zostało przygotowane przez przedszkole do podjęcia obowiązków szkolnych. Pięcioro rodziców tj. 6% badanych, stwierdziło że ich dzieci zostały niewłaściwie przygotowane do rozpoczęcia nauki w szkole, ponieważ słabe uczenie pisania i czytania, brak nauki literek, brak odrabiania prac domowych. Jeden rodzic wśród tej piątki odpowiedział, że jego dziecko zostało i nie zostało przygotowane do podjęcia nauki w szkole, tak swoja odpowiedź argumentował dziecko spędzało część dnia na zajęciach w przedszkolu, a pozostałą część na innych zajęciach. Powyższe informacje obrazuje tabela nr 4 i 5: Tabela 4 Właściwe przygotowanie dziecka do obowiązków szkolnych Odpowiedź Ilość % Tak 72 94% Nie 5 6% Rodzice naszych absolwentów ocenili dobrze przygotowanie dziecka do obowiązków szkolnych w konkretnych umiejętnościach. Oto wypowiedzi rodziców: Tabela 5 Przygotowanie dziecka do nauki szkolnej w konkretnych umiejętnościach Rodzaj umiejętności Ocena Nisko % Wystarczająco % Wysoko % Kształtowanie umiejętności społecznych 0 0% 30 39% 47 61% Rozwój intelektualny wraz z ed. matematyczną 2 3% 23 30% 52 67% Kształtowanie gotowości do nauki czytania i pisania 9 12% 30 39% 38 49% Dbałość o bezpieczeństwo 0 0% 33 43% 44 57% Samodzielność w samoobsłudze 0 0% 22 29% 55 71% Samodzielność w działaniu zadaniowym 1 1% 35 45% 41 53% Koncentracja na zadaniu 3 4% 39 51% 35 45% Poczucie własnej wartości 0 0% 37 48% 40 52% Motywacja do pracy, zadań szkolnych 4 5% 38 49% 35 45% Rodzice uważają, że dzieci najlepiej zostały przygotowane do podjęcia nauki w szkole w zakresie samodzielności w czynnościach samoobsługi (71%) oraz w zakresie edukacji

5 matematycznej (67%). Bardzo dobrze, zdaniem 61% respondentów, przedszkole przygotowało dzieci w zakresie kształtowania umiejętności społecznych. Na drugim krańcu tej skali jest kształtowanie gotowości do nauki czytania i pisania. Respondenci uważają, że w tym zakresie dzieci zostały przygotowane najsłabiej. Tak deklaruje 12% badanych. Wystarczająco dobrze, zdaniem 51% respondentów, przedszkole przygotowało dzieci w zakresie koncentracji na wykonywanym zadaniu, a także w zakresie motywacji do pracy (49%). 3. Ostatnim problemem badawczym, który został poddany analizie było przekazanie wskazówek nauczycielom przedszkola w celu ułatwienia przyszłym absolwentom placówki startu szkolnego. Nie wszyscy rodzice odpowiedzieli na to pytanie jednak kilkoro z nich, a dokładnie 25 respondentów przekazało wiele cennych uwag nauczycielom. Oto niektóre wypowiedzi rodziców: Tabela 6 Wskazówki dla nauczycieli Przekazane wskazówki Ilość Koncentracja 3 Nie mam uwag, dziecko bardzo dobrze przygotowane 1 Więcej rozmów z rodzicami 1 Więcej nauczania pisania i czytania 11 Ćwiczenia grafomotoryczne 4 Ćwiczenia rozwijające koncentrację 1 Więcej zabaw w gry logiczne 1 Nauka samodzielnego działania 1 Prace domowe 1 Większe nastawienie na indywidualne podejście 1 Z przekazanych wskazówek wynika, że rodzice chcieliby, żeby nauczyciele większą uwagę zwrócili na kształtowanie i rozwijanie umiejętności pisania i czytania, a także na związane z tym ćwiczenia grafomotoryczne i rozwijanie koncentracji, aby ułatwić dzieciom start szkolny. Absolwenci Analiza dokumentów pozyskanych od absolwentów. Termometry uczuć zostały skierowane do absolwentów przedszkola podczas spotkania z nimi i ich rodzicami. Termometry uczuć skierowane zostały do 90 absolwentów, co stanowi 100 % badanych. Narzędzie składało się z dziewięciu pytań, które zadawały nauczycielki absolwentom. Dzieci na przygotowanym arkuszu z narysowanym termometrem zaznaczamy na skali od 1 do 10 swoje odczucia (informacja zwrotna). Metoda ta została wybrana ponieważ pozwala dokonywać oceny siebie, innych, uczy przyjmowania krytyki. Celem tego badania było poznanie odpowiedzi na pytanie: Jak wychowankowie naszego przedszkola radzą sobie z procesem adaptacyjnym? 1. Informacje jakie zostały uzyskane od absolwentów na temat adaptacji do warunków szkolnych obrazują poniższe wykresy od nr 1 do nr 4:

