VAT w gminach 2011. Rewolucyjne zmiany. Elżbieta Rogala Rok 2011 charakteryzuje się ogromnym zakresem zmian dotyczących VAT. Są to zmiany rewolucyjne. Czymże innym bowiem jest np. przejście na nowy system nazewnictwa towarów i usług i oznaczanie ich kodami nowej klasyfikacji statystycznej PKWiU z 2008 roku? Czy też przykładowo ustalenie nowych zakresów zwolnień od VAT wg nowych kryteriów, których źródłem nie są już kody statystyczne, lecz przepisy Dyrektywy 2006/112/WE, orzecznictwo Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości (ETS) i krajowych sądów administracyjnych? Do rewolucyjnych zmian należy także zaliczyć wzrost wszystkich stawek VAT na okres kilku lat zasadniczo o 1%, obejmujący prawie wszystkie bez wyjątku produkty. Poza ww. zmianami w książce omówiono także nowe zasady stosowania kas rejestrujących w roku 2011. Podobnie jak w ubiegłym roku w niniejszej pozycji zamieszczono również pytania zadawane przez uczestników szkoleń i odpowiedzi na nie udzielane przez autora niniejszej książki, wg stanu prawnego obowiązującego od 1 stycznia 2011 roku. Spis treści: Motto Wprowadzenie CZĘŚĆ PIERWSZA. Gmina jako podatnik VAT 1. Do 150 000 zł obrotu ani gmina, ani jej jednostki organizacyjne nie rozliczają VAT 1.1. Podmiotowe zwolnienie od VAT w roku 2011 wg nowego limitu 2. Dlaczego urzędy nie mogą być czynnymi podatnikami VAT? 2.1. Urząd nie jest samodzielny 2.2. Podatnikiem VAT musi być gmina, a nie jej urząd (wyrok NSA) 2.3. Konsekwencje podatkowe VAT wyrejestrowania urzędu 3. Aktualizacja VAT-R 4. Jednostki budżetowe i samorządowe zakłady budżetowe jako odrębni podatnicy VAT 5. Świadczenie usług pomiędzy jednostkami budżetowymi i samorządowymi zakładami budżetowymi 6. Świadczenie usług przez jednostkę lub samorządowy zakład budżetowy na rzecz gminy (urzędu gminy) 6.1. Dlaczego nie może być objęte zwolnieniem od VAT? 6.2. Dlaczego nie może być niepodlegające VAT? 7. Świadczenie usług pomiędzy jednostkami budżetowymi tej samej gminy 8. Utworzenie spółki w miejsce zakładu budżetowego a sukcesja podatkowa 9. Likwidacja niektórych jednostek sfery finansów publicznych a sukcesja podatkowa CZĘŚĆ DRUGA. Zasady rozliczania podatku VAT CZĘŚĆ TRZECIA. Statystyczne określanie towarów i usług dla celów VAT 1. Kody statystyczne a stawki VAT od dostawy towarów i świadczenia usług 2. Rola symbolu statystycznego dla celów VAT 3. VAT od towarów i usług niewymienionych w klasyfikacjach 4. Zmiany w klasyfikacjach statystycznych 5. Rola statystyki dla VAT orzecznictwo sądowe 6. Od 2011 r. dla celów VAT stosuje się nową PKWiU z 2008 r.
