RZEPAK OZIMY Powierzchnia pojedynczego poletka do zbioru WSTĘP

Transkrypt

1

2

3 RZEPAK OZIMY 2009 WSTĘP Opracowanie zawiera wyniki odmianowych doświadczeń porejestrowych z rzepakiem ozimym przeprowadzonych w sezonie 2008/2009 na tle wyników 2007/2008 w stacjach i punktach doświadczalnych oceny odmian, a także w innych instytucjach spoza Oceny Odmian (rys. 1). Wyniki doświadczeń porejestrowych (WPDO) są przeznaczone dla hodowców, producentów oraz przetwórców nasion rzepaku. Z uwagi na szeroki krąg odbiorców i na ich zróżnicowaną wiedzę fachową, opracowanie zawiera wprowadzenie do problematyki przedstawionej w tabelach. W doświadczeniach uczestniczyły wyłącznie odmiany podwójnie ulepszone ( 00 ) populacyjne i mieszańcowe wpisane do krajowego rejestru, a także pięć odmian ze Wspólnotowego Katalogu Odmian Roślin Rolniczych (CCA), które wcześniej uzyskały pozytywne wyniki w doświadczeniach rozpoznawczych w wybranych województwach. Wspólnym elementem doświadczeń PDO Z i M (a także doświadczeń wstępnych i rejestrowych) są te same odmiany wzorcowe, corocznie wyznaczane przez COBO- RU. W sezonach 2007/2008 i 2008/2009 wzorzec tworzyły odmiany populacyjne: Californium, Castille, Casoar. Symbolem F 1 oznaczono odmiany mieszańcowe zrestorowane, a znakiem F 1z odmiany mieszańcowe złożone (tab. 1). Przedstawione w niniejszym zeszycie wyniki uzyskano z doświadczeń polowych założonych 1) i prowadzonych wg zaktualizowanej metodyki. W 20 doświadczeniach uczestniczyły 42 odmiany wyznaczone przez COBORU (ortogonalna seria krajowa Z ), a w 27 doświadcze- badano mniej liczne zestawy odmian niach wyznaczone przez Wojewódzkie Zespoły PDO (seria M ). Spośród odmian z krajowego rejestru 13 odmian (Amor, Bosman, Bristol, Capio, Carina, Cazek, Contact, Kana, Lirajet, Marita, Rasmus. Spencer, Wotan) nie było badanych w dwóch ostatnich, lub więcej sezonach i nie zostały uwzględnione w syntezie. Pominięto również wyniki odmian Bazyl, Dante, ES Astrid, Forza, Elektra, Extrem, i Pomorzanin badanych jedynie w kilku miejscowościach. W doświadczeniach PDO w zależności od potrzeb dopuszcza się ograniczone stosowanie fungicydów i regulatorów wzrostu. W przyszłości proponuje się znaczne ograniczenie chemicznej ochrony roślin. Odmiany wysiano w zagęszczeniu kiełkujących nasion na 1 m 2. Nasiona zaprawiono centralnie zaprawami Chinook 200 FS i Sarfun T 450 FS. Powierzchnia pojedynczego poletka do zbioru wynosiła od 12 do15 m. Zaprezentowane 2 wyniki plonowania odmian przeliczono na wilgotność bazową 9%, jaka obowiązuje w obrocie międzynarodowym i od roku zbioru 2009 także we wszystkich doświadczeniach COBORU. Analizy chemiczne nasion wykonane w Laboratorium Chemiczno-Technologicznym w Stacji Doświadczalnej Oceny Odmian w Słupi Wielkiej obejmowały oznaczenie zawartości tłuszczu oraz kontrolę zawartości glukozynolanów w nasionach uzyskanych ze zbioru. Warunki doświadczeń oraz ważniejsze oceny i pomiary dla obowiązujących wzorców przedstawiono w tabelach 2 i 3. Doświadczenia założono w miarę możliwości, w terminach agrotechnicznych dla rejonów lub z opóźnieniem. Wschody roślin były dość dobre, podobne jak w poprzednich sezonach. W okresie przedzimowym rośliny rzepaku wytworzyły od 5 do 15 liści rozetowych, przy wysokości łanu od 5 do 42 cm. Przezimowanie roślin było bardzo dobre, tak pod względem stopnia uszkodzenia rozet, jak i wypadów roślin. Pozimowe straty roślin obserwowano jedynie w Spytkówkach (4%) i Ruskiej Wsi (2%) dla których podano wyniki odmianowe. Miesiąc kwiecień i dwie pierwsze dekady maja charakteryzowały się dużym niedoborem opadów, przy dość wysokiej temperaturze powietrza. Początek kwitnienia, w poszczególnych doświadczeniach, notowano od 16 kwietnia do 3 maja. W okresie kwitnienia rzepaku, za wyjątkiem Pomorza Zachodniego, występowały tylko niewielkie opady deszczu. Dopiero po zakończeniu kwitnienia, około połowy maja, w wielu miejscowościach realizujących doświadczenia wystąpiły opady deszczu. Duże ilości opadów odnotowano w czerwcu oraz w pierwszej i drugiej dekadzie lipca. Deszcze, które wystąpiły od połowy lipca opóźniały i utrudniały zbiór dojrzałego rzepaku. Przebieg pogody w roku 2009 okazał się korzystniejszy dla odmian późniejszych. Niedobór opadów w okresie kwitnienia ograniczył wzrost roślin. Jednocześnie przyczynił się do ograniczonego wystąpienia chorób, które w umiarkowanym zakresie porażały rośliny rzepaku (pomimo nie stosowania ochrony fungicydowej). Do oceny porażenia odmian przez choroby przyjęto dziesięć doświadczeń z wyraźnymi objawami zgnilizny twardzikowej, siedem z porażeniem podstawy łodyg, trzy z porażeniem łodyg przez suchą zgniliznę i dwanaście z wyraźnymi symptomami czerni krzyżowych. Podczas wegetacji zdyskwalifikowano doświadczenie w Ulhówku, a w trakcie opracowa-

4 - 4 - nia pominięto mało wiarygodne wyniki doświadczeń w Krościnie Małej i Modzurowie. Plon nasion wzorca (przy 9% wilgotności) wyniósł od 27,1 dt z ha w Tomaszowie (straty od gradobicia) do 66,0 dt w Śremie Wójtostwie. W roku 2009 plon nasion był większy o 3,5% niż w roku 2008, przy dużej zawartości tłuszczu (45, 9%) ) Rzepak. Metodyka badania wartości gospodarczej odmian (WGO), COBORU, NR/P/2/2008, Słupia Wielka 2008 Objaśnienia skali 9 stopniowej (dotyczą tabel wynikowych): 9 oznacza stan rolniczo najlepszy (najkorzystniejszy), 5 średni, 1 najgorszy (najmniej korzystny)