6 Znaczna większość absolwentów, aż 77%, dobrze czuje się w szkole i jest to miejsce, które się im podoba. Zaledwie 3% badanych źle czuje się w nowym środowisku, co może być przyczyną niepowodzeń szkolnych. Absolwenci przedszkola pozytywnie wspominają swój pobyt w przedszkolu. Pokazuje to powyższy wykres nr 2, z którego można odczytać, że 54% respondentów zdecydowanie chciałoby wrócić do przedszkola. 23% z kolei zdecydowanie woli pozostać w szkole i do przedszkola nie chciałoby już nigdy wracać. Jednak jak widać na powyższym wykresie ogólnie można powiedzieć, że absolwenci naszego przedszkola chętnie wróciliby do przedszkola. Wnioskować z tego można, że: przedszkole było miejscem, w którym czuli się dobrze i bezpiecznie; przedszkole to miejsce przyjazne dziecku; bądź, że przedszkole nie w pełnym stopniu przygotowało dziecko do nowego środowiska lub szkoła jest środowiskiem,

7 do którego dzieci adoptują się w długim okresie czasu. Jednak wnioski te są tylko przypuszczeniami. Wykres nr 3 mówi o tym, że dzieci kończące przedszkole ogólnie nie bały się pierwszego dnia w szkole i chętnie do niej poszły i czuły się w niej komfortowo. Świadczy o tym odpowiedź absolwentów udzielona na termometrach uczuć, większa część badanych zaznaczyła odpowiedzi mówiące o tym, że nie miała kłopotów z adaptacją pierwszego dnia w szkole, udzielając odpowiedzi w skali od 6 do 10. Łącznie 53 osoby (59%). 37 (41%) absolwentów przeżywało swoje pierwsze dni w szkole i bały się ich. Świadczy o tym odpowiedź absolwentów udzielona na termometrach uczuć. Ta grupa badanych zaznaczyła odpowiedzi mówiące o kłopotach z adaptacją pierwszego dnia w szkole, udzielając odpowiedzi w skali od 1 do 5.

8 Absolwenci naszego przedszkola nie mają kłopotów z nawiązywaniem nowych znajomości. Wskazuje na to wykres nr 4. Aż 81 osób nawiązało nowe znajomości i obecnie w szkole ma dużo nowych kolegów i koleżanek. Tylko 9 osób ma z tym kłopot. Odpowiedzi absolwentów świadczą o tym, że przedszkole odpowiednio przygotowało dzieci do środowiska szkolnego w obszarze społecznym dzięki temu nawiązują one nowe znajomości i potrafią współdziałać. Analiza odpowiedzi uczniów absolwentów przedszkola wskazuje, że przedszkole właściwie organizuje swoją pracę i właściwe pracuje z dziećmi dzięki czemu nie mają one problemów adaptacyjnych w środowisku szkolnym: szkoła bardzo się im podoba, nie bały się przekroczyć jej progu, w nowym miejscu nawiązały nowe znajomości. 2. Kolejny problem badawczy dotyczy oceny przygotowania do podjęcia nauki w szkole oraz radzenia sobie z trudnościami w ocenie samych absolwentów. Z przeprowadzonych badań wynika, że absolwenci zostali bardzo dobrze przygotowani przez przedszkole do podjęcia nauki w szkole. Powyższe informacje obrazują wykresy od nr 5 do nr 9: Ponad połowa absolwentów bardzo dobrze radzi sobie z pisanie, lubi to robić i chętnie podejmuje tego typu działania organizowane w szkole. 53% bardzo dobrze radzi sobie z tą umiejętnością szkolną, zaledwie 15% musi nad tym jeszcze pracować.

9 Podobnie dobrze absolwenci naszego przedszkola radzi sobie z umiejętnością czytania. 45 osób (50%) znakomicie i bardzo lubi czytać, 13% wymaga pracy w tym zakresie, a czytanie nie jest ich ulubionym zadaniem szkolnym. Absolwenci przedszkola, co pokazuje wykres nr 7, lubią liczyć i przeliczać i aż 54 osoby świetnie sobie z tym radzą 60% badanych.

10 Absolwenci przedszkola zostali bardzo dobrze przygotowanie w zakresie rozwoju społecznego. Nie tylko potrafią i chętnie nawiązują nowe znajomości, ale także rozumieją sens i respektują zasady obowiązujące w szkole, co pokazuje powyższy wykres nr 8. Kłopotu z tym nie ma aż 81 osób (90% absolwentów). Świadczy o tym odpowiedź absolwentów udzielona na termometrach uczuć, większa część badanych zaznaczyła odpowiedzi mówiące o tym, że przestrzegają zasad obowiązujących w szkole, udzielając odpowiedzi w skali od 6 do 10. Znacznie mniejsza część absolwentów, 9 osób (10%), powinno nad tym pracować. Świadczy o tym odpowiedź absolwentów udzielona na termometrach uczuć. Ta grupa badanych zaznaczyła odpowiedzi mówiące o zbyt niskim przestrzeganiu reguł szkolnych, udzielając odpowiedzi w skali od 1 do 5.

