MONITORING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYśKOWYCH I PÓŁROCZE 2008 ROKU POWIAT MIĘDZYCHODZKI

Transkrypt

1 MONITORING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYśKOWYCH I PÓŁROCZE 2008 ROKU POWIAT MIĘDZYCHODZKI 1

2 SPIS TREŚCI Wstęp Bezrobocie w powiecie międzychodzkim Bezrobotni wg grup zawodowych Bezrobotni wg zawodów Bezrobotni wg rodzaju działalności ostatniego miejsca pracy i szansy uzyskania oferty Oferty pracy w powiecie międzychodzkim Analiza ofert pracy wg grup zawodowych Szansa uzyskania oferty pracy w zawodzie Zawody deficytowe i nadwyŝkowe Podsumowanie

3 WSTĘP Zgodnie z zapisami Ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy ( art., 8, ust. 1 pkt 3 i art. 9, ust. 1 pkt 9) opracowanie analizy rynku pracy, w tym prowadzenie monitoringu zawodów deficytowych i nadwyŝkowych jest jednym z zadań samorządu województwa oraz samorządu powiatu w zakresie polityki rynku pracy. Powiatowy Urząd Pracy w Międzychodzie opracowując niniejszy raport tj.: Monitoring zawodów deficytowych i nadwyŝkowych za główny cel postawił sobie dogłębną analizę występujących na rynku pracy zawodów deficytowych i nadwyŝkowych. Przez zawód deficytowy naleŝy rozumieć zawód, na który występuje na rynku pracy wyŝsze zapotrzebowanie niŝ liczba osób poszukujących pracy w tym zawodzie, natomiast przez zawód nadwyŝkowy naleŝy rozumieć zawód, na który występuje na rynku pracy mniejsze zapotrzebowanie niŝ liczba osób poszukujących pracy w tym zawodzie. Zawody nadwyŝkowe i deficytowe wyłoniono w oparciu o popyt na prace dla poszczególnych zawodów w zgłaszanych przez pracodawców ofertach pracy. Niniejsze opracowanie pozwoli dostosować kierunki szkoleń dla zawodów deficytowych oraz moŝe być wykorzystany przy planowaniu kierunków kształcenia w szkołach celem uniknięcia niekorzystnych zjawisk tj. powstawania zawodów nadwyŝkowych. Opracowując kolejny raport badamy zachodzące zjawiska na lokalnym rynku pracy i uwaŝamy, ze wspólne działania urzędu, szkolnictwa i instytucji szkoleniowych zminimalizują rozbieŝności w dostosowaniu kwalifikacji i umiejętności osób pozostających bez pracy do wymagań i oczekiwań pracodawców. 3

4 Źródłem informacji do opracowania raportu były: - Załącznik nr 3 do sprawozdania MP i PS 01 Bezrobotni oraz oferty pracy według zawodów i specjalności. - Załącznik nr 2 do sprawozdania MP i PS 01 Bezrobotni według działalności ostatniego miejsca pracy oraz oferty pracy. Dane liczbowe o bezrobociu i ofertach pracy opracowano korzystając z nazw grup zawodów i specjalności zgodnych z rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej zmieniające rozporządzenie w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności dla potrzeb rynku pracy oraz zakresu jej stosowania z dnia 1 stycznia 2007 r. ( Dz. U Nr 106, poz. 728). Analizą objęto: - 30 duŝych grup zawodowych ( kod 2 - cyfrowy ) grupy elementarne ( kod 4 cyfrowy ) zawodów i specjalności ( kod 6 - cyfrowy ) 4

