Rzepak ozimy. Uwagi ogólne. Wyniki doświadczeń

Transkrypt

1 Rzepak ozimy Uwagi ogólne W roku w ramach PDOiR w naszym województwie prowadzone były trzy doświadczenia z rzepakiem ozimym zlokalizowane w ZDOO Ruska Wieś, SDOO Wrócikowo oraz w ZPD Bałcyny (UWM). W doświadczeniach badano 25 odmian rzepaku z krajow ego rejestru (KR) i 16 z katalogu wspólnotowego (CCA). Aktualnie w KR znajdują się 94 odmiany, w tym 47 mieszańcowych. W roku na Listę Zalecanych Odmian (LZO) w województwie wpisano odmiany Sherlock, ES Mercure, Artoga, DK Example, a wycofano odmiany Adriana, NK Bold, Nelson oraz NK Petrol. Aktualnie tworzą ją: Monolit, Bellevue, NK Pegaz, Sherlock, NK Octans, Visby, Rohan, NK Technic, Abakus, ES Mercure, Artoga i DK Example. Doświadczenia prowadzone były w 4 powtórzeniach na jednym poziomie agrotechnicznym. W ZDOO Ruska Wieś była zastosowana pełna ochrona fungicydowa, w ZPD Bałcyny wykonano jednokrotny oprysk fungicydowy natomiast we Wrócikowie nie stosowano ochrony przeciw chorobom grzybowym (tabela 2). Obsada nasion na 1m 2 uzależniona jest od wytycznych hodowcy i wynosi zwykle od 50 do 60 szt/m 2. Doboru odmian do doświadczeń dokonał Wojewódzki Zespół PDOiR biorąc pod uwagę ich przydatność do uprawy w trudnych warunkach naszego województwa. Celem badań było sprawdzenie wartości gospodarczej wybranych odmian. W doświadczeniach stosowano wybraną przez specjalistów chemiczną ochronę roślin w zakresie zwalczania chwastów, szkodników i chorób grzybowych. Stosowane preparaty znajdowały się w oryginalnych opakowaniach i były zarejestrowane w Polsce. Wyniki doświadczeń był rokiem korzystnym do uzyskania wysokich plonów rzepaku ozimego. Średni plon w poszczególnych punktach doświadczalnych był znacznie wyższy niż w latach ubiegłych i wyniósł 63,9 dt/ha dla województwa. Najwyższe plony w ostatnim roku uzyskano w Ruskiej Wsi i w Bałcynach 68,7 dt/ha i 68,3 dt/ha natomiast we Wrócikowie były niższe i wynosiły 54,7 dt/ha. W ZDOO Ruska Wieś do najlepiej plonujących, w minionym sezonie, można zaliczyć odmiany mieszańcowe: NK Technic, NK Petrol i Nelson. Z odmian populacyjnych powyżej wzorca plonowały Adriana, NK Pegaz oraz NK Diamond. W SDOO Wrócikowo powyżej wzorca z odmian mieszańcowych plonowały: NK Petrol, Visby, NK Octans oraz Rohan, z odmian populacyjnych znacznie powyżej wzorca plonował Sherlock. Z badanych odmian mieszańcowych w ZPD Bałcyny

2 powyżej wzorca plonowała Artoga i badana pierwszy rok populacyjna odmiana Pamela (tabela 4). W roku średnio z trzech miejscowości najlepszy wynik uzyskały NK Petrol, NK Technic oraz NK Octans i Visby, wyróżniającą się odmianą populacyjną była Pamela. Natomiast w ostatnim trzyleciu plonowaniem wyróżniały się Adriana, Bellevue i NK Pegaz, a z mieszańcowych Rohan, Visby, Abakus, NK Octans i NK Technic (tabela 5). W minionym sezonie rośliny rzepaku były wyższe niż w latach ubiegłych. Nie zaobserwowano większej presji chorób grzybowych. Wystąpiło jedynie porażenie zgnilizną Twardzikowi, na którą mniej odporne okazały się Nelson, Visby, Abakus oraz Monolit. Przezimowanie roślin rzepaku w naszym rejonie było dobre, niewielki udział roślin martwych zanotowano tylko w ZDOO Ruska Wieś.

