Ewa Sprawka SCENARIUSZ ZAJĘĆ Typ szkoły: podstawowa Etap kształcenia: II, klasa V (dziewczęta) Rodzaj zajęć: lekcja wychowania fizycznego Temat zajęć: Fryderyk Chopin w pierwszej klasie Metody kształcenia: aktywizujące kreatywne: problemowa, ruchowej ekspresji twórczej, usamodzielniające: zabawowa klasyczna. Formy organizacyjne zajęć: frontalna, zajęcia w zespołach, strumieniowa. Środki dydaktyczne i materiały: szarfy, płyty CD z muzyką Fryderyka Chopina: Polonez A-dur op. 40, Mazurek B-dur op. 7 nr 1 lub inne polonezy i mazurki wg uznania prowadzącego (przynajmniej cztery różne), portret Fryderyka Chopina przykryty kwadratami (rys. 3), 24 chustki szyfonowe apaszki, piłeczki tenisowe, obręcze, laski gimnastyczne, piłki gumowe Temat lekcji (cel ogólny): Rozwijanie inwencji twórczej ucznia inspirowanej muzyką Fryderyka Chopina Zadania szczegółowe w zakresie: Sprawności motorycznej poprawi orientację przestrzenną, wzmocni siłę mięśni NN. Umiejętności umie odwzorować charakter muzyki ruchem, umie współpracować w grupie.
Wiadomości rozumie pojęcie: charakter utworu, rozróżnia muzykę do tańców narodowych, wie, dlaczego należy znać kulturę własnego narodu. Usamodzielnienia akceptuje potrzebę współpracy opracuje i wykona z grupą prosty rysunek przestrzenny wybranym przyborem, dobierze do muzyki ćwiczenia z chustkami. Czas trwania: 45 minut Liczba ćwiczących: 12 Przebieg zajęć: 1. Zmotywowanie uczniów do aktywnego udziału w zajęciach siadają w kole w siadzie skrzyżnym sprawdza obecność i podaje cele lekcji prowadzi pogadankę nt.: Dlaczego należy znać kulturę i historię własnego narodu, nawiązuje do tańców narodowych, poleca wysłuchanie dwóch utworów Fryderyka Chopina: Poloneza A-dur op. 40 i Mazurka B-dur op. 7 nr 1, prowadzi pogadankę nt.: Z jakimi tańcami narodowymi kojarzą się wam wysłuchane utwory?. Zwraca uwagę, że w mazurku można odnaleźć rytmy mazura, kujawiaka, jak i oberka. biorą udział w pogadance, opisują charakter wysłuchanych utworów. 2
2. Rozwijanie koordynacji ruchowej poczucia rytmu i orientacji przestrzennej, umiejętności wyrażania ruchem charakteru muzyki Zabawa Wróć na miejsce Rys. 1 Siedzą w siadzie skrzyżnym w układzie szachownicy; słysząc poloneza lub mazurka, poruszają się po sali w rytm muzyki w dowolny sposób, tak aby odzwierciedlić charakter utworu; kiedy muzyka milknie, wracają na swoje miejsca. Ustawieni w szeregu, odliczają do dwóch; jedynki (wyróżnione szarfami), słysząc poloneza, poruszają się po sali w dowolny sposób, tak aby odzwierciedlić charakter utworu; gdy słychać mazurka, analogicznie poruszają się dwójki; kiedy muzyka milknie, uczniowie wracają na swoje miejsca. Powtórzenie zabawy: uczniowie ustawieni w kole jedynki i dwójki na zmianę, uczniowie ustawieni w dwuszeregu jedynki raz z przodu, raz z tyłu (rys. 1). 1 2 1 2 1 2 1 2 1 2 zmienia utwory muzyczne wyróżnia uczniów najlepiej odzwierciedlających ruchem charakter utworów Zabawa Znajdź parę poruszają się po sali krokiem poloneza, w rytm Poloneza A-dur op. 40: na pierwsze 1, 2, 3 szukają partnera, na drugie 1, 2, 3 wybierają partnera, dając mu znak mrugnięciem oka, na trzecie 1, 2, 3 ustawiają się z wybranym partnerem naprzeciwko siebie, na czwarte 1, 2, 3 wykonują ukłon i chwytają partnera za ręce, na piąte 1, 2, 3 wykonują obrót z partnerem w prawą stronę, na szóste 1, 2, 3 wykonują obrót z partnerem w lewą stronę, na siódme 1, 2, 3 wykonują ukłon, powtarzają sekwencję, szukając następnego partnera, z którym wykonują układ. 3
zwraca uwagę na wykonanie kolejnych sekwencji z innym partnerem, liczy takty. 3. Rozwijanie inwencji twórczej uczniów Zabawa Rób jak ja Biorą chustki apaszki; trzymają je w obu rękach. Ustawiają się w środku kwadratu, a czterech wyznaczonych przez nauczyciela liderów staje na czterech jego bokach. Naśladują ruchy wyznaczonego przez nauczyciela lidera, który odwraca się do grupy tyłem i wykonuje improwizację chustkami. Na zakończenie ćwiczenia odwraca się w stronę następnego lidera, wykonuje w jego kierunku machnięcie chustką, dając mu znak, aby wykonywał swoją improwizację, ten odwraca się tyłem do grupy, która zaczyna naśladować jego ruchy, i tak dalej. Rys. 2 zmienia utwory muzyczne i wskazuje kolejnych liderów po zakończeniu zabawy rozmawia z uczniami na temat: Która improwizacja była najciekawsza i dlaczego?. 4. Wdrażanie do współpracy w zespole, rozwijanie inwencji uczniów podzieleni na zespoły cztero- lub pięcioosobowe przygotowują improwizację ruchową 4
z dowolnymi przyborami (chustkami, piłkami, laskami gimnastycznymi lub obręczami) do Mazurka B-dur op. 7 nr 1 prezentują układ pozostałym uczniom obserwuje improwizacje uczniów, nagradza wszystkie grupy. 5. Poznanie autora prezentowanych utworów Zabawa Kto to taki? podzieleni na dwa zespoły, ustawiają się naprzeciwko plansz, które składają się z ponumerowanych kwadratów (tak jak na rysunku pod kwadratami znajduje się portret Fryderyka Chopina), Rys. 3 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 wykonują na zmianę (raz jeden zespół, raz drugi) rzut woreczkiem do swojej planszy w dowolny kwadrat (każdy uczeń ma prawo do jednego rzutu). zdejmuje trafione kwadraty, wskazuje zwycięski zespół. 5
Wygrywa zespół, który pierwszy odgadnie nazwisko kompozytora prezentowanych podczas lekcji utworów, którego portret znajdował się pod kwadratami (bez względu na liczbę odkrytych kwadratów). 6. Podsumowanie lekcji prowadzi z uczniami pogadankę nt. Co wiecie o Fryderyku Chopinie, dlaczego należy znać jego utwory?, ocenia pracę uczniów na lekcji. 6