I. Szereg niesezonowy

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "I. Szereg niesezonowy"

Transkrypt

1 Spis I. Szereg niesezonowy 1.1. Opis danych 1.2. Dekompozycja szeregu w programie Demetra 1.3. Analiza szeregu w STATA 1.4. Model ekstrapolacyjny 1.5. Model ARIMA 1.6. P II Szereg sezonowy 2.1. Opis danych 2.2. Dekompozyc ja w Demetrze 2.3. Analiza szeregu w STATA 2.4. Model ekstrapolacyjny 2.5. Model SARIMA PODSUMOWANIE

2 I. Szereg niesezonowy 1.1.Opis danych Szereg danych niesezonowych pochodzi z bazy danych Eurostatu i dotyczy dziennej stopy procentowej u one tej stopy. Szereg zawiera obserwacje od stycznia 2012 roku do grudnia 2017 roku. Wykres dziennej stopy procentowej na Miesi czna rednia dziennej stopy procentowej na rynku pieni nym 2012m1 2014m1 2016m1 2018m1 date Wykres z programu STATA na podstawie danych z Eurostatu

3 1.2.Dekompozycja szeregu w programie Demetra Pierwszej analizy szeregu dokonano w programie Demetra. Dekompozycji szeregu w drugim kwartale ). rzy czym - 1,6%. (wykres Wykres Dekompozycja analizowanego szeregu w programie Demetra 5.2 Poland Final Trend from Poland - Model 1 (Tramo-Seats) date Sty 2012 Sty2013 Sty 2014 Sty 2015 Sty 2016 Sty 2017 Sty2018 Wykres z programu Demetra na podstawie danych z Eurostatu 1.3. Analiza szeregu w STATA dla tego zabiegu w celu znalezienia

4 m1 2014m1 2016m1 2018m1 date dexp parms(0.0800) = stopa_procentowa Wykres z programu STATA na podstawie danych z Eurostatu 1.4.Model ekstrapolacyjny -Wintersa dla danych niesezonowych. modelem A a okres out-of-sample trzy ostatnie roku przeprowadzona prognoza. Tabela przedstawia obliczone przez program STATA parametry dla modelu oraz prognoz. alpha 1 beta 0,0677 1, reszt 0, MAE 0, MSE 0, MAPE 0, Wintersa dla danych niesezonowych

5 AMAPE 0, Wyniki estymacji w programie STATA na podstawie danych z Eurostatu Wykres Wyniki prognozy modelu Holta m1 2014m1 2016m1 2018m1 date HOLT_WINTERS Wykres z programu STATA na podstawie danych z Eurostatu 1.5. Model ARIMA Kolejno, przeprowadzona zostanie estymacja dla modelu ARIMA. analizowany szereg rozszerzony test Dickey-Fullera Wykres przedstawia wyniki estymacji dla modelu Holtaout-of-sample Breauscharozszerzony test Dickey-Fullera na stacjonarno,

6 Wynika z Wyniki rozszerzonego testu Dickey-Fullera dla jednego nia 2. Tabela Wyniki testu Breuscha-Godfreya dla analizowanego szeregu dla jednego Wydruk ze STATY na podstawie danych Eurostatu Tabela Wyniki rozszerzonego testy Dickey-Fullera dla analizowanego szeregu Wydruk z programu STATA na podstawie danych Eurostatu Wyniki testu Ljunga-Boxa (tabela ). ARIMA, dla d=1. Wykres Wydruk ze STATY na podstawie danych Eurostatu

7 szereg danych niesezonowych Miesi czna rednia dziennej stopy procentowej na rynku pieni nym, D 2012m1 2014m1 2016m1 2018m1 date Wykres z programu STATA na podstawie danych z Eurostatu d p i q, model to ARIMA(2,1,3) p q=3. ustki,

8 Wykres 1.5 Autocorrelations of D.stopa_procentowa Lag Bartlett's formula for MA(q) 95% confidence bands Partial autocorrelations of D.stopa_procentowa Lag 95% Confidence bands [se = 1/sqrt(n)] Wykres z programu STATA na podstawie danych z Eurostatu Ko ograniczenia: 1. H0 : 5=0 H1 : 5 2. H0 : 5= 4=0 H1 : H0 : 5= 4= 3=0 H1 : H0 : 2= 5=0 H1 : H0 : 2= 5= 4=0 H1 : H0 : 2= 5= 4= 3=0 H1 : Na poziomie informacyjnych u 2= 5= 4 (wyniki estymacji w tabeli ) zostaje

9 Wydruk z programu STATA na podstawie danych Eurostatu Tabela Estymacja dla modelu ARIMA(1,1,1) Wydruk z programu STATA na podstawie danych Eurostatu testem Ljunga-Boxa mem (tabela ).

10 Tabela Wyniki testu dla reszt modelu ARIMA (1,1,1) Wydruk z programu STATA na podstawie danych Eurostatu przedstawia wyniki zauwa do estymacji modelem Holta-Wintersa prognoza jej spadek. Dodatkowo, tabela modelu ARIMA. Wykres Wyniki estymacji modelu ARIMA(1,1,1) dla zmiennej lnhdd m1 2014m1 2016m1 2018m1 date ARIMA Wykres z programu STATA na podstawie danych z Eurostatu MSE 0, MAE 0,

11 MAPE 0, AMAPE 0, podobne rezultaty jak ta modelem ekstrapolacyjnym. Wykres przedstawia obie prognozy, wykres przedstawia jedynie obserwacje od 2016 roku). prognoza modelem Holtadla modelu Holta m1 2016m7 2017m1 2017m7 2018m1 date ARIMA HOLT_WINTERS Wykres z programu STATA na podstawie danych z Eurostatu

12 ekstrapolacyjnego Holta-Wintersa noz dla modelu ARIMA (1,1,1) oraz modelu ARIMA(1,1,1) Holt-Winters MSE 0, , MAE 0, ,14031 MAPE 0, , AMAPE 0, , programu STATA na podstawie danych Eurostatu

13 II Szereg sezonowy 2.1. Opis danych Heating Degreee Days (HDD) HDD jest to techniczny indeks wymaganej w budynkach dla konkretnego obszaru dla roku. Obliczany jest na podstawie obserwacji meteorologicznych. y Wykres szeregu HDD m1 2014m1 2016m1 2018m1 data Eurostatu Wykres wygenerowany z programu ST

14 2.2. Dekompozycja w Demetrze Dane poddane analizie w Demetrze wskazuj na sezonowo przedstawia dekompozy siedmioma regresorami. -Seats z czasu ogrzewania HDD 800 HDD Final Seasonally Adjusted Series f rom HDD - Model 1 (Tramo-Seats) Final Trend from HDD - Model 1 (Tramo-Seats) Sty 2012 Sty 2013 Sty 2014 Sty 2015 Sty 2016 Sty 2017 Sty 2018 date. kres

15 Wykres Komponent sezonowy dla szeregu dot. danych nt. w 300 Final Seasonal Factors/Component f rom HDD - Model 1 (Tramo-Seats) Sty 2012 Sty 2013 Sty 2014 Sty 2015 Sty 2016 Sty 2017 Sty 2018 date Wydruk z programu Demetra na podstawie 2.3. Analiza szeregu w STATA Wykres przedsta Zlogarytmowany szereg sezonowy lnhdd m1 2014m1 2016m1 2018m1 data

16 . Wynik tego zabiegu przedstawiony jest na jednak w maleje. Wykres m1 2014m1 2016m1 2018m1 data lnhdd dexp parms(0.0500) = lnhdd 2.4. Model ekstrapolacyjny Holtapostaci modelu ekstrapolacyjnego addytywnego, czy multiplikatywnego. Z samej analizy in-sample out-of-sample przedstawia