5 - 5 - Tabela 1 RZEPAK OZIMY. Odmiany i doświadczenia. Lata zbioru: 2009 i 2008 Lp. Odmiany Rok wpisu do krajowego rejestru Hodowca masa 1000 nasion Materiał siewny zdolność kiełkowania (g) (%) populacyjne 1 Adriana 2008 Nickerson International Research SNC FR 6, Bakara 2007 HR Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR 4,1 3, Baros 2005 Norddeutsche Pflanzenzucht DE 4,6 5, Bazyl 2001 HR Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR 4,2 4, Bellevue 2008 RAPS GbR Saatzucht Lundsgaard DE 4, Bogart 2008 HR Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR 4, Bojan 2004 HR Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR 4,8 3, Brise 2006 Deutsche Saatveredelung AG DE 5,2 5, Cabriolet 2004 Monsanto SAS FR 5,2 5, Cadeli 2007 Monsanto SAS FR 5,0 5, Californium 2002 Monsanto SAS FR 4,3 4, Carousel 2003 Monsanto SAS FR 5,2 5, Casoar 2007 Monsanto SAS FR 5,0 5, Castille 2005 Monsanto Technology LLC US 5,2 5, Dante 2004 RAPS GbR saatzucht Lundsgaard DE 4,6 5, Digger 2003 KWS Saat AG DE 6,0 3, ES Astrid 2006 Euralis Semences FR 4,0 4, Libomir 2003 Deutsche Saatveredelung AG DE 5,0 4, Lisek 1998 Deutsche Saatveredelung AG DE 4,1 4, Livius 2004 Deutsche Saatveredelung AG DE 5,0 4, Monolit 2008 HR Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR 5, NK Bold 2008 Syngenta CH 4, NK Fundus 2007 Syngenta CH 5,0 5, NK Pegaz 2008 Syngenta CH 6, Remy 2006 KWS Saat AG DE 4,9 4, Viking 2003 Norddeutsche Pflanzenzucht DE 4,3 4, Wallery 2007 Raps GbR Saatzucht Lundsgaard DE 5,8 4, Winner 2006 Raps GbR Saatzucht Lundsgaard DE 4,8 4, Forza CCA Sarl Adrian Momont UK 4,5 4, mieszańcowe 30 Baldur F Norddeutsche Pflanzenzucht DE 4,4 6, Elektra F RAPS GbR Saatzucht Lundsgaard DE 6,8 6, ES Betty F Euralis Semences FR 4,9 4, ES Saphir F Euralis Semences FR 4,8 5, Exotic F Monsanto Technology LLC US 5, Extend F Monsanto Technology LLC US 3,8 7,

6 - 6 - cd. tabeli Extrem F Monsanto SAS FR 7, Herlules F Raps GbR Saatzucht Lundsgaard DE 5,0 5, Hycolor F Dieckmann GmbH & Co. KG DE 7,9 4, Kaszub F 1z 2001 HR Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR 5,0 5, Kronos F Norddeutsche Pflanzenzucht DE 7,6 5, Nelson F Syngenta CH 4,5 4, NK Octans F Syngenta CH 4, NK Petrol F Syngenta CH 4, Pomorzanin F 1z 2002 HR Strzelce sp.zo.o Grupa IHAR 5,4 5, Taurus F Norddeutsche Pflanzenzucht DE 4,7 4, Rohan F Norddeutsche Pflanzenzucht DE 8, Titan F W van B. Eckendorf GmbH & Co. KG DE 5, Toccata F Syngenta CH 4,8 4, Vectra F Raps GbR Saatzucht Lundsgaard DE 5,0 5, Visby F Norddeutsche Pflanzenzucht DE 9, NK Formula F 1 CCA Syngenta CH 5,7 4, PR 46W09 F 1 CCA Pioneer Hi-Bred Services GmbH AT 4,6 5, PR 46W10 F 1 CCA Pioneer Hi-Bred Services GmbH AT 4,6 4, PR 46W31 F 1 CCA Pioneer Hi-Bred Services GmbH AT 5,1 5, Lata zbioru Bilans doświadczeń: założone zdyskwalifikowane przyjęte do syntezy Kol.1: F 1 odmiana mieszańcowa zrestorowana, F 1z odmiana mieszańcowa złożona o strukturze: mieszaniec męskosterylny 70%, zapylacze 30% (dwie odmiany populacyjne po 15%); Kol.2: CCA odmiany Lp. 29 oraz ze Wspólnotowego Katalogu Odmian Roślin Rolniczych (CCA) badane w niektórych województwach na podstawie wyników doświadczeń rozpoznawczych Kol.3: HR Hodowla Roślin, AT Austria, CH Szwajcaria, DE Niemcy, FR Francja, UK Zjednoczone Królestwo Norddeutsche Pflanzenzucht Norddeutsche Pflanzenzucht Hans-Georg Lembke Syngenta Syngenta Crop Protection AG Seeds Division

7 - 7 - Tabela 2 RZEPAK OZIMY. Warunki polowe i agrotechniczne doświadczeń Wyszczególnienie Sezon wegetacyjny 2009/ / Średnia rolnicza wartość gleb, w 100 o skali IUNG liczba doświadczeń Kompleks przydatności rolniczej gleb: - 1, , brak danych 7 Odczyn gleby (ph w KCl): - zasadowy (powyżej 7,2) obojętny (6,6-7,2) lekko kwaśny (5,6-6,5) kwaśny (ponizej 5,5) 4 - brak danych 2 9 Przedplon: - zboża strączkowe na nasiona mieszanka strączkowo-zbożowa na zielonkę 2 Zaprawa nasienna (stosowana centralnie): - Chinook 200 FS + Sarfun T 450 FS Nawożenie mineralne średnio i (zakres): kg czystego składnika na 1 ha - P 2 O 5 64 (0-120) 93 (0-112) - K 2 O 117 (30-180) 119 (66-160) - N - jesienią 22 (0-68) 21 (0-49) - wiosną 165 (52-210) 159 (95-200) - S - (wczesna wiosna) 41 (7-100) 42 (0-100) liczba doświadczeń Zastosowanie nawozów dolist. z mikroskładnikami: - jeden zabieg dwa zabiegi Zwalczanie chwastów: - bez zwalczania chemicznego 1 - jeden zabieg dwa i więcej zabiegów zwalczanie chwastów jednoliściennych 8 9 Zwalczanie szkodników: jesienią: - jeden zabieg dwa i więcej zabiegów 8 wiosną: - jeden - trzy zabiegi cztery - sześć zabiegów siedem i więcej 4 Zastosowanie fungicydów: - bez ochrony fungicydowej jesienią wiosną: - jeden zabieg dwa i więcej zabiegów 5 8 Zastosowanie regulatorów wzrostu: jesienią 2 7 wiosną: - jeden zabieg dwa i więcej 1 Desykacja roślin przed zbiorem 5 14 Sklejanie łuszczyn: Spodnam 13 Rodzaj zbioru: - jednoetapowy dwuetapowy 1 - Liczba doświadczeń: - założonych - wykorzystanych w syntezie