11 Informacje o losach absolwentów przedszkola potwierdzają wysoki poziom przygotowania dzieci w wieku 6 i 7 lat do podjęcia nauki w szkole przez nauczycieli Przedszkola Miejskiego Nr 5 w Olsztynie. Dzieci osiągnęły dojrzałość szkolną we wszystkich sferach rozwoju. Zarówno w sferze poznawczej, która umożliwi im osiągnięcie dobrych wyników w nauce, jak i w sferze fizycznej, która podobnie jest sfera emocjonalno-społeczna została u dzieci dobrze rozwinięta m.in. bardzo dobrze radzą sobie z pojawiającymi się trudnościami, są samodzielne, a także przestrzegają norm współżycia w grupie. Osiągnęły one wysoki poziom rozwoju w obszarze edukacyjnym oraz w zakresie samoobsługi. Problem nie pojawiły się jeśli chodzi o rozwój sfery emocjonalno-społecznej. Raczej nie wystąpiły trudności adaptacyjne w nowym środowisku, absolwenci lubią swoją szkołę i klasę, co wiąże się także z brakiem problemu w nawiązywaniu nowych kontaktów z rówieśnikami. Zgromadzenie informacji o postępach edukacyjnych absolwentów przedszkola pozwolą na wykorzystanie ich w planowaniu pracy wychowawczo-dydaktycznej, modyfikowaniu programów, form i metod pracy. Posłużą także planowaniu doskonalenia zawodowego z uwzględnieniem potrzeb i możliwości wychowanków oraz ocenie skuteczności własnej pracy wychowawczo-dydaktycznej. Nauczyciele przedszkola Dane do analizy od nauczycieli przedszkola zostały pozyskane za pomocą metody indywidualnej List do siebie. Jest to jedna z najpopularniejszych, najczęściej używanych i najbardziej efektywnych metod ewaluacji indywidualnej. Często też dostarcza bardzo interesujących i dogłębnych wniosków na badany temat uczestnikom zaś uświadamia własne postępy, z których przy użyciu innej metody nie zdaliby sobie sprawy. Jest to bardzo osobisty sposób ewaluacji. Zespół ewaluacyjny, jako prowadzący, nie miał żadnego wpływu na uczestnika badania nauczycieli, ani też żadnych możliwości ingerencji czy interakcji podczas całego procesu. Uczestnicy proszeni zostali o napisanie listu do siebie samych. Nauczyciele przeznaczyli wystarczająco dużo czasu na jego napisanie, wcześniej dokładnie wytłumaczono im cel tego zajęcia. Poproszono ich o wskazanie wniosków ze wcześniejszych raportów ewaluacji zewnętrznej i wewnętrznej (rok szkolny 2015/2016) i opisanie na jakich zajęciach i w jaki sposób wykorzystują je w bezpośredniej pracy z dziećmi/rodzicami. Zapytanie skierowane zostało do wszystkich nauczycieli pracujących w Przedszkolu Miejskim Nr 5 w Olsztynie w roku szkolnym 2015/2016, do 12 osób (nie będących na zwolnieniu lekarskim). 100% respondentów wypełniło list do siebie, wyraziło swoje zdanie na postawione w nim pytania. Celem tego badania było poznanie odpowiedzi na pytanie: Jak nauczyciele wykorzystują wnioski z badań wewnętrznych/zewnętrznych? Wymaganie nr 11: Przedszkole w planowaniu pracy uwzględnia wnioski z analizy badań zewnętrznych i wewnętrznych. W liście do siebie nauczyciele uwzględniali ewaluacje wewnętrzną i następujące wnioski: 1. Przedszkole współpracuje z rodzicami angażując ich w życie przedszkolne. 2. Rodzice uważają, że przedszkole proponuje różne sposoby współpracy z nimi, a nauczyciele zachęcają i organizują ich do wspólnych działań. 3. Rodzice pod kątem współpracy z przedszkolem najczęściej angażują się w zebrania, imprezy i uroczystości oraz uczestniczą w konsultacjach. 4. W opinii rodziców w przedszkolu wdrażane są różne inicjatywy rodziców. Do najczęściej proponowanych i realizowanych należą wycieczki, projekty, pokazy umiejętności dzieci. Według opinii nauczycieli rodzice najczęściej i najchętniej uczestniczą w uroczystościach, przygotowaniach strojów dla dzieci oraz zajęciach otwartych czy warsztatach. 5. Efektem współpracy rodziców z przedszkolem jest wiedza na temat pracy z dzieckiem jak i jego rozwojem (zajęcia otwarte); lepsza organizacja pracy przedszkola ku dobru dziecka;

