PRZEDMOWA... 13 WYKAZ SKRÓTÓW... 15 Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług... 17 Dział I. Przepisy ogólne... 19 Art. 1....21 Art. 2....56 Art. 2a....66 Art. 3....66 Art. 4....67 Dział II. Zakres opodatkowania... 69 ROZDZIAŁ 1. PRZEPISY OGÓLNE... 71 Art. 5....71 Art. 5a...101 Art. 6....102 ROZDZIAŁ 2. DOSTAWA TOWARÓW I ŚWIADCZENIE USŁUG...109 Art. 7....109 Art. 8....127 ROZDZIAŁ 3. WEWNĄTRZWSPÓLNOTOWE NABYCIE TOWARÓW I WEWNĄTRZWSPÓLNOTOWA DOSTAWA TOWARÓW...173 Art. 9....173 Art. 10....176 Art. 11....178 Art. 12....180 Art. 12a....181 Art. 13....182 ROZDZIAŁ 4. OPODATKOWANIE PRZY LIKWIDACJI DZIAŁALNOŚCI SPÓŁKI I ZAPRZESTANIU DZIAŁALNOŚCI PRZEZ OSOBĘ FIZYCZNĄ...187 Art. 14....187 Dział III. Podatnicy, płatnicy i przedstawiciele podatkowi... 191 Art. 15....193 Art. 16...245 Art. 17....245 Art. 18....252 5
ROZDZIAