Systemy Wspomagania w Zarządzaniu Środowiskiem

Transkrypt

1 II Międzyarodowa Koferecja Naukowa Systemy Wspomagaia w Zarządzaiu Środowiskiem Słowacja, Zuberec 005 Ekoomika i Orgaizacja Przedsiębiorstwa r 7/005 Mgr iż. Leszek CHYBOWSKI Przedsiębiorstwo Armatorskie Peter Döhle Hamburg, Niemcy Mgr iż. Moika KIJEWSKA Akademia Morska w Szczeciie Istytut Matematyki, Fizyki i Chemii Zakład Matematyki ul. Wały Chrobrego 1-, Szczeci, Polska tel.: mkijewska@o.pl Mgr iż. Grzegorz NICEWICZ Akademia Morska w Szczeciie Istytut Nauk Podstawowych Techiczych Zakład Mechaiki Techiczej i Rysuku ul. Wały Chrobrego 1-, Szczeci, Polska tel icze1@wp.pl ANALIZA OBCIĄŻEŃ AUTONOMICZNYCH URZĄDZEŃ PRĄDOTWÓRCZYCH SYSTEMÓW ENERGETYCZNYCH OBIEKTÓW PŁYWAJĄCYCH Streszczeie: Przedstawioo rozkłady obciążeń autoomiczych zespołów prądotwórczych elektrowi statku trasportowego. Jako obiekt do aalizy wybrao elektrowię drobicowca. Aalizę obciążeń ograiczoo tylko do obciążeń rejestrowaych podczas przebywaia jedostki w porcie. Całkowity czas rejestracji obciążeń trwał 4 doby.

2 Aaliza obciążeń autoomiczych urządzeń prądotwórczych... LOAD ANALYSIS OFAUTONOMOUS MARINE POWER GENERATING SYSTEMS Summary: The load distributio of marie autoomous power statio is preseted. The power statio of a cargo vessel was selected for the aalysis. The load aalysis cocers oly those recorded i the port. The operatioal data were collected o a cargo vessel durig 4 days.

3 Aaliza obciążeń autoomiczych urządzeń prądotwórczych Wstęp Statek trasportowy wraz z załogą staowi obiekt oceaotechiczy, którego podstawowym zadaiem jest przewóz ładuku zgodie z założoym plaem. Struktura takiego obiektu oceaotechiczego jest bardzo złożoa i moża w iej wyszczególić wiele podsystemów umożliwiających realizację podstawowej fukcji stawiaej przed jedostką trasportową. Jedym z ajważiejszych podsystemów jest elektrowia okrętowa, będąca częścią całego systemu eergetyczo-apędowego statku. Z reguły staowią ją wyłączie samodziele zespoły prądotwórcze, ale istieje ewetualość korzystaia z dodatkowych prądic wałowych. Ciągła produkcja eergii elektryczej zapewia prawidłowe fukcjoowaie układu apędowego statku, urządzeń awigacyjych, przeładukowych i ogólookrętowych oraz odpowiedie waruki socjalo-bytowe załogi. Bez ciągłej, ieprzerwaej dostawy eergii elektryczej ie moża sprawować kotroli ad obiektem oceaotechiczym. Wystąpieie przerwy w dostawie eergii elektryczej, tzw. black-out u, powoduje chwilową utratę przez załogę możliwości kierowaia statkiem. Częściowo kotrolę odzyskuje się poprzez uruchomieie zasilaia awaryjego, ale peła fukcjoalość obiektu oceaotechiczego wraca dopiero po uruchomieiu zespołu prądotwórczego zajdującego się w gorącej rezerwie lub po usuięciu przyczyy blackout u. Zaistieie przerwy w zasilaiu doprowadzić zatem może do bezpośrediego zagrożeia dla samego statku jak i jego otoczeia. Skutki katastrofy morskiej oprócz arażeia życia ludzkiego wiążą się z dużymi stratami fiasowymi i ewetualym skażeiem środowiska aturalego. Aby uikąć przerw w zasilaiu elektrowia okrętowa musi być prawidłowo zaprojektowaa. Weryfikuje to proces eksploatacji statku. Aaliza obciążeń elektrowi okrętowych w trakcie ich eksploatacji służy temu celowi. Uzyskae w te sposób iformacje pozwalają oceić efektywość rozwiązań elektrowi okrętowych i zaleźć pola optymalych rozwiązań, pomóc w plaowaiu zużycia paliwa, oleju i części zamieych dla elektrowi już zbudowaych (ekoomicze zarządzaie statkiem). W dalszej części pracy przedstawioo aalizę obciążeń elektrowi okrętowej dla wybraego statku trasportowego.. Obiekt aalizy Obserwacje obciążeń elektrowi prowadzoo w siłowi drobicowca o pojemości brutto 065 to. Elektrowię okrętową jedostki staowią dwa iezależe zespoły