5 1. BEZROBOTNI W POWIECIE MIĘDZYCHODZKIM 1.1 Bezrobotni wg grup zawodowych W pierwszym półroczu 2008 stan bezrobotnych w powiecie międzychodzkim wynosił 847 osób z czego 639 to kobiety. Od kilku lat udział kobiet w ogólnej liczbie bezrobotnych jest nadal wysoki i kształtuje się w granicach 75 %. Dzieje się to za sprawą małej liczby ofert pracy w zawodach, które mogą wykonywać kobiety oraz ich rolą w społeczeństwie związaną z macierzyństwem. Porównując liczbę osób bezrobotnych w I półroczu 2008r. z liczbą bezrobotnych w I półroczu 2007r. zauwaŝono spadek o 945 osób tj. 47,27 %. Podobnie jak w ogólnej liczbie bezrobotnych kształtuje się spadek osób w grupach zawodowych. Obrazuje to poniŝsza tabela. Tabela nr 1 Bezrobotni wg grup zawodowych Grupy zawodowe Liczba bezrobotnych wg stanu na r. 5 Liczba bezrobotnych wg stanu na r. Liczbowy wzrost / spadek Bez zawodu Kierownicy małych przedsiębiorstw Specjaliści nauk fizycznych, matematycznych i technicznych Specjaliści nauk przyrodniczych i ochrony zdrowia Specjaliści szkolnictwa Pozostali specjaliści Technicy i średni personel Średni personel w zakresie nauk biologicznych i ochrony zdrowia Pracownicy pozostałych specjalności Pracownicy obsługi biurowej

6 Pracownicy obrotu pienięŝnego i obsługi klientów Pracownicy usług osobistych i ochrony Modelki, sprzedawcy i demonstratorzy Rolnicy Ogrodnicy Leśnicy i rybacy Rolnicy i rybacy pracujący na własne potrzeby Górnicy i robotnicy budowlani Robotnicy obróbki metali i mechanicy maszyn i urządzeń Robotnicy zawodów precyzyjnych, ceramicy, wytwórcy wyrobów galanteryjnych, robotnicy poligraficzni i pokrewni Pozostali robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy Operatorzy maszyn i urządzeń wydobywczych i przetwórczych Operatorzy i monterzy maszyn Kierowcy i operatorzy pojazdów Pracownicy przy pracach prostych w handlu i usługach Robotnicy pomocniczy w rolnictwie, rybołówstwie i pokrewni Robotnik pomocniczy w górnictwie, przemyśle, budownictwie i transporcie Ogółem Z analizy populacji bezrobotnych w powiecie wynika, Ŝe najwyŝszy odsetek bezrobotnych sklasyfikowany jest w niŝej wymienionych duŝych grupach zawodowych: średni personel w zakresie nauk biologicznych i ochrony zdrowia: 6,96 % pracownicy pozostałych specjalności: 7,67 % 6

7 pracownicy usług osobistych i ochrony: 6,26 % modelki, sprzedawcy i demonstratorzy: 9,33 % pozostali robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy: 9,21% Wymienione powyŝej grupy zawodowe stanowią 39,20 % ogółu populacji bezrobotnych zarejestrowanych w tut. urzędzie. Populację bezrobotnych generują osoby zarejestrowane do 12 miesięcy od ukończenia nauki oraz osoby poprzednio pracujące, pozostające bez pracy powyŝej 12 miesięcy. W pierwsze grupie dominują osoby bez kwalifikacji i stanowią 6,85 % ogółu zarejestrowanych. W drugiej grupie duŝy odsetek stanowią następujące grupy zawodowe: * Średni personel w zakresie nauk biologicznych i ochrony zdrowia - 2,13 %, * Pracownicy pozostałych specjalności - 2,95 %, * Pracownicy usług osobistych i ochrony - 2,01 %, * Modelki, sprzedawcy i demonstratorzy - 4,39 %, * Pozostali robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy - 2,48 %, * Pracownicy przy pracach prostych w handlu i usługach - 3,31 %, * Robotnicy pomocniczy w górnictwie, przemyśle, budownictwie i transporcie - 2,60 %. 1.2 Bezrobotni wg zawodów Według stanu na r. nadal najliczniejszą grupę z całej populacji bezrobotnych stanowiły osoby bez kwalifikacji zawodowych 186 z czego 153 osoby to kobiety. Grupę tą tworzą osoby z wykształceniem średnim ogólnokształcącym ( osoby kończące Liceum ogólnokształcące i Liceum profilowane) oraz osoby bez doświadczenia zawodowego tj. z okresem 7

