podnoszenia jakości poradnictwa zawodowego przez bieŝące wskazywanie doradcom zawodowym specjalizacji poszukiwanych przez lokalnych pracodawców oraz

Transkrypt

1 1. WSTĘP Wykorzystując dane statystyczne o zarejestrowanych osobach oraz zgłoszonych ofertach pracy od do roku na podstawie Zaleceń metodycznych do prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyŝkowych (wydanych przez Departament Rynku Pracy Ministerstwa Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej Warszawa 2003) prowadzony jest monitoring w sposób usystematyzowany we wszystkich urzędach pracy. Monitoring zawodów jest procesem regularnego obserwowania zjawisk zachodzących na rynku pracy, formułowania ocen, wniosków i wskazówek dla systemu kształcenia zawodowego oraz szkolenia bezrobotnych. W ramach monitoringu formułuje się ranking zawodów deficytowych i nadwyŝkowych, co jest istotne dla lokalnej edukacji i potrzeb szkoleniowych bezrobotnych. Źródłem informacji jest zbiór zawodów i specjalności zarejestrowanych osób oraz ofert pracy, które wpłynęły w danym okresie do Urzędu. Systematycznie prowadzona analiza zawodów zarejestrowanych osób bezrobotnych umoŝliwi przewidywanie zawodów, na które w najbliŝszym czasie zapotrzebowanie będzie wzrastało oraz takich, w których liczba bezrobotnych moŝe wzrosnąć. Korzystając ze wskazanych opracowań przede wszystkim określi się kierunki i natęŝenie zmian na lokalnym rynku pracy. W perspektywie pozwoli to dokładnie zaplanować działania mające na celu pomoc bezrobotnym w podjęciu odpowiedniego zatrudnienia. Informacje o bezrobociu i ofertach pracy wg zawodów mogą słuŝyć jako źródło informacji do: określenia zgodnych z zapotrzebowaniem rynku pracy kierunków szkoleń osób bezrobotnych, prowadzenia sensownej i zgodnej z aktualną sytuacją rynku pracy gospodarki środkami Funduszu Pracy, którymi dysponuje Powiatowy Urząd Pracy na aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu, szczególnie programów specjalnych aktywizacji osób kończących szkoły, usprawnienia pośrednictwa pracy poprzez uzyskanie aktualnych informacji o planach zatrudnieniowych zakładów pracy, 1

2 podnoszenia jakości poradnictwa zawodowego przez bieŝące wskazywanie doradcom zawodowym specjalizacji poszukiwanych przez lokalnych pracodawców oraz takich, na które maleje popyt. 2

3 2. ANALIZA BEZROBOCIA WG ZAWODÓW (GRUP ZAWODÓW) Poziom bezrobocia na koniec I półrocza 2009 roku. Wyszczególnienie Stan na rok Styczeń Luty Marzec Kwiecień Maj Czerwiec Liczba bezrobotnych Napływ bezrobotnych Odpływ bezrobotnych Dynamika ( % ) Stopa bezrobocia (%) ,1 122,2 127,6 126,1 126, ,2 10, ,4 11,3 11,4 11,4 Dynamika ,1 122,2 127,6 126,1 126,3 127 Grudzień 2008r. Styczeń 2008r. Luty 2009r. Marzec 2009r. Kwiecień 2009r. Maj 2009r. Czerwiec 2009r. Liczba bezrobotnych zarejestrowanych na koniec I półrocza 2009 roku wynosiła 9399 osób i była większa o 1999 osób od liczby zarejestrowanych na koniec grudnia 2008 roku. Od początku roku 2009 moŝna zauwaŝyć wzrost liczby bezrobotnych, który spowodował wzrost stopy bezrobocia o 2,2 punkta procentowego w porównaniu do grudniem 2008r. 3

