8 Metoda objętości skończonych

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "8 Metoda objętości skończonych"

Transkrypt

1 8 Mtoda ojętości skończonch Mtoda ojętości skończonch lu ojętości kontrolnch oszarów kontrolnch została zudowana na zasadzi osłainia warunków opisanch rozwiązwanm równanim różniczkowm. Zamiast spłninia warunku w dowolnm punkci oszaru żądam, a został on spłnion w sposó całkow w małm oszarz kontrolnm. Duża dowolność kształtowania tch oszarów powoduj łatwość gnrowania odpowidnich równań wznaczającch wartości węzłow poszukiwanj funkcji. Z tgo powodu mtod ojętości skończonch wparł w większości zastosowań praktcznch zaprzntowaną w poprzdnim punkci mtodę różnic skończonch. Rs. 8. Oszar kontroln zudowan wokół węzła siatki D Z względu na sposó wirania oszaru kontrolngo mtod ojętości skończonch można wróżnić dwa podjścia: oszar kontroln zudowan jst wokół węzła siatki rs. 8., oszar kontroln równoważn jst komórc siatki rs. 8.. W pirwszm przpadku niwiadommi ędą wartości funkcji w węzłach siatki a oszar kontroln zudowan jst przz połączni krawędziami środków komórk o wspólnm węźl, jak na rs. 8., lu przz utworzni innj, podrzędnj siatki rozdzilającj oszar kontroln poszczgólnch węzłów. Podjści drugi powoduj, ż niwiadommi są wartości funkcji w punktach środkowch najczęścij są to środki ciężkości komórk rs. 8., 8.4. Wznaczani wartości pośrdnich, lżącch międz węzłami siatki odwa się tu zwkl mtodą intrpolacji liniowj lu przz uśrdnini sąsidnich wartości. Możliw jst 8-

2 jdnak jawn wprowadzni dowolnj funkcji intrpolacjnj analogiczni jak ma to mijsc w Mtodzi Elmntów Skończonch, co nazwan jst zwkl mtodą hrdową. Zastosowani mtod pokazan zostani na przkładzi rozwiązania równania Poissona w oszarz D. 8.. Oszar kontroln zudowan wokół węzła siatki Jako przkład ilustrując zastosowani mtod ojętości skończonch kontrolnch wirzm rozwiązani dorz znango równania Poissona 8.9, któr traz zapiszm w nico innj postaci: u u p,. 8. Całkując to równani w oszarz kontrolnm, otrzmam: u, u, p, d, 8. gdzi oznaczono u, u, u, u. Stosując twirdzni Gaussa-Ostrogradskigo można wrazić całkę powirzchniową lu ojętościową gd rozwiązujm zadani D w oszarz przz całkę oliczoną na konturz lu powirzchni oszaru: u, n u, n d p, d, gdzi oznacza rzg oszaru, a n i n są składowmi wktora normalngo do tgo rzgu. Wrażając pirwszą całkę prz pomoc sum oraz zastępując pochodn ilorazami różnicowmi otrzmam: u u n n p, d, 8.4 gdzi oznacza sumowani różnic skończonch na wszstkich odcinkach rzgu oszaru. Drugą całkę można oliczć dowolną mtodą numrczną np. stosując kwadraturę Gaussa. Wrażając ją w najprostszj postaci mam: p, d p, gdzi p oznacza śrdnią wartość p, w oszarz 8. 8-

3 4 n 4 4 n 4 5 n 4 5 n n n 5 n 5 n n n Rs. 8. Oszar kontroln w postaci -cio oku a rs. 8. przdstawion jst oszar kontroln w postaci dzisięciooku otaczającgo węzł. Zakładając, ż składowa normalna wktora gradintu: du/dn a jst stała na ou odcinkach rzgu, i i, sąsiadującch krawędzią -i, otrzmam: gdzi: u n a i u n i a i i u u i i i, 8.5 i. 8.6 i i W równaniu tm wliminowan został składow normalnj dzięki związkom: a i a i a a a n, i i n, i i a, i i a, i i a n, i i n, i i, i i. Smolm oznaczono liczę krawędzi siatki przchodzącch przz węzł =5 dla przpadku przdstawiongo na rs. 8., indks a oznacza wirzchołk oszaru kontrolngo lżąc w części poprzdzającj krawędź -i, a wirzchołk w części następnj. 8-

4 Rozwiązując zadani idntczn z opisanm w punkci otrzmam zgodni z oznaczniami podanmi na rsunku 8. : a, p p a a a a 8 7, 8 9, a a a a a a 8, 8 5, a a gdzi zrowmi wartościami zastąpion został iloraz tpu / co odpowiada znikaniu ilocznu skalarngo wktora gradintu i wktora normalngo n 8 5 n n n Rs. 8. Kwadratow oszar kontroln węzła r 8 Zapisując traz równani 8.5 dla oszaru zudowango wokół węzła r 8 otrzmam po uwzględniniu związków 8.5 i 8.5 równani: u 7 u 8 8,7 + u u 8 8, + u 9 u 8 8,9 + u 5 u 8 8,5 = a p, 8.7 któr po uporządkowaniu przjmi postać: u 5 + u 7 + u 9 + u 4u 8 = a p, 8.8 idntczną z równanim

5 Podoni zapisując równania dla węzłów r 5 i otrzmam związki 8. i 8.4, któr po uwzględniniu warunków rzgowch dadzą to samo rozwiązani, któr podan zostało w rozdzial poświconm mtodzi różnic skończonch. W przpadku ortogonalnj siatki dskrtzującj oszar rozwiązania mtoda ojętości skończonch staj się idntczna z mtodą różnic skończonch. 8.. Oszar kontroln równoważn komórc siatki a rs. 8. przdstawion jst oszar kontroln, którm jst komórka ograniczona krawędziami siatki dskrtzującj oszar rozwiązania. iwiadommi w tm przpadku są wartości funkcji u, w punktach środkowch A, B, C, D.. lżącch w wnętrzu komórk: u A, u B, u C, u D. Wartości węzłow, wstępując u u u u w oszarach czworokątnch lu w równaniach, olicza się zwkl najprostszą mtodą uśrdniając sąsidni wartości : u A 4 4 u u u w oszarach trójkątnch. u A C D E B A G F n A n n Rs. 8. Oszar kontroln równoważn komórc siatki D Równani 8.5 pozostaj tu dalj w moc, al szczgółow wraz sum ędą traz odminn od 8.5, 8.5. Dla przkładu, gd oszar kontroln jst czworokątm rs. 8.4 mam 8-5

6 8-6 D C B A u u n u n u,,,, 8.9 gdzi O O. 8. Oliczając najprostszm sposom współrzędn punktów środkowch uśrdniając współrzędn sąsiadującch węzłów siatki otrzmam: i i, i i, 4 4, A A,, B B,, C C, 4 4, D D. Pozwala to ułożć równania dla wszstkich punktów środkowch, lżącch wwnątrz siatki. Rs. 8.4 Czworokątn oszar kontroln A D C E H G F O B O 4 n A n D n C n B A B C D

7 8.. Podjści wzorowan na Mtodzi Elmntów Skończonch Biorąc oszar kontroln utworzon wokół węzła siatki i wprowadzając jawni funkcj aproksmując otrzmam wrsję Mtod Ojętości Skończonch Kontrolnch podoną do Mtod Elmntów Skończonch MES. Analogia okazuj się jszcz liższa gd zastosujm sposó udowania agrgacji układu równań, w którm udujm macirz współcznników w koljności oczk siatki lmntów co pozwala utworzć macirz gomtrczn analogiczni jak tworzon są macirz sztwności w MES por. Podgórski, Błazik-Borowa []. Podjści to pokażm na przkładzi trójkątngo oraz prostokątngo lmntu siatki zastosowango do opisango poprzdnio równania Poissona. W książc T. J. Chunga [] można znalźć przkład zastosowania lmntu czworokątngo, o dowolnm kształci, co możliw jst po wprowadzniu ukośnokątnch, lokalnch układów współrzędnch. Wrazim poszukiwaną funkcję u, w oszarz lmntu u,, przz sumę ilocznów wartości węzłowch u i i funkcji aproksmującch i,: u Lw,, u, 8. i i i gdzi Lw oznacza liczę węzłów lmntu. Funkcj t w mtodzi lmntów skończonch noszą nazwę funkcji kształtu por. Zinkiwicz [97], [994] oraz Podgórski, Błazik-Borowa [] lu funkcji prónch por. Chung []. Po podstawiniu tgo wrażnia do 8.49 otrzmam całkę po rzgu oszaru kontrolngo zudowango wokół węzła k : k Lw i k n n u d i, i, i k Lw i G ki u i k g k, 8. gdzi górn indks oznaczają numr lmntu połączongo z rozważanm węzłm k, jst numrm pirwszgo lmntu a k numrm ostatnigo lmntu połączongo z węzłm, k fragmntm owodu oszaru kontrolngo wokół węzła k, nalżącgo do lmntu. W równaniu 8.58 oznaczono: Gki i, n i, n k d, oraz g k Lw i G ki u i. Składow lmntu, na wartość całki po rzgu oszaru kontrolngo utworzongo wokół węzła k, składowa lmntu w tj całc równani Gki macirz gomtrcznj G oznaczają wpłw i-tgo węzła g k wktora węzłowgo g, jst udziałm całgo 8... Elmnt trójkątn Przjmujm liniow funkcj kształtu: i, = a i + a i + a i, gdzi stał a i, a i, a i są tak doran a funkcja i, przirała w węźl i wartość jdnostkową i zrow wartości w pozostałch węzłach lmntu. Warunk tn można wrazić w zwięzłj postaci następująco: i,, 8. j j ij 8-7