17 prognoz. Obliczon to alpha= 0,0482, beta=0,001, gamma 0, Dodatkowo, na wykresie estymacji ). Tabela lnhdd Model addytywny Model multiplikatywny MAE 0, , MSE 0, , MAPE 0, , AMAPE 0, , STATA na postawie danych z Eurostatu Wykres Modele ekstrapolacyjne a szereg lnhdd

18 , Wykres Modele ekstrapolacyjne a szereg lnhdd m1 2017m4 2017m7 2017m m1 data lnhdd MULTIPLIKATYWNY 2.5. Model SARIMA out-of-sample - lnhdd nie jest stacjonarny (tabela ). - -

19 Tabela Wyniki rozszerzonego testu Dickey-Fullera dla lnhdd Tabela Wyniki testu Dickey-Fullera d testu Breuscha-Godfreya emu =1. D=1. szumem. Wyniki testu Ljunga-

20 Tabela Wyniki testu na biay szum lnhdd p, q, P, Q. dla odsezonowanego, (wykres ). p oraz q ARIMA, dlatego te p=3 (trzy pierwsze wypustki istotne dla wykresu PACF), a q=1 (tylko pierwsza wypustka istotna dla wykresu P Q=1. SARIMA(3,1,1)(1,1,1,12). odesenowanego, lnhdd Autocorrelations of DS12.lnHDD Lag Bartlett's formula for MA(q) 95% confidence bands Partial autocorrelations of DS12.lnHDD Lag 95% Confidence bands [se = 1/sqrt(n)]

21 SARIMA (ta SARIMA(2,1,0) ). -Boxa, (tabela Tablea Kryteria informacyjne dla wybranych modeli SARIMA

22 Tabela Wyniki testu Ljunga- out-of-sample pokry nhdd a estymacja modelu SARIMA(2,1,0)(0,1,1,12) m1 2014m1 2016m1 2018m1 data SARIMA lnhdd SARIMA(2,1,0)(0,1,1,12) MAE 0, MSE 0, MAPE 0, AMAPE 0, Opracowanie

23 modeli SARIMA(2,1,0)(0,1,1,12 modeli ekstrapolacyjny multiplikatywny prognozuje najlepiej dla badanego, zlogarytmowanego szeregu. szeregu lnhdd m1 2016m7 2017m1 2017m7 2018m1 data MULTIPLIKATYWNY SARIMA lnhdd

24 SARIMA(2,1,0)(0,1,1,12) Model multiplikatywny MAE 0, , MSE 0, , MAPE 0, , AMAPE 0, , PODSUMOWANIE oraz niesezonowego. - sezonowego Holta-Wintersa, a dla danych sezonowych model ekstrapolacyjny multiplikatywny Holta- Wintersa).

1.1 Opis danych Dekompozycja szeregu ARIMA Prognoza Podsumowanie Opis danych...

1.1 Opis danych Dekompozycja szeregu ARIMA Prognoza Podsumowanie Opis danych... 1 Szereg niesezonowy... 3 1.1 Opis danych... 3 1.2 Dekompozycja szeregu... 3 1.3... 3 1.4 ARIMA... 10 1.5 Prognoza... 12 1.6 Podsumowanie... 15 2 Szereg sezonowy... 15 2.1 Opis danych... 15 2.2 Dekompozycja

Bardziej szczegółowo

1. Szereg niesezonowy 1.1. Opis szeregu

1. Szereg niesezonowy 1.1. Opis szeregu kwaralnych z la 2000-217 z la 2010-2017.. Szereg sezonowy ma charaker danych model z klasy ARIMA/SARIMA i model eksrapolacyjny oraz d prognoz z ych modeli. 1. Szereg niesezonowy 1.1. Opis szeregu Analizowany

Bardziej szczegółowo

Wprowadzenie Model ARMA Sezonowość Prognozowanie Model regresji z błędami ARMA. Modele ARMA

Wprowadzenie Model ARMA Sezonowość Prognozowanie Model regresji z błędami ARMA. Modele ARMA Ważną klasę modeli dynamicznych stanowią modele ARMA(p, q) Ważną klasę modeli dynamicznych stanowią modele ARMA(p, q) Modele tej klasy są modelami ateoretycznymi Ważną klasę modeli dynamicznych stanowią

Bardziej szczegółowo

Analiza szeregów czasowych bezrobocia i inflacji w Danii

Analiza szeregów czasowych bezrobocia i inflacji w Danii Uniwersytet Warszawski Wydział Nauk Ekonomicznych Mateusz Błażej Nr albumu: 308521 Analiza szeregów czasowych bezrobocia i inflacji w Danii Projekt zaliczeniowy z przedmiotu: Analiza Szeregów Czasowych

Bardziej szczegółowo

Sylabus Formularz opisu przedmiotu (formularz sylabusa) dla studiów I i II stopnia 1 wypełnia koordynator przedmiotu

Sylabus Formularz opisu przedmiotu (formularz sylabusa) dla studiów I i II stopnia 1 wypełnia koordynator przedmiotu Sylabus Formularz opisu przedmiotu (formularz sylabusa) dla studiów I i II stopnia 1 wypełnia koordynator przedmiotu A. Informacje ogólne Nazwa pola Nazwa przedmiotu Treść Analiza Szeregów Czasowych Jednostka

Bardziej szczegółowo

Prognozowanie cen surowców w rolnych na podstawie szeregów w czasowych - uwarunkowania i metody. Sylwia Grudkowska NBP Mariusz Hamulczuk IERIGś-PIB

Prognozowanie cen surowców w rolnych na podstawie szeregów w czasowych - uwarunkowania i metody. Sylwia Grudkowska NBP Mariusz Hamulczuk IERIGś-PIB Prognozowanie cen surowców w rolnych na podstawie szeregów w czasowych - uwarunkowania i metody Sylwia Grudkowska NBP Mariusz Hamulczuk IERIGś-PIB Plan prezentacji Wprowadzenie do prognozowania Metody

Bardziej szczegółowo

1 Modele ADL - interpretacja współczynników

1 Modele ADL - interpretacja współczynników 1 Modele ADL - interpretacja współczynników ZADANIE 1.1 Dany jest proces DL następującej postaci: y t = µ + β 0 x t + β 1 x t 1 + ε t. 1. Wyjaśnić, jaka jest intepretacja współczynników β 0 i β 1. 2. Pokazać

Bardziej szczegółowo

Prognozowanie cen surowców w rolnych na podstawie szeregów w czasowych

Prognozowanie cen surowców w rolnych na podstawie szeregów w czasowych Prognozowanie cen surowców w rolnych na podstawie szeregów w czasowych Mariusz Hamulczuk Pułtusk 06.12.1011 Wprowadzenie Przewidywanie a prognozowanie Metoda prognozowania rodzaje metod i prognoz Czy moŝna

Bardziej szczegółowo

Analiza Szeregów Czasowych. Egzamin

Analiza Szeregów Czasowych. Egzamin Analiza Szeregów Czasowych Egzamin 12-06-2018 Zadanie 1: Zadanie 2: Zadanie 3: Zadanie 4: / 12 pkt. / 12 pkt. / 12 pkt. / 14 pkt. Projekt zaliczeniowy: Razem: / 100 pkt. / 50 pkt. Regulamin egzaminu 1.

Bardziej szczegółowo

4. Średnia i autoregresja zmiennej prognozowanej

4. Średnia i autoregresja zmiennej prognozowanej 4. Średnia i autoregresja zmiennej prognozowanej 1. Średnia w próbie uczącej Własności: y = y = 1 N y = y t = 1, 2, T s = s = 1 N 1 y y R = 0 v = s 1 +, 2. Przykład. Miesięczna sprzedaż żelazek (szt.)