4 Stopa bezrobocia Sosnowiec Śląsk Kraj 10, ,4 11,3 11,4 11,4 9,2 10,5 10,9 11, ,8 10,7 9,5 6,9 7,7 8,2 8,5 8,5 8,4 8,3 Grudzień 2008r. Styczeń 2008r. Luty 2009r. Marzec 2009r. Kwiecień 2009r. Maj 2009r. Czerwiec 2009r. Licznie reprezentowaną, grupą bezrobotnych zarejestrowanych w tutejszym Urzędzie są osoby, które nie posiadają Ŝadnego zawodu (wyuczonego lub wykonywanego). Napływ osób z tej grupy stanowi 26,6% napływu wszystkich bezrobotnych w pierwszym półroczu 2009 roku, natomiast na koniec okresu grupa ta stanowiła 21,5% ogółu osób zarejestrowanych. Lp. Stan na koniec r. (% ogółu zarejestr.) Napływ na koniec r. (% ogółu zarejestr.) Bezrobotni zarejestrowani nie posiadający Ŝadnego zawodu Ogółem 2018 (21,5%) 2821 (26,6%) Kobiety 1209 (24,1%) 1447 (29,9%) W tym Zarejestrowani powyŝej 12 Absolwenci miesięcy Ogółem Kobiety Ogółem Kobiety 102 (43%) 364 (45,8%) 70 (48,9%) 214 (49,9%) 74 (6,6%) 45 (6,6%) - - 4

5 Analizując strukturę bezrobotnych według zawodów na koniec I półrocza 2009 roku moŝna wyszczególnić najliczniej zarejestrowanych w zawodach: Kod Nazwa zawodu Bezrobotni ogółem zawodu Bez zawodu Sprzedawca Ślusarz Technik mechanik Asystent ekonomiczny [zawód szkolny: Technik 218 ekonomista] Krawiec Pracownik biurowy [Zawód szkolny: Technik prac 173 biurowych] Kucharz Magazynier Górnik eksploatacji podziemnej Robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym Murarz Robotnik budowlany Technik elektronik Sprzątaczka Technik elektryk Ekonomista Szwaczka Kelner Pozostali sprzedawcy i demonstratorzy Mechanik maszyn i urządzeń przemysłowych Elektromonter [elektryk] zakładowy Technik budownictwa Pozostali pracownicy do spraw finansowostatystycznych Tokarz Dozorca Fryzjer [zawody szkolne: Fryzjer, Technik usług 63 fryzjerskich] Pozostali mechanicy pojazdów samochodowych Malarz budowlany Handlowiec [zawód szkolny: Technik handlowiec] Kierowca samochodu cięŝarowego 60 5

6 Struktura bezrobotnych wg zawodów na koniec I półrocza 2009r. Kierowca samochodu ciężarowego Technik handlowiec Malarz budowlany Pozostali mechanicy pojazdów Technik usług fryzjerskich Dozorca Tokarz Technik budownictwa Elektromonter [elektryk] zakładowy Mechanik maszyn i urządzeń Pozostali sprzedawcy i demonstratorzy Kelner Szwaczka Ekonomista Technik elektryk Sprzątaczka Technik elektronik Robotnik budowlany Murarz Robotnik pomocniczy w przemyśle Górnik eksploatacji podziemnej Magazynier Kucharz Technik prac biurowych Krawiec Technik ekonomista Technik mechanik Ślusarz Sprzedawca Bez zawodu

7 Analizując strukturę bezrobotnych kobiet według zawodów na koniec I półrocza 2009 roku moŝna wyszczególnić najliczniej zarejestrowane w zawodzie: Kod Nazwa zawodu Bezrobotni ogółem zawodu Bez zawodu Sprzedawca Asystent ekonomiczny [zawód szkolny: Technik 205 ekonomista] Krawiec Pracownik biurowy [Zawód szkolny: Technik prac 153 biurowych] Kucharz Sprzątaczka Szwaczka Pozostali sprzedawcy i demonstratorzy Ekonomista Kelner Pozostali pracownicy do spraw finansowo-statystycznych Magazynier Robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym Fryzjer [zawody szkolne: Fryzjer, Technik usług 61 fryzjerskich] Pedagog Dozorca Handlowiec [zawód szkolny: Technik handlowiec] Księgowy [samodzielny] Pracownik administracyjny [zawód szkolny: Technik 37 administracji] Pielęgniarka Cukiernik Przędzarz Technik Ŝywienia i gospodarstwa domowego Salowa Technik technologii odzieŝy Specjalista do spraw marketingu i handlu [sprzedaŝy] Sekretarka Specjalista do spraw finansów [analityk finansowy] Technik mechanik Technik ochrony środowiska Pakowacz 23 7

