WYKŁAD 14. Rozdział 7: Drgania parametryczne
|
|
- Anna Amelia Romanowska
- 4 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 WYKŁD 4 Rozdział 7: Drgania parameryczne 7.. Isoa drgań paramerycznych Na wsępie przywołajmy klasyfikację drgań ze względu na źródło energii podaną w Wykładzie. W klasyfikacji ej wyodrębnione zosały czery kaegorie drgań: drgania swobodne drgania wymuszone przez oddziaływania zewnęrzne siłowe lub kinemayczne drgania parameryczne drgania samowzbudne. Pierwsze dwie kaegorie zarówno w układach o skończonej liczbie sopni swobody jak i w układach ciągłych - omówione zosały w wykładach -3. Szczegółowa analiza drgań paramerycznych i drgań samowzbudnych ze względu na ich opis maemayczny wymaga głębszego przygoowania doyczącego równań różniczkowych o zmiennych w czasie współczynnikach i równań różniczkowych nieliniowych. Wykracza o poza ramy ego kursu drgań mechanicznych. by jednak zapoznać adresaów podręcznika z podsawowymi właściwościami ych drgań przedsawimy je w odpowiednim skrócie w wykładach 4 i 5. Drganiami paramerycznymi nazywamy drgania kóre powsają w nasępswie cyklicznych zmian jednego lub kilku paramerów układu. Zmiany e są źródłem energii drgań i mogą być wywołane przez akywne siły wewnęrzne lub przez oddziaływania zewnęrzne niemające charakeru poznanych wcześniej wymuszeń siłowych lub kinemaycznych zależnych od czasu. Powszechnie wiadomo że dziecko na huśawce porafi wprawić się w ruch wahadłowy bez jakiejkolwiek pomocy z zewnąrz. Wie z doświadczenia że w ym celu musi w odpowiedni sposób poruszać się względem huśawki. Sprawą doświadczenia jes również dowolnie długie urzymanie drgań o sałej ampliudzie a akże ich zarzymanie gdy zajdzie porzeba. Znając dynamikę wahadła fizycznego domyślamy się nawe bez żadnej analizy że przyczyną drgań wahań huśawki) są cykliczne zmiany położenia środka masy wahadła względem jego osi obrou. Zmiany e są wywołane akywną siłą wewnęrzną wywieraną przez dziecko na huśawkę i powodują cykliczne zmiany momenu bezwładności całego wahadła oraz zmiany ramienia siły ciężkości powodującej momen resyucyjny względem osi obrou wahadła. kywna siła wewnęrzna wykonuje pracę kóra jes źródłem energii drgań paramerycznych wahadła. 84
2 Prose doświadczenie z huśawką pokazuje jednocześnie że drgania parameryczne mogą narasać mieć charaker okresowy usalony lub zanikać zależnie od właściwości zmian parameru jako funkcji czasu. Pokażemy o w szczegółach na innym przykładzie modelowym w dalszej części ego wykładu. 7.. Przykłady drgań paramerycznych w echnice W ej części wykładu pokażemy kilka przykładów modeli realnych układów mechanicznych w kórych wysępują drgania parameryczne. Przyjęe uproszczenia pozwalają skoncenrować uwagę na zjawisku wymuszenia paramerycznego i jego naurze fizycznej a pominąć efeky niej isone z założonego punku widzenia. Wyprowadzimy lub przyoczymy z lieraury równania drgań ych układów wskazując charaker cyklicznych zmian ich paramerów. Przykład 7.. Drgania dysku osadzonego na wale o przekroju elipycznym Rozparzmy drgania wirującego dysku o masie m osadzonego w środku nieważkiego wału o sałym wzdłuż osi przekroju elipycznym o głównych momenach bezwładności I I ). Wał wykonany jes z maeriału o module Younga E I oraz I i obraca się ze sałą prędkością kąową. Założymy że dysk jes idealnie wyrównoważony [] względem osi obrou co eliminuje wymuszenie bezwładnościowe układu. by pominąć obciążenie sayczne ciężarem dysku przyjmiemy pionową oś obrou jak pokazano na Rys. 7.. Rys. 7. Wirujący dysk na wale o przekroju elipycznym: a) kofiguracja i łożyskowanie b) przemieszczenia środka dysku i obró przekroju wału Szywność wału jako elemenu sprężysego w płaszczyźnie drgań dysku Oz zależy od modułu Younga długości wału oraz od geomerycznego momenu bezwładności przekroju względem os CY Rys. 7.b): 48EIY kz. 7.) 3 l 85
3 Momen bezwładności I Y wyznaczamy na podsawie zadanych głównych momenów bezwładności przekroju względem osi ) z wzoru ransformacyjnego doyczącego obrou osi CY względem osi C [] geomeria mas ransformacja układu współrzędnych przez obró): iorąc pod uwagę że I I I Y I I I I. 7.) I I oraz orzymujemy: I Y I I I I. 7.3) Równanie drgań dysku w kierunku osi wynika wpros z prawa ruchu jego środka masy: m k. 7.4) z Uwzględniając wzory 7.) i 7.3) orzymujemy równanie drgań 7.4) w posaci nasępującego równania różniczkowego liniowego o harmonicznie zmiennym paramerze: 48E I I I I m ) l Równanie 7.5) możemy dalej przekszałcić do posaci: 48E I I) gdzie: 3 ml ) 7.6) I I. W eorii równań różniczkowych równanie ypu 7.5) I I nazywa się równaniem Mahieu a bezwymiarowa sała głębokości modulacji harmonicznie zmiennego parameru równania. nosi nazwę współczynnika Przykład 7.. Drgania wahadła maemaycznego z ruchomym punkem zamocowania Rozważmy wahadło maemayczne o masie m i długości l zamocowane na wózku kóry wykonuje zadany ruch posępowy w kierunku pionowym opisany równaniem s s) względem pewnego punku odniesienia O. Układ en może być modelem ciała zawieszonego na linie dźwignicy kórej wózek może wykonywać ruch drgający w kierunku pionowym w wyniku zaburzeń poziomego ruchu roboczego suwnicy np. wskuek zużycia kół lub szyn wózka). Założymy harmoniczny ruch wózka w kierunku pionowym i pokażemy że równanie wahadła w ych warunkach jes równaniem ypu Mahieu i opisuje drgania parameryczne. Wahadło z ruchomym punkem zawieszenia pokazano na Rys
4 Rys. 7.. Wahadło maemayczne z ruchomym punkem zawieszenia z Przykładu 7. Równanie różniczkowe ruchu wahadła zbudujemy jako równanie Lagrange a przyjmując ką odchylenia wahadła od kierunku pionowego jako współrzędną uogólnioną: Energia kineyczna wahadła wyraża się wzorem: d E k E E k p. 7.7) d E k m y ). 7.8) Współrzędne karezjańskie wahadła wyrażamy przez współrzędną uogólnioną współrzędną wózka s : a ich pochodne względem czasu są nasępujące: l y s l 7.9) l y s l. 7.) Wykorzysując wzory 7.) orzymujemy wyrażenie na energię kineyczną: E k m l ls s. 7.) Energia poencjalna wahadła jes nasępującą funkcją kąa poziom odniesienia y ): E p mg s l ). 7.) :Pochodne energii kineycznej porzebne w równaniu Lagrange a są nasępujące: E k m l ls ) d E k m l ls ls ) d E k mls. 7.3) Podsawiając wyrażenia 7.3) i 7.) do równania Lagrange a 7.7) orzymujemy nieliniowe równanie wahadła z ruchomym punkem zawieszenia: mgl mls ml. 7.4) i 87
