Sierpień 2014 r. Informacja o rozliczeniach pieniężnych i rozrachunkach międzybankowych w II kwartale 2014 r.

Transkrypt

1 Sierpień 2014 r. Informacja o rozliczeniach pieniężnych i rozrachunkach międzybankowych w II kwartale 2014 r.

2 Sierpień 2014 r. Informacja o rozliczeniach pieniężnych i rozrachunkach międzybankowych w II kwartale 2014 r. Departament Systemu Płatniczego Warszawa, 2014 r.

3 Spis treści Wprowadzenie System SORBNET System TARGET2-NBP Rozliczenia transgraniczne w TARGET2-NBP Rozliczenia krajowe w TARGET2-NBP System ELIXIR System Express ELIXIR System BlueCash System EuroELIXIR Rozliczenia transgraniczne w EuroELIXIR Rozliczenia krajowe w EuroELIXIR Podsumowanie Załącznik Załącznik Załącznik Załącznik Załącznik Załącznik

4 Wprowadzenie Wprowadzenie Jednym z zadań realizowanych przez banki centralne jest sprawowanie nadzoru nad systemami płatności w celu zapewnienia ich sprawnego i bezpiecznego funkcjonowania. Do narzędzi służących sprawowaniu nadzoru zalicza się m.in. zbieranie informacji pozwalających na ocenę zmian zachodzących w poszczególnych systemach płatności. Dane uzyskane przez NBP za II kwartał 2014 r. wykazują w porównaniu do I kwartału 2014 r.: a) w systemie SORBNET2: spadek o 5,1% średnich dziennych obrotów do poziomu 267,2 mld zł, wzrost o 5,1% średniej dziennej liczby zleceń do poziomu szt., b) w systemie TARGET2-NBP: wzrost o 11% średnich dziennych obrotów do poziomu 2,7 mld euro, wzrost o 1,9% średniej dziennej liczby zleceń do poziomu szt., c) w systemie ELIXIR: wzrost o 3% średnich dziennych obrotów do poziomu 15,9 mld zł, wzrost o 2,1% średniej dziennej liczby zleceń do poziomu 6,4 mln szt., d) w systemie Express ELIXIR: wzrost o 25,6% średnich dziennych obrotów do poziomu 10,3 mln. zł, wzrost o 61,6% średniej dziennej liczby zleceń do poziomu szt., e) w systemie BlueCash: wzrost o 18,5% średnich dziennych obrotów do poziomu 3,2 mln zł, wzrost o 17% średniej dziennej liczby zleceń do poziomu szt., f) w systemie EuroELIXIR: wzrost o 12% średnich dziennych obrotów do poziomu 345,2 mln euro, wzrost o 14,1% średniej dziennej liczby zleceń do poziomu szt. Średnią wartość pojedynczego zlecenia, jakie było realizowane za pośrednictwem polskich systemów płatności, tj. systemów SORBNET2, TARGET2-NBP, ELIXIR, Express ELIXIR, BlueCash i EuroELIXIR, na przestrzeni I kwartału 2014 r. przedstawiono na wykresie nr 1. Wielkość średniej dziennej liczby przetwarzanych zleceń za pośrednictwem systemów wysokokwotowych w kolejnych kwartałach od I kwartału r. przedstawiono na wykresie nr

5 Wprowadzenie Wykres 1. Średnia wartość pojedynczego zlecenia w poszczególnych systemach płatności w II kwartale 2014 r. (dla celów porównawczych wartość na wykresie wyrażona w walucie krajowej, przy przeliczeniu zastosowano kurs: 1 euro = 4,1668 zł, czyli średnioważony kurs liczony w II kwartale 2014 r. wg danych NBP) mln zł ,7 mln zł ,3 tys. euro 5,6 tys. euro 4,4 tys. zł 2,5 tys. zł 732 zł 0 SORBNET2 TARGET2-NBP Euro ELIXIR Express ELIXIR ELIXIR BlueCash Źródło: opracowanie własne Wykres 2. Średnia dzienna liczba zleceń realizowanych w poszczególnych systemach płatności wysokokwotowych na przestrzeni kolejnych kwartałów od II kwartału r. Źródło: opracowanie własne - 3 -

6 1. System SORBNET2 1. System SORBNET2 W systemie SORBNET2 uczestniczyło w II kwartale 2014 r. 46 banków, Krajowa Izba Rozliczeniowa S.A., Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych S.A oraz NBP. W stosunku do marca 2014 r. liczba uczestników zmniejszyła się o Rabobank Polska S.A. (który został połączony z Bankiem Gospodarki Żywnościowej S.A.). W okresie II kwartału 2014 r. w systemie SORBNET2: rozliczono łącznie ok. 799,1 tys. zleceń o wartości 16,6 bln zł, średnio dziennie rozliczono zleceń o wartości 267,2 mld zł, średnia wartość zlecenia wyniosła 20,731mln zł. W porównaniu do wcześniejszego kwartału odnotowano: spadek o 5,1% łącznej wartości zleceń płatniczych (z 17,5 do 16,6 bln zł), spadek o 5,1% średniej dziennej wartości zleceń (z 281,5 do 267,2 mld zł), wzrost o 5,1% łącznej liczby zleceń (z do szt.), wzrost o 5,1% średniej dziennej liczby zleceń (z do szt.), spadek o 9,7% średniej wartości rozliczanego zlecenia (z 22,96 do 20,73 mln zł), wzrost o 0,9% do poziomu 32 mld zł (z poziomu 31,7 mld zł) średniej dziennej wielkości środków pieniężnych pozostawianych przez banki na koniec dnia na rachunkach bieżących w złotych w DSP. Wartość obrotów i liczbę zleceń w systemach SORBNET i SORBNET2 w kolejnych kwartałach, począwszy od II kwartału r., przedstawiono na wykresach nr 3 i 4. Szczegółowe dane dotyczące systemu SORBNET2 zaprezentowano w załączniku nr 1 (strona 32)