8 gdzi dlta Kronckra ij = gd i = j, lu gd i j. Przjęci liniowj kształtu pozwala łatwo oliczć wartość całki w równaniu 8.58: G a i nk ai nk k ki, 8.4 gdzi k oznacza tą część owodu oszaru kontrolngo wokół węzła k, która nalż do lmntu, a n k, n k są składowmi wktora normalngo do tgo rzgu, sumowani odwa się po wszstkich odcinkach rzgu. n n _ h n n n n a Rs. 8.5 Elmnt trójkątn i lokaln układ współrzędnch Oliczm traz wartości składowch G ki macirz gomtrcznj lmntu trójkątngo pokazango na rs Tak przjęt lokaln układ współrzędnch daj następując wartości stałch a funkcji, : a =, a =, a =/h, gdzi h jst wsokością trójkąta poprowadzoną z wirzchołka. Poniważ fragmnt rzgu oszaru kontrolngo wokół węzła, nalżąc do jdngo lmntu składa się z dwóch odcinków o długości i to składowa G sum 8.6 w oszarz lmntu trójkątngo oliczona dla funkcji, ma wartość: n n ctg ctg G, 8.5 h h 8-8

9 8-9 gdzi jst długością oku lżącgo naprzciw wirzchołka, i są kątami trójkąta lżącmi prz węzłach i. Podon olicznia dla fragmntu rzgu wokół węzła dają: ctg cos h n n h G, 8.6 ctg cos h n n h G, 8.7 gdzi i są długościami oków lżącch naprzciw wirzchołków i. Podon olicznia nalż przprowadzić dla funkcji kształtu, oraz,. Zirając wszstki oliczon składow w macirz otrzmam zalżność: g = G u, 8.8 lu w postaci rozwiniętj: u u u c c c c c c c c c c c c g g g, 8.9 gdzi c i = ctg i, a wktor u = [u i ] zawira wartości węzłow poszukiwanj funkcji u, w węzłach sąsiadującch z lmntm Elmnt prostokątn Równania 8.57 i 8.58 pozostają równiż w moc dla innch tpów lmntów. Pokażm traz przkład wznaczania macirz gomtrcznj G lmntu prostokątngo o okach,, któr pokazan jst na rs Funkcj kształtu i,, gdzi i=..4 jst lokalnm numrm węzła lmntu, powinn spłniać warunk ajprostszą postacią takij funkcji jst wilomian postaci:,= a + a + a + a, któr można otrzmać iorąc iloczn funkcji liniowch: = /, =, = /, =. Odpowidni wilomian przjmują wtd postać:, =,, =,, =, 4, =. 8.

10 8-4 n = n = = / = / Rs. 8.6a Elmnt prostokątn o okach. Zaznaczono rzg oszaru kontrolngo wokół węzła A wznaczć składow macirz gomtrcznj G nalż wkonać całkowania opisan równaniami 8.. Wkonajm traz szczgółow olicznia składowch pirwszgo wirsza macirz G :.5.5,,,, d d d d d n n G 8.5.5,

11 8-4 n = n =- = / = / Rs. 8.6 Elmnt prostokątn o okach. Zaznaczono rzg oszaru kontrolngo wokół węzła..5.5,,,, d d d d d n n G ,

12 8-4 n = - n =- = / = / Rs. 8.6c Elmnt prostokątn o okach. Zaznaczono rzg oszaru kontrolngo wokół węzła..5..5,,,, d d d d d n n G ,

13 8-4 n = - n = = / = / Rs. 8.6d Elmnt prostokątn o okach. Zaznaczono rzg oszaru kontrolngo wokół węzła ,,,, 4 d d d d d n n G Po wkonaniu pozostałch całkowań w oszarz lmntu otrzmujm macirz gomtrczną G lmntu prostokątngo w postaci: G = 8, 8. gdzi,.

14 W przpadku siatki o oczkach kwadratowch mam: =, =, macirz gomtrczna znaczni się upraszcza: G = 4 8.a Przkład tworznia układu równań Wniki otrzman w równaniach 8.9 i 8. posłużą traz do porównania różnch postaci układu równań, któr otrzmujm w clu wznaczania wartości węzłowch u i poszukiwanj funkcji u, stosując opisan tp lmntów. Posłużm się w tm clu tm samm przkładm, któr uprzdnio rozwiązan został mtodą różnic skończonch oraz mtodą ojętości skończonch w p a a a lmnt siatka r c siatka r Rs. 8.7 Elmnt trójkątn oraz dwi różn siatki dskrtzując oszar rozwiązania Elmnt trójkątn o okach: a, a, a i powirzchni A, pokazan na rsunku 8.7a. Wartości kotangnsów wnoszą: c = ctg =, c = ctg =, c = ctg =. Macirz gomtrczna tgo lmntu jst zatm równa: G =. 8-4 a

15 Budując oszar kontroln wokół węzła r 8 rs. 8.7 otrzmam: 4 g 8 = p, lu w postaci rozwiniętj:,5 u 5 + u 7 u 8 +,5 u 7 + u u 8 + +,5 u + u 9 u 8 +,5 u 9 + u 5 u 8 = p, 8. któr po uporządkowaniu przjmi postać: u 5 + u 7 + u 9 + u 4u 8 = p, 8. A podoną do otrzmanj w równaniu 8.. Wilkość oszaru kontrolngo jst tu nico mnijsza niż w równaniu 8. i wnosi 4 a. A 4 Przjmując siatkę lmntów o nico innm kształci rs. 8.7c otrzmam 8 a, a zatm więcj niż w równaniu 8.. Wartość śrdnia oszarów kontrolnch ou siatk jst równa =a, tzn. tl il oliczona w równaniu 8.. Elmnt kwadratow o oku a, zastosowan do dskrtzacji tgo samgo oszaru daj znaczni ardzij rozudowan układ równań, co spowodowan jst wższm stopnim wilomianu intrpolacjngo zastosowango jako funkcja kształtu tgo lmntu por. równani Macirz gomtrczna lmntu kwadratowgo =, = oliczona na podstawi 8.67 jst równa: G = Oszar kontroln zudowan z tch lmntów wokół węzła r 8 rs. 8.7 implikuj równani: u 5 + u 4 + u 7 u 8 + u 7 + u + u u 8 + u + u + u 9 u 8 + u 9 + u 6 + u 5 u 8 = p, któr po niwilkich przkształcniach przjmuj postać: u 4 + u + u + u 6 + u 5 + u 7 + u + u 9 u 8 = a p

16 Powirzchnia oszaru kontrolngo = a jst tu taka sama jak w równaniu 8.. Wpisując podon równania dla węzłów 5 i por. rs. 8.6 i uwzględniając warunki u i = na rzgach oszaru, otrzmam następując układ równań: 6 6 u u 6 u 5 8 a p. 8.6 Po jgo rozwiązaniu otrzmujm wartości węzłow poszukiwanj funkcji u, u 5 = u, u =,476 a p, u 8 =,4759 a p, nico różniąc się od rozwiązania równania 8.5. Porównując to rozwiązani z wartością dokładną, dostanim łąd równ +,5%, a więc nico mnijsz niż łąd rozwiązania uzskango mtodą różnic skończonch Przkład rozwiązania równania Poissona za pomocą sstmu KAM FEAS/KAM jst dukacjnm sstmm wspomagającm nauczani Mtod Elmntów Skończonch. Sstm został opracowan w Zakładzi Oprogramowania Inżnirskigo Politchniki Warszawskij pod kirunkim Zigniwa Kacprzka. Clm podsstmu KAM jst ralizacja podstawowch funkcji rachunku macirzowgo wzogaconch o gnrowani macirz Mtod Elmntów Skończonch. Opracowan zstaw komnd umożliwia komponowani algortmów analiz statcznj w zakrsi liniowm i niliniowm oraz dnamicznj prz zastosowaniu Mtod Elmntów Skończonch. Wrsj. i. podsstmu FEAS/KAM dostępn są zpłatni. Autorami sstmu są: Z. Grodzki, J. Jankowski, Z. Kacprzk, M. Maj, J. Orsiak, B. Pawlak, B. Pawłowska, M. Sokół, T. Sokół. Mtoda Ojętości Skończonch ni jst w sstmi uwzględniona, tak więc opracj konstrukcji macirz gomtrcznch ędzim musili wkonać mtodami inicjowania macirz wartościami wliczonmi na podstawi równania 8.. Rozwiązan zostani tu wilokrotni omawian przkład równania Poissona w oszarz prostokątnm o wmiarach 4aa z zrowmi warunkami na rzgu. Równani Poissona opisuj ugięci łon napiętj na rzgu oszaru stałm naciągim i poddanj wwnątrz oszaru działaniu stałgo ciśninia, co można opisać równanim: u u p, gdzi p oznacza iloraz p = q /T, q jst stałm ciśninim a T stałm naciągim łon. Zadani r Rozwiązan zostani równani Poissona prz podzial oszaru na 8 kwadratowch pól, jak pokazano na rsunku 8.8a. Jak widać tlko węzł siatki o numrach:,, mają niznan przmiszcznia, pozostał węzł lżąc na rzgu mają przmiszcznia równ. a rsunku węzł rzgow oznaczon są numrm, co spowoduj, ż sstm KAM automatczni wzruj w nich przmiszcznia. 8-6

17 Rs. 8.8a Podział oszaru łon na 8 kwadratowch pól Macirz gomtrczną pola nr wznaczm na podstawi równania: G = 4, podoni jak w punkci 8... Pozostał podoszar są idntczn, więc ich macirz gomtrczn zostaną przjęt analogiczni. Powirzchnia oszaru kontrolngo zudowango wokół węzła siatki jst równa = a. Macirz gloaln zadania są równ: G u = p, u u u = a p Po rozwiązaniu układu równań otrzmujm: u = a p Wartość dokładna ugięcia maksmalngo wnosi u ma = a p 8-7