Bardziej szczegółowo

5. Model sezonowości i autoregresji zmiennej prognozowanej

5. Model sezonowości i autoregresji zmiennej prognozowanej 5. Model sezonowości i autoregresji zmiennej prognozowanej 1. Model Sezonowości kwartalnej i autoregresji zmiennej prognozowanej (rząd istotnej autokorelacji K = 1) Szacowana postać: y = c Q + ρ y, t =

Bardziej szczegółowo

Stacjonarność Integracja. Integracja. Integracja

Stacjonarność Integracja. Integracja. Integracja Biały szum AR(1) Słaba stacjonarność Szereg czasowy nazywamy słabo (wariancyjnie) stacjonarnym jeżeli: Biały szum AR(1) Słaba stacjonarność Szereg czasowy nazywamy słabo (wariancyjnie) stacjonarnym jeżeli:

Bardziej szczegółowo

7.4 Automatyczne stawianie prognoz

7.4 Automatyczne stawianie prognoz szeregów czasowych za pomocą pakietu SPSS Następnie korzystamy z menu DANE WYBIERZ OBSERWACJE i wybieramy opcję WSZYSTKIE OBSERWACJE (wówczas wszystkie obserwacje są aktywne). Wreszcie wybieramy z menu

Bardziej szczegółowo

Modele warunkowej heteroscedastyczności

Modele warunkowej heteroscedastyczności Teoria Przykład - zwroty z WIG Niskie koszty transakcyjne Teoria Przykład - zwroty z WIG Niskie koszty transakcyjne Racjonalne oczekiwania inwestorów P t = E(P t+1 I t ) 1 + R (1) Teoria Przykład - zwroty

Bardziej szczegółowo

Zadanie 1 1. Czy wykresy zmiennych sugerują, że zmienne są stacjonarne. Czy występuje sezonowość?

Zadanie 1 1. Czy wykresy zmiennych sugerują, że zmienne są stacjonarne. Czy występuje sezonowość? Zadanie 1 1. Czy wykresy zmiennych sugerują, że zmienne są stacjonarne. Czy występuje sezonowość? Wykres stopy bezrobocia rejestrowanego w okresie 01.1998 12.2008, dane Polskie 22 20 18 16 stopa 14 12

Bardziej szczegółowo

3. Analiza własności szeregu czasowego i wybór typu modelu

3. Analiza własności szeregu czasowego i wybór typu modelu 3. Analiza własności szeregu czasowego i wybór typu modelu 1. Metody analizy własności szeregu czasowego obserwacji 1.1. Analiza wykresu szeregu czasowego 1.2. Analiza statystyk opisowych zmiennej prognozowanej

Bardziej szczegółowo

EKONOMETRIA STOSOWANA PRZYKŁADOWE ZADANIA EGZAMINACYJNE

EKONOMETRIA STOSOWANA PRZYKŁADOWE ZADANIA EGZAMINACYJNE EKONOMETRIA STOSOWANA PRZYKŁADOWE ZADANIA EGZAMINACYJNE ZADANIE 1 Oszacowano zależność między luką popytowa a stopą inflacji dla gospodarki niemieckiej. Wyniki estymacji są następujące: Estymacja KMNK,

Bardziej szczegółowo

CZĘŚĆ A. Literatura: Gomez V., Maravall A. (1996), Programs Tramo and Seats. Instructions for the User, Banco de Espana, Working Paper nr

CZĘŚĆ A. Literatura: Gomez V., Maravall A. (1996), Programs Tramo and Seats. Instructions for the User, Banco de Espana, Working Paper nr CZĘŚĆ A ANALIZA SZEREGÓW CZASOWYCH ( max 200 znaków) Stanisław Cichocki, Natalia Nehrebecka, Paweł Strawiński Prowadzący zajęcia dr Stanisław Cichocki, dr Natalia Nehrebecka, dr Paweł Stawiński 30 godz.

Bardziej szczegółowo

Estymacja modeli ARIMA przy uŝyciu Staty oraz Integracja i kointegracja. Grzegorz Ogonek KSiE WNE UW

Estymacja modeli ARIMA przy uŝyciu Staty oraz Integracja i kointegracja. Grzegorz Ogonek KSiE WNE UW Estymacja modeli ARIMA przy uŝyciu Staty oraz Integracja i kointegracja Grzegorz Ogonek KSiE WNE UW 26.02.2005 * Materiały opracowano w wersji 7 Staty. Tam gdzie zauwaŝyłem rozbieŝności z kolejną wersją

Bardziej szczegółowo

Modele ARIMA prognoza, specykacja

Modele ARIMA prognoza, specykacja Modele ARIMA prognoza, specykacja Wst p do ekonometrii szeregów czasowych wiczenia 3 5 marca 2010 Plan prezentacji 1 Specykacja modelu ARIMA 2 3 Plan prezentacji 1 Specykacja modelu ARIMA 2 3 Funkcja autokorelacji

Bardziej szczegółowo

Prognozowanie produkcji budowlano montażowej w województwie dolnośląskim. Część I

Prognozowanie produkcji budowlano montażowej w województwie dolnośląskim. Część I Budownictwo i Architektura 11 (01) 11-137 Prognozowanie produkcji budowlano montażowej w województwie dolnośląskim. Część I Katedra Inżynierii Procesów Budowlanych, Wydział Budownictwa i Architektury,

Bardziej szczegółowo

Analiza metod prognozowania kursów akcji

Analiza metod prognozowania kursów akcji Analiza metod prognozowania kursów akcji Izabela Łabuś Wydział InŜynierii Mechanicznej i Informatyki Kierunek informatyka, Rok V Specjalność informatyka ekonomiczna Politechnika Częstochowska izulka184@o2.pl

Bardziej szczegółowo

MODELE AUTOREGRESYJNE W PROGNOZOWANIU CEN ZBÓŻ W POLSCE

MODELE AUTOREGRESYJNE W PROGNOZOWANIU CEN ZBÓŻ W POLSCE METODY ILOŚCIOWE W BADANIACH EKONOMICZNYCH Tom XI/2, 2010, str. 254 263 MODELE AUTOREGRESYJNE W PROGNOZOWANIU CEN ZBÓŻ W POLSCE Agnieszka Tłuczak Zakład Ekonometrii i Metod Ilościowych, Wydział Ekonomiczny

Bardziej szczegółowo

Zagadnienie 1: Prognozowanie za pomocą modeli liniowych i kwadratowych przy wykorzystaniu Analizy regresji wielorakiej w programie STATISTICA

Zagadnienie 1: Prognozowanie za pomocą modeli liniowych i kwadratowych przy wykorzystaniu Analizy regresji wielorakiej w programie STATISTICA Zagadnienie 1: Prognozowanie za pomocą modeli liniowych i kwadratowych przy wykorzystaniu Analizy regresji wielorakiej w programie STATISTICA Zadanie 1 (Plik danych: Transport w Polsce (1990-2015)) Na

Bardziej szczegółowo

Analiza autokorelacji

Analiza autokorelacji Analiza autokorelacji Oblicza się wartości współczynników korelacji między y t oraz y t-i (dla i=1,2,...,k), czyli współczynniki autokorelacji różnych rzędów. Bada się statystyczną istotność tych współczynników.