8 - 8 - Tabela 3 RZEPAK OZIMY. Przebieg wegetacji oraz wyniki ważniejszych pomiarów i ocen dla wzorca. Lata zbioru: 2009, 2008 Wyszczególnienie Termin Sezon wegetacyjny i zakres 2008/ / Siew, data średnio od-do Wschody, data średnio od-do Ocena wyrzędowania, skala 9 o średnio 7,9 7,9 od-do 6,0-9,0 6,0-9,0 Liczba liści na roślinie, szt. średnio 7,8 7,5 od-do 4, Wysokość roślin jesienią, cm średnio od-do Zahamowanie jesiennej wegetacji, data średnio od-do Wznowienie wegetacji, data średnio od -do Stan roślin po zimie, skala 9 o średnio 7,0 7,7 od - do 6,0-9,0 6,0-9,0 Straty mrozowe w obsadzie roślin, % średnio 3 6 od-do Obsada roślin wiosną, szt./m 2 średnio od-do Początek kwitnienia, data średnio od-do Koniec kwitnienia, data średnio od-do Wysokość roślin, cm średnio od-do Dojrzałość techniczna, data średnio od-do Wysokość łanu przed zbiorem, cm średnio od-do Wyleganie, % średnio od-do Zbiór (omłot), data średnio od-do Plon nasion, dt z ha średnio 48,0 46,4 od-do 27,1-66,0 26,0-67,0 Kol. 3-5: daty określają początek wystąpienia faz rozwojowych u odmian wzorcowych

9 - 9 - Tabela 4 RZEPAK OZIMY. Plon nasion i tłuszczu odmian (w odchyleniach od wzorca). Lata zbioru 2009, 2008 Lp. Odmiany Plon nasion przy 9% Liczba doświadczeń Plon tłuszczu wilgotności szt dt z ha Wzorzec ,0 46,4 20,0 18,9 populacyjne 1 Adriana 41 2,3 2,3 2 Bakara ,0-6,2-0,7-2,2 3 Baros ,4-3,7 1,1-0,8 4 Bellevue 39 1,7 2,2 5 Bogart 32 2,4 1,8 6 Bojan ,3-4,4 0,9-1,7 7 Brise ,2 0,6 0,7 0,6 8 Cabriolet ,6 1,2 0,4 1,0 9 Cadeli ,8 0,3 1,9 0,6 10 Californium ,4-1,3-0,1-0,6 11 Carousel ,7-1,3 0,5 0,0 12 Casoar ,8 0,5 0,4 0,3 13 Castille ,3 0,8-0,2 0,3 14 Digger ,1-1,7 0,1-0,8 15 Libormir ,3-1,3 0,3 0,0 16 Lisek ,4-3,3-0,7-1,7 17 Livius ,7-1,1 0,1-0,2 18 Monolit 37 2,5 2,2 19 NK Bold 36 0,6 1,1 20 NK Fundus ,0-1,0 0,8 0,0 21 NK Pegaz 44 2,5 2,2 22 Remy ,4-0,4 1,1 0,1 23 Viking ,1 0,1 0,2 0,3 24 Wallery ,5-1,5 0,9-0,1 25 Winner ,4-2,0 0,4-0,5 mieszańcowe 26 Baldur ,5 4,3 1,7 2,5 27 ES Betty ,3 2,4 2,6 1,3 28 ES Saphir ,8 4,0 2,6 1,9 29 Exotic 34 5,1 2,0 30 Extend ,2 6,6 2,4 2,8 31 Herkules ,6 6,1 3,0 2,7 32 Hycolor 41-5,0 2,8-33 Kaszub ,1-0,5 0,3 0,2 34 Kronos ,7 2,8 1,4 1,0 35 Nelson ,9 6,3 3,0 2,4 36 NK Octans 41 6,5 3,0 37 NK Petrol 42 7,0 3,0 38 Rohan 37 6,5 3,1 39 Taurus ,0-0,6-0,6 40 Toccata ,9 5,5 2,5 2,5 41 Titan ,5 3,7 1,7 2,1 42 Vectra ,5 4,2 3,0 1,9 43 Visby 44 8,2 3,6 44 NK Formula CCA ,3 5,4 45 PR 46W09 CCA ,4 5,2 46 PR 46W10 CCA ,9 3,0 47 PR 46W31 CCA ,2 3,0 Kol. 1: wzorzec: Californium, Castille, Casoar, CCA odmiany z Katalogu Wspólnotowego pozytywnie zweryfikowane w doświadczeniach rozpoznawczych i włączone do PDO Plony tłuszczu wyliczono na średnich plonach nasion odmian z wszystkich doświadczeń (o wilgotności 9%) pomnożonej przez współczynnik 0,91 oraz średnie zawartości tłuszczu dla odmian z 10 lub 13 doświadczeń i podzielonej przez 100 Kol.3: wyniki dla odmian o małej liczbie doświadczeń podano w tabeli 5

