OPIS PRZEDMIOTU Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Teoria kultury 08.05/p,1,MI Wydział Instytut/Katedra Kierunek Specjalizacja/specjalność Poziom organizacyjny studiów System studiów Wydział Humanistyczny Instytut Filologii Polskiej i Kulturoznawstwa Filologia polska Studia drugiego stopnia stacjonarne, Rok/semestr I 1 Tytuł i/lub stopień naukowy/tytuł zawodowy, imię i nazwisko prowadzącego/ prowadzących przedmiot prof. dr hab. Wojciech Tomasik Liczba godzin dydaktycznych 30 Liczba punktów ECTS 4 Opisywana forma zajęć wykład Rygor Zaliczenie z oceną Typ przedmiotu Przedmiot podstawowy Język wykładowy język polski Przedmioty wprowadzające i wymagania wstępne Założenia i cele przedmiotu (w formie efektów kształcenia) złożenie egzaminu licencjackiego. Student ma poznać różne pojęcia kultury (w przeglądzie historycznym); nauczyć się rozróżniania historycznych stadiów kształtowania się myśli antropologicznej; pojąć genezę przemian teorii antropologicznych; przygotować się do interpretowania klasycznych tekstów antropologicznych. EFEKTY KSZTAŁCENIA WIEDZA Student omawia węzłowe zagadnienia z zakresu kształtowania się myśli antropologicznej i źródeł refleksji antropologicznej (K_W06) Student analizuje związki teorii antropologicznych z podłożem filozoficznym, ekonomicznym i politycznym różnych epok (K_W10) UMIEJĘTNOŚCI Student wyszukuje i selekcjonuje wątki antropologiczne w rozmaitych tekstach kultury (K_U06) Student samodzielnie formułuje opinie o kulturze i umie nawiązywać dialog ze specjalistami w zakresie antropologii (K_U09) KOMPETENCJE SPOŁECZNE Student identyfikuje i rozstrzyga problemy związane ze współczesną
kulturą (K_K05) Student aktywnie uczestniczy w formach życia kulturalnego w środowisku i w regionie (K_K07) Treści programowe przedmiotu Metody dydaktyczne Forma i warunki zaliczenia przedmiotu wymagania i system oceniania 1. Rozumienie kultury; 2. Kształtowanie się pojęcia kultury; 3. Oświecenie: ewolucjonizm schematyczny; 4. Jan Jakub Rousseau: cywilizacja i zło; 5. Johann Gottfried Herder: kultura i kultury; 6. Pozytywizm (Auguste Comte, Hipolit Taine): etapy rozwoju kultury; cywilizacja jako ciało; 7. Karol Marks: kultura i produkcja; 8. Przełom antypozytywistyczny: narodziny humanistyki; 9. Zygmunt Freud: kultura i cierpienie; 10. Bronisław Malinowski: kultura i funkcje; 11. Max Weber, Georg Simmel, Theodor W. Adorno: kultura i nowoczesność 12. Teorie kultury masowej: kultura jako konsumpcja. wykład rozmowa na temat zagadnień objętych planem wykładów (= egzamin ustny) OCENY DOSTATECZNY chronologicznym; DOBRY kultury i porównać je ze sobą; BARDZO DOBRY kultury i porównać je ze sobą; student wykazuje się oczytaniem w literaturze przedmiotu; student umie zająć stanowisko względem współczesnych prac dotyczących historii myśli antropologicznej Literatura podstawowa Literatura uzupełniająca (w tym portale Kroeber Alfred Louis, Istota kultury, tłum. P. Sztompka, Warszawa 1989; Strinati Dominic, Wprowadzenie do kultury popularnej, przełożył W. Burszta, Poznań 1998; Żyłko Bogusław, Semiotyka kultury. Szkoła kartusko-moskiewska, Gdańsk 2009, [rozdz. Pojęcie kultury; Prymarne i wtórne systemy modelujące]. Adorno Theodor W. Sztuka i sztuki. Wybór esejów, przełożyła K. Krzemień- Ojak, wybrał i opatrzył wstępem K. Sauerland, Warszawa 1990 [Prolog do
