Linux podrêcznik administratora sieci

Linux podrêcznik administratora sieci Olaf Kirch, Terry Dawson Tytu³ orygina³u: Linux Network Administrator s Guide, Second Edition T³umaczenie: Krzysztof abanowski Wydawnictwo RM, Warszawa 2000 Authorized translation of the English edition 2000 O Reilly and Associates, Inc. This translation is published and sold by permission of O Reilly and Associates, Inc., the owner of all rights to publish and sell the same. Wydawnictwo RM, 00-987 Warszawa 4, skr. poczt. 144 rm@rm.com.pl www.rm.com.pl Zezwala siê na kopiowanie, drukowanie, rozpowszechnianie i modyfikowanie dokumentu elektronicznego na warunkach licencji GNU Free Documenation License w wersji 1.1 lub jakiejkolwiek nowszej wersji opublikowanej przez Free Software Foundation. Treœæ licencji znajduje siê w dodatku C na koñcu ksi¹ ki. Wszystkie nazwy handlowe i towarów wystêpuj¹ce w niniejszej publikacji s¹ znakami towarowymi zastrze onymi lub nazwami zastrze onymi odpowiednich firm odnoœnych w³aœcicieli. Nazwy i adresy firm, nazwiska i adresy osób, nazwy towarów i inne dane wykorzystane w przyk³adach s¹ fikcyjne i jakakolwiek zbie noœæ z rzeczywistoœci¹ jest wy³¹cznie przypadkowa. Wydawnictwo RM do³o y³o wszelkich starañ, aby zapewniæ najwy sz¹ jakoœæ tej ksi¹ ce. Jednak e nikomu nie udziela adnej rêkojmi ani gwarancji. Wydawnictwo RM nie jest w adnym przypadku odpowiedzialne za jak¹kolwiek szkodê (³¹cznie ze szkodami z tytu³u utraty zysków zwi¹zanych z prowadzeniem przedsiêbiorstwa, przerw w dzia³alnoœci przedsiêbiorstwa lub utraty informacji gospodarczej) bêd¹c¹ nastêpstwem korzystania z informacji zawartych w niniejszej publikacji, nawet jeœli Wydawnictwo RM zosta³o zawiadomione o mo liwoœci wyst¹pienia szkód. ISBN 83-7243-116-7 Redaktor prowadz¹cy: Danuta Cyrul Redakcja: Irmina Pêgierska Korekta: Miros³awa Szymañska Opracowanie graficzne ok³adki wed³ug orygina³u: Gra yna Jêdrzejec Redaktor techniczny: Beata Donner-Soska Sk³ad: Marcin Fabijañski Druk i oprawa: Oficyna Wydawnicza READ ME Drukarnia w odzi Wydanie I 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1

Spis tre œci Spis tre œci Wstêp................................................. XI Po co i dla kogo jest ta ksi¹ ka...xii ród³a in for ma cji....xiii Stan dar dy syst emów plik ów...xviii Stan dar do wa pod sta wa Linuk sa...xviii O tej ksi¹ ce....xix Ofi cjal na wer sja dru ko wa nia...xx Przegl¹d tre œci...xxii Kon wen cje za sto so wa ne w tej ksi¹ ce...xxiii Zg³asza nie uwag...xxiv Podziêkowania...XXV Roz dzia³ 1: Wpro wa dze nie do sie ci................................. 1 Historia...1 Sie ci TCP/IP....2 Sie ci UUCP...12 Sieæ w Linuksie....13 Utrzy my wa nie sys te mu....15 Roz dzia³ 2: Wy bra ne pro ble my sie ci TCP/IP........................... 19 In ter fej sy sie cio we...19 Ad re sy IP....20 Roz wi¹zy wa nie ad re sów...22 Ru ting IP...23 In ter ne to wy pro to kó³ ko mu ni ka tów kon tro l nych (ICMP)... 28 Roz wi¹zy wa nie na zwy ho sta....29 Roz dzia³ 3: Kon fi gu ro wa nie sprzê tu sie cio we go......................... 31 Kon fi gu ro wa nie j¹dra...34 Wy ciecz ka po urz¹dze niach sie cio wych Linuk sa....40 In sta lo wa nie Et her ne tu...41 Ste row nik PLIP...44 Ste row ni ki PPP i SLIP...46 Inne typy sie ci...46 Roz dzia³ 4: Kon fi gu ro wa nie urz¹dzeñ sze re go wych....................... 47 Opro gra mo wa nie ko mu ni ka cyj ne do po³¹czeñ mo de mo wych...47 Wpro wa dze nie do urz¹dzeñ sze re go wych...48 Do stêp do urz¹dzeñ sze re go wych...49 Urz¹dze nia sze re go we...52 U y wa nie na rzê dzi kon fi gu ra cyj nych....53 Urz¹dze nia sze re go we i mo nit lo gin:...57 Roz dzia³ 5: Kon fi gu ro wa nie sie ci TCP/IP............................. 61 Mon to wa nie sys te mu pli ków /proc...62 In sta lo wa nie pli ków bi nar nych....62 Usta la nie na zwy ho sta...63 Przy pi sy wa nie ad re su IP...63 Two rze nie pod sie ci...64

VI Spis tre œci Two rze nie pli ków hosts i ne tworks...65 Kon fi gu ro wa nie in ter fej su dla IP....66 Wszyst ko o ifcon fig...74 Po le ce nie net stat...77 Spraw dza nie ta blic ARP...80 Roz dzia³ 6: Us³ugi na zew ni cze i kon fi gu ro wa nie re solve ra................... 83 Bi blio te ka re solve ra...84 Jak dzia³a DNS...90 Eks plo ata cja na med...98 Roz dzia³ 7: IP ³¹cza sze re go we go................................ 113 Wy ma ga nia ogól ne....113 Dzia³anie SLI P-a...114 Ko rzy sta nie z sie ci pry wat nych...116 Ko rzy sta nie z po le ce nia dip...117 Dzia³anie w try bie ser we ra...122 Roz dzia³ 8: Pro to kó³ punkt-punkt................................. 125 PPP w Linuksie...126 Eks plo ata cja pppd...127 U y wa nie pli ków opcji....128 Sto so wa nie chat do au to ma tycz ne go dzwo nie nia....129 Opcje kon fi gu ra cyj ne IP...132 Opcje ste ro wa nia ³¹czem....135 Uwa gi na te mat bez pie cze ñstwa...137 Uwie rzy tel nia nie w PPP...137 De bu go wa nie two jej kon fi gu ra cji PPP...141 Bar dziej za awan so wa na kon fi gu ra cja PPP....142 Roz dzia³ 9 : Fi re wall TCP/IP.................................... 147 Me to dy ata ku...148 Co to jest fi re wall...149 Co to jest fil tro wa nie IP....151 Skon fi gu ro wa nie Linuk sa w roli fi re wal la...152 Trzy spo so by re ali za cji fil tro wa nia...154 Ory gi nal ny fi re wall IP (j¹dra 2.0)... 155 añcu chy fi re wal la IP (j¹dra 2.2)...162 Net fil ter i ta be le IP (j¹dra 2.4)...173 Ope ro wa nie bi tem TOS...182 Te sto wa nie kon fi gu ra cji fi re wal la...184 Przyk³ad o wa kon fi gu ra cja fi re wal la...186 Roz dzia³ 10: Li cze nie ru chu IP.................................. 195 Kon fi gu ro wa nie j¹dra do li cze nia ru chu IP...195 Kon fi gu ro wa nie li cze nia ru chu IP...196 Wy ko rzy sty wa nie wy ni ków zli cza nia ru chu IP....202 Ze ro wa nie licz ni ków...203 Usu wa nie ze sta wów regu³....204 Bier ne zbie ra nie da nych o ru chu...204

Spis tre œci VII Roz dzia³ 11: Ma sko wa nie IP i trans la cja ad re sów sie cio wych................. 205 Skut ki ubocz ne i do dat ko we ko rzy œci...207 Kon fi gu ro wa nie j¹dra do ma sko wa nia IP...208 Kon fi gu ro wa nie ma sko wa nia IP...209 Obs³ugi wa nie prze szu ki wa nia ser we rów nazw....211 Wiê cej na te mat trans la cji ad re sów sie cio wych...211 Roz dzia³ 12: Wa ne funk cje sie cio we.............................. 213 Su per ser wer in etd...213 Funk cja kon tro li do stê pu tcpd....216 Pli ki se rvi ces i pro to cols...218 Zdal ne wywo³anie pro ce dur...219 Kon fi gu ro wa nie zdal ne go lo go wa nia i uru cha mia nia...220 Roz dzia³ 13: Sys tem in for ma cji sie cio wej............................ 229 Po zna wa nie NI S-a...230 NIS kon tra NIS+...233 NIS stro na klien ta....233 Eks plo ato wa nie ser we ra NIS...234 Bez pie cze ñstwo ser we ra NIS...235 Kon fi gu ro wa nie klien ta NIS z GNU libc...236 Wy bór od po wied nich map...238 Ko rzy sta nie z map pas swd i gro up...240 U y wa nie NI S-a z obs³ug¹ hase³ sha dow...242 Roz dzia³ 14: Sie cio wy sys tem pli ków.............................. 243 Przy go to wa nie NFS-a...244 Mon to wa nie wo lu me nu NFS...245 De mo ny NFS...247 Plik expor ts...248 Ser wer NFSv2 opar ty na j¹drze...250 Se rver NFSv3 opar ty na j¹drze...251 Roz dzia³ 15: IPX i sys tem pli ków NCP.............................. 253 Xe rox, Novell i hi sto ria....253 IPX i Li nux...254 Kon fi gu ro wa nie j¹dra do obs³ugi IPX-a i NCPFS...256 Kon fi gu ro wa nie in ter fej sów IPX...256 Kon fi gu ro wa nie ru te ra IPX...259 Mon to wa nie zdal nych wo lu me nów Ne twa re....263 Kil ka in nych na rzê dzi IPX....266 Dru ko wa nie do ko lej ki Ne twa re...267 Emu la cja ser we ra Ne twa re...270 Roz dzia³ 16: Zarz¹dza nie UUCP Tay lo ra............................. 271 Prze sy³anie i zdal ne wy ko ny wa nie w UUCP...273 Pli ki kon fi gu ra cyj ne UUCP...275 Kon tro la do stê pu do funk cji UUCP...289 Kon fi gu ro wa nie sys te mu do przyj mo wa nia po³¹czeñ ko mu to wa nych....292 Pro to ko³y ni skie go po zio mu w UUCP...295 Roz wi¹zy wa nie pro ble mów....297

VIII Spis tre œci Roz dzia³ 17: Pocz ta elek tro nicz na................................ 301 Co to jest wia do moœæ pocz to wa...302 Jak jest do star cza na pocz ta....305 Ad re sy e-ma il....306 Jak dzia³a ru ting pocz ty...308 Kon fi gu ro wa nie elma...313 Roz dzia³ 18: Send ma il....................................... 317 Wpro wa dze nie do send ma ila...317 In sta la cja send ma ila...317 Przegl¹d pli ków kon fi gu ra cyj nych....318 Pli ki send ma il.cf i send ma il.mc...319 Ge ne ro wa nie pli ku send ma il.cf....324 In ter pre ta cja i pi sa nie regu³ pod sta wia nia...324 Kon fi gu ro wa nie opcji send ma ila...330 U y tecz ne kon fi gu ra cje send ma ila...331 Te sto wa nie kon fi gu ra cji...339 Eks plo ato wa nie send ma ila...342 Sztucz ki i krucz ki....343 Roz dzia³ 19: Exim......................................... 347 Eks plo ato wa nie Exi ma....348 Je eli two ja pocz ta nie do cho dzi...349 Kom pi lo wa nie Exi ma...350 Try by do star cza nia pocz ty....351 Ró ne opcje kon fi gu ra cyj ne...352 Ru ting i do star cza nie pocz ty...353 Ochro na przed spa mem...357 Kon fi gu ro wa nie UUCP...358 Roz dzia³ 20: Gru py dys ku syj ne.................................. 361 Hi sto ria Usene tu...361 Czym jest Usenet...362 Jak Usenet obs³ugu je gru py dys ku syj ne...364 Roz dzia³ 21: C News........................................ 367 Do star cza nie grup dys ku syj nych...367 Instalacja...369 Plik sys....371 Plik ac tive...374 Prze twa rza nie wsa do we ar ty ku³ów...375 Wy ga sa nie grup dys ku syj nych...378 Ró ne do dat ko we pli ki...380 Wia do mo œci kon tro l ne....382 C News w œro do wi sku NFS...384 Na rzê dzia i za da nia ad mi ni stra cyj ne....385 Roz dzia³ 22: NNTP i de mon nntpd................................ 387 Pro to kó³ NNTP...389 In sta lo wa nie ser we ra NNTP...395 Ogra ni cza nie do stê pu NNTP...395 Au to ry za cja NNTP...396 Wspó³pra ca nntpd z C News...397

Spis tre œci IX Roz dzia³ 23: In ter net News.................................... 399 Pew ne taj ni ki we w nêtrz ne IN N-a....399 Przegl¹dar ki grup dys ku syj nych i INN...402 In sta lo wa nie IN N-a...402 Pod sta wo we kon fi gu ro wa nie IN N-a....403 Pli ki kon fi gu ra cyj ne IN N-a...403 Eks plo ato wa nie IN N-a....418 Zarz¹dza nie IN N-em: po le ce nie ctlinnd...419 Roz dzia³ 24: Kon fi gu ro wa nie przegl¹dar ki grup dys ku syj nych................ 425 Kon fi gu ro wa nie tina...426 Kon fi gu ro wa nie trn...426 Kon fi gu ro wa nie nn....427 Do da tek A: Przyk³ad o wa sieæ: bro war wir tu al ny........................ 429 Pod³¹cza nie sie ci wir tu al nej fil li....430 Do da tek B: Przy dat ne kon fi gu ra cje ka bli............................ 431 Ka bel ró wnoleg³y PLIP...431 Ka bel sze re go wy NULL mo dem...431 Do da tek C: Li nux podrêcz nik ad mi ni stra to ra sieci. Wy da nie dru gie. In for ma cje o pra wach au tor skich................................. 433 Do da tek D: SAGE: cech ad mi ni stra to rów sys te mu....................... 441 In deks................................................ 443