4 Aaliza obciążeń autoomiczych urządzeń prądotwórczych... 4 prądotwórcze prądu zmieego (ZP1 i ZP). Schemat elektrowi okrętowej pokazao a rys 1. W trakcie okresu obserwacji (4 doby) obciążeie elektrowi okrętowej zmieiało się w zależości od rodzaju wykoywaego zadaia przez obiekt oceaotechiczy (stau eksploatacyjego). Wyróżioe stay eksploatacyje to: postój w porcie, maewry, jazda z podwyższoą gotowością operacyją siłowi. Wykoaie wszystkich zadań cząstkowych zapewia spełieie zasadiczego zadaia stawiaego przed statkiem i jego załogą, czyli przewiezieia ładuku zgodie z ustaloym wcześiej plaem. W przypadku jedostek trasportowych ajdłużej przebywają oe w dwóch staach eksploatacyjych: podróży morskiej i postoju w porcie. Rozkłady obciążeń zespołów prądotwórczych dla stau eksploatacyjego podróż morska badaego drobicowca omówioo szczegółowo w pracach [3,4]. Zupełie iy jest sposób pracy zespołów prądotwórczych w przypadku stau eksploatacyjego postój w porcie. Do produkcji eergii elektryczej wymagaa była praca rówoległa zespołów prądotwórczych, zaczie rzadziej praca samodziela jedego z zespołów prądotwórczych. Ze względu a bardzo krótki czas pracy samodzielej zespołów prądotwórczych podczas postojów statku w porcie, omówioo tylko rozkłady obciążeń dla pracy rówoległej. Szczegółowy bilas czasu pracy zespołów prądotwórczych w staie eksploatacyjym postój w porcie przedstawioo w tabeli 1. SP1 SP P1 P 30V, 50 Hz Rys. 1. Schemat elektrowi drobicowca: SP1, SP siliki pomocicze Volvo Peta o mocy 175 kw każdy; P1, P prądice prądu zmieego typu MC firmy Newage Stamford o mocy 140 kw Fig. 1. A schematic diagram of the geeral cargo vessel electric power statio: SP1, SP auxiliary egies Volvo Peta 175 kw each; P1, P geerators MC Newage Stamford 140 kw each

5 Aaliza obciążeń autoomiczych urządzeń prądotwórczych... 5 Tabela 1 Bilas czasu pracy zespołów prądotwórczych w staie eksploatacyjym postój w porcie The balace of the geeratig sets workig time for port operatioal state Postój w porcie Czas pracy [h] Praca samodziela ZP1 Praca samodziela ZP Praca rówoległa ZP1 i ZP Łączie: 6 3. Rozkład prawdopodobieństwa obciążeia zespołów prądotwórczych elektrowi drobicowca dla stau eksploatacyjego postój w porcie 3.1. Rozkład prawdopodobieństwa obciążeia dla ZP1 i ZP pracujących rówolegle Sumaryczą moc wytwarzaą przez pracujące rówolegle zespoły prądotwórcze ZP1 i ZP w poszczególych godziach przebywaia obiektu oceaotechiczego w staie eksploatacyjym postój w porcie potraktowao jako zmieą losową. W związku z dużą liczością próbki 09, aby dokoać sytetyczego opisu daych, dokoao agregacji daych, wybierając podział a 7 przedziałów mocy długości 1,86 kw, gdzie dola graica pierwszego przedziału klasowego ma wielkość 55 kw, a góra ostatiego 145 kw. Następie pogrupowao zaobserwowae wartości mocy w klasy, w zależości od przedziału, do którego przyależą. Histogram częstości występowaia poszczególych wartości zmieej losowej przedstawioo a rys..