7 1. System SORBNET2 Wykres 3. Wartość zleceń w systemach SORBNET i SORBNET2 w kolejnych kwartałach od II kwartału r. 20 bln zł 16 15,8 16,9 17,6 17,3 17,6 17,5 16,8 17,5 16, Q3 Q4 Q1 Q3 Q Q Źródło: opracowanie własne Wykres 4. Liczba zleceń w systemach SORBNET i SORBNET2 w kolejnych kwartałach od II kwartału r Tysiące 755,7 775,7 755,7 757,9 787,2 777,8 760,1 799, ,9 680 Q3 Q4 Q1 Q3 Q Q Źródło: opracowanie własne Największą liczbę zleceń w skali poszczególnych miesięcy odnotowano w dniach: 30 kwietnia 2014 r. rozliczono zleceń, 30 maja 2014 r. rozliczono zleceń, 30 czerwca 2014 r. rozliczono zleceń

8 1. System SORBNET2 W II kwartale 2014 r. rozliczono średnio zleceń dziennie, tj. więcej o 5,1% niż w poprzednim kwartale ( zleceń dziennie). W porównaniu do analogicznego okresu z poprzedniego roku średnia dzienna liczba rozliczanych zleceń wzrosła o 3,7% (wykres nr 5). Wykres 5. Średnia dzienna liczba zleceń w systemach SORBNET2 oraz systemie SORBNET (funkcjonującym do 9 czerwca r.) w analogicznych kwartałach lat ubiegłych od 2003 r. Średnia wartość pojedynczego zlecenia w II kwartale 2014 r. wyniosła 20,7 mln zł i w porównaniu do poprzedniego kwartału (23 mln zł) spadła o 9,7%. W porównaniu do analogicznego okresu roku poprzedniego średnia wartość pojedynczego zlecenia zmniejszyła się o 10,6% (wykres nr 6). Wykres 6. Średnia wartość pojedynczego zlecenia w systemach SORBNET2 oraz SORBNET w analogicznych kwartałach lat ubiegłych od 2003 r. 35 mln zł ,3 26,6 28,0 27,6 27,9 26,8 21,8 23,9 27,1 21,7 23,2 20, Źródło: opracowanie własne W II kwartale 2014 r. udział głównych typów operacji przeprowadzanych na rachunkach bieżących w całości obrotów przedstawiał się następująco: - 6 -

9 1. System SORBNET2 rozrachunki wynikające z realizacji zleceń klientowskich 50% (we wcześniejszym kwartale 49,5%), wykorzystanie kredytów udzielonych bankom przez NBP 21,3% (we wcześniejszym kwartale 21%), zakup/ wykup papierów wartościowych od NBP 12,6% (we wcześniejszym kwartale 13,5%). Udział głównych typów operacji przeprowadzanych na rachunkach bieżących banków w złotych w II kwartale 2014 r. przedstawiono na wykresie nr 7. Wykres 7. Udział poszczególnych typów operacji przeprowadzanych na rachunkach bieżących banków w złotych w całości obrotów w II kwartale 2014 r. Źródło: opracowanie własne W okresie II kwartału 2014 r. średni dzienny stan środków na rachunkach bieżących banków kształtował się na poziomie 31,96 mld zł. Zmianę na przestrzeni kolejnych kwartałów od II kwartału r. w wielkości średniego dziennego stanu środków na rachunkach bieżących banków w złotych przedstawiono na wykresie nr 8. Wykres 8. Średni dzienny stan środków pozostawianych przez banki na rachunkach bieżących w złotych w DSP w kolejnych kwartałach od II kwartału r mld zł 28,8 29,1 29,6 30,0 30,1 30,6 31,0 31,7 32, Q3 Q4 Q1 Q3 Q Q Źródło: opracowanie własne - 7 -

10 2. System TARGET2-NBP 2. System TARGET2-NBP Według stanu na dzień 30 czerwca 2014 r. bezpośrednimi uczestnikami systemu TARGET2-NBP były następujące podmioty: Narodowy Bank Polski, Krajowa Izba Rozliczeniowa S.A., Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych S.A. 19 banków komercyjnych (z dniem 30 czerwca br. lista uczestników zmniejszyła się o Rabobank Polska S.A.). W okresie II kwartału 2014 r. w systemie TARGET2-NBP: rozliczono łącznie 347,5 tys. zleceń o wartości 166,9 mld euro, średnio dziennie rozliczono zleceń o wartości 2,7 mld euro, średnia wartość zlecenia wyniosła 480,3 tys. euro. Szczegółowe dane dotyczące systemu TARGET2-NBP zaprezentowano w tabeli w załączniku nr 2 (strona 33). W porównaniu do wcześniejszego kwartału odnotowano: wzrost o 9,2% łącznej wartości zleceń (z 152,8 do 166,9 mld euro), wzrost o 11% średniej dziennej wartości zleceń (z 2,42 do 2,69 mld euro), wzrost o 0,3% łącznej liczby zleceń płatniczych (z 346,6 do 347,5 tys. szt.), wzrost o 1,9% średniej dziennej liczby zleceń (z do szt.), wzrost o 8,9% średniej wartości rozliczanego zlecenia (z 440,9 do 480,3 tys. euro). Wartość i liczbę zleceń w systemie TARGET2-NBP w kolejnych kwartałach, począwszy od II kwartału r., przedstawiono na wykresach nr 9 i 10. Wykres 9. Wartość zleceń w systemie TARGET2-NBP w kolejnych kwartałach od II kwartału r mld euro 135,9 124,5 124,7 125,5 137,1 143,7 148,7 152,8 166, Q3 Q4 Q1 Q3 Q Q Źródło: opracowanie własne - 8 -

11 2. System TARGET2-NBP Wykres 10. Liczba zleceń w systemie TARGET2-NBP w kolejnych kwartałach od II kwartału r. 400 tysiące 390,3 389,7 388, ,8 374,9 363,8 376,1 346,6 347,5 300 Q3 Q4 Q1 Q3 Q Q Źródło: opracowanie własne W II kwartale 2014 r. rozliczono w systemie TARGET2-NBP średnio zleceń dziennie, tj. więcej o 1,9% niż w poprzednim kwartale (5.502 zleceń dziennie). W porównaniu do analogicznego okresu z poprzedniego roku średnia dzienna liczba rozliczanych zleceń spadła o 9,4%. Średnią dzienną liczbę zleceń rozliczanych w systemie TARGET2-NBP na przestrzeni kolejnych kwartałów przedstawia wykres nr 11. Wykres 11. Średnia dzienna liczba zleceń w systemie TARGET2-NBP w kolejnych kwartałach od II kwartału r. Źródło: opracowanie własne Średnia wartość pojedynczego zlecenia w II kwartale 2014 r. wyniosła 480,3 tys. euro i w porównaniu do poprzedniego kwartału (440,9 tys. euro) wzrosła o 8,9%. Średnią wartość pojedynczego zlecenia w systemie TARGET2-NBP na przestrzeni kolejnych kwartałów przedstawia wykres nr

