INFORMACJA O ROZLICZENIACH PIENIĘŻNYCH I ROZRACHUNKACH MIĘDZYBANKOWYCH W III KWARTALE 2010 R.

Transkrypt

1 Narodowy Bank Polski Departament Systemu Płatniczego INFORMACJA O ROZLICZENIACH PIENIĘŻNYCH I ROZRACHUNKACH MIĘDZYBANKOWYCH W III KWARTALE 2010 R. Warszawa, grudzień 2010 r.

2 SPIS TREŚCI Informacja o rozliczeniach pieniężnych i rozrachunkach międzybankowych w III kwartale 2010 r. Wprowadzenie strona 3 System SORBNET strona 5 System TARGET2-NBP strona 8 Rozliczenia transgraniczne w TARGET2-NBP strona 10 Rozliczenia krajowe w TARGET2-NBP strona 11 System SORBNET-EURO strona 12 Rozliczenia krajowe w SORBNET-EURO strona 14 Rozliczenia transgraniczne w SORBNET-EURO strona 14 Rozliczenia międzybankowe i klientowskie w SORBNET-EURO strona 15 System ELIXIR strona 16 System EuroELIXIR strona 18 Rozliczenia transgraniczne w EuroELIXIR strona 20 Rozliczenia krajowe w EuroELIXIR strona 21 Podsumowanie strona 23 Tabela nr 3 System SORBNET. Liczba transakcji i wartość obrotów w 2010Q2 oraz 2010Q3 strona 25 Tabela nr 4 System TARGET2-NBP. Liczba transakcji i wartość obrotów w 2010Q2 oraz 2010Q3 strona 26 Tabela nr 5 System SORBNET-EURO. Liczba transakcji i wartość obrotów w 2010Q2 oraz 2010Q3 strona 27 Tabela nr 6 System ELIXIR: Liczba transakcji i wartość obrotów w 2010Q2 oraz 2010Q3 strona 28 Tabela nr 7 System Euro-ELIXIR: Liczba transakcji i wartość obrotów w 2010Q2 oraz 2010Q3 strona 29 Strona 2

3 Wprowadzenie Jednym z zadań realizowanych przez banki centralne jest sprawowanie nadzoru nad systemami płatności w celu zapewnienia ich sprawnego i bezpiecznego funkcjonowania. Do narzędzi służących sprawowaniu nadzoru zalicza się m.in. zbieranie informacji pozwalających na ocenę zmian zachodzących w poszczególnych systemach płatności. Dane uzyskane przez NBP za III kwartał 2010 r. wykazują w porównaniu do II kwartału br.: a) w systemie SORBNET: - spadek o 3,0% średnich dziennych obrotów do poziomu 203,0 mld zł, - spadek o 7,2% średniej dziennej liczby zleceń do poziomu szt., b) w systemie TARGET2-NBP: - wzrost o 36,6% średnich dziennych obrotów do poziomu 1,1 mld euro, - spadek o 1,8% średniej dziennej liczby zleceń do poziomu szt., c) w systemie SORBNET-EURO: - spadek o 2,4% średnich dziennych obrotów do poziomu 433,0 mln euro, - wzrost o 2% średniej dziennej liczby zleceń do poziomu 907 szt., d) w systemie ELIXIR: - spadek o 1,8% średnich dziennych obrotów do poziomu 12,9 mld zł, - spadek o 6,4% średniej dziennej liczby zleceń do poziomu 5,0 mln szt., e) w systemie EuroELIXIR: - wzrost o 9,3% średnich dziennych obrotów do poziomu 127,4 mln euro, - wzrost o 4,3% średniej dziennej liczby zleceń do poziomu szt. Średnią wartość pojedynczego zlecenia, jakie było realizowane za pośrednictwem polskich systemów płatności, tj. systemu SORBNET, TARGET2-NBP, SORBNET-EURO, ELIXIR, Euro- ELIXIR, na przestrzeni III kwartału 2010 r. przedstawia wykres nr 1. Wielkość średniej dziennej liczby przetwarzanych zleceń za pośrednictwem systemów wysokokwotowych na przestrzeni ostatnich pięciu kwartałów przedstawia wykres nr 2. Strona 3

4 Wykres nr 1. Średnia wartość pojedynczego zlecenia w poszczególnych systemach płatności w III kwartale 2010 r. (dla celów porównawczych wartość na wykresie wyrażona w walucie krajowej przy przeliczeniu waluty euro zastosowano kurs 1 euro = 4,0081 zł, czyli kurs średni w kwartale wg danych NBP) mln zł SORBNET TARGET2-NBP SORBNET-EURO Euro-ELIXIR ELIXIR 24,95 mln zł 0,656 mln euro 0,477 mln euro 5,1 tys.euro 2,5 tys. zł Wykres nr 2. Średnia dzienna liczba zleceń realizowanych w poszczególnych systemach płatności wysokokwotowych na przestrzeni kolejnych kwartałów od III kwartału 2009 r SORBNET TARGET2-NBP SORBNET-EURO /Q3 2009/Q4 2010/Q1 2010/Q2 2010/Q3 Strona 4

