OPIS PRZEDMIOTU Rok akadem. 2016/2017 Antropologia teatru i widowisk. Kulturoznawstwo. Ogólno akademicki

Transkrypt

1 Załącznik Nr 1.11 pieczątka jednostki organizacyjnej OPIS PRZEDMIOTU, PROGRAMU NAUCZANIA ORAZ SPOSOBÓW WERYFIKACJI EFEKTÓW KSZTAŁCENIA Nazwa przedmiotu CZEŚĆ A * (opis przedmiotu i programu nauczania) OPIS PRZEDMIOTU Rok akadem. 2016/2017 Antropologia teatru i widowisk Wydział Wydział Humanistyczny Instytut/Katedra Instytut Filologii Polskiej i Kulturoznawstwa Kierunek Kulturoznawstwo Specjalność/specjalizacja Filmowo-teatralna Poziom kształcenia studia pierwszego stopnia Profil Ogólno akademicki Forma studiów Stacjonarne Rok/semestr II 3 Tytuł /stopień naukowy (zawodowy). Imię i nazwisko prowadzącego przedmiot/ koordynatora przedmiotu dr hab. Ryszard Strzelecki, prof. UKW Liczba godzin dydaktycznych 30 i formy zajęć Liczba punktów ECTS 3 Rygory zaliczenia zaliczenie, egzamin Typ przedmiotu Specjalnościowy Język wykładowy język polski Przedmioty wprowadzające i wymagania wstępne Przedmioty i wczych UKW, szczególnościtreści programowe uzyskane w 1. i 2. semestrze studiów kulturozna Wprowadzenie do nauki o teatrze (rok I, sem.). Efekty kształcenia Efekty kierunkowe K_W03 rozpoznaje i charakteryzuje podstawowe metody analizy i interpretacji różnych tekstów kultury, posługuje się odpowiednią terminologią oraz wiedzą dotyczącą przekazów kulturowych z uwzględnieniem jej historii oraz kierunków rozwoju Efekty przedmiotowe W01 student zna teorię i metodologię badań teatralnych w XX wieku, najważniejsze nurty, stanowiska, badaczy, oceny stanu badań. Stosuje właściwą terminologię K_W04 omawia podstawowe zagadnienia związane z kulturą jako systemem oraz jej obiegami W02 zna semiotyczną teorię dramatu i dzieła teatralnego, opisuje typy gry aktorskiej, objaśnia problematykę odbioru sztuki

2 K_U09 ocenia koncepcje filozoficzne, antropologiczne, estetyczne oraz socjologiczne, porównuje ich walory poznawcze i efektywność w analizie zjawisk kulturowych, dobiera założenia i procedury metodologiczne do wskazanych zadań badawczych teatralnej, zagadnienie publiczności teatralnej i krytyki U01 scala i porównuje problematykę badań w obrębie szkół (np. semiotyki, antropologii, recepcji), ocenia możliwości poznawcze doktryn i koncepcji teatralnych oraz szacuje ich przydatność w badaniu zjawisk scenicznych oraz teatralności kultury K_U02 wykorzystuje wiedzę i posługuje się podstawową terminologią z zakresu teorii, historii kultury, filozofii, antropologii, religioznawstwa, semiotyki, historii sztuki, folklorystyki, socjologii kultury, nauki o komunikowaniu w typowych sytuacjach zawodowych i społecznych U02 wyznacza zasady zapisu, opisu, interpretacji i krytyki dzieła teatralnego, odnosi sztukę teatru do kontekstu społecznego i kulturowego w realizacji celów badawczych K_K08 dostrzega znaczenie i potrzebę zachowania dziedzictwa kulturowego regionu, kraju, Europy K01 Student czerpie z dorobku teorii i metodologii badań teatralnych we właściwej determinacji kulturowych i społecznych dokonań teatru, głównie jego roli w kulturze narodowej K_K05 odpowiednio określa priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub innych zadania K02 Określa priorytety społeczne i kulturowe badań teatralnych... podpis prowadzącego/koordynatora przedmiotu Objaśnienia: * Część A sylabusa (Opis przedmiotu i programu nauczania) ma postać jednorodną i jako wzór obowiązuje w całej uczelni. 1. Opis przedmiotu jest opracowany i podpisywany przez prowadzącego przedmiot w przypadku, gdy dany przedmiot jest prowadzony wyłącznie przez jedną osobę. 2. Opis przedmiotu jest opracowany i podpisywany przez koordynatora przedmiotu w przypadku, gdy dany przedmiot jest prowadzony przez więcej niż jedną osobę, np. ze względu na różne formy realizacji przedmiotu (wykład + ćwiczenia); przygotowanie przez koordynatora opisu przedmiotu wymaga współpracy z pozostałymi osobami prowadzącymi przedmiot. PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU Nazwa przedmiotu Wydział Instytut/Katedra Kierunek Rok akademicki: (2016/2017) Semestr: (zimowy) Antropologia teatru i widowisk Wydział Humanistyczny Instytut Filologii Polskiej i Kulturoznawstwa Kulturoznawstwo

