Lista 1 Zad 1. Które z następujących zagadnień mają charakter mikroekonomiczny, które zaś makroekonomiczny: a) dlaczego obniżyła się cena jabłek", b) dlaczego wzrósł poziom cen w Polsce", c) dlaczego wzrosło bezrobocie we Wrocławiu", d) dlaczego wzrosło bezrobocie w Polsce", e) dlaczego zmniejszyły się zyski w przemyśle obuwniczym"? Zad. 2 Podaj inne przykłady problemów mikroekonomicznych i makroekonomicznych. Zad.3 Które z poniższych zdań są zdaniami ekonomii pozytywnej, które zaś normatywnej : 1. Ceny odżywek dla dzieci są za wysokie. 2. Wzrost ceny bananów powoduje zmniejszenie ilości nabywanych bananów. 3. Nakłady na badania naukowe są zbyt małe. 4. Wymiar podatku od dochodów osobistych w Polsce osłabia zainteresowanie staraniami o wzrost dochodów. 5. Ceny ropy naftowej w latach 1973 1974 wzrosły ponad trzykrotnie. 6. W 1984 r. ubogim krajom przypadła mniejsza część dochodu światowego, niżby im się należała. 7. Na początku lat osiemdziesiątych w krajach zachodnich gwałtownie wzrosła stopa bezrobocia. 8. Palenie tytoniu jest postawą antyspołeczną i powinno być bezwzględnie zwalczane. 9. Podniesienie opodatkowania wyrobów tytoniowych będzie zniechęcać do palenia 10. Gospodarka Hongkongu jest bliższa systemowi wolnorynkowemu niż gospodarka Albanii. Zad. 3. Podaj po 2 przykłady zdań o charakterze pozytywnym i normatywnym. Zad.4 Model ekonomiczny służy do: a) objaśniania prawidłowości występujących w gospodarowaniu, b) formułowania twierdzeń teorii ekonomii, c) polepszania jakości życia, d) podejmowania optymalnych decyzji przez przedsiębiorców, e) ustalenia wskaźnika popularności rządu. Zad. 5 Jak powinien być skonstruowany model domu studenckiego, jeżeli celem badawczym jest: a) sposób powstawania decyzji o wysokości miesięcznej opłaty za miejsce, b) opisanie sposobu rozwiązywania konfliktów między mieszkańcami? Zad 6. Które z podanych zbiorów tworzą szereg czasowy, a które mają charakter danych przekrojowych? 1. Wydatki ludności na trwałe dobra konsumpcyjne w latach 1980-1991. 2. Wydatki gospodarstw domowych na utrzymanie mieszkań w 1990 r. 3. Miesięczny wskaźnik cen ziemniaków w 1990 r. 4. Produkt narodowy brutto Wielkiej Brytanii w poszczególnych kwartałach 1991r. 1
5. Przeciętne tygodniowe zarobki wybranej grupy 350 osób, badanej w latach: 1982, 1984, 1986, 1988. 6. Bezrobocie w poszczególnych gałęziach według miejsca ostatniego zatrudnienia w dniu 10 maja 1987 r. Zad. 7 Przyporządkuj wykres do odpowiedniego opisu: 1. Ujemna zależność liniowa. 2. Dodatnia zależność liniowa. 3. Zależność nieliniowa. 4. Brak możliwości określenia zależności Zad. 8 Oblicz ogólny wskaźnik cen detalicznych przyjmując następujące wagi: alkohol i tytoń 0,11, pozostałe dobra i usługi 0,89 Lata Alkohol i tytoń Inne dobra i usługi 1987 101,2 102 1988 105,8 107 1989 110,9 115,7 1990 120,6 126,8 1991 136,3 133,1 1992 146,9 137,4 Zad. 9. Wskaźnik cen detalicznych odzieży i obuwia w Wielkiej Brytanii w latach 1989 1992 kształtował się jak podano w tabeli. Oblicz wskaźnik cen realnych odzieży i obuwia korzystając z obliczonego w poprzednim zadaniu ogólnego wskaźnika cen 1989 1990 1991 1992 Wskaźnik cen detalicznych odzieży i obuwia 109,9 115,0 118,5 118,8 Wskaźnik cen realnych odzieży i obuwia 2