5 SYSTEM SORBNET Uczestnikami systemu SORBNET według stanu na koniec września 2010 r. były, poza NBP, następujące podmioty: - 54 banki, - Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych S.A., - Krajowa Izba Rozliczeniowa S.A. W okresie III kwartału 2010 r. w systemie SORBNET: rozliczono łącznie ok. 536 tys. zleceń o wartości 13,4 bln zł, średnio dziennie rozliczono zleceń o wartości 202,7 mld zł, średnia wartość zlecenia wyniosła 24,95 mln zł. W porównaniu do wcześniejszego kwartału odnotowano: - spadek o 1,2% łącznej liczby zleceń płatniczych (z 543 do 536 tys. szt.), - spadek o 7,2% średniej dziennej liczby zleceń (z do szt.), - wzrost o 3,2% łącznej wartości zleceń (z 13,0 do 13,4 bln zł), - wzrost o 4,4% średniej wartości rozliczanego zlecenia (z 23,9 do 25,0 mln zł), - wzrost o 3,4% średniej dziennej wielkości środków pieniężnych pozostawianych przez banki na koniec dnia na rachunkach bieżących w złotych w DSP (z 20,5 do 21,2 mld zł). Wartość obrotów i liczbę zleceń w systemie SORBNET w kolejnych kwartałach, począwszy od III kwartału 2009 r., przedstawiają wykresy nr 3 i 4. Szczegółowe dane dotyczące systemu SORBNET prezentuje tabela nr 3 (strona nr 24). Wykres nr 3. Wartość zleceń w systemie SORBNET w kolejnych kwartałach od III kwartału 2009 r. 15 bln zł ,53 11,50 12,10 12,96 13, /Q3 2009/Q4 2010/Q1 2010/Q2 2010/Q3 Strona 5

6 Wykres nr 4. Liczba zleceń w systemie SORBNET w kolejnych kwartałach od III kwartału 2009 r tys. szt. 40% -1,2% % 7% /Q3 2009/Q4 2010/Q1 2010/Q2 2010/Q3 W systemie SORBNET w III kwartale br. rozliczono średnio ponad zleceń dziennie. Największą liczbę zleceń w skali miesiąca odnotowano w ostatnim dniu rozliczeniowym, co odpowiednio w kolejnych miesiącach oznaczało dni: - 30 lipca br. - rozliczono zleceń, - 31 sierpnia br. - rozliczono zleceń, - 30 września br. - rozliczono zleceń. W porównaniu do analogicznego okresu z ubiegłego roku średnia dzienna liczba rozliczanych zleceń w SORBNET wzrosła o 18% (wykres nr 5). Wykres nr 5. Średnia dzienna liczba zleceń w systemie SORBNET w analogicznych kwartałach lat ubiegłych od III kwartału 2005 r szt. +18% +15% +4% +18% +14% / Q3 2006/ Q3 2007/ Q3 2008/ Q3 2009/ Q3 2010/ Q3 Strona 6

7 Średnia wartość pojedynczego zlecenia wyniosła w III kwartale br. 24,95 mln zł i w porównaniu do poprzedniego kwartału zwiększyła się o 4,4 %, przedstawia wykres nr 6. Wykres nr 6. Średnia wartość zlecenia w systemie SORBNET w ostatnich czterech kwartałach 23,1 mln zł 23,2 mln zł 24,1 mln zł 23,9 mln zł 25,0 mln zł 2009 Q Q Q Q Q3 W III kwartale 2010 r. udział głównych typów operacji przeprowadzanych na rachunkach bieżących w całości obrotów przedstawiał się następująco: - rozrachunki wynikające z realizacji zleceń klientowskich 53,7% (we wcześniejszym kwartale 52,3%), - wykorzystanie kredytów udzielonych bankom przez NBP 13,9% (we wcześniejszym kwartale 13,6%), - operacje na rynku międzybankowym - 12,8% (we wcześniejszym kwartale 14,8%), Udział głównych typów operacji przeprowadzanych na rachunkach bieżących banków w złotych w III kwartale 2010 r. przedstawia wykres nr 7. Wykres nr 7. Udział głównych typów operacji przeprowadzanych na rachunkach bieżących banków w złotych w całości obrotów w III kwartale 2010 r. 2,0% 1,5% Zlecenia klientowskie 5,7% 10,4% Wykorzystanie kredytów udzielanych przez NBP Operacje na rynku międzybankowym 12,8% 13,9% 53,7% Zakup/wykup papierów wart. od NBP Zlecenia KDPW S.A. Wymiana zleceń za pośrednictwem KIR Pozostałe Strona 7