7. Przykłady opodatkowania VAT uzależnionego od PKWiU 7.1. Odbiór ścieków 7.2. Dostawa wody 7.3. Utrzymanie zieleni 7.4. Sprzątanie 7.5. Wynajem i zarządzanie nieruchomościami mieszkalnymi 7.6. Usługi związane z działalnością obiektów sportowych 8. Zwolnienia od VAT określone bez użycia klasyfikacji statystycznych 9. Kiedy musi być PKWiU na fakturze? 10. Zasady metodyczne PKWiU z 2008 r. 11. Statystyczna klasyfikacja obiektów budowlanych bez zmian CZĘŚĆ CZWARTA. Nowy wykaz usług zwolnionych od VAT CZĘŚĆ PIĄTA. Czynności gminy jako podatnika VAT 1. Oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste 1.1. VAT od użytkowania wieczystego w 2011 roku bez zmian 1.2. Sprzedaż gruntu użytkownikowi wieczystemu aktem notarialnym 1.3. Przekształcenie użytkowania wieczystego we własność decyzją administracyjną 2. Dostawa terenów budowlanych oraz przeznaczonych pod zabudowę 3. Sprzedaż nieruchomości na raty 4. Towary używane (rzeczy ruchome) zwolnione od VAT 5. Wynajem i dzierżawa nieruchomości oraz inne usługi o podobnym charakterze 6. Remont, konserwacja, budowa i sprzedaż nowych mieszkań 7. Zbycie gruntu zabudowanego ze środków własnych nabywcy 8. Zbycie działki zabudowanej budynkami przeznaczonymi do rozbiórki 9. Wnoszenie przez gminy do spółek wkładów niepieniężnych (aporty) 10. Oddanie przez gminę gruntu w zamian za odszkodowanie 11. Partycypowanie mieszkańców w kosztach budowy inwestycji CZĘŚĆ SZÓSTA. Nowy wykaz usług objętych stawką VAT 8% CZĘŚĆ SIÓDMA. Nieodpłatne transakcje 1. Użyczenia i darowizny nieruchomości 2. Spór o nieodpłatne przekazywanie towarów 2.1. Propozycje zmian w zakresie opodatkowania VAT nieodpłatnych świadczeń CZĘŚĆ ÓSMA. Dokumentacja VAT 1. Faktury elektroniczne liberalizacja przepisów 1.1. Faktury elektroniczne nowe rozporządzenie ministra finansów CZĘŚĆ DZIEWIĄTA. Odliczenia VAT od zakupów 1. Czym jest prawo do odliczenia podatku VAT? 2. Ogólne zasady częściowych odliczeń podatku naliczonego i rocznej korekty podatku 3. Odliczanie podatku naliczonego wg struktury sprzedaży 4. Korekty podatku naliczonego i czas ich trwania 5. Dofinansowanie do zakupów a prawo do odliczenia VAT 6. Inwestycje realizowane z dotacji unijnych VAT jako koszt (nie)kwalifikowany
7. Prawo do odliczeń realizowane z opóźnieniem w korektach deklaracji 8. Prawo do odliczeń od samochodów z kratką i paliwa do nich CZĘŚĆ DZIESIĄTA. Kasy rejestrujące w gminie w 2011 roku 1. Zmieniona tabela zwolnień od kas rejestrujących w 2011 roku 2. Zwolnienia z rejestrowania w kasie rejestrującej czynszu najmu 3. Zawsze kasa rejestrująca 4. Zakres zmian przepisów o kasach rejestrujących na 2011 i 2012 rok 5. Odliczanie wydatku na nabycie kas rejestrujących CZĘŚĆ JEDENASTA. Wzrost stawek VAT 1. Okresowe podwyższenie stawek VAT w najbliższych latach 1.1. Wzrost stawki VAT z 3% do 5% 1.2. Wzrost o 1% stawek VAT na najbliższe 3 lata 2. Warunkowy wzrost stawek VAT od 1 lipca 2012 r. 3. Stawki VAT w okresach przejściowych 3.1. Faktury VAT z 2011 r. a stawki VAT z 2010 r. 4. Zamówienia publiczne w 2011 r. w świetle ustawowej zmiany stawek VAT 5. Przykładowa treść klauzuli waloryzacyjnej 6. Ustawowa zmiana stawek VAT a zmiana zawartych umów 7. Ustawowa zmiana stawek VAT niewymagająca zmiany umów CZĘŚĆ DWUNASTA. Pytania uczestników szkoleń o VAT w gminach wg stanu prawnego na 2011 r. 1. Przedmiot opodatkowania Darowizna