10 Tabela 5 RZEPAK OZIMY. Plon nasion odmian w rejonach (odchylenia od wzorca w dt z ha). Lata zbioru: 2009, 2008 Lp. Odmiany I 2009 Liczba doświadczeń Plon nasion II III IV V VI I II III IV V VI I II III IV V VI I II III IV V VI Wzorzec, dt z ha ,0 48,4 53,1 45,4 46,9 45,9 45,4 54,2 52,4 51,5 38,3 42,1 populacyjne 1 Adriana ,2 0,6 0,5 3,6 0,8 7,5 2 Bakara ,3-2,9-2,6-0,5-3,3-1,5-3,4-10,9-6,2-8,0-3,5-8,9 3 Baros ,8 2,6 0,4 5,8 0,0 2,2-3,7-8,1-6,5-0,6-2,1-1,6 4 Bazyl ,1-6,6-10,3-8,7-9,9-4,3-6,9 5 Bellevue ,9 2,3 1,0 2,6 1,2 1,8 6 Bogart ,8 4,4 1,9 2,8 0,6 4,5 7 Bojan ,3-3,1 1,3 2,3-2,0 4,4-2,1-8,0-4,1-3,0-3,8-7,6 8 Brise ,8-4,0-0,4 0,3-1,6 2,8 1,4-3,0 0,2 2,0 1,4 0,0 9 Cabriolet ,4-0,7 0,1 3,1-1,6 5,8 0,3 1,6-0,2-0,5 2,9 5,3 10 Cadeli ,7 1,3 1,4 2,1 0,5 5,1-0,8-1,5 1,5-1,0 1,0-0,4 11 Californium ,4-0,5-1,7 0,0-0,9 1,5 1,5-2,2-3,6-1,9 0,8-3,4 12 Carousel ,5-1,1-2,0 2,1-3,2 1,1 2,4-3,0-1,6-5,5 0,7-2,2 13 Casoar ,0 0,5 1,3-0,4 1,4 0,3-1,5 0,6 1,6 2,6-0,3-0,8 14 Castille ,3 0,0 0,4 0,4-0,5-1,8 0,0 1,5 2,0-0,7-0,5 4,2 15 Dante ,1 1,4-2,2-1,0-2,4-2,3-0,4-0,4 16 Digger ,3 3,2-1,9 3,1-2,2 10,0 2,4-4,2-3,1-2,9-0,5-1,7 17 ES Astrid ,7 2,3-0,8-4,5-6,0-6,2-5,1 18 Libormir ,2-8,0 0,3 1,6-0,9 5,6-1,7-3,7-2,7-3,2 1,5-0,6 19 Lisek ,7 2,7-0,7 0,3-4,1 8,1-3,3-2,1-5,1-4,0-0,9-2,9 20 Livius ,5-2,1-1,0 2,2 1,0-1,0-2,3-2,5-2,5-5,3 4,4-1,9 21 Monolit ,4 5,5 1,3 4,1-0,8 10,2 22 NK Bold ,2 4,5 0,3 1,4-1,4-0,1 23 NK Fundus ,3 0,9 0,4 1,0-3,0 2,6 0,5-3,3-1,1 0,5-1,1-3,0 24 NK Pegaz ,2 4,0 1,5 3,1 1,4 4,7 25 Remy ,4-1,8 1,2 4,2-2,0 4,3-1,2-7,0-0,8-1,4 3,1 0,8 26 Viking ,6-2,6-0,2 3,2-5,1 5,1 0,3-0,9 0,0-2,1 1,6-0,2 27 Wallery ,0-2,7-0,2 0,7-1,8 3,2-2,5-5,9-2,5-0,7 2,6-1,1 28 Winner ,7-12,5-0,8 3,2-1,3 2,7-2,9-2,4-2,9-2,4-0,3-2,7 29 Forza CCA ,3 0,0 1,2-0,6-2,7

11 cd. tabeli mieszańcowe 30 Baldur ,4 5,0 3,6 6,7-1,0 6,4 1,8 2,2 0,9 1,9 7,6 7,2 31 Elektra ,8 0,7 2,3 4,2 1,4 7,8 4,8 32 ES Betty ,1-3,4 5,0 6,7 3,6 7,2 3,3 2,5 1,0 4,8 2,1 2,7 33 ES Saphir ,9 4,3 2,8 8,4 3,5 9,8 2,2 5,1 3,1 1,4 4,9 10,0 34 Exotic ,6 4,0 4,9 7,6 2,4 1,7 35 Extend ,1-2,9 3,0 6,6 4,3 6,1 9,7 5,0 5,5 6,7 7,6 3,6 36 Extre m 2 2, 1 37 Herkules ,4 4,5 7,6 8,9 4,4 7,1 4,1 6,6 7,1-1,1 7,7 4,6 38 Hycolor ,4 2,7 4,8 6,6 3,2 7,0 39 Kaszub ,8-2,8-1,9 2,9-1,3 3,2-2,3-3,7-3,0-2,4 4,4 2,7 40 Kronos ,7 1,5 1,9 6,5 0,5 7,2 4,7-0,8-0,5 3,1 7,8 1,9 41 Nelson ,2 5,7 7,4 8,7 5,3 9,0 5,8 5,7 5,8 6,3 6,5 9,6 42 NK Octans ,5 7,0 8,5 6,6 3,4 6,7 43 NK Petrol ,2 6,4 7,2 8,0 4,4 5,8 44 Pomorzanin ,1-1,1-2,3-6,5-3,1-4,0 0,8-1,6 45 Rohan ,2 3,9 5,2 6,7 2,8 14,8 46 Taurus ,8 4,4 1,7 0,7-3,4-2,5-2,5-0,8 2,3 1,2 47 Titan ,3 2,2 2,1 5,2-0,1 6,6 2,8 3,4 1,8-0,8 7,0 1,8 48 Toccata ,5-1,7 4,9 8,8 1,8 5,0 3,7 7,2 4,3 6,9 5,9 6,6 49 Vectra ,9 8,0 6,7 8,9 3,5 10,8 2,4 3,0 3,8 3,4 5,4 7,2 50 Visby ,0 7,7 8,9 8,0 5,4 10,4 51 NK Formula CCA ,8 5,8 7,2 5,4 52 PR 46W09 CCA ,0 5,3 4,2 7,4 53 PR 46W10 CCA ,2 1,2 1,9 1,1 3,3 54 PR 46W31 CCA ,2 4,3 2,1 Kol.1: wzorzec jak pod tabelą 4 Dane dla odmian z CCA dotyczą następujących województw: Forza Opolskie; NK Formula Zachodniopomorskie, Pomorskie i Wielkopolskie; PR 46W09 Opolskie, Kujawskopomorskie, Wielkopolskie; PR 46W10 Opolskie, Dolnośląskie, Zachachodniopomorskie; PR 46W31 Dolnośląskie, Opolskie