8 W okresie III kwartału 2010 r. średni dzienny stan środków na rachunkach bieżących banków kształtował się na poziomie 21,2 mld, zł przyjmując wielkości od 12,8 mld zł do 28,5 mld zł. Zmianę na przestrzeni kolejnych kwartałów od III kwartału 2009 r. w wielkości średniego dziennego stanu środków na rachunkach bieżących banków w złotych przedstawia wykres nr 8. Wykres nr 8. Średni dzienny stan środków pozostawianych przez banki na rachunkach bieżących w złotych w DSP w kolejnych kwartałach od III kwartału 2009 r. 25 mld zł ,6 19,7 20,2 20,5 21,2 0 Q Q Q Q Q SYSTEM TARGET2-NBP System o nazwie TARGET2-NBP, prowadzony przez Narodowy Bank Polski na SSP, tj. wspólnej platformie systemu TARGET2, służy do rozliczania płatności wysokokwotowych w walucie euro. Uczestnikami systemu TARGET2-NBP według stanu na koniec września 2010 r. były, następujące podmioty: - 4 banki, - Krajowa Izba Rozliczeniowa S.A. W okresie III kwartału 2010 r. w systemie TARGET2-NBP: - rozliczono łącznie 94,97 tys. zleceń o wartości 74,3 mld euro, - średnio dziennie rozliczono zleceń o wartości 1,126 mld euro, - średnia wartość zlecenia wyniosła 782,6 tys. euro. Szczegółowe dane dotyczące systemu TARGET2-NBP prezentuje tabela nr 4 (strona nr 26). W porównaniu do wcześniejszego kwartału odnotowano: - wzrost o 2,9% łącznej liczby zleceń płatniczych (z 92,32 do 94,97 tys. szt.), - spadek o 1,8% średniej dziennej liczby zleceń (z do szt.), - wzrost o 43,1% łącznej wartości zleceń (z 51,9 do 74,3 mld euro), - wzrost o 39% średniej wartości rozliczanego zlecenia (z 562,7 do 782,6 tys. euro). Strona 8

9 Wartość i liczbę zleceń w systemie TARGET2-NBP w kolejnych kwartałach począwszy od III kwartału 2009 r. przedstawiają wykresy nr 9 i 10. Wykres nr 9. Wartość zleceń w systemie TARGET2-NBP w kolejnych kwartałach od III kwartału 2009 r. 80 mld euro ,3 50,0 51,9 41,4 33,4 2009/Q3 2009/Q4 2010/Q1 2010/Q2 2010/Q3 Wykres nr 10. Liczba zleceń w systemie TARGET2-NBP w kolejnych kwartałach od III kwartału 2009 r tys. szt. 92,3 90,3 82,4 92,3 95,0 2009/Q3 2009/Q4 2010/Q1 2010/Q2 2010/Q3 Liczbę i wartość zleceń zrealizowanych w systemie TARGET2-NBP w podziale na zlecenia transgraniczne i krajowe przedstawiają wykresy nr 11 i 12. Strona 9

10 Wykres nr 11. Liczba zleceń w systemie TARGET2 - NBP w podziale na krajowe, transgraniczne wysłane i transgraniczne otrzymane w III kwartale 2010 r. 48,71% Zlecenia krajowe: szt. Zlecenia transgraniczne wysłane: szt. Zlecenia transgraniczne otrzymane: szt. 2,79% 48,50% Wykres nr 12. Wartość zleceń w systemie TARGET2 - NBP w podziale na krajowe, transgraniczne wysłane i transgraniczne otrzymane w III kwartale 2010 r. 48,77% 48,73% Zlecenia krajowe: 1,9 mld euro Zlecenia transgraniczne wysłane: 36,221 mld euro Zlecenia transgraniczne otrzymane: 36,25 mld euro 2,50% ROZLICZENIA TRANSGRANICZNE W TARGET2-NBP Kategoria rozliczeń transgranicznych w euro w systemie TARGET2-NBP obejmuje zlecenia wysyłane lub otrzymywane przez polskie banki w obrocie z bankami zagranicznymi. W III kwartale br. w ramach rozliczeń transgranicznych w TARGET2-NBP: - rozliczono łącznie 92,3 tys. zleceń o wartości 72,5 mld euro, - średnio dziennie rozliczono zleceń o wartości 1,1 mld euro, - średnia wartość zlecenia wyniosła 655,8 tys. euro. Zlecenia transgraniczne stanowiły: - 97,2% liczby wszystkich zleceń zrealizowanych w systemie TARGET2-NBP (we wcześniejszym kwartale 97,1%), Strona 10

11 - 97,5% wartości wszystkich zleceń zrealizowanych w systemie TARGET2-NBP (we wcześniejszym kwartale 96,9%). Szczegółowe dane dotyczące liczby i wartości zleceń transgranicznych w systemie TARGET2 - NBP w podziale na zlecenia otrzymane i wysłane w III kwartale 2010 r. prezentują wykresy nr 13 i 14. Wykres nr 13. Liczba zleceń transgranicznych realizowanych w systemie TARGET2 - NBP w podziale na otrzymywane i wysyłane w III kwartale 2010 r. Zlecenia otrzymywane: szt. 58,3% 41,7% Zlecenia wysłane: szt. Wykres nr 14. Wartość zleceń transgranicznych realizowanych w systemie TARGET2 - NBP w podziale na otrzymywane i wysyłane w III kwartale 2010 r. Zlecenia otrzymywane: 36,250 mld euro Zlecenia wysłane: 36,221 mld euro 50,0% 50,0% ROZLICZENIA KRAJOWE W TARGET2 - NBP Kategoria rozliczeń krajowych w euro w systemie TARGET2-NBP obejmuje rozliczenia dotyczące zleceń kierowanych i otrzymywanych przez polskie banki uczestniczące bezpośrednio w TARGET2-NBP dokonywane między nimi, a także między tymi bankami a NBP. W okresie III kwartału 2010 r. w ramach rozliczeń krajowych w TARGET2-NBP: - rozliczono łącznie zleceń o łącznej wartości 1,85 mld euro, - średnio dziennie rozliczono 40 zlecenia o wartości 28,1 mln euro, - średnia wartość zlecenia wyniosła 0,7 mln euro. Zlecenia krajowe stanowiły: - 2,8% liczby wszystkich zleceń realizowanych w systemie TARGET2-NBP (we wcześniejszym kwartale stanowiły 2,9 %), Strona 11