8 zatrudnienia krótszym niŝ 12 m-cy. Ta kategoria osób ma trudności z pozyskaniem pracy, gdyŝ pracodawcy na lokalnym rynku pracy najczęściej poszukują osób z kwalifikacjami zawodowymi. Pozostałe dominujące zawody osób zarejestrowanych w urzędzie obrazuje Tabela nr 2. Tabela nr 2 Struktura bezrobotnych wg zawodów w powiecie międzychodzkim w I półroczu 2008r. r. Lp. Kod zawodu Nazwa grupy zawodów Liczba bezrobotnych wg stanu na dzień Liczba bezrobotnych wg stanu na dzień Liczbowy wzrost/ spadek Technik rolnik Technik Ŝywienia i gospodarstwa domowego Asystent ekonomiczny Kucharz Sprzedawca Krawiec Szwaczka Robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym W pierwszym półroczu 2008 roku w ogólnej liczbie bezrobotnych 30,7 % stanowiły osoby pozostające bez pracy dłuŝej niŝ 12 miesięcy. W grupie tej dominowały zawody: - technik rolnik: 25 osób zarejestrowanych z tego 10 pozostających bez pracy dłuŝej niŝ 12 m-cy, - asystent ekonomiczny: 37 osób zarejestrowanych z tego 16 pozostających bez pracy dłuŝej niŝ 12 m-cy, - kucharz: 30 osób zarejestrowanych z tego 9 pozostających bez pracy dłuŝej niŝ 12 m-cy, - sprzedawca: 79 osób zarejestrowanych z tego 37 pozostających bez pracy dłuŝej niŝ 12 m-cy, 8

9 - krawiec: 26 osób zarejestrowanych z tego 12 pozostających bez pracy dłuŝej niŝ 12 m-cy, - sprzątaczka: 18 osób zarejestrowanych z tego 12 pozostających bez pracy dłuŝej niŝ 12 m-cy, - robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym: 24 osoby zarejestrowane z tego 10 pozostających bez pracy dłuŝej niŝ 12 m-cy. 1.3 Bezrobotni wg rodzaju działalności ostatniego miejsca pracy i szansy uzyskania oferty W pierwszym półroczu 2008 roku do Powiatowego Urzędu Pracy w Międzychodzie zgłosiło się celem rejestracji 990 osób w tym 375 kobiet i 157 absolwentów. Wśród nowo zarejestrowanych 235 osób nie posiadało kwalifikacji. W analogicznym okresie roku 2007 sytuacja kształtowała się następująco: w liczbie 1319 nowo zarejestrowanych było 689 kobiet i 288 absolwentów. Wśród rejestrujących się w I- półroczu 2008 roku dominowały osoby z zawodami: technik rolnik 25 osób, technik Ŝywienia i gospodarstwa domowego 28 osób, asystent ekonomiczny 36 osób, kucharz 24 osoby, sprzedawca 74 osoby, murarz 25 osób, szwaczka 31 osób i robotnik gospodarczy 20 osób. W rejestracji dominowały osoby poprzednio pracujące w sektorze prywatnym w branŝach: - przetwórstwo przemysłowe, - handel hurtowy i detaliczny, naprawa pojazdów samochodowych, motocykli oraz artykułów uŝytku osobistego i domowego. 9

10 Wskaźnik szansy uzyskania oferty pracy w zawodzie wyliczany jest w oparciu o średnią miesięczną liczby ofert pracy do średnio miesięcznego poziomu rejestrowanych bezrobotnych. Odgrywa waŝną rolę, gdyŝ pozwala określić zawody, w których moŝliwość znalezienia pracy jest bardzo mała i wymaga podjęcia działań w celu przekwalifikowania umiejętności zawodowych. Z wyliczonych wskaźników szansy uzyskania oferty pracy niekorzystnie przedstawia się sytuacja w grupach zawodowych: średni personel w zakresie nauk biologicznych i ochrony zdrowia, specjaliści nauk fizycznych, matematycznych i technicznych, kierownicy małych przedsiębiorstw, modelki, sprzedawcy i demonstratorzy, a najkorzystniej w grupach zawodowych: kierowcy i operatorzy pojazdów, kierownicy duŝych i średnich organizacji, operatorzy i monterzy maszyn, operatorzy maszyn i urządzeń wydobywczych, robotnicy pomocniczy w górnictwie, przemyśle, budownictwie i transporcie, specjaliści szkolnictwa, pozostali robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy, pracownicy obrotu pienięŝnego i obsługi klienta. 10