6 Aaliza obciążeń autoomiczych urządzeń prądotwórczych Częstości względe (%) ,0 67,8 80,6 93,4 106, 119,0 131,8 144,6 moc [kw] Histogram ma wyraźą modę, jest ią przedział wartości [67,8; 80,6) kw mocy. Ozacza to, że ajczęściej w staie eksploatacyjym postój w porcie obciążeie pracujących rówolegle zespołów prądotwórczych kształtowało się pomiędzy 67,8 a 80,6 kw. Średie obciążeie elektrowi wyosi 81,96 kw z odchyleiem rzędu 17,7 kw. Dokoując estymacji przedziałowej dla wartości oczekiwaej mocy a poziomie ufości 0,95 (wykorzystując model oparty a dowolym rozkładzie mocy w populacji geeralej, wobec dużej liczebości próby), uzyskao przedział ufości dla średiej mocy postaci [79,5; 84,33] kw. Zatem moża przypuszczać, że w tym przedziale z prawdopodobieństwem 0,95 zajduje się realizacja średiej mocy wytworzoej przez pracujące rówolegle zespoły prądotwórcze. Natomiast mediaa mocy ma wartość 80 kw. Poieważ wartość mediay jest miejsza iż średia wartość mocy, stwierdzoo, że histogram jest prawostroie skośy (asymetria prawostroa). Dowodzi tego rówież dodatia wartość współczyika skośości wyoszącego 0, Przeprowadzoo test zgodości rozkładu empiryczego z teoretyczym. W związku z tym, że próbka jest duża, przyajmiej 5 elemetów jest w każdej klasie, a badaa cecha jest typu ciągłego, oparto się a teście chi-kwadrat Pearsea oraz teście Kołmogorowa-Smirowa [1,,5]. Rys.. Histogram częstości mocy wytworzoej przez pracujące rówolegle zespoły prądotwórcze ZP1 i ZP oraz hipotetycza gęstość rozkładu gamma zmieej losowej (liia ciągła) Fig.. Histogram of the load distributio frequecy for the both geeratig sets i parallel operatio ad hypothetical load distributio frequecy fuctio (solid lie) Przy postawioej hipotezie zerowej postaci: H 0 : {rozkład mocy wytwarzaej przez pracujące rówolegle ZP1 i ZP jest rozkładem ormalym N (81,91; 17,7) }, przeciw

7 Aaliza obciążeń autoomiczych urządzeń prądotwórczych... 7 hipotezie alteratywej H A : {rozkład mocy wytwarzaej przez pracujące rówolegle ZP1 i ZP ie jest rozkładem ormalym N (81,91; 17,7) }w teście Kołmogorowa uzyskao astępujące rezultaty: wartość statystyki testowej D d 1, 7, gdzie statystyka d 0, 1 ; wartość krytycza a poziomie ufości 0,95 k 1, 35. Wartość statystyki testowej jest większa iż wartość krytycza, więc odrzucoo hipotezę o rozkładzie ormalym mocy wytworzoej przez pracujące rówolegle ZP1 i ZP a poziomie istotości 0,05. Przy aalogiczych założeiach dotyczących hipotezy zerowej i alteratywej wykoao test chi-kwadrat zgodości z rozkładem ormalym i uzyskao astępujące wyiki: wartość statystyki testowej χ 13, ; e przy liczbie stopi swobody rówej oraz a poziomie ufości 0,95 wartość krytycza wyosi χ 5, 99. 0,05 Wartość statystyki jest większa iż wartość krytycza, więc te test rówież potwierdził, iż ależy odrzucić hipotezę o rozkładzie ormalym mocy wytworzoej przez pracujące rówolegle ZP1 i ZP a poziomie istotości 0,05. Następie przy postawioej hipotezie zerowej postaci: H 0 : {rozkład mocy wytwarzaej przez pracujące rówolegle ZP1 i ZP jest rozkładem gamma Γ (,99; 3,5) }, przeciw hipotezie alteratywej H A : {rozkład mocy wytwarzaej przez pracujące rówolegle ZP1 i ZP ie jest rozkładem gamma Γ (,99; 3,5) }w teście Kołmogorowa uzyskao astępujące rezultaty: wartość statystyki testowej D d 1, 88, gdzie statystyka d 0, 13 ; wartość krytycza a poziomie ufości 0,95 k 1, 35. Wartość statystyki testowej jest większa iż wartość krytycza, więc odrzucoo hipotezę o rozkładzie gamma mocy wytworzoej przez pracujące rówolegle ZP1 i ZP a poziomie istotości 0,05. Przy aalogiczych założeiach dotyczących hipotezy zerowej i alteratywej wykoao test chi-kwadrat zgodości z rozkładem gamma i uzyskao astępujące wyiki: wartość statystyki testowej χ 5, 55 ; e przy liczbie stopi swobody rówej oraz a poziomie ufości 0,95 wartość krytycza wyosi χ 5, 99. 0,05 Wartość statystyki jest miejsza iż wartość krytycza, więc ie ma podstaw do odrzuceia hipotezy, że moc wytworzoa przez pracujące rówolegle ZP1 i ZP ma rozkład gamma Γ (,99; 3,5) a poziomie istotości 0,05.