12 otwarcie się przedszkola na opinie i potrzeby rodziców w zakresie zajęć z dziećmi, wspaniała atmosfera, wzorowa praca przedszkola; dobry kontakt wychowawców z rodzicami; dobre samopoczucie dziecka w przedszkolu; A także ewaluację zewnętrzną i następujące wnioski: 1. Działania przedszkola są adekwatne do potrzeb rozwojowych dzieci i oczekiwań rodziców. 2. Stwarzane są warunki do modyfikowania koncepcji pracy przedszkola z udziałem rodziców, którzy angażują sie w realizacje bardzo wielu działań wpływających na wszechstronny rozwój ich dzieci. 3. Atrakcyjność i rozmaitość podejmowanych w placówce działań korzystnie wpływają na samodzielność i aktywność dzieci, czego efektem jest różnorodność podejmowanych przez wychowanków inicjatyw. 4. Dzieci chętnie uczestniczą w ciekawych i twórczych zajęciach prowadzonych w przedszkolu i poza nim w ramach podstawy programowej jak i oferty dodatkowej z wykorzystaniem realizowanych w placówce licznych programów i projektów. 5. Przedszkole wspomaga rozwój dzieci w oparciu o wnikliwa analizę potrzeb i indywidualnej sytuacji każdego dziecka, dzięki temu podejmowane działania są adekwatne do potrzeb i dają optymalne efekty. 6. W ramach pracy wychowawczej realizowane są działania, których celem jest zapobieganie wystąpienia zjawiska dyskryminacji. 7. Proponowane przez przedszkole formy wsparcia zaspokajają potrzeby dzieci i odpowiadają oczekiwaniom ich rodziców. 1. Informacje jakie zostały uzyskane od nauczycieli na temat wniosków i wykorzystywania ich na konkretnych zajęciach obrazują poniższe wykresy nr 10 i nr 11: Wszystkie nauczycielki są zgodne. Z wykresu nr 10 odczytać można, że każda z nich w swojej pracy wykorzystuje głównie wnioski:1, 3, 4, 5. Wniosek nr 2 z ewaluacji wewnętrznej w swojej pracy wykorzystuje 9 nauczycielek. Nie są to wnioski, które

13 nauczycielki wplatają w zajęcia bezpośrednie z dziećmi, ale są one brane pod uwagę w ramach codziennych kontaktów z rodzicami i opiekunami dzieci. Nauczycielki w wypełnionych listach do siebie podkreślają ważność wszystkich wniosków płynących z ewaluacji zewnętrznej i jak zaznaczają w przeciągu całego roku szkolnego do bezpośredniej pracy z dziećmi wykorzystują wszystkie. W swoich wypowiedziach wskazały na te, które wykorzystują na zajęciach najczęściej. Z wykresu nr 11 można odczytać, że najwięcej nauczycielek w swojej pracy wykorzystuje wniosek nr 3, czyli podejmują szereg działań, które są atrakcyjne i rozmaite, dzięki czemu korzystnie wpływają na samodzielność i aktywność dzieci, czego efektem jest różnorodność podejmowanych przez wychowanków inicjatyw. Duża część badanych wykorzystuje wniosek nr 1 i nr 4, czyli działania przedszkola są adekwatne do potrzeb rozwojowych dzieci i oczekiwań rodziców oraz dzieci chętnie uczestniczą w ciekawych i twórczych zajęciach prowadzonych w przedszkolu i poza nim w ramach podstawy programowej jak i oferty dodatkowej z wykorzystaniem realizowanych w placówce licznych programów i projektów. Poniższe zestawienie przedstawia, na jakich zajęciach nauczycielki wykorzystują konkretne wnioski z ewaluacji. Przedszkole współpracuje z rodzicami angażując ich w życie przedszkolne: - zebrania z rodzicami; - spotkania Rady Rodziców; - aktywny udział w imprezach i uroczystościach przedszkolnych, np. przygotowanie poczęstunku na dzień babci i dziadka; - udział wraz z dziećmi w konkursach przedszkolnych; - udział w wycieczkach, jako opiekun; - udział w zajęciach otwartych, warsztatach, w spotkaniach ze specjalistami; Rodzice uważają, że przedszkole proponuje różne sposoby współpracy z nimi, a nauczyciele zachęcają i organizują ich do wspólnych działań: - zajęcia otwarte; - wycieczki; - zebrania; Rodzice pod kątem współpracy z przedszkolem najczęściej angażują się w zebrania, imprezy i uroczystości oraz uczestniczą w konsultacjach:

14 - zebrania; - imprezy; - uroczystości; - konsultacje; W opinii rodziców w przedszkolu wdrażane są różne inicjatywy rodziców. Do najczęściej proponowanych i realizowanych należą wycieczki, projekty, pokazy umiejętności dzieci. Według opinii nauczycieli rodzice najczęściej i najchętniej uczestniczą w uroczystościach, przygotowaniach strojów dla dzieci oraz zajęciach otwartych czy warsztatach: - wycieczki; - uroczystości; - zajęcia otwarte; - występy dzieci; - warsztaty; - wyposażanie kącików tematycznych/przyrodniczych; - przygotowanie dekoracji, strojów do uroczystości/przedstawień i imprez; Efektem współpracy rodziców z przedszkolem jest wiedza na temat pracy z dzieckiem jak i jego rozwojem (zajęcia otwarte); lepsza organizacja pracy przedszkola ku dobru dziecka; otwarcie się przedszkola na opinie i potrzeby rodziców w zakresie zajęć z dziećmi, wspaniała atmosfera, wzorowa praca przedszkola; dobry kontakt wychowawców z rodzicami; dobre samopoczucie dziecka w przedszkolu: - codzienna praca dydaktyczno wychowawcza; - obserwacje pedagogiczne; - diagnozy dojrzałości szkolnej; - rozmowy wynikające z zaistniałych sytuacji; - zajęcia otwarte Działania przedszkola są adekwatne do potrzeb rozwojowych dzieci i oczekiwań rodziców: - organizacja wycieczek - organizacja wyjść poza p-le - organizacja imprez okolicznościowych - zajęcia otwarte - planowanie comiesięcznej pracy dydakt.-wych Stwarzane są warunki do modyfikowania koncepcji pracy przedszkola z udziałem rodziców, którzy angażują sie w realizacje bardzo wielu działań wpływających na wszechstronny rozwój ich dzieci: - udział w uroczystościach w przedszkolu i grupie - udział rodziców w spotkaniach Rady Rodziców i zebraniach - propozycje rodziców podjęte na Radzie Rodziców i zebraniach - udział w akcji "Cała Polska czyta dzieciom" - zaangażowanie rodziców w imprezy organizowane w p-lu - proponowanie przez rodziców imprez, np. Dzień warzyw i owoców - udział w akcjach charytatywnych Atrakcyjność i rozmaitość podejmowanych w placówce działań korzystnie wpływają na samodzielność i aktywność dzieci, czego efektem jest różnorodność podejmowanych przez wychowanków inicjatyw: - konkursy przedszkolne i poza nim - akcje organizowane w przedszkolu i poza nim - zapraszanie gości do przedszkola/grupy (np. żołnierze) - planowanie pracy wychowawczo dydaktycznej - zajęcia językowe - zajęcia matematyczne - zajęcia twórczego myślenia - zajęcia plastyczne

15 Dzieci chętnie uczestniczą w ciekawych i twórczych zajęciach prowadzonych w przedszkolu i poza nim w ramach podstawy programowej jak i oferty dodatkowej z wykorzystaniem realizowanych w placówce licznych programów i projektów: - realizacja programu "przedsiębiorczy przedszkolak", współpraca z OZK; - różnorodne wycieczki, odwiedzanie zakładów pracy rodziców; - stosowanie aktywnych metod na zajęciach, zajęcia dodatkowe zgodne z zainteresowaniami dzieci, realizacja projektu etwinning; - zajęcia dydaktyczne (rozwijanie twórczego myślenia, kreatywnej ekspresji plastycznej, ruchowej, tanecznej, muzycznej); - koło zainteresowań plastycznych; Przedszkole wspomaga rozwój dzieci w oparciu o wnikliwa analizę potrzeb i indywidualnej sytuacji każdego dziecka, dzięki temu podejmowane działania są adekwatne do potrzeb i dają optymalne efekty: - przeprowadzona diagnoza gotowości szkolnej dzieci w październiku i kwietniu; - obserwacje pedagogiczne; podejmowanie pracy indywidualnej z wybranymi dziećmi potrzebującymi dodatkowego wsparcia; - stworzenie zespołu ipet; - współpraca z PPP; - rozmowy z rodzicami; W ramach pracy wychowawczej realizowane są działania, których celem jest zapobieganie wystąpienia zjawiska dyskryminacji: - przeprowadzone pogadanki, rozmowy związane z cukrzycą dziecka w grupie, stała współpraca z mamą dziecka- m.in. udział w wycieczkach; - akcje charytatywne, pieczenie ciasteczek i robienie soków na akcje charytatywną; - zajęcia dydaktyczne (rozmowy, scenki dramowe/parateatralne, bajki terapeutyczne); Proponowane przez przedszkole formy wsparcia zaspokajają potrzeby dzieci i odpowiadają oczekiwaniom ich rodziców: - zajęcia organizowane przez specjalistów wchodzących w skład zespołu ipet; - zajęcia logopedyczne, - terapii ped., - gim. korekcyjnej, - udział dzieci w kołach zainteresowań m.in. plastycznym, ekologicznym, tanecznym; - rytmika; - zajęcia języka angielskiego; - organizowane dla chętnych rodziców, co miesiąc spotkania z psychologiem; - zajęcia otwarte dla rodziców- raz w miesiącu; - zebrania z rodzicami- raz na semestr. - zajęcia dodatkowe, zajęcia prowadzone zgodnie z zaleceniami PPP 2. Nauczyciele zasugerowali, że każdy przyjęty przez przedszkole i grupę wniosek jest inspiracją do podejmowania jeszcze ciekawszych, innowacyjnych i nowatorskich zajęć służących dobru dziecka i całej placówce. Poniżej wykresy pokazują w sposób czytelny, ile nauczycielek, którymi wnioskami inspiruje się najbardziej.