8 Struktura bezrobotnyh kobiet wg zawodów w I półroczu 2009r. Pakowacz Technik ochrony środowiska Technik mechanik Specjalista do spraw finansów [analityk finansowy] Sekretarka Specjalista do spraw marketingu i handlu [sprzedaży] Technik technologii odzieży Salowa Technik żywienia i gospodarstwa domowego Przędzarz Cukiernik Pielęgniarka Pracownik administracyjny [zawód szkolny: Technik Księgowy [samodzielny] Handlowiec [zawód szkolny: Technik handlowiec] Dozorca Pedagog Fryzjer [zawody szkolne: Fryzjer, Technik usług Robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym Magazynier Pozostali pracownicy do spraw finansowo-statystycznych Kelner Ekonomista Pozostali sprzedawcy i demonstratorzy Szwaczka Sprzątaczka Kucharz Pracownik biurowy [Zawód szkolny: Technik prac Krawiec Asystent ekonomiczny [zawód szkolny: Technik Sprzedawca Bez zawodu

9 3. ANALIZA OFERT PRACY WG ZAWODÓW (GRUP ZAWODÓW) Analizując strukturę ofert pracy wg grup zawodowych w I półroczu 2009 roku w Sosnowcu, w dyspozycji Urzędu pozostawało 2989 ofert pracy. MoŜna stwierdzić, Ŝe zdecydowanie najwięcej ofert wpłynęło dla: Kod zawodu Nazwa zawodu Oferty pracy zgłoszone w I-półroczu 9141 Gospodarze budynków 9,3% 5221 Sprzedawcy i demonstratorzy 8,5% 8281 Monterzy maszyn i urządzeń mechanicznych 6,7% 9313 Robotnicy pomocniczy w budownictwie ogólnym 4,8% 3415 Agenci do spraw sprzedaŝy (handlowcy) 3,3% 7243 Elektrycy budowlani i pokrewni 2,8% 3431 Pracownicy administracyjni, sekretarze i pokrewni 2,6% 9132 Pomoce i sprzątaczki biurowe, hotelowe i podobne 2,3% 9321 Robotnicy przy pracach prostych w przemyśle 2% 7136 Monterzy instalacji i urządzeń sanitarnych* (zawód szkolny: Monter instalacji i urządzeń sanitarnych - obejmuje grupę elementarną 7136) 2% 7412 Piekarze, cukiernicy i pokrewni 1,9% 9331 Robotnicy pomocniczy transportu i tragarze 1,9% 7122 Betoniarze 1,8% 7121 Murarze i pokrewni 1,7% 5141 Fryzjerzy, kosmetyczki i pokrewni 1,7% 7123 Cieśle, stolarze budowlani i pokrewni 1,6% 7111 Górnicy podziemnej i odkrywkowej eksploatacji złóŝ i pokrewni 1,5% 5122 Kucharze 1,3% 8323 Kierowcy samochodów cięŝarowych 1,3% 5123 Kelnerzy i pokrewni 1,2% 7212 Spawacze i pokrewni 1,1% 2419 Specjaliści do spraw ekonomicznych i zarządzania gdzie indziej 1,1% niesklasyfikowani 3451 Policjanci 1% 4211 Kasjerzy i sprzedawcy biletów 1% 3112 Technicy budownictwa, ochrony środowiska i pokrewni 0,9% 7231 Mechanicy pojazdów samochodowych* (zawód szkolny: Mechanik pojazdów samochodowych - obejmuje grupę elementarną 7231) 7132 Posadzkarze i pokrewni 0,9% 9152 Portierzy, woźni i pokrewni 0,9% 4131 Magazynierzy i pokrewni 0,8% 8321 Kierowcy samochodów osobowych 0,8% 0,9% 9