12 2. System TARGET2-NBP Wykres 12. Średnia wartość pojedynczego zlecenia w systemie TARGET2-NBP w kolejnych kwartałach od II kwartału r. Źródło: opracowanie własne 2.1 Rozliczenia transgraniczne w TARGET2-NBP Kategoria rozliczeń transgranicznych w euro w systemie TARGET2-NBP obejmuje zlecenia wysyłane lub otrzymywane przez polskie banki w obrocie z bankami zagranicznymi. W II kwartale 2014 r. w ramach rozliczeń transgranicznych w TARGET2-NBP: rozliczono łącznie 312,2 tys. zleceń o wartości 142,3 mld euro, średnio dziennie rozliczono zleceń, średnia wartość zlecenia wyniosła 455,9 tys. euro. Zlecenia transgraniczne stanowiły: 89,8% liczby wszystkich zleceń zrealizowanych w systemie TARGET2-NBP (we wcześniejszym kwartale udział wynosił 89,3%), 85,3% wartości wszystkich zleceń zrealizowanych w systemie TARGET2-NBP (we wcześniejszym kwartale udział wynosił 84,5%). Liczbę zleceń zrealizowanych w systemie TARGET2-NBP w podziale na zlecenia krajowe oraz transgraniczne wysłane i transgraniczne otrzymane przedstawiono na wykresie nr 13. Udział procentowy poszczególnych kategorii zleceń w ogólnej liczbie wszystkich zleceń zrealizowanych w systemie TARGET2-NBP przedstawiono na wykresie nr

13 2. System TARGET2-NBP Wartość zleceń zrealizowanych w systemie TARGET2-NBP w podziale na zlecenia krajowe oraz transgraniczne wysłane i transgraniczne otrzymane przedstawiono na wykresie nr 15. Udział procentowy poszczególnych kategorii zleceń w ogólnej wartości wszystkich zleceń zrealizowanych w systemie TARGET2-NBP przedstawiono na wykresie nr 16. Wykres 13. Liczba zleceń w systemie TARGET2-NBP w podziale na krajowe, transgraniczne wysłane i transgraniczne otrzymane w I oraz II kwartale 2014 r Q Źródło: opracowanie własne 0 zlecenia krajowe zlecenia transgraniczne wysłane zlecenia transgraniczne otrzymane Wykres 14. Udział procentowy poszczególnych kategorii zleceń, tj. krajowych, transgranicznych wysłanych i transgranicznych otrzymanych, w ogólnej liczbie zleceń rozliczonych w systemie TARGET2-NBP w I oraz II kwartale 2014 r. Źródło: opracowanie własne

14 2. System TARGET2-NBP Wykres 15. Wartość zleceń w systemie TARGET2-NBP w podziale na krajowe, transgraniczne wysłane i transgraniczne otrzymane w I oraz II kwartale 2014 r. 100 mld euro 2014 Q ,48 65,67 63,50 67, ,64 24,58 0 zlecenia krajowe Źródło: opracowanie własne zlecenia transgraniczne wysłane zlecenia transgraniczne otrzymane Wykres 16. Udział procentowy poszczególnych kategorii zleceń tj. krajowych, transgranicznych wysłanych i transgranicznych otrzymanych w ogólnej wartości zleceń rozliczonych w systemie TARGET2- NBP w I oraz w II kwartale 2014 r Q ,6% 15,5% zlecenia krajowe zlecenia transgraniczne wysłane 40,7% 14,7% 42,9% zlecenia transgraniczne otrzymane 44,6% 2.2 Rozliczenia krajowe w TARGET2-NBP Kategoria rozliczeń krajowych w euro w systemie TARGET2-NBP obejmuje rozliczenia dotyczące zleceń kierowanych i otrzymanych przez polskie banki uczestniczące bezpośrednio w TARGET2-NBP dokonywane między nimi, a także między tymi bankami a NBP

15 2. System TARGET2-NBP W okresie II kwartału 2014 r. w ramach rozliczeń krajowych w TARGET2-NBP: rozliczono łącznie zleceń o łącznej wartości 24,58 mld euro, średnio dziennie rozliczono 570 zleceń, średnia wartość zlecenia wyniosła 695,8 tys. euro. Zlecenia krajowe stanowiły: 10,2% liczby wszystkich zleceń realizowanych w systemie TARGET2-NBP (we wcześniejszym kwartale udział ten wynosił 10,7%). 14,7% wartości wszystkich zleceń realizowanych w systemie TARGET2-NBP (we wcześniejszym kwartale udział ten wynosił 15,5%). Liczbę i wartość zleceń krajowych na tle pozostałych kategorii zleceń w systemie TARGET2-NBP zaprezentowano na wykresach nr 13 i

16 3. System ELIXIR 3. System ELIXIR Według stanu na koniec II kwartału 2014 r. bezpośrednimi uczestnikami wymiany zleceń płatniczych w systemie ELIXIR było 45 banków (w tym NBP). W stosunku do marca 2014 r. grono uczestników nie uległo zmianie. W okresie II kwartału 2014 r. w systemie ELIXIR: rozliczono łącznie 399,6 mln zleceń o wartości 983,7 mld zł, średnio dziennie rozliczono 6,4 mln zleceń o łącznej wartości 15,9 mld zł, średnia wartość zlecenia wyniosła zł. W porównaniu do poprzedniego kwartału odnotowano: wzrost o 3% łącznej wartości transakcji (z 955,4 do 983,7 mld zł), wzrost o 2,1% łącznej liczby transakcji (z 391,4 do 399,6 mln szt.), wzrost o 0,9% średniej kwoty transakcji (z do zł), wzrost o 3% średnich dziennych obrotów (z 15,4 do 15,9 mld zł), wzrost o 2,1% średniej dziennej liczby transakcji (z 6,312 do 6,445 mln szt.). Szczegółowe dane dotyczące systemu ELIXIR zaprezentowano w załączniku nr 3 (strona 34). Wartość obrotów i liczbę zleceń w systemie ELIXIR w kolejnych kwartałach od III kwartału r. przedstawiono na wykresie nr 17 i 18. Wykres 17. Wartość zleceń rozliczanych w systemie ELIXIR w kolejnych kwartałach od II kwartału r. Źródło: Dane KIR S.A