internetowe) telewizji; Telewizja jako ideologia]; Baczko Bronisław, Rousseau: samotność i wspólnota, Warszawa 1964; Baczko Bronisław, Ukształcić nowego człowieka Utopia i pedagogika w okresie Rewolucji Francuskiej, [w zbiorze:] Problemy wiedzy o kulturze. Prace dedykowane Stefanowi Żółkiewskiemu, pod redakcją: A. Brodzkiej, M. Hopfinger i J. Lalewicza, Wrocław 1986; Barhes Roland, Mit i znak. Eseje, wybór i słowo wstępne J. Błońskiego, Warszawa 1970, [wybrany szkic]; Bernstein Basil, Odtwarzanie kultury, wybrał i opracował A. Piotrowski, przełożyli i wstępem opatrzyli Z. Bokszański i A. Piotrowski, Warszawa 1990; Brozi Krzysztof Jarosław, Antropologia funkcjonalna Bronisława Malinowskiego, Lublin 1983; Chaunu Pierre, Cywilizacja wieku Oświecenia, przełożyła E. Bąkowska, Warszawa 1989, [rozdz. Wymiary człowieka]; Durkheim Emile, Elementarne formy życia religijnego. System totemiczny w Australii, przeł. A. Zadrożyńska, Warszawa 1990; Eco Umberto, Superman w literaturze masowej. Powieść popularna: między retoryka a ideologią, przełożyła J. Ugniewska, Warszawa 1996; Freud Zygmunt, Człowiek, religia, kultura, tłumaczył z niemieckiego J. Prokopiuk, Warszawa 1967, [rozdz. Kultura jako źródło cierpień]; Fromm Erich, Zapomniany język. Wstęp do rozumienia snów, baśni i mitów, wstępem opatrzył K. T. Toeplitz, przełożył J. Marzęcki, Warszawa 1977; Hawkes Terence, Strukturalizm i semiotyka, przeł. [z ang.] I. Sieradzki, posłowie M. Głowiński, Warszawa 1988; Herder Johann Gottfried, Myśli o filozofii dziejów, wyboru dokonał i wstępem opatrzył Z. Skuza, Warszawa 2000; Jung Carl Gustav, Archetypy i symbole, przeł. J. Prokopiuk, Warszawa 1981; Kołakowski Leszek, Filozofia pozytywistyczna, [red. Monika Bielska- Łach], Warszawa 2009; Leach Edmund, Lévi-Strauss, tłumaczył P. Niklewicz, Warszawa 1973; Litwin Jakub, Dylematy postępu i regresu, Warszawa 1973; Marcuse Herbert, Eros i cywilizacja, przeł. H. Jankowska, A. Pawelski, Warszawa 1998; Mukařovský Jan, Wśród znaków i struktur. Wybór szkiców, wybór, redakcja i słowo wstępne J. Sławiński, Warszawa 1970, [rozdz. O strukturalizmie]; Przełom antypozytywistyczny w polskiej świadomości kulturowej końca XIX wieku, pod red. T. Bujnickiego i J. Maciejewskiego, Wrocław 1986; Rousseau Jan Jakub, Trzy rozprawy z filozofii społecznej, tłumaczył H. Elzenberg, Warszawa 1956; Semiotyka kultury, wybór i opacowanie E. Janus i M. R. Mayenowa, przedmowa S. Żółkiewski, Warszawa 1975; Skarbek Janusz, Pozytywistyczna teoria wiedzy, Warszawa 1995; Toeplitz Krzysztof