Wstêp Wstêp Ter min In ter net za do mo wi³ siê ju na do bre w wie lu jê zy kach, a mnóstwo, sk¹din¹d po wa nych lu dzi, z ra do œci¹ po dr ó uje po in fo stra dzie. Dlatego mo na po wie dzieæ, e sie ci kom pu te ro we staj¹ siê ju czy mœ tak zwyk³ym jak te le wi zo ry i ku chen ki mi kro fa lo we. In ter net cie szy siê nie zwyk³ym za in te re so wa niem me di ów, a stu den ci so cjo lo gii za czy naj¹ siê spe cja li zo waæ w gru pach dys ku syj nych Usenetu, œro do wi skach elek tro nicz nej rze czy wi sto œci wir tu al nej i WWW, ba daj¹c w ten sposób now¹ kul tu rê in ter ne tow¹. Oczy wiœ cie sieæ ist nieje z da wien daw na. ¹cze nie kom puterów tak, aby two rzy³y sie ci lo kal ne, by³o po wszech ne w przy pad ku ma³ych in sta la cji, a gdy ma szy ny by³y od siebie od da lo ne wy ko rzy sty wa no ³¹cza te le ko mu ni ka cyj ne. Jed na k e szyb ki rozw ój sie ci ogó lnoœwiatowych da³ szan sê przy³¹cze nia siê do glo bal nej wio ski wie - lu zwyk³ym u yt kow ni kom komp ute rów oraz ma³ym, nie do cho do wym or ga ni za - cjom pry wat nym. Wy ra Ÿnie spa daj¹ ce ny ho stów in ter ne to wych z obs³ug¹ pocz ty i grup dys ku syj nych przez do stêp ko mu to wa ny oraz ISDN, a po ja wie nie siê DSL (Di gi tal Sub scri ber Li ne) oraz tech no lo gii mode mów ka blo wych niew¹tpli wie pod - trzy ma tê ten den cjê. Je eli mó wi my o sie ciach kom pu te ro wych, nie spo sób nie wspo mnieæ o Unik sie. Oczy wiœ cie Unix nie jest je dy nym sys te mem ope ra cyj nym, który mo e pra co waæ w sie ci, ani te na wet nie jest naj po pu lar niej szym z nich, ale w biz ne sie sie cio wym ist nie je od daw na i z ca³¹ pew no œci¹ bê dzie ist nia³ jesz cze przez ja kiœ czas. Unix jest szczególnie cie kawy dla zwyk³ych u ytkowników dziê ki te mu, e w³o ono wie le wy si³ku w stwo rzen ie dla PC dar mow ych uniks owy ch syste mów ope ra cyj - nych, ta kich jak 386BSD, Fre ebsd czy Li nux. Li nux jest dys try bu owan¹ bezp³at nie od mian¹ Unik sa, prze zna czon¹ dla kom pu te - rów oso bi stych. Ak tu al nie dzia³a na ró nych ma szy nach, i na tych z pro ce sa mi fir my In tel, z pro ce so ra mi Mo to ro la 680x0 (np. Com mo do re Ami ga i Ap ple Ma cin tosh); na ma szy nach Sun SPARC i Ul tra-sparc; na Al phach fir my Com paq; MIP S-ach; na PowerPC, czy li na no wej ge ne ra cji kom pu te rów Ap ple Ma cin tosh, i na Strong -

XII Wstêp ARM-ach, ta kich jak Ne twin der fir my re bel.com czy palm to py fir my 3Com. Li nux zo sta³ za adap to wa ny ta k e na pew ne sto sun ko wo ma³o zna ne plat for my, ta kie jak Fu jit su AP-1000 i IBM Sys tem 3/90. Ak tu al nie re ali zo wa ne s¹ ad ap ta cje na in ne in te - re suj¹ce ar chi tek tu ry, a za da nie prze nie sie nia Linuk sa do po sta ci za mkniê te go kon - tro le ra ta k e wygl¹da obie cuj¹co. Li nux roz wi ja siê dziê ki za an ga owa niu du ej gru py ochot ni ków z In ter ne tu. Pro - jekt zo sta³ za pocz¹tko wa ny w 1990 ro ku przez Li nu sa Torvald sa wów czas stu den - ta fiñ skie go col lege 'u w ra mach za jêæ z sys te mów ope ra cyj nych. Od te go cza su Li - nux urós³ do ran gi pe³ne go klo nu Unik sa, na któ rym mo na uru cha miaæ apli ka cje tak ró no rod ne, jak pro gra my do sy mu la cji i mo de lo wa nia, pro ce so ry tek stu, sys te - my roz po zna wa nia mo wy, przegl¹dar ki WWW i mnó stwo in ne go opro gra mo wa - nia, w³¹czaj¹c w to ró ne do sko na³e gry. Wspó³pra cu je z ró no rod nym sprzê tem, a za wie ra pe³n¹ im ple men ta cjê sie ci TCP/IP (³¹cznie z pro to ko³ami SLIP i PPP oraz fi re wal la mi), pe³n¹ im ple men ta cjê pro to ko³u IPX, a ta k e im ple men ta cje wie lu funk - cji oraz pro to ko³ów, któ rych nie znaj dzie my w ad nym in nym sys te mie ope ra cyj - nym. Li nux jest wy daj ny, szyb ki i dar mo wy, a je go po pu lar noœæ na œwie cie po za In - ter ne tem ro œnie w szyb kim tem pie. Sam sys tem ope ra cyj ny Li nux zo sta³ ob jê ty li cen cj¹ pu bliczn¹ GNU, t¹ sam¹, któ ra jest u y wa na przez opro gra mo wa nie two rzo ne przez Free So ftwa re Fo un da tion (Fun da cjê Wol ne go Opro gra mo wa nia). Li cen cja po zwa la ka de mu na dys try bu - owa nie i mo dy fi ko wa nie opro gra mo wa nia (bezp³at nie lub dla zy sku) do pó ty, do pó - ki wszyst kie mo dy fi ka cje i dys try bu cje s¹ rów nie bezp³at nie udo stêp nia ne. Okre - œle nie wol ne opro gra mo wa nie ozna cza wol noœæ apli ka cji, a nie wol noœæ kosz tów. Po co i dla kogo jest ta ksi¹ ka Ni niej sza ksi¹ ka zo sta³a na pi sa na po to, aby w jed nym miej scu ze braæ in for ma cje po trzeb ne ad mi ni stra to rom sie ci œro do wi ska Li nux. Za rów no pocz¹tkuj¹cy, jak i za - awan so wa ni u yt kow ni cy po win ni tu zna le Ÿæ in for ma cje po trzeb ne do wy ko na nia wiê k szo œci naj wa niej szych za dañ ad mi ni stra cyj nych, wy ma ga nych do kon fi gu ra - cji sie ci w Linuksie. Te mat tej ksi¹ ki sie ci jest pra wie nie ogra ni czo ny, a wiêc oczy wiœ cie nie mo li wo œci¹ jest opi sa nie wszyst kie go i w ka dym aspek cie. Pod jê liœ - my pró bê pre zen ta cji wiê k szo œci wa nych i po wszech nie spo ty ka nych za dañ. Na - szym za mie rze niem by³o, aby ta ksi¹ ka s³u y³a po moc¹ na wet pocz¹tkuj¹cym adep tom sie ci linuk so wych (ta k e tym, któ rzy nie mie li jesz cze do czy nie nia z unik - so po dob nym sys te mem ope ra cyj nym), aby po jej lek tu rze mo gli po praw nie skon fi - gu ro waæ swoj¹ sieæ w Linuksie. Ist nie je wie le ksi¹ ek i in nych Ÿró de³ in for ma cji, które po ru szaj¹ te ma ty opi sa ne w tej ksi¹ ce (z ma³ymi wyj¹tka mi praw dzi wie linuk so wych funk cji, ta kich jak no - wy in ter fejs fi re wa la, któ ry nie jest nig dzie in dziej do brze udo ku men to wa ny). Gdy - byœ chcia³ siê do wie dzieæ wiê cej, w po ni szym pod roz dzia le za miesz cza my bi blio - gra fiê.