3 Specjalność/specjalizacja Opisywana forma zajęć Liczba godzin dydaktycznych Filmowo-teatralna Wykład 30 Tytuł /stopień naukowy (zawodowy). Imię i nazwisko prowadzącego zajęcia dr hab. Ryszard Strzelecki, prof. UKW Treści programowe realizowane podczas zajęć Zajęcia obejmują najważniejsze zagadnienia antropologii teatru, teatralizacji społecznych, widowisk, performansu z uwzględnieniem właściwych im podstaw w zakresie antropologii kulturowej, filozoficznej i teologicznej. Przedmiotem wykładu jest antropologia aktora jej problematyka estetyczno-ekspresywna, zagadnienie aktorskiego kodu (wiek XVIII XX teoria Le Bruna, Engla, Bogusławskiego, Murraya, Trapszo i In.; badania nad gra aktorską w perspektywie psychologicznej i fenomenologicznej (L. Blaustein, I. Filozofówna, I. Schiller, J. Kociuba), teorie gry aktorskiej w koncepcjach I i II reformy teatru (u Stanisławskiego, Brechta, Brooka, Grotowskiego i Barby). Antropologiczna teoria teatru w kontekście antropologii i etnologii (K. Hastrup, Z. Osiński, L. Kolankiewicz); w refleksji socjologicznej, teorii widowisk (Z. Raszewski), antropologia teatru w kontekście myśli europejskiej XX wieku antropologia I. Sławińskiej i jej nawiązania do filozoficznej szkoły lubelskiej, do filozofii klasycznej, filozofii dialogu, personalizmu i egzystencjalizmu, fenomenologii i hermeneutyki oraz agatologii i filozofii dramatu Tischnera, w konc. H. U. von Balthasara ( I. Sławińska, W. Kaczmarek), również w kontekście myśli semiotycznej (Kowzan - specyfika znaku teatralnego, problem semiozy teatralnej, referent i referencja sztuki teatralnej). Performatywny charakter teatru, związki z rytuałem, życiem społecznym, performans i naśladowanie, performans w perspektywie kulturowej i społecznej (E. Fischer-Lichte, R. Schechner, McKenzie, Carlson, De Marinis, Wachowski), idea świata jako teatru w tradycji kulturowej, teologii, nauce i teoriach społecznych (V. Turner, E. Goffman, R. Schechner); ujęcie dramatu w perspektywie teorii aktów mowy (A. Ubewrsfeld)], teatr autoperformacji (G. Sinko), teatralizacje życia społecznego. Homo ludens, teoria zabawy a teatr, wirtualizacja i powszechna ludyczność kultury ponowoczesnej. tematy i główne zagadnienia (około 900 znaków) Metody dydaktyczne Metody i kryteria oceniania Rygor zaliczenia Literatura podstawowa Wykład omówienie zagadnień, koncepcji, kontekstów poznawczych, ich wagi w badaniach i refleksji nad problematyką w kulturze. Podstawą zaliczenia przedmiotu jest kolokwium oraz egzamin ustny, którego zakres obejmuje problematykę wykładu (obowiązujący na zajęciach zestaw lektur oraz informacje przekazane przez prowadzącego) Na ocenę dostateczną student podaje podstawowe informacje z zakresu całości materiału wykładu. Zna podstawowe pojęcia, problemy, działy antropologii teatru. Na ocenę dobrą - porównuje stanowiska badawcze antropologii wykazuje też pełniejsza wiedzę z zakresu materiały wykładowego. Na ocenę bardzo dobrą rekomenduje kontekst badawczy (autorzy, prace, sposoby problematyzacji) w zakresie wylosowanych pytań egzaminacyjnych, ponadto wykazuje walory poznawcze określonych w pytaniach koncepcji antropologii. Zaliczenie, egzamin Pawis Patrice, Teatralność, [w:] Słownik terminów teatralnych, Wrocław 1998 s Kowzan Tadeusz, Znak w teatrze, w: Problemy teorii dramatu i teatru, t. 2: Teatr, wybór i oprac. Janusz Degler, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2003 s (pierwodruk Pol. Dialog, 1969, nr 3, s i wcześniejsze edycje antologii J.