18 Maksmalna wartość oliczona u =.4759 a p Błąd oliczń: = u /u ma % =.5% Komnd sstmu KAM rozwiązując zadani! Oszar prostokątn a 4a podzilono na 8 kwadratowch pól o wmiarach a a! Tworzni macirz gomtrcznj kwadratowgo oszaru kontrolngo dm G ! Wktor alokacji oszarów kontrolnch, węzł rzgow numrowan są jako imi AL 4 imi AL 4 imi AL 4 imi AL4 4 imi AL5 4 imi AL6 4 imi AL7 4 imi AL8 4!Gloalna macirz gomtrczna dm G dal G G AL dal G G AL dal G G AL dal G G AL4 dal G G AL5 dal G G AL6 dal G G AL7 dal G G AL8! Tworzni wktora prawj stron im p - - -! Rozwiązani układu równań ro G p ws p 8-8

19 Zadani r W zadaniu r rozwiązano równani Poissona prz podzial oszaru na kwadratow pola, jak pokazano na rsunku 8.8. Jak widać tlko węzłów siatki o numrach: mają niznan przmiszcznia, pozostał węzł lżąc na rzgu mają przmiszcznia równ. a rsunku węzł rzgow oznaczon są numrm, co spowoduj, ż sstm KAM automatczni wzruj w nich przmiszcznia Rs. 8.8 Podział oszaru łon na kwadratow pola Macirz gomtrczna pola nr jst idntczna jak w zadaniu poprzdnim G =. 4 Pozostał podoszar są idntczn, więc ich macirz gomtrczn zostaną przjęt analogiczni. Powirzchnia oszaru kontrolngo zudowango wokół węzła siatki jst równa =.5 a. Macirz gloaln w macirz G pokazano tlko lmnt nizrow zadania są równ: G u = p, 8-9

20 u u u u 4 u 5 u 6 u 7 u 8 u 9 u u u u u 4 u 5 u 6 u 7 u 8 u 9 u u = a p Po rozwiązaniu układu równań otrzmujm: u = a p Wartość dokładna ugięcia maksmalngo wnosi u ma = a p Maksmalna wartość oliczona u =. 459 a p Błąd oliczń: = u /u ma % =.799% 8-

21 Komnd sstmu KAM rozwiązując zadani! Oszar prostokątn a 4a podzilono na kwadratowch pól o wmiarach a/ a/! a rzgu ugięci łon jst równ zru, ponumrowano tlko węzł siatki o niznanch przmiszczniach! Tworzni macirz gomtrcznj kwadratowgo oszaru kontrolngo! Wszstki oczka siatki są idntczn, więc tworzm tlko jdną macirz gomtrczną! dm G ! Wktor alokacji oszarów kontrolnch, węzł rzgow numrowan są jako imi AL 4 imi AL 4 imi AL 4 imi AL4 4 4 imi AL imi AL imi AL imi AL8 4 7 imi AL9 4 8 imi AL imi AL 4 9 imi AL 4 4 imi AL imi AL imi AL imi AL imi AL

22 imi AL imi AL imi AL imi AL imi AL 4 9 imi AL 4 4 imi AL4 4 4 imi AL5 4 5 imi AL imi AL imi AL imi AL imi AL 4 9 imi AL 4 imi AL 4!Gloalna macirz gomtrczna dm G dal G G AL dal G G AL dal G G AL dal G G AL4 dal G G AL5 dal G G AL6 dal G G AL7 dal G G AL8 dal G G AL9 dal G G AL 8-

23 dal G G AL dal G G AL dal G G AL dal G G AL4 dal G G AL5 dal G G AL6 dal G G AL7 dal G G AL8 dal G G AL9 dal G G AL dal G G AL dal G G AL dal G G AL dal G G AL4 dal G G AL5 dal G G AL6 dal G G AL7 dal G G AL8 dal G G AL9 dal G G AL dal G G AL dal G G AL! Tworzni wktora prawj stron wartości -p*a/4 im p *-.5! Rozwiązani układu równań ro G p ws p 8-

24 Zadani r W zadaniu r rozwiązano równani Poissona prz podzial oszaru na 6 prostokątnch pól, jak pokazano na rsunku 8.8c. Jak widać tlko 9 węzłów siatki o numrach: 9 ma niznan przmiszcznia, pozostał węzł lżąc na rzgu mają przmiszcznia równ. a rsunku węzł rzgow oznaczon są numrm, co spowoduj, ż sstm KAM automatczni wzruj w nich przmiszcznia Rs. 8.8c Podział oszaru łon na 6 prostokątnch pól Macirz gomtrczna pola nr jst wznaczona z równania 8.: G =. 8 Wmiar wszstkich pól są idntczn: = a, = a/, co daj: =, =.6. Macirz gomtrczna pola po wliczniu wartości jst równa: G =

25 Wszstki pola siatki są idntczn, więc ich macirz gomtrczn zostaną przjęt analogiczni. Powirzchnia oszaru kontrolngo zudowango wokół węzła siatki jst równa =.5 a. Macirz gloaln w macirz G pokazano tlko lmnt nizrow zadania są równ: G u = p, u u u u 4 u 5 u 6 u 7 u 8 u 9 = a p Po rozwiązaniu układu równań otrzmujm: u = a p Wartość dokładna ugięcia maksmalngo wnosi u ma = a p Maksmalna wartość oliczona u 5 = a p Błąd oliczń: = u 5 /u ma % =.4% Komnd sstmu KAM rozwiązując zadani! Oszar prostokątn a 4a podzilono na 6 prostokątnch pól o wmiarach a a/! a rzgu ugięci łon jst równ zru, ponumrowano tlko węzł siatki o niznanch przmiszczniach! Tworzni macirz gomtrcznj kwadratowgo oszaru kontrolngo! Wszstki oczka siatki są idntczn, więc tworzm tlko jdną macirz gomtrczną! ! - +k -k! G=t+/t/8* +k - -k t=/= k=-t^/+t^=-.6! -k - +k +k=-. -k=.! -k +k - t+/t/8=.5!

26 im G sk G.5 ws G! Wktor alokacji oszarów kontrolnch, węzł rzgow numrowan są jako imi AL 4 imi AL 4 4 imi AL imi AL4 4 7 imi AL5 4 imi AL imi AL imi AL imi AL9 4 imi AL imi AL imi AL imi AL 4 imi AL4 4 6 imi AL imi AL

27 !Gloalna macirz gomtrczna dm G 9 9 dal G G AL dal G G AL dal G G AL dal G G AL4 dal G G AL5 dal G G AL6 dal G G AL7 dal G G AL8 dal G G AL9 dal G G AL dal G G AL dal G G AL dal G G AL dal G G AL4 dal G G AL5 dal G G AL6! Tworzni wktora prawj stron im p 9 9* -.5! Rozwiązani układu równań ro G p ws p 8-7

28 Zadani r 4 W zadaniu r 4 rozwiązano równani Poissona prz podzial oszaru na 6 prostokątnch pól, jak pokazano na rsunku 8.8d. Jak widać tlko 7 węzłów siatki o numrach: 7 ma niznan przmiszcznia, pozostał węzł lżąc na rzgu mają przmiszcznia równ. a rsunku węzł rzgow oznaczon są numrm, co spowoduj, ż sstm KAM automatczni wzruj w nich przmiszcznia Rs. 8.8d Podział oszaru łon na 6 prostokątnch pól Macirz gomtrczna pola nr jst wznaczona z równania 8.: G =. 8 Wmiar wszstkich pól są idntczn: = a/, = a, co daj: =.5, =.6. Macirz gomtrczna pola po wliczniu wartości jst równa: G =

29 Wszstki pola siatki są idntczn, więc ich macirz gomtrczn zostaną przjęt analogiczni. Powirzchnia oszaru kontrolngo zudowango wokół węzła siatki jst równa =.5 a. Macirz gloaln w macirz G pokazano tlko lmnt nizrow zadania są równ: G u = p, u u u u 4 u 5 u 6 u 7 = a p Po rozwiązaniu układu równań otrzmujm: u = a p Wartość dokładna ugięcia maksmalngo wnosi u ma = a p Maksmalna wartość oliczona u 5 =. 467 a p Błąd oliczń: = u 4 /u ma % =.89% Komnd sstmu KAM rozwiązując zadani! a rzgu ugięci łon jst równ zru, ponumrowano tlko węzł siatki o niznanch przmiszczniach! Tworzni macirz gomtrcznj kwadratowgo oszaru kontrolngo! Wszstki oczka siatki są idntczn, więc tworzm tlko jdną macirz gomtrczną! ! - +k -k! G=t+/t/8* +k - -k t=/=/ k=-t^/+t^=.6! -k - +k +k=. -k=-.! -k +k -! t+/t/8=.5! im G sk G.5 8-9

30 ! Wktor alokacji oszarów kontrolnch, węzł rzgow numrowan są jako imi AL 4 imi AL 4 imi AL 4 imi AL4 4 4 imi AL imi AL imi AL imi AL8 4 7 imi AL9 4 imi AL 4 imi AL 4 imi AL 4 4 imi AL imi AL imi AL imi AL6 4 7!Gloalna macirz gomtrczna dm G 7 7 dal G G AL dal G G AL dal G G AL dal G G AL4 dal G G AL5 dal G G AL6 dal G G AL7 8-

31 dal G G AL8 dal G G AL9 dal G G AL dal G G AL dal G G AL dal G G AL dal G G AL4 dal G G AL5 dal G G AL6! Tworzni wktora prawj stron im p 7 7* -.5! Rozwiązani układu równań ro G p ws p 8-

x y x y y 2 1-1

x y x y y 2 1-1 Mtod komputrow : wrzsiń 5 Zadani. Obliczć u(.5) stosując intrpolację kwadratową Lagrang a dla danch z tabli. i i 5 u( i )..5. 5. 7. Zadani.Dlapunktów =, =, =obliczćfunkcjębazowąintrpolacjihrmitah, ().