12 Tabela 6 RZEPAK OZIMY. Średnia zawartość glukozynolanów i tłuszczu w nasionach odmian* Lata zbioru 2009, 2008 Lp. Zaw. glukozynolanów Zawartość tłuszczu - przy wilgotności nasion µm/g nasion 9% 0% Odmiany wartości rzeczywiste odchylenia od wzorca Wzorzec 14,0 13,5 41,8 40,8 45,9 44,8 populacyjne 1 Adriana 9,8 44,3 2,8 2 Bakara 9,5 11,3 41,9 41,6,2 0,9 3 Baros 8,3 9,1 43,5 42,5 1,9 1,9 4 Bellevue 13,9 44,6 3,1 5 Bogart 8,3 43,2 1,6 6 Bojan 7,4 10,0 42,5 40,9,8 0,1 7 Brise 11,3 11,3 43,2 41,5 1,6 0,8 8 Cabriolet 10,9 14,4 42,0 41,9 0,3 1,1 9 Cadeli 9,3 12,9 44,0 41,8 2,4 1,0 10 Californium 11,9 12,7 41,8 40,6 0,1-0,2 11 Carousel 8,3 9,6 43,3 42,0 1,7 1,4 12 Casoar 14,3 13,5 41,9 40,9 0,2 0,1 13 Castille 15,9 14,2 41,5 40,7-0,3-0,1 14 Digger 10,0 12,2 41,7 40,4-0,1-0,4 15 Libormir 10,9 10,8 42,1 41,9 0,4 1,1 16 Lisek 6,7 9,1 40,5 39,9-1,3-0,9 17 Livius 7,9 10,9 42,4 41,4 0,7 0,6 18 Monolit 8,1 43,9 2,3 19 NK Bold 10,4 43,5 1,9 20 NK Fundus 9,7 11,2 43,4 41,6 1,8 0,9 21 NK Pegaz 9,3 43,9 2,4 22 Remy 8,2 12,3 42,6 41,2 1,0 0,4 23 Viking 5,2 6,9 42,1 41,3 0,4 0,5 24 Wallery 9,9 10,8 43,1 41,9 1,5 1,2 25 Winner 8,8 11,6 42,8 41,5 1,1 0,8

13 cd. tabeli mieszańcowe 26 Baldur 7,1 8,4 42,9 42,2 1,3 1,6 27 ES Betty 14,2 28,0 42,5 41,4 0,8 0,6 28 ES Saphir 11,2 19,4 42,9 41,2 1,3 0,4 29 Exotic 15,0 41,5-0,3 30 Extend 12,9 15,4 42,1 41,0 0,4 0,2 31 Herkules 8,3 11,6 42,1 41,2 0,3 0,4 32 Hycolor 10,1 43,0 1,3 33 Kaszub 11,7 13,6 42,3 41,7 0,6 1,0 34 Kronos 7,4 8,6 41,4 40,3-0,4-0,5 35 Nelson 16,7 21,7 42,0 40,4 0,2-0,4 36 NK Octans 10,0 42,3 0,6 37 NK Petrol 8,2 41,8 0,1 38 Rohan 6,9 42,4 0,6 39 Taurus -- 12,1 42,8 2,2 40 Titan 7,6 8,0 42,9 41,9 1,3 1,3 41 Toccata 18,4 21,7 42,5 41,3 0,8 0,6 42 Vectra 8,0 10,8 42,2 41,1 0,5 0,4 43 Visby 7,2 42,0 0,3 44 NK Formula CCA 13,7 12,2 43,4 1,8 45 PR 46W09 CCA 9,9 42,6 0,9 46 PR 46W10 CCA 43,5 1,9 47 PR 46W31 CCA 42,2 0,5 Liczba doświadczeń Kol. 1: wzorzec jak pod tabelą 4 Kol.2-4 oznaczenie zawartości glukozynolanów i tluszczu dokonano dla serii ortogonalnej, a dla odmian z CCA tylko z wyznaczonych doświadczeń Kol.2: zawartość sumy glukozynolanów alkenowych i indolowych oznaczono metodą HPLC i podano w mikromolach na gram powietrznie suchych nasion (9% wilgotności) Kol.4: zawartość tłuszczu w nasionach oznaczano przy pomocy Infratecu i krzywej wykalibrowanej metodą Soxhleta i przeliczono na pożądaną wilgotność 9 i 0%.

14 Tabela 7 RZEPAK OZIMY. Przedzimowy rozwój roślin i zimotrwałość odmian (odchylenia od wzorca). Lata zbioru 2009, 2008 Lp. Odmiany Ocena wschodów Wysokość roślin jesienią Ocena roślin po zimie Procent martwych roślin po zimie Wiosenna obsada roślin skala 9 o cm skala 9 o % szt/m Wzorzec 7,9 7, ,0 7, populacyjne 1 Adriana 0,5 2 0, Bakara 0,3 0, ,5-0, Baros 0,4-0, ,1 0, Bellevue 0,3 2-0, Bogart 0,4 2 0, Bojan 0,6 0, ,3 0, Brise 0,3 0, ,0 0, Cabriolet 0,4-0, ,2 0, Cadeli 0,3 0, ,0 0, Californium -0,1 0, ,1-0, Carousel 0,4-0, ,1 0, Casoar 0,1 0, ,1 0, Castille 0,4 0, ,0 0, Digger 0,6 0, ,2 0, Libormir 0,3-0, ,1 0, Lisek 0,2-0, ,3-0, Livius 0,4 0, ,3 0, Monolit 0,6 0, NK Bold 0,3 1-0, NK Pegaz 0,4 2-0, NK Fundus 0,2 0, ,4 0, Remy 0,4-0, ,3 0, Viking 0,6 0, ,1 0, Wallery 0,5 0, ,1 0, Winner 0,3 0, ,1 0,

15 cd. tabeli mieszańcowe 26 Baldur 0,3 0, ,0 0, ES Betty 0,5-0, ,1 0, ES Saphir 0,4-0, ,0 0, Exotic 0,6 3 0, Extend 0,1 0, ,2 0, Herkules 0,4 0, ,2 0, Hycolor 0,6-0,1 3 0, Kaszub 0,6 0, ,1 0, Kronos 0,3 0, ,2 0, Nelson 0,5 0, ,1 0, NK Octans 0,4 2 0, NK Petrol 0,5 3-0, Rohan 0,6 2 0, Taurus 0,3 0, ,3 0, Titan 0,5 0, ,1 0, Toccata 0,2 0, ,1 0, Vectra 0,4-0, ,1 0, Visby 0,5 2 0, NK Formula CCA 0,3 0, ,0 0, PR 46W09 CCA 0,1 0, ,3 0, PR 46W10 CCA 0,2 0, ,3 0, PR 46W31 CCA 0,3 0, ,2 0, Liczba doświadczeń Kol. 1: Wzorzec jak pod tabelą 4

16 Tabela 8 RZEPAK OZIMY. Ważniejsze cechy rolnicze odmian (odchylenia od wzorca). Lata zbioru 2009, 2008 L.p. Początek Dojrzałość Wysokość Wyleganie kwitnienia techniczna roślin łanu Odmiany data cm % Wzorzec populacyjne 1 Adriana Bakara Baros Bellevue Bogart Bojan Brise Cabriolet Cadeli Californium Carousel Casoar Castille Digger Libormir Lisek Livius Monolit NK Bold NK Pegaz NK Fundus Remy Viking Wallery Winner

