INNOWACJA PEDAGOGICZNA EKOLOGIA I MY - SZKOŁA PRZYJAZNA ŚRODOWISKU" Zespół autorski: Elżbieta Zdziebłowska,, Sylwia Wujkowska Osoby wspierające: Katarzyna Burzyńska, Renata Dutka, Ryszard Kłopotowski, Agnieszka Peplińska, Kamila Lewandowska, Zygmunt Pyszora Adresaci programu: Uczniowie gimnazjum klasy I - III z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym i znacznym. Miejsce realizacji: Realizacja programu Ekologia i My przebiegać będzie na terenie Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego im. Krystyny Jankowskiej i poza nim. Uwzględnia liczne wycieczki, wyjazdy, spacery ekologiczne. Czas realizacji: 01.09. 2015 15.06. 2016 r. 1
OPIS ZASAD INNOWACJI PEDAGOGICZNEJ Edukacja ekologiczna dzieci i młodzieży jest niezwykle ważna w uświadomieniu potrzeby i konieczności ochrony środowiska. Uwrażliwiając je w edukacji na potrzeby środowiska, bogacenie ich wiedzy o zależnościach zachodzących w środowisku, wskazywanie piękna i różnorodności przyrody, ma uzmysłowić małym i większym obywatelom jak wiele zależy od człowieka, od nich samych. Świat ludzi to przede wszystkim ich środowisko przyrodnicze. Początkowo człowiek żył i działał w harmonii z przyrodą, ale z biegiem czasu jego wymagania rosły i coraz bardziej zaspakajając swoje potrzeby, człowiek doprowadził do degradacji środowiska przyrodniczego. Korzystanie z darów przyrody jest dla człowieka koniecznością. Właściwie nie ma on wyboru... Jest zmuszony oddychać powietrzem, które go otacza, pić wodę, która jest mu dostępna i żyć w krajobrazie, jaki roztacza się wokół niego. Edukacja ekologiczna dzieci stanowi w czasach obecnych jedno z najpoważniejszych zadań. Jest to szczególnie istotne, gdyż dziecko z jednej strony narażone jest na oddziaływanie zanieczyszczeń środowiska, a z drugiej jest świadkiem i obserwatorem zmian, jakie w tym środowisku zachodzą. Dlatego już od najmłodszych lat należy prowadzić działania edukacyjne, zmierzając do kształtowania odpowiedzialności za stan środowiska przyrodniczego, tworzenia gotowości działania w celu ochrony środowiska i powstawania więzi emocjonalnych z przyrodą. 2
Zajęcia edukacyjne innowacji pedagogicznej Ekologia i my, szkoła Przyjazna Środowisku adresowany jest do uczniów gimnazjum w Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczego im. K. Jankowskiej w Uśnicach. Przewiduje się czas realizacji innowacji od września 2015 do czerwca 2016 r. Głównym celem naszych oddziaływań wychowawczych i dydaktycznych jest przygotowanie wychowanków do samodzielnego funkcjonowania w środowisku, na miarę swoich intelektualnych możliwości. Program ma charakter profilaktyczny, oparty jest na potrzebach środowiska. Wykracza swoim zasięgiem poza nauczanie w sali lekcyjnej, uwzględnia liczne wycieczki, wyjazdy, spacery ekologiczne i bezpośrednią obserwację w terenie. Ma układ spiralny co oznacza, że realizowane treści kształcenia będą się powtarzać i rozszerzać w dowolnej kolejności, uwzględniając potrzeby i możliwości uczniów oraz środowiska lokalnego. Zajęcia odbywać się będą według zaplanowanego harmonogramu. Uczniowie swój udział na zajęciach deklarują po przez podpisanie zgody rodzica (prawnego opiekuna). (załącznik nr 1) 3