Zród³a in for ma cji XIII Zród³a in for ma cji Je eli je steœ no wi cju szem w œwie cie Linuk sa, masz wiele do przej rze nia i prze czy ta - nia. Po moc ne, acz kol wiek nie ko niecz ne, jest po sia da nie do stê pu do In ter ne tu. Podrêczniki ze spo³u Li nux Do cu men ta tion Pro ject (Pro jekt Do ku men ta cji Linuk sa LDP) Pro jekt Do ku men ta cji Linuk sa to gru pa ochot ni ków, któ ry opra co wuj¹ ksi¹ ki (prze wod ni ki), do ku men ty HOWTO, stro ny podrêcz ni ka elek tro nicz ne go na ró ne te ma ty: od in sta la cji po pro gra mo wa nie j¹dra. Pu bli ka cje LDP to miê dzy in ny mi: Li nux In stal la tion and Get ting Star ted Ta ksi¹ ka, na pi sa na pod kie run kiem Mat ta Wels ha, opi su je jak zdo byæ, za in - sta lo waæ i u y waæ Linuk sa. Za wie ra wpro wa dze nie do Unik sa i in for ma cje o ad mi ni stra cji sys te mu, sys te mie X Win dow oraz sie ci. Li nux Sys tem Ad mi ni stra tion Gu ide Ta ksi¹ ka, na pi sa na przez Lar sa Wi rze niu sa i Jo an nê Oja, jest og ól nym prze - wod ni kiem po ad mi ni stra cji Linuk sa i porusza takie te ma ty, jak two rze nie i kon fi gu ro wa nie u y tk ow ni ków, wy ko ny wa nie kopii za pa so wych sys te mu, kon fi gu ro wa nie pod sta wo wych pak iet ów i in sta lo wa nie oraz uak tu al nia nie opro gra mo wa nia. Li nux Sys tem Ad mi ni stra tion Made Easy Ta ksi¹ ka, na pi sa na przez Steve'a Framp to na, opi su je co dzien ne za da nia ad - mi ni stra cyj ne i za gad nie nia zwi¹zane z utrzy ma niem Linuk sa w od nie sie niu do jego u ytk own ików. Li nux Pro gram mers Gu ide Ta ksi¹ ka, na pi sa na przez B. Scot ta Bur ket ta, Sve na Gold ta, Joh na D. Har pe - ra, Sve na van der Me era i Mat ta Wels ha, bê dzie in te re suj¹ca dla tych, kt ór zy chc¹ two rzyæ apli ka cje dla Linuk sa. The Li nux Ker nel Ta ksi¹ ka, na pi sa na przez Davi da A. Ruslin ga, za wie ra wpro wa dze nie do j¹dra Linuk sa: opi su je jego bu do wê oraz dzia³anie. The Li nux Ker nel Mo du le Pro gram ming Gu ide Ta ksi¹ ka, na pi sa na przez Ori Po me rant za, sta no wi podrêcz nik wy ja - œniaj¹cy, jak pi saæ modu³y j¹dra Linuk sa. W fa zie two rze nia s¹ ko lej ne podrêcz ni ki. Wiê cej in for ma cji na te mat LDP znaj - dziesz na stro nach WWW pod ad re sem http://www.li nu xdoc.org/ lub jed nym z je go ser we rów lu strza nych. Do ku men ty HOWTO Do ku men ty HOWTO po œwiê co ne Linuk so wi to sze reg szcze gó³owych opra co - wañ oma wiaj¹cych bar dzo ró ne aspek ty sys te mu, ta kie jak in sta la cja i kon fi gu - ra cja opro gra mo wa nia sys te mu X Win dow lub pi sa nie w asem ble rze pod Li nuk - sem. Ge ne ral nie znaj duj¹ siê one w pod ka ta lo gu HOWTO oœrod ków FTP lub s¹ do stêp ne na stro nach WWW za wie raj¹cych do ku men ty Pro jek tu Do ku men ta cji Linuk sa. W pli ku HOWTO-INDEX znaj dziesz li stê tego, co jest do stêp ne.

XIV Wstêp Mog¹ ci siê przy daæ: In stal la tion HOWTO, opi suj¹cy jak za in sta lo waæ Linuk sa na two im kom pu te rze, Hardwa re Com pa ti bi li ty HOWTO, za wie raj¹cy li stê urz¹dzeñ, o kt órych wia do mo, e dzia³aj¹ w Linuksie, oraz Di stri bu tion HOWTO, za wie - raj¹cy li stê sp rzedawców opro gra mo wa nia ofe ruj¹cych Linuk sa na dys kiet kach lub na p³ytach CD-ROM. Czê sto za da wa ne py ta nia na te mat Li nu ksa (Li nux Frequ en tly Asked Qu estions), FAQ FAQ (The Li nux Frequ ent ly Asked Qu estions with Ans wers) gro mad zi ró nor odne py tan ia i od pow iedzi na te mat sys temu. Jest to obo wi¹zko wa lek tura dla ka de - go no wic jusza. Do ku men ta cja do stêp na przez FTP Je eli masz do stêp do ano ni mo wych ser we rów FTP, mo esz z nich po braæ ca³¹ wspo - mnian¹ tu taj do ku men ta cjê Linuk sa. Wypró buj ta kie ad re sy jak me ta lab.unc.edu:/pub/li - nux/docs i tsx-11.mit.edu/pub/linux/docs. Do ku men ta cja do stêp na przez WWW Do stêp nych jest wie le oœrod ków WWW zwi¹za nych z Linuk sem. Ma cie rzy sta stro na Pro jek tu Do ku men ta cji Linuk sa znaj du je siê pod ad re sem http://www.li nu xdoc.org/. OSWG (Open So ur ce Wri ters Gu ild) jest pro jek tem wy kra czaj¹cym poza Linuk sa. OSWG, po dob nie jak ta ksi¹ ka, opo wia da siê za two rze niem do ku men ta cji Open - So ur ce. Wi try na ma cie rzy sta OSWG znaj du je siê pod ad re sem http://www.oswg. org:8080/oswg. Obie po wy sze wi try ny za wie raj¹ wer sje hi per tek sto we (i in ne) wie lu do ku men tów zwi¹za nych z Linuk sem. Do ku men ta cja do stêp na odp³at nie Licz ne wy daw nic twa i sprze daw cy opro gra mo wa nia pu blikuj¹ pra ce stwo rzo ne w ra mach Pro jek tu Doku men ta cji Linuk sa. Dwaj przyk³ado wi sprze daw cy to: oraz Spe cia li zed Sys tems Con sul tants, Inc. (SSC) http://www.ssc.com/ P.O. Box 55549 Se at tle, WA 98155-0549 1-206-782-7733 1-206-782-7191 (faks) sa les@ssc.com Li nux Sys tems Labs http://www.lsl.com/ 18300 Tara Drive Clin ton Tow ns hip, MI 48036 1-810-987-8807 1-810-987-3562 (faks) sa les@lsl.com

Zród³a in for ma cji XV Obie fir my sprze daj¹ kom pen dia do ku men tów HO WTO i in nej do ku men ta cji do - tycz¹cej Linuk sa w for mie dru ko wa nej. O'R ei lly & As so cia tes wy da je se riê ksi¹ ek o Linuksie. Ni niej sza ksi¹ ka po wsta³a w ra mach Pro jek tu Do ku men ta cji Linuk sa, ale wiê k szoœæ zo sta³a na pi sa na nie za le - nie. Na le ¹ do nich: Run ning Li nux (wyd. pol.: Li nux, Wy daw nic two RM, War sza wa 2000) Prze wod nik po in sta la cji i u yt ko wa niu sys te mu, opi suj¹cy, jak naj le piej wy ko - rzy staæ kom pu ter oso bi sty, pra cuj¹c w Linuksie. Le ar ning De bian GNU/Li nux Le ar ning Red Hat Li nux (wyd. pol.: Red Hat Li nux, Wy daw nic two RM, War sza wa 2000) Ksi¹ ki bar dziej pod sta wo we ni Run ning Li nux. Za wie raj¹ one po pu lar ne dys - try bu cje na p³ycie CD-ROM i in for muj¹ dok³ad nie, jak je skon fi gu ro waæ i jak z nich ko rzy staæ. Li nux in Nu tshell (wyd. pol.: Li nux podrêcz nik u yt kow ni ka, Wy daw nic two RM, War - sza wa 1999) Ko lej na ksi¹ ka z do sko na³ej se rii podrêcz nik u yt kow ni ka. Daje wy czer - puj¹cy opis po szcze gól nych po le ceñ Linuk sa. Li nux Jo ur nal and Li nux Ma ga zi ne Li nux Jo ur nal i Li nux Ma ga zi ne to mie siêcz ni ki dla spo³ecz no œci linuk so wej, pi - sa ne i wy da wa ne przez licz nych linuk so wych ak ty wi stów. Po ziom ar ty ku³ów jest bar dzo ró ny: od py tañ no wi cju szy, po od po wie dzi do tycz¹ce pro gra mo wa nia j¹dra. Na wet je eli masz do stêp do grup dys ku syj nych Usene tu, te cza so pi sma s¹ do sko na³ym spo so bem, aby byæ na bie ¹co ze spra wa mi spo³ecz no œci Linuk sa. Li nux Jo ur nal jest naj star szym cza so pi smem i jest wy da wa ny przez wspo mnia ne wcze œniej SSC, In cor po ra ted. Cza so pi smo to mo esz ta k e zna le Ÿæ w sie ci WWW pod ad re sem http://www.li nu xjo ur nal.com/. Li nux Ma ga zi ne jest nowsz¹, nie za le n¹ pu bli ka cj¹. Ma cie rzy sty ad res WWW te - go cza so pi sma to http://www.li nu xma ga zi ne.com/. Linuk so we grupy dys ku syj ne Usene tu Oto gru py dys ku syj ne Usene tu po œwiê co ne Linuk so wi: comp.os.li nux.an no un ce Mo de ro wa na gru pa dys kus yjna za wier aj¹ca za pow iedzi no wego oprog ramo - wan ia, dys tryb ucji, ra porty o b³êd ach i no winki z y cia spo³ecz noœ ci Linuk sa. Wszy scy u ytk owni cy Linuk sa po winni czy taæ tê gru pê. Pro poz ycje mog¹ byæ wysy³ane na ad res li nux -anno unce@news.ornl.gov. comp.os.li nux.help Ogól ne py tan ia i od pow iedzi na te mat in stal acji i u ytkow ania Linuk sa. comp.os.li nux.ad min Dys ku sje zwi¹zane z ad min ist rowan iem sys temu Li nux.