5 Dzieląc równanie 7.4) sronami przez ml linearyzując je dla małych kąów ) i przyjmując zgodnie z założeniem s ) s orzymujemy równanie małych paramerycznych drgań wahadła z ruchomym punkem zawieszenia: g s. 7.5) l l Jes o równanie ypu Mahieu [4] kóre można jeszcze przekszałcić do posaci: 7.6) gdzie g l a współczynnik głębokości modulacji parameru wynosi s. g Przykład 7.3. Drgania parameryczne przekładni zębaej Rozparzmy przekładnię składającą się z dwóch zazębiających się kół zębaych o promieniach ocznych r i pokazaną na Rys.7.3. r oraz masowych momenach bezwładności J i J względem ich osi obrou Rys Przekładnia zębaa z Przykładu 7.3: a) zęby w przyporze b) model zazębienia odkszałcalnego sprężyście W przypadku zębów nieodkszałcalnych isnieje ścisły związek kinemayczny między prędkościami kąowymi obu kół z kórego wynika przełożenie przekładni. r r Inaczej jes w przypadku gdy zęby odkszałcają się pod wpływem siły międzyzębnej. Prędkości kąowe obu kół nie są już proporcjonalne do siebie ale sają się wielkościami powiązanymi zależnością dynamiczną w posaci równania różniczkowego. Wyprowadzimy o równanie pokazując że jes ono równaniem ze zmiennym w czasie paramerem co oznacza możliwość wysąpienia drgań paramerycznych. Odkszałcalność zazębienia powoduje dodakowy sopień swobody przekładni odpowiadający względnemu obroowi obu kół. Dodakowy sopień swobody można zaobserwować unieruchamiając np. koło napędzane i przykładając do koła napędzającego sały momen M. 88
6 Zaobserwujemy odpowiadający momenowi niewielki ką obrou saycznego koła napędzającego. Można więc określić szywność zazębienia - obroową wzdłuż linii przyporu Rys. 7.3b): Uwagi M k r r i liniową M / r. 7.7). Szywności określone we wzorach 7.7) nie są sałe ale zależą od kąa obrou koła napędzającego w opisanym eksperymencie. Wynika o z geomerii zazębienia.. W przekładni o zębach prosych a sama para zębów jes w przyporze w pewnym przedziale kąa obrou koła napędzającego. Sąsiednia para kół wchodzi w przypór zanim pierwsza wyjdzie z przyporu. W konsekwencji w przyporze jes jedna lub dwie pary zębów. Z uwagi wynika że w pewnym przedziale czasu k ) a w sąsiednim przedziale ) jes większa k ) szywność zazębienia jes mniejsza ) i cykl en powarza się wiele razy w czasie pełnego obrou koła napędzającego. Szywność zazębienia przy sałej prędkości kąowej koła napędzającego jes więc okresową funkcją czasu k k ) k ) przedziałami sałą o okresie pokazaną na Rys k Rys Model szywności zazębienia jako okresowej przedziałami sałej funkcji czasu Okres funkcji szywności zazębienia zależy od liczby zębów napędzającego ): z ) i prędkości kąowej koła. 7.8) z by zbudować równanie dynamiki przekładni przyjmiemy jej model pokazany na Rys. 7.3b. Szywność k doyczy względnych przemieszczeń obwodowych kół przekładni. Uwaga 89
7 Podaność sprężysa zazębienia powoduje że kąy obrou obu kół nie są proporcjonalne do siebie zaem przełożenie nie jes sałe. Zakłócenia przełożenia przekładni mogą mieć niekorzysne skuki w maszynie lub mechanizmie w kórym przekładnia pracuje. Zajmiemy się drganiami swobodnym przekładni kóra zgodnie z przyjęym modelem jes układem o dwóch sopniach swobody. Równania ruchu zbudujemy jako równania Lagrange a przyjmując kąy obrou kół ) Jako współrzędne uogólnione. Energie kineyczna i poencjalna układu mają posać: E k J J E p k r r. 7.9) Równania Lagrange a wynikające z energii kineycznej i poencjalnej 7.9) mają posać: J k ) r r r J k ) r r r 7.) Wprowadzając nowe zmienne s r s r będące przemieszczeniami obwodowymi obu kół możemy równania 7.) przekszałcić: r s k ) J r s k ) J s s s s 7.) Równanie drgań paramerycznych przekładni orzymamy odejmując pierwsze równanie 7.) od drugiego i wprowadzając zmienną s s s kóra sanowi względne przemieszczenie obwodowe kół zębaych przekładni: r r s k ) s 7.) J J gdzie k) jes zadaną okresową funkcją czasu pokazaną na Rys Uwaga Równanie drgań paramerycznych ypu 7.) jes uogólnieniem równania Mahieu i nosi nazwę równania Hilla [3]. Przykład 7.4. Drgania parameryczne belki poddanej zmiennej w czasie sile podłużnej Pręy prose obciążone siłami wzdłuż ich osi wysępują w echnice jako elemeny kraownic. Zakłada się że nie są one poddane zginaniu np. wskuek sił poprzecznych przyłożonych poza węzłami. Przyjmuje się również założenie że siła w każdym pręcie jes sała z czego wynika 9
8 że obliczenia pręów kraownic mogą być saycznymi obliczeniami wyrzymałościowymi na rozciąganie a w przypadku pręów ściskanych również na wyboczenie. W prakyce siły podłużne w pręach kraownic mogą być zmienne w czasie np. wskuek obciążeń dynamicznych wynikających z ruchu pojazdów po przęsłach mosowych drgań fundamenów maszów kraownicowych spowodowanych rzęsieniami ziemi lub innymi przyczynami. W akich warunkach może dojść do paramerycznego wzbudzenia drgań poprzecznych pręa kóry saje się belką ze zmiennym w czasie obciążeniem podłużnym. W celu wyprowadzenia równania drgań paramerycznych rozparzmy smukłą belkę o długości l sałym polu przekroju gęsości maeriału podparą obusronnie przegubowo i poddaną sile osiowej będziemy uważać siłę rozciągającą Rys. 7.5a). P) i szywności zginania EI przy czym za dodanią Wyprowadzenie równania drgań poprzecznych rozważanej belki jes analogiczne jak w przypadku drgań swobodnych badanych w Wykładzie. Efek działania siły osiowej uwzględnimy analogicznie jak w przypadku drgań poprzecznych sruny w Wykładzie 9. Nieskończenie mały elemen belki oraz działające nań siły i momeny pokazano na Rys. 7.5b. P) Rys elka z Przykładu 7.4: a) podparcie i obciążenie siłą osiową b) elemen belki i siły wewnęrzne Prawo Newona zasosowane do elemenu belki prowadzi do równania ruchu: w Q d d Pd 7.3) gdzie w w ) oznacza przemieszczenie poprzeczne elemenu belki w układzie współrzędnych pokazanym na Rys. 7.5a. Korzysając z poniższych zależności wyjaśnionych w Wykładach 9 i : M ) w w w Q ) M ) EI d d d 7.4) orzymujemy równanie drgań paramerycznych belki jaqko równanie cząskowe: 9
