Podstawy ekonomii wykład I-II. Dr Łukasz Burkiewicz Akademia Ignatianum w Krakowie lukasz.burkiewicz@ignatianum.edu.pl

Transkrypt

1 Podstawy ekonomii wykład I-II Dr Łukasz Burkiewicz Akademia Ignatianum w Krakowie lukasz.burkiewicz@ignatianum.edu.pl

2 Podstawy ekonomii -teoria EKONOMIA nazwą ta posługiwał się Arystoteles (gr. oikos 'dom', nomos'prawo') to nauka badająca społ. proces gospodarowania, czyli w jaki sposób ludzie organizują działania w sferze produkcji i konsumpcji. Ekonomia oznaczała wówczas wiedzę o prawach rządzących gospodarstwem domowym. Ekonomia-jest nauką o prawidłowościach rządzących procesem gospodarowania, czyli gospodarczą działalnością ludzi. Te prawidłowości określamy mianem praw ekonomicznych. Ekonomia to nauka zajmująca się zachowaniem podmiotów gospodarczych w dziedzinie wykorzystania ograniczonych środków, które mogą być w rozmaity sposób zastosowane w sferze produkcji, podziału, wymiany i konsumpcji.

3 Podstawy ekonomii podstawowy podział Ekonomię dzieli się na: 1. mikroekonomię, która zajmuje się tym, w jaki sposób gospodarstwa domowe i przedsiębiorstwa podejmują decyzje i jak współdziałają na konkretnych rynkach, 2. makroekonomię, która skupia swoją uwagę na badaniu całej gospodarki.

4 Podstawy ekonomii -mikroekonomia Mikroekonomia dziedzina ekonomii zajmująca się badaniem: 1. wyborów ludzkich w warunkach rzadkości dóbr, 2. zachowań indywidualnych konsumentów i przedsiębiorstw oraz interakcji między tymi zachowaniami na poszczególnych rynkach, 3. podejmowanych przez jednostki decyzji dotyczących produkcji oraz wymiany dóbr.

5 Podstawy ekonomii -makroekonomia Makroekonomia dziedzina ekonomii zajmująca się badaniem: 1. tworzenia i podziału dochodu narodowego 2. inflacji 3. bezrobocia 4. inwestycji 5. bilansu płatniczego 6. najważniejszych agregatów gospodarczych

6 Podstawy ekonomii -funkcje Ekonomia pełni co najmniej kilkadziesiąt funkcji, z których najważniejsze to: poznawcza i aplikacyjna Poznawcza dostarcza wiedzy o mechanizmach i prawidłowościach rządzących procesem gospodarowania oraz ich przyczynach i skutkach. Odpowiada na pytanie: Co, jak i dla kogo produkować? Aplikacyjna ukazuje drogi postępowania jednostkom gospodarującym.

7 Podstawy ekonomii -sądy W rozważaniach ekonomicznych napotkać można dwa rodzaje sądów - pozytywne oraz normatywne. Pod pojęciem ekonomii pozytywnejrozumiemy stwierdzenia będące naukowym i obiektywnym wyjaśnieniem funkcjonowania gospodarki. Sądy ekonomiczne oparte na subiektywnym systemie wartościowania określane są mianem ekonomii normatywnej

8 Podstawy ekonomii sądy przykłady Za: D. Begg, S. Fischer, R. Dornbusch, Mikroekonomia, Warszawa Duże różnice w dochodach są niedobre 2. "Dwukrotne zwiększenie opodatkowania wyrobów tytoniowych spowoduje spadek ich konsumpcji 3. "Rząd polski powinien prowadzić politykę mającą na celu obniżenie poziomu konsumpcji wyrobów tytoniowych 4. Inflacja obniża skłonność do oszczędzania 5. Bezrobocie prowadzi do biedy 6. Bezrobocie jest poważniejszym problemem społecznym niż inflacja 7. Spadek cen jabłek może wywołać wzrost popytu na nie 8. Najważniejszym dobrem jest maksymalizacja zysku firm

9 Podstawy ekonomii sądy jak dzielić Dokonaj podziału powyższych stwierdzeń na sądy normatywne i pozytywne.

10 Podstawy ekonomii sądy Ekonomia pozytywnanie rekomenduje. Formułuje dwa rodzaje pytań: 1. Jak jest? 2. Dlaczego tak jest? Ekonomia normatywna polityka gospodarcza zajmująca się sadami wartościującymi, oceniającymi przebieg zjawisk. Daje zalecenia. Formułuje tylko jedno pytanie: 1. Jak powinno być?

11 Podstawy ekonomii potrzeby Potrzeba odczucie braku i chęć jego zaspokojenia. Potrzeby ludzkie są: 1. nieograniczone co do rodzaju -pojawiają się ciągle nowe i wynika to z nieograniczonej innowacyjności ludzi 2. nieograniczone w swojej pojemności-w miarę zaspokojenia potrzeb słabnie intensywność ich odczuwania 3. substytucyjne (zastępowalne) -daną potrzebę można zaspokoić w różny sposób (np. masło lub margaryna) 4. komplementarne (łączne)-wzajemnie się uzupełniają (np. samochód i benzyna) 5. odradzające się (np. potrzeba jedzenia)

12 Podstawy ekonomii dobra Środkami do zaspokajania potrzeb są dobra, które dzielimy na wolne i gospodarcze. 1. Dobra wolne-to dobra które występują w nieograniczonych ilościach (powietrze, woda) 2. Dobra gospodarcze-to dobra które wytworzył człowiek i które w sposób bezpośredni mogą zaspokoić potrzeby. Wyodrębniamy: - dobra konsumpcyjne(pieczywo, chipsy) - dobra produkcyjne (maszyny, surowce) -rzeczowe środki produkcji służą środki pracy (maszyny, budynki) -przedmioty pracy (surowce, materiały) Inny podział to dobra materialne i niematerialne. Przedmiotem zainteresowania ekonomii są dobra rzadkie.