17 cd. tabeli mieszańcowe 26 Baldur ES Betty ES Saphir Exgold Extend Herkules Hycolor Kaszub Kronos Nelson NK Octans NK Petrol Rohan Taurus Titan Toccata Vectra Visby NK Formula CCA PR 46W09 CCA PR 46W10 CCA PR 46W31 CCA Liczba doświadczeń Kol. 1: wzorzec jak pod tabelą 4 Kol.6 wyleganie określane tylko z wybranych doświadczeń jako wysokość łanu przed zbiorem do wysokości roślin X100

18 Tabela 9 RZEPAK OZIMY. Porażenie odmian chorobami (odchylenia od wzorca). Lata zbioru 2009, 2008 Zgnilizna Sucha zgnilizna Zamieranie Czerń L.p. Odmiany twardzikowa kapustnych podstawy łodyg krzyżowych % roślin porażonych skala 9 o Wzorzec ,6 8,0 populacyjne 1 Adriana ,4 2 Bakara ,2-0,2 3 Baros ,2 0,2 4 Bellevue ,6 5 Bogart ,1 6 Bojan ,4-0,4 7 Brise ,2 0,0 8 Cabriolet ,2-0,4 9 Cadeli ,1-0,2 10 Californium ,3-0,5 11 Carousel ,3 0,2 12 Casoar ,1 0,3 13 Castille ,0 0,4 14 Digger ,1-0,8 15 Libormir ,1 0,2 16 Lisek ,5 0,0 17 Livius ,5-0,1 18 Monolit ,0 19 NK Bold ,2 20 NK Pegaz ,2 21 NK Fundus ,0-0,1 22 Remy ,0 0,4 23 Viking ,5 0,2 24 Wallery ,1-0,1 25 Winner ,0 0,2 mieszańcowe 26 Baldur ,1-0,1 27 ES Betty ,0 0,8 28 ES Saphir ,1 0,1 29 Exotic ,2 30 Extend ,0-0,2 31 Herkules ,3-0,5 32 Hycolor ,1 33 Kaszub ,2-0,1 34 Kronos ,4-0,1 35 Nelson ,2-0,5 36 NK Octans ,6 37 NK Petrol ,0 38 Rohan ,3 39 Taurus ,9 0,5 40 Titan ,4 0,2 41 Toccata ,2 0,4 42 Vectra ,2 0,2 43 Visby ,3 44 NK Formula CCA ,5 45 PR 46W09 CCA ,1-0,3 46 PR 46W10 CCA ,2-0,3 47 PR 46W31 CCA ,1-0,8 Liczba doświadczeń Kol. 1: wzorzec jak pod tabelą 4

19 RZEPAK JARY 2009 WSTĘP W opracowaniu zamieszczono wyniki porejestrowych doświadczeń odmianowych z rzepakiem jarym z roku zbioru Badano w nich odmiany wpisane do krajowego rejestru w latach W doświadczeniach oceniano łącznie 18 odmian, w tym 16 populacyjnych i dwie mieszańcowe (tab. 1). Wzorcem w doświadczeniach były odmiany Clipper, SW Svinto i Larissa. Rezultaty badań uzyskane w roku 2009 przedstawiono na tle wyników z roku Doświadczenia założono w 12 stacjach i punktach doświadczalnych oceny odmian oraz w Oddziale Hodowli Roślin Strzelce Grupa IHAR, w Małyszynie (rys. 1). 1) Badania prowadzono według metodyki opracowanej w Centralnym Ośrodku. Określono w niej ogólne i szczegółowe zasady zakładania i prowadzenia doświadczeń, a także zakres i sposób przeprowadzania pomiarów i obserwacji oraz sposób ich dokumentowania. Przy zakładaniu doświadczeń zastosowano układ 1 rozkładalny oraz cztery powtórzenia. Powierzchnia poletka do siewu netto wynosiła 16,5 m 2. Na 1 m 2 wysiewano 120 nasion. Przedplonem były przeważnie zboża, a także rośliny okopowe. Zbiór nasion w poszczególnych doświadczeniach przeprowadzano z niejednakowej powierzchni, która wynosiła 13,5-16,5 m 2. Plon nasion obliczono przy wilgotności 9%. W tabeli 1 podano ogólne informacje odnośnie do badanych odmian oraz liczby doświadczeń. W tabeli 2 zebrano dane dotyczące podstawowych warunków prowadzenia doświadczeń, natomiast w tabeli 3 przedstawiono daty siewu, zbioru oraz ważniejszych faz rozwojowych i wybranych cech rolniczych. W kolejnych tabelach zamieszczono wyniki cech rolniczych dla badanych odmian (plon nasion i tłuszczu, zawartość tłuszczu i glukozynolanów w nasionach, pomiary i obserwacje polowe). Podana, u dołu każdej tabeli wynikowej liczba doświadczeń oznacza maksimum wykorzystanych obserwacji lub pomiarów i odnosi się najczęściej tylko do odmian wzorcowych. Siew nasion w większości miejscowości wykonano w pierwszej dekadzie kwietnia, a trzy doświadczenia założono w drugiej dekadzie tego miesiąca, średnio około tydzień wcześniej niż w roku W kilku doświadczeniach, ze względu na duży deficyt opadów po siewie, obserwowano wydłużone i nierównomierne wschody ) Rzepak. Metodyka badania wartości gospodarczej odmian (WGO), COBORU, NR/P/2/2008, Słupia Wielka Początkowy wzrost i rozwój roślin był spo- w efekcie braku opadów oraz dość wolniony dużych chłodów. W dalszym okresie wegetacji warunki wilgotnościowe doświadczeń zdecy- się poprawiły. W maju suma opadów dowanie była większa niż w wieloleciu, przy czym zdecydowanie więcej opadów wystąpiło dopiero w trzeciej dekadzie miesiąca. Podobnie w czerwcu, suma opadów była większa od normy wieloletniej, lecz w poszczególnych miejscowościach odnotowano dość zróżnicowaną sumę opadów. Ogólnie, większa ilość opadów umożliwiła poprawę stanu roślin w doświadczeniach. W maju i czerwcu temperatury były nieznacznie niższe niż średnio w wieloleciu. Rośliny zakwitały prawie w tym samym terminie jak w roku 2008, a ich kwitnienie trwało przeciętnie trzy tygodnie. W lipcu opady były na poziomie wielolecia, natomiast w sierpniu mniejsze niż średnia wieloletnia. W obu miesiącach było stosunkowo ciepło, powyżej średniej wieloletniej. Lokalnie, większe jednorazowe opady w okresie dojrzewania, spowodowały opóźnienie terminu zbioru w niektórych miejscowościach. W jednym doświadczeniu, intensywny opad gradu w tym okresie spowodował nadmierne uszkodzenie roślin i w efekcie jego dyskwalifikację. Przeważnie, dojrzewanie nasion było o kilka dni późniejsze niż w roku poprzednim. Zbioru dokonywano jednofazowo, w drugiej i trzeciej dekadzie sierpnia. Nasilenie występowania słodyszka rzepakowego było zróżnicowane terytorialnie i oceniane jako średnie lub duże. Zastosowano intensywną ochronę. W poszczególnych doświadczeniach wykonano od 5 do nawet 12 zabiegów, stosując przemiennie różne preparaty. Pomimo tego, w kilku doświadczeniach obserwowano niewielkie uszkodzenia kwiatostanów. Dodatkowo, w niektórych doświadczeniach zwalczano pryszczarka kapustnika. Choroby rzepaku wystąpiły w średnim nasileniu. Najczęściej obserwowano porażenie roślin czernią krzyżowych, ale także zgnilizną twardzikową. Wielkość zebranych plonów nasion w doświadczeniach była bardzo zróżnicowana i wynosiła średnio dla wzorca od 16,1 dt z ha w Karżniczce do 35,3 dt z ha w Krzyżewie. Średni plon wzorca z doświadczeń osiągnął 25,1 dt z ha i był mniejszy o 5% w porównaniu do plonu uzyskanego w roku Objaśnienie skali 9-stopniowej (dotyczy tabel wynikowych): 9 oznacza stan rolniczo najlepszy (najkorzystniejszy) 1 oznacza stan rolniczo najgorszy (najmniej korzystny)