12 - 2,5% wartości wszystkich zleceń realizowanych w systemie TARGET2 NBP (we wcześniejszym kwartale stanowiły 3,1%). SYSTEM SORBNET-EURO Uczestnikami systemu SORBNET-EURO według stanu na koniec września 2010 r., poza NBP, były następujące podmioty: - 27 banków, - Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych S.A. W okresie III kwartału 2010 r. w systemie SORBNET-EURO: - rozliczono łącznie 59,8 tys. zleceń o wartości 28,6 mld euro, - średnio dziennie rozliczono 907 zleceń o wartości 433,0 mln euro, - średnia kwota zlecenia wyniosła 477,7 tys. euro. Szczegółowe dane dotyczące systemu SORBNET-EURO prezentuje tabela nr 5 (strona nr 27). W porównaniu do wcześniejszego kwartału odnotowano w systemie SORBNET-EURO: - wzrost o 2,3% łącznej wartości zleceń (z 27,9 do 28,6 mld euro), - spadek o 2,4% średniej dziennej wartości zleceń (z 443,5 do 433,0 mln euro), - wzrost o 6,9% łącznej liczby zleceń (z do szt.), - spadek o 4,3% średniej wartości rozliczanego zlecenia (z 499,2 do 477,7 tys. euro). Wartość obrotów i liczbę zleceń w systemie SORBNET-EURO w kolejnych kwartałach od III kwartału 2009 r. przedstawiają wykresy nr 15 i 16. Wykres nr 15. Wartość zleceń w systemie SORBNET-EURO w kolejnych kwartałach od III kwartału 2009 r mld euro 23,6 20,8 24,7 27,9 28,6 2009/ Q3 2009/ Q4 2010/ Q1 2010/ Q2 2010/ Q3 Strona 12

13 Wykres nr 16. Liczba zleceń w systemie SORBNET-EURO w kolejnych kwartałach od III kwartału 2009 r. 70 tys. szt ,8 54,3 50,3 56,0 59, /Q3 2009/Q4 2010/Q1 2010/Q2 2010/Q3 Zlecenia realizowane za pośrednictwem SORBNET-EURO można podzielić na dwie podstawowe kategorie, tj.: zlecenia krajowe i transgraniczne oraz zlecenia międzybankowe i klientowskie. Liczbę i wartość zleceń zrealizowanych w systemie SORBNET-EURO w podziale na zlecenia transgraniczne i krajowe przedstawiają wykresy nr 17 i 18. Wykres nr 17. Liczba zleceń w systemie SORBNET-EURO w podziale na krajowe i transgraniczne w III kwartale 2010 r. 93,3% 6,7% Zlecenia krajowe: szt. Zlecenia transgraniczne: szt. Wykres nr 18. Wartość zleceń w systemie SORBNET-EURO w podziale na krajowe i transgraniczne w III kwartale 2010 r. 60,6% 39,4% Zlecenia krajowe: 11,272 mld euro Zlecenia transgraniczne: 17,309 mld euro Strona 13

14 ROZLICZENIA KRAJOWE W SORBNET-EURO W okresie III kwartału 2010 r. w ramach rozliczeń krajowych w SORBNET-EURO: - rozliczono łącznie 4,0 tys. zleceń o wartości 11,3 mld euro, - średnio dziennie rozliczono 61 zleceń o wartości 170,8 mln euro, - średnia wartość zlecenia wyniosła 2,8 mln euro. Odnotowano w porównaniu do wcześniejszego kwartału: - wzrost o 2,5% liczby zleceń krajowych (z do szt.), - wzrost o 13,2% wartości rozliczanych zleceń krajowych (z 10,0 do 11,3 mld euro). Zlecenia krajowe stanowiły w systemie SORBNET-EURO: - 6,7% liczby realizowanych zleceń (we wcześniejszym kwartale 7,0%), - 39,4% wartości realizowanych zleceń (we wcześniejszym kwartale 35,6%). W porównaniu do wcześniejszego kwartału, zwiększył się wartościowo udział zleceń krajowych w ogólnej wartości obrotów realizowanych w SORBNET-EURO (wykres nr 19). Jednocześnie utrzymuje się od roku tendencja zmniejszania się udziału liczby zleceń krajowych w ogólnej liczbie zleceń realizowanych w SORBNET-EURO. Wykres nr 19. Udział zleceń krajowych w systemie SORBNET-EURO w kolejnych kwartałach od III kwartału 2009 r. 30% 32,7% 37,8% 32,6% 35,6% udział w wartości zleceń SORBNET- EURO 11% 8,3% 7,9% 7,6% 7% udział w liczbie zleceń SORBNET- EURO 2009 Q Q Q Q Q3 ROZLICZENIA TRANSGRANICZNE W SORBNET-EURO W okresie III kwartału 2010 r. w ramach rozliczeń transgranicznych w TARGET2-NBP: rozliczono łącznie 55,8 tys. zleceń o wartości 17,3 mld euro, średnio dziennie rozliczono 846 zleceń o wartości 262,3 mln euro, średnia wartość zlecenia wyniosła 310,2 tys. euro. Strona 14