Bardziej szczegółowo

RÓWNANIA RÓŻNICZKOWE WYKŁAD 3

RÓWNANIA RÓŻNICZKOWE WYKŁAD 3 RÓWNANIA RÓŻNICZKOWE WYKŁAD 3 Równania różniczkowe liniowe Metoda przewidwań Metoda przewidwań całkowania równania niejednorodnego ' p( x) opiera się na następującm twierdzeniu. Twierdzenie f ( x) Suma

Bardziej szczegółowo

Rozwiązanie równania różniczkowego MES

Rozwiązanie równania różniczkowego MES Rozwiązani równania różniczkowgo MES Jrzy Pamin -mail: jpamin@l5.pk.du.pl Instytut Tchnologii Informatycznych w Inżynirii Lądowj Wydział Inżynirii Lądowj Politchniki Krakowskij Strona domowa: www.l5.pk.du.pl

Bardziej szczegółowo

MES W ANALIZIE SPRĘŻYSTEJ UKŁADÓW PRĘTOWYCH

MES W ANALIZIE SPRĘŻYSTEJ UKŁADÓW PRĘTOWYCH MES W ANAIZIE SPRĘŻYSEJ KŁADÓW PRĘOWYCH Przkład obliczeń Kratownice płaskie idia FEDOROWICZ Jan FEDOROWICZ Magdalena MROZEK Dawid MROZEK Gliwice r. - idia Fedorowicz Jan Fedorowicz Magdalena Mrozek Dawid

Bardziej szczegółowo

25. RÓWNANIA RÓŻNICZKOWE PIERWSZEGO RZĘDU. y +y tgx=sinx

25. RÓWNANIA RÓŻNICZKOWE PIERWSZEGO RZĘDU. y +y tgx=sinx 5. RÓWNANIA RÓŻNICZKOWE PIERWSZEGO RZĘDU 5.1. Pojęcia wstępne. Klasfikacja równań i rozwiązań Rozróżniam dwa zasadnicze tp równań różniczkowch: równania różniczkowe zwczajne i równania różniczkowe cząstkowe.

Bardziej szczegółowo

Młodzieżowe Uniwersytety Matematyczne. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego REGUŁA GULDINA

Młodzieżowe Uniwersytety Matematyczne. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego REGUŁA GULDINA Młodzieżowe Uniwerstet Matematczne Projekt współfinansowan przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu połecznego REGUŁA GULDINA dr Bronisław Pabich Rzeszów marca 1 Projekt realizowan przez Uniwerstet

Bardziej szczegółowo

Zagadnienie statyki kratownicy płaskiej

Zagadnienie statyki kratownicy płaskiej Zagadnini statyki kratownicy płaskij METODY OBLICZENIOWE Budownictwo, studia I stopnia, smstr 6 Instytut L-5, Wydział Inżynirii Lądowj, Politchnika Krakowska Ewa Pabisk () Równania MES dla ustrojów prętowych

Bardziej szczegółowo

Przykład 1 modelowania jednowymiarowego przepływu ciepła

Przykład 1 modelowania jednowymiarowego przepływu ciepła Przykład 1 modlowania jdnowymiarowgo przpływu cipła 1. Modl przpływu przz ścianę wilowarstwową Ściana składa się trzch warstw o różnych grubościach wykonana z różnych matriałów. Na jdnj z ścian zwnętrznych

Bardziej szczegółowo

Metoda Elementów Skończonych w Modelowaniu Układów Mechatronicznych. Układy prętowe (Scilab)

Metoda Elementów Skończonych w Modelowaniu Układów Mechatronicznych. Układy prętowe (Scilab) Mtoda Elmntów Skończonych w Modlowaniu Układów Mchatronicznych Układy prętow (Scilab) str.1 I. MES 1D układy prętow. Podstawow informacj Istotą mtody lmntów skończonych jst sposób aproksymacji cząstkowych

Bardziej szczegółowo

Wektory. P. F. Góra. rok akademicki

Wektory. P. F. Góra. rok akademicki Wektor P. F. Góra rok akademicki 009-0 Wektor zwiazan. Wektorem zwiazanm nazwam parę punktów. Jeżeli parę tę stanowią punkt,, wektor przez nie utworzon oznaczm. Graficznie koniec wektora oznaczam strzałką.

Bardziej szczegółowo

Szeregowy obwód RC - model matematyczny układu

Szeregowy obwód RC - model matematyczny układu Akadmia Morska w Gdyni Katdra Automatyki Okrętowj Toria strowania Mirosław Tomra Na przykładzi szrgowgo obwodu lktryczngo składającgo się z dwóch lmntów pasywnych: rzystora R i kondnsatora C przdstawiony

Bardziej szczegółowo

PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY

PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY Z MATEMATYKI ZESTAW NR 17751 WYGENEROWANY AUTOMATYCZNIE W SERWISIE ZADANIA.INFO POZIOM PODSTAWOWY CZAS PRACY: 170 MINUT 1 Zadania zamknięte ZADANIE 1 (1 PKT) Rozważm treść następujacego

Bardziej szczegółowo

ZAGADNIENIA ZALICZENIOWE i PRZYKŁADY PYTAŃ z METOD KOMPUTEROWYCH w TSiP

ZAGADNIENIA ZALICZENIOWE i PRZYKŁADY PYTAŃ z METOD KOMPUTEROWYCH w TSiP ZAGADNIENIA ZALICZENIOWE i PRZYKŁADY PYTAŃ z METOD KOMPUTEROWYCH w TSiP. Podstawowe związki (równania równowagi, liniowe i nieliniowe związki geometrczne, związki fizczne, warunki brzegowe) w zapisie wskaźnikowm

Bardziej szczegółowo

Interpolacja. Układ. x exp. = y 1. = y 2. = y n

Interpolacja. Układ. x exp. = y 1. = y 2. = y n MES 07 lokaln Interpolacja. Układ Interpolacja, wprowadzenie Interpolacja: po co nam to? Ptania MES polega na wznaczaniu interesującch nas parametrów w skończonej ilości punktów. A co leż pomiędz tmi punktami?

Bardziej szczegółowo

Równania różniczkowe

Równania różniczkowe Równania różniczkowe I rzędu Andrzej Musielak Równania różniczkowe Równania różniczkowe I rzędu Równanie różniczkowe pierwszego rzędu to równanie w którm pojawia się zmienna x, funkcja tej zmiennej oraz

Bardziej szczegółowo

MES polega na wyznaczaniu interesujących nas parametrów w skończonej ilości punktów. A co leży pomiędzy tymi punktami?

MES polega na wyznaczaniu interesujących nas parametrów w skończonej ilości punktów. A co leży pomiędzy tymi punktami? MES- 07 Interpolacja, wprowadzenie Interpolacja: po co nam to? Ptania MES polega na wznaczaniu interesującch nas parametrów w skończonej ilości punktów. A co leż pomiędz tmi punktami? Na razie rozpatrwaliśm

Bardziej szczegółowo

2009 ZARZĄDZANIE. LUTY 2009

2009 ZARZĄDZANIE. LUTY 2009 Wybran zstawy gzaminacyjn kursu Matmatyka na Wydzial ZF Uniwrsyttu Ekonomiczngo w Wrocławiu w latach 009 06 Zstawy dotyczą trybu stacjonarngo Niktór zstawy zawirają kompltn rozwiązania Zakrs matriału w

Bardziej szczegółowo

Uogólnione wektory własne

Uogólnione wektory własne Uogólnion wktory własn m Dfinicja: Wktor nazywamy uogólnionym wktorm własnym rzędu m macirzy A do wartości własnj λ jśli ( A - I) m m- λ al ( A - λ I) Przykład: Znajdź uogólniony wktor własny rzędu do

Bardziej szczegółowo

Definicja: Wektor nazywamy uogólnionym wektorem własnym rzędu m macierzy A

Definicja: Wektor nazywamy uogólnionym wektorem własnym rzędu m macierzy A Uogólnion wktory własnw Dfinicja: Wktor nazywamy uogólnionym wktorm własnym rzędu m macirzy A m do wartości własnj λ jśli ( A - I) m m- λ al ( A - λ I) Przykład: Znajdź uogólniony wktor własny rzędu do

Bardziej szczegółowo

MATEMATYKA POZIOM ROZSZERZONY PRZYKŁADOWY ZESTAW ZADAŃ NR 1. Czas pracy 150 minut

MATEMATYKA POZIOM ROZSZERZONY PRZYKŁADOWY ZESTAW ZADAŃ NR 1. Czas pracy 150 minut Miejsce na naklejkę z kodem szkoł OKE ŁÓDŹ CKE MATEMATYKA POZIOM ROZSZERZONY MARZEC ROK 008 PRZYKŁADOWY ZESTAW ZADAŃ NR Czas prac 0 minut Instrukcja dla zdającego. Sprawdź, cz arkusz egzaminacjn zawiera

Bardziej szczegółowo

Rozwiązywanie układu równań metodą przeciwnych współczynników

Rozwiązywanie układu równań metodą przeciwnych współczynników Rozwiązwanie układu równań metodą przeciwnch współcznników Sposob postępowania krok po kroku: I. przgotowanie równań. pozbwam się ułamków mnoŝąc kaŝd jednomian równania równań przez najmniejszą wspólną

Bardziej szczegółowo

Równania różniczkowe cząstkowe

Równania różniczkowe cząstkowe Równania różniczkowe cząstkowe Definicja: Równaniem różniczkowm cząstkowm nazwam takie równanie różniczkowe w którm wstępuje co najmniej jedna pochodna cząstkowa niewiadomej funkcji dwóch lub więcej zmiennch

Bardziej szczegółowo

PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY

PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY Z MATEMATYKI ZESTAW PRZYGOTOWANY PRZEZ SERWIS WWW.ZADANIA.INFO POZIOM PODSTAWOWY 6 KWIETNIA 0 CZAS PRACY: 70 MINUT Zadania zamknięte ZADANIE ( PKT.) Liczbę 5 7 zaokr aglam do liczb,6.