20 Rys. 1. Rozmieszczenie porejestrowych doświadczeń odmianowych z rzepakiem jarym w roku 2009

21 Tabela 1 RZEPAK JARY. Odmiany i doświadczenia. Lata zbioru 2009, 2008 Lp. Odmiany Rok wpisania do krajowego rejestru Hodowca Materiał siewny masa 1000 nasion (g) zdolność kiełkowania (%) populacyjne 1 Bios 2005 HR Strzelce Grupa IHAR 3,5 3, Campino 2006 Norddeutsche Pflanzenzucht DE 3,5 3, Clipper 2007 Deutsche Saatveredelung AG DE 5,3 5, Feliks 2007 HR Strzelce Grupa IHAR 4,2 3, Heros 2001 RAPS GbR Saatzucht Lundsgaard DE 4,2 3, Hunter 2003 RAPS GbR Saatzucht Lundsgaard DE 3,9 4, Huzar 2004 HR Strzelce Grupa IHAR 3,3 3, Larissa 2008 RAPS GbR Saatzucht Lundsgaard DE 4,0 4, Licosmos 1999 Deutsche Saatveredelung AG DE 2,9 2, Markiz 2005 HR Strzelce Grupa IHAR 3,2 3, Mozart 2002 Norddeutsche Pflanzenzucht DE 2,6 2, Rollo 2008 Lantmännen SW Seed AB SE 3,5 4, SW Landmark 2004 Lantmännen SW Seed AB SE 4,0 3, SW Savann 2007 Lantmännen SW Seed AB SE 3,5 4, SW Svinto 2007 Lantmännen SW Seed AB SE 3,9 3, Trend 2004 Norddeutsche Pflanzenzucht DE 3,2 3, mieszańcowe 17 Jura F z 2001 Euralis Semences FR 4,5 4, Kaliber F Norddeutsche Pflanzenzucht DE 4,6 94 Rok zbioru Bilans doświadczeń: założone zdyskwalifikowane przyjęte do syntezy Kol. 1: F z odmiana mieszańcowa złożona, F 1 odmiana mieszańcowa zrestorowana Kol. 3: HR Hodowla Roślin, DE Niemcy, FR Francja, SE Szwecja Norddeutsche Pflanzenzucht Norddeutsche Pflanzenzucht Hans-Georg Lembke KG

22 Tabela 2 RZEPAK JARY. Warunki polowe i agrotechniczne doświadczeń Sezon wegetacyjny Wyszczególnienie Średnia rolnicza wartość gleb w 100 o skali IUNG liczba doświadczeń Kompleks przydatności rolniczej gleb: - 1, , 8, Odczyn gleby (ph w KCl): - zasadowy > 7,2 1 - obojętny 6,6-7, lekko kwaśny 5,6-6,5 7 7 Przedplon: - zboża okopowe (ziemniak, burak cukrowy) strączkowe (bobik, groch) 2 Nawożenie organiczne: - słoma obornik nawóz zielony 1 1 Nawożenie mineralne: średnia dawka (zakres): kg czystego składnika na 1 ha - P 2 O 5 52 (40-60) 55 (40-80) - K 2 O 96 (77-125) 93 (72-120) - N średnio N minimum N maksimum liczba doświadczeń Dolistne nawożenie mikroskładnikami: - jeden zabieg dwa i więcej zabiegów 5 2 Zaprawa nasienna: - Chinook 200 FS + Sarfun T 450 FS Zwalczanie chemiczne chwastów: - jeden zabieg dwa zabiegi w tym rośliny jednoliścienne 3 2 Zwalczanie szkodników: - do 4 zabiegów zabiegów zabiegów powyżej 10 zabiegów 2 Zastosowanie desykantów: 5 5 Rodzaj zbioru: - jednofazowy Liczba doświadczeń założonych 13 13

23 Tabela 3 RZEPAK JARY. Daty siewu, zbioru oraz ważniejszych faz rozwojowych i wybranych cech rolniczych wzorca Termin Sezon wegetacyjny Wyszczególnienie Jednostka i zakres Siew data średnio od-do Wschody data średnio od-do Ocena wyrzędowania skala 9 o średnio 8,0 8,4 od - do 6,1-9,0 6,2-9,0 Obsada roślin szt./m 2 średnio od - do Początek kwitnienia data średnio od - do Koniec kwitnienia data średnio od - do Długość kwitnienia liczba dni średnio od - do Wysokość roślin cm średnio od - do Dojrzałość techniczna data średnio od - do Wysokość łanu cm średnio od - do Wyleganie % średnio od - do Zbiór data średnio od - do Plon nasion dt z ha średnio 25,1 26,4 od - do 16,1-35,3 14,0-44,8