16 Największą inspiracją dla nauczycieli do podejmowania innowacyjnych, nowatorskich i ciekawych zajęć stanowią z ewaluacji wewnętrznej wnioski nr 3 i nr 5, które brzmią: Rodzice pod kątem współpracy z przedszkolem najczęściej angażują się w zebrania, imprezy i uroczystości oraz uczestniczą w konsultacjach ; Efektem współpracy rodziców z przedszkolem jest wiedza na temat pracy z dzieckiem jak i jego rozwojem (zajęcia otwarte); lepsza organizacja pracy przedszkola ku dobru dziecka; otwarcie się przedszkola na opinie i potrzeby rodziców w zakresie zajęć z dziećmi, wspaniała atmosfera, wzorowa praca przedszkola; dobry kontakt wychowawców z rodzicami; dobre samopoczucie dziecka w przedszkolu. Najmniejszą inspirację ma wniosek nr 1, który ma następujące brzmienie: Przedszkole współpracuje z rodzicami angażując ich w życie przedszkolne.

17 Wnioski z przeprowadzonej w minionym roku ewaluacji zewnętrznej stanowią dużą inspirację dla nauczycieli do podejmowania nowatorskich i ciekawych zajęć, co widać na powyższym wykresie nr 13. Najbardziej nauczycielki inspirują się wnioskami nr 3 i nr 4, które brzmią następująco: Atrakcyjność i rozmaitość podejmowanych w placówce działań korzystnie wpływają na samodzielność i aktywność dzieci, czego efektem jest różnorodność podejmowanych przez wychowanków inicjatyw ; Dzieci chętnie uczestniczą w ciekawych i twórczych zajęciach prowadzonych w przedszkolu i poza nim w ramach podstawy programowej jak i oferty dodatkowej z wykorzystaniem realizowanych w placówce licznych programów i projektów. Dla wielu nauczycieli inspirację stanowi wniosek nr 7 Proponowane przez przedszkole formy wsparcia zaspokajają potrzeby dzieci i odpowiadają oczekiwaniom ich rodziców. Nauczyciele szkoły podstawowej Ankiety, które za pośrednictwem nauczycieli przedszkola z zespołu ewaluacyjnego zostały dostarczone do dwóch szkół podstawowych zostały skierowane do wychowawców klas I. W obu szkołach łącznie jest 17 klas pierwszych SP 32 5klas, SP 30 12klas. W obu tych szkołach wraz z początkiem roku szkolnego 2015/2016 naukę podjęli absolwenci Przedszkola Miejskiego Nr 5. Ankietę wypełniło 4 nauczycieli, którzy są wychowawcami absolwentów dzieci z PM 5 w SP 32 3uczniów, w SP 30 13uczniów. 1. Informacje jakie zostały uzyskane od nauczycieli na temat trudności z adaptacją dziecka do warunków szkolnych obrazuje poniższa tabela nr 1. Tabela 7 Trudności adaptacyjne absolwentów Przedszkola w nowym środowisku Nauczyciel Odpowiedź TAK NIE % SP SP SP SP Tabela nr 7 w czytelny sposób pokazuje, że żadnen z absolwentów Przedszkola Nr 5 nie miał trudności adaptacyjnych w nowym środowisku. Dzieci były chętne do udziału w inicjowanych przez nauczycieli zabawach i zajęciach, dobrze czuły się z nowymi osobami dorosłymi i rówieśnikami. 2. Nauczyciele poproszeni zostali o wyrażenie opinii o absolwentach Przedszkola pryzmat podstawowych zachowań świadczących o dojrzałości dziecka do nauki w szkole. Poniższa tabela nr 8 przedstawia odpowiedzi nauczycieli. Tabela 8 Absolwenci Przedszkola w opinii nauczycieli szkoły podstawowej Nauczyciel Odpowiedź TAK NIE % Podejmują samodzielne działania i wykazują aktywność? % Przestrzegają norm współżycia w grupie? % Potrafią zaprezentować swoje umiejętności z różnych dziedzin? % Są koleżeńskie? % Potrafią pokonywać trudności i przyjmować porażki? %