Bardziej szczegółowo

6. Dynamika Stan równowagi. ρb(x, y, z) V n t d. Siły

6. Dynamika Stan równowagi. ρb(x, y, z) V n t d. Siły 6. Dynamika P.Pluciński 6. Dynamika 6.1. tan równowagi t ρb d x, y, z P ρüx, y, z ρbx, y, z z n t d x y iły ρb wktor gęstości sił masowych [N/m 3 ] ρb d wktor gęstości sił masowych tłuminia [N/m 3 ] ρü

Bardziej szczegółowo

3.3. UKŁADY RÓWNAŃ LINIOWYCH. Równanie liniowe z dwiema niewiadomymi. Równaniem liniowym z dwiema niewiadomymi x i y nazywamy równanie postaci

3.3. UKŁADY RÓWNAŃ LINIOWYCH. Równanie liniowe z dwiema niewiadomymi. Równaniem liniowym z dwiema niewiadomymi x i y nazywamy równanie postaci .. UKŁADY RÓWNAŃ LINIOWYCH Równanie liniowe z dwiema niewiadommi Równaniem liniowm z dwiema niewiadommi i nazwam równanie postaci A B C 0, gdzie A, B, C R i A B 0 m równania z dwiema niewiadommi nazwam

Bardziej szczegółowo

RÓWNANIA RÓŻNICZKOWE WYKŁAD 5

RÓWNANIA RÓŻNICZKOWE WYKŁAD 5 RÓWNANIA RÓŻNICZKOWE WYKŁAD 5 Równania różniczkowe rzędu drugiego Równania rzędu drugiego sprowadzalne do równań rzędu pierwszego Równanie różniczkowe rzędu drugiego postaci F ( x, ', ") 0 ( nie wstępuje

Bardziej szczegółowo

Równania różniczkowe cząstkowe

Równania różniczkowe cząstkowe Równania różniczkowe cząstkowe Definicja Równaniem różniczkowm cząstkowm nazwam takie równanie różniczkowe w którm wstępuje co najmniej jedna pochodna cząstkowa niewiadomej funkcji dwóch lub więcej zmiennch

Bardziej szczegółowo

PRÓBNA MATURA. ZADANIE 1 (1 PKT) Wskaż liczbę, której 4% jest równe 8. A) 200 B) 100 C) 3,2 D) 32

PRÓBNA MATURA. ZADANIE 1 (1 PKT) Wskaż liczbę, której 4% jest równe 8. A) 200 B) 100 C) 3,2 D) 32 PRÓBNA MATURA ZADANIE ( PKT) Wskaż liczbę, której % jest równe 8. A) B) C), D) ZADANIE ( PKT) Odległość liczb od liczb -8 na osi liczbowej jest równa A) 8 B) + 8 C) + 8 D) 8 ZADANIE ( PKT) Wskaż rsunek,

Bardziej szczegółowo

Pomiar bezpośredni przyrządem wskazówkowym elektromechanicznym

Pomiar bezpośredni przyrządem wskazówkowym elektromechanicznym . Rodzaj poiaru.. Poiar bezpośredni (prost) W przpadku poiaru pojednczej wielkości przrząde wskalowan w jej jednostkach wartość niedokładności ± określa graniczn błąd przrządu analogowego lub cfrowego

Bardziej szczegółowo

MES dla ustrojów prętowych (statyka)

MES dla ustrojów prętowych (statyka) MES dla ustrojów prętowych (statyka) Jrzy Pamin -mail: jpamin@l5.pk.du.pl Piotr Pluciński -mail: pplucin@l5.pk.du.pl Instytut Tchnologii Informatycznych w Inżynirii Lądowj Wydział Inżynirii Lądowj Politchniki

Bardziej szczegółowo

Ć w i c z e n i e K 2 b

Ć w i c z e n i e K 2 b Akademia Górniczo Hutnicza Wdział Inżnierii Mechanicznej i Robotki Katedra Wtrzmałości, Zmęczenia Materiałów i Konstrukcji Nazwisko i Imię: Nazwisko i Imię: Wdział Górnictwa i Geoinżnierii Grupa nr: Ocena:

Bardziej szczegółowo

ROZDZIAŁ III. STATYKA KRATOWNIC PRZESTRZENNYCH

ROZDZIAŁ III. STATYKA KRATOWNIC PRZESTRZENNYCH ROZDZIAŁ III. STATYKA KRATOWNIC PRZESTRZENNYCH Mimo, ż przstrznn konstrkcj kratow znan yły od dawna (por.[17]), to do nidawna stosowan yły stosnkowo rzadko, co yć moż spowodowan yło sporymi kłopotami oliczniowymi,

Bardziej szczegółowo

MATURA PRÓBNA 2 KLASA I LO

MATURA PRÓBNA 2 KLASA I LO IMIE I NAZWISKO MATURA PRÓBNA KLASA I LO CZAS PRACY: 90 MIN. SUMA PUNKTÓW: 60 ZADANIE (5 PKT) Znajdź wszstkie funkcje liniowe określone na zbiorze ;, którch zbiorem wartości jest przedział ; 0. ZADANIE

Bardziej szczegółowo

Ć w i c z e n i e K 1

Ć w i c z e n i e K 1 kademia Górniczo Hutnicza Wdział nżnierii echanicznej i Robotki Katedra Wtrzmałości, Zmęczenia ateriałów i Konstrukcji azwisko i mię: azwisko i mię: Wdział Górnictwa i Geoinżnierii Grupa nr: Ocena: Podpis:

Bardziej szczegółowo

Termodynamika. Część 10. Elementy fizyki statystycznej klasyczny gaz doskonały. Janusz Brzychczyk, Instytut Fizyki UJ

Termodynamika. Część 10. Elementy fizyki statystycznej klasyczny gaz doskonały. Janusz Brzychczyk, Instytut Fizyki UJ Trodynaika Część 1 Elnty fizyki statystycznj klasyczny gaz doskonały Janusz Brzychczyk, Instytut Fizyki UJ Użytczn całki ax2 dx = 1 2 a x ax2 dx = 1 2a ax2 dx = a a x 2 ax2 dx = 1 4a a x 3 ax2 dx = 1 2a

Bardziej szczegółowo

Rachunek Prawdopodobieństwa MAP1151, 2011/12 Wydział Elektroniki Wykładowca: dr hab. Agnieszka Jurlewicz

Rachunek Prawdopodobieństwa MAP1151, 2011/12 Wydział Elektroniki Wykładowca: dr hab. Agnieszka Jurlewicz 1 Rachunk Prawdopodobiństwa MAP1151, 011/1 Wydział Elktroniki Wykładowca: dr hab. Agniszka Jurlwicz Listy zadań nr 5-6 Opracowani: dr hab. Agniszka Jurlwicz Lista 5. Zminn losow dwuwymiarow. Rozkłady łączn,

Bardziej szczegółowo

Q n. 1 1 x. el = i. L [m] q [kn/m] P [kn] E [kpa], A [m 2 ] n-1 n. Sławomir Milewski

Q n. 1 1 x. el = i. L [m] q [kn/m] P [kn] E [kpa], A [m 2 ] n-1 n. Sławomir Milewski Ćwiczni a: Statyka rozciągango pręta - intrpolacja liniowa Dany jst pręt o długości L, zamocowany na lwym końcu, obciążony w sposób jdnorodny ciągły (obciążni q) i skupiony (siła P na prawym swobodnym

Bardziej szczegółowo

[L] Rysunek Łuk wolnopodparty, paraboliczny wymiary, obciążenie, oznaczenia.

[L] Rysunek Łuk wolnopodparty, paraboliczny wymiary, obciążenie, oznaczenia. rzkład 10.3. Łuk paraboliczn. Rsunek przedstawia łuk wolnopodpart, którego oś ma kształt paraboli drugiego stopnia (łuk paraboliczn ). Łuk obciążon jest ciśnieniem wewnętrznm (wektor elementarnej wpadkowej

Bardziej szczegółowo

lim = 0, gdzie d n oznacza najdłuższą przekątną prostokątów

lim = 0, gdzie d n oznacza najdłuższą przekątną prostokątów 9. CAŁKA POWÓJNA 9.. Całka podwójna w prostokącie Niech P będzie prostokątem opisanm na płaszczźnie OXY nierównościami: a < < b, c < < d, a f(,) funkcją określoną i ograniczoną w tm prostokącie. Prostokąt

Bardziej szczegółowo

2. CHARAKTERYSTYKI GEOMETRYCZNE FIGUR PŁASKICH

2. CHARAKTERYSTYKI GEOMETRYCZNE FIGUR PŁASKICH dam Bodnar: Wtrzmałość Materiałów. Charakterstki geometrczne figur płaskich.. CHRKTERSTKI GEOMETRCZNE FIGUR PŁSKICH.. Definicje podstawowch charakterstk geometrcznch Podczas zajęć z wtrzmałości materiałów

Bardziej szczegółowo

Macierze normalne. D : Dowolną macierz kwadratową można zapisać w postaci A = B + ic gdzie ( ) B = A + A B = A + A = ( A + A)

Macierze normalne. D : Dowolną macierz kwadratową można zapisać w postaci A = B + ic gdzie ( ) B = A + A B = A + A = ( A + A) Macierze normalne Twierdzenie: Macierz można zdiagonalizować za pomocą unitarnej transformacji podobieństwa wted i tlko wted gd jest normalna (AA A A). ( ) D : Dowolną macierz kwadratową można zapisać

Bardziej szczegółowo

Badania zginanych belek

Badania zginanych belek Mechanika i wtrzmałość materiałów - instrukcja do ćwiczenia laboratorjneo: Badania zinanch belek oprac. dr inż. Ludomir J. JNKOWSKI, dr inż. nna NIKODM. Wprowadzenie W wtrzmałości materiałów stan obciążenia

Bardziej szczegółowo

19. Wybrane układy regulacji Korekcja nieliniowa układów. Przykład K s 2. Rys Schemat blokowy układu oryginalnego

19. Wybrane układy regulacji Korekcja nieliniowa układów. Przykład K s 2. Rys Schemat blokowy układu oryginalnego 19. Wbrane układ regulacji Przkład 19.1 19.1. Korekcja nieliniowa układów w K s 2 Rs. 19.1. Schemat blokow układu orginalnego 1 Zbadać możliwość stabilizacji układu za pomocą nieliniowego prędkościowego