Bardziej szczegółowo

Prognoza wybranych wskaźników rozwoju obrotu bezgotówkowego na lata

Prognoza wybranych wskaźników rozwoju obrotu bezgotówkowego na lata Prognoza wybranych wskaźników rozwoju obrotu bezgotówkowego na lata 2011 2016 Mariusz Kozakiewicz i Marek Kwas Szkoła Główna Handlowa 15 grudnia 2011 Spis treści Rozdział 1 Wprowadzenie... 3 1.1 Charakterystyka

Bardziej szczegółowo

Testowanie stopnia zintegrowania. czasowego. Wst p do ekonometrii szeregów czasowych wiczenia 1. Andrzej Torój. 19 lutego 2010

Testowanie stopnia zintegrowania. czasowego. Wst p do ekonometrii szeregów czasowych wiczenia 1. Andrzej Torój. 19 lutego 2010 szeregu czasowego Wst p do ekonometrii szeregów czasowych wiczenia 1 19 lutego 2010 Plan prezentacji 1 Szereg czasowy, poj cie stacjonarno±ci 2 3 4 5 6 7 Plan prezentacji 1 Szereg czasowy, poj cie stacjonarno±ci

Bardziej szczegółowo

Analiza sezonowości. Sezonowość może mieć charakter addytywny lub multiplikatywny

Analiza sezonowości. Sezonowość może mieć charakter addytywny lub multiplikatywny Analiza sezonowości Wiele zjawisk charakteryzuje się nie tylko trendem i wahaniami przypadkowymi, lecz także pewną sezonowością. Występowanie wahań sezonowych może mieć charakter kwartalny, miesięczny,

Bardziej szczegółowo

Co trzeba wiedzieć korzystając z modelu ARIMA i które parametry są kluczowe?

Co trzeba wiedzieć korzystając z modelu ARIMA i które parametry są kluczowe? Prognozowanie Co trzeba wiedzieć korzystając z modelu ARIMA Marta Płonka Predictive Solutions W trzecim już artykule dotyczącym szeregów czasowych przyjrzymy się modelom ARIMA. Dzisiaj skupimy się na metodzie

Bardziej szczegółowo

Metody matematyczne w analizie danych eksperymentalnych - sygnały, cz. 2

Metody matematyczne w analizie danych eksperymentalnych - sygnały, cz. 2 Metody matematyczne w analizie danych eksperymentalnych - sygnały, cz. 2 Dr hab. inż. Agnieszka Wyłomańska Faculty of Pure and Applied Mathematics Hugo Steinhaus Center Wrocław University of Science and

Bardziej szczegółowo

MODELE ARIMA W PROGNOZOWANIU SPRZEDAŻY***

MODELE ARIMA W PROGNOZOWANIU SPRZEDAŻY*** ZAGADNIENIA TECHNICZNO-EKONOMICZNE Tom 48 Zeszyt 3 2003 Joanna Chrabołowska*, Joanicjusz Nazarko** MODELE ARIMA W PROGNOZOWANIU SPRZEDAŻY*** W artykule przedstawiono metodykę budowy modeli ARIMA oraz ich

Bardziej szczegółowo

wprowadzenie do analizy szeregów czasowych

wprowadzenie do analizy szeregów czasowych 19 stycznia 2016 Wprowadzenie Prezentacja danych Dekompozycja Preprocessing Model predykcji ARIMA Dobór parametrów modelu ARIMA Podsumowanie Definicje i przykłady Definicje Szeregiem czasowym nazywamy

Bardziej szczegółowo

FLESZ LUTY Wszystkie dotychczas wypracowane przez Obserwatorium treści znaleźć można na stronie internetowej:

FLESZ LUTY Wszystkie dotychczas wypracowane przez Obserwatorium treści znaleźć można na stronie internetowej: FLESZ LUTY 2019 Obserwatorium Gospodarki i Rynku Pracy Aglomeracji skiej zostało powołane pod koniec 2013 roku. Celem jego działalności jest prowadzenie monitoringu sytuacji społeczno - ekonomicznej na

Bardziej szczegółowo

FLESZ. Wszystkie dotychczas wypracowane przez Obserwatorium treści znaleźć można na stronie internetowej:

FLESZ. Wszystkie dotychczas wypracowane przez Obserwatorium treści znaleźć można na stronie internetowej: FLESZ marzec 2019 Obserwatorium Gospodarki i Rynku Pracy Aglomeracji skiej zostało powołane pod koniec 2013 roku. Celem jego działalności jest prowadzenie monitoringu sytuacji społeczno - ekonomicznej

Bardziej szczegółowo

O sezonowości mówimy wtedy, gdy zmienna zmienia się w pewnym cyklu zwykle zwiazanym z cyklem rocznym

O sezonowości mówimy wtedy, gdy zmienna zmienia się w pewnym cyklu zwykle zwiazanym z cyklem rocznym Sezonowość O sezonowości mówimy wtedy, gdy zmienna zmienia się w pewnym cyklu zwykle zwiazanym z cyklem rocznym Na przykład zmienne kwartalne charakteryzuja się zwykle sezonowościa kwartalna a zmienne

Bardziej szczegółowo

FLESZ listopad Wszystkie dotychczas wypracowane przez Obserwatorium treści znaleźć można na stronie internetowej:

FLESZ listopad Wszystkie dotychczas wypracowane przez Obserwatorium treści znaleźć można na stronie internetowej: FLESZ listopad 2018 Obserwatorium Gospodarki i Rynku Pracy Aglomeracji skiej zostało powołane pod koniec 2013 roku. Celem jego działalności jest prowadzenie monitoringu sytuacji społeczno - ekonomicznej

Bardziej szczegółowo

DANE STATYSTYKI PUBLICZNEJ I OBLICZENIA WSKAŹNIKÓW CHARAKTERYZUJĄCYCH RYNEK PRACY ORAZ GOSPODARKĘ AGLOMERACJI POZNAŃSKIEJ

DANE STATYSTYKI PUBLICZNEJ I OBLICZENIA WSKAŹNIKÓW CHARAKTERYZUJĄCYCH RYNEK PRACY ORAZ GOSPODARKĘ AGLOMERACJI POZNAŃSKIEJ DANE STATYSTYKI PUBLICZNEJ I OBLICZENIA WSKAŹNIKÓW CHARAKTERYZUJĄCYCH RYNEK PRACY ORAZ GOSPODARKĘ AGLOMERACJI POZNAŃSKIEJ OBSERWATORIUM GOSPODARKI I RYNKU PRACY AGLOMERACJI POZNAŃSKIEJ STOPA BEZROBOCIA

Bardziej szczegółowo

Wydatki [zł] Wydatki 36,4 38, ,6 37,6 40, , ,5 33 Czas

Wydatki [zł] Wydatki 36,4 38, ,6 37,6 40, , ,5 33 Czas Wydatki [zł] Zestaw zadań z Zastosowania metod progn. Zadanie 1 Dany jest następujący szereg czasowy: t 1 2 3 4 5 6 7 8 y t 11 14 13 18 17 25 26 28 Dokonaj jego dekompozycji na podstawowe składowe. Wykonaj

Bardziej szczegółowo

DANE STATYSTYKI PUBLICZNEJ I OBLICZENIA WSKAŹNIKÓW CHARAKTERYZUJĄCYCH RYNEK PRACY ORAZ GOSPODARKĘ AGLOMERACJI POZNAŃSKIEJ

DANE STATYSTYKI PUBLICZNEJ I OBLICZENIA WSKAŹNIKÓW CHARAKTERYZUJĄCYCH RYNEK PRACY ORAZ GOSPODARKĘ AGLOMERACJI POZNAŃSKIEJ DANE STATYSTYKI PUBLICZNEJ I OBLICZENIA WSKAŹNIKÓW CHARAKTERYZUJĄCYCH RYNEK PRACY ORAZ GOSPODARKĘ AGLOMERACJI POZNAŃSKIEJ OBSERWATORIUM GOSPODARKI I RYNKU PRACY AGLOMERACJI POZNAŃSKIEJ STOPA BEZROBOCIA

Bardziej szczegółowo

Modelowanie zachowania kursu EURUSD po ogłoszeniu odczytu US Nonfarm Payrolls z wykorzystaniem modeli ARIMA-GARCH