17 3. System ELIXIR Wykres 18. Liczba zleceń rozliczanych w systemie ELIXIR w kolejnych kwartałach od II kwartału r. Źródło: Dane KIR S.A. W II kwartale 2014 r. w systemie ELIXIR rozliczono średnio 6,4 mln zleceń dziennie, tj. o 2,1% wiecej niż w poprzednim kwartale (6,312 mln zleceń dziennie). Średnią dzienną liczbę zleceń rozliczanych w systemie ELIXIR na przestrzeni kolejnych kwartałów przedstawiono na wykresie nr 19. Wykres 19. Średnia dzienna liczba zleceń w systemie ELIXIR w kolejnych kwartałach od II kwartału r. Źródło: Dane KIR S.A

18 3. System ELIXIR Średnia wartość pojedynczego zlecenia w II kwartale 2014 r. wyniosła zł i w porównaniu do poprzedniego kwartału (2.441 zł) wzrosła o 0,9%. Średnią wartość pojedynczego zlecenia w systemie ELIXIR na przestrzeni kolejnych kwartałów przedstawia wykres nr 20. Wykres 20. Średnia wartość pojedynczego zlecenia w systemie ELIXIR w kolejnych kwartałach od II kwartału r. Źródło: Dane KIR S.A. W II kwartale 2014 r., podobnie jak w poprzednich kwartałach, około 80% wartości obrotów było realizowanych na dwóch pierwszych sesjach, czyli porannej i popołudniowej, co przedstawiono na wykresie nr 21. Wykres 21. Udział poszczególnych sesji rozrachunkowych w realizacji rozrachunku KIR w II kwartale 2014 r. 21,0% 36,9% 42,1% sesja poranna sesja popołudniowa sesja wieczorna Źródło: Dane KIR S.A

19 System Express ELIXIR 4. System Express ELIXIR System Express ELIXIR to system rozliczeń płatności natychmiastowych umożliwiający bezpośrednią realizację przelewów krajowych w złotych w trybie natychmiastowym bez ograniczeń czasowych, tj. 24/7. Operatorem systemu jest Krajowa Izba Rozliczeniowa S.A. Według stanu na koniec czerwca 2014 r. bezpośrednimi uczestnikami systemu Express ELIXIR było 8 banków (bez zmian w stosunku do stanu z końca marca 2014 r.). Z rozwiązania mogą korzystać zarówno klienci indywidualni, jak i przedsiębiorcy, o ile są klientami banków-uczestników systemu Express ELIXIR. W okresie II kwartału 2014 r. w systemie Express ELIXIR: rozliczono łącznie 212,7 tys. zleceń o łącznej wartości 938,8 mln zł, średnio dziennie rozliczono zleceń o łącznej wartości 10,3 mln zł, średnia wartość zlecenia wyniosła zł. W porównaniu do poprzedniego kwartału odnotowano: wzrost o 27,6% łącznej wartości transakcji (z 735,6 do 938,8 mln zł), wzrost o 25,6% średnich dziennych obrotów (z 8,2 do 10,3 mln zł), wzrost o 63,4% łącznej liczby transakcji (z do szt.), wzrost o 61,6% średniej dziennej liczby transakcji (z do szt.), spadek o 21,9% średniej kwoty transakcji (z do 4.413zł). Wartość obrotów i liczbę zleceń w systemie Express ELIXIR w kolejnych kwartałach od III kwartału r. przedstawiono na wykresach nr 22 i 23. Wykres 22. Wartość zleceń w systemie Express ELIXIR w kolejnych kwartałach od III kwartału r mln zł Q3 70 Q4 272 Q Q3 636 Q Q Źródło: Dane KIR S.A

20 System Express ELIXIR Wykres 23. Liczba zleceń w systemie Express ELIXIR w kolejnych kwartałach od III kwartału r Q3 Q4 Q1 Q3 Q4 2014Q Źródło: Dane KIR S.A. Widoczna jest stała tendencja wzrostowa średniej dziennej liczby zleceń realizowanych w systemie Express ELIXIR. I tak, w II kwartale 2014 r. rozliczono średnio zleceń dziennie, tj. więcej o 61,6% niż w poprzednim kwartale (1.447 zleceń dziennie). Średnią dzienną liczbę zleceń rozliczanych w systemie Express ELIXIR na przestrzeni kolejnych kwartałów przedstawiono na wykresie nr 24. Wykres 24. Średnia dzienna liczba zleceń w systemie Express ELIXIR w kolejnych kwartałach od III kwartału r Q3 Q4 Q1 Q3 Q4 2014Q Źródło: Dane KIR S.A

21 System Express ELIXIR Średnia wartość pojedynczego zlecenia w II kwartale 2014 r. wyniosła zł i w porównaniu do poprzedniego kwartału (5.649 zł) zmniejszyła się o 21,9%. Średnią wartość pojedynczego zlecenia w systemie Express ELIXIR na przestrzeni kolejnych miesięcy przedstawiono na wykresie nr 25. Wykres 25. Średnia wartość pojedynczego zlecenia w systemie Express ELIXIR w kolejnych kwartałach od III kwartału r , , , , , , , , Q3 Q4 Q1 Q3 Q Q Źródło: Dane KIR S.A. System Express ELIXIR umożliwia bezpośrednią realizację przelewów krajowych w trybie 24 godziny na dobę, bez ograniczeń czasowych. W okresie II kwartału 2014 r. największą liczbę rozliczanych zleceń odnotowano w godzinach od 8.00 do W tym przedziale dnia rozliczonych zostało 65,3% wszystkich zleceń realizowanych w systemie. W godzinach wieczornych od do klienci systemu zrealizowali 30,5%, a w godzinach od 0.00 do 8.00 rozliczono 4,2% wszystkich zleceń. Porównując do porzedniego kwartału rozkład rozliczanych zleceń nie uległ zmianie. Rozkład zleceń w systemie Express ELIXIR w zależności od godzin ich realizacji przedstawia wykres nr 26. Wykres 26. Liczba zleceń w systemie Express ELIXIR w okresie II kwartału 2014 r. w podziale godziny ich realizacji Źródło: Dane KIR S.A

