Pszenżyto jare/żyto jare

Transkrypt

1 Pszenżyto jare/żyto jare W doświadczeniach PDO założonych w 2015 roku na terenie województwa łódzkiego badano 5 odmian pszenżyta jarego oraz 1 odmianę żyta jarego. Doświadczenia założono w trzech punktach doświadczalnych, przy uprawie na dwóch poziomach agrotechnicznych według metodyki COBORU. Intensywny poziom a2 różni dodatkowo się zastosowanymi nawozami dolistnymi i ochroną fungicydową. Warunki polowe przedstawia tabela 2. Przedplonami w Lućmierzu i Sulejowie były ziemniaki, a w Strzelcach jęczmień jary. Nawożenie azotowe było bardzo zróżnicowane. W Strzelcach wahało się od 52 kg/ha na poziomie (a1) do 92 kg/ha na (a2). Nieco niższe w Sulejowie 84 kg/ha ale zastosowano tu dawkę jednolitą na obu poziomach. Lućmierzu nawożenie azotem było najniższe i wyniosło 60,5 kg/ha na obu poziomach agrotechnicznych. Nawozy fosforowe i potasowe wysiano przedsiewnie w dawkach dostosowanych do zasobności gleby. Nawożenie fosforowe było na poziomie od 10,5 kg/ha w Lućmierzu aż do 60 kg/ha w Strzelcach, a potasowe było na poziomie 30 kg/ha w Sulejowie do 90 kg/ha w Strzelcach. Na poziomie agrotechnicznego (a2) dokarmiano rośliny dolistnymi preparatami wieloskładnikowymi (Agroleaf Power High K 3 i 5 kg/ha Multifoliar Z 1,5l/ha, Basfoliar Extra 10 l/ha). Ochronę fungicydową (dwa zabiegi) prowadzono tylko na intensywnym poziomie agrotechnicznym (a2) w Sulejowie i Lućmierzu. W Strzelcach zastosowano tylko jeden zabieg fungicydowy. W sezonie wegetacyjnym 2015 najwyższy plon pszenżyta jarego uzyskano w Strzelcach, gdzie na podstawowym poziomie agrotechniki (a1) średni plon ziarna badanych odmian wynosił 7,3 t/ha i 9,1 t/ha na intensywnym poziomie agrotechnicznym (a2). Najniższy plon pszenżyta jarego uzyskano w Lućmierzu, gdzie zbiory ziarna na podstawowym poziomie agrotechniki (a1) wynosiły 3,1 t/ha a na intensywnym poziomie, agrotechnicznym 3,6 t/ha,. Najlepiej na podstawowym poziomie agrotechniki (a1) plonowała odmiana Mazur natomiast na intensywnym poziomie agrotechnicznym (a2) Dublet. W 2015 roku, w doświadczeniach żyto jare Bojko plonowało średnio na poziomie (a1) 4,1 t/ha (a1) oraz 4,8 t/ha (a2). Intensyfikacja agrotechniki pociąga za sobą zwiększone nakłady, których rekompensatą powinny być wyższe zbiory. Efektem zastosowania nawożenia dolistnego oraz ochrony fungicydowej był średni wzrost plonowania na intensywnym poziomie agrotechnicznym (a2) o 1,0 t/ha. Porażenie pszenżyta jarego przez choroby w roku 2015 było małe, wystąpiła tylko septorioza liści i mączniak właściwy na podstawowym poziomie agrotechniki (a1) w Sulejowie. Żyto jare zostało porażone przez septoriozę liści. Ważniejsze właściwości rolniczo-użytkowe odmian przedstawiono w tabeli 7. Wyleganie roślin wystąpiło tylko przed zbiorem. Podobnie jak w latach ubiegłych największą podatność na ugięcie łanu wykazało żyto jare Bojko. Było ono także znacznie wyższe od badanych odmian pszenżyta jarego. Najdorodniejsze ziarno w 2015 roku na obu poziomach agrotechniki uzyskała odmiana Mazur. Na podstawie uzyskanych wyników z doświadczeń PDO, z pszenżytem jarym Łódzki Zespół PDO podjął decyzję o utworzeniu dla tego gatunku Listy Odmian Zalecanych do uprawy (LOZ): 1. Dublet 3. Milewo 2. Mazur Powyższe odmiany potwierdziły w ostatnich latach dużą przydatność do uprawy w warunkach rejonu łódzkiego. Prezentowana lista powinna ułatwić rolnikom dokonanie wyboru odmiany najbardziej dostosowanej do miejscowych warunków gospodarowania.