8 Aaliza obciążeń autoomiczych urządzeń prądotwórczych Rozkład prawdopodobieństwa obciążeia ZP1 przy ZP1 i ZP pracujących rówolegle Moc wytworzoą wyłączie przez ZP1 podczas pracy rówoległej ZP1 i ZP w staie eksploatacyjym postój w porcie potraktowao jako zmieą losową. W związku z dużą liczością próbki 09, aby dokoać sytetyczego opisu daych, dokoao agregacji daych, wybierając podział a 7 przedziałów mocy długości 8,86 kw, gdzie dola graica pierwszego przedziału klasowego ma wielkość 4 kw, a góra ostatiego 86 kw. Następie pogrupowao zaobserwowae wartości mocy w klasy, w zależości od przedziału, do którego przyależą. Histogram częstości występowaia poszczególych wartości zmieej losowej przedstawia rys Częstości względe (%) ,000 3,857 41,714 50,571 59,49 68,86 77,143 86,000 moc [h] Rys. 3. Histogram częstości mocy wytworzoej wyłączie przez ZP1 przy ZP1 i ZP pracujących rówolegle oraz hipotetycza gęstość rozkładu gamma zmieej losowej (liia ciągła) Fig. 3. Histogram of the load distributio frequecy for the geeratig set 1 i parallel operatio ad hypothetical load distributio frequecy fuctio (solid lie) Histogram ma wyraźą modę, jest ią przedział wartości [3,857; 41,714) kw mocy. Ozacza to, że ajczęściej w staie eksploatacyjym postój w porcie obciążeie ZP1 kształtowało się pomiędzy 3,857 a 41,714 kw. Średie obciążeie ZP1 wyosi 4,8 kw z odchyleiem rzędu 11,96 kw. Dokoując estymacji przedziałowej dla wartości oczekiwaej mocy a poziomie ufości 0,95 (wykorzystując model oparty a dowolym rozkładzie mocy w populacji geeralej, wobec dużej liczebości próby) uzyskao przedział ufości dla średiej mocy postaci [41,16; 44,44] kw. Zatem moża przypuszczać, że w tym przedziale z prawdopodobieństwem 0,95 zajduje się realizacja średiej mocy wytworzoej przez ZP1. Natomiast mediaa mocy ma wartość 40 kw. Poieważ wartość mediay jest miejsza iż