4 Deglera z roku i Kowzan Tadeusz, Znak i teatr. Model semiozy teatralnej w: Problemy teorii dramatu i teatru t 2, s Kowzan Tadeusz, Referent i referencja, w: Problemy teorii dramatu i teatru t 2, s Teatr wśród społecznych i artystycznych praktyk performatywnych, [w:] Widowisko teatr dramat. Skrypt dla studentów kulturoznawstwa, Wydawnictw UŚ, Katowice 2010 s Ubersfeld Anne, O pragmatykę dialogu teatralnego, [w tegoż aut.:] Czytanie teatru I, PWN, Warszawa Sinko Grzegorz, Postać w teatrze bez semiozy teatralnej. Teatr autoperformacji teatr ograniczonej semiozy teatralnej, [w:] Problemy dramatu i teatru, t. 2, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2003 s Carlson Marvin, Sztuka performansu [w:] Performans, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007 s De Marinis Marco, Performans i teatr. Od aktora do performera I z powrotem? [w:] Performans, performatywność, performer. Próba definicji i analizy zjawiska, red. Ewa Bal i Wanda Świątkowska, Kraków 2013, s ). Wachowski Jacek, Performans, Słowo/obraz terytoria, Gdańsk McKenzie Jon, Performuj albo Od dyscypliny do performansu, wstep T. Kubikowski, Uniwersitas, Kraków Schechner R., Performatyka, Wrocław Fischer-Lichte, Estetyka perfomatywności, Kraków Duda Artur, Performans na żywo jako medium i obiekt mediatyzacji, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń Kolankiewicz Leszek, Teatr zarażony etnologią, w: Problematy teorii dramatu i teatru s Pierwodruk: Sztuka Ludowa. Konteksty, 1991, nr ¾ ( ) s Świątek Sławomir, O możliwości zastosowania w nauce pewnych nowych metod badawczych, [w:] Problemy teorii dramatu i teatru, t 2: Teatr, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2003 s (oraz w Pamiętnik Teatralny 1999, s. 3-4, s i Teatrologia polska u schyłku XX wieku, Kraków 2001 s Świątek Sławomir, Teratologia teatrologii, [w:] Od dokumentacji do interpretacji, od interpretacji do teorii, Warszawa Strzelecki Ryszard, Antropologia teatru [w koncepcji Ireny Sławińskiej], Świat jako spektakl, Wydawnictwo KUL, Lublin 2003 s Wersja skrócona: Ku antropologii teatru, w: Teatr. Dramat. Sacrum. Katedra Dramatu i Teatru KUL ( , Wydawnictwo KUL, Lublin 2007 s Kociuba Jolanta, W poszukiwaniu tożsamości aktora. Aktor jako przedmiot badań psychologicznych, [w tejże:] Tożsamość aktora, Wydawnictwo UMCS, Lublin 1996s Świątek Sławomir, Modele aktorstwa w XX wieku, [w:] Aktor w kulturze współczesnej, red. E. Udalska, Warszawa Strzelecki Ryszard, Kilka refleksji o sztuce aktorskiej w koncepcji Jerzego Grotowskiego, [w:] W stronę źródeł twórczości Jerzego Grotowskiego, Mitel, Rzeszów 2009 s. s Filozofówna Irena, Próba badań psychologicznych nad gra aktorską, [w:] Wprowadzenie do nauki o teatrze, t. 2: O tworzywie i twórcach dzieła teatralnego, wybór o oprac. Janusz Degler, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 1976 s Schiller Irena, Polsce aktorzy o swoich przeżyciach podczas gry. [w:] Wprowadzenie do nauki o teatrze, t. 2: O tworzywie i twórcach dzieła teatralnego, wybór o oprac. Janusz Degler, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 1976 s Sławińska Irena, Socjologiczne widzenie teatru, [w:] Wprowadzenie