18 Potrafią słuchać i wypowiadać się w różnych sytuacjach? % Potrafią doprowadzić pracę do końca? % Potrafią korzystać z posiadanej wiedzy? % Jak widać w tabeli dzieci zostały bardzo dobrze przygotowane przez Przedszkole do roli ucznia. Są aktywne i samodzielnie podejmują działania, przestrzegają reguł i norm szkolnych i klasowych. Nie jest dla nich problemem prezentacja zdobytych umiejętności z różnych dziedzin na tle klasy. Są koleżeńskie, szybko nawiązują nowe znajomości. Pokonują trudności i w sposób właściwy przyjmują porażki. Poza tym potrafią słuchać i wypowiadać się w różnych sytuacjach, są dojrzałe a rozpoczęte prace doprowadzają do końca. Doskonale potrafią korzystać z posiadanej wiedzy. 3. Kolejnym problemem badawczym postawionym podczas badania losów absolwentów było właściwe przygotowanie dzieci do nauki szkolnej w zakresie czytania, pisania i edukacji matematycznej. Jak pokazuje powyższy wykres nr 14dzieci osiągnęły gotowość szkolną zarówno w zakresie czytania, pisania jak i edukacji matematycznej i w wystarczającym stopniu opanowały konkretne umiejętności. Najlepiej dzieci zostały przygotowane przez Przedszkole w zakresie liczenia i przeliczania obiektów, analizy sylabowej i zdaniowej, umiejętności układania krótkich zdań. Delikatnie więcej pracy ze strony szkoły dzieci wymagają w zakresie: wyznaczania wyniku dodawania i odejmowania, wyodrębniania głosek w wyrazach prostej budowie fonetycznej, koordynacji wzrokowo ruchowej potrzebnej do rysowania, wycinania i pisania oraz sprawnością rąk. 4. Następnie nauczyciele ze szkół podstawowych, do których uczęszczają wychowankowie Przedszkola, oceniali stopień sprawności dzieci.

19 Tabela 9 Sprawność dzieci Sprawność dzieci Odpowiedź TAK NIE % Manualna % Plastyczna % Muzyczna % Fizyczna % Absolwenci Przedszkola Miejskiego Nr 5 są wystarczająco sprawne zarówno manualnie, plastycznie, muzycznie jak i fizycznie. Dzięki czemu zapewne dobrze radzą sobie w pierwszych miesiącach nauki szkolnej, czują się w niej dobrze i chętnie do niej uczęszczają. 5. Nauczyciele Szkół poproszeni zostali także w ankiecie o napisanie kilku słów o wychowankach Przedszkola. Wszyscy nauczyciele podkreślili, że są to pogodne i uśmiechnięte dzieci, chętne do podejmowania różnorodnych działań, także tych nowych i trudnych. Dużo mówią, ale potrafią też skupić się na zadaniu i nie przeszkadzają innym podczas ich wypowiedzi. Wychowankowie Przedszkola, zdaniem nauczycieli, są obowiązkowi, systematyczni, bardzo koleżeńscy i otwarci. Przy tym lubią mieć przy sobie zabawki z domu i wiele niepotrzebnych w szkole rzeczy. Są ciekawi świata. Potrafią klasyfikować i szeregować. Bez trudu komunikują się werbalnie. Są samodzielne. Nauczyciele podkreślili, że absolwenci Przedszkola podejmują uczenie się pod kierunkiem osoby dorosłej zapamiętują i wykonują polecenia, zależy im na doprowadzeniu pracy do końca. Nieźle zapamiętują treść bajki, wiersza, potrafią odtworzyć je z pamięci. Dostrzega się w nich zainteresowanie czytaniem, pisaniem i matematyką oraz ogólne zainteresowanie szkołą i działaniami, z którymi wiąże się pełnienie roli ucznia. 6. W ankiecie poproszono także o wskazanie problemów dzieci, które wg nauczyciela szkoły, utrudniają mu uczenie się. Nauczyciele wskazali następująco: niskie skupianie uwagi, niski poziom rozumienia poleceń, siedzenie w ławce, prace domowe, większa niż dotychczas liczba obowiązków, niski poziom rozwoju emocjonalnego brak odporności emocjonalnej. 7. Na zakończenie ankiety każdy nauczyciel został poproszony o podanie przykładów dobrej współpracy. Propozycje nauczycieli są następujące Wspólne oglądanie Jasełek Przegląd kolęd i pastorałek W świecie książek wizyta przedszkolaków w bibliotece szkolonej Wizyty przedszkolaków na lekcji szkolnej Zwiedzanie budynku szkoły Konkursy Spektakl teatralny szkoła przedszkole, przedszkole szkoła