2 Tabela 1 Pszenżyto jare/żyto jare. Odmiany badane. Rok zbioru: 2015 Rok wpisania do Krajowego Rok włączenia Odmiana Rejestru Lp. do LOZ Odmian w Polsce Adres jednostki zachowującej odmianę, A w przypadku odmiany zagranicznej - pełnomocnika w Polsce Dublet DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o., Choryń 27, PL KOŚCIAN 2 Milewo DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o., Choryń 27, PL KOŚCIAN 3 Mazur DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o., Choryń 27, PL KOŚCIAN 4 Puzon 2015 DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o., Choryń 27, PL KOŚCIAN 5 Sopot 2015 DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o., Choryń 27, PL KOŚCIAN 6 Bojko żyto jare 2005 Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o., Grupa IHAR, Smolice 146, Kobylin PL

3 Tabela 2. Pszenżyto jare/żyto jare. Warunki polowe doświadczeń. Rok zbioru: 2015 Miejscowość Lućmierz Sulejów Strzelce Powiat Zgierski Piotrkowski Kutnowski Kompleks rolniczej przydatności gleby żytni dobry pszenny dobry pszenny dobry Klasa bonitacyjna gleby IV b III a III a PH gleby w KCl 5,5 6,3 6,6 Przedplon ziemniaki Ziemniak jęczmień jary Data siewu (dzień, m-c, rok) Obsada nasion (szt/m 2 ) 500 * 450 ** 450** Data zbioru (dzień, m-c, rok) Nawożenie mineralne N na poziomie a 1 (kg/ha) 60, N na poziomie a 2 (kg/ha) 60, P 2 O 5 (kg/ha) 10, K 2 O (kg/ha) 53, Nawożenie dolistne preparatami wieloskładnikowymi na poziomie a 2 (l/ha) Agroleaf Power High K 3kg/ha Agroleaf Power High K 5kg/ha Multifoliar Z 1,5l/ha Basfoliar Extra 10 l/ha Środki ochrony roślin Zaprawa nasienna (nazwa) Dominic 060 FS Vitavax 200 FS Kinto Duo 080 FS Herbicyd (nazwa, dawka/ha) Lintur 70 WG 150 g Chwastox Extra 300 SL - 1,5 l Chwastox Trio 540 SL 1,5 l Mustang Forte 0,8 l Insektycyd (nazwa, dawka/ha) Fury 100 EW 0,1 l Fury 100 EW 0,1 l Bi 58 Nowy 400 EC 0,5 l Fastac 100 EC 0,1 l (tylko na poziomie a 2 ) Fungicyd- pierwszy zabieg (nazwa, dawka/ha Falcon 460 EC- 0,6 l Soligor 425 EC 1l/ha Capalo 337,5SE 1,5 l Fungicyd drugi zabieg (nazwa, dawka/ha) Soligor 425 EC 1l/ha Falcon 460 EC 0,6 l - Regulator wzrostu (nazwa, dawka/ha) * Bojko obsada 400(szt/m 2 ) ** Bojko obsada 350(szt/m 2 )

4 Tabela 3. Pszenżyto jare/żyto jare. Warunki ogólne doświadczeń. Rok zbioru: 2015 Lp. Cecha Lućmierz Sulejów Strzelce a 1 a 2 a 1 a 2 a 1 a 2 1 Termin kłoszenia (dzień, m-c) Termin dojrzałości woskowej (dzień, m-c) Wysokość roślin (cm) Wyleganie roślin w fazie 4 (skala 9 o ) 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 dojrzałości mlecznej 5 Wyleganie roślin przed zbiorem (skala 9 o ) 9,0 9,0 7,0 7,7 9,0 9,0 6 Porażenie przez mączniaka (skala 9 o ) 9,0 9,0 5,6 8,9 7,5 8,5 7 Porażenie przez rdzę brunatną (skala 9 o ) 8,0 9,0 8,6 9,0 7,3 8,7 8 Porażenie przez septoriozę liści (skala 9 o ) 7,9 8,9 7,0 8,0 5,8 7,0 9 Masa 1000 ziaren (g) 33,5 31,7 43,5 43,9 43,0 42,9 Wilgotność ziarna podczas 10 zbioru (%) 12,4 12,6 16,6 16,7 12,3 12,4 11 Plon ziarna (dt z ha) 30,8 36,1 66,5 76,7 73,3 90,9 Wyniki średnie z wszystkich badanych odmian a 1 przeciętny poziom agrotechniki; a 2 wysoki poziom agrotechniki Skala 9 o : 9 - oznacza stan najkorzystniejszy, 1 - oznacza stan najmniej korzystny Tabela 4. Pszenżyto jare/żyto jare. Plon ziarna odmian w miejscowościach (%wzorca). Rok zbioru: 2015 Poziom a 1 Poziom a 2 Lp. Odmiana Lućmierz Sulejów Strzelce Lućmierz Sulejów Strzelce Wzorzec, dt z ha 30,8 66,5 73,3 36,1 76,7 90,9 1 Dublet Milewo Mazur Puzon Sopot Bojko żyto jare Wzorzec wszystkie badane odmiany pszenżyta jarego