9 Dzieląc 7.5) sronami przez p ) P ) / orzymujemy: 4 w w w P ) EI. 7.5) 4 i wprowadzając paramery a b EI / oraz 4 w w w p ) a b 7.6) 4 z warunkami brzegowymi idenycznymi jak w przypadku belki przegubowo podparej bez siły osiowej. Uwaga Funkcje własne belki z siłą osiową są inne niż w przypadku belki bez ej siły. Można jednak w celu przybliżonego zbadania drgań paramerycznych przyjąć funkcje własne belki swobodnie podparej. Załóżmy rozwiązanie równania 7.6) w posaci: gdzie ) w ) ) 7.7) l jes poszukiwaną funkcją przybliżającą posać drgań belki. Podsawiając 7.7) do 7.6) orzymujemy równanie na iorąc pod uwagę że l ) : 4 p ) a 4 b. 7.8) l l 4 a 4 b jes kwadraem częsości własnej pierwszej posaci belki bez siły osiowej możemy równanie 7.8) zapisać w posaci: l p ). 7.9) ab W przypadku okresowej funkcji p ) jes o równanie Hilla a gdy p ) jes harmoniczna jes o równanie Mahieu Przykładowa analiza równania Hilla rezonans parameryczny W ej części wykładu przedsawimy analizę równania Hilla o posaci: ) f 7.3) 9
10 gdzie f ) jes funkcją okresową o okresie przybierającą warości + i na przemian co pół okresu. Funkcję ę pokazano na Rys Przyjęo że. Rys Przebieg zmian parameru w równaniu Hilla 7.3) W analizie równania Hilla 7.3) będzie nas ineresował nasępujący problem bardzo ważny z punku widzenia zasosowań echnicznych: czy możliwe jes nieograniczone narasanie drgań paramerycznych będących rozwiązaniem równania 7.3) a jeśli ak o w jakich warunkach? Poszukując odpowiedzi na o pyanie wykorzysamy pewne elemeny ej eorii nie zgłębiając jednak jej szczegółów i odsyłając zaineresowanego Czyelnika do lieraury. Zgodnie z wierdzeniem Floquea [8] rozwiązanie równania 7.3) ma posać: gdzie ) ) ) e 7.3) jes pewną ciągłą funkcją okresową o okresie a jes liczbą rzeczywisą lub zespoloną zwaną wykładnikiem charakerysycznym równania 7.3). Z wyrażenia 7.3) wynika że po upływie czasu równego okresowi parameru równania ruchu mamy: ) ) gdzie e. 7.3) Liczba nazywa się mnożnikiem równania ruchu 7.3). Gdyby isniał mnożnik oznaczałoby o nieograniczony wzros drgań kóry określa się jako rezonans parameryczny. Ineresujące są również inne możliwe warości mnożnika pokażemy w dalszej części wykładu. Uwaga oraz ich inerpreacja co Przypomnijmy że poszukując rozwiązania równania drgań swobodnych oscylaora o jednym sopniu swobody Wykład ) przyjęliśmy rozwiązanie w posaci ) e r gdzie liczba r mogła przybierać dwie warości jako pierwiasek równania charakerysycznego kóre było równaniem kwadraowym. Dwa wykładniki charakerysyczne generowały dwa rozwiązania liniowo niezależne kóre w kombinacji worzyły rozwiązanie ogólne równania ruchu. Podobnie w przypadku liniowego równania 7.3) można spodziewać się dwóch 93
11 94 wykładników charakerysycznych oraz odpowiadających im mnożników. Pokażemy o w dalszej analizie równania 7.3). Dzięki sałym warościom funkcji ) f w kolejnych połówkach okresu możemy zbudować ścisłe rozwiązania równania 7.3) w ych przedziałach a nasępnie połączyć je korzysając z warunków ciągłości przemieszczenia i prędkości na granicy przedziałów. Równania ruchu w pierwszej i drugiej połowie okresu są nasępujące: / dla ) / dla ). 7.33) Odpowiednie rozwiązania drgań swobodnych są harmoniczne o różnych częsościach: / dla ) / dla ) ) gdzie. 7.34) Czery sałe muszą spełniać nasępujące warunki ciągłości oraz dwa warunki wynikające z posulau 7.3): ) ) ) ) ) / ) / ) / ) / 7.35) Warunki 7.34) prowadzą do jednorodnego układu równań na sałe : 7.36) by isniały niezerowe rozwiązania jednorodnego układu 7.35) jego wyznacznik główny musi być równy :. 7.37) Wyrażenie 7.36) jes równaniem z niewiadomą. Rozwijając wyznacznik orzymujemy równanie kwadraowe kóre możemy zapisać w nasępującej posaci:
12 S 7.38) gdzie przez S oznaczono wielkość: S. 7.39) Wyróżnik równania 7.38) wynosi: 4 S ) 7.4) zaem dwa rzeczywise pierwiaski ego równania isnieją dla S i wynoszą: S S. 7.4) Z posaci pierwiasków 7.4) wynika że możliwe są nasępujące przypadki drgań paramerycznych rozparywanego układu. ) Dla S isnieją dwa pierwiaski rzeczywise dodanie przy czym na pewno w związku z czym drgania narasają nieograniczenie. Wysępuje rezonans parameryczny. ) Dla S obydwa pierwiaski są rzeczywise i ujemne przy czym co również oznacza nieograniczone narasanie drgań ale ze zmianą znaku co okres. 3) Dla S rozwiązania są zespolone sprzężone S i S o module równym S S =. 7.4) Sosując zasady logarymowania liczb zespolonych [3] orzymujemy wykładniki : Ln ln irg gdzie S rg arc g. 7.43) S Oznaczając rg i biorąc pod uwagę że ln orzymujemy wykładniki: i Oraz odpowiadające im rozwiązania liniowo niezależne: i 7.44) i i ~ ) ) ~ e ) ) e. 7.45) Rozwiązaniami liniowo niezależnymi są również kombinacje powyższych rozwiązań: ~ ~ ) ) oraz ~ ~ ) ). 7.46) i Jak widać żadne z rozwiązań 7.46) nie wzrasa nieograniczenie. 95
13 4) Dla S orzymujemy pierwiasek podwójny: przy S lub przy S. Dla S podwójny wykładnik charakerysyczny wynosi a odpowiadające mu rozwiązania liniowo niezależne mają posać: ) ) ) ). 7.47) Jedno z ych rozwiązań jes okresowe drugie nieograniczenie narasa w czasie. W przypadku S mamy mnożnik podwójny kóremu można przyporządkować różne wykładniki i / a odpowiadające mu rozwiązania liniowo niezależne zapisać w posaci: ) ) ) ). 7.48) Funkcje e nie narasają nieograniczenie i mają nasępujące właściwości: ) ) ) ) 7.49) co oznacza że rozwiązania e mają okres. Jak wynika z powyższych rozważań układ drgający jes na granicy rezonansu paramerycznego w przypadku gdy S. Korzysając z wzoru 7.39) na S i wprowadzając częsość wymuszenia paramerycznego / możemy granicę rezonansu zapisać w posaci równości: Wyrażenie 7.5) opisuje miejsce geomeryczne punków na płaszczyźnie. 7.5) kóre leżą na granicy rezonansu paramerycznego. Dla brak modulacji parameru drgania swobodne harmoniczne) warunek 7.5) przyjmuje posać: co oznacza: n 7.5) gdzie n ) Dla każdej innej zadanej warości współczynnika modulacji równaniem rygonomerycznym a niewiadomą wyrażenie 7.5) jes /. Rozwiązując je za pomocą dowolnej meody orzymujemy zbiór punków kóry przedsawia granicę rezonansu paramerycznego 96
14 na płaszczyźnie paramerów układu rezonans parameryczny pokazano na Rys Obszary ej płaszczyzny w kórych wysępuje Rys Obszary rezonansu paramerycznego równania Hilla 7.3) Uwagi. Rezonans parameryczny oznacza wzros energii drgań. Źródłem energii jes praca sił lub momenów kóre wymuszają zmiany cykliczne paramerów układu.. W realnych układach drgających wysępuje łumienie wynikające z oporów ruchu w ośrodku lub z arcia wewnęrznego w elemenach odkszałcalnych. łumienie powoduje zawężenie obszarów rezonansu paramerycznego. nalizę roli łumienia w drganiach paramerycznych można znaleźć w lieraurze []. Pyania sprawdzające do wykładu 4. Co o są drgania parameryczne?. Jaki jes powód drgań paramerycznych w przekładniach zębaych? 3. Jaka jes różnica między drganiami paramerycznymi i wymuszonymi siłowo? 4. Jaką posać ma równanie Hilla i jego rozwiązanie? 5. Podać przykład układu drgającego kórego modelem jes równanie Mahieu. 6. Co o jes rezonans parameryczny? 7. Co o jes współczynnik głębokości modulacji parameru równania Mahieu? 8. Co o są wykładniki charakerysyczne równania Hilla? 9. Co rozumiemy przez mnożniki równania Hilla i jakie jes ich znaczenie?. Jak wygląda obszar rezonansu paramerycznego równania f )) przy f ) f ) przyjmującej warości przemiennie co pół okresu? 97
DYNAMIKA KONSTRUKCJI
10. DYNAMIKA KONSTRUKCJI 1 10. 10. DYNAMIKA KONSTRUKCJI 10.1. Wprowadzenie Ogólne równanie dynamiki zapisujemy w posaci: M d C d Kd =P (10.1) Zapis powyższy oznacza, że równanie musi być spełnione w każdej
Bardziej szczegółowoψ przedstawia zależność
Ruch falowy 4-4 Ruch falowy Ruch falowy polega na rozchodzeniu się zaburzenia (odkszałcenia) w ośrodku sprężysym Wielkość zaburzenia jes, podobnie jak w przypadku drgań, funkcją czasu () Zaburzenie rozchodzi
Bardziej szczegółowoZasada pędu i popędu, krętu i pokrętu, energii i pracy oraz d Alemberta bryły w ruchu postępowym, obrotowym i płaskim
Zasada pędu i popędu, kręu i pokręu, energii i pracy oraz d Alembera bryły w ruchu posępowym, obroowym i płaskim Ruch posępowy bryły Pęd ciała w ruchu posępowym obliczamy, jak dla punku maerialnego, skupiając
Bardziej szczegółowo2.1 Zagadnienie Cauchy ego dla równania jednorodnego. = f(x, t) dla x R, t > 0, (2.1)
Wykład 2 Sruna nieograniczona 2.1 Zagadnienie Cauchy ego dla równania jednorodnego Równanie gań sruny jednowymiarowej zapisać można w posaci 1 2 u c 2 2 u = f(x, ) dla x R, >, (2.1) 2 x2 gdzie u(x, ) oznacza
Bardziej szczegółowoVII. ZAGADNIENIA DYNAMIKI
Konderla P. Meoda Elemenów Skończonych, eoria i zasosowania 47 VII. ZAGADNIENIA DYNAMIKI. Równanie ruchu dla zagadnienia dynamicznego Q, (7.) gdzie M NxN macierz mas, C NxN macierz łumienia, K NxN macierz
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 7 WYZNACZANIE LOGARYTMICZNEGO DEKREMENTU TŁUMIENIA ORAZ WSPÓŁCZYNNIKA OPORU OŚRODKA. Wprowadzenie
ĆWICZENIE 7 WYZNACZIE LOGARYTMICZNEGO DEKREMENTU TŁUMIENIA ORAZ WSPÓŁCZYNNIKA OPORU OŚRODKA Wprowadzenie Ciało drgające w rzeczywisym ośrodku z upływem czasu zmniejsza ampliudę drgań maleje energia mechaniczna
Bardziej szczegółowoDRGANIA SWOBODNE UKŁADU O DWÓCH STOPNIACH SWOBODY. Rys Model układu
Ćwiczenie 7 DRGANIA SWOBODNE UKŁADU O DWÓCH STOPNIACH SWOBODY. Cel ćwiczenia Doświadczalne wyznaczenie częstości drgań własnych układu o dwóch stopniach swobody, pokazanie postaci drgań odpowiadających
Bardziej szczegółowoC d u. Po podstawieniu prądu z pierwszego równania do równania drugiego i uporządkowaniu składników lewej strony uzyskuje się:
Zadanie. Obliczyć przebieg napięcia na pojemności C w sanie przejściowym przebiegającym przy nasępującej sekwencji działania łączników: ) łączniki Si S są oware dla < 0, ) łącznik S zamyka się w chwili
Bardziej szczegółowoPobieranie próby. Rozkład χ 2
Graficzne przedsawianie próby Hisogram Esymaory przykład Próby z rozkładów cząskowych Próby ze skończonej populacji Próby z rozkładu normalnego Rozkład χ Pobieranie próby. Rozkład χ Posać i własności Znaczenie
Bardziej szczegółowoRUCH HARMONICZNY. sin. (r.j.o) sin
RUCH DRGJĄCY Ruch harmoniczny Rodzaje drgań Oscylaor harmoniczny Energia oscylaora harmonicznego Wahadło maemayczne i fizyczne Drgania łumione Drgania wymuszone i zjawisko rezonansu RUCH HRMONICZNY Ruch
Bardziej szczegółowoMetody Lagrange a i Hamiltona w Mechanice
Meody Lagrange a i Hamilona w Mechanice Mariusz Przybycień Wydział Fizyki i Informayki Sosowanej Akademia Górniczo-Hunicza Wykład 7 M. Przybycień (WFiIS AGH) Meody Lagrange a i Hamilona... Wykład 7 1 /
Bardziej szczegółowoRuch płaski. Bryła w ruchu płaskim. (płaszczyzna kierująca) Punkty bryły o jednakowych prędkościach i przyspieszeniach. Prof.
Ruch płaski Ruchem płaskim nazywamy ruch, podczas kórego wszyskie punky ciała poruszają się w płaszczyznach równoległych do pewnej nieruchomej płaszczyzny, zwanej płaszczyzną kierującą. Punky bryły o jednakowych
Bardziej szczegółowoRównania różniczkowe. Lista nr 2. Literatura: N.M. Matwiejew, Metody całkowania równań różniczkowych zwyczajnych.
Równania różniczkowe. Lisa nr 2. Lieraura: N.M. Mawiejew, Meody całkowania równań różniczkowych zwyczajnych. W. Krysicki, L. Włodarski, Analiza Maemayczna w Zadaniach, część II 1. Znaleźć ogólną posać
Bardziej szczegółowoWykład 4 Metoda Klasyczna część III
Teoria Obwodów Wykład 4 Meoda Klasyczna część III Prowadzący: dr inż. Tomasz Sikorski Insyu Podsaw Elekroechniki i Elekroechnologii Wydział Elekryczny Poliechnika Wrocławska D-, 5/8 el: (7) 3 6 fax: (7)
Bardziej szczegółowoWykład FIZYKA I. 2. Kinematyka punktu materialnego. Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak
Wykład FIZYKA I. Kinemayka punku maerialnego Kaedra Opyki i Fooniki Wydział Podsawowych Problemów Techniki Poliechnika Wrocławska hp://www.if.pwr.wroc.pl/~wozniak/fizyka1.hml Miejsce konsulacji: pokój
Bardziej szczegółowoDynamiczne formy pełzania i relaksacji (odprężenia) górotworu
Henryk FILCEK Akademia Górniczo-Hunicza, Kraków Dynamiczne formy pełzania i relaksacji (odprężenia) góroworu Sreszczenie W pracy podano rozważania na ema możliwości wzbogacenia reologicznego równania konsyuywnego
Bardziej szczegółowoPROJEKT nr 1 Projekt spawanego węzła kratownicy. Sporządził: Andrzej Wölk
PROJEKT nr 1 Projek spawanego węzła kraownicy Sporządził: Andrzej Wölk Projek pojedynczego węzła spawnego kraownicy Siły: 1 = 10 3 = -10 Kąy: α = 5 o β = 75 o γ = 75 o Schema węzła kraownicy Dane: Grubość
Bardziej szczegółowoI. KINEMATYKA I DYNAMIKA
piagoras.d.pl I. KINEMATYKA I DYNAMIKA KINEMATYKA: Położenie ciała w przesrzeni można określić jedynie względem jakiegoś innego ciała lub układu ciał zwanego układem odniesienia. Ruch i spoczynek są względne
Bardziej szczegółowoSformułowanie Schrödingera mechaniki kwantowej. Fizyka II, lato
Sformułowanie Schrödingera mechaniki kwanowej Fizyka II, lao 018 1 Wprowadzenie Posać funkcji falowej dla fali de Broglie a, sin sin k 1 Jes o przypadek jednowymiarowy Posać a zosała określona meodą zgadywania.
Bardziej szczegółowoKURS EKONOMETRIA. Lekcja 1 Wprowadzenie do modelowania ekonometrycznego ZADANIE DOMOWE. Strona 1
KURS EKONOMETRIA Lekcja 1 Wprowadzenie do modelowania ekonomerycznego ZADANIE DOMOWE www.erapez.pl Srona 1 Część 1: TEST Zaznacz poprawną odpowiedź (ylko jedna jes prawdziwa). Pyanie 1 Kóre z poniższych
Bardziej szczegółowoPolitechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra Inżynierii Systemów Sterowania. Podstawy Automatyki
Poliechnika Gdańska Wydział Elekroechniki i Auomayki Kaedra Inżynierii Sysemów Serowania Podsawy Auomayki Repeyorium z Podsaw auomayki Zadania do ćwiczeń ermin T15 Opracowanie: Kazimierz Duzinkiewicz,
Bardziej szczegółowo3 Podstawy teorii drgań układów o skupionych masach
3 Podstawy teorii drgań układów o skupionych masach 3.1 Drgania układu o jednym stopniu swobody Rozpatrzmy elementarny układ drgający, nazywany też oscylatorem harmonicznym, składający się ze sprężyny
Bardziej szczegółowoPodstawowe przypadki (stany) obciążenia elementów : 1. Rozciąganie lub ściskanie 2. Zginanie 3. Skręcanie 4. Ścinanie
Podstawowe przypadki (stany) obciążenia elementów : 1. Rozciąganie lub ściskanie 2. Zginanie 3. Skręcanie 4. Ścinanie Rozciąganie lub ściskanie Zginanie Skręcanie Ścinanie 1. Pręt rozciągany lub ściskany
Bardziej szczegółowoTemat VIII. Drgania harmoniczne
Tema VIII Drgania harmoniczne Równanie ruchu F k Siła k m Równanie ruchu sin cos Położenie równowagi w ruchu drgającym Położenie równowagi o akie położenie, w kórym siły wymuszające ruch równoważą się
Bardziej szczegółowoRÓWNANIA RÓŻNICZKOWE WYKŁAD 13
RÓWNANIA RÓŻNICZKOWE WYKŁAD 13 Geomeria różniczkowa Geomeria różniczkowa o dział maemayki, w kórym do badania obieków geomerycznych wykorzysuje się meody opare na rachunku różniczkowym. Obieky geomeryczne
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 4 Badanie stanów nieustalonych w obwodach RL, RC i RLC przy wymuszeniu stałym
ĆWIZENIE 4 Badanie sanów nieusalonych w obwodach, i przy wymuszeniu sałym. el ćwiczenia Zapoznanie się z rozpływem prądów, rozkładem w sanach nieusalonych w obwodach szeregowych, i Zapoznanie się ze sposobami
Bardziej szczegółowoDrgania wiadomości podstawowe
Drgania wiadomości podsawowe Drgania kameronu, silnika łokowego i przekładni zębaej. Drgania Drgania mechaniczne Proces, w kórym pewne wielkości charakerysyczne są funkcjami czasu, zazwyczaj na przemian
Bardziej szczegółowocx siła z jaką element tłumiący działa na to ciało.
Drgania układu o jedny sopniu swobody Rozparzy układ składający się z ciała o asie połączonego z nierucoy podłoże za poocą eleenu sprężysego o współczynniku szywności k oraz eleenu łuiącego o współczynniku
Bardziej szczegółowoPraca domowa nr 1. Metodologia Fizyki. Grupa 1. Szacowanie wartości wielkości fizycznych Zad Stoisz na brzegu oceanu, pogoda jest idealna,
Praca domowa nr. Meodologia Fizyki. Grupa. Szacowanie warości wielkości fizycznych Zad... Soisz na brzegu oceanu, pogoda jes idealna, powierze przeźroczyse; proszę oszacować jak daleko od Ciebie znajduje
Bardziej szczegółowover b drgania harmoniczne
ver-28.10.11 b drgania harmoniczne drgania Fourier: częsość podsawowa + składowe harmoniczne N = n=1 A n cos nω n Fig (...) analiza Fouriera małe drgania E p E E k jeden sopień swobody: E p -A E p A 0
Bardziej szczegółowoPodstawowe człony dynamiczne
Podsawowe człony dynamiczne charakerysyki czasowe. Człon proporcjonalny = 2. Człony całkujący idealny 3. Człon inercyjny = = + 4. Człony całkujący rzeczywisy () = + 5. Człon różniczkujący rzeczywisy ()
Bardziej szczegółowoDobór przekroju żyły powrotnej w kablach elektroenergetycznych
Dobór przekroju żyły powronej w kablach elekroenergeycznych Franciszek pyra, ZPBE Energopomiar Elekryka, Gliwice Marian Urbańczyk, Insyu Fizyki Poliechnika Śląska, Gliwice. Wsęp Zagadnienie poprawnego
Bardziej szczegółowoWyboczenie ściskanego pręta
Wszelkie prawa zastrzeżone Mechanika i wytrzymałość materiałów - instrukcja do ćwiczenia laboratoryjnego: 1. Wstęp Wyboczenie ściskanego pręta oprac. dr inż. Ludomir J. Jankowski Zagadnienie wyboczenia
Bardziej szczegółowoMECHANIKA 2. Drgania punktu materialnego. Wykład Nr 8. Prowadzący: dr Krzysztof Polko
MECHANIKA 2 Wykład Nr 8 Drgania punktu materialnego Prowadzący: dr Krzysztof Polko Wstęp Drgania Okresowe i nieokresowe Swobodne i wymuszone Tłumione i nietłumione Wstęp Drgania okresowe ruch powtarzający
Bardziej szczegółowoWYMAGANIA EDUKACYJNE
GIMNAZJUM NR W RYCZOWIE WYMAGANIA EDUKACYJNE niezbędne do uzyskania poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych z FIZYKI w klasie II gimnazjum sr. 1 4. Jak opisujemy ruch? oblicza średnią
Bardziej szczegółowoWNIOSKOWANIE STATYSTYCZNE
Wnioskowanie saysyczne w ekonomerycznej analizie procesu produkcyjnego / WNIOSKOWANIE STATYSTYCZNE W EKONOMETRYCZNEJ ANAIZIE PROCESU PRODUKCYJNEGO Maeriał pomocniczy: proszę przejrzeć srony www.cyf-kr.edu.pl/~eomazur/zadl4.hml
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA ŚLĄSKA W GLIWICACH WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA i ENERGETYKI INSTYTUT MASZYN i URZĄDZEŃ ENERGETYCZNYCH
POLIECHNIKA ŚLĄSKA W GLIWICACH WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA i ENERGEYKI INSYU MASZYN i URZĄDZEŃ ENERGEYCZNYCH IDENYFIKACJA PARAMERÓW RANSMIANCJI Laboraorium auomayki (A ) Opracował: Sprawdził: Zawierdził:
Bardziej szczegółowoBadanie funktorów logicznych TTL - ćwiczenie 1
adanie funkorów logicznych TTL - ćwiczenie 1 1. Cel ćwiczenia Zapoznanie się z podsawowymi srukurami funkorów logicznych realizowanych w echnice TTL (Transisor Transisor Logic), ich podsawowymi paramerami
Bardziej szczegółowoWYKŁAD FIZYKAIIIB 2000 Drgania tłumione
YKŁD FIZYKIIIB Drgania łumione (gasnące, zanikające). F siła łumienia; r F r b& b współczynnik łumienia [ Nm s] m & F m & && & k m b m F r k b& opis różnych zjawisk izycznych Niech Ce p p p p 4 ± Trzy
Bardziej szczegółowoSilniki cieplne i rekurencje
6 FOTO 33, Lao 6 Silniki cieplne i rekurencje Jakub Mielczarek Insyu Fizyki UJ Chciałbym Pańswu zaprezenować zagadnienie, kóre pozwala, rozważając emaykę sprawności układu silników cieplnych, zapoznać
Bardziej szczegółowoWYBRANE DZIAŁY ANALIZY MATEMATYCZNEJ. Wykład VII Przekształcenie Fouriera.
7. Całka Fouriera w posaci rzeczywisej. Wykład VII Przekszałcenie Fouriera. Doychczas rozparywaliśmy szeregi Fouriera funkcji w ograniczonym przedziale [ l, l] lub [ ] Teraz pokażemy analogicznie przedsawienie
Bardziej szczegółowo( 3 ) Kondensator o pojemności C naładowany do różnicy potencjałów U posiada ładunek: q = C U. ( 4 ) Eliminując U z równania (3) i (4) otrzymamy: =
ROZŁADOWANIE KONDENSATORA I. el ćwiczenia: wyznaczenie zależności napięcia (i/lub prądu I ) rozładowania kondensaora w funkcji czasu : = (), wyznaczanie sałej czasowej τ =. II. Przyrządy: III. Lieraura:
Bardziej szczegółowoSzeregi Fouriera. Powyższe współczynniki można wyznaczyć analitycznie z następujących zależności:
Trygonomeryczny szereg Fouriera Szeregi Fouriera Każdy okresowy sygnał x() o pulsacji podsawowej ω, spełniający warunki Dirichlea:. całkowalny w okresie: gdzie T jes okresem funkcji x(), 2. posiadający
Bardziej szczegółowodrgania h armoniczne harmoniczne
ver-8..7 drgania harmoniczne drgania Fourier: częsość podsawowa + składowe harmoniczne () An cos( nω + ϕ n ) N n Fig (...) analiza Fouriera małe drgania E p E E k E p ( ) jeden sopień swobody: -A A E p
Bardziej szczegółowoSpis treści. Wstęp Część I STATYKA
Spis treści Wstęp... 15 Część I STATYKA 1. WEKTORY. PODSTAWOWE DZIAŁANIA NA WEKTORACH... 17 1.1. Pojęcie wektora. Rodzaje wektorów... 19 1.2. Rzut wektora na oś. Współrzędne i składowe wektora... 22 1.3.