5 do nauki o teatrze, t. 3:Odbiorca dzieła teatralnego, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 1978 s Irena Sławińska, Filozofia teatru, Lublin 2014 Dramat i teatr religijny. Wyróżniki i paradygmaty. Lublin Wojciech Kaczmarek, Chrześcijański horyzont dramatu i teatru XX i XXI wieku, Lublin Raszewski Zbigniew, Teatr w świecie widowisk (fragmenty) 1.kład S, 2. Systematyka widowisk, 3.Postać teatralna, w: Problemy teorii dramatu i teatru t 2. s Wydanie całości: Z. Raszewski, Teatr w świecie widowisk. Dziewięćdziesiąt jeden listów o naturze teatru, Warszawa Literatura uzupełniająca Odette Aslan, Aktor XX wieku : ewolucja techniki, zagadnienia techniki tł. [z fr.] Maria Olga Bieńka, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1978, fragmenty. Adamski Jerzy, Aktorska analiza postaci, [w:] Wprowadzenie do nauki o teatrze, t. 2: O tworzywie i twórcach dzieła teatralnego, wybór o oprac. Janusz Degler, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 1976 s Carlson Marvin, Performans kulturowy. Podejście antropologiczne i etnograficzne [w:] Performans, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007 s Balthazar Hans Urs von, Teodramatyka, tom 1: Prolegomena, Wydawnictwo M, Kraków Teatrologia polska u schyłku XX wieku, Kraków Kowalewicz Kazimierz, Teatr i odbiorca. Przygotowanie do teorii odbioru przedstawienia teatralnego, Kulikowski Tomasz, Siedem bytów teatralnych. O fenomenologii sztuki scenicznej, Warszawa Strzelecki Ryszard, Rola przestrzeni teatralnej w inscenizacji, [w tomie:] Siedziby teatrów, teatrzyków, oper, filharmonii historia i architektura. Architektura miast I. Materiały po konferencji, TMMB, Bydgoszcz 2008 s Fischer-Lichte Erika, Semiotyk des Theaters, t Tübingen Udalska Eleonora, Teatrologia w Polsce w latach , PWN, Warszawa podpis prowadzącego daną formę zajęć podpis koordynatora przedmiotu Objaśnienia do Programu nauczania przedmiotu : 1. Program nauczania przedmiotu sporządza się odrębnie dla każdej formy przedmiotu. 2. Program nauczania przedmiotu jest opracowywany przez prowadzącego daną formę zajęć.

6 CZĘŚĆ B (opis sposobów weryfikacji efektów kształcenia) Opis sposobu realizowania i sprawdzania efektów kształcenia dla przedmiotu z odniesieniem do form zajęć i sprawdzianów K_W03 K_W04 kierunku Efekty kształcenia a forma zajęć Efekty kształcenia dla ** przedmiotu W01 W02 Forma zajęć Ocenianie efektów kształcenia Metody oceniania*** Efekty kształcenia dla przedmiotu W Praca pisemna W01, W02, U01 K_U09 U01 W Egzamin K_U02 U02 W K_K08 K01 W K_K05 K02 W01, W02, U01, K01, K02 podpis prowadzącego daną formę zajęć podpis koordynatora przedmiotu Objaśnienia: Część B sylabusa (opisy sposobów realizowania i sprawdzania efektów kształcenia) nie ma jednorodnej postaci. Podstawowe jednostki organizacyjne uczelni bądź jednostki prowadzące kierunki studiów mogą w tym zakresie opracować i przyjąć inne wzory i sposoby opisów części B sylabusa. ** Tabela. Lewa część tabeli jest przyporządkowaniem efektów przedmiotowych (W01, U02, K01) do efektów kierunkowych (K_W01, K_U02) oraz wskazaniem form zajęć (W wykład; L laboratorium; Ć ćwiczenia itd.) pozwalających osiągnąć efekty dla przedmiotu.

7 *** Tabela. W prawej części tabeli należy zamieścić metody oceniania oraz efekty przedmiotowe, które są w określony sposób sprawdzane (określają je prowadzący w tabeli podano przykłady).