Zad. 10 Na podstawie tabeli oblicz ogólny wskaźnik cen detalicznych Grupa wydatków Waga Wskaźnik cen Żywność 3 170 Mieszkanie, co, gaz, woda 2 186 Pozostałe dobra i usługi 5 173 Zad. 11 Tablica przedstawia wydatki ludności na żywność w poszczególnych kwartałach. Oblicz ogólną wielkość realnych wydatków na żywność, wielkość nominalnych wydatków na żywność oraz wylicz dla każdego kwartału relację wielkości wydatków w cenach bieżących do wydatków w cenach stałych I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał W cenach bieżących (nominalnych) W cenach stałych 10 666 11 644 11 267 11 683 7856 8649 8529 8704 Stosunki cen Szereg czasowy - zawiera kolejne wartości przyjmowane przez daną zmienną w różnych momentach Dane przekrojowe - pokazują jakie wartości przyjmuje analizowana zmienna u poszczególnych osób lub też ich grup w określonym momencie Ekonomia pozytywna - nauka zajmująca się opisywaniem i wyjaśnianiem zjawisk oraz procesów gospodarczych w taki sposób, aby możliwe było ich przewidywanie. Nie stawia rzeczywistości gospodarczej żadnych wymagań. Ekonomia normatywna - nauka zajmująca się oceną rzeczywistości gospodarczej według wartości i norm etycznych, ustalaniem słusznych stanów gospodarczych i formułowaniem warunków koniecznych do ich uzyskania. 3
Lista 2 Zad. 1 Jakie rzeczy, usługi lub stany służą bezpośrednio do zaspokojenia potrzeb: a) biologicznych, b) bezpieczeństwa; c) kontaktów społecznych, d) uznania, e) samorealizacji. Zad. 2 Podaj przykłady dóbr ekonomicznych i dóbr wolnych. Zad. 3 Co stanowi kryterium podziału dóbr na konsumpcyjne i produkcyjne? Zad. 4 Czy to samo dobro może być dobrem konsumpcyjnym i dobrem produkcyjnym? Zad. 5 Czy dobro inwestycyjne jest tym samym co dobro kapitałowe? Zad. 6 Narysuj kwadrat, którego pole obejmuje wszystkie dobra w szerokim znaczeniu. Podziel go na dwa pola: pole dóbr rzadkich i pole dóbr wolnych. Następnie zaznacz pole dóbr pierwotnych. Zad. 7 Piasek pustynny zawsze będzie dobrem wolnym, ponieważ jego ilość przekracza potrzeby ludzkie". Czy zgadzasz się z tym stwierdzeniem? Zad. 8 Na początku XIX w. w zachodniej części USA można było bezpłatnie otrzymać ziemię. Ziemia ta była dobrem wolnym czy rzadkim? Zad. 9 Które z podanych wielkości są zasobami, a które strumieniami: konsumpcja, inwestycja, dług, koszt, płaca, podatek, majątek, dochód. Zad. 10 Zinterpretuj czynniki produkcji: ziemię, pracę i kapitał jako zasoby i strumienie. Zad. 11 Jak są mierzone zasoby i strumienie: a) na koncie bankowym, b) za pomocą gazomierza. Zad. 12 Czy dobra wolne są przedmiotem podziału? Definicje: 1. Potrzeba. 2. Dobro. 3. Usługa. 4. Konsumpcja. 5. Dobro: 4