22 System Express ELIXIR W systemie Express ELIXIR zlecenia są realizowane zarówno w dni robocze, jak i w dni wolne od pracy. W II kwartale 2014 r. najwięcej zleceń zostało rozliczonych w poniedziałki (19,9%) oraz piątki (19,8%). Pozostałe dni robocze tygodnia były obciążone na poziomie 15-18%. Znacznie mniej zleceń było realizowanych w dni weekendowe, tj. w soboty 4,3% a w niedziele 3,4% wszystkich zleceń. Rozkład liczby zleceń w poszczególne dni tygodnia przedstawiono na wykresie nr 27. Wykres 27. Liczba zleceń w systemie Express ELIXIR w okresie II kwartału 2014 r. w poszczególnych dniach tygodnia 19,9% 18,5% 18,3% 15,8% 19,8% 4,3% 3,4% poniedziałek wtorek środa czwartek piątek sobota niedziela Źródło: Dane KIR S.A. Szczegółowe dane charakteryzujące funkcjonowanie systemu Express ELIXIR zaprezentowano w tabeli w załączniku nr 4 (strona 35)

23 System BlueCash 5. System BlueCash System płatności natychmiastowych BlueCash został uruchomiony w dniu 15 listopada r. Operatorem systemu jest firma Blue Media S.A. System funkcjonuje 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu (model 7/24/365) i obsługuje przekazy pieniężne w formie polecenia przelewu oraz wpłaty gotówkowej. Zlecenia płatnicze są realizowane w trybie on-line a walutą rozrachunku jest złoty polski (PLN). Uczestnikiem Systemu może być wyłącznie bank posiadający siedzibę i prowadzący działalność w Polsce, który zawarł z Blue Media S.A. umowę o uczestnictwo w systemie. Na koniec czerwca 2014 r. uczestnikami Systemu BlueCash były 32 banki, w tym 29 banków spółdzielczych. W okresie II kwartału 2014 r. w systemie BlueCash: rozliczono łącznie 398,5 tys. zleceń o łącznej wartości 291,8 mln zł, średnio dziennie rozliczono zleceń o łącznej wartości 3,2 mln zł, średnia wartość zlecenia wyniosła 732 zł. W porównaniu do poprzedniego kwartału odnotowano: wzrost o 20% łącznej wartości transakcji (z 243,1 do 291,8 mln zł), wzrost o 18,5% średnich dziennych obrotów (z 2,7 do 3,2 mln zł), wzrost o 18,5% łącznej liczby transakcji (z 336,8 tys. do 398,5 tys. szt.), wzrost o 17% średniej dziennej liczby transakcji (z do szt.), wzrost o 1,4% średniej kwoty transakcji (z 722 do 732 zł). Wartość obrotów i liczbę zleceń w systemie BlueCash w kolejnych kwartałach od IV kwartału r. przedstawiono na wykresach nr 28 i 29. Wykres 28. Wartość zleceń w systemie BlueCash w kolejnych kwartałach od IV kwartału r mln zł 134,9 161,3 182,9 218,1 243,1 291, ,8 Q4 Q1 Q3 Q Q

24 System BlueCash Wykres 29. Liczba zleceń w systemie BlueCash w kolejnych kwartałach od IV kwartału r Q4 Q1 Q3 Q Q Źródło: Dane Blue Media S.A. W systemie BlueCash odnotowano stałą tendencję wzrostową średniej dziennej liczby zleceń realizowanych. I tak, w II kwartale 2014 r. rozliczono średnio zlecenia dziennie, tj. więcej o 17% niż w poprzednim kwartale (3.742 zleceń dziennie). Średnią dzienną liczbę zleceń rozliczanych w systemie BlueCash na przestrzeni kolejnychkwartałów przedstawia wykres nr 30. Wykres 30. Średnia dzienna liczba zleceń w systemie BlueCash w kolejnych kwartałach od II kwartału r Q1 Q3 Q Q Źródło: Dane Blue Media S.A. Średnia wartość pojedynczego zlecenia w II kwartale 2014 r. wyniosła 732 zł i w porównaniu do poprzedniego kwartału (722 zł) wzrosła o 1,4%. Średnią wartość pojedynczego zlecenia w systemie BlueCash na przestrzeni kolejnych kwartałów przedstawia wykres nr

25 System BlueCash Wykres 31. Średnia wartość pojedynczego zlecenia w systemie BlueCash w kolejnych kwartałach od I kwartału r Q1 Q3 Q Q Źródło: Dane Blue Media S.A. System BlueCash umożliwia realizację przelewów krajowych w trybie 24 godzin na dobę. W okresie II kwartału 2014 r. największą liczbę rozliczanych zleceń odnotowano w godzinach od 8.00 do W tym przedziale dnia rozliczonych zostało 60,7% wszystkich zleceń realizowanych w systemie. W godzinach wieczornych od do klienci systemu zrealizowali 35,5%, a w godzinach od 0.00 do 8.00 rozliczono 3,8% wszystkich zleceń. Rozkład zleceń w systemie BlueCash w zależności od godzin ich realizacji przedstawiono na wykresie nr 32. Wykres 32. Liczba zleceń w systemie BlueCash w okresie II kwartału 2014 r. w podzialena godziny ich realizacji 60,7% 35,5% 3,8% Źródło: Dane Blue Media S.A

26 System BlueCash W systemie BlueCash zlecenia są realizowane zarówno w dni robocze, jak i w dni wolne od pracy. W II kwartale 2014 r. najwięcej zleceń zostało rozliczonych w piątki (19,9%), a w pozostałe dni robocze tygodnia od 15,8 do 18,6%. Znacznie mniej zleceń jest realizowanych w dni weekendowe, tj. w soboty jest realizowanych 5,4%, a w niedziele 4,0% wszystkich zleceń. Rozkład liczby zleceń w poszczególne dni tygodnia przedstawiono na wykresie nr 33. Wykres 33. Liczba zleceń w systemie BlueCash w okresie II kwartału 2014 r. w poszczególnych dniach tygodnia 18,5% 18,6% 17,9% 15,8% 19,9% 5,4% 4,0% poniedziałek wtorek środa czwartek piątek sobota niedziela Źródło: Dane Blue Media S.A. Szczegółowe dane charakteryzujące funkcjonowanie systemu BlueCash zaprezentowano w tabeli w załączniku nr 5 (strona 36)