3 Tabela 1. Rzepak ozimy. Odmiany badane. Rok zbioru: Lp. Odmiana Rok wpisania do KR Odmian w Polsce Kod kraju pochodzenia Hodowca (jednostka prowadząca hodowlę zachowawczą lub dla odmian zagranicznych krajowy przedstawiciel) 1. Adriana 2008 FR Limagrain Central Europe Societe Europeenne Sp. Europ. Oddz. w Polsce, ul. Ks.Piotra Wawrzyniaka 2; PL Komorniki 2. Bellevue 2008 DE Saaten Union Polska sp. z o.o. ul. Straszewska 70; PL Wągrowiec 3. Monolit 2008 PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR ul. Główna 20; PL Strzelce 4. NK Bold 2008 CH Syngenta Seeds sp. z o.o. ul. Powązkowska 44C; PL Warszawa 5. NK Pegaz 2008 CH Syngenta Seeds sp. z o.o. ul. Powązkowska 44C; PL Warszawa 6. Chagall 2009 DE Lantmännen SW Seed sp. z o.o. ul Terenowa 6g ; PL Wrocław 7. NK Diamond 2010 CH Syngenta Seeds sp. z o.o. ul. Powązkowska 44C; PL Warszawa 8. Sherlock 2010 DE KWS Polska sp. z o.o. ul. Chlebowa 4/8; PL Poznań 9. Andie 2011 DE Dieckmann Seeds Polska sp. z o.o.; ul. Mikołaja Reja 4; PL Świecie 10. Pamela 2011 FR Limagrain Central Europe Societe Europeenne Sp. Europ. Oddz. w Polsce, ul.ks.piotra Wawrzyniaka 2; PL Komorniki 11. Nelson F CH Syngenta Seeds sp. z o.o. ul. Powązkowska 44C; PL Warszawa 12. NK Octans F CH Syngenta Seeds sp. z o.o. ul. Powązkowska 44C; PL Warszawa 13. NK Petrol F CH Syngenta Seeds sp. z o.o. ul. Powązkowska 44C; PL Warszawa 14. Rohan F DE Saaten Union Polska sp. z o.o. ul. Straszewska 70; PL Wągrowiec 15. Visby F DE Saaten Union Polska sp. z o.o. ul. Straszewska 70; PL Wągrowiec 16. Abakus F DE Saaten Union Polska sp. z o.o. ul. Straszewska 70; PL Wągrowiec 17. ES Mercure F FR Rolagra, Błażej Springer ul. Chłapowskiego 22/14; PL Śrem 18. NK Technic F DE Syngenta Seeds sp. z o.o. ul. Powązkowska 44C; PL Warszawa 19. Artoga F FR Limagrain Central Europe Societe Europeenne Sp. Europ. Oddz. w Polsce, ul. Ks.Piotra Wawrzyniaka 2; PL Komorniki 20. DK Example F DE Monsanto Polska sp. z o. o. ul. Domaniewska 41; PL Warszawa 21. Primus F DE DSV Polska sp. z o.o.; ul. Straszewska 70; PL Wągrowiec 22. DK Exfile F DE DSV Polska sp. z o.o.; ul. Straszewska 70; PL Wągrowiec 23. Dobrava F FR Limagrain Central Europe Societe Europeenne Sp. Europ. Oddz. w Polsce, ul. Ks.Piotra Wawrzyniaka 2; PL Komorniki 24 Inspiration F DE DSV Polska sp. z o.o.; ul. Straszewska 70; PL Wągrowiec 25 Rumba F DE DSV Polska sp. z o.o.; ul. Straszewska 70; PL Wągrowiec *- według Listy odmian roślin rolniczych wpisanych do krajowego rejestru w Polsce F1 - odmiana mieszańcowa