15 W porównaniu do wcześniejszego kwartału, odnotowano: - spadek o 3,8% wartości zleceń transgranicznych (z 18,0 do 17,3 mld euro), - wzrost o 7,2% liczby zleceń transgranicznych (z do szt.). Szczegółowe dane dotyczące liczby i wartości zleceń transgranicznych w systemie SORBNET- EURO w podziale na otrzymane i wysłane w III kwartale 2010 r. prezentują wykresy nr 20 i 21. Wykres nr 20. Liczba zleceń transgranicznych realizowanych w systemie SORBNET-EURO w podziale na otrzymywane i wysyłane w III kwartale 2010 r. 93,9% 6,1% Zlecenia otrzymywane: szt. Zlecenia wysłane: szt. Wykres nr 21. Wartość zleceń transgranicznych realizowanych w systemie SORBNET-EURO w podziale na otrzymywane i wysyłane w III kwartale 2010 r. 50,0% 50,0% Zlecenia otrzymywane: 8,647 mld euro Zlecenia wysłane: 8,662 mld euro ROZLICZENIA MIĘDZYBANKOWE I KLIENTOWSKIE W SORBNET-EURO W odniesieniu do wartości zleceń w systemie SORBNET-EURO, w porównaniu do wcześniejszego kwartału, odnotowano: - wzrost o 1,6% zleceń międzybankowych (z 25,9 do 26,3 mld euro), - wzrost o 10,5% zleceń klientowskich (z 2,08 do 2,29 mln euro). W odniesieniu do liczby zleceń w SORBNET-EURO, w porównaniu do wcześniejszego kwartału, odnotowano: - wzrost o 10,1% zleceń międzybankowych (z do szt.), - wzrost o 5,7% zleceń klientowskich (z do szt.). Strona 15

16 Liczbę i wartość zleceń w podziale na międzybankowe i klientowskie w III kwartale 2010 r. przedstawia wykres 22. Wykres nr 22. Liczba i wartość zleceń w systemie SORBNET-EURO w podziale na międzybankowe i klientowskie w III kwartale 2010 r. SORBNET-EURO Liczba zleceń 2010 Q3 SORBNET-EURO Wartość zleceń 2010 Q3 8,0% 71,6% 28,4% 92,0% Zlecenia międzybankowe: szt. Zlecenia klientowskie: szt. Zlecenia międzybankowe: 26,286 mld euro Zlecenia klientowskie: 2,295 mld euro SYSTEM ELIXIR Według stanu na koniec III kwartału 2010 r. bezpośrednimi uczestnikami wymiany zleceń płatniczych w systemie ELIXIR było 52 banki (w tym NBP). W okresie III kwartału 2010 r. w systemie ELIXIR: - rozliczono łącznie 329,4 mln zleceń o wartości 849,1 mld zł, - średnio dziennie rozliczono 5,0 mln zleceń o wartości 12,9 mld zł, - średnia wartość zlecenia wyniosła zł. W porównaniu do poprzedniego kwartału odnotowano: - spadek o 0,4% łącznej liczby transakcji (z 330,7 do 329,4 mln szt.), - wzrost o 4,5% łącznej wartości transakcji (z 812,6 do 849,1 mld zł), - spadek o 6,4% średniej dziennej liczby transakcji (z 5,33 do 4,99 mln szt.), - spadek o 1,8% średnich dziennych obrotów (z 13,1 do 12,9 mld zł), - wzrost o 4,9% średniej kwoty transakcji (z do zł). Szczegółowe dane dotyczące systemu ELIXIR, prezentuje tabela nr 6 (strona nr 28). Wartość obrotów i liczbę zleceń w systemie ELIXIR w kolejnych kwartałach od III kwartału 2009 r. przedstawiają wykresy nr 23 i 24. Strona 16

17 Wykres nr Wartość zleceń rozliczanych w systemie ELIXIR w kolejnych kwartałach od III kwartału 2009 r. mld zł / Q3 2009/ Q4 2010/ Q1 2010/ Q2 2010/ Q3 Wykres nr 24. Liczba zleceń rozliczanych w systemie ELIXIR w kolejnych kwartałach od III kwartału 2009 r. 335 mln szt / Q3 2009/ Q4 2010/ Q1 2010/ Q2 2010/ Q3 W III kwartale 2010 r., podobnie jak w poprzednich kwartałach, ponad 80% wartości obrotów było realizowanych na dwóch pierwszych sesjach, czyli porannej i popołudniowej, szczegóły przedstawia wykres nr 25. Strona 17

18 Wykres nr 25. Udział poszczególnych sesji rozrachunkowych w realizacji rozrachunku KIR w III kwartale 2010 r. 43,4% 19,1% 37,5% sesja poranna sesja popołudniowa sesja wieczorna SYSTEM EuroELIXIR Według stanu na koniec września 2010 r. bezpośrednimi uczestnikami systemu EuroELIXIR było 27 banków (w tym NBP). W okresie III kwartału 2010 r. w systemie EuroELIXIR: - rozliczono łącznie 1,656 mln zleceń o wartości 8,4 mld euro, - średnio dziennie rozliczono zleceń o wartości 127 mln euro, - średnia wartość zlecenia wyniosła euro. Szczegółowe dane charakteryzujące funkcjonowanie systemu EuroELIXIR prezentuje tabela nr 7 (strona nr 29). W porównaniu do wcześniejszego kwartału odnotowano w systemie EuroELIXIR: - wzrost o 9,2% łącznej liczby zleceń (z 1,517 do 1,656 mln szt.), - wzrost o 14,5% łącznej wartości zleceń (z 7,3 do 8,4 mld euro), - wzrost o 4,2% średniej dziennej liczby realizowanych zleceń (z do szt.), - wzrost o 9,3% średniej dziennej wartości realizowanych zleceń (z 116,5 do 127,4 mln euro), - wzrost o 4,9% średniej wartości realizowanego zlecenia (z do euro). Wartość obrotów i liczbę zleceń w systemie EuroELIXIR w kolejnych kwartałach od III kwartału 2009 r. przedstawiają wykresy nr 26 i 27. Strona 18