Teodor, Wszystko dla wszystkich, Warszawa 1981; Weber Max, Racjonalność, władza, odczarowanie, wybór, wstęp, przekład M. Holona, Poznań 2004, [rozdz. Pojęcie miasta i kategorie miast]; Williams Raymond, Marksizm i literatura, przełożyli A. Chojnacki i E. Kasperski, posłowie S. Żółkiewski, Warszawa 1989, [rozdz. II. Teoria kultury]; Żyłko Bogusław, Semiotyka kultury. Szkoła kartusko-moskiewska, Gdańsk 2009, [rozdz. Pojęcie kultury; Prymarne i wtórne systemy modelujące]....... data podpis prowadzącego przedmiot/ koordynatora przedmiotu* Tab. Opis sposobu sprawdzania efektów kształcenia dla przedmiotu z odniesieniem do form zajęć i sprawdzianów
kierunku Efekty kształcenia a forma zajęć Efekty kształcenia dla ** przedmiotu Forma zajęć Ocenianie efektów kształcenia Sposoby oceniania*** K_W06, K_W07 W06 W Kolokwium (ustne) K_W10 W10 W K_U06, K_07 U06 W K_U09 U09 W K_K05 K05 W K_07, K07 W Efekty kształcenia dla przedmiotu W06, W10, U06, U09, K05, K07 PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU Nazwa przedmiotu Teoria kultury Opisywana forma zajęć wykład Liczba godzin 30 dydaktycznych Tytuł i/lub stopień naukowy/tytuł zawodowy, imię i nazwisko prowadzącego/ prowadzącego dana formę zajęć Prof. zw. dr hab. Wojciech Tomasik Szczegółowa tematyka zajęć 1. Rozumienie kultury; 2. Kształtowanie się pojęcia kultury; 3. Oświecenie: ewolucjonizm schematyczny; 4. Jan Jakub Rousseau: cywilizacja i zło; 5. Johann Gottfried Herder: kultura i kultury; 6. Pozytywizm (Auguste Comte, Hipolit Taine): etapy rozwoju kultury; cywilizacja jako ciało; 7. Karol Marks: kultura i produkcja; 8. Przełom antypozytywistyczny: narodziny humanistyki; 9. Zygmunt Freud: kultura i cierpienie; 10. Bronisław Malinowski: kultura i funkcje; 11. Max Weber, Georg Simmel, Theodor W. Adorno: kultura i nowoczesność 12. Teorie kultury masowej: kultura jako konsumpcja; Forma i warunki zaliczenia przedmiotu wymagania i system oceniania rozmowa na temat zagadnień objętych planem wykładów (= egzamin ustny) OCENY DOSTATECZNY chronologicznym; DOBRY kultury i porównać je ze sobą; BARDZO DOBRY
kultury i porównać je ze sobą; student wykazuje się oczytaniem w literaturze przedmiotu; student umie zająć stanowisko względem współczesnych prac dotyczących historii myśli antropologicznej Literatura podstawowa Literatura uzupełniająca (w tym portale internetowe) Kroeber Alfred Louis, Istota kultury, tłum. P. Sztompka, Warszawa 1989; Strinati Dominic, Wprowadzenie do kultury popularnej, przełożył W. Burszta, Poznań 1998; Żyłko Bogusław, Semiotyka kultury. Szkoła kartusko-moskiewska, Gdańsk 2009, [rozdz. Pojęcie kultury; Prymarne i wtórne systemy modelujące]. Adorno Theodor W. Sztuka i sztuki. Wybór esejów, przełożyła K. Krzemień- Ojak, wybrał i opatrzył wstępem K. Sauerland, Warszawa 1990 [Prolog do telewizji; Telewizja jako ideologia]; Baczko Bronisław, Rousseau: samotność i wspólnota, Warszawa 1964; Baczko Bronisław, Ukształcić nowego