11 2. OFERTY PRACY W POWIECIE MIĘDZYCHODZKIM 2.1 Analiza ofert pracy wg grup zawodowych W pierwszym półroczu 2008 roku w powiecie międzychodzkim zgłoszono 928 wolnych miejsc pracy W porównaniu do analogicznego okresu roku 2007 odnotowano spadek liczby o 493 stanowiska pracy. Na zaistniała sytuację wpłynęły czynniki związane ze standaryzacją usług rynku pracy w Publicznych SłuŜbach Zatrudnienia tj. rejestracją ofert pracy oraz przekazywaniem do internetowej bazy ofert pracy, dla których urząd pracy jest właściwy do ich przyjęcia i nie zostały zgłoszone do innego z właściwego terenu działania urzędu. Największy popyt w tym okresie odnotowano na kwalifikacje z grup zawodowych, które obrazuje Tabela nr 3. Tabela nr 3 Struktura ofert pracy wg grup zawodowych w powiecie międzychodzkim w I półroczu 2008 r. Lp. Kod grupy zawodów Nazwa grupy zawodów 1 93 Robotnicy pomocniczy w górnictwie, przemyśle, budownictwie i transporcie 2 91 Pracownicy przy pracach prostych w handlu i usługach 3 74 Pozostali robotnicy przemysłowi i Struktura ofert pracy ( % ogółu zgłoszonych miejsc pracy ) 16,38% 14,33% 7,11% rzemieślnicy 4 34 Pracownicy pozostałych specjalności 7,0% 5 82 Operatorzy i monterzy maszyn 6,9% 6 52 Modelki, sprzedawcy i demonstratorzy 6,79% 7 71 Górnicy i robotnicy budowlani 6,03% 8 51 Pracownicy usług osobistych i ochrony 5,93% 9 72 Robotnicy obróbki metali i mechanicy 5,82% maszyn i urządzeń Pracownicy obsługi biurowej 5,71% 11

12 Pracodawcy najczęściej poszukiwali osób z zawodami: Robotnicy pomocniczy w górnictwie, przemyśle, budownictwie i transporcie: - robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym: 118 ofert pracy - robotnik budowlany: 25 ofert pracy, Pracownicy przy pracach prostych w handlu i usługach: - robotnik gospodarczy: 110 ofert pracy Pozostali robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy: - szwaczka: 16 oferty pracy, - stolarz: 11 oferty pracy, - rzeźnik wędliniarz: 10 oferty pracy, Pracownicy pozostałych specjalności: - pracownik administracyjny: 38 ofert pracy, - przedstawiciel handlowy: 8 ofert pracy, Operatorzy i monterzy maszyn: - formierz wyrobów z kompozytów polimerowych: 15 ofert pracy, - pozostali operatorzy maszyn do produkcji wyrobów z drewna: 12 ofert pracy, - monter mebli: 11 ofert pracy, - pozostali monterzy wyrobów z drewna: 11 ofert pracy Modelki, sprzedawcy i demonstratorzy: - sprzedawca: 58 ofert pracy, Górnicy i robotnicy budowlani: - meliorant: 14 ofert pracy, - murarz: 7 ofert pracy, Pracownicy usług osobistych i ochrony: - kucharz: 20 ofert pracy, - pracownik ochrony mienia i osób: 10 ofert pracy, - kelner: 7 ofert pracy, 12