XVI Wstêp comp.os.li nux.ne twor king Dys ku sje zwi¹zane z sie ci¹ w Linuksie. comp.os.li nux.deve lopment Dys ku sje na te mat two rzen ia j¹dra Linuk sa i sa mego sys temu. comp.os.li nux.misc Inne dys kus je, któ re nie pa suj¹ do adn ej z po przedn ich ka teg orii. Ist nie je rów nie kil ka in nych grup po œwiê co nych Linuk so wi i pro wa dzo nych w jê - zy kach in nych ni an giel ski, a na le ¹ do nich na przyk³ad fr.comp.os.li nux po fran cu - sku czy de.comp.os.li nux po nie miec ku. Pocz to we li sty dys ku syj ne zwi¹zane z Linuk sem Ist nie je sze reg spe cja li stycz nych pocz to wych list dys ku syj nych na te mat Linuk sa. Spo tkasz na nich wie le osób, któ re chêt nie od po wiedz¹ na two je py ta nia. Naj bar dziej zna ne z nich to li sty obs³ugi wa ne przez uni wer sy tet Rut gers. Mo esz siê do nich za pi saæ, wy sy³aj¹c wia do moœæ e-ma il sfor ma to wan¹ w na stê puj¹cy spo sób: To: ma jor do mo@vger.rut gers.edu Su b ject: any thing at all Bo dy: sub scri be na zwa-li sty Ni ektóre li sty zwi¹za ne z sie ci¹ w Linuksie to: li nu x-net Dys kus je zwi¹zane z sie ci¹ w Linuksie. li nux -ppp Dys kus je zwi¹zane z im plem enta cj¹ PPP w Linuksie. li nux -kernel Dys kus je zwi¹zane z two rzen iem j¹dra Linuk sa. Elek tro nicz ne wspar cie Linuk sa W wie lu miej scach w sie ci mo na uzy skaæ po moc elek tro niczn¹. Ochot ni cy z ca³ego œwia ta ofe ruj¹ tam swoj¹ spe cja li styczn¹ wie dzê i us³ugi tym u yt kow ni kom, którzy maj¹ py ta nia i pro ble my. Sieæ Open Pro jects IRC to sieæ IRC po œwiê co na w ca³oœci pro jek tom otwar tym za - rów no Open So ur ce, jak i Open Hardwa re. Nie któ re ka na³y s¹ prze zna czo ne do udo - stêp nia nia elek tro nicz ne go wspar cia dla Linuk sa. IRC to skrót od In ter net Re lay Chat. Jest to us³uga sie cio wa po zwa laj¹ca in te rak tyw nie roz ma wiaæ przez In ter net z in - ny mi u yt kow ni ka mi. Sie ci IRC obs³uguj¹ wie le ka na³ów, na któ rych gru py pro - wadz¹ pi sa ne roz mo wy. Co kol wiek na pi szesz na ka na le, bê dzie to wi docz ne dla wszyst kich po zo sta³ych uczest ni ków roz mo wy. W sie ci Open Pro jects IRC ist nie je sze reg ak tyw nych ka na³ów, na któ rych spo tkasz u yt kow ni ków przez 24 go dzi ny na do bê, 7 dni w ty go dniu. S¹ to u yt kow ni cy, któ -

Zród³a in for ma cji XVII rzy chc¹ i po tra fi¹ po móc w roz wi¹za niu two ich pro ble mów z Linuk sem al bo mog¹ po pro stu z tob¹ po ga daæ. Z us³ugi tej mo esz ko rzy staæ po za in sta lo wa niu klien ta IRC, na przyk³ad ir c-ii, pod³¹cze niu siê do ser we ra o za da nej na zwie, np. irc.open - pro jects.org:6667, i przy³¹cze niu siê do ka na³u #lin pe o ple. Gru py u yt kow ni ków Linuk sa Bez po œred ni¹ po moc ofe ru je te wie le grup u yt kow ni ków Linuk sa z ca³ego œwia ta. Ich uczest ni cy an ga uj¹ siê w tak¹ dzia³al noœæ, jak or ga ni zo wa nie dni in sta la cji, se - mi na ria i dys ku sje pa ne lo we, pre zen ta cje i in ne im pre zy to wa rzy skie. Gru py u yt - kow ni ków Linuk sa s¹ do sko na³ym spo so bem na spo tka nie siê z in ny mi linuk sow ca - mi z two je go re jo nu. Ist nie je sze reg list grup u yt kow ni ków Linuk sa. Do le piej zna - nych na le ¹: Gro up of Li nux Users Eve rywhe re http://www.ssc.com/glue/gro ups LUG list pro ject http://www.nll gg.nl/lu gww/ LUG re gi stry http://www.li nux.org/users/ Sk¹d wzi¹æ Linuk sa Nie ma jednej je dy nej dys try bu cji opro gra mo wa nia dla Linuk sa. Ta kich dys try bu cji jest wie le, m.in. De bian, Red Hat, Cal de ra, Co rel, Su SE i Slac kwa re. Ka da dys try bu - cja za wie ra wszyst ko, cze go po trze bu jesz do uru cho mie nia pe³ne go sys te mu Li nux: j¹dro, pod sta wo we pro gra my u yt ko we, bi blio te ki, pli ki po moc ni cze i apli ka cje. Dys try bu cje Linuk sa mo na zdo byæ z sze re gu Ÿró de³ elek tro nicz nych, jak In ter net. Ka da po wa na dys try bu cja po sia da w³asny oœro dek FTP i WWW. Oto nie któ re oœrod ki: Cal de ra http://www.cal de ra.com/ftp://ftp.cal de ra.com/ Co rel http://www.co rel.com/ftp://ftp.co rel.com/ De bian http://www.de bian.org/ftp://ftp.de bian.org/ Red Hat http://www.red hat.com/ftp://ftp.red hat.com/ Slac kwa re http://www.slac kwa re.com/ftp://ftp.slac kwa re.com/ SuSE http://www.suse.com/ftp://ftp.suse.com/ Po pu lar ne ar chi wa FTP równie za wie raj¹ ró ne dys try bu cje Linuk sa. Naj bar dziej zna ne z nich to: me ta lab.unc.edu:/pub/li nux/di stri bu tions/ ftp.fu net.fi:/pub/li nux/mir rors/ tsx-11.mit.edu:/pub/li nux/di stri bu tions/ mir ror.aar net.edu.au:/pub/li nux/di stri bu tions/