10 MoŜna wyróŝnić zawody oraz grupy zawodowe, dla których w okresie od stycznia do czerwca 2009 roku, nie było Ŝadnych ofert pracy tj. dla: Oferty pracy Kod Nazwa zawodu zgłoszone zawodu w I-półroczu 0111 śołnierze zawodowi Zastępcy dyrektorów generalnych i prezesów Kierownicy wewnętrznych jednostek organizacyjnych działalności 0 podstawowej w handlu hurtowym i detalicznym 1231 Kierownicy działów finansowych i administracyjnych Kierownicy działów marketingu i sprzedaŝy Kierownicy działów zaopatrzenia i dystrybucji Kierownicy działów informatyki Kierownicy małych przedsiębiorstw w gospodarce magazynowej, 0 transporcie i łączności 1317 Kierownicy małych przedsiębiorstw obsługi biznesu Fizycy i astronomowie Chemicy Matematycy i pokrewni Projektanci i analitycy systemów komputerowych Architekci, urbaniści i pokrewni InŜynierowie chemicy InŜynierowie górnicy, metalurdzy i pokrewni Biolodzy Biotechnolodzy Specjaliści technologii Ŝywności i Ŝywienia człowieka PołoŜne Nauczyciele szkół wyŝszych Specjaliści szkolnictwa i wychowawcy gdzie indziej niesklasyfikowani Adwokaci, radcy prawni i prokuratorzy Bibliotekoznawcy i specjaliści informacji naukowej 0 4. ANALIZA ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYśKOWYCH Zawody deficytowe to zawody, w których zgłoszono oferty pracy, natomiast w ewidencji bezrobotnych nie odnotowano osób posiadających wymieniony zawód lub stanowiły one niewielką liczbę. PoniŜsza tabela przedstawia liczbę osób zarejestrowanych w stosunku do liczby ofert pracy. 10

11 Wskaźnik W to stosunek średniomiesięcznego napływu ofert pracy do średniomiesięcznego napływu osób do bezrobocia w danym zawodzie w tym samym czasookresie. Zawody deficytowe Kod zawodu Nazwa zawodu Średnia miesięczna liczba ofert pracy zgłoszonych w I półroczu 2008 roku Średnia miesięczna liczba zarejestrowanych bezrobotnych w I półroczu 2008 roku Wartość wskaźnika W W > 1, Robotnik magazynowy 9,5 0, Pracownik biura podróŝy 3 0, Robotnik placowy 2,8333 0, Robotnik gospodarczy 46 3, , Telemarketer 4,1667 0, , Zbrojarz 6, , Agent ubezpieczeniowy 2 0, Policjant słuŝby wspomagającej 0,8333 0, Operator sprzętu do robót ziemnych 0,8333 0, Elektromonter instalacji elektrycznych 13,8333 3,1667 4, Kierownik małego przedsiębiorstwa w budownictwie 0,6667 0, Betoniarz 2,5 0, Ekspedient pocztowy 1 0, Asystentka stomatologiczna 0,5 0, Florysa 0,5 0, Brukarz 3,3333 1,3333 2, StraŜak 0,8333 0,3333 2, Operator koparek i zwałowarek 0,8333 0,3333 2, InŜynier budownictwa budownictwo ogólne 2, , Monter instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych 1,1667 0,5 2, Rejestratorka medyczna 1,3333 0, Kierownik małego przedsiębiorstwa w handlu 0,6667 0, hurtowym i detalicznym Administrator sieci informatycznej 0,3333 0, Instruktor rekreacji ruchowej 0,3333 0, Elektromonter taboru szynowego 0,3333 0, Monter instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych 6 3,1667 1, Pracownik ochrony mienia i osób [zawód szkolny: 17 9,5 1,7895 Technik ochrony fizycznej osób i mienia] Przedstawiciel handlowy [przedstawiciel regionalny] 6,3333 3,8333 1, Pracownik administracyjny [zawód szkolny: Technik administracji] 12,8333 8,1667 1, Pracownik biurowy [Zawód szkolny: Technik prac biurowych] Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych tabelarycznych MPiPS. 34, ,1667 1,