13 Robotnicy obróbki metali i mechanicy maszyn i urządzeń: - ślusarz: 8 ofert pracy, - mechanik samochodów osobowych: 8 ofert pracy, Pracownicy obsługi biurowej: - pracownik biurowy: 28 ofert pracy, - magazynier: 10 ofert pracy. 2.2 Szansa uzyskania oferty pracy w zawodzie Analizując wyliczone wskaźniki naleŝy podkreślić, Ŝe znikome moŝliwości znalezienia pracy w I-półroczu 2008 roku posiadały grupy zawodowe wymienione poniŝej: specjaliści nauk fizycznych, matematycznych i technicznych, rolnicy, średni personel w zakresie nauk biologicznych i ochrony zdrowia. Liczba bezrobotnych zarejestrowanych w tych grupach wynosiła: specjaliści nauk fizycznych, matematycznych i technicznych - 5 osób, rolnicy 13 osób, średni personel w zakresie nauk biologicznych i ochrony zdrowia 59 osób. W celu poprawy sytuacji naleŝy podjąć działania zmierzające do dostosowania kierunków kształcenia pod potrzeby rynku pracy. 13

14 3. ZAWODY DEFICYTOWE I NADWYśKOWE Analizując zawody deficytowe i nadwyŝkowe w powiecie międzychodzkim w I-półroczu 2008 roku pod względem wskaźnika intensywności nadwyŝki(deficytu) zawodów stwierdzono, Ŝe spośród występujących zawodów dla 82 nie obliczono wskaźnika z uwagi na brak bezrobotnych w tym zawodzie. Do zawodów tych naleŝą miedzy innymi: farmaceuta farmacja apteczna, nauczyciel języka obcego, psycholog, diagnosta samochodowy, technik farmaceutyczny, bufetowy barman, kelner, pracownik ochrony mienia i osób, cieśla, brukarz, meliorant, dekarz, rzeźnik wędliniarz, tapicer meblowy. Kolejną grupę zawodów deficytowych (zawodów, na które zapotrzebowanie przewyŝsza liczbę osób poszukujących pracy w tym zawodzie) stanowią zawody dla których wskaźnik intensywności deficytu wskazuje wartość powyŝej 1,1. Dominującą grupę tych zawodów obrazuje Tabela nr 4. 14

15 Tabela nr 4 Wskaźniki intensywności deficytu zawodu w powiecie międzychodzkim w I półroczu 2008 r. L.p. Kod zawodu Nazwa zawodu Średni miesięczny deficyt podaŝy siły roboczej Wskaźnik intensywności deficytu zawodu Pracownik biurowy -4, , Specjalista do spraw finansów -1,3333 9, Przedstawiciel handlowy -1,1667 8, Robotnik pomocniczy w przemyśle -17,1667 7,8667 przetwórczym Pracownik administracyjny[zawód -5,5000 7,6000 szkolny): technik administracji] Kierowca ciągnika rolniczego -1,0000 7, Robotnik budowlany -3,5000 6, Robotnik gospodarczy -15,0000 5, Specjalista do spraw marketingu i -0,6667 5,0000 handlu [sprzedaŝy] Opiekunka dziecięca -0,6667 5, Kierowca samochodu cięŝarowego -3,1667 4, Brukarz -0,5000 4, Elektromonter maszyn -0,5000 4,0000 elektrycznych Pokojowa [w hotelu] -0,5000 4, Robotnik drogowy -0,8333 3, Pomoc kuchenna -1,0000 3, Pilarz -0,5000 2, Listonosz -0,6667 2, Technik budownictwa -0,1667 2, Spedytor [zawód szkolny: technik -0,1667 2,0000 spedytor] Kosmetyczka [zawód szkolny: -0,1667 2,0000 technik usług kosmetycznych} Sortowacz-brakarz szkła -0,3333 2,0000 Głębsza analiza zawodów deficytowych i nadwyŝkowych pozwala nam wyodrębnić równieŝ niewielką, bo składającą się zaledwie z 8 profesji grupę zawodów dla których wskaźnik intensywności nadwyŝki/deficytu przyjmuje wartości większe od 0,9 ale równocześnie mniejsze od 1,1. 15