człowieka Utopia i pedagogika w okresie Rewolucji Francuskiej, [w zbiorze:] Problemy wiedzy o kulturze. Prace dedykowane Stefanowi Żółkiewskiemu, pod redakcją: A. Brodzkiej, M. Hopfinger i J. Lalewicza, Wrocław 1986; Barhes Roland, Mit i znak. Eseje, wybór i słowo wstępne J. Błońskiego, Warszawa 1970, [wybrany szkic]; Bernstein Basil, Odtwarzanie kultury, wybrał i opracował A. Piotrowski, przełożyli i wstępem opatrzyli Z. Bokszański i A. Piotrowski, Warszawa 1990; Brozi Krzysztof Jarosław, Antropologia funkcjonalna Bronisława Malinowskiego, Lublin 1983; Chaunu Pierre, Cywilizacja wieku Oświecenia, przełożyła E. Bąkowska, Warszawa 1989, [rozdz. Wymiary człowieka]; Durkheim Emile, Elementarne formy życia religijnego. System totemiczny w Australii, przeł. A. Zadrożyńska, Warszawa 1990; Eco Umberto, Superman w literaturze masowej. Powieść popularna: między retoryka a ideologią, przełożyła J. Ugniewska, Warszawa 1996; Freud Zygmunt, Człowiek, religia, kultura, tłumaczył z niemieckiego J. Prokopiuk, Warszawa 1967, [rozdz. Kultura jako źródło cierpień]; Fromm Erich, Zapomniany język. Wstęp do rozumienia snów, baśni i mitów, wstępem opatrzył K. T. Toeplitz, przełożył J. Marzęcki, Warszawa 1977; Hawkes Terence, Strukturalizm i semiotyka, przeł. [z ang.] I. Sieradzki, posłowie M. Głowiński, Warszawa 1988; Herder Johann Gottfried, Myśli o filozofii dziejów, wyboru dokonał i wstępem opatrzył Z. Skuza, Warszawa 2000; Jung Carl Gustav, Archetypy i symbole, przeł. J. Prokopiuk, Warszawa 1981; Kołakowski Leszek, Filozofia pozytywistyczna, [red. Monika Bielska-Łach], Warszawa 2009; Leach Edmund, Lévi-Strauss, tłumaczył P. Niklewicz, Warszawa 1973; Litwin Jakub, Dylematy postępu i regresu, Warszawa 1973; Marcuse Herbert, Eros i cywilizacja, przeł. H. Jankowska, A. Pawelski, Warszawa 1998; Mukařovský Jan, Wśród znaków i struktur. Wybór szkiców, wybór, redakcja i słowo wstępne J. Sławiński, Warszawa 1970, [rozdz. O strukturalizmie]; Przełom antypozytywistyczny w polskiej świadomości kulturowej końca XIX wieku, pod red. T. Bujnickiego i J. Maciejewskiego, Wrocław 1986; Rousseau Jan Jakub, Trzy rozprawy z filozofii społecznej, tłumaczył H. Elzenberg, Warszawa 1956; Semiotyka kultury, wybór i opacowanie E. Janus i M. R. Mayenowa, przedmowa S. Żółkiewski, Warszawa 1975; Skarbek Janusz, Pozytywistyczna teoria wiedzy, Warszawa 1995; Toeplitz Krzysztof Teodor, Wszystko dla wszystkich, Warszawa 1981; Weber Max, Racjonalność, władza, odczarowanie, wybór, wstęp, przekład M.
Holona, Poznań 2004, [rozdz. Pojęcie miasta i kategorie miast]; Williams Raymond, Marksizm i literatura, przełożyli A. Chojnacki I E. Kasperski, posłowie S. Żółkiewski, Warszawa 1989, [rozdz. II. Teoria kultury]; Żyłko Bogusław, Semiotyka kultury. Szkoła kartusko-moskiewska, Gdańsk 2009, [rozdz. Pojęcie kultury; Prymarne i wtórne systemy modelujące]....... data podpis prowadzącego daną formę zajęć...... data podpis koordynatora przedmiotu