Higiena i epidemiologia - sylabus 1. Warszawski Uniwersytet Medyczny Nazwa Wydziału: Wydział Farmaceutyczny z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej Program kształcenia (kierunek studiów, poziom i profil kształcenia, forma studiów): Farmacja, jednolite studia magisterskie, profil praktyczny, studia stacjonarne i niestacjonarne Rok akademicki: 2017/2018 Nazwa modułu/przedmiotu: Higiena i epidemiologia Kod przedmiotu (z systemu Pensum): 34640 Jednostka prowadząca kształcenie: Kierownik jednostki: Rok studiów (rok, na którym realizowany jest przedmiot): Semestr studiów (semestr, na którym realizowany jest przedmiot): Typ modułu/przedmiotu (podstawowy, kierunkowy, fakultatywny): Osoby prowadzące (imiona, nazwiska oraz stopnie naukowe wszystkich wykładowców prowadzących przedmiot): Erasmus TAK/NIE (czy przedmiot dostępny jest dla studentów w ramach programu Erasmus): Osoba odpowiedzialna za sylabus (osoba, do której należy zgłaszać uwagi dotyczące sylabusa): Wydział Farmaceutyczny z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej Zakład Badania Środowiska Prof. dr hab. Grzegorz Nałęcz-Jawecki II Semestr III-IV Przedmiot kierunkowy Prof. dr hab. Grzegorz Nałęcz-Jawecki, dr Krzysztof Demkowicz- Dobrzański, dr Agata Drobniewska, mgr Beata Świętochowska oraz doktoranci Zakładu NIE Prof. dr hab. Grzegorz Nałęcz-Jawecki Liczba punktów ECTS: 2 2. Cele kształcenia 1. Zapoznanie studentów z oddziaływaniem zdrowotnym czynników środowiska naturalnego i zmienionego działalnością człowieka na organizm i populacje 2. Zapoznanie studentów z oceną jakości zdrowotnej stanu środowiska i możliwościami działań profilaktycznych z uwzględnieniem umiejętności wykorzystania metod Strona 1 z 5
epidemiologicznych. 3. Stworzenie podstaw do kompleksowego ujmowania zagadnień ochrony zdrowia niezbędnych absolwentom kierunku farmacja 3. Wymagania wstępne 1. Zna podstawy pracy w laboratorium analitycznym 2. Zna podstawy biologii oraz chemii 3. Umie obsługiwać podstawową aparaturę analityczną. 4. Przedmiotowe efekty kształcenia Lista efektów kształcenia Symbol przedmiotowego efektu kształcenia W1 W2 W3 W4 U1 U2 U3 U4 U5 U6 U7 U8 Treść przedmiotowego efektu kształcenia Zna zagrożenia i konsekwencje zdrowotne związane z zanieczyszczeniem środowiska naturalnego (toksykologia środowiskowa); Zna i rozumie zasady przeprowadzania i organizacji badań z udziałem ludzi, w tym badań opisowych i eksperymentalnych; Zna i rozumie znaczenie wskaźników zdrowotności populacji; Zna i rozumie zasady bezpieczeństwa i higieny w miejscu pracy; Wyjaśnia sposób prowadzenia badań w celu oceny narażenia na związki toksyczne: - analizy bioindykacyjne; Charakteryzuje i ocenia zagrożenia związane z zanieczyszczeniem środowiska przez związki chemiczne z grupy trucizn środowiskowych; Interpretuje wyniki badań w zakresie oceny działania toksycznego ksenobiotyku: - analizy bioindykacyjne; Przeprowadza analizę zanieczyszczeń chemicznych powietrza oraz dokonuje oceny narażenia na podstawie wybranych normatywów higienicznych; Określa różnice metodologiczne między różnymi typami badań epidemiologicznych; Zna zasady organizacji badań z udziałem ludzi w zakresie epidemiologii; Definiuje podstawowe pojęcia z zakresu epidemiologii, w tym farmakoepidemiologii i epidemiologii klinicznej; Opisuje zasady prowadzenia metaanalizy z badań eksperymentalnych i opisowych w zakresie epidemiologii; Odniesienie do efektu kierunkowego (numer) D.W31 E.W39 E.W40 E.W42 D.U21 D.U24 D.U55 D.U58 E.U20 E.U21 E.U22 E.U23 Strona 2 z 5
U9 U10 U11 Opisuje podstawowe błędy pojawiające się w badaniach epidemiologicznych i bierze udział w działaniach promocji zdrowia; Wylicza i interpretuje wskaźniki zdrowotności populacji; Porównuje częstotliwość występowania zjawisk zdrowotnych; E.U24 E.U51 E.U52 U12 Interpretuje wyniki badań epidemiologicznych; E.U53 5. Formy prowadzonych zajęć Forma Liczba godzin Liczba grup Minimalna liczba osób w grupie Wykład 10 1 Seminarium 5 8 20 Ćwiczenia 15 16 10 6. Tematy zajęć i treści kształcenia W1 W2 W3 W4 W5 W6 Zadania i cele higieny i ekologii. Czynniki i elementy środowiska Zanieczyszczenia środowiska związane z działalnością człowieka Higiena elementów środowiska (powietrza, wody, gleby) i środowiska zamieszkania Higiena środowiska pracy choroby zawodowe Podstawy epidemiologii planowanie i strategia badań epidemiologicznych Środowiskowe czynniki ryzyka chorób nowotworowych S1 Zaprojektowanie i prezentacja badania epidemiologicznego oceniającego wpływ czynników środowiskowych i swoistych czynników etiologicznych na konkretne jednostki chorobowe. Zastosowanie podstawowych technik epidemiologicznych w celu wykrycia i oceny czynników ryzyka powodujących wystąpienie danej jednostki chorobowej; sposoby obliczania ryzyka względnego i przypisanego. C1 C2 C3 Badanie właściwości genotoksycznych i mutagennych substancji chemicznych Badanie wybranych czynników środowiska pracy. Badanie wybranych czynników fizykochemicznych i biologicznych środowiska zamieszkania. 