XVIII Wstêp

O tej ksi¹ ce XIX Ka da dys try bu cja za wie ra pew ne pod sta wo we bi blio te ki, na rzê dzia kon fi gu ra cyj - ne, apli ka cje sys te mo we i pli ki kon fi gu ra cyj ne. Nie ste ty, ró nice po miê dzy wer sja - mi, na zwa mi i lo ka li za cja mi po wo duj¹, e bar dzo trud no jest zgadn¹æ, co bê dzie w da nej dys try bu cji. A bez tej wie dzy nie da siê stwo rzyæ bi nar nych wer sji apli ka cji, które dzia³a³yby nie za wod nie we wszyst kich dys try bu cjach Linuk sa. Aby roz wi¹zaæ ten pro blem, po wo³ano no wy pro jekt o na zwie Li nux Stan dard Ba - se (stan dar do wa pod sta wa Linuk sa). Je go ce lem jest opi sa nie stan dar do wej pod sta - wy dys try bu cji, do któ rej do sto suj¹ siê po szcze gól ne dys try bu cje. Je eli pro gra mi sta stwo rzy apli ka cjê w opar ciu o stan dar dow¹ pod sta wê, to bê dzie ona dzia³a³a we wszel kich dys try bu cjach zgod nych ze stan dar dem. In form acje na te mat sta nu pro jektu stan dard owej pod stawy Linuk sa mo esz zna leÿæ na je go stro nie ma cier zyst ej pod ad res em http://www.li nux base.org/. Je eli mar twisz siê o zgod noœæ, szcze gól nie opro gra mo wa nia ko mer cyj ne go, po wi - nie neœ upew niæ siê, czy w przy pad ku two jej dys try bu cji zo sta³y pod jê te kro ki pro - wadz¹ce do zgod no œci z pro jek tem stan da ry za cyj nym. O tej ksi¹ ce Gdy Olaf do³¹czy³ do Pro jek tu Do ku men ta cji Linuk sa w 1992 ro ku, na pi sa³ dwa ma³e roz dzia³y na te mat UUCP i sma ila, któ re za mie rza³ umie œciæ w ksi¹ ce Sys tem Adm inistrator's Gu ide. Sie ci TCP/IP za czê³y do pie ro po wsta waæ. W mia rê ich roz wo - ju te dwa ma³e roz dzia³y za czê³y siê roz ra staæ. Wte dy Olaf po my œla³, e by³oby do brze mieæ prze wod nik po sie ci. Ka dy mó wi³: Œwiet ny po mys³, zr ób to!. A wiêc wzi¹³ siê do pra cy i na pi sa³ pierwsz¹ wer sjê prze wod ni ka po sie ci, któ ra zo sta³a wy da na we wrze œniu 1993 ro ku. Olaf kon ty nu owa³ pra ce nad prze wod ni kiem po sie ci i osta tecz nie stwo rzy³ znacz - nie roz sze rzon¹ je go wer sjê. Roz dzia³ na te mat send ma ila na pi sa³ Vin ce Ska han. W tym wy da niu roz dzia³ ten zo sta³ ca³ko wi cie zmie nio ny, ze wzglê du na no wy in - ter fejs kon fi gu ra cyj ny send ma ila. Wer sja ksi¹ ki, któr¹ czy tasz, zo sta³a sko ry go wa na i uak tu al nio na przez Terry'ego Daw so na* na y cze nie wy daw nic twa O' Rei lly & As so cia tes. Ter ry przez 20 lat by³ ope ra to rem ra dia ama tor skie go, z cze go 15 lat prze pra co wa³ w prze my œ le te le ko mu - ni ka cyj nym. By³ wspó³au to rem do ku men tu NET-FAQ i na pi sa³ oraz utrzy my wa³ ró ne do ku men ty HO WTO zwi¹za ne z sie ci¹. Ter ry zaw sze z en tu zja zmem wspie - ra³ pro jekt podrêcznika ad mi ni stra to ra sie ci i do da³ w ni niej szej edy cji kil ka roz - dzia³ów na naj now sze te ma ty, któ re ze zro zu mia³ych wzglê dów nie tra fi³y do pierw sze go wy da nia. Do ko na³ te mnó stwa zmian w ce lu uak tu al nie nia ca³ej ksi¹ ki. Roz dzia³ oma wiaj¹cy exim na pisa³ Phi lip Ha zel**, kt óry jest g³ównym twórc¹ pa - kietu. * Z Ter rym Daw so nem mo na siê skon tak to waæ pod ad re sem terry@linux.org.au. ** Z Phi li pem Ha ze lem mo na skon tak to waæ siê pod ad re sem ph10@cus.cam.ac.uk.

XX Wstêp Ksi¹ ka ta ma for mê se kwen cji kro ków, ja kie na le y podj¹æ, by skon fi gu ro waæ sys - tem do pra cy w sie ci. Roz po czy na siê omó wie niem pod sta wo wych po jêæ sie cio - wych, a w szcze gól no œci sie ci opar tych na TCP/IP. Na stêp nie ko lej no wpro wa dza w kon fi gu ro wa nie TCP/IP na po zio mie urz¹dze nia kon fi gu ro wa nie fi re wal li, li cze - nie ru chu IP (ac co un ting) i ma sko wa nie IP, wresz cie w kon fi gu ro wa nie po pu lar - nych apli ka cji, ta kich jak rlo gin i tym po dob ne, sie cio we go sys te mu pli ków (NFS Ne twork Fi le Sys tem) oraz sys te mu in for ma cji sie cio wej (NIS Ne twork In for ma tion Sys tem). Da lej znaj du je siê roz dzia³ o tym, jak skon fi gu ro waæ ma szy nê ja ko wê ze³ UUCP. Wiê k szoœæ po zo sta³ych pod roz dzia³ów jest po œwiê co na dwóm pod sta wo - wym apli ka cjom, któ re dzia³aj¹ na TCP/IP i UUCP: po czcie elek tro nicz nej i gru pom dys ku syj nym. Spe cjal ny roz dzia³ zo sta³ po œwiê co ny pro to ko³owi IPX i sys te mo wi pli ków NCP, po nie wa s¹ one u y wa ne w œro do wi skach kor po ra cyj nych, w któ rych spo ty ka siê Linuk sa. W czê œci oma wiaj¹cej pocztê znaj du je siê bar dziej grun tow ne wpro wa dze nie do trans por tu i ru tin gu pocz ty oraz mi ria dy sche ma tów ad re so wa nia, któ re mo esz na - po tkaæ. Opi su je ona kon fi gu ra cjê exi ma i zarz¹dza nie nim. Exim to agent trans por to - wy pocz ty, ide al ny tam, gdzie nie s¹ wy ma ga ne UUCP ani tym bar dziej send ma il, któ ry jest dla re ali zuj¹cych ru ting bar dziej skom pli ko wa ny, ni te obs³ugi wa ne przez UUCP. Czê œæ po œwiê co na gru pom dys ku syj nym da je po jê cie o tym, jak dzia³a Usenet. Oma - wia INN i C News dwa po wszech nie u y wa ne pa kie ty opro gra mo wa nia trans por - to we go grup dys ku syj nych oraz za sto so wa nie NNTP do za pew nie nia do stê pu do czy ta nia grup w sie ci lo kal nej. Ksi¹ kê za my ka roz dzia³ na te mat sto so wa nia naj po - pu lar niej szych pro gra mów do czy ta nia grup dys ku syj nych w Linuksie. Oczy wiœ cie ksi¹ ka ta na pew no nie jest w sta nie wy czer puj¹co od po wie dzieæ na wszyst kie po ten cjal ne py ta nia. Tak wiêc, je eli bê dziesz po stê po wa³ zgod nie z in - struk cja mi w niej za war ty mi, a coœ wci¹ nie bê dzie dzia³a³o, b¹dÿ cier pli wy. Niek - tóre z two ich pro blemów mog¹ wy ni kaæ z na szych b³êd ów (zo bacz pod roz dzia³ Zg³asza nie uwag w dal szej czê œci Wstê pu), ale mog¹ ta k e byæ spo wo do wa ne zmia na - mi w opro gra mo wa niu sie cio wym. Dla te go po wi nie neœ spraw dziæ naj pierw in for - ma cje za war te w za so bach. Ist nie je du e praw do po do bie ñstwo, e nie tyl ko ty masz ta kie pro ble my, a wiêc po praw ka lub przy najm niej pro po no wa ne roz wi¹za nie jest ju byæ mo e zna ne. Je eli masz oka zjê, po wi nie neœ ta k e sp ró bowaæ zdo byæ naj - nowsz¹ wer sjê j¹dra i sie ci z jed ne go z linuk so wych oœrod ków FTP lub z po bli skie go BB S-u. Wie le pro blemów wy ni ka z ni er ównomiernego roz wo ju ró ne go opro gra mo - wa nia, które nie wspó³pra cu je po praw nie ze sob¹. W ko ñcu Li nux to pra ca w to ku. Ofi cjal na wer sja dru ko wa na Na je sie ni 19 93 ro ku An dy Oram, któ ry pra wie od pocz¹tku by³ zwi¹za ny z list¹ dys - ku syjn¹ LDP, za pro po no wa³ Ola fo wi opu bli ko wa nie tej ksi¹ ki w wy daw nic twie O' Rei lly & As so cia tes. By³ ni¹ za chwy co ny, ale nig dy nie przy pusz cza³, e odniesie ona ta ki suk ce s. Po sta no wio no, e O'Reilly stwo rzy roz sze rzon¹ ofi cjaln¹ wersjê dru ko wan¹ prze wod ni ka po sie ci, na to miast Olaf za trzy ma pra wa au tor skie i Ÿró d³a