Modelowanie zachowania kursu EURUSD po ogłoszeniu odczytu US Nonfarm Payrolls z wykorzystaniem modeli ARIMA-GARCH Raport 10/2015 Modelowanie zachowania kursu EURUSD po ogłoszeniu odczytu US Nonfarm Payrolls z wykorzystaniem modeli ARIMA-GARCH autor: Michał Osmoła INIME Instytut nauk informatycznych i matematycznych

Bardziej szczegółowo

PROGNOZOWANIE PRZYCHODÓW ZE SPRZEDAŻY

PROGNOZOWANIE PRZYCHODÓW ZE SPRZEDAŻY Joanna Chrabołowska Joanicjusz Nazarko PROGNOZOWANIE PRZYCHODÓW ZE SPRZEDAŻY NA PRZYKŁADZIE PRZEDSIĘBIORSTWA HANDLOWEGO TYPU CASH & CARRY Wprowadzenie Wśród wielu prognoz szczególną rolę w zarządzaniu

Bardziej szczegółowo

Prognoza wybranych wskaźników rozwoju obrotu bezgotówkowego na lata 2014 2020

Prognoza wybranych wskaźników rozwoju obrotu bezgotówkowego na lata 2014 2020 Prognoza wybranych wskaźników rozwoju obrotu bezgotówkowego na lata 2014 2020 Mariusz Kozakiewicz i Marek Kwas Szkoła Główna Handlowa 18 grudnia 2014 Spis treści Prognoza wybranych wskaźników rozwoju obrotu

Bardziej szczegółowo

Prognozowanie liczby pacjentów poradni ortopedycznej

Prognozowanie liczby pacjentów poradni ortopedycznej Zeszyty Naukowe Metody analizy danych Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie 876 Kraków 2011 Studia Doktoranckie Wydziału Zarządzania Prognozowanie liczby pacjentów poradni ortopedycznej 1. Wprowadzenie W

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenia IV

Ćwiczenia IV Ćwiczenia IV - 17.10.2007 1. Spośród podanych macierzy X wskaż te, których nie można wykorzystać do estymacji MNK parametrów modelu ekonometrycznego postaci y = β 0 + β 1 x 1 + β 2 x 2 + ε 2. Na podstawie

Bardziej szczegółowo

Rola innowacji w ocenie ryzyka eksploatacji obiektów hydrotechnicznych

Rola innowacji w ocenie ryzyka eksploatacji obiektów hydrotechnicznych Politechnika Krakowska Instytut Inżynierii i Gospodarki Wodnej Rola innowacji w ocenie ryzyka eksploatacji obiektów hydrotechnicznych XXVI Konferencja Naukowa Metody Komputerowe w Projektowaniu i Analizie

Bardziej szczegółowo

DANE STATYSTYKI PUBLICZNEJ I OBLICZENIA WSKAŹNIKÓW CHARAKTERYZUJĄCYCH RYNEK PRACY ORAZ GOSPODARKĘ AGLOMERACJI POZNAŃSKIEJ

DANE STATYSTYKI PUBLICZNEJ I OBLICZENIA WSKAŹNIKÓW CHARAKTERYZUJĄCYCH RYNEK PRACY ORAZ GOSPODARKĘ AGLOMERACJI POZNAŃSKIEJ DANE STATYSTYKI PUBLICZNEJ I OBLICZENIA WSKAŹNIKÓW CHARAKTERYZUJĄCYCH RYNEK PRACY ORAZ GOSPODARKĘ AGLOMERACJI POZNAŃSKIEJ OBSERWATORIUM GOSPODARKI I RYNKU PRACY AGLOMERACJI POZNAŃSKIEJ STOPA BEZROBOCIA

Bardziej szczegółowo

FLESZ PAŹDZIERNIK 2018

FLESZ PAŹDZIERNIK 2018 FLESZ PAŹDZIERNIK 2018 Obserwatorium Gospodarki i Rynku Pracy Aglomeracji skiej zostało powołane pod koniec 2013 roku. Celem jego działalności jest prowadzenie monitoringu sytuacji społeczno - ekonomicznej

Bardziej szczegółowo

PROGNOZA WYSTĄPIENIA WSTRZĄSU ZA POMOCĄ SZEREGÓW CZASOWYCH. 1. Wprowadzenie. Zdzisław Iwulski* Górnictwo i Geoinżynieria Rok 31 Zeszyt 3/1 2007

PROGNOZA WYSTĄPIENIA WSTRZĄSU ZA POMOCĄ SZEREGÓW CZASOWYCH. 1. Wprowadzenie. Zdzisław Iwulski* Górnictwo i Geoinżynieria Rok 31 Zeszyt 3/1 2007 Górnictwo i Geoinżynieria Rok 31 Zeszyt 3/1 2007 Zdzisław Iwulski* PROGNOZA WYSTĄPIENIA WSTRZĄSU ZA POMOCĄ SZEREGÓW CZASOWYCH 1. Wprowadzenie Z szeregami czasowymi spotykamy się w inżynierii, geologii,

Bardziej szczegółowo

EKONOMETRYCZNA PROGNOZA ODPŁYWÓW Z BEZROBOCIA

EKONOMETRYCZNA PROGNOZA ODPŁYWÓW Z BEZROBOCIA EKONOMETRYCZNA PROGNOZA ODPŁYWÓW Z BEZROBOCIA W OPARCIU O KONCEPCJĘ FUNKCJI DOPASOWAŃ Adam Kowol 2 1. Sformułowanie zadania prognostycznego Celem niniejszej pracy jest próba prognozy kształtowania się

Bardziej szczegółowo

Tadeusz Kufel Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Narzędzia ekonometrii dynamicznej w oprogramowaniu GRETL

Tadeusz Kufel Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Narzędzia ekonometrii dynamicznej w oprogramowaniu GRETL DYNAMICZNE MODELE EKONOMETRYCZNE IX Ogólnopolskie Seminarium Naukowe, 6 8 września 2005 w Toruniu Katedra Ekonometrii i Statystyki, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Uniwersytet Mikołaja Kopernika

Bardziej szczegółowo

FLESZ. Wszystkie dotychczas wypracowane przez Obserwatorium treści znaleźć można na stronie internetowej:

FLESZ. Wszystkie dotychczas wypracowane przez Obserwatorium treści znaleźć można na stronie internetowej: FLESZ czerwiec 2018 Obserwatorium Gospodarki i Rynku Pracy Aglomeracji skiej zostało powołane pod koniec 2013 roku. Celem jego działalności jest prowadzenie monitoringu sytuacji społeczno - ekonomicznej

Bardziej szczegółowo

Szeregi czasowe, analiza zależności krótkoi długozasięgowych

Szeregi czasowe, analiza zależności krótkoi długozasięgowych Szeregi czasowe, analiza zależności krótkoi długozasięgowych Rafał Weron rweron@im.pwr.wroc.pl Definicje Mając dany proces {X t } autokowariancję definiujemy jako : γ(t, t ) = cov(x t, X t ) = = E[(X t

Bardziej szczegółowo

FLESZ. Wszystkie dotychczas wypracowane przez Obserwatorium treści znaleźć można na stronie internetowej:

FLESZ. Wszystkie dotychczas wypracowane przez Obserwatorium treści znaleźć można na stronie internetowej: FLESZ marzec 2018 Obserwatorium Gospodarki i Rynku Pracy Aglomeracji skiej zostało powołane pod koniec 2013 roku. Celem jego działalności jest prowadzenie monitoringu sytuacji społeczno - ekonomicznej

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenia 13 WAHANIA SEZONOWE

Ćwiczenia 13 WAHANIA SEZONOWE Ćwiczenia 3 WAHANIA SEZONOWE Wyrównanie szeregu czasowego (wyodrębnienie czystego trendu) mechanicznie Zadanie. Badano spożycie owoców i przetworów (yt) (w kg) w latach według kwartałów: kwartał lata 009