27 System EuroELIXIR 6. System EuroELIXIR Według stanu na koniec czerwca 2014r. bezpośrednimi uczestnikami systemu EuroELIXIR było 25 banków (w tym NBP), czyli w stosunku do stanu z końca marca 2014 r. o jeden bank więcej tj. Bank of Tokyo- Mitsubishi UFJ (Polska) S.A. W okresie II kwartału 2014 r. w systemie EuroELIXIR: rozliczono łącznie 3,8 mln zleceń o łącznej wartości 21,7 mld euro, średnio dziennie rozliczono 61,1 tys. zleceń o łącznej wartości 345,2 mln euro, średnia wartość zlecenia wyniosła euro. Szczegółowe dane charakteryzujące funkcjonowanie systemu EuroELIXIR zaprezentowano w tabeli w załącznik nr 6 (strona 37). W porównaniu do wcześniejszego kwartału odnotowano w systemie EuroELIXIR: wzrost o 12% łącznej wartości zleceń (z 19,4 do 21,7 mld euro), wzrost o 12% średniej dziennej wartości realizowanych zleceń (z 308,2 do 345,2 mln euro), wzrost o 14,1% łącznej liczby zleceń (z 3,375 do 3,852 mln szt.), wzrost o 14,1% średniej dziennej liczby realizowanych zleceń (z 53,6 do 61,1 tys. zł.), spadek o 1,9% średniej wartości realizowanego zlecenia (z do euro). Wartość obrotów i liczbę zleceń w systemie EuroELIXIR w kolejnych kwartałach od II kwartału r. przedstawiono na wykresach nr 34 i 35. Wykres 34. Wartość zleceń w systemie EuroELIXIR w kolejnych kwartałach od II kwartału r. 25 mld euro ,7 13,6 15,2 14,5 17,3 18,6 20,6 19,4 21,7 5 0 Q3 Q4 Q1 Q3 Q Q Źródło: Dane KIR S.A

28 System EuroELIXIR Wykres 35. Liczba zleceń w systemie EuroELIXIR w kolejnych kwartałach od II kwartału r. Źródło: Dane KIR S.A. 5.1 Rozliczenia transgraniczne w EuroELIXIR W okresie II kwartału 2014 r. w obrocie transgranicznym w systemie EuroELIXIR: rozliczono 3,6 mln zleceń o łącznej wartości 19,3 mld euro, średnio dziennie rozliczono zleceń, średnia wartość pojedynczego zlecenia wyniosła euro. W porównaniu do poprzedniego kwartału odnotowano w systemie EuroELIXIR w obrocie transgranicznym: wzrost o 14,1% liczby zleceń (z 3,1 do 3,6 mln szt.), wzrost o 12,7% wartości zleceń (z 17,1 do 19,3 mld euro), wzrost o 14,1% dziennej liczby zleceń (z do zł.). Zlecenia transgraniczne stanowiły w II kwartale 2014 r.: 92,4% liczby wszystkich zleceń realizowanych w systemie EuroELIXIR (w poprzednim kwartale wynosiły 92,5%), 88,6% wartości wszystkich zleceń realizowanych w systemie EuroELIXIR (w poprzednim kwartale wynosiły 88%). W II kwartale 2014 r. zlecenia transgraniczne wysyłane stanowiły w systemie EuroELIXIR: 38,7% wartości wszystkich zleceń transgranicznych EuroELIXIR (w poprzednim kwartale wynosiły 39,7%),

29 System EuroELIXIR 21,2% liczby wszystkich zleceń transgranicznych realizowanych EuroELIXIR (w poprzednim kwartale wynosiły 21,7%). Zlecenia transgraniczne otrzymywane nadal pozostają najbardziej znaczącą kategorią w obrotach systemu EuroELIXIR i stanowiły: 61,3% wartości wszystkich zleceń transgranicznych (w poprzednim kwartale wynosiły 60,3%), 78,8% liczby wszystkich zleceń transgranicznych (w poprzednim kwartale wynosiły 78,3%). Liczbę zleceń zrealizowanych w systemie EuroELIXIR w podziale na zlecenia krajowe, transgraniczne wysłane i transgraniczne otrzymane przedstawiono na wykresie nr 36. Udział procentowy poszczególnych kategorii zleceń w ogólnej liczbie wszystkich zleceń zrealizowanych w systemie EuroELIXIR przedstawiono na wykresie nr 37. Wykres 36. Liczba zleceń rozliczanych w systemie EuroELIXIR w podziale na zlecenia: krajowe, transgraniczne wysyłane i transgraniczne otrzymane w dwóch kolejnych kwartałach, tj. w I oraz II kwartale 2014 r. Źródło: Dane KIR S.A

30 System EuroELIXIR Wykres 37. Udział procentowy poszczególnych kategorii zleceń w ogólnej liczbie zleceń rozliczonych w systemie EuroELIXIR w I oraz II kwartale 2014 r Q ,5% 7,6% 20,0% 19,6% 72,5% 72,9% zlecenia krajowe zlecenia transgraniczne wysłane zlecenia transgraniczne otrzymane Wartość zleceń zrealizowanych w systemie EuroELIXIR w podziale na zlecenia krajowe, transgraniczne wysłane i transgraniczne otrzymane przedstawiono na wykresie nr 38. Udział procentowy poszczególnych kategorii zleceń w ogólnej wartości wszystkich zleceń zrealizowanych w systemie EuroELIXIR przedstawiono na wykresie nr 39. Wykres 38. Wartość transakcji rozliczanych w systemie EuroELIXIR w podziale na: zlecenia krajowe, transgraniczne wysyłane i transgraniczne otrzymane w I oraz II kwartale 2014 r. mld euro 2014 Q ,810 10, ,789 7, ,323 2,485 0 zlecenia krajowe zlecenia transgraniczne wysłane zlecenia transgraniczne otrzymane Źródło: Dane KIR S.A