Aparaty Fotograficzne konsumpcyjne, produkcyjne, pierwotne, rzadkie, wolne, prywatne, publiczne. 6. Czynniki produkcji. 7. Strumień. 8. Zasób. Lista 3 Zad. 1 W plemieniu zamieszkującym wyspę jest 5 osób, które zajmują się zrywaniem orzechów kokosowych lub zbieraniem strusich jaj. Bez względu na liczbę zatrudnionych przy danym zajęciu, jeden zatrudniony może zerwać 20 orzechów albo zebrać 10 jaj dziennie. 1. Wykreśl krzywą możliwości produkcyjnych plemienia. 2. Załóżmy, że dzięki wynalezieniu nowej techniki wspinania się na palmę kokosową zbiór orzechów stał się łatwiejszy i jeden zatrudniony może zerwać 28 orzechów. Wykreśl nową krzywą transformacji. Zad. 2 Rysunek przedstawia krzywą możliwości produkcyjnych pewnego społeczeństwa w dziedzinie aparatów fotograficznych i zegarków. Określ każdą z poniższych kombinacji jako efektywną, nieefektywną lub nieosiągalną: 1. 60 aparatów i 200 zegarków. 2. 60 zegarków i 80 aparatów. 3. 300 zegarków i 35 aparatów. 4. 300 zegarków i 40 aparatów. 5. 58 aparatów i 250 zegarków. Załóżmy, że dane społeczeństwo produkuje 300 zegarków i 40 aparatów, ale chce wytworzyć dodatkowo 20 aparatów. Z jakiej liczby zegarków musi zrezygnować, aby mogło wyprodukować 20 dodatkowych aparatów? Z jakiej liczby zegarków trzeba by zrezygnować, aby możliwe było zwiększenie produkcji aparatów o następne 20 sztuk, tj. do 80 sztuk? Zad. 3 Plemię zamieszkałe w dżungli zajmuje się połowem ryb i zbieraniem mango. Krzywa możliwości produkcyjnych tego plemienia przedstawiona jest na rysunku. Która z kombinacji obu dóbr jest dla plemienia osiągalna przy obecnym stanie zasobów? Krzywa możliwości produkcyjnych 100 80 60 40 20 0 0 200 400 600 Zegarki 5
Zad. 4 W gospodarstwie rolnym pana Kowalskiego na działkach uprawia się pomidory i ogórki. W normalnych warunkach pan Kowalski możne uzyskać następujące plony: Działka Plony pomidorów Plony ogórków A 70 0 B 60 1 C 40 2 D 20 3 E 10 4 F 0 5 Wykreśl krzywą możliwości produkcyjnych pomidorów i ogórków w warunkach, gdy spadek zapotrzebowania na pomidory zmusza gospodarstwo do zwiększania uprawy ogórków, zakładając przy tym pełne wykorzystanie możliwości agrotechnicznych działek. Jakie są koszty alternatywne uprawy ogórków Zad. 5 Firma X produkuje szampony i żele pod prysznic. Tabela przedstawia ekonomicznie efektywne kombinacje możliwych do wyprodukowania obu dóbr. Kombinacje Miesięczna produkcja w sztukach Szampony Żele A 8000 1000 B 6500 2000 C 5000 3800 D 3500 5000 E 3000 5500 a) wykreśl krzywą możliwości produkcyjnych zakładu, b) jaki jest koszt alternatywny dodatkowego wyprodukowania 1000, 1800 i 1200 sztuk Żelu? 6
Zad. 6 Pewien kraj ma następujące możliwości produkcyjne: Produkcja pierogów Produkcja bigosu 80 0 64 20 48 36 32 48 16 56 0 60 1. Narysuj granicę możliwości produkcji. 2. Co się dzieje z kosztami alternatywnymi produkcji pierogów, kiedy produkcja pierogów rośnie? 3. Jeśli kraj zaczyna produkować pierogi w bardziej wydajny sposób, co się dzieje z granicą możliwości produkcyjnych? Zad. 7. Koszt alternatywny to: a) wartość najgorszej nie wykorzystanej możliwości utraconej w wyniku dokonania wyboru. b) dla dóbr wolnych jest ujemny. c) koszt, który ponosimy zawsze, gdy dokonujemy wyboru. d) wartość dobra materialnego lub usługi, z której trzeba było zrezygnować. e) koszt dowolnego innego rozwiązania. 7