19 Wykres nr 26. Wartość zleceń w systemie EuroELIXIR w kolejnych kwartałach od III kwartału 2009 r mld euro 5,534 6,114 6,077 7,339 8, / Q3 2009/ Q4 2010/ Q1 2010/ Q2 2010/ Q3 Wykres nr 27. Liczba zleceń w systemie EuroELIXIR w kolejnych kwartałach od III kwartału 2009 r. 1,8 1,6 1,4 1,2 1 0,8 0,6 0,4 0,2 0 milion szt. 1,656 1,517 1,185 1,299 1, /Q3 2009/Q4 2010/Q1 2010/Q2 2010/Q3 Strona 19

20 TRANSAKCJE TRANSGRANICZNE w EuroELIXIR W okresie III kwartału 2010 r. w obrocie transgranicznym w systemie EuroELIXIR: - rozliczono 1,5 mln zleceń o łącznej wartości 7,4 mld euro, - średnio dziennie rozliczono zleceń, - średnia wartość pojedynczego zlecenia wyniosła euro. W systemie EuroELIXIR zlecenia transgraniczne są wysyłane i otrzymywane z systemu STEP 2, tj. paneuropejskiego systemu rozliczeń detalicznych w euro prowadzonego przez EBA Clearing. W porównaniu do poprzedniego kwartału odnotowano: - wzrost o 10,2% liczby zleceń (z 1,394 do 1,536 mln szt.), - wzrost o 13,1% wartości zleceń (z 6,5 do 7,4 mld euro), -..wzrost o 5,2% dziennej liczby zleceń (z do szt.). Zlecenia transgraniczne stanowiły w III kwartale 2010 r.: - 92,7% liczby wszystkich zleceń realizowanych w systemie EuroELIXIR (poprzednio 91,9%), - 87,9% wartości wszystkich zleceń realizowanych w systemie EuroELIXIR (poprzednio 89%). W ramach rozliczeń transgranicznych realizowanych za pośrednictwem systemu EuroELIXIR możemy wyróżnić dwie podstawowe kategorie, tj. zlecenia wysyłane i zlecenia otrzymywane. W porównaniu do poprzedniego kwartału odnotowano wzrost o 13,6% wartości zleceń wysyłanych (z 2,9 do 3,3 mld euro). Zlecenia transgraniczne wysyłane w III kwartale 2010 r. stanowiły 38,9% wartości wszystkich zleceń realizowanych w systemie EuroELIXIR (poprzednio 39,2%). W porównaniu do poprzedniego kwartału odnotowano wzrost o 12,7% wartości zleceń otrzymywanych (z 3,7 do 4,1 mld euro). Zlecenia transgraniczne otrzymywane nadal pozostają najbardziej znaczącą kategorią w obrotach systemu EuroELIXIR w III kwartale 2010 r. stanowiły one 49% wartości wszystkich zleceń realizowanych w systemie EuroELIXIR (poprzednio 56,0%). Wartość i liczbę zleceń w systemie EuroELIXIR w podziale na trzy kategorie transakcji, tj. krajowe, transgraniczne wysyłane i otrzymane, na przestrzeni dwóch ostatnich kwartałów przedstawiają wykresy nr 28 i 29. Strona 20

21 Wykres nr 28. Liczba transakcji rozliczanych w systemie EuroELIXIR w podziale na wysyłane i otrzymywane transgraniczne oraz krajowe w dwóch kolejnych kwartałach tj. II i III kwartale 2010 r. 1,5 1 mln.szt. 1,072 1,188 0,5 0 0,322 Q2 0,348 Q3 Q2 Q3 0,123 Q2 0,121 Q3 tr. wysłane tr. otrzymane tr. krajowe Wykres nr 29. Wartość transakcji rozliczanych w systemie EuroELIXIR w podziale na wysyłane i otrzymywane transgraniczne oraz krajowe w dwóch kolejnych kwartałach tj. II i III kwartale 2010 r mld euro 2,876 3,267 3,655 4,121 2 Q2 Q3 1 Q2 Q3 0,808 1,017 0 tr. wysłane tr. otrzymane tr. krajowe Q2 Q3 TRANSAKCJE KRAJOWE w EuroELIXIR W III kwartale 2010 r. w systemie EuroELIXIR w kategorii zleceń krajowych: - rozliczono łącznie 120,8 tys. szt. zleceń o wartości 1,0 mld euro, - średnio dziennie rozliczano zleceń, - średnia wartość pojedynczego zlecenia to euro. W porównaniu do poprzedniego kwartału odnotowano: Strona 21