31 System EuroELIXIR Wykres 39. Udział procentowy poszczególnych kategorii zleceń w ogólnej wartości zleceń rozliczonych w systemie EuroELIXIR w I oraz II kwartale 2014 r Q ,0% 11,4% 53,1% 54,3% 35,0% 34,3% zlecenia krajowe zlecenia transgraniczne wysłane zlecenia transgraniczne otrzymane Źródło: Dane KIR S.A. 6.2 Rozliczenia krajowe w EuroELIXIR W II kwartale 2014 r. w systemie EuroELIXIR w kategorii zleceń krajowych: rozliczono łącznie 291 tys. szt. zleceń o wartości 2,5 mld euro, średnio dziennie rozliczano zleceń, średnia wartość pojedynczego zlecenia to euro. W porównaniu do poprzedniego kwartału odnotowano: wzrost o 14,8% liczby zleceń krajowych (z 253 do 291 tys. szt.), wzrost o 7% wartości zleceń krajowych (z 2,3 do 2,5 mln euro), wzrost o 14,8% średniej dziennej liczby zleceń (z do szt.), spadek o 6,8% średniej wartości zlecenia (z do euro). W II kwartale 2014 r. zlecenia krajowe stanowiły w systemie EuroELIXIR : 7,6% liczby wszystkich zleceń realizowanych (w poprzednim kwartale 7,5%), 11,4% wartości wszystkich zleceń realizowanych (w poprzednim kwartale 12%)

32 Podsumowanie Podsumowanie W II kwartale 2014 r. na rynku polskim funkcjonowało sześć systemów rozliczeń. Analogicznie, jak w poprzedzającym kwartale, największe wzrosty obrotów odnotowano w nowo funkcjonujących systemach oferujących rozrachunek w modelu 7/24, czyli systemach Express ELIXIR oraz BlueCash, odpowiednio na poziomie 27,6% oraz 20%. W systemie EuroELIXIR obroty w porównaniu do poprzedniego kwartału zwiększyły się o 12%, a w systemie TARGET2-NBP wzrosły o 9,2%. W systemie ELIXIR odnotowano wzrost obrotów na poziomie 3%. Spadek obrotów na poziomie 5,1% odnotowano w systemie SORBNET2 (tabela nr 1). Tabela 1. Wartość zleceń rozliczanych w polskich systemach płatności w I oraz II kwartale 2014 r. Systemy płatności 2014 Q1 ZMIANA 2014 Wartość zleceń Express ELIXIR (zł) 735,6 mln + 27,6% 938,8 mln BlueCash (zł) 243,1 mln +20% 291,8 mln EuroELIXIR (euro) 19,414 mld +12% 21,746 mld TARGET2-NBP (euro) 152,8 mld +9,2% 166,9 mld ELIXIR (zł) 955,4 mld + 3% 983,7 mld SORBNET2 (zł) ,8 mld - 5,1% ,9 mld We wszystkich systemach odnotowano wzrost liczby rozliczanych transakcji. Największy wzrost ( o 63,4%) liczby transakcji odnotowano analogicznie jak w przypadku wzrostu wartości w systemie Express ELIXIR. W systemie BlueCash rozliczono o 18,3% zleceń więcej niż w poprzednim kwartale. W systemie EuroELIXIR liczba transakcji zwiększyła się o 14,1%, a w systemie SORBNET2 o 5,1%. System ELIXIR rozliczył o 2,1% więcej zleceń niż w poprzednim kwartale (tabela nr 2). Tabela 2. Liczba zleceń rozliczanych w polskich systemach płatności w I oraz w II kwartale 2014 r. Systemy płatności 2014 Q1 ZMIANA 2014 Liczba zleceń (szt.) Express ELIXIR ,4% BlueCash ,3% EuroELIXIR ,1% SORBNET ,1% ELIXIR 391,4 mln + 2,1% 399,6 mln TARGET2-NBP ,3%

33 Podsumowanie Zestaw podstawowych wskaźników charakteryzujących wielkość obrotów w poszczególnych systemach płatności, tj. SORBNET/SORBNET2, TARGET2-NBP, ELIXIR, Express ELIXIR, BlueCash i EuroELIXIR, zaprezentowano w tabelach zamieszczonych w dalszej części opracowania jako załączniki nr 1-6 (od str. 32 do str. 37). Dodatkowo, szczegółowe dane nt. powyższych systemów płatności publikowane są na stronie w katalogu: System płatniczy > Dane i analizy. Opracowała: Magdalena Rabong Główny Specjalista Wydział Analiz i Badań

34 Załącznik 1 Załącznik 1 Tabela 3. Wartość i liczba zleceń w systemie SORBNET2 w I oraz II kwartale 2014 r. System SORBNET Q1 ZMIANA 2014 Liczba dni roboczych: 62 dni 62 dni Wartość zleceń (zł) Ogółem ,8 mld - 5,1% ,9 mld Średnia miesięczna 5.817,9 mld - 5,1% 5.522,0 mld Średnia dzienna 281,5 mld - 5,1% 267,2 mld Liczba zleceń (szt.) Ogółem ,1% Średnia miesięczna ,1% Średnia dzienna ,1% Średnia kwota zlecenia (zł) 22,963 mln - 9,7% 20,731 mln Wartość obrotów (strony Wn) wg typów operacji 1) Zlecenia klientowskie 5,741 bln zł - 1,7% 5,643 bln zł 2) Wykorzystanie lub spłata kredytów udzielanych bankom przez NBP 3) Zakup lub wykup papierów wart. od NBP Dzienna liczba zleceń w SORBNET2 2,433 bln zł - 1,5% 2,397 bln zł 1,567 bln zł - 9,5% 1,418 bln zł Średnia w kwietniu 2014 r Średnia w maju 2014 r Średnia w czerwcu 2014 r MAX w kwietniu 2014 r. w dniu 30.IV MAX w maju 2014 r. w dniu 30.V MAX w czerwcu 2014 r. w dniu 30.VI