20 Podsumowanie Informacje o losach absolwentów przedszkola potwierdzają wysoki poziom przygotowania dzieci w wieku 6 i 7 lat do podjęcia nauki w szkole. Dzieci osiągnęły dojrzałość szkolną we wszystkich sferach rozwoju. Zarówno w sferze poznawczej, która umożliwia im osiągnięcie dobrych wyników w nauce, jak i w sferze fizycznej, która podobnie jest sfera emocjonalnospołeczna została u dzieci dobrze rozwinięta m.in. bardzo dobrze radzą sobie z pojawiającymi się trudnościami, są samodzielne, a także przestrzegają norm współżycia w grupie. Problem nie pojawia się jeśli chodzi również o rozwój sfery emocjonalno-społecznej. U dzieci wystąpiły pewne niewielkie trudności adaptacyjne w nowym środowisku, jednak były to dość naturalne trudności, które nie skutkowały na proces adaptacyjny dziecka. Wnioski z realizacji: Przedszkole stwarza możliwości indywidualnego rozwoju dzieci, który ma na celu pełny rozwój ich osobowości w warunkach bezpieczeństwa i atmosfery spokoju. Absolwenci placówki są bardzo dobrze przygotowani do podjęcia obowiązku szkolnego, co potwierdzają nauczyciele i rodzice. W placówce ważnym zadaniem jest taki dobór treści nauczania i sposobów ich przekazywania, aby rozwijać u dzieci pragnienie i radość poznawania, motywację do nauki. Wnioskiem do dalszej pracy jest dalsza współpraca ze szkołą, by dzieci mogły wciąż poznać i przystosować się do realiów szkoły, ukierunkowanie dalszej pracy na gotowość szkolną pozwalającą dzieciom lepiej i łatwiej rozpocząć naukę w szkole. Mając na uwadze powiedzenie, że nigdy nie jest tak dobrze, żeby nie mogło być lepiej, więc świadomie wnioskujemy, że potrzebą działań przedszkola jest przeprowadzanie systematycznej ewaluacji wewnętrznej, pogłębionej autoanalizy pracy, dyskusji w gronie nauczycieli, wspólnego wypracowania wniosków, planowania i wprowadzania zmian. Aby osiągnąć zaplanowane cele, z powodzeniem budować nową, lepszą jakość, należy unikać tendencji do wystawiania laurek, powierzchownej analizy zebranych danych, w rodzicach, uczniach i nauczycielach należy dostrzegać partnerów i sprzymierzeńców. Trudności w realizacji: Badania ankietowe warto przeprowadzić zaraz po ich opracowaniu. W innych sytuacjach mogą pojawić się trudności w przekazaniu i zebraniu narzędzi badawczych. Należy pamiętać o przestrzeganiu ustalonego i przyjętego harmonogramu w celu uniknięcia przekładania i odwlekania ewaluacji. WNIOSKI: 1. Przedszkole bada losy absolwentów przedszkola 2. Rodzice uważają, że przedszkole odpowiednio dobrze przygotowuje dzieci do podjęcia nauki w szkole. 3. W opinii rodziców w przedszkolu należałoby jeszcze więcej miejsca poświęcić na praktyczną czynność pisania i czytania. 4. Absolwenci przedszkola miło wspominają czas spędzony w przedszkolu, jednakże są zadowolone z pobytu w szkole, chętnie się uczą i odnoszą pierwsze sukcesy. 5. Nauczyciele przedszkola korzystają i inspirują się wnioskami z prowadzonych w placówce ewaluacji wewnętrznych i zewnętrznej. 6. Efektem wdrażania w prace dydaktyczno wychowawczą wniosków z ewaluacji są ciekawe, innowacyjne oraz nowatorskie działania. 7. W opinii nauczycieli szkoły podstawowej absolwenci przedszkola są bardzo dobrze przygotowani do nauki szkolnej w każdej sferze: ruchowej, manualnej, fizycznej, intelektualnej, emocjonalnej.

21 REKOMENDACJE 1. W celu uzyskania wymiernych efektów w zakresie przygotowania dzieci do nauki w szkole utrzymywać kontakt z absolwentami i rodzicami spotkania z absolwentami. Kontynuować współpracę ze szkołami w ciągu roku szkolnego. 2. W dalszym ciągu należy motywować, angażować nauczycieli do podejmowania inicjatyw dla lepszego poziomu działalności przedszkola. Załącznik nr 1 Harmonogram ewaluacji

22 Zespół ewaluacyjny Zadanie Termin Opracowanie ankiet dla rodziców termometru uczuć do absolwentów X 2015 Realizacja badań wśród rodziców i absolwentów XI 2015 Analiza uzyskanych danych I II 2016 Opracowanie ankiet dla nauczycieli szkół podstawowych II 2016 Opracowanie narzędzia badawczego i pytań dla nauczycieli przedszkola II 2016 Realizacja badań wśród nauczycieli szkół podstawowych i nauczycieli II 2016 przedszkola Analiza uzyskanych danych i opracowanie wyników uzyskanych III 2016 danych Opracowanie projektu raportu i przedstawienie dyrektorowi III 2016 Prezentacja wyników raportu członkom rady pedagogicznej IV 2016 Metaewaluacja refleksja na temat ewaluacji IV2016 Osoby odpowiedzialne Zespół ewaluacyjny Dyrektor