9 Aaliza obciążeń autoomiczych urządzeń prądotwórczych... 9 średia wartość mocy, stwierdzoo, że histogram jest prawostroie skośy (asymetria prawostroa). Dowodzi tego rówież dodatia wartość współczyika skośości wyoszącego 1,5. Przeprowadzoo test zgodości rozkładu empiryczego z teoretyczym. W związku z tym, że próbka jest duża, przyajmiej 5 elemetów jest w każdej klasie, a badaa cecha jest typu ciągłego, oparto się a teście chi-kwadrat Pearsea oraz teście Kołmogorowa- Smirowa. Przy postawioej hipotezie zerowej postaci: H 0 : {rozkład mocy wytwarzaej przez ZP1 jest rozkładem ormalym N (4,16; 11,96) }, przeciw hipotezie alteratywej H A : {rozkład mocy wytwarzaej przez ZP1 ie jest rozkładem ormalym N (4,16; 11,96) }w teście Kołmogorowa uzyskao astępujące rezultaty: wartość statystyki testowej D d 3, 04, gdzie statystyka d 0, 1; wartość krytycza a poziomie ufości 0,95 k 1, 35. Wartość statystyki testowej jest większa iż wartość krytycza, więc odrzucoo hipotezę o rozkładzie ormalym mocy wytworzoej przez ZP1 a poziomie istotości 0,05. Przy aalogiczych założeiach dotyczących hipotezy zerowej i alteratywej wykoao test chi-kwadrat zgodości z rozkładem ormalym i uzyskao astępujące wyiki: wartość statystyki testowej χ 35, 01; e przy liczbie stopi swobody rówej oraz a poziomie ufości 0,95 wartość krytycza 0, 05 wyosi χ 5, 99. Wartość statystyki jest zdecydowaie większa iż wartość krytycza, więc te test rówież potwierdził, iż ależy odrzucić hipotezę o rozkładzie ormalym mocy wytworzoej przez ZP1 a poziomie istotości 0,05. Następie przy postawioej hipotezie zerowej postaci: H 0 : {rozkład mocy wytwarzaej przez ZP1 jest rozkładem gamma Γ (15,19;,7) }, przeciw hipotezie alteratywej H A : {rozkład mocy wytwarzaej przez ZP1 ie jest rozkładem gamma Γ (15,19;,7) }w teście Kołmogorowa uzyskao astępujące rezultaty: wartość statystyki testowej D d, 16, gdzie statystyka d 0, 15 ; wartość krytycza a poziomie ufości 0,95 k 1, 35. Wartość statystyki testowej jest większa iż wartość krytycza, więc odrzucoo hipotezę o rozkładzie gamma mocy wytworzoej przez ZP1 a poziomie istotości 0,05. Przy aalogiczych założeiach dotyczących hipotezy zerowej i alteratywej wykoao test chi-kwadrat zgodości z rozkładem gamma i uzyskao astępujące wyiki: wartość statystyki testowej χ, 77 ; e

10 Aaliza obciążeń autoomiczych urządzeń prądotwórczych przy liczbie stopi swobody rówej oraz a poziomie ufości 0,95 wartość krytycza wyosi χ 5, 99. 0,05 Wartość statystyki jest większa iż wartość krytycza, więc ależy odrzucić hipotezę, że moc wytworzoa przez ZP1 ma rozkład gamma Γ (,99; 3,5) a poziomie istotości 0,05. Jedak a podstawie wyzaczoych parametrów opisowych oraz przeprowadzoych testów zgodości dla różego typu rozkładów teoretyczych przyjęto, że rozkład gamma jest ajlepszym przybliżeiem empiryczego rozkładu zmieej losowej Rozkład prawdopodobieństwa obciążeia ZP przy ZP1 i ZP pracujących rówolegle Moc wytworzoą wyłączie przez ZP podczas pracy rówoległej ZP1 i ZP w staie eksploatacyjym postój w porcie potraktowao jako zmieą losową. W związku z dużą liczością próbki 09, aby dokoać sytetyczego opisu daych, dokoao agregacji daych, wybierając podział a 7 przedziałów mocy długości 7,857 kw, gdzie dola graica pierwszego przedziału klasowego ma wielkość 5 kw, a góra ostatiego 80 kw. Następie pogrupowao zaobserwowae wartości mocy w klasy, w zależości od przedziału, do którego przyależą. Histogram częstości występowaia poszczególych wartości zmieej losowej przedstawia rys Częstości względe (%) ,000 3,857 40,714 48,571 56,49 64,86 7,143 80,000 moc [h] Rys. 4. Histogram częstości mocy wytworzoej wyłączie przez ZP przy ZP1 i ZP pracujących rówolegle oraz hipotetycza gęstość rozkładu gamma zmieej losowej (liia ciągła) Fig. 4. Histogram of the load distributio frequecy for the geeratig set i parallel operatio ad hypothetical load distributio frequecy fuctio (solid lie)