Ofi cjal na wer sja dru ko wa na XXI ksi¹ ki bêd¹ mog³y byæ roz po wszech nia ne za dar mo. Ozna cza to, e masz wol ny wy bór: mo esz wzi¹æ ró ne dar mo we wer sje do ku men tu z naj bli sze go oœrod ka lu - strza ne go Pro jek tu Do ku men ta cji Linuk sa i wy dru ko waæ je so bie al bo za ku piæ ofi - cjaln¹ wer sjê dru ko wan¹ wy dan¹ przez O'Reilly'ego. Na su wa siê py ta nie: dla cze go masz p³aciæ za coœ, co mo esz mieæ za dar mo? Czy Tim O'Reilly po stra da³ zmys³y i wy da je coœ, co ka dy mo e so bie sam wy dru ko waæ, a na wet sam sprze da waæ?*. Czy ist niej¹ ja kieœ ró ni ce po miê dzy ty mi wer sja mi? Od po wie dzi brzmi¹ to za le y, nie, zde cy do wa nie nie i tak i nie. O'Reilly & As so cia tes po dej mu je ry zy ko, wy daj¹c prze wod nik po sie ci w for mie tra dy cyj nej, ale ja koœ siê im to op³aca (po pro si li autorów, by przy go to wa li na stêp ne wy da nie). Wie rzy my, e to przed siê wziê cie jest do sko na³ym przyk³adem te go, jak œwiat dar - mo we go opro gra mo wa nia i fir my ko mer cyj ne mog¹ ze sob¹ wspó³pra co waæ, by stwo rzyæ coœ, z cze go obie stro ny czer pi¹ ko rzy œci. Z na sze go punk tu wi dze nia wy - daw nic two O' Rei lly przys³u y³o siê spo³ecz no œci Linuk sa (nie tyl ko t¹ ksi¹ k¹, któ ra jest do stêp na w two jej ksiê gar ni). Dziê ki nie mu Li nux zacz¹³ byæ roz po zna wa ny ja - ko coœ po wa ne go: jako ren tow na i u y tecz na al ter na ty wa dla in nych, ko mer cyj - nych sys te mów ope ra cyj nych. Je eli ja kaœ ksiê gar nia tech nicz na w USA nie ma u sie - bie przy najm niej jed nej pó³ki z ksi¹ ka mi wy daw nic twa O' Rei lly, to jest to kiep ska ksiê gar nia. Dla cze go to wy daj¹? Uznaj¹ to za swoj¹ spe cjal noœæ. Oto, cze go ocze kuj¹, pod pi suj¹c z au to ra mi kon trakt na na pi sa nie ksi¹ ki o Linuksie: tem po, po ziom szcze gó³owo œci i styl maj¹ dok³adnie od po wia daæ in nym wy da nym przez nich ksi¹ kom. Ce lem li cen cji LDP jest za pew nie nie wszyst kim do stê pu do ksi¹ ki. Nie któ rzy mog¹ wy dru ko waæ so bie tê ksi¹ kê sa mi i nikt nie bê dzie ciê wi ni³, je eli z niej sko rzy stasz. Jed nak, je eli nie mia³eœ oka zji zo ba czyæ wer sji wy daw nic twa O' Rei lly, przejdÿ siê do ksiê gar ni al bo obej rzyj ksi¹ kê u ko le gi. Wy da je nam siê, e spodo ba ci siê to, co zo ba czysz, i bê dziesz chcia³ ksi¹ kê ku piæ. Ja kie s¹ wiêc ró ni ce po miê dzy wer sj¹ dru ko wan¹ a wer sj¹ elek tro niczn¹? An dy Oram w³o y³ wie le pra cy w to, aby prze two rzyæ na sze cha otycz ne my œli w po to czy - sty wyk³ad wart wy dru ko wa nia. (Do ko na³ ta k e ko rek ty kil ku in nych ksi¹ ek stwo - rzo nych w ra mach Pro jek tu Do ku men ta cji Linuk sa, s³u ¹c spo³ecz no œci Linuksa ca³¹ swoj¹ fa chow¹ wiedz¹). Na re dak cji An dy' ego ksi¹ ka znacz nie zy ska³a w sto sun ku do wer sji ory gi nal nej. Nie mo na by³o mar no waæ oka zji sko rzy sta nia z us³ug i umie jêt no œci pro fe sjo nal ne - go re dak to ra. Pod wie lo ma wzglê da mi pra ca And y'ego jest rów nie wa na jak au to - rów. To sa mo do ty czy rów nie re dak to rów tech nicz nych, któ rzy nadali ksi¹ ce obec ny kszta³t. Wszyst kie te po praw ki zo sta³y rów nie wpro wa dzo ne w wer sji elek - tro nicz nej, a wiêc w za war to œci nie ma ró nic. Jed nak wci¹ wer sja wy da na przez O'Reilly'ego bê dzie in na. Jest porz¹dnie opra wio - na. Mo esz mieæ pro ble my z ³ad nym wy dru ko wa niem wer sji do mo wej. Jest te * Zw róæ uwa gê, e choæ mo esz wy dru ko waæ wer sjê elek tro niczn¹, nie mo esz kse ro waæ ksi¹ ki O'R ei ll y'ego ani sprze da waæ ad nych jej ko pii.