Bardziej szczegółowo

KRYTERIA OCENIANIA ODPOWIEDZI Próbna Matura z OPERONEM. Matematyka Poziom rozszerzony

KRYTERIA OCENIANIA ODPOWIEDZI Próbna Matura z OPERONEM. Matematyka Poziom rozszerzony KRYTERIA OCENIANIA ODPOWIEDZI Próbna Matura z OPERONEM Matematka Poziom rozszerzon Listopad W niniejszm schemacie oceniania zadań otwartch są prezentowane przkładowe poprawne odpowiedzi. W tego tpu ch

Bardziej szczegółowo

± - małe odchylenie od osi. ± - duże odchylenie od osi

± - małe odchylenie od osi. ± - duże odchylenie od osi TYGONOMETRYCZNE Przjmujm, ż znn są dfinicj i podstwow włsności funkcji trgonomtrcznch. Zprzntujm poniżj kilk prktcznch sposobów szbkigo, prktczngo obliczni wrtości funkcji trgonomtrcznch, rozwiązwni równń

Bardziej szczegółowo

2. Wstęp do analizy wektorowej

2. Wstęp do analizy wektorowej 2. Wstęp do analiz wektorowej 2.1. Pojęcia podstawowe Wielkości wektorowe (1) Wektorem (P) w punkcie P trójwmiarowej przestrzeni euklidesowej nazwam uporządkowan zbiór trzech liczb (skalarów, składowch

Bardziej szczegółowo

V JURAJSKI TURNIEJ MATEMATYCZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM FINAŁ 14 maja 2005 r.

V JURAJSKI TURNIEJ MATEMATYCZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM FINAŁ 14 maja 2005 r. V JURAJSKI TURNIEJ MATEMATYCZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM FINAŁ 4 maja 005 r. Przecztaj uważnie poniższą instrukcję: Test składa się z dwóch części. Pierwsza część zawiera 0 zadań wielokrotnego wboru. Tlko

Bardziej szczegółowo

Komitet Główny Olimpiady Fizycznej, Waldemar Gorzkowski: Olimpiady fizyczne XXIII i XXIV. WSiP, Warszawa 1977.

Komitet Główny Olimpiady Fizycznej, Waldemar Gorzkowski: Olimpiady fizyczne XXIII i XXIV. WSiP, Warszawa 1977. XXV OLMPADA FZYCZNA (1974/1975). Stopiń, zadani doświadczaln D Źródło: Nazwa zadania: Działy: Słowa kluczow: Komitt Główny Olimpiady Fizycznj, Waldmar Gorzkowski: Olimpiady fizyczn XX i XXV. WSiP, Warszawa

Bardziej szczegółowo

Pierwiastki kwadratowe z liczby zespolonej

Pierwiastki kwadratowe z liczby zespolonej Pierwiastki kwadratowe z liczb zespolonej Pierwiastkiem kwadratowm z liczb w C nazwam każdą liczbę zespoloną z C, dla której z = w. Zbiór wszstkich pierwiastków oznaczam smbolem w. Innmi słow w = {z C

Bardziej szczegółowo

27. RÓWNANIA RÓŻNICZKOWE CZĄSTKOWE

27. RÓWNANIA RÓŻNICZKOWE CZĄSTKOWE 27. RÓWNANIA RÓŻNICZKOWE CZĄSTKOWE 27.1. Wiadomości wstępne Równaniem różniczkowym cząstkowym nazywamy związek w którym występuje funkcja niewiadoma u dwóch lub większej liczby zmiennych niezależnych i

Bardziej szczegółowo

POLITECHNIKA ŚLĄSKA. WYDZIAŁ ORGANIZACJI I ZARZĄDZANIA. Katedra Podstaw Systemów Technicznych - Mechanika Stosowana. y P 1. Śr 1 (x 1,y 1 ) P 2

POLITECHNIKA ŚLĄSKA. WYDZIAŁ ORGANIZACJI I ZARZĄDZANIA. Katedra Podstaw Systemów Technicznych - Mechanika Stosowana. y P 1. Śr 1 (x 1,y 1 ) P 2 POLITECHNIKA ŚLĄSKA. WYDZIAŁ ORGANIZACI I ZARZĄDZANIA. Katedra Podstaw Sstemów Technicznch Płaska geometria mas c c 3c Dla zadanego pola przekroju wznaczć: - połoŝenie środka cięŝkości S( s, s ) - moment

Bardziej szczegółowo

Więcej arkuszy znajdziesz na stronie: arkusze.pl

Więcej arkuszy znajdziesz na stronie: arkusze.pl KRYTERIA OCENIANIA ODPOWIEDZI Próbna Matura z OPERONEM Matematka Poziom rozszerzon Listopad W niniejszm schemacie oceniania zadań otwartch są prezentowane przkładowe poprawne odpowiedzi. W tego tpu ch

Bardziej szczegółowo

Scenariusz lekcji matematyki z wykorzystaniem komputera

Scenariusz lekcji matematyki z wykorzystaniem komputera Scenariusz lekcji matematki z wkorzstaniem komputera Temat: Wpłw współcznników a i b na położenie wkresu funkcji liniowej. (Rsowanie wkresów prz użciu arkusza kalkulacjnego EXCEL.) Czas zajęć: 9 min Cele:

Bardziej szczegółowo

Stan naprężenia. Przykład 1: Tarcza (płaski stan naprężenia) Określić siły masowe oraz obciążenie brzegu tarczy jeśli stan naprężenia wynosi:

Stan naprężenia. Przykład 1: Tarcza (płaski stan naprężenia) Określić siły masowe oraz obciążenie brzegu tarczy jeśli stan naprężenia wynosi: Stan naprężenia Przkład 1: Tarcza (płaski stan naprężenia) Określić sił masowe oraz obciążenie brzegu tarcz jeśli stan naprężenia wnosi: 5 T σ. 8 Składowe sił masowch obliczam wkonując różniczkowanie zapisane

Bardziej szczegółowo

Rozwiązanie równań stanu dla układów liniowych - pola wektorowe

Rozwiązanie równań stanu dla układów liniowych - pola wektorowe Rozwiązanie równań stanu dla układów liniowch - pola wektorowe Przgotowanie: Dariusz Pazderski Wprowadzenie Rozważm liniowe równanie stanu układu niesingularnego stacjonarnego o m wejściach: ẋ = A+ Bu,

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN PRÓBNY CZAS PRACY: 180 MIN. SUMA PUNKTÓW: 50 ZADANIE 1 (1 PKT) ZADANIE 2 (1 PKT) ZADANIE 3 (1 PKT) ZADANIE 4 (1 PKT) ZADANIE 5 (1 PKT)

EGZAMIN PRÓBNY CZAS PRACY: 180 MIN. SUMA PUNKTÓW: 50 ZADANIE 1 (1 PKT) ZADANIE 2 (1 PKT) ZADANIE 3 (1 PKT) ZADANIE 4 (1 PKT) ZADANIE 5 (1 PKT) IMIE I NAZWISKO EGZAMIN PRÓBNY CZAS PRACY: MIN. SUMA PUNKTÓW: 5 ZADANIE ( PKT) Dziedzina funkcji f (x) = x jest zbiór x 2 +x 6 A) R \ {, 2} B) (, 2) C) (, ) (2, + ) D) (, 2) (, + ) ZADANIE 2 ( PKT) W pewnej

Bardziej szczegółowo

ZADANIE 1 Poniżej znajduje się fragment wykresu funkcji y = f (x). ZADANIE 2 Na podstawie podanego wykresu funkcji f

ZADANIE 1 Poniżej znajduje się fragment wykresu funkcji y = f (x). ZADANIE 2 Na podstawie podanego wykresu funkcji f IMIE I NAZWISKO ZADANIE Poniżej znajduje się fragment wkresu funkcji = f (). -7 -- - - 6 7 Dorsuj brakujac a część wkresu wiedzac, że dziedzina funkcji f jest przedział,, a wkres jest smetrczn względem

Bardziej szczegółowo

3.2. Podstawowe własności funkcji. Funkcje cyklometryczne, hiperboliczne. Definicję funkcji f o dziedzinie X i przeciwdziedzinie Y mamy w 3A5.

3.2. Podstawowe własności funkcji. Funkcje cyklometryczne, hiperboliczne. Definicję funkcji f o dziedzinie X i przeciwdziedzinie Y mamy w 3A5. WYKŁAD 7 3 Podstawowe własności unkcji Funkcje cklometrczne, hiperboliczne Deinicję unkcji o dziedzinie X i przeciwdziedzinie Y mam w 3A5 3A37 (Uwaga: dziedzina naturalna) Często się zdarza, że unkcja

Bardziej szczegółowo

12. FUNKCJE WIELU ZMIENNYCH. z = x + y jest R 2, natomiast jej

12. FUNKCJE WIELU ZMIENNYCH. z = x + y jest R 2, natomiast jej 1. FUNKCJE WIELU ZMIENNYCH 1.1. FUNKCJE DWÓCH ZMIENNYCH Funkcją dwóch zmiennch określoną w zbiorze D R nazwam przporządkowanie każdej parze liczb () D dokładnie jednej liczb rzeczwistej z. Piszem prz tm

Bardziej szczegółowo

Programowanie nieliniowe optymalizacja funkcji wielu zmiennych

Programowanie nieliniowe optymalizacja funkcji wielu zmiennych Ekonomia matematczna II Ekonomia matematczna II Prowadząc ćwiczenia Programowanie nieliniowe optmalizacja unkcji wielu zmiennch Modele programowania liniowego często okazują się niewstarczające w modelowaniu

Bardziej szczegółowo

Cykl III ćwiczenie 3. Temat: Badanie układów logicznych

Cykl III ćwiczenie 3. Temat: Badanie układów logicznych Ckl III ćwiczenie Temat: Badanie układów logicznch Ćwiczenie składa się z dwóch podtematów: Poziom TTL układów logicznch oraz Snteza układów kombinacjnch Podtemat: Poziom TTL układów logicznch. Wprowadzenie