Bardziej szczegółowo

ZJAWISKO SEZONOWOŚCI POPYTU A STRATEGIE PRODUKCJI WĘGLA KAMIENNEGO W POLSCE 1

ZJAWISKO SEZONOWOŚCI POPYTU A STRATEGIE PRODUKCJI WĘGLA KAMIENNEGO W POLSCE 1 ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ 2017 Seria: NAZWA SERII WERSALIKAMI z. 108 Nr kol. 1983 Aurelia RYBAK Anna MANOWSKA Politechnika Śląska Wydział Górnictwa i Geologii Aurelia.Rybak@polsl.pl ZJAWISKO

Bardziej szczegółowo

Dr Łukasz Goczek. Uniwersytet Warszawski

Dr Łukasz Goczek. Uniwersytet Warszawski Dr Łukasz Goczek Uniwersytet Warszawski Dane krótko i długookresowe stopy procentowe Co wiemy z teorii? Krótkookresowe stopy powodują stopami długookresowymi (toteż taka jest idea bezpośredniego celu

Bardziej szczegółowo

Prognozowanie na podstawie modelu ekonometrycznego

Prognozowanie na podstawie modelu ekonometrycznego Prognozowanie na podstawie modelu ekonometrycznego Przykład. Firma usługowa świadcząca usługi doradcze w ostatnich kwartałach (t) odnotowała wynik finansowy (yt - tys. zł), obsługując liczbę klientów (x1t)

Bardziej szczegółowo

FIZYKA BUDOWLI W TEORII I PRAKTYCE TOM VIII, Nr

FIZYKA BUDOWLI W TEORII I PRAKTYCE TOM VIII, Nr FIZYKA BUDOWLI W TEORII I PRAKTYCE TOM VIII, Nr 1-2016 Instytut Fizyki Budowli DOKŁADNOŚĆ PROGNOZOWANIA ZAPOTRZEBOWANIA NA CIEPŁO W SZKLARNI Sławomir GRABARCZYK Politechnika Warszawska, Filia w Płocku

Bardziej szczegółowo

Analiza Szeregów Czasowych

Analiza Szeregów Czasowych Analiza Szeregów Czasowych Plan 1. Uwagi wstępne (szeregi, przykłady, prognozowanie, ) 2. Cel analizy szeregów czasowych 3. Struktura szeregów czasowych (trend/składowa stała, wahania sezonowe, wahania

Bardziej szczegółowo

Wprowadzenie do teorii prognozowania

Wprowadzenie do teorii prognozowania Wprowadzenie do teorii prognozowania I Pojęcia: 1. Prognoza i zmienna prognozowana (przedmiot prognozy). Prognoza punktowa i przedziałowa. 2. Okres prognozy i horyzont prognozy. Prognozy krótkoterminowe

Bardziej szczegółowo

Wykład 6: Analiza danych czasowych Wykresy, indeksy dynamiki

Wykład 6: Analiza danych czasowych Wykresy, indeksy dynamiki Wykład 6: Analiza danych czasowych Wykresy, indeksy dynamiki ... poczynając od XIV wieku zegar czynił nas najpierw stróżów czasu, następnie ciułaczy czasu, i wreszcie obecnie - niewolników czasu. W trakcie

Bardziej szczegółowo

Wytyczne do projektów

Wytyczne do projektów Wytyczne do projektów Prognozowanie i symulacje wszystkie rodzaje studiów Politechnika Śląska Wydział Organizacji i Zarządzania w Zabrzu rok akademicki 2012/13 Wytyczne do projektów Prognozowanie i symulacje

Bardziej szczegółowo

Zaawansowane metody odsezonowywania szeregów czasowych. TRAMO/SEATS i Demetra+

Zaawansowane metody odsezonowywania szeregów czasowych. TRAMO/SEATS i Demetra+ Demetra+ pierwszy model Metoda TRAMO-SEATS Rozszerzenia TRAMO-SEATS implementacja w Demetrze+ Zaawansowane metody odsezonowywania szeregów czasowych. 13 lutego 2013 Demetra+ pierwszy model Metoda TRAMO-SEATS

Bardziej szczegółowo

1. Stacjonarnośd i niestacjonarnośd szeregów czasowych 2. Test ADF i test KPSS 3. Budowa modeli ARMA dla zmiennych niestacjonarnych 4.

1. Stacjonarnośd i niestacjonarnośd szeregów czasowych 2. Test ADF i test KPSS 3. Budowa modeli ARMA dla zmiennych niestacjonarnych 4. 1. Stacjonarnośd i niestacjonarnośd szeregów czasowych 2. Test ADF i test KPSS 3. Budowa modeli ARMA dla zmiennych niestacjonarnych 4. Prognozowanie stóp zwrotu na podstawie modeli ARMA 5. Relacje kointegrujące

Bardziej szczegółowo

WYKORZYSTANIE MODELU ARIMA DO ANALIZY SZEREGU CZASOWEGO

WYKORZYSTANIE MODELU ARIMA DO ANALIZY SZEREGU CZASOWEGO ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI RZESZOWSKIEJ 292, Elektrotechnika 34 RUTJEE, z. 34 (3/2015), lipiec-wrzesień 2015, s. 23-30 Wiesława MALSKA 1 Henryk WACHTA 2 WYKORZYSTANIE MODELU ARIMA DO ANALIZY SZEREGU

Bardziej szczegółowo

Zaawansowane metody odsezonowywania szeregów czasowych. TRAMO/SEATS i JDemetra+

Zaawansowane metody odsezonowywania szeregów czasowych. TRAMO/SEATS i JDemetra+ Zaawansowane metody odsezonowywania szeregów czasowych. TRAMO/SEATS i JDemetra+ Ekonometria Szeregów Czasowych SGH TRAMO/SEATS i JDemetra+ 1 / 84 Plan wykªadu 1 Odsezonowanie ogólne informacje 2 Sezonowo±

Bardziej szczegółowo

Podczas zajęć będziemy zajmować się głownie procesami ergodycznymi zdefiniowanymi na przestrzeniach ciągłych.

Podczas zajęć będziemy zajmować się głownie procesami ergodycznymi zdefiniowanymi na przestrzeniach ciągłych. Trochę teorii W celu przeprowadzenia rygorystycznej ekonometrycznej analizy szeregu finansowego będziemy traktowali obserwowany ciąg danych (x 1, x 2,..., x T ) jako realizację pewnego procesu stochastycznego.

Bardziej szczegółowo

STATYSTYKA. Rafał Kucharski. Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach 2015/16 ROND, Finanse i Rachunkowość, rok 2

STATYSTYKA. Rafał Kucharski. Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach 2015/16 ROND, Finanse i Rachunkowość, rok 2 STATYSTYKA Rafał Kucharski Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach 2015/16 ROND Finanse i Rachunkowość rok 2 Analiza dynamiki Szereg czasowy: y 1 y 2... y n 1 y n. y t poziom (wartość) badanego zjawiska w

Bardziej szczegółowo

Ekonometria Ćwiczenia 19/01/05

Ekonometria Ćwiczenia 19/01/05 Oszacowano regresję stopy bezrobocia (unemp) na wzroście realnego PKB (pkb) i stopie inflacji (cpi) oraz na zmiennych zero-jedynkowych związanymi z kwartałami (season). Regresję przeprowadzono na danych

Bardziej szczegółowo

Stanisław Cichocki. Natalia Nehrebecka. Zajęcia 15-16

Stanisław Cichocki. Natalia Nehrebecka. Zajęcia 15-16 Stanisław Cichocki Natalia Nehrebecka Zajęcia 15-16 1 1. Sezonowość 2. Zmienne stacjonarne 3. Zmienne zintegrowane 4. Test Dickey-Fullera 5. Rozszerzony test Dickey-Fullera 6. Test KPSS 7. Regresja pozorna