22 - spadek o 1,4% liczby zleceń krajowych (z 122,6 do 120,8 tys. szt.), - wzrost o 26% wartości zleceń krajowych (z 0,808 do 1,017 mln euro), - spadek o 6% średniej dziennej liczby zleceń (z do szt.), - wzrost o 28% średniej wartości zlecenia (z do euro). Zlecenia krajowe stanowiły w III kwartale 2010 r.: - 7,3% liczby wszystkich zleceń realizowanych w systemie EuroELIXIR (poprzednio 8,1%), - 12,1% wartości wszystkich zleceń realizowanych w systemie EuroELIXIR (poprzednio 11%). Liczbę i wartość zleceń w systemie EuroELIXIR w podziale na transgraniczne i krajowe w III kwartale 2010 r. przedstawia wykres 30. Wykres nr 30. Liczba i wartość zleceń rozliczonych w systemie EuroELIXIR, w podziale na transgraniczne i krajowe, w III kwartale 2010 r. EuroELIXIR Liczba zleceń w 2010 Q2 7,3% EuroELIXIR Wartość zleceń w 2010 Q3 12,1% 92,7% 87,9% Zlec. transgraniczne:1,536 mln szt. Zlecenia krajowe: 0,121 mln szt. Zlec. transgraniczne: 7,389 mld euro Zlecenia krajowe: 1,017 mld euro Strona 22

23 PODSUMOWANIE W III kwartale br., w porównaniu do kwartału poprzedniego, odnotowano wzrost obrotów we wszystkich polskich systemach płatności. Największy wzrost odnotowano w systemie TARGET2- NBP, gdzie obroty w porównaniu z poprzednim kwartałem wzrosły o 43% (tabela nr 1). Również w systemie EuroELIXIR odnotowano istotny wzrost obrotów przekraczający 14,5%. Systemy rozliczające transakcje złotówkowe pod względem wielkości obrotów nie odnotowały tak znaczących wrostów. Tabela nr 1. Wartość zleceń rozliczanych w polskich systemach płatności w II i III kwartale 2010 r. Systemy płatności 2010/ Q2 ZMIANA 2010/ Q3 Wartość zleceń TARGET2-NBP (euro) 51,948 mld +43,1% 74,33 mld EuroELIXIR (euro) 7,339 mld +14,5% 8,406 mld SORBNET-EURO (euro) 27,943 mld +2,3% 28,581 mld ELIXIR (zł) 812,6 mld +4,5% 849,1mld SORBNET (zł) ,9 mld +3,2% ,0 mld Tabela nr 2. Liczba zleceń rozliczanych w polskich systemach płatności w II i III kwartale 2010 r. Systemy płatności 2010/ Q2 ZMIANA 2010/ Q3 Liczba zleceń (szt.) EuroELIXIR ,2% SORBNET-EURO ,9% TARGET2-NBP ,9% ELIXIR ,4% SORBNET ,2% Strona 23

24 Podobnie jak w przypadku obrotów, system EuroELIXIR i TARGET2-NBP miał także najwyższe wskaźniki wzrostu dotyczące liczby rozliczonych transakcji, tj. odpowiednio wzrost o 9% i 7,2% (tabela nr 2). Systemy złotówkowe odnotowały w III kwartale br. spadek liczby zleceń w porównaniu do kwartału ubiegłego. Odnotowano także spadek średniej dziennej liczby zleceń rozliczanych w systemie SORBNET z poziomu zleceń w II kwartale br. do poziomu zleceń. Pomimo spadku wartości średniej, odnotowano, iż pojawiają się kumulacje i ostatnie dni miesiąca wskazują na znacznie wyższe - niż wskazuje to średnia - obciążenie systemu np. w dniu 30 września rozliczono w systemie SORBNET ponad 11 tys. zleceń. Zestaw podstawowych wskaźników charakteryzujących wielkość obrotów w poszczególnych systemach płatności, tj. SORBNET, TARGET2-NBP, SORBNET-EURO, ELIXIR, EuroELIXIR, prezentują tabele zamieszczone w dalszej części opracowania (od str. 25 do str. 29). Dodatkowo szczegółowe dane publikowane są na stronie w katalogu: System płatniczy > Dane i opracowania. Opracowała: Magdalena Rabong Departament Systemu Płatniczego Wydział Analiz i Badań magdalena.rabong@ nbp.pl Strona 24

25 Tabela nr 3. Wartość i liczba zleceń w systemie SORBNET w II i III kwartale 2010 r. System SORBNET 2010/ Q2 ZMIANA 2010/ Q3 Liczba dni roboczych: 62 dni 66 dni Wartość zleceń (zł) Ogółem ,9 mld +3,2% ,0 mld Średnia miesięczna 4.320,3 mld 4.460,0 mld Średnia dzienna 209,0 mld -3,0% 202,7 mld Średnia kwota zlecenia (zł) 23,9 mln +4,4% 24,95 mln Liczba zleceń (szt.) Ogółem ,2% Średnia miesięczna Średnia dzienna ,2% Wartość obrotów (strony Wn) wg typów operacji 1) Zlecenia klientowskie (międzybankowe) 4,685 bln zł +7,5% 5,037 bln zł 2) Wykorzystanie kredytów udzielanych bankom przez NBP 3) Zakup lub wykup bonów pieniężnych od NBP 1,273 bln zł +7,9% 1,373 bln zł 971 mld zł +5,5% 1,024 mld zł 4) Operacje na międzybankowym rynku pieniężnym 941 mld zł -11,6% 832 mld zł Dzienna liczba zleceń w SORBNET Średnia w lipcu 2010 r Średnia w sierpniu 2010 r Średnia we wrześniu 2010 r MAX w lipcu 2010 r MAX w sierpniu 2010 r MAX we wrześniu 2010 r Strona 25