Bardziej szczegółowoLista nr Znaleźć rozwiązania ogólne następujących równań różniczkowych: a) y = y t,
RÓWNANIA RÓŻNICZKOWE ZWYCZAJNE B Lisa nr 1 1. Napisać równanie różniczkowe, jakie spełnia napięcie u = u() na okładkach kondensaora w obwodzie zawierającym połączone szeregowo oporność R i pojemność C,
Bardziej szczegółowoEKONOMETRIA wykład 2. Prof. dr hab. Eugeniusz Gatnar.
EKONOMERIA wykład Prof. dr hab. Eugeniusz Ganar eganar@mail.wz.uw.edu.pl Przedziały ufności Dla paramerów srukuralnych modelu: P bˆ j S( bˆ z prawdopodobieńswem parameru b bˆ S( bˆ, ( m j j j, ( m j b
Bardziej szczegółowoDrgania elektromagnetyczne obwodu LCR
Ćwiczenie 61 Drgania elekromagneyczne obwodu LCR Cel ćwiczenia Obserwacja drgań łumionych i przebiegów aperiodycznych w obwodzie LCR. Pomiar i inerpreacja paramerów opisujących obserwowane przebiegi napięcia
Bardziej szczegółowoDRGANIA ELEMENTÓW KONSTRUKCJI
DRGANIA ELEMENTÓW KONSTRUKCJI (Wprowadzenie) Drgania elementów konstrukcji (prętów, wałów, belek) jak i całych konstrukcji należą do ważnych zagadnień dynamiki konstrukcji Przyczyna: nawet niewielkie drgania
Bardziej szczegółowoCałka nieoznaczona Andrzej Musielak Str 1. Całka nieoznaczona
Całka nieoznaczona Andrzej Musielak Sr Całka nieoznaczona Całkowanie o operacja odwrona do liczenia pochodnych, zn.: f()d = F () F () = f() Z definicji oraz z abeli pochodnych funkcji elemenarnych od razu
Bardziej szczegółowo4.2. Obliczanie przewodów grzejnych metodą dopuszczalnego obciążenia powierzchniowego
4.. Obliczanie przewodów grzejnych meodą dopuszczalnego obciążenia powierzchniowego Meodą częściej sosowaną w prakyce projekowej niż poprzednia, jes meoda dopuszczalnego obciążenia powierzchniowego. W
Bardziej szczegółowoO 2 O 1. Temat: Wyznaczenie przyspieszenia ziemskiego za pomocą wahadła rewersyjnego
msg M 7-1 - Temat: Wyznaczenie przyspieszenia ziemskiego za pomocą wahadła rewersyjnego Zagadnienia: prawa dynamiki Newtona, moment sił, moment bezwładności, dynamiczne równania ruchu wahadła fizycznego,
Bardziej szczegółowoWykład 6. Badanie dynamiki zjawisk
Wykład 6 Badanie dynamiki zjawisk Krzywa wieża w Pizie 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 y 4,9642 4,9644 4,9656 4,9667 4,9673 4,9688 4,9696 4,9698 4,9713 4,9717 4,9725 4,9742 4,9757 Szeregiem czasowym nazywamy
Bardziej szczegółowoKrzywe na płaszczyźnie.
Krzwe na płaszczźnie. Współrzędne paramerczne i biegunowe. Współrzędne biegunowe. Dan jes punk O, zwan biegunem, kór sanowi począek półprosej, zwanej półosią. Dowoln punk P na płaszczźnie można opisać
Bardziej szczegółowoUkład kierowniczy. Potrzebę stosowania układu kierowniczego ze zwrotnicami przedstawia poniższy rysunek:
1 Układ kierowniczy Potrzebę stosowania układu kierowniczego ze zwrotnicami przedstawia poniższy rysunek: Definicja: Układ kierowniczy to zbiór mechanizmów umożliwiających kierowanie pojazdem, a więc utrzymanie
Bardziej szczegółowoRys.1. Podstawowa klasyfikacja sygnałów
Kaedra Podsaw Sysemów echnicznych - Podsawy merologii - Ćwiczenie 1. Podsawowe rodzaje i ocena sygnałów Srona: 1 1. CEL ĆWICZENIA Celem ćwiczenia jes zapoznanie się z podsawowymi rodzajami sygnałów, ich
Bardziej szczegółowoROCZNIKI INŻYNIERII BUDOWLANEJ ZESZYT 7/2007 Komisja Inżynierii Budowlanej Oddział Polskiej Akademii Nauk w Katowicach
ROZNIKI INŻYNIERII BUDOWLANEJ ZESZYT 7/007 Komisja Inżynierii Budowlanej Oddział Polskiej Akademii Nauk w Kaowicach WYZNAZANIE PARAMETRÓW FUNKJI PEŁZANIA DREWNA W UJĘIU LOSOWYM * Kamil PAWLIK Poliechnika
Bardziej szczegółowoĆwiczenie M-2 Pomiar przyśpieszenia ziemskiego za pomocą wahadła rewersyjnego Cel ćwiczenia: II. Przyrządy: III. Literatura: IV. Wstęp. l Rys.
Ćwiczenie M- Pomiar przyśpieszenia ziemskiego za pomocą wahadła rewersyjnego. Cel ćwiczenia: pomiar przyśpieszenia ziemskiego przy pomocy wahadła fizycznego.. Przyrządy: wahadło rewersyjne, elektroniczny
Bardziej szczegółowoCzęść I. MECHANIKA. Wykład KINEMATYKA PUNKTU MATERIALNEGO. Ruch jednowymiarowy Ruch na płaszczyźnie i w przestrzeni.
Część I. MECHANIKA Wykład.. KINEMATYKA PUNKTU MATERIALNEGO Ruch jednowymiarowy Ruch na płaszczyźnie i w przesrzeni 1 KINEMATYKA PUNKTU MATERIALNEGO KINEMATYKA zajmuje się opisem ruchu ciał bez rozparywania
Bardziej szczegółowoPrzykład 1 Dany jest płaski układ czterech sił leżących w płaszczyźnie Oxy. Obliczyć wektor główny i moment główny tego układu sił.
Przykład 1 Dany jest płaski układ czterech sił leżących w płaszczyźnie Oxy Obliczyć wektor główny i moment główny tego układu sił. Wektor główny układu sił jest równy Moment główny układu wynosi Przykład
Bardziej szczegółowoPodstawy elektrotechniki
Wydział Mechaniczno-Energeyczny Podsawy elekroechniki Prof. dr hab. inż. Juliusz B. Gajewski, prof. zw. PWr Wybrzeże S. Wyspiańskiego 27, 50-370 Wrocław Bud. A4 Sara kołownia, pokój 359 Tel.: 7 320 320
Bardziej szczegółowoDrgania poprzeczne belki numeryczna analiza modalna za pomocą Metody Elementów Skończonych dr inż. Piotr Lichota mgr inż.