Bardziej szczegółowo

Stanisław Cichocki Natalia Nehrebecka. Wykład 3

Stanisław Cichocki Natalia Nehrebecka. Wykład 3 Sanisław Cichocki Naalia Nehrebecka Wykład 3 1 1. Regresja pozorna 2. Funkcje ACF i PACF 3. Badanie sacjonarności Tes Dickey-Fullera (DF) Rozszerzony es Dickey-Fullera (ADF) 2 1. Regresja pozorna 2. Funkcje

Bardziej szczegółowo

FLESZ WRZESIEŃ Wszystkie dotychczas wypracowane przez Obserwatorium treści znaleźć można na stronie internetowej:

FLESZ WRZESIEŃ Wszystkie dotychczas wypracowane przez Obserwatorium treści znaleźć można na stronie internetowej: FLESZ WRZESIEŃ 2018 Obserwatorium Gospodarki i Rynku Pracy Aglomeracji skiej zostało powołane pod koniec 2013 roku. Celem jego działalności jest prowadzenie monitoringu sytuacji społeczno - ekonomicznej

Bardziej szczegółowo

DANE STATYSTYKI PUBLICZNEJ I OBLICZENIA WSKAŹNIKÓW CHARAKTERYZUJĄCYCH RYNEK PRACY ORAZ GOSPODARKĘ AGLOMERACJI POZNAŃSKIEJ

DANE STATYSTYKI PUBLICZNEJ I OBLICZENIA WSKAŹNIKÓW CHARAKTERYZUJĄCYCH RYNEK PRACY ORAZ GOSPODARKĘ AGLOMERACJI POZNAŃSKIEJ DANE STATYSTYKI PUBLICZNEJ I OBLICZENIA WSKAŹNIKÓW CHARAKTERYZUJĄCYCH RYNEK PRACY ORAZ GOSPODARKĘ AGLOMERACJI POZNAŃSKIEJ OBSERWATORIUM GOSPODARKI I RYNKU PRACY AGLOMERACJI POZNAŃSKIEJ STOPA BEZROBOCIA

Bardziej szczegółowo

PORÓWNANIE METOD TRAMO-SEATS I SIECI NEURONOWYCH WYKORZYSTYWANYCH DO PROGNOZOWANIA KRÓTKOOKRESOWEGO SZEREGÓW CZASOWYCH WSTĘP

PORÓWNANIE METOD TRAMO-SEATS I SIECI NEURONOWYCH WYKORZYSTYWANYCH DO PROGNOZOWANIA KRÓTKOOKRESOWEGO SZEREGÓW CZASOWYCH WSTĘP Tomasz Ząbkowski Katedra Ekonometrii i Informatyki, SGGW e-mail: tzabkowski@mors.sggw.waw.pl PORÓWNANIE METOD TRAMO-SEATS I SIECI NEURONOWYCH WYKORZYSTYWANYCH DO PROGNOZOWANIA KRÓTKOOKRESOWEGO SZEREGÓW

Bardziej szczegółowo

Dopasowywanie modelu do danych

Dopasowywanie modelu do danych Tematyka wykładu dopasowanie modelu trendu do danych; wybrane rodzaje modeli trendu i ich właściwości; dopasowanie modeli do danych za pomocą narzędzi wykresów liniowych (wykresów rozrzutu) programu STATISTICA;

Bardziej szczegółowo

Na poprzednim wykładzie omówiliśmy podstawowe zagadnienia. związane z badaniem dynami zjawisk. Dzisiaj dokładniej zagłębimy

Na poprzednim wykładzie omówiliśmy podstawowe zagadnienia. związane z badaniem dynami zjawisk. Dzisiaj dokładniej zagłębimy Analiza dynami zjawisk Na poprzednim wykładzie omówiliśmy podstawowe zagadnienia związane z badaniem dynami zjawisk. Dzisiaj dokładniej zagłębimy się w tej tematyce. Indywidualne indeksy dynamiki Indywidualne

Bardziej szczegółowo

ANALIZA SZEREGÓW CZASOWYCH I PROGNOZOWANIE

ANALIZA SZEREGÓW CZASOWYCH I PROGNOZOWANIE ANALIZA SZEREGÓW CZASOWYCH I PROGNOZOWANIE Andrzej Sokołowski, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, StatSoft Polska Sp. z o.o. Wprowadzenie Analiza szeregów czasowych to jedna z części statystyki najczęściej

Bardziej szczegółowo

Case nr 3. Zaawansowana Eksploracja Danych (Specj. TPD) Szeregi czasowe i prognozowanie

Case nr 3. Zaawansowana Eksploracja Danych (Specj. TPD) Szeregi czasowe i prognozowanie Case nr 3. Zaawansowana Eksploracja Danych (Specj. TPD) Szeregi czasowe i prognozowanie Jerzy Stefanowski, Instytut Informatyki Politechnika Poznańska 2010/11. Cel studium przypadku: Studium poświęcone

Bardziej szczegółowo

Stanisław Cichocki Natalia Nehrebecka. Wykład 5

Stanisław Cichocki Natalia Nehrebecka. Wykład 5 Sanisław Cichocki Naalia Nehrebecka Wkład 5 . Proces AR 2. Proces MA 3. Modele ARMA 4. Prognozowanie za pomocą modelu ARMA 2 . Proces AR 2. Proces MA 3. Modele ARMA 4. Prognozowanie za pomocą modelu ARMA

Bardziej szczegółowo

ZASTOSOWANIE DYNAMICZNEGO MODELU ZGODNEGO W ANALIZIE GOSPODARKI GÓRNEGO ŚLĄSKA

ZASTOSOWANIE DYNAMICZNEGO MODELU ZGODNEGO W ANALIZIE GOSPODARKI GÓRNEGO ŚLĄSKA Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach ZASTOSOWANIE DYNAMICZNEGO MODELU ZGODNEGO W ANALIZIE GOSPODARKI GÓRNEGO ŚLĄSKA Wprowadzenie W opracowaniu podjęto próbę porównania jakości modelu ekonometrycznego gospodarki

Bardziej szczegółowo

Wykład 5: Analiza dynamiki szeregów czasowych

Wykład 5: Analiza dynamiki szeregów czasowych Wykład 5: Analiza dynamiki szeregów czasowych ... poczynając od XIV wieku zegar czynił nas najpierw stróżów czasu, następnie ciułaczy czasu, i wreszcie obecnie - niewolników czasu. W trakcie tego procesu

Bardziej szczegółowo

Analiza dynamiki zjawisk masowych. Wprowadzenie

Analiza dynamiki zjawisk masowych. Wprowadzenie Wprowadzenie Analizę dynamiki zjawisk masowych przeprowadza się na podstawie szeregówczasowych.sątociągi (Y t )wartościbadanegozjawiska obserwowanego w kolejnych jednostkach czasu. Zmienną niezależną jest

Bardziej szczegółowo

Materiał dla studentów Wprowadzenie do modeli ARMA/ARIMA (na przykładzie zwrotów z instrumentów finansowych)

Materiał dla studentów Wprowadzenie do modeli ARMA/ARIMA (na przykładzie zwrotów z instrumentów finansowych) Materiał dla studentów Wprowadzenie do modeli ARMA/ARIMA (na przykładzie zwrotów z instrumentów finansowych) (studium przypadku) Nazwa przedmiotu: ekonometria finansowa I (22204), analiza szeregów czasowych

Bardziej szczegółowo

Rozdział 8. Regresja. Definiowanie modelu

Rozdział 8. Regresja. Definiowanie modelu Rozdział 8 Regresja Definiowanie modelu Analizę korelacji można traktować jako wstęp do analizy regresji. Jeżeli wykresy rozrzutu oraz wartości współczynników korelacji wskazują na istniejąca współzmienność

Bardziej szczegółowo

Modele dynamiczne 1 Laboratoria komputerowe

Modele dynamiczne 1 Laboratoria komputerowe Modele dynamiczne 1 Laboratoria komputerowe Proszę uruchomić Statę i standardowo wykonać: set mat 800 set mem 200m Zbiór danych, którym się zajmiemy w pierwszej kolejności, to synt.dta. Proszę go otworzyć

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Summaries

Spis treści. Summaries Spis treści Wstęp.............................................................. 7 Ireneusz Kuropka: Przydatność wybranych modeli umieralności do prognozowania natężenia zgonów w Polsce.............................