26 Tabela nr 4. Wartość i liczba zleceń w systemie TARGET2-NBP w II i III kwartale 2010 r. System TARGET2-NBP 2010/ Q2 ZMIANA 2010/ Q3 Liczba dni roboczych: 63 dni 66 dni Wartość zleceń (euro) Ogółem 51,948 mld +43,1% 74,326 mld Średnia miesięczna 17,316 mld 24,775 mld Średnia dzienna 0,825 mld +36,6% 1,126 mld Liczba zleceń Ogółem ,9% Średnia miesięczna Średnia dzienna ,8% Średnia kwota zlecenia (euro) 562,7 tys. +39,1% 782,6 tys. Transakcje krajowe Wartość transakcji (w euro) 1,6 mld +15,9% 1,85 mld Liczba transakcji ,2% Transakcje transgraniczne Wartość transakcji (w euro) 50,35 +43,9% 72,47 Liczba transakcji ,0% Transakcje międzybankowe Wartość transakcji (w euro) 49,27 mld +37,4% 67,68 mld Liczba transakcji ,4% Transakcje klientowskie Wartość transakcji (w euro) 2,68 mld +147% 6,64 mld Liczba transakcji ,1% Strona 26

27 Tabela nr 5. Wartość i liczba zleceń w systemie SORBNET-EURO w II i III kwartale 2010 r. System SORBNET-EURO 2010/ Q2 ZMIANA 2010/ Q3 Liczba dni roboczych: 63 dni 66 dni Wartość zleceń (euro) Ogółem 27,943 mld +2,3% 28,581 mld Średnia miesięczna 9,314 mld 9,527 mld Średnia dzienna 0,444 mld -2,4% 0,433 mld Liczba zleceń Ogółem ,9% Średnia miesięczna Średnia dzienna ,0% 907 Średnia kwota zlecenia (euro) 499,2 tys. -4,3% 477,7 tys. Transakcje krajowe Wartość transakcji (w euro) 9,958 mld +13,2% 11,272 mld Liczba transakcji ,5% Transakcje transgraniczne Wartość transakcji (w euro) 17,985mld -3,8% 17,309mld Liczba transakcji ,2% Transakcje międzybankowe Wartość transakcji (w euro) 25,866 mld +1,6% 26,286 mld Liczba transakcji ,1% Transakcje klientowskie Wartość transakcji (w euro) 2,08 mld +10,5% 2,29 mld Liczba transakcji ,7% Strona 27

28 Tabela nr 6. Wartość i liczba zleceń w systemie ELIXIR w II i III kwartale 2010r. System ELIXIR 2010/ Q2 ZMIANA 2010/ Q3 Liczba dni roboczych: 63 dni 66 dni Wartość zleceń (zł) Ogółem 812,6 mld +4,5% 849,1 mld Średnia miesięczna 270,9 mld 283,0 mld Średnia dzienna 13,1 mld -1,8% 12,9 mld Liczba zleceń Ogółem 330,7 mln -0,4% 329,4 mln Średnia miesięczna 110,2 mln 109,8 mln Średnia dzienna 5,3 mln -6,4% 5,0 mln Średnia kwota zlecenia (zł) ,9% Transakcje uznaniowe Wartość transakcji (w zł) 808,4 mld +4,5% 844,9 mld Udział w obrotach KIR 99,5% 99,5% Liczba transakcji 325,4 mln -0,4% 324,0 mln Udział w ogólnej liczbie trans. KIR 98,4% 98,4% Transakcje obciążeniowe Wartość transakcji (w zł) 4,16 mld +1,5% 4,23 mld Udział w ogólnych obrotach KIR 0,5% 0,5% Liczba transakcji 5,3 mln 5,3 mln Udział w ogólnej liczbie trans. KIR 1,6% 1,6% Sesja poranna 43,3% 43,4% Sesja popołudniowa 37,1% 37,5% Sesja wieczorna 19,6% 19,1% Strona 28

29 Tabela nr 7. Wartość i liczba zleceń w systemie Euro-ELIXIR w II i III kwartale 2010 r. System EURO-ELIXIR 2010/ Q2 ZMIANA 2010/ Q3 Liczba dni roboczych: 63 dni 66 dni Wartość zleceń (euro) Ogółem 7,339 mld +14,5% 8,406 mld Średnia miesięczna 2,446 mld 2,802 mld Średnia dzienna 116,491 mln +9,3% 127,364 mln Liczba zleceń Ogółem ,2% Średnia miesięczna Średnia dzienna ,3% Średnia kwota zlecenia (euro) ,9% Transakcje krajowe Wartość transakcji (w euro) 807,509 mln +26,0% 1,017 mld Udział w obrotach KIR 11% 12,1% Liczba transakcji ,4% Udział w ogólnej liczbie trans. KIR 8,1% 7,3% Transakcje transgraniczne Wartość transakcji (w euro) 6,531 mld +13,1% 7,388 mld Udział w ogólnych obrotach KIR 89% 87,9% Liczba transakcji ,2% Udział w ogólnej liczbie trans. KIR 91,9% 92,7% Strona 29