XXII Wstêp ma³o praw do po dob ne, abyœ uzy ska³ zbli on¹ ja koœæ, a je œli ju to za pew ne za du o wiê k sze pie ni¹dze. Po nad to na sze ama tor skie ilu stra cje zo sta³y w wer sji dru ko wa - nej za st¹pio ne in ny mi gra fi ka mi, piêk nie przy go to wa ny mi przez pro fe sjo nal nych ar ty stów z wy daw nic twa O' Rei lly. Dla wer sji dru ko wa nej przy go to wa no te nowy, dok³ad niej szy in deks, dziê ki cze mu du o ³atwiej wy szu ku je siê in for ma cje. Je eli ta ksi¹ ka jest czy mœ, co za mie rzasz prze czy taæ od pocz¹tku do ko ñca, po wi nie neœ za - sta no wiæ siê nad prze czy ta niem ofi cjal nej wer sji dru ko wa nej. Przegl¹d treœci Roz dzia³ 1, Wpro wa dze nie do sie ci, oma wia hi sto riê Linuk sa i po da je pod sta wo we in - for ma cje o UUCP, TCP/IP, ró nych pro to ko³ach, sprzê cie i bez pie cze ñstwie. Ko lej ne kil ka roz dzia³ów oma wia kon fi gu ro wa nie Linuk sa w sie ci TCP/IP i uru cha mia nie pod sta wo wych apli ka cji. Nie co dok³ad niej przygl¹da my siê IP w roz dzia le 2, Wy bra - ne pro ble my sie ci TCP/IP, za nim przej dzie my do edy cji pli ków i tym po dob nych te ma - tów. Je eli wiesz ju, jak dzia³a ru ting IP i na czym po le ga roz wi¹zy wa nie ad re sów, mo esz po min¹æ ten roz dzia³. Roz dzia³ 3, Kon fig uro wan ie sprzê tu sie ciow ego, omaw ia pod staw owe za gadn ienia kon - fig ura cyj ne, ta kie jak two rzen ie j¹dra i kon fig uro wan ie kar ty Et hern et. Kon fig ura cja por tów sze reg owy ch jest przed staw iona od dzieln ie w roz dziale 4, Kon fig uro wan ie urz¹dzeñ sze reg owy ch, po nie wa ten temat nie do tyc zy je dyn ie sie ci TCP/IP, ale ma ta k e zwi¹zek z UUCP. Roz dzia³ 5, Kon fi gu ro wa nie sie ci TCP/IP, po ma ga skon fi gu ro waæ ma szy nê w sie ci TCP/IP. Za wie ra wska zów ki in sta la cyj ne dla sa mo dziel nych ho stów z w³¹czo nym je dy nie in ter fej sem pê tli zwrot nej i ho stów pod³¹czo nych do sie ci Et her net. Po ka zu je ta k e kil ka przy dat nych na rzê dzi, któ rych mo esz u y waæ do te sto wa nia i de bu go - wa nia swo jej kon fi gu ra cji. Roz dzia³ 6, Us³ugi na zew ni cze i kon fi gurowanie re solve ra, wy ja œnia, jak skon fi gu ro waæ roz wi¹zy wa nie nazw i uru cho miæ ser wer nazw. Roz dzia³ 7, IP ³¹cza sze re go we go, po ka zu je, jak ze sta wiæ po³¹cze nie SLIP i szcze gó ³o - wo oma wia dip na rzê dzie po zwa laj¹ce na au to ma ty za cjê wiê k szo œci nie zbêd nych kro ków. Roz dzia³ 8, Pro tokó³ punkt-punkt, jest po œwiê co ny PPP i pppd de mo no wi PPP. Roz dzia³ 9, Fi re wall TCP/IP, roz wi ja za gad nie nia bez pie cze ñstwa sie cio we go i opi su - je fi re wall TCP/IP dla Linuk sa oraz na rzê dzia do je go kon fi gu ra cji: ipfwadm, ipcha ins i ip ta bles. Fi re wall IP za pew nia dok³adn¹ kon tro lê nadal tym, kto do sta je siê do sie ci i z ja kie go ho sta. Roz dzia³ 10, Li czen ie ru chu IP, wy jaœ nia, jak skon fig uro waæ funk cjê li czen ia ru chu IP w Linuksie, tak aby œle dziæ, jak du y jest ruch wy chodz¹cy i kto go ge ner uje. Roz dzia³ 11, Ma sko wa nie IP i trans la cja adres ów sie cio wych, oma wia w³asno œci spe cjal - ne go ty pu opro gra mo wa nia sie cio we go Linuk sa zwa ne go ma sko wa niem IP, które po zwa la ³¹czyæ ze sob¹ ca³e sie ci IP i ko rzy staæ z In ter ne tu tyl ko przy u y ciu jed ne go ad re su IP, tak e we w nêtrz na struk tu ra sie ci sta je siê nie wi docz na.

Kon wen cje za sto so wa ne w tej ksi¹ ce XXIII Roz dzia³ 12, Wa ne funk cje sie cio we, sta no wi kró tk ie wpro wa dze nie do kon fi gu ro wa - nia pew nych wa niej szych apli ka cji sie cio wych, ta kich jak rlo gin, ssh i tym po dob ne. Roz dzia³ ten oma wia rów nie zarz¹dza nie us³uga mi przez in etd i pod po wia da, w ja - ki sp osób mo na zwiê k szyæ bez pie cze ñstwo pew nych us³ug skie ro wa nych do za - ufa nych ho stów. Roz dzia³ 13, Sys tem in for ma cji sie cio wej, i roz dzia³ 14, Sie cio wy sys tem pli ków, oma - wiaj¹ NIS i NFS. NIS to na rzê dzie u y wa ne do dys try bu owa nia in for ma cji ad mi ni - stra cyj nych, ta kich jak has³a u yt kow ni ka w sieci lo kal nej. NFS po zwa la na wspó³dzie le nie syst em ów plik ów po miê dzy ho sta mi w sie ci. W roz dziale 15, IPX i sys tem pli ków NCP, omaw iamy prot okó³ IPX i sys tem pli ków NCP. Po zwal aj¹ one zin teg rowaæ Linuk sa ze œrod owi ski em Novell Ne tware przez wspó³dzie len ie plik ów oraz dru kar ek z ma szyn ami nie linuks owy mi. Roz dzia³ 16, Zarz¹dza nie UUCP Tay lo ra, sta no wi wy czer puj¹ce wpro wa dze nie do ad mi ni stro wa nia UUCP Tay lo ra dar mow¹ im ple men ta cj¹ UUCP. Po zo sta³e roz dzia³y ksi¹ ki szczegó³owo przed sta wiaj¹ pocz tê elek tro niczn¹ i gru py dys ku syj ne Usene tu. Roz dzia³ 17, Pocz ta elek tro nicz na, wpro wa dza w g³ówne za gad - nie nia pocz ty elek tro nicz nej, ta kie jak wygl¹d adresów pocz to wych i spos ób, w ja ki sys tem obs³ugu je pocz tê, by do tar³a do ad re sa ta. Roz dzia³ 18, Send ma il, i roz dzia³ 19, Exim, omaw iaj¹ kon fig ura cjê pro gra mów send - mail i exim dwóch ma³ych agentów trans port owy ch, które mo esz wy kor zyst aæ w Linuksie. Przed staw iamy oba, po niew a exim jest ³atwiejs zy do za ins talo wan ia dla pocz¹tkuj¹ce go, a send mail obs³uguje UUCP. Od roz dzia³u 20, Gru py dys ku syj ne, do roz dzia³u 23, In ter net News, wy ja œnia my obs³ugê wia do mo œci Usene tu i sposób in sta la cji i u y wa nia C News, nntpd i INN trzech po pu lar nych pa ki etów opro gra mo wa nia do zarz¹dza nia wia do mo œcia mi Usene tu. Po krótkim wpro wa dze niu w roz dzia le 20, mo esz prze czy taæ roz dzia³ 21, C News, je eli chcesz prze sy³aæ wia do mo œci za po moc¹ C News tra dy cyj nej us³ugi u y wa nej wraz z UUCP. Ko lej ne roz dzia³y oma wiaj¹ no wo cze œniej sze me to dy wy - ko rzy stuj¹ce protokó³ in ter ne to wy NNTP (Ne twork News Trans port Pro to col). Roz - dzia³ 22, NNTP i de mon nntpd, przed sta wia sposób kon fi gu ra cji pro ste go demona NNTP o na zwie nntp, który za pew nia do stêp do czy ta nia wia do mo œci w sie ci lo kal - nej, zaœ roz dzia³ 23 opi su je sil niej szy ser wer do bar dziej in ten syw nych tr ans fer ów Ne tne ws' ów: INN (In ter Net News). I na ko niec roz dzia³ 24, Kon fi gu ro wa nie przegl¹dar ki grup dyskusyjnych, po ka zu je, jak skon fi gu ro waæ ró ne pro gra my do czy - ta nia grup. Kon wen cje za sto so wa ne w tej ksi¹ ce We wszyst kich przyk³ad ach przed sta wio nych w tej ksi¹ ce zak³ada my, e u y wasz pow³oki, która jest kom pa ty bil na z sh. Stan dar dow¹ pow³ok¹ wszyst kich dys try bu - cji Linuk sa jest bash kom pa ty bil na z sh. Je eli ko rzy stasz z csh, bê dziesz mu sia³ od po - wied nio zmo dy fi ko waæ przyk³ady.