35 Załącznik 2 Załącznik 2 Tabela 4. Wartość i liczba zleceń w systemie TARGET2-NBP w I oraz II kwartale 2014 r System TARGET Q1 ZMIANA 2014 Liczba dni roboczych: 63 dni 62 dni Wartość zleceń (euro) Ogółem 152,8 mld + 9,2% 166,9 mld Średnia miesięczna 50,934 mld + 9,2% 55,638 mld Średnia dzienna 2,425 mld + 11% 2,692 mld Liczba zleceń Ogółem ,3% Średnia miesięczna ,3% Średnia dzienna ,9% Średnia kwota zlecenia (w tys. euro) 440,9 + 8,9% 480,3 Transakcje transgraniczne Wartość transakcji (w euro) 129,16 mld + 10,2% 142,33 mld Liczba transakcji ,9% Średnia dzienna liczba transakcji ,5% Średnia wartość transakcji (w tys. euro) 417,4 + 9,2% 455,9 Transakcje krajowe Wartość transakcji (w euro) 23,64 mld + 4% 24,58 mld Liczba transakcji ,9% Średnia dzienna liczba transakcji 589-3,2% 570 Średnia wartość transakcji (w tys. euro) 636,5 + 9,3% 695,8 Transakcje międzybankowe Wartość transakcji (w euro) 137,63 mld + 9,1% 150,15 mld Liczba transakcji ,7% Średnia dzienna liczba transakcji ,4% 858 Średnia wartość transakcji (w mln euro) 2, ,3% 2,824 Transakcje klientowskie Wartość transakcji (w euro) 15,18 mld + 10,4% 16,76 mld Liczba transakcji Średnia dzienna liczba transakcji ,6% Średnia wartość transakcji (w tys. euro) 51, ,4% 56,

36 Załącznik 3 Załącznik 3 Tabela 5. Wartość i liczba zleceń w systemie ELIXIR w I oraz w II kwartale 2014 r. System ELIXIR 2014 Q1 ZMIANA 2014 Liczba dni roboczych: 62 dni 62 dni Wartość zleceń (zł) Ogółem 955,4 mld + 3% 983,7 mld Średnia miesięczna 318,5 mld + 3% 327,9 mld Średnia dzienna 15,4 mld + 3% 15,9 mld Liczba zleceń Ogółem 391,4 mln + 2,1% 399,6 mln Średnia miesięczna 130,5 mln + 2,1% 133,2 mln Średnia dzienna 6,312 mln + 2,1% 6,445 mln Średnia kwota zlecenia (zł) ,9% Transakcje uznaniowe Wartość transakcji (w zł) 951,6 mld + 3,0% 979,7 mld Udział w obrotach KIR 99,6% 99,6% Liczba transakcji 386,3 mln + 2,1% 394,5 mln Udział w ogólnej liczbie trans. KIR 98,7% 98,7% Transakcje obciążeniowe Wartość transakcji (w zł) 3,745 mld + 8,0% 4,045 mld Udział w ogólnych obrotach KIR 0,4% 0,4% Liczba transakcji 5,052 mln + 0,4% 5,07 mln Udział w ogólnej liczbie trans. KIR 1,3% 1,3% Sesja poranna 42,0% 42,1% Sesja popołudniowa 36,6% 36,9% Sesja wieczorna 21,4% 20,6%

37 Załącznik 4 Załącznik 4 Tabela 6. Wartość i liczba zleceń w systemie Express ELIXIR w I oraz II kwartale 2014 r. System Express ELIXIR 2014 Q1 ZMIANA 2014 Liczba dni roboczych: 90 dni 91 dni Wartość zleceń (zł) Ogółem 735,6 mln + 27,6% 938,8 mln Średnia miesięczna 245,2 mln + 27,6% 312,9 mln Średnia dzienna 8,2 mln + 25,6% 10,3 mln Liczba zleceń Ogółem ,4% Średnia miesięczna ,4% Średnia dzienna ,6% Średnia kwota zlecenia (zł) ,9% Udział liczby zleceń w podziale wg godzin realizacji w godz ,2% 4,2% w godz ,8% 65,3% w godz ,0% 30,5% Udział liczby zleceń w podziale wg dni tygodnia poniedziałek 20,5% 19,9% wtorek 16,5% 18,5% środa 16,0% 18,3% czwartek 17,3% 15,8% piątek 20,8% 19,8% sobota 5,0% 4,3% niedziela 3,9% 3,4%

38 Załącznik 5 Załącznik 5 Tabela 7. Wartość i liczba zleceń w systemie BlueCash w I oraz II kwartale 2014 r. System BlueCash 2014 Q1 ZMIANA 2014 Liczba dni roboczych: 90 dni 91 dni Wartość zleceń (zł) Ogółem 243,1 mln +20% 291,8 mln Średnia miesięczna 81,0 mln +20% 97,3 mln Średnia dzienna 2,7 mln +18,5% 3,2 mln Liczba zleceń Ogółem ,3% Średnia miesięczna ,3% Średnia dzienna ,0% Średnia kwota zlecenia (zł) 721,9 +1,4% 732,2 Udział liczby zleceń w podziale wg godzin realizacji w godz ,3% 3,8% w godz ,4% 60,7% w godz ,3% 35,5% Udział liczby zleceń w podziale wg dni tygodnia poniedziałek 19,9% 18,5% wtorek 16,6% 18,6% środa 16,1% 17,9% czwartek 17,5% 15,8% piątek 20,4% 19,9% sobota 5,8% 5,4% niedziela 3,7% 4,0%

39 Załącznik 6 Załącznik 6 Tabela 8. Wartość i liczba zleceń w systemie EuroELIXIR w I oraz II kwartale 2014 r. System EuroELIXIR 2014 Q1 ZMIANA 2014 Liczba dni roboczych: 63 dni 63 dni Wartość zleceń (euro) Ogółem 19,414 mld + 12% 21,746 mld Średnia miesięczna 6,471 mld + 12% 7,249 mld Średnia dzienna 308,2 mln + 12% 345,2 mld Liczba zleceń Ogółem ,1% Średnia miesięczna ,1% Średnia dzienna ,1% Średnia kwota zlecenia (euro) ,9% Transakcje transgraniczne Wartość transakcji (euro) 17,091 mld + 12,7% 19,261 mld Udział w EuroELIXIR 88,0% 88,6% Liczba transakcji ,1% Udział w EuroELIXIR 92,5% 92,4% Średnia dzienna liczba transakcji ,1% Średnia wartość transakcji (euro) ,2% Transakcje krajowe Wartość transakcji (euro) 2,323 mld + 7% 2,485 mld Udział w EuroELIXIR 12,0% 11,4% Liczba transakcji ,8% Udział w EuroELIXIR 7,5% 7,6% Średnia dzienna liczba transakcji ,8% Średnia wartość transakcji (euro) ,8%

40