11 Aaliza obciążeń autoomiczych urządzeń prądotwórczych Histogram ma wyraźą modę, jest ią przedział wartości [3,857; 40,714) kw mocy. Ozacza to, że ajczęściej w staie eksploatacyjym postój w porcie obciążeie ZP kształtowało się pomiędzy 3,857 a 40,714 kw. Średie obciążeie ZP wyosi 39, kw z odchyleiem rzędu 7,7 kw. Dokoując estymacji przedziałowej dla wartości oczekiwaej mocy a poziomie ufości 0,95 (wykorzystując model oparty a dowolym rozkładzie mocy w populacji geeralej, wobec dużej liczebości próby) uzyskao przedział ufości dla średiej mocy postaci [38,; 40,] kw. Zatem moża przypuszczać, że w tym przedziale z prawdopodobieństwem 0,95 zajduje się realizacja średiej mocy wytworzoej przez ZP. Natomiast mediaa mocy ma wartość 40 kw. Wartość mediay jest rówa średiej wartości mocy, ale a podstawie dodatiej wartości współczyika skośości wyoszącego 0,97 moża stwierdzić, że histogram jest prawostroie skośy(asymetria prawostroa). Przeprowadzoo test zgodości rozkładu empiryczego z teoretyczym. W związku z tym, że próbka jest duża, przyajmiej 5 elemetów jest w każdej klasie, a badaa cecha jest typu ciągłego, oparto się a teście chi-kwadrat Pearsea oraz teście Kołmogorowa- Smirowa. Przy postawioej hipotezie zerowej postaci: H 0 : {rozkład mocy wytwarzaej przez ZP jest rozkładem ormalym N (39,; 7,) }, przeciw hipotezie alteratywej H A : {rozkład mocy wytwarzaej przez ZP ie jest rozkładem ormalym N (39,; 7,) }w teście Kołmogorowa uzyskao astępujące rezultaty: wartość statystyki testowej D d, 01, gdzie statystyka d 0, 14 ; wartość krytycza a poziomie ufości 0,95 k 1, 35. Wartość statystyki testowej jest większa iż wartość krytycza, więc odrzucoo hipotezę o rozkładzie ormalym mocy wytworzoej przez ZP a poziomie istotości 0,05. Przy aalogiczych założeiach dotyczących hipotezy zerowej i alteratywej wykoao test chi-kwadrat zgodości z rozkładem ormalym i uzyskao astępujące wyiki: wartość statystyki testowej χ 5, 4 ; e przy liczbie stopi swobody rówej oraz a poziomie ufości 0,95 wartość krytycza wyosi χ 5, 99. 0,05 Wartość statystyki jest miejsza iż wartość krytycza, więc test potwierdził, iż ie ma podstaw do odrzuceia hipotezy o rozkładzie ormalym mocy wytworzoej przez ZP a poziomie istotości 0,05. Następie przy postawioej hipotezie zerowej postaci: H 0 : {rozkład mocy wytwarzaej przez ZP jest rozkładem gamma Γ (30,65; 1,8) }, przeciw hipotezie alteratywej H A : {rozkład mocy wytwarzaej przez ZP ie jest rozkładem gamma Γ (30,65; 1,8) }w teście Kołmogorowa uzyskao astępujące rezultaty:

12 Aaliza obciążeń autoomiczych urządzeń prądotwórczych... 1 wartość statystyki testowej D d, 01, gdzie statystyka d 0, 14 ; wartość krytycza a poziomie ufości 0,95 k 1, 35. Wartość statystyki testowej jest większa iż wartość krytycza, więc odrzucoo hipotezę o rozkładzie gamma mocy wytworzoej przez ZP a poziomie istotości 0,05. Przy aalogiczych założeiach dotyczących hipotezy zerowej i alteratywej wykoao test chi-kwadrat zgodości z rozkładem gamma i uzyskao astępujące wyiki: wartość statystyki testowej χ, 66 ; e przy liczbie stopi swobody rówej oraz a poziomie ufości 0,95 wartość krytycza wyosi χ 5, 99. 0,05 Wartość statystyki jest miejsza iż wartość krytycza, więc ie ma podstaw do odrzuceia hipotezy, że moc wytworzoa przez ZP ma rozkład gamma Γ (30,65; 1,8) a poziomie istotości 0, Test istotości dla dwóch średich W ostatim etapie dokoao weryfikacji hipotezy o rówości obciążeń obu zespołów prądotwórczych. Z racji iezgodości rozkładu empiryczego mocy wytworzoej przez ZP1 z rozkładem ormalym, wykorzystao model oparty a iezajomości rozkładu w populacji. Postawioo hipotezę zerową o rówości średich obciążeń obu zespołów prądotwórczych H, przeciw hipotezie alteratywej iformującej, iż średie obciążeie ZP1 jest : m m 0 1 większe iż obciążeie ZP H A : m1 > m. Mając do dyspozycji duże próby dla wytwarzaej mocy, wykorzystao graiczy rozkład różicy średich arytmetyczych z prób i uzyskao astępujące rezultaty [5]: x1 x wartość statystyki testowej u 0, 97 ; s1 s + 1 prawostroy obszar krytyczy K [ 1,65; + ). W kosekwecji tego, że wartość statystyki testowej ie ależy do przedziału krytyczego, przyjęto hipotezę zerową o rówości średich obciążeń ZP1 i ZP. 4. Uwagi końcowe Przeprowadzoo testy zgodości rozkładów empiryczych częstości mocy wytworzoej przez pracujące rówolegle zespoły prądotwórcze ZP1 i ZP elektrowi drobicowca dla stau eksploatacyjego postój w porcie. Rozkłady empirycze sporządzoo dla sumaryczej

13 Aaliza obciążeń autoomiczych urządzeń prądotwórczych mocy wytwarzaej przez pracujące rówolegle zespoły prądotwórcze oraz dla mocy wytwarzaej przez poszczególe zespoły podczas ich pracy rówoległej. Na podstawie testów uzyskao zgodość z rozkładem gamma dla sumaryczego obciążeia pracujących rówolegle ZP1 i ZP oraz dla obciążeia ZP przy pracy rówoległej. Natomiast dla obciążeia ZP1 podczas pracy rówoległej ajlepszy rezultat osiągięto rówież dla rozkładu gamma. W związku z tym przyjęto hipotezę, że dla badaego obiektu oceaotechiczego rozkład obciążeń zespołów prądotwórczych pracujących rówolegle w staie eksploatacyjym postój w porcie ajlepiej opisuje rozkład gamma. Na podstawie testu istotości dla dwóch średich stwierdzoo, że oba zespoły prądotwórcze podczas pracy rówoległej mają takie samo obciążeie. Ozacza to, że podział mocy podczas pracy rówoległej zespołów prądotwórczych był z założeia symetryczy. W elektrowiach okrętowych podczas współpracy rówoległej zespołów prądotwórczych przy iskich obciążeiach stosować moża asymetryczy rozdział mocy. Jede z zespołów prądotwórczych pracuje wówczas z iższym obciążeiem, drugi z wyższym, a po ustaloym przedziale czasu astępuje zmiaa. W tym przypadku sytuacja taka ie miała miejsca. LITERATURA 1. Gałek L., Kałuszka M.: Wioskowaie statystycze. Warszawa: WNT Jóżwiak J., Podgórski J.: Statystyka od podstaw. Warszawa: PWE Kijewska M., Nicewicz G.: Aaliza rozkładu obciążeń zespołów prądotwórczych elektrowi okrętowej statku trasportowego dla wybraego stau eksploatacyjego. Mieżduarodyj sborik auczych trudow Nadeżost i effektiwost techiczeskich sistem, Kaliigradskij Gosudarstwieyj Techiczeskij Uiwersitet, Izdatelstwo KGTU, Kaliigrad 004, s Kijewska M., Nicewicz G.: Estymacja gęstości rozkładu obciążeń zespołów prądotwórczych elektrowi okrętowej w wybraym staie eksploatacji. Zeszyty Naukowe Politechiki Gdańskiej r 598 (seria: Budowictwo Okrętowe Nr LXV). Gdańsk 004, s Plucińska A., Pluciński E.: Probabilistyka. Warszawa: WNT 000. Recezet: prof. dr hab. iż. Ja KAŹMIERCZAK Politechika Śląska w Gliwicach