5 Tabela 5 Pszenżyto jare/żyto jare. Plon ziarna odmian (%wzorca). Lata zbioru: 2015, 2014,2013 Plon ziarna w % wzorca Lp. Odmiana Poziom a 1 Poziom a Wzorzec, dt z ha 58,0 70,7 70,0 66,2 66,8 80,1 80,4 75,8 1 Dublet Milewo Mazur Puzon Sopot Bojko żyto jare Liczba doświadczeń Wzorzec: w roku 2015 wszystkie badane odmiany pszenżyta jare, w 2014 Dublet, Nagano i Milewo a w 2013 Dublet, Milewo Tabela 6. Pszenżyto jare/żyto jare. Porażenie odmian przez ważniejsze choroby na przeciętnym poziomie agrotechniki a 1 (odchylenia od wzorca). Lata zbioru: 2015, Liczba Mączniak Rdza brunatna Septorioza liści Lp. Odmiana lat badań Wzorzec, (skala 9 o ) 7,4 7,4 8,0 8,1 6,9 6,4 1 Dublet 3-0,2-0,3-0,6-0,2-0,1 0,2 2 Milewo 3-0,7 0,0-0,5 0,0-0,4-0,3 3 Mazur 2 0,5 0,3* 0,4 0,3* 0,1 0,2* 4 Puzon 1 0,6 0,4-0,1 5 Sopot 1-0,2 0,4 0,4 6 Bojko żyto jare 3 1,0 1,2-2,5-2,5-0,9-0,1 Liczba doświadczeń Wyniki pochodzą tylko z tych doświadczeń w których dana choroba wystąpiła; wyższa wartość oznacza ocenę korzystniejszą Wzorzec: w roku 2015 wszystkie badane odmiany pszenżyta jare, w 2014 Dublet, Nagano i Milewo a w 2013 Dublet, Milewo

6 Tabela 7. Pszenżyto jare/żyto jare. Ważniejsze właściwości rolniczo użytkowe odmian (odchylenia od wzorca). Lata zbioru: 2015, Wyleganie (skala 9 o ) Liczba Wysokość roślin Masa 1000 ziaren w fazie Lp. Odmiana lat przed zbiorem (cm) (g) dojrzałości mlecznej badań Wzorzec (skala 9 o ) Poziom agrotechniki a 1 9,0 8,1 8,3 8,1 98,7 107,9 40,0 40,8 1 Dublet 3 0 0,2-6,0-0,3 4,6-0,8 2,4-0,9 2 Milewo 3 0 0,4-2,0 0,0 7,9 5,3 2,3-1,3 3 Mazur 2 0-0,5* 2,0 0,3* -3,7-4,5 5,2 2,1* 4 Puzon 1 0 2,0 2,9-6,9 5 Sopot 1 0 4,0-11,7-3,0 6 Bojko żyto jare 3 0-0,7-14,0-3,4 48,1 40,7-16,6-1,5 Wzorzec (skala 9 o ) Poziom agrotechniki a 2 9,0 8,7 8,6 8,6 97,6 108,4 39,5 41,9 1 Dublet 3 0 0,1-0,8-0,2 1,9-0,9 4,3 2,3 2 Milewo 3 0 0,0 1,2 0,1 8,6 5,8 0,5-1,5 3 Mazur 2 0 0,1* 1,2 0,1* -0,4-4,8* 5,3-0,8* 4 Puzon 1 0-2,7 0,9-6,9 5 Sopot 1 0 1,2-11,0-3,1 6 Bojko żyto jare 3 0-1,1-10,5-1,7 47,5 43,9-15,3-0,8 Liczba doświadczeń Wyleganie przed zbiorem: wyniki pochodzą tylko z tych doświadczeń, w których miało ono miejsce; wyższa wartość oznacza ocenę korzystniejszą. Wzorzec: w roku 2015 wszystkie badane odmiany pszenżyta jare, w 2014 Dublet, Nagano i Milewo, w 2013 Dublet, Milewo.