4 Tabela 2. Rzepak ozimy. Warunki polowe doświadczeń. Rok zbioru: ZDOO Ruska Wieś Miejscowość pow. Ełk Kompleks rolniczej przydatności gleby SDOO Wrócikowo pow. Olsztyn ZPD UWM Bałcyny pow. Ostróda pszenny dobry pszenny dobry pszenny dobry Klasa bonitacji gleby IV b III b III a ph gleby w KCl 6,25 5,96 - Przedplon pszenica ozima pszenica jara miesz. zboż. strączkowa Data siewu Obsada nasion (szt./m2) Data zbioru Nawożenie mineralne N (kg/ha) P 2 O 5 (kg/ha) K 2 O (kg/ha) Nawóz dolistny (nazwa, Dolistne nawożenie mikroelementami (nazwa, Maximus extra PK (3,5 kg); Ekolist Mono Mangan (1,5 l); MaxiBor 21 (2 kg); Maximus extra PK (3 kg) Rzepak Extra (3kg) Basfoliar S (8 l) Środki ochrony roślin Zaprawa nasienna (nazwa) Herbicyd (nazwa, Insektycyd (nazwa, Fungicyd (nazwa, -pierwszy zabieg -drugi zabieg Desykacja (nazwa, Colzor Trio 405 EC + Butisan Star 416 SC ( 2 l + 1,5 l ); Targa Super 05 EC (1,5 l) Fastac 100 EC ( 0,1 l); Dursban Delta 200 CS (1,5 l); Karate Zeon 050 CS (0,12 l); Mavrik 240 EW (0,2 l); Mospilan 20 SP (0,12 kg) Butisan Star 416 SC ( 3 l); Targa Super 05 EC ( 1,0 l) Patriot 100 EC (80 ml); Proteus 110 OD ( 0,6 l); Karate Zeon 050 CS (0,12 l); Mospilan 20 SP ( 0,12 kg) Butisan Star 416 SC ( 2,5 l) Dursban 480 EC (0,6 l); Proteus 110 OD ( 0,6 l), Karate Zeon 050 CS ( 0,12 l); Trebon 30 EC (0,25 l) Alert 375 SE + Acanto 250 SC (0,8 l+0,6 l) Alert Solo 250 EW + Acanto 250 SC (0,8 l+0,8 l) Pictor 400 SC (0,5 l) Reglone 200 SL (3 l) Reglone 200 SL (2,5 l) -

5 Tabela3. Rzepak ozimy. Wyniki ogólne doświadczeń. Rok zbioru Lp. Wyszczególnienie Ruska Wieś Wrócikowo Bałcyny 1. Stan roślin po zimie (9 ) 5,7 7, Procent martwych roślin po zimie(%) 4, Wysokość roślin (cm) Wysokość łanu przed zbiorem (cm) Początek kwitnienia (data) Dojrzałość techniczna (data ) Wilgotność nasion podczas zbioru (%) 9,0 8,7 10,4 8. Plon nasion (przy wilgotności 9%) (dt/ha) 68,7 54,7 68,3 Wyniki średnie z wszystkich badanych odmian Skala oznacza stan najkorzystniejszy, 1- oznacza stan najmniej korzystny Tabela 4. Rzepak ozimy. Plon nasion odmian w miejscowościach ( % wzorca ). Rok zbioru Lp. Odmiana Ruska Wieś Wrócikowo Bałcyny Wzorzec w dt/ha 69,8 56,5 70,9 1. Adriana Bellevue Monolit NK Bold NK Pegaz Chagall w NK Diamond Sherlock Andie Pamela w Nelson NK Octans NK Petrol Rohan Visby w Abakus ES Mercure NK Technic Artoga w DK Example Primus DK Exfile Dobrava Inspiration Rumba Kolejność odmian według lat badań w - wzorzec w roku

6 Tabela 5. Rzepak ozimy. Plon nasion. ( % wzorca ). Lata zbioru: Lp. Odmiana Liczba lat badań Plon nasion Wzorzec w dt/ha 65,7 35,8 50,3 50,7 50,6 1. Adriana Bellevue Monolit NK Bold NK Pegaz Chagall w NK Diamond Sherlock Andie Pamela w Nelson NK Octans NK Petrol Rohan Visby w Abakus ES Mercure NK Technic Artoga w DK Example Primus DK Exfile Dobrava Inspiration Rumba Liczba doświadczeń w - wzorzec w roku; 2011 Casoar, Chagall, Visby, Artoga; Castille, Casoar, Chagall

7 Tabela 6. Rzepak ozimy. Ważniejsze właściwości rolniczo-użytkowe (odchylenia od wzorca). Lata zbioru: Martwe rośliny po zimie Wysokość roślin Wysokość łanu przed zbiorem Początek kwitnienia Dojrzałość techniczna Zgnilizna twardzikowa Lp. Odmiana Liczba lat badań % (cm) (kolejny dzień roku) (% roślin porażonych) Wzorzec Adriana Bellevue Monolit NK Bold NK Pegaz Chagall w NK Diamond Sherlock Andie Pamela w Nelson NK Octans NK Petrol Rohan Visby w Abakus ES Mercure NK Technic Artoga w DK Example Primus DK Exfile Dobrava Inspiration Rumba Liczba doświadczeń w - wzorzec w roku; 2011 Casoar, Chagall, Visby, Artoga; Castille, Casoar, Chagall Wyniki pochodzą jedynie z doświadczeń, w których wystąpiło dane zjawisko; wyższa wartość oznacza ocenę korzystniejszą