16 Mowa tu o zawodach zrównowaŝonych, a więc takich, dla których średnia miesięczna liczba ofert pracy w I-półroczu 2008 roku odpowiada średniej miesięcznej liczbie zarejestrowanych bezrobotnych w I-półroczu 2008 roku. Do grupy tej naleŝą: Pielęgniarka Technik dentystyczny Agent ubezpieczeniowy Pozostali pracownicy administracyjni, sekretarze i pokrewni Opiekun w domu pomocy społecznej Kelner Spawacz ręczny łukiem elektrycznym Tokarz Pozostałe zawody i specjalności stanowią grupę zawodów nadwyŝkowych, a więc takich, dla których wskaźnik nadwyŝki przyjmuje wartości mniejsze od 0,9. Zmienna intensywności nadwyŝki oznacza, Ŝe średnia miesięczna liczba ofert pracy w I- półroczu 2008 roku jest mniejsza od średniej miesięcznej liczby zarejestrowanych bezrobotnych w I-półroczu 2008 roku. Dominującą grupę tych zawodów obrazuje Tabela nr 5. 16

17 Tabela nr 5 Wskaźniki intensywności nadwyŝki zawodu powiecie międzychodzkim w I-pólroczu 2008 roku L.p. Kod zawodu Nazwa zawodu Średnia miesięczna nadwyŝka podaŝy siły roboczej Wskaźnik intensywności nadwyŝki zawodu Krawiec 2,6667 0, Kucharz małej gastronomii 1,1667 0, Mechanik maszyn i urządzeń przemysłowych 0,5000 0, Cukiernik 0,5000 0, Prasowaczka [ręczna] 0,5000 0, Murarz 3,0000 0, Tapicer 0,8333 0, Lakiernik samochodowy 0,3333 0, Technik mechanik 0,5000 0, Fryzjer[zawody szkolne: Fryzjer, 0,6667 0,4286 technik usług fryzjerskich] Szwaczka 2,5000 0, Ślusarz 1,1667 0, Mechanik samochodów osobowych 1,0000 0, Mechanik pojazdów samochodowych 0,3333 0, Stolarz 1,0000 0, Księgowy [samodzielny} 0,1667 0, Monter instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych 0,1667 0, Robotnik magazynowy 0,1667 0, Sprzątaczka 0,3333 0, Sprzedawca 2,6667 0, Malarz budowlany 0,1667 0, Kucharz 0,6667 0, Stolarz meblowy 0,1667 0, Piekarz 0,1667 0,

18 4. PODSUMOWANIE Sporządzając kolejny raport zawodów deficytowych i nadwyŝkowych dochodzimy do nowych spostrzeŝeń i wniosków, które podajemy poniŝej: 1. W powiecie międzychodzkim od 2007 roku odnotowuje się tendencję spadkową w liczbie bezrobotnych, co oznacza powrót kolejnych osób na rynek pracy. Na zaistniałą sytuację wpłynęła równieŝ aktywizacja bezrobotnych w oparciu o usługi i instrumenty rynku pracy. Z drugiej strony tendencja spadkowa w liczbie bezrobotnych oznacza pozostawienie w ewidencji osób o niskich kwalifikacjach, osób bez moŝliwości dojazdu do pracy, niepełnosprawnych, osób w wieku zbliŝonym do emerytalnego, dla których będzie się wydłuŝał proces powrotu na rynek pracy. 2. W grupie zawodów generujących bezrobocie zniknęły zawody: ślusarz, murarz, sprzątaczka, pracownik biurowy, operator urządzeń przetwórstwa owocowo-warzywnego oraz rolnik pracujący na własne potrzeby. Pozostałe zawody jak: technik rolnik, technik Ŝywienia, kucharz, sprzedawca nadal dominują w strukturze bezrobotnych a w kierunkach kształcenia nie odnotowano zmian prowadzących do poprawy niekorzystnej sytuacji. 3. Pracodawcy poszukują kandydatów do pracy w konkretnych zawodach i coraz rzadziej pojawiają się oferty dla osób bez kwalifikacji. Nie dysponujemy od kilku lat ofertami w zawodach dla kobiet oraz osób niepełnosprawnych. Te które wpływają do urzędu nie zaspakajają potrzeb osób poszukujących pracę. 4. Znaczny spadek w I-półroczu 2008 roku odnotowano w napływie osób kończących naukę w roku szkolnym 2007/2008. Fakt ten ograniczył realizację form wsparcia w ramach staŝu z uwagi na nieodpowiednią ilość kandydatów. Z-ca Dyrektora Powiatowego Urzędu Pracy w Międzychodzie Alina Kasperczak 18