24 Tabela 4 RZEPAK JARY. Plon nasion i tłuszczu odmian (odchylenia od wzorca w dt z ha). Lata zbioru 2009, 2008 Lp. Odmiany Liczba doświadczeń Plon nasion (9% wilgotności) Plon tłuszczu Wzorzec, dt z ha ,1 26,4 10,5 11,0 populacyjne 1 Bios 9 7-2,7-0,6-1,5-1,1 2 Campino ,2-1,7-0,1-1,0 3 Clipper ,4 1,6 0,6 1,0 4 Feliks ,0-1,4-1,0-1,0 5 Heros ,3 0,4-0,1-0,1 6 Hunter ,0-0,5-0,8-0,8 7 Huzar 7 7-1,9-2,0-1,0-1,3 8 Larissa ,1 0,7-0,3-0,3 9 Licosmos 7 7-1,3-1,9-0,6-0,9 10 Markiz 7 9-3,7-0,7-2,0-1,2 11 Mozart 7 7-0,3-0,9-0,2-0,7 12 Rollo ,7 0,3-0,9 0,0 13 SW Landmark ,8-0,5-0,7-1,0 14 SW Savann ,6 0,4-0,4-0,3 15 SW Svinto ,5 0,1-0,4 0,0 16 Trend 7 7-4,0-3,1-1,9-1,7 mieszańcowe 17 Jura 7 9 1,2-1,1 0,2-1,1 18 Kaliber 9 1,6 0,6 Kol. 1: wzorzec: 2009 Clipper, SW Svinto, Larissa; 2008 Campino, Clipper, SW Svinto Kol. 3: zawartość tłuszczu w nasionach oznaczono z wybranych pięciu doświadczeń w roku 2009 i sześciu doświadczeń w roku 2008

25 Tabela 5 RZEPAK JARY. Ważniejsze cechy jakościowe nasion odmian. Lata zbioru 2009, 2008 Lp. Odmiany Zawartość glukozynolanów Zawartość tłuszczu (% s. m.) (μm/g) 9% wilgotności nasion 0% wilgotności nasion wartości rzeczywiste odchylenia od wzorca Wzorzec 8,5 8,0 42,0 41,8 46,2 45,9 populacyjne 1 Bios 7,6 7,2 40,1 38,4-2,1-3,7 2 Campino 7,1 7,3 41,8 40,8-0,2-1,1 3 Clipper 8,2 9,1 43,8 43,0 2,0 1,3 4 Feliks 7,7 7,4 41,3 40,1-0,8-1,9 5 Heros 9,3 9,1 41,2 40,9-0,9-1,0 6 Hunter 8,0 9,4 40,5 39,7-1,7-2,4 7 Huzar 6,5 6,3 41,4 40,0-0,7-1,9 8 Larissa 8,5 9,1 40,9 39,7-1,3-2,3 9 Licosmos 9,2 9,0 41,7 41,3-0,4-0,5 10 Markiz 7,9 7,9 40,0 38,3-2,2-3,8 11 Mozart 9,5 9,0 41,9 40,7-0,2-1,2 12 Rollo 8,6 8,6 41,2 41,3-0,9-0,5 13 SW Landmark 9,8 9,2 40,5 38,8-1,7-3,3 14 SW Savann 10,9 11,2 41,2 40,2-0,9-1,7 15 SW Svinto 8,8 7,8 41,4 41,6-0,7-0,3 16 Trend 11,0 11,8 41,0 39,9-1,2-2,1 mieszańcowe 17 Jura 8,3 11,1 41,0 39,4-1,1-2,6 18 Kaliber 8,1 41,9-0,2 Liczba doświadczeń Kol. 1: wzorzec: 2009 Clipper, SW Svinto, Larissa; 2008 Campino, Clipper, SW Svinto

26 Tabela 6 RZEPAK JARY. Ważniejsze fazy fenologiczne i cechy rolniczo-użytkowe odmian (odchylenia od wzorca). Lata zbioru 2009, 2008 Lp. Ocena Kwitnienie Długość kwitnienia Obsada roślin wyrzędowania (data; liczba dni) (skala 9 o (szt./m 2 Odmiany ) ) początek koniec (liczba dni) Wzorzec 8,0 8, populacyjne 1 Bios -0,1-0, Campino -0,8-0, Clipper 0,1 0, Feliks -0,4 0, Heros -0,1 0, Hunter 0,0 0, Huzar -0,4-0, Larissa -0,2 0, Licosmos -0,8-0, Markiz -0,3-0, Mozart -0,9-0, Rollo -0,2-0, SW Landmark -0,1-0, SW Savann -0,1 0, SW Svinto 0,1 0, Trend -1,3-0, mieszańcowe 17 Jura -0,2-0, Kaliber 0, Liczba doświadczeń Kol. 1: wzorzec: 2009 Clipper, SW Svinto, Larissa; 2008 Campino, Clipper, SW Svinto

27 cd. tabeli 6 Lp. Dojrzałość Wysokość Wyleganie techniczna (cm) Odmiany (%) (data; liczba dni) roślin łanu Wzorzec populacyjne 1 Bios Campino Clipper Feliks Heros Hunter Huzar Larissa Licosmos Markiz Mozart Rollo SW Landmark SW Savann SW Svinto Trend mieszańcowe 17 Jura Kaliber Liczba doświadczeń Kol. 10: wyleganie roślin miarą jest ugięcie łanu roślin określane jako stosunek wysokości łanu przed zbiorem do wysokości roślin (w %), z doświadczeń w których zjawisko wystąpiło

28 cd. tabeli 6 Lp. Odmiany Brakujące łuszczyny (%) Porażenie przez czerń krzyżowych (skala 9 o ) Masa 1000 nasion (g) Wzorzec 9 6,2 5,8 4,4 4,8 populacyjne 1 Bios 1-0,3 0,0-0,1 0,0 2 Campino 1-0,1-0,3 0,1-0,2 3 Clipper 1 0,2 0,3 0,0 0,2 4 Feliks 1 0,1-0,2-0,3-0,3 5 Heros 0 0,2 0,3 0,0 0,1 6 Hunter 1 0,2 0,5-0,6 0,2 7 Huzar -1 0,5 0,6-0,3-0,8 8 Larissa 1-0,1 0,0-0,1 0,4 9 Licosmos 1-0,1 0,1-0,4-0,6 10 Markiz 0 0,0-0,1-0,1-0,3 11 Mozart 1 0,0-0,1-0,8-0,3 12 Rollo -1-0,1 0,1-0,1 0,0 13 SW Landmark 0 0,0 0,1-0,2 0,5 14 SW Savann -1-0,4-0,1-0,3 0,2 15 SW Svinto -1-0,1-0,1 0,1 0,0 16 Trend -1-0,1 0,4-0,2-0,2 mieszańcowe 17 Jura 0-0,3 0,1-0,4 0,2 18 Kaliber -1 0,2 0,0 Liczba doświadczeń `