Bardziej szczegółowo

WYKŁAD: Szeregi czasowe I. Zaawansowane Metody Uczenia Maszynowego

WYKŁAD: Szeregi czasowe I. Zaawansowane Metody Uczenia Maszynowego WYKŁAD: Szeregi czasowe I Zaawansowane Metody Uczenia Maszynowego Szereg czasowy (X t ) - ciąg zmiennych losowych indeksowany parametrem t (czas). Z reguły t N lub t Z. Dotąd rozpatrywaliśmy: (X t )- ciąg

Bardziej szczegółowo

Prognozowanie popytu. mgr inż. Michał Adamczak

Prognozowanie popytu. mgr inż. Michał Adamczak Prognozowanie popytu mgr inż. Michał Adamczak Plan prezentacji 1. Definicja prognozy 2. Klasyfikacja prognoz 3. Szereg czasowy 4. Metody prognozowania 4.1. Model naiwny 4.2. Modele średniej arytmetycznej

Bardziej szczegółowo

PROGNOZOWANIE SPRZEDAŻY STUDIUM PRZYPADKU

PROGNOZOWANIE SPRZEDAŻY STUDIUM PRZYPADKU PROGNOZOWANIE SPRZEDAŻY STUDIUM PRZYPADKU prof. dr hab. Andrzej Sokołowski 2 W tym opracowaniu przedstawiony zostanie przebieg procesu poszukiwania modelu prognostycznego wykorzystującego jedynie przeszłe

Bardziej szczegółowo

Stanisław Cichocki Natalia Nehrebecka. Wykład 3

Stanisław Cichocki Natalia Nehrebecka. Wykład 3 Sanisław Cichocki Naalia Nehrebecka Wykład 3 1 1. Zmienne sacjonarne 2. Zmienne zinegrowane 3. Regresja pozorna 4. Funkcje ACF i PACF 5. Badanie sacjonarności Tes Dickey-Fullera (DF) 2 1. Zmienne sacjonarne

Bardziej szczegółowo

MATERIAŁY I STUDIA. Zesz y t nr 220. X-12-ARIMA i TRAMO/SEATS empiryczne porównanie metod wyrównania sezonowego w kontekście długości próby

MATERIAŁY I STUDIA. Zesz y t nr 220. X-12-ARIMA i TRAMO/SEATS empiryczne porównanie metod wyrównania sezonowego w kontekście długości próby MATERIAŁY I STUDIA Zesz y t nr 22 X-12-ARIMA i TRAMO/SEATS empiryczne porównanie metod wyrównania sezonowego w kontekście długości próby Sylwia Grudkowska Ewa Paśnicka Warszawa, lipiec 27 r. Projekt graficzny:

Bardziej szczegółowo

DANE STATYSTYKI PUBLICZNEJ I OBLICZENIA WSKAŹNIKÓW CHARAKTERYZUJĄCYCH RYNEK PRACY ORAZ GOSPODARKĘ AGLOMERACJI POZNAŃSKIEJ

DANE STATYSTYKI PUBLICZNEJ I OBLICZENIA WSKAŹNIKÓW CHARAKTERYZUJĄCYCH RYNEK PRACY ORAZ GOSPODARKĘ AGLOMERACJI POZNAŃSKIEJ DANE STATYSTYKI PUBLICZNEJ I OBLICZENIA WSKAŹNIKÓW CHARAKTERYZUJĄCYCH RYNEK PRACY ORAZ GOSPODARKĘ AGLOMERACJI POZNAŃSKIEJ OBSERWATORIUM GOSPODARKI I RYNKU PRACY AGLOMERACJI POZNAŃSKIEJ STOPA BEZROBOCIA

Bardziej szczegółowo

Analiza rynku gazu ziemnego w Polsce w latach i prognozy na lata

Analiza rynku gazu ziemnego w Polsce w latach i prognozy na lata NAFTA-GAZ listopad 2010 ROK LXVI Piotr Kosowski, Jerzy Stopa, Stanisław Rychlicki Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie Analiza rynku gazu ziemnego w Polsce w latach 2003 2009 i prognozy na lata 2010 2012

Bardziej szczegółowo

Arkadiusz Manikowski Zbigniew Tarapata. Prognozowanie i symulacja rozwoju przedsiębiorstw

Arkadiusz Manikowski Zbigniew Tarapata. Prognozowanie i symulacja rozwoju przedsiębiorstw Arkadiusz Manikowski Zbigniew Tarapata Prognozowanie i symulacja rozwoju przedsiębiorstw Warszawa 2002 Recenzenci doc. dr. inż. Ryszard Mizera skład i Łamanie mgr. inż Ignacy Nyka PROJEKT OKŁADKI GrafComp,

Bardziej szczegółowo

DANE STATYSTYKI PUBLICZNEJ I OBLICZENIA WSKAŹNIKÓW CHARAKTERYZUJĄCYCH RYNEK PRACY ORAZ GOSPODARKĘ AGLOMERACJI POZNAŃSKIEJ

DANE STATYSTYKI PUBLICZNEJ I OBLICZENIA WSKAŹNIKÓW CHARAKTERYZUJĄCYCH RYNEK PRACY ORAZ GOSPODARKĘ AGLOMERACJI POZNAŃSKIEJ DANE STATYSTYKI PUBLICZNEJ I OBLICZENIA WSKAŹNIKÓW CHARAKTERYZUJĄCYCH RYNEK PRACY ORAZ GOSPODARKĘ AGLOMERACJI POZNAŃSKIEJ OBSERWATORIUM GOSPODARKI I RYNKU PRACY AGLOMERACJI POZNAŃSKIEJ STOPA BEZROBOCIA

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 5 PROGNOZOWANIE

Ćwiczenie 5 PROGNOZOWANIE Ćwiczenie 5 PROGNOZOWANIE Prognozowanie jest procesem przewidywania przyszłych zdarzeń. Obszary zastosowań prognozowania obejmują np. analizę danych giełdowych, przewidywanie zapotrzebowania na pracowników,

Bardziej szczegółowo

WYKŁAD: Szeregi czasowe II. Zaawansowane Metody Uczenia Maszynowego

WYKŁAD: Szeregi czasowe II. Zaawansowane Metody Uczenia Maszynowego WYKŁAD: Szeregi czasowe II Zaawansowane Metody Uczenia Maszynowego Zwroty indeksów finansowych Y t : indeks finansowy w momencie t (wartość waloru, kurs walutowy itp). Określimy zwrot indeksu finansowego

Bardziej szczegółowo

Dr Łukasz Goczek. Uniwersytet Warszawski

Dr Łukasz Goczek. Uniwersytet Warszawski Dr Łukasz Goczek Uniwersytet Warszawski 10000 2000 4000 6000 8000 M3 use C:\Users\as\Desktop\Money.dta, clear format t %tm (oznaczamy tsset t tsline M3 0 1960m1 1970m1 1980m1 1990m1 2000m1 2010m1 t tsline

Bardziej szczegółowo