Bardziej szczegółowo

ZASTOSOWANIE REGRESJI LOGISTYCZNEJ DO OKREŚLENIA PRAWDOPODOBIEŃSTWA SPRZEDAŻY ZASOBU MIESZKANIOWEGO

ZASTOSOWANIE REGRESJI LOGISTYCZNEJ DO OKREŚLENIA PRAWDOPODOBIEŃSTWA SPRZEDAŻY ZASOBU MIESZKANIOWEGO ZASTOSOWANIE REGRESJI LOGISTYCZNEJ DO OKREŚLENIA PRAWDOPODOBIEŃSTWA SPRZEDAŻY ZASOBU MIESZKANIOWEGO Łukasz MACH Strszczni: W artykul przdstawiono procs budowy modlu rgrsji logistycznj, którgo clm jst wspomagani

Bardziej szczegółowo

RZĘDU PIERWSZEGO. RÓWNANIE BERNOULLIEGO. RÓWNANIE JEDNORODNE. KRZYWE ORTOGONALNE. RÓWNANIE BERNOULLIEGO. Nieliniowe równanie różniczkowe Bernoulliego

RZĘDU PIERWSZEGO. RÓWNANIE BERNOULLIEGO. RÓWNANIE JEDNORODNE. KRZYWE ORTOGONALNE. RÓWNANIE BERNOULLIEGO. Nieliniowe równanie różniczkowe Bernoulliego NIELINIOWE RÓWNANIA RÓŻNICZKOWE ZWYCZAJNE RZĘDU PIERWSZEGO. RÓWNANIE BERNOULLIEGO. RÓWNANIE JEDNORODNE. KRZYWE ORTOGONALNE. RÓWNANIE BERNOULLIEGO. Nieliniowe równanie różniczkowe Bernoulliego ma postać:

Bardziej szczegółowo

VIII. ZBIÓR PRZYKŁADOWYCH ZADAŃ MATURALNYCH

VIII. ZBIÓR PRZYKŁADOWYCH ZADAŃ MATURALNYCH VIII. ZBIÓR PRZYKŁADOWYCH ZADAŃ MATURALNYCH ZADANIA ZAMKNIĘTE Zadanie. ( pkt) 0 90 Liczba 9 jest równa 0 B. 00 C. 0 9 D. 700 7 Zadanie. 8 ( pkt) Liczba 9 jest równa B. 9 C. D. 5 Zadanie. ( pkt) Liczba

Bardziej szczegółowo

Klucz odpowiedzi do zadań zamkniętych i schemat oceniania zadań otwartych

Klucz odpowiedzi do zadań zamkniętych i schemat oceniania zadań otwartych Klucz odpowiedzi do zdń zmkniętc i scemt ocenini zdń otwrtc Klucz odpowiedzi do zdń zmkniętc 4 7 9 0 4 7 9 0 D D D Scemt ocenini zdń otwrtc Zdnie (pkt) Rozwiąż nierówność x x 0 Oliczm wróżnik i miejsc

Bardziej szczegółowo

Wykład 4 Testy zgodności. dystrybuanta rozkładu populacji dystrybuanty rozkładów dwóch populacji rodzaj rozkładu wartości parametrów.

Wykład 4 Testy zgodności. dystrybuanta rozkładu populacji dystrybuanty rozkładów dwóch populacji rodzaj rozkładu wartości parametrów. Wkład Test zgodności. Test zgodności służą do werikacji hipotez mówiącch, że a dstrbuanta rozkładu populacji ma określoną z gór postać unkcjną b dstrbuant rozkładów dwóch populacji nie różnią się w sposób

Bardziej szczegółowo

matematyka Matura próbna

matematyka Matura próbna Gazeta Edukacja Sprawdź, cz zdasz! Egzamin maturaln matematka MTEMTYK zas prac: minut Matura próbna Maturzsto! Po raz pierwsz napiszesz obowiązkową maturę z matematki na poziomie podstawowm Rozwiąż zadania

Bardziej szczegółowo

Rozwiązywanie belek prostych i przegubowych wyznaczanie reakcji i wykresów sił przekrojowych 6

Rozwiązywanie belek prostych i przegubowych wyznaczanie reakcji i wykresów sił przekrojowych 6 ozwiązwanie beek prostch i przegubowch wznaczanie reakcji i wkresów sił przekrojowch 6 Obciążenie beki mogą stanowić sił skupione, moment skupione oraz obciążenia ciągłe q rs. 6.. s. 6. rzed przstąpieniem

Bardziej szczegółowo

E13. Siła Lorentza wyznaczenie stosunku e/m

E13. Siła Lorentza wyznaczenie stosunku e/m E3. Siła Lorntza wznaczni stosunku / Opracowała: Jadwiga Szdłowska Wstęp Elktron uiszczon w polu agntczn oddziałwają z ni jdni jśli są w ruchu. Zjawisko to jst wkorzstan do dtkcji pola agntczngo. Równiż

Bardziej szczegółowo

KONKURS MATEMATYCZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM ETAP REJONOWY

KONKURS MATEMATYCZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM ETAP REJONOWY pieczątka WKK Kod ucznia - - Dzień Miesiąc Rok DATA URODZENIA UCZNIA KONKURS MATEMATYCZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM ETAP REJONOWY Drogi Uczniu Witaj na II etapie konkursu matematcznego. Przecztaj uważnie instrukcję.

Bardziej szczegółowo

ROZWIĄZANIA I ODPOWIEDZI

ROZWIĄZANIA I ODPOWIEDZI Zastosowania matematki w analitce medcznej zestaw do kol. semestr. - rozwiązania i odpowiedzi (część I). ROZWIĄZANIA I ODPOWIEDZI Zadanie A1. a) Rozważając dwa przpadki ze względu na moduł mam: skąd ostatecznie,3>.

Bardziej szczegółowo

W przypadku przepływu potencjalnego y u z. nieściśliwego równanie zachowania masy przekształca się w równanie Laplace a: = + + t

W przypadku przepływu potencjalnego y u z. nieściśliwego równanie zachowania masy przekształca się w równanie Laplace a: = + + t J. Szantr Wkład nr 3 Przepłw potencjalne 1 Jeżeli przepłw płn jest bezwirow, czli wszędzie lb prawie wszędzie w pol przepłw jest rot 0 to oznacza, że istnieje fnkcja skalarna ϕ,, z, t), taka że gradϕ.

Bardziej szczegółowo

( ) σ v. Adam Bodnar: Wytrzymałość Materiałów. Analiza płaskiego stanu naprężenia.

( ) σ v. Adam Bodnar: Wytrzymałość Materiałów. Analiza płaskiego stanu naprężenia. Adam Bdnar: Wtrzmałść Materiałów Analiza płaskieg stanu naprężenia 5 ANALIZA PŁASKIEGO STANU NAPRĘŻENIA 5 Naprężenia na dwlnej płaszczźnie Jak pamiętam płaski stan naprężenia w punkcie cechuje t że wektr

Bardziej szczegółowo

Całkowanie przez podstawianie i dwa zadania

Całkowanie przez podstawianie i dwa zadania Całkowanie przez podstawianie i dwa zadania Antoni Kościelski Funkcje dwóch zmiennch i podstawianie Dla funkcji dwóch zmiennch zachodzi następując wzór na całkowanie przez podstawianie: f(x(a, b), (a,

Bardziej szczegółowo

Rozwiązywanie ram płaskich wyznaczanie reakcji i wykresów sił przekrojowych 7

Rozwiązywanie ram płaskich wyznaczanie reakcji i wykresów sił przekrojowych 7 ozwiązwanie ram płaskich wznaczanie reakcji i wkresów sił przekrojowch 7 Obciążenie ram płaskiej, podobnie jak w przpadku beek rozdział 6, mogą stanowić sił skupione, moment skupione oraz obciążenia ciągłe

Bardziej szczegółowo

2. Architektury sztucznych sieci neuronowych

2. Architektury sztucznych sieci neuronowych - 8-2. Architktury sztucznych sici nuronowych 2.. Matmatyczny modl nuronu i prostj sici nuronowj Sztuczn sici nuronow są modlami inspirowanymi przz strukturę i zachowani prawdziwych nuronów. Podobni jak

Bardziej szczegółowo

Klucz odpowiedzi i schemat punktowania do próbnego zestawu egzaminacyjnego z zakresu przedmiotów matematyczno-przyrodniczych

Klucz odpowiedzi i schemat punktowania do próbnego zestawu egzaminacyjnego z zakresu przedmiotów matematyczno-przyrodniczych Klucz odpowiedzi i schemat punktowania do próbnego zestawu egzaminacjnego z zakresu przedmiotów matematczno-przrodniczch Z a d a n i a z a m k n i ę t e Numer zadania 3 4 5 6 7 8 9 0 3 4 5 6 7 8 9 0 3

Bardziej szczegółowo

Ekscytony Wanniera Motta

Ekscytony Wanniera Motta ozpatrzmy oddziaływani lktronu o wktorz falowym bliskim minimum pasma przwodnictwa oraz dziury z obszaru blisko wirzcołka pasma walncyjngo. Zakładamy, ż oba pasma są sfryczni symtryczn, a ic kstrma znajdują

Bardziej szczegółowo

RACHUNEK CAŁKOWY FUNKCJI DWÓCH ZMIENNYCH

RACHUNEK CAŁKOWY FUNKCJI DWÓCH ZMIENNYCH RACHUNEK CAŁKOWY FUNKCJI WÓCH ZMIENNYCH einicja całki podwójnej po prostokącie einicja Podziałem prostokąta R ={ : a b c d} inaczej: R = [a b] [c d] nazwam zbiór Pn złożon z prostokątów R R... Rn które