7. Sposoby weryfikacji efektów kształcenia Symbol przedmiotowego efektu kształcenia Symbole form prowadzonych zajęć Sposoby weryfikacji efektu kształcenia Kryterium zaliczenia W1 W1-3, W6 Kolokwium Ocena szacowana procentowo W2 W5 Kolokwium Ocena szacowana procentowo Strona 3 z 5
W3 W5 Kolokwium Ocena szacowana procentowo W4 W4 Kolokwium Ocena szacowana procentowo U1 C3 Sprawozdanie z ćwiczeń Prawidłowe wykonanie analizy U2 C3 Kolokwium Ocena szacowana procentowo U3 C3 Sprawozdanie z ćwiczeń Prawidłowa interpretacja wyniku U4 W2, C2 Kolokwium Ocena szacowana procentowo U5 W5, S1 Kolokwium Ocena szacowana procentowo U6 W5, S1 Kolokwium Ocena szacowana procentowo U7 W5, S1 Kolokwium Ocena szacowana procentowo U8 W5, S1 Kolokwium Ocena szacowana procentowo U9 W5, S1 Kolokwium Ocena szacowana procentowo U10 W5, S1 Kolokwium Ocena szacowana procentowo U11 W5, S1 Kolokwium Ocena szacowana procentowo U12 W5, S1 Kolokwium Ocena szacowana procentowo 8. Kryteria oceniania Forma zaliczenia przedmiotu: zaliczenie z oceną. Kolokwium w formie pytań otwartych. Obliczana jest suma punktów ze wszystkich odpowiedzi (każda odpowiedź to maksimum 2 punkty), a ocena szacowana procentowo; 9. Literatura Literatura obowiązkowa: ocena 2,0 (ndst) Poniżej 59% 3,0 (dost) 60-64% 3,5 (ddb) 65-70% 4,0 (db) 71-79% 4,5 (pdb) 80-89% 5,0 (bdb) 90-100% kryteria 1. Nałęcz-Jawecki G., A. Bonisławska, B. Świętochowska, K. Demkowicz-Dobrzański. Higiena i Epidemiologia. Zakład Badania Środowiska, Akademia Medyczna w Warszawie. 2007. 2. Jędrychowski W. Epidemiologia wprowadzenie i metody badania. PZWL, Warszawa, 1999. 3..Bzdęga J., Gębska-Kuczerowska A. Epidemiologia w zdrowiu publicznym. PZWL. 2010. 4. Jędrychowski W. Epidemiologia w medycynie klinicznej i zdrowiu publicznym. Wyd. Uniwersytetu Jagiellońskiego. 2010. Literatura uzupełniająca: 1. Jethon Z., Grzybowski A. [red.]. Medycyna zapobiegawcza i środowiskowa. PZWL, Warszawa, 2000. Strona 4 z 5
2. Brzeziński Z.J., Szamotulska K. Epidemiologia kliniczna. PZWL, Warszawa, 1997. 3. Hermanowicz W., Dojlido J., Dożańska W., Koziorowski B., Zerbe J. Fizycznochemiczne badania wody i ścieków. Arkady, Warszawa, 1999 4. Van Loon G.W., Duffy S.J. Chemia środowiskowa. PWN, Warszawa, 2007. 5. Walker C.H., Hopkin S.P., Sibly R.M., Peakall D.B. Podstawy ekotoksykologii. PWN, Warszawa, 2002. 6. Nałęcz-Jawecki G., Bonisławska A., Skrzypczak A., Demkowicz-Dobrzański K. Ekotoksykologia. Zakład Badania Środowiska, Warszawski Uniwersytet Medyczny. 2010. 10. Kalkulacja punktów ECTS (1 ECTS = od 25 do 30 godzin pracy studenta) Forma aktywności Liczba godzin Liczba punktów ECTS Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim: Wykład 10 Seminarium 5 Ćwiczenia 15 Samodzielna praca studenta (przykładowe formy pracy): W tym polu opisujemy nakład samodzielnej pracy przeciętnego studenta konieczny aby zaliczyć przedmiot. W kalkulacji należy uwzględnić m.in. konieczność przygotowania się do zajęć, wykonania pracy domowych, przygotowania się do zaliczeń itp. Przygotowanie studenta do zajęć 10 Przygotowanie studenta do zaliczeń 12 Inne (jakie?) 11. Informacje dodatkowe Razem 52 2 Wszystkie inne ważne dla studenta informacje nie zawarte w standardowym opisie np. dane kontaktowe do osoby odpowiedzialnej za dydaktykę, informacje o kole naukowym działającym przy jednostce, informacje o dojeździe na zajęcia, informacja o konieczności wyposażenia się we własny sprzęt bhp; informacja o lokalizacji zajęć; link to strony internetowej katedry/zakładu itp. Odpowiedzialny za dydaktykę: prof. dr hab. Grzegorz Nałęcz-Jawecki e-mail: gnalecz@wum.edu.pl tel. (022) 5720795 Wykłady: sala wykładowa Wydział Farmaceutyczny z OML, ul. Banacha 1 Seminaria i ćwiczenia; sale Zakładu Badania Środowiska, II piętro: 201, 211, 212 link do strony: http://zbs.wum.edu.pl Podpis Kierownika Jednostki: Podpis osoby odpowiedzialnej za sylabus: prof. dr hab. Grzegorz Nałęcz-Jawecki Strona 5 z 5