12 Zaistniała sytuacja, to wynik konieczności zdobycia odpowiednich kwalifikacji, które muszą być zazwyczaj wysokie lub specyficzne dla danego zawodu, ponadto wymagana jest specjalistyczna wiedza zdobyta w trakcie pracy na w/w stanowiskach. Wśród zawodów deficytowych pojawiały się równieŝ zawody tj. instruktor rekreacji ruchowej, zbrojarz, ekspedient pocztowy. PoniŜsza tabela przedstawia zawody nadwyŝkowe tzn. zawody dla których średnia miesięczna liczba osób bezrobotnych zarejestrowanych w danym zawodzie przewyŝsza średnią miesięczną liczbę ofert pracy. Wśród zawodów nadwyŝkowych wybrano grupę zawodów, najliczniej reprezentowanych w tutejszym Urzędzie. Zawody nadwyŝkowe. Kod zawodu Nazwa zawodu Średnia miesięczna liczba ofert pracy zgłoszonych w I półroczu 2008r. Średnia miesięczna liczba zarejestrowan ych bezrobotnych w I półroczu 2008r. Wartość wskaźnika W W < 0, Stolarz meblowy 0,5 1,6667 0, Dyrektor wykonawczy 0,1667 0,5 0, Specjalista kontroli jakości 0,1667 0,5 0, Kelner , Fryzjer damski 0, , Introligator poligraficzny 0,5 1,5 0, Robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym 6, ,6667 0, Murarz 8, ,1667 0, Technik farmaceutyczny 0,6667 1,8333 0, Handlowiec [zawód szkolny: Technik handlowiec] 6 16,1667 0, Programista 0,3333 0,8333 0, Psycholog 0,3333 0,8333 0, Technik geodeta 0,3333 0,8333 0, Mechanik samochodów cięŝarowych 1 2,5 0, Elektromechanik pojazdów samochodowych 2 5 0, Cukiernik 4, ,6667 0, Sprzedawca 42, ,8333 0, Kierowca samochodu cięŝarowego 4, ,5 0, Dozorca 3,8333 8,5 0,5 12

13 Pielęgniarka 1,6667 3,6667 0, Fryzjer [zawody szkolne: Fryzjer, Technik usług 5, ,6667 0,5 fryzjerskich] Sekretarka 1,6667 3,5 0, Kierowca samochodu osobowego 4 8,3333 0, Kierownik wewnętrznej jednostki działalności podstawowej gdzie indziej niesklasyfikowany 0,3333 0,6667 0, Archiwista 0,1667 0,3333 0, Diagnosta samochodowy 0,1667 0,3333 0, Terapeuta zajęciowy 0,1667 0,3333 0, Spedytor [zawód szkolny: Technik spedytor] 0,1667 0,3333 0, Ustawiacz maszyn do obróbki skrawaniem 0,1667 0,3333 0, Monter wyrobów z tworzyw sztucznych 0,1667 0,3333 0,4545 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych tabelarycznych MPiPS. Dominują wśród nich zawody wymagające wykształcenia zawodowego. Najczęściej pracę na wymienionych stanowiskach podejmują głównie męŝczyźni. Mimo, Ŝe róŝnica wartości średnich miesięcznych liczby zarejestrowanych bezrobotnych i liczby ofert pracy nie jest największa, to na uwagę zasługują zawody: Pielęgniarka, Specjalista kontroli jakości, Psycholog, Technik farmaceutyczny. Dla zawodów tych wskaźnik intensywności nadwyŝki siły roboczej w stosunku do ofert pracy jest znaczny. 13

14 5. WNIOSKI Ranking grup zawodowych nadwyŝkowych na koniec I półrocza 2009 roku. Kod grupy zawodów Nazwa grupy zawodów Wskaźnik długotrwałego bezrobocia 64 Rolnicy i rybacy pracujący na własne potrzeby 0, Operatorzy maszyn i urządzeń wydobywczych i przetwórczych 0, Nauczyciele praktycznej nauki zawodu i instruktorzy 0,25 91 Pracownicy przy pracach prostych w handlu i usługach 0, Pracownicy obsługi biurowej 0, Robotnicy zawodów precyzyjnych, ceramicy, wytwórcy wyrobów galanteryjnych, 0,1972 robotnicy poligraficzni i pokrewni 42 Pracownicy obrotu pienięŝnego i obsługi klientów 0, Sprzedawcy i demonstratorzy, modelki 0, Specjaliści nauk przyrodniczych i ochrony zdrowia 0, Kierowcy i operatorzy pojazdów 0, Operatorzy i monterzy maszyn 0, Robotnicy pomocniczy w górnictwie, przemyśle, budownictwie i transporcie 0, Pozostali robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 0, Pracownicy pozostałych specjalności 0, Kierownicy duŝych i średnich organizacji 0, Pracownicy usług osobistych i ochrony 0, Specjaliści szkolnictwa 0, Rolnicy 0, Średni personel techniczny 0, Robotnicy obróbki metali i mechanicy maszyn i urządzeń 0, Górnicy i robotnicy budowlani 0, Średni personel w zakresie nauk biologicznych i ochrony zdrowia 0, Pozostali specjaliści 0, Specjaliści nauk fizycznych, matematycznych i technicznych 0, Kierownicy małych przedsiębiorstw 0, Leśnicy i rybacy 0 62 Ogrodnicy 0 01 Siły zbrojne 0 92 Robotnicy pomocniczy w rolnictwie, rybołówstwie i pokrewni 0 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych tabelarycznych MPiPS. W przypadku współczynnika intensywności nadwyŝki równego 0, mamy do czynienia z brakiem ofert pracy dla określonej grupy zawodów. 14