Bardziej szczegółowo

RÓWNANIA FIZYCZNE DLA KOMPOZYTÓW

RÓWNANIA FIZYCZNE DLA KOMPOZYTÓW Kopozt RÓWNANIA FIZYCZN DLA KOMPOZYTÓW Równania fizczne dla ateriałów anizotropowch Równania fizczne liniowej teorii sprężstości ożna zapisać w ogólnej postaci ij ijkl kl lub po odwróceniu ij ijkl kl gdzie

Bardziej szczegółowo

LIGA MATEMATYCZNO - FIZYCZNA ZADANIA NA IV ETAP DLA KLAS II. Zad.1 1 : 2. Oblicz: a) ( ) Zad. 2 Sprawdź czy zachodzi równanie:

LIGA MATEMATYCZNO - FIZYCZNA ZADANIA NA IV ETAP DLA KLAS II. Zad.1 1 : 2. Oblicz: a) ( ) Zad. 2 Sprawdź czy zachodzi równanie: LIGA MATEMATYCZNO - FIZYCZNA ZADANIA NA IV ETAP DLA KLAS II Zad. Oblicz: a) ( ) 6 9 :,8 0 b) : 0 Zad. Sprawdź cz zachodzi równanie: 0 8 5 : 5 8 7 5 6 Zad. Z par liczb spełniającch układ równań Jedna jest

Bardziej szczegółowo

Projekt Era inżyniera pewna lokata na przyszłość jest współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Projekt Era inżyniera pewna lokata na przyszłość jest współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Materiał ddaktczne na zajęcia wrównawcze z matematki dla studentów pierwszego roku kierunku zamawianego Inżnieria Środowiska w ramach projektu Era inżniera pewna lokata na przszłość Projekt Era inżniera

Bardziej szczegółowo

Wykład Analiza jakościowa równań różniczkowych

Wykład Analiza jakościowa równań różniczkowych Na podstawie książki J. Rusinka, Równania różniczkowe i różnicowe w zarządzaniu, Oficna Wdawnicza WSM, Warszawa 2005. 21 maja 2012 Definicja Stabilność Niech = F (x, ) będzie równaniem różniczkowm. Rozwiązanie

Bardziej szczegółowo

Realizacja funkcji przełączających

Realizacja funkcji przełączających Realizacja funkcji przełączającch. Wprowadzenie teoretczne.. Podstawowe funkcje logiczne Funkcja logiczna NOT AND OR Zapis = x x = = x NAND NOR.2. Metoda minimalizacji funkcji metodą tablic Karnaugha Metoda

Bardziej szczegółowo

Rozwiązywanie belek prostych i przegubowych wyznaczanie reakcji i wykresów sił przekrojowych 4-5

Rozwiązywanie belek prostych i przegubowych wyznaczanie reakcji i wykresów sił przekrojowych 4-5 ozwiązwanie beek prostch i przegubowch wznaczanie reakcji i wkresów sił przekrojowch - Obciążenie beki mogą stanowić sił skupione, moment skupione oraz obciążenia ciągłe q rs... s.. rzed przstąpieniem

Bardziej szczegółowo

f x f y f, jest 4, mianowicie f = f xx f xy f yx

f x f y f, jest 4, mianowicie f = f xx f xy f yx Zestaw 14 Pochodne wŝszch rzędów Niech będzie dana funkcja x f określona w pewnm obszarze D Przpuśćm Ŝe f x istnieją pochodne cząstkowe tej funkcji x x Pochodne cząstkowe tch pochodnch jeŝeli istnieją

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 361 Badanie układu dwóch soczewek

Ćwiczenie 361 Badanie układu dwóch soczewek Nazwisko... Data... Wdział... Imię... Dzień tg.... Godzina... Ćwiczenie 36 Badanie układu dwóch soczewek Wznaczenie ogniskowch soczewek metodą Bessela Odległość przedmiotu od ekranu (60 cm 0 cm) l Soczewka

Bardziej szczegółowo

) q przyłożona jest w punkcie o współrzędnej x = x + x. Przykład Łuk trójprzegubowy.

) q przyłożona jest w punkcie o współrzędnej x = x + x. Przykład Łuk trójprzegubowy. rzkład 0.. Łuk trójprzegubow. Rsunek 0.. przedstawia łuk trójprzegubow, którego oś ma kształt półokręgu (jest to łuk kołow ). Łuk obciążon jest ciężarem konstrukcji podwieszonej. Narsować wkres momentów

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN GIMNAZJALNY W ROKU SZKOLNYM 2012/2013

EGZAMIN GIMNAZJALNY W ROKU SZKOLNYM 2012/2013 EGZAMIN GIMNAZJALNY W ROKU SZKOLNYM 01/01 CZĘŚĆ MATEMATYCZNO-PRZYRODNICZA MATEMATYKA ROZWIĄZANIA ZADAŃ I SCHEMATY PUNKTOWANIA GM-M7-1 KWIECIEŃ 01 Liczba punktów za zadania zamknięte i otwarte: 9 Zadania

Bardziej szczegółowo

Optyka 2. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Optyka 2. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Optka Projekt współinansowan przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funuszu Społecznego Optka II Promień świetln paając na powierzchnię zwierciała obija się zgonie z prawem obicia omówionm w poprzeniej

Bardziej szczegółowo

Przykłady do zadania 1.1 : Obliczyć dane całki podwójne po wskazanych prostokątach. π 4. (a) sin(x + y) dxdy, R = π 4, π ] [ dy = sin(x + y)dy = dx =

Przykłady do zadania 1.1 : Obliczyć dane całki podwójne po wskazanych prostokątach. π 4. (a) sin(x + y) dxdy, R = π 4, π ] [ dy = sin(x + y)dy = dx = achunek prawdopodobieństwa MAP6 Wdział Elektroniki, rok akad. 8/9, sem. letni Wkładowca: dr hab. A. Jurlewicz Przkład do list : Całki podwójne Przkład do zadania. : Obliczć dane całki podwójne po wskazanch

Bardziej szczegółowo

Funkcja nieciągła. Typy nieciągłości funkcji. Autorzy: Anna Barbaszewska-Wiśniowska

Funkcja nieciągła. Typy nieciągłości funkcji. Autorzy: Anna Barbaszewska-Wiśniowska Funkcja niciągła. Typy niciągłości funkcji Autorzy: Anna Barbaszwska-Wiśniowska 2018 Funkcja niciągła. Typy niciągłości funkcji Autor: Anna Barbaszwska-Wiśniowska DEFINICJA Dfinicja 1: Funkcja niciągła

Bardziej szczegółowo

L.Kowalski zadania z rachunku prawdopodobieństwa-zestaw 4 ZADANIA - ZESTAW 4

L.Kowalski zadania z rachunku prawdopodobieństwa-zestaw 4 ZADANIA - ZESTAW 4 ZADANIA - ZESTAW 4 Zadanie 4. 0-0,4 c 0 0, 0, Wznacz c. Wznacz rozkład brzegowe. Cz, są niezależne? (odp. c = 0,3 Zadanie 4.- 0-0,4 0,3 0 0, 0, Wznaczć macierz kowariancji i korelacji. Cz, są skorelowane?

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM PODSTAW AUTOMATYKI

LABORATORIUM PODSTAW AUTOMATYKI LABORATORIUM PODSTAW AUTOMATYKI INSTRUKCJA DO ĆWICZENIA 4.Wstęp - DOBÓR NASTAW REGULATORÓW opr. dr inż Krzsztof Kula Dobór nastaw regulatorów uwzględnia dnamikę obiektu jak i wmagania stawiane zamkniętemu

Bardziej szczegółowo

PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY

PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY Z MATEMATYKI ZESTAW PRZYGOTOWANY PRZEZ SERWIS WWW.ZADANIA.INFO POZIOM PODSTAWOWY 9 MARCA 019 CZAS PRACY: 170 MINUT 1 Zadania zamknięte ZADANIE 1 (1 PKT) Cena nart po obniżce o

Bardziej szczegółowo

Wykład FIZYKA I. 9. Ruch drgający swobodny

Wykład FIZYKA I. 9. Ruch drgający swobodny Wkład FIZYK I 9. Ruch drgając swobodn Katedra Optki i Fotoniki Wdział Podstawowch Problemów Techniki Politechnika Wrocławska http://www.if.pwr.wroc.pl/~wozniak/fizka.html RUCH DRGJĄCY Drganie (ruch drgając)

Bardziej szczegółowo

4.2.1. Środek ciężkości bryły jednorodnej

4.2.1. Środek ciężkości bryły jednorodnej 4..1. Środek ciężkości rł jednorodnej Brłą jednorodną nawam ciało materialne, w którm masa jest romiescona równomiernie w całej jego ojętości. Dla takic ciał arówno gęstość, jak i ciężar właściw są wielkościami

Bardziej szczegółowo

Krzywe na płaszczyźnie.

Krzywe na płaszczyźnie. Krzwe na płaszczźnie. Współrzędne paramerczne i biegunowe. Współrzędne biegunowe. Dan jes punk O, zwan biegunem, kór sanowi począek półprosej, zwanej półosią. Dowoln punk P na płaszczźnie można opisać

Bardziej szczegółowo

Zginanie belek o przekroju prostokątnym i dwuteowym naprężenia normalne i styczne, projektowanie 8

Zginanie belek o przekroju prostokątnym i dwuteowym naprężenia normalne i styczne, projektowanie 8 Zinanie belek o przekroju prostokątnm i dwuteowm naprężenia normalne i stczne, projektowanie 8 Na rs. 8.1 przedstawiono belkę obciążoną momentami zinającmi w płaszczźnie x. oment nąceo dla tak obciążonej

Bardziej szczegółowo

Ruch po równi pochyłej

Ruch po równi pochyłej Sławomir Jemielit Ruch po równi pochłej Z równi pochłej o kącie nachlenia do poziomu α zsuwa się ciało o masie m. Jakie jest przspieszenie ciała, jeśli współcznnik tarcia ciała o równię wnosi f? W jakich

Bardziej szczegółowo