Główne cele innowacji pedagogicznej pt. Ekologia i my - szkoła przyjazna środowisku" edukacja młodzieży niepełnosprawnej intelektualnie w dziedzinie ochrony przyrody i kształtowania środowiska naturalnego, uwrażliwianie na piękno przyrody poprzez bezpośredni z nią kontakt, nauka właściwego obcowania z przyrodą, rozwijanie wrażliwości na problemy środowiska. Szczegółowe cele innowacji pedagogicznej pt. Ekologia i my - szkoła przyjazna środowisku" aktywizacja uczniów do konkretnych działań na rzecz ochrony środowiska i jego wpływu na funkcjonowanie organizmu człowieka oraz pogłębianiu wiedzy ekologicznej, zintegrowanie życia szkolnego, poznanie najbliższej okolicy i regionu praktyczna ochrona i pomoc zwierzętom poznawanie wybranych gatunków roślin i zwierząt występujących w najbliższej okolicy oraz wzajemnej zależności między nimi a środowiskiem, wdrażanie do czynnej ochrony środowiska i przyrody, 4
uświadamianie faktu, że jesteśmy cząstką przyrody, aby żyć musimy nauczyć się współdziałać ze wszystkimi jej elementami, przekazywanie pozytywnych ekologicznych wartości ludziom z najbliższego otoczenia, wyrabianie nawyków porządkowania, segregowania odpadów, oszczędnego korzystania z materiałów i surowców oraz wytwarzania mody na ekologiczny styl życia, wzbogacanie zasobu słownictwa ucznia o nowe pojęcia, kształtowanie umiejętności prowadzenia zdrowego trybu życia, praktyczna pomoc zwierzętom, 5
PLANOWANE EFEKTY INNOWACJI PEDAGOGICZNEJ Nabycie pozytywnego stosunku do przyrody oraz szacunku wobec niej, nabycie umiejętności oceniania zmian zachodzących w środowisku przyrodniczym w wyniku oddziaływania człowieka i ich wpływu na jakość życia, nabycie umiejętności oceniania dostrzegania walorów przyrodniczych najbliższego regionu, efektywne współdziałanie w zespole i praca w grupie, wypracowane nawyków dbania o środowiska w którym żyjemy uświadomienie faktu, że jesteśmy cząstką przyrody i aby żyć musimy współdziałać ze wszystkimi jej elementami. 6
Harmonogram innowacji pedagogicznej pt. Ekologia i my - szkoła przyjazna środowisku" Spotkanie organizacyjne uczniów naszej szkoły z organizatorami programu w celu przedstawienia charakteru programu i ustalenia stałych terminów spotkań wrzesień 2015 Kalendarz ekologa - przygotowanie harmonogramu działań w klasach gimnazjalnych na rok szkolny 2015/2016 Stołówka dla ptaków. Wykonanie karmników- wrzesień 2015 Nakręcona szkoła - zbieranie plastikowych nakrętek od września do maja 2016 Organizacja akcji Sprzątanie Świata Góra śmieci ziemię szpeci - wrzesień 2015 Pomagamy zwierzętom przetrwać zimę. Zbiórka żołędzi i kasztanów, przygotowywanie karmy dla ptaków na zimę. Rajd do leśniczówki. Spotkanie z leśniczym. Dokarmianie zwierząt Udział w międzyszkolnym konkursie plastycznym - Jak pomagać i ochraniać zwierzynę w lesie i na polach grudzień, styczeń, luty, marzec 2015 Naczynia z recyklingu-wystawa - luty 2016 Marsze Nornic Walking - 1x w miesiącu Pierwszy Dzień Wiosny. Ekologiczna Marzanna marzec 2016 Dzień Bociana - maj 2016 Wycieczka do ogrodnictwa w Marezie: warsztaty- kwiecień 2016 7
Dekoracja dziedzińca szkolnego kwiatami w doniczkach i skrzynkach- czerwiec 2016 Wyjazd do szkółki leśnej w Brachlewie- sadzenie lasu maj Czysty las sprzątanie z okazji Dni Ziemi maj 2016 Woda źródłem życia-wycieczka do muzeum Wisły w Tczewie - czerwiec 2016 Podsumowanie programu- ognisko z nagrodami i dyplomami czerwiec 2016 8
Idea projektu: Poszerzenie oddziaływań wychowawczo-dydaktycznych w ramach przewodniego hasła naszej placówki Do życia przez życie, zakładając, że jeśli będzie żyła przyroda będzie żył człowiek. Rozszerzanie podstawy programowej z wykorzystaniem położenia geograficzno - przyrodniczego placówki Elżbieta Zdziebłowska, Sylwia Wujkowska, Uśnice, 24 lutego 2015 r. 9