15 W rankingu zawodów generujących długotrwałe bezrobocie, największymi grupami zawodowymi są: Rolnicy i rybacy pracujący na własne potrzeby (wskaźnik długotrwałego bezrobocia wynosi 0,27), Operatorzy maszyn i urządzeń wydobywczych i przetwórczych (wskaźnik długotrwałego bezrobocia wynosi 0,26), Nauczyciele praktycznej nauki zawodu (wskaźnik długotrwałego bezrobocia wynosi 0,25), Najmniejsze to: Ogrodnicy (wskaźnik długotrwałego bezrobocia wynosi 0), Kierownicy małych przedsiębiorstw (wskaźnik długotrwałego bezrobocia wynosi 0,07), Specjaliści nauk fizycznych, matematycznych i technicznych (wskaźnik długotrwałego bezrobocia wynosi 0,08). Analizując strukturę bezrobotnych według rodzaju działalności, ostatniego miejsca pracy oraz oferty pracy na koniec I półrocza 2009r., moŝna zauwaŝyć, Ŝe najwięcej bezrobotnych generują sekcje /wg działalności PKD/: Przetwórstwo przemysłowe (35%), Pozostała działalność usługowa (13,7%), Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekrutacją (12,4%), Transport i gospodarka magazynowa (6%), Według rankingu zawodów zgłoszonych w ofertach pracy na koniec I półrocza 2009r. ze względu na wskaźnik uzyskania oferty najtrudniej jest znaleźć zatrudnienie osobom z grupy zawodów: Matematycy i pokrewni, Technicy technologii Ŝywienia (zawód szkolny: Technik technologii Ŝywienia obejmuje grupę elementarną 3213), 15

16 Technicy analityki medycznej, Biolodzy. Łatwiej jest znaleźć ofertę pracy osobom z grupy zawodów: Operatorzy sprzętu do robót ziemnych i urządzeń pokrewnych, Policjanci, StraŜacy, Elektrycy budowlani i pokrewni, Robotnicy obróbki kamienia. Prowadząc końcową analizę danych przedstawionych w niniejszym opracowaniu naleŝy szczególną uwagę zwrócić na problem wykształcenia bezrobotnych, poniewaŝ osoby nie posiadające Ŝadnego zawodu, Ŝadnych kwalifikacji zawodowych stanowią najliczniejszą grupę bezrobotnych. Wykształcenie i posiadane kwalifikacje są znacznym problemem gdyŝ nie przystają do potrzeb rynku pracy. Zjawisko to dotyczy takŝe osób, posiadających wykształcenie wyŝsze. W I półroczu 2009 roku w Sosnowcu poszukiwano głównie pracowników w wyspecjalizowanych zawodach m.in. fryzjerów, kosmetyczek, kucharzy, sprzedawców, murarzy, tynkarzy, spawaczy, cieśli, zbrojarzy elektryków, płytkarzy, robotników torowych, malarzy gipsiarzy, pracowników do wykończania wnętrz, kierowców kat. B., wędliniarzy, osób do prac porządkowych, konsultantów ds. obsługi klienta biznesowego, doradców ds. inwestycji i ubezpieczeń, pakowaczy, pracowników produkcji itp. Powiatowy Urząd Pracy w Sosnowcu w celu sprostania aktualnym potrzebom lokalnego rynku pracy prowadzi wiele szkoleń, między innymi szkolenia modułowe dla osób zaewidencjonowanych w tutejszym Urzędzie chętnych do stawiania sobie nowych celów i zdobywania dodatkowych doświadczeń niezbędnych do zatrudnienia. Monitorując zawody deficytowe i nadwyŝkowe poprzez analizy podejmowane są próby zwalczania zawodów nadwyŝkowych dostosowując sposób kształcenia w szkołach i na uczelniach do aktualnych potrzeb tutejszego rynku pracy. 16