drogi Zniesienie współwłasności Opłaty lokalne stanowiące dochód własny gminy Przekazanie inwestycji dla ZOZ 2. Stawki VAT Brutto czy netto? Lokale komunalne czynsze Sprzedaż książek o tematyce gminnej Elementy stalowe starej wiaty Wymiana okien w budynku ZOZ Wymiana wodomierzy w budynkach Załadunek śmieci z cmentarza Dzierżawa pojemników na śmieci Administrowanie obiektów sportowych przez zakład budżetowy Sprzedaż dla szkoły kostki brukowej Dozór budynku Sprzedaż obiektu zabytkowego Przyłącza do sieci Obwody łowieckie Bezumowne korzystanie (użytkowanie) Prowadzenie KZP Zapisy w umowach o zmianach stawek VAT
Stawka VAT w okresie przejściowym Dostawa wody i odprowadzanie ścieków 3. Nieruchomości niezabudowane Zamiana nieruchomości gruntowej Zamiana działki z osobą fizyczną Kwalifikacja i przeznaczenie gruntów ornych Tereny zieleni oraz infrastruktury komunalnej Droga gruntowa Działka pod drogę Użytkowanie wieczyste aktualizacja opłaty rocznej Zamiana gruntu pomiędzy gminą a parafią Prawo użytkowania gruntu Rozliczenie wadium 4. Nieruchomości zabudowane Wykup mieszkań Sprzedaż mieszkań komunalnych Lokal użytkowy w budynku zabytkowym Przetarg na mieszkanie otrzymane w spadku Zabudowana nieruchomość rolna Grunt zabudowany budynkiem bez pozwolenia 5. Odszkodowania za wywłaszczoną nieruchomość Faktura na wartość odszkodowania Budowa obwodnicy Zrzeczenie się odszkodowania 6. Aporty Grunt wniesiony aportem do spółki z o.o. Faktura na przekazywaną aportem kanalizację Aport sieci po 8 miesiącach po wybudowaniu Dokumentacja aportem do spółki Aport kompaktora 7. Użytkowanie nieruchomości: dzierżawa, najem Umowa dzierżawy kanalizacji ściekowej 8. Moment rozliczenia VAT Spóźnione rozliczenie wynajmu 9. Faktury, refaktury, noty Dokumentowanie opłat za czynności geodezyjne i kartograficzne Umowa na refakturowanie energii Refakturowanie kosztów remontu Stawka VAT na refakturze za energię Korekta faktury: zamiast stawki podstawowej zwolnienie od VAT Zakład budżetowy fakturuje własną gminę Zwrot kosztów wykonania projektu Odliczenie VAT od refakturowanych mediów Faktury korygujące dotyczące dzierżawy
Dokument na czynsz dzierżawny za grunt rolny 10. Kasy rejestrujące Wskaźnik obrotu Limit obrotu 11. Odliczenia VAT Zamiar wykorzystania nabyć Proporcja odliczeń Faktura za energię i za druk gazety Koszty ogłoszenia w gazecie dot. sprzedaży nieruchomości Ocieplenie ścian budynku najmowanego Odliczanie VAT przez gminę z faktur wystawionych na urząd Budowa sieci kanalizacyjnej i wpłaty mieszkańców za przyłącza Umowa dzierżawy ze związkiem wędkarskim Budowa Gminnego Ośrodka Kultury w ramach PROW Technika odliczeń 12. Miejsce świadczenia Naprawa gastroskopu w firmie niemieckiej 13. Inne Naprawa szkody Ewidencjonowanie zobowiązania VAT po kontroli CZĘŚĆ TRZYNASTA. Załączniki A. Nowe przepisy od 1 stycznia 2011 r. istotne dla opodatkowania VAT gmin 1. Zmiany ustawy o VAT 2. Przepisy dodatkowe w nowelach ustawy VAT 3. Nowe rozporządzenie ministra finansów w sprawie wykonania ustawy o VAT 4. Zmienione rozporządzenie w sprawie faktur 5. Nowe rozporządzenie w sprawie faktur elektronicznych B. Baza aktów prawnych 2011 Nowe i zmienione akty prawne o VAT obowiązujące od 1.01.2011 r. 1. Zmiany ustawy o VAT 2. Nowe i zmienione rozporządzenia ministra finansów C. Strony www Przydatne dla podatnika VAT strony internetowe (www)