Drgania poprzeczne belki numeryczna analiza modalna za pomocą Metody Elementów Skończonych dr inż. Piotr Lichota mgr inż. Joanna Szulczyk Politechnika Warszawska Instytut Techniki Lotniczej i Mechaniki
Bardziej szczegółowoWYKORZYSTANIE TESTU OSTERBERGA DO STATYCZNYCH OBCIĄŻEŃ PRÓBNYCH PALI
Prof. dr hab.inż. Zygmun MEYER Poliechnika zczecińska, Kaedra Geoechniki Dr inż. Mariusz KOWALÓW, adres e-mail m.kowalow@gco-consul.com Geoechnical Consuling Office zczecin WYKORZYAIE EU OERERGA DO AYCZYCH
Bardziej szczegółowoE k o n o m e t r i a S t r o n a 1. Nieliniowy model ekonometryczny
E k o n o m e r i a S r o n a Nieliniowy model ekonomeryczny Jednorównaniowy model ekonomeryczny ma posać = f( X, X,, X k, ε ) gdzie: zmienna objaśniana, X, X,, X k zmienne objaśniające, ε - składnik losowy,
Bardziej szczegółowoPodstawowe wyidealizowane elementy obwodu elektrycznego Rezystor ( ) = ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( τ ) i t i t u ( ) u t u t i ( ) i t. dowolny.
Tema. Opracował: esław Dereń Kaedra Teorii Sygnałów Insyu Telekomunikacji Teleinformayki i Akusyki Poliechnika Wrocławska Prawa auorskie zasrzeżone Podsawowe wyidealizowane elemeny obwodu elekrycznego
Bardziej szczegółowoWPŁYW PODATNOŚCI GŁÓWKI SZYNY NA ROZKŁAD PRZEMIESZCZEŃ WZDŁUŻNYCH PRZY HAMOWANIU POCIĄGU 1
A R C H I W U M I N S T Y T U T U I N Ż Y N I E R I I L Ą D O W E J Nr 5 ARCHIVES OF INSTITUTE OF CIVIL ENGINEERING 017 WPŁYW PODATNOŚCI GŁÓWKI SZYNY NA ROZKŁAD PRZEMIESZCZEŃ WZDŁUŻNYCH PRZY HAMOWANIU
Bardziej szczegółowoMatematyka ubezpieczeń majątkowych r. ma złożony rozkład Poissona. W tabeli poniżej podano rozkład prawdopodobieństwa ( )
Zadanie. Zmienna losowa: X = Y +... + Y N ma złożony rozkład Poissona. W abeli poniżej podano rozkład prawdopodobieńswa składnika sumy Y. W ejże abeli podano akże obliczone dla k = 0... 4 prawdopodobieńswa
Bardziej szczegółowoy 1 y 2 = f 2 (t, y 1, y 2,..., y n )... y n = f n (t, y 1, y 2,..., y n ) f 1 (t, y 1, y 2,..., y n ) y = f(t, y),, f(t, y) =
Uk lady równań różniczkowych Pojȩcia wsȩpne Uk ladem równań różniczkowych nazywamy uk lad posaci y = f (, y, y 2,, y n ) y 2 = f 2 (, y, y 2,, y n ) y n = f n (, y, y 2,, y n ) () funkcje f j, j =, 2,,
Bardziej szczegółowoPOMIAR PARAMETRÓW SYGNAŁOW NAPIĘCIOWYCH METODĄ PRÓKOWANIA I CYFROWEGO PRZETWARZANIA SYGNAŁU
Pomiar paramerów sygnałów napięciowych. POMIAR PARAMERÓW SYGNAŁOW NAPIĘCIOWYCH MEODĄ PRÓKOWANIA I CYFROWEGO PRZEWARZANIA SYGNAŁU Cel ćwiczenia Poznanie warunków prawidłowego wyznaczania elemenarnych paramerów
Bardziej szczegółowoDYNAMICZNE MODELE EKONOMETRYCZNE
DYNAMICZNE MODELE EKONOMETRYCZNE IX Ogólnopolskie Seminarium Naukowe, 6 8 września 005 w Toruniu Kaedra Ekonomerii i Saysyki, Uniwersye Mikołaja Kopernika w Toruniu Pior Fiszeder Uniwersye Mikołaja Kopernika
Bardziej szczegółowoGEOTECHNIKA KIERUNEK GEODEZJA I KARTOGRAFIA. 9. MODELE REOLOGICZNE GRUNTÓW I SKAŁ Monika Bartlewska
9.. Modele reologiczne 9. MODEE REOOGICZNE GRUNTÓW I KAŁ Monika Barlewska W poprzednim rozdziale przyjęliśmy założenie, że szkiele grunowy jes ciałem nieodkszałcalnym, a jeżeli dopuszczamy jakieś odkszałcenia
Bardziej szczegółowoWojewódzki Konkurs Matematyczny dla uczniów gimnazjów. Etap szkolny 5 listopada 2013 Czas 90 minut
Wojewódzki Konkurs Maemayczny dla uczniów gimnazjów. Eap szkolny 5 lisopada 2013 Czas 90 minu ZADANIA ZAMKNIĘTE Zadanie 1. (1 punk) Liczby A = 0, 99, B = 0, 99 2, C = 0, 99 3, D = 0, 99, E=0, 99 1 usawiono
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE NR 43 U R I (1)
ĆWCZENE N 43 POMY OPO METODĄ TECHNCZNĄ Cel ćwiczenia: wyznaczenie warości oporu oporników poprzez pomiary naężania prądu płynącego przez opornik oraz napięcia na oporniku Wsęp W celu wyznaczenia warości
Bardziej szczegółowoANALIZA, PROGNOZOWANIE I SYMULACJA / Ćwiczenia 1
ANALIZA, PROGNOZOWANIE I SYMULACJA / Ćwiczenia 1 mgr inż. Żanea Pruska Maeriał opracowany na podsawie lieraury przedmiou. Zadanie 1 Firma Alfa jes jednym z głównych dosawców firmy Bea. Ilość produku X,
Bardziej szczegółowoDrgania - zadanka. (b) wyznacz maksymalne położenie, prędkość i przyspieszenie ciała,
Zadania do przeliczenia na lekcji. Drgania - zadanka 1. Ciało o masie m = 0.5kg zawieszono na nieważkiej nitce o długości l = 1m a następne wychylono o 2cm z położenia równowagi (g = 10 m s 2), (a) oblicz
Bardziej szczegółowoCiężar Rozmiar D i D e L o L 1 t F kg/1000 szt. Nr kat.
PODKŁADKI DOCISKOWE SB, DIN 6796 L o s D e Podkładka zabezpieczająca dużej rwałości Zgodny z normą DIN 6796 nasze podkładki dociskowe są odpowiednio zwymiarowane i zaprojekowane do użycia w połączeniach
Bardziej szczegółowoKinematyka W Y K Ł A D I. Ruch jednowymiarowy. 2-1 Przemieszczenie, prędkość. x = x 2 - x x t
Wykład z fizyki. Pior Posmykiewicz W Y K Ł A D I Ruch jednowymiarowy Kinemayka Zaczniemy wykład z fizyki od badania przedmioów będących w ruchu. Dział fizyki, kóry zajmuje się badaniem ruchu ciał bez wnikania
Bardziej szczegółowoZasady dynamiki Newtona. Pęd i popęd. Siły bezwładności
Zasady dynamiki Newtona Pęd i popęd Siły bezwładności Copyright by pleciuga@o2.pl Inercjalne układy odniesienia Układy inercjalne to takie układy odniesienia, względem których wszystkie ciała nie oddziałujące
Bardziej szczegółowoDYNAMIKA KONSTRUKCJI BUDOWLANYCH
DYNAMIKA KONSTRUKCJI BUDOWLANYCH Roman Lewandowski Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej, Poznań 2006 Książka jest przeznaczona dla studentów wydziałów budownictwa oraz inżynierów budowlanych zainteresowanych
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 2. BADANIE WAHADEŁ SPRZĘŻONYCH.
ĆWICZENIE BADANIE WAHADEŁ SPRZĘŻONYCH Wahadło sprzężone Weźmy pod uwagę układ złożony z dwóch wahadeł o długościach połączonych sprężyną o współczynniku kierującym k Rys Na wahadło działa siła będąca składową
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM ELEKTROAKUSTYKI. ĆWICZENIE NR 1 Drgania układów mechanicznych
LABORATORIUM ELEKTROAKUSTYKI ĆWICZENIE NR Drgania układów mechanicznych Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z właściwościami układów drgających oraz metodami pomiaru i analizy drgań. W ramach
Bardziej szczegółowoPrzykład 9.2. Wyboczenie słupa o dwóch przęsłach utwierdzonego w fundamencie
rzykład 9.. Wyboczenie słupa o dwóch przęsłach utwierdzonego w undamencie Wyznaczyć wartość krytyczną siły obciążającej głowicę słupa, dla słupa przebiegającego w sposób ciągły przez dwie kondygnacje budynku.
Bardziej szczegółowoRówna Równ n a i n e i ru r ch u u ch u po tor t ze (równanie drogi) Prędkoś ędkoś w ru r ch u u ch pros pr t os ol t i ol n i io i wym
Mechanika ogólna Wykład nr 14 Elementy kinematyki i dynamiki 1 Kinematyka Dział mechaniki zajmujący się matematycznym opisem układów mechanicznych oraz badaniem geometrycznych właściwości ich ruchu, bez
Bardziej szczegółowoi j k Oprac. W. Salejda, L. Bujkiewicz, G.Harań, K. Kluczyk, M. Mulak, J. Szatkowski. Wrocław, 1 października 2015
WM-E; kier. MBM, lisa za. nr. p. (z kary przemiou): Rozwiązywanie zaań z zakresu: ransformacji ukłaów współrzęnych, rachunku wekorowego i różniczkowo-całkowego o kursu Fizyka.6, r. ak. 05/6; po koniec
Bardziej szczegółowoWykład 6. Badanie dynamiki zjawisk
Wykład 6 Badanie dynamiki zjawisk TREND WYODRĘBNIANIE SKŁADNIKÓW SZEREGU CZASOWEGO 1. FUNKCJA TRENDU METODA ANALITYCZNA 2. ŚREDNIE RUCHOME METODA WYRÓWNYWANIA MECHANICZNEGO średnie ruchome zwykłe średnie
Bardziej szczegółowoKarta (sylabus) modułu/przedmiotu Mechanika i Budowa Maszyn Studia drugiego stopnia
Karta (sylabus) modułu/przedmiotu Mechanika i Budowa Maszyn Studia drugiego stopnia Przedmiot: Mechanika analityczna Rodzaj przedmiotu: Obowiązkowy Kod przedmiotu: MBM 2 S 0 1 02-0_1 Rok: 1 Semestr: 1
Bardziej szczegółowoDrgania układu o wielu stopniach swobody
Drgania układu o wielu stopniach swobody Rozpatrzmy układ składający się z n ciał o masach m i (i =,,..., n, połączonych między sobą i z nieruchomym podłożem za pomocą elementów sprężystych o współczynnikach
Bardziej szczegółowoĆw. S-II.2 CHARAKTERYSTYKI SKOKOWE ELEMENTÓW AUTOMATYKI
Dr inż. Michał Chłędowski PODSAWY AUOMAYKI I ROBOYKI LABORAORIUM Ćw. S-II. CHARAKERYSYKI SKOKOWE ELEMENÓW AUOMAYKI Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jes zapoznanie się z pojęciem charakerysyki skokowej h(),
Bardziej szczegółowoPojęcia podstawowe 1
Tomasz Lubera Pojęcia podsawowe aa + bb + dd + pp + rr + ss + Kineyka chemiczna dział chemii fizycznej zajmujący się przebiegiem reakcji chemicznych w czasie, ich mechanizmami oraz wpływem różnych czynników
Bardziej szczegółowoOBLICZANIE KÓŁK ZĘBATYCH
OBLICZANIE KÓŁK ZĘBATYCH koło podziałowe linia przyporu P R P N P O koło podziałowe Najsilniejsze zginanie zęba następuje wówczas, gdy siła P N jest przyłożona u wierzchołka zęba. Siłę P N można rozłożyć
Bardziej szczegółowoPROGNOZOWANIE I SYMULACJE. mgr Żaneta Pruska. Ćwiczenia 2 Zadanie 1
PROGNOZOWANIE I SYMULACJE mgr Żanea Pruska Ćwiczenia 2 Zadanie 1 Firma Alfa jes jednym z głównych dosawców firmy Bea. Ilość produku X, wyrażona w ysiącach wyprodukowanych i dosarczonych szuk firmie Bea,
Bardziej szczegółowoKombinowanie prognoz. - dlaczego należy kombinować prognozy? - obejmowanie prognoz. - podstawowe metody kombinowania prognoz
Noaki do wykładu 005 Kombinowanie prognoz - dlaczego należy kombinować prognozy? - obejmowanie prognoz - podsawowe meody kombinowania prognoz - przykłady kombinowania prognoz gospodarki polskiej - zalecenia
Bardziej szczegółowoWYKORZYSTANIE RACHUNKU WARIACYJNEGO DO ANALIZY WAHAŃ PRODUKCJI W PRZEDSIĘBIORSTWACH
STUDIA I PRACE WYDZIAŁU NAUK EKONOMICZNYCH I ZARZĄDZANIA NR 36, T. 1 Sefan Grzesiak * WYKORZYSTANIE RACHUNKU WARIACYJNEGO DO ANALIZY WAHAŃ PRODUKCJI W PRZEDSIĘBIORSTWACH STRESZCZENIE W arykule podjęo problem
Bardziej szczegółowoPomiar współczynników sprężystości i lepkości skórki ogórka.
Pomiar współczynników sprężysości i lepkości skórki ogórka. Przyrządy. Uniwersalna maszyna wyrzymałościowa serownie esem i rejesracja wyników. Główną częścią maszyny wyrzymałościowej jes czujnik siły umieszczony
Bardziej szczegółowoMETODA SIŁ KRATOWNICA
Część. METDA SIŁ - RATWNICA.. METDA SIŁ RATWNICA Sposób rozwiązywania kratownic statycznie niewyznaczalnych metodą sił omówimy rozwiązują przykład liczbowy. Zadanie Dla kratownicy przedstawionej na rys..
Bardziej szczegółowoBADANIE ZABEZPIECZEŃ CYFROWYCH NA PRZYKŁADZIE PRZEKAŹNIKA KIERUNKOWEGO MiCOM P Przeznaczenie i zastosowanie przekaźników kierunkowych
Ćwiczenie 6 BADANIE ZABEZPIECZEŃ CYFROWYCH NA PRZYKŁADZIE PRZEKAŹNIKA KIERNKOWEGO MiCOM P127 1. Przeznaczenie i zasosowanie przekaźników kierunkowych Przekaźniki kierunkowe, zwane eż kąowymi, przeznaczone
Bardziej szczegółowoWykład 5 Elementy teorii układów liniowych stacjonarnych odpowiedź na dowolne wymuszenie
Wykład 5 Elemeny eorii układów liniowych sacjonarnych odpowiedź na dowolne wymuszenie Prowadzący: dr inż. Tomasz Sikorski Insyu Podsaw Elekroechniki i Elekroechnologii Wydział Elekryczny Poliechnika Wrocławska
Bardziej szczegółowoWyznaczanie przyspieszenia ziemskiego za pomocą wahadła rewersyjnego (Katera)
Politechnika Łódzka FTMS Kierunek: nformatyka rok akademicki: 2008/2009 sem. 2. Termin: 6 V 2009 Nr. ćwiczenia: 112 Temat ćwiczenia: Wyznaczanie przyspieszenia ziemskiego za pomocą wahadła rewersyjnego
Bardziej szczegółowoCHEMIA KWANTOWA Jacek Korchowiec Wydział Chemii UJ Zakład Chemii Teoretycznej Zespół Chemii Kwantowej Grupa Teorii Reaktywności Chemicznej
CHEMI KWTOW CHEMI KWTOW Jacek Korchowiec Wydział Chemii UJ Zakład Chemii Teoreycznej Zespół Chemii Kwanowej Grupa Teorii Reakywności Chemicznej LITERTUR R. F. alewajski, Podsawy i meody chemii kwanowej:
Bardziej szczegółowoRUCH HARMONICZNY. sin. (r.j.o) sin
RUCH DRGAJĄCY Ruch harmoniczny Rodzaje drgań Oscylator harmoniczny Energia oscylatora harmonicznego Wahadło matematyczne i fizyczne Drgania tłumione Drgania wymuszone i zjawisko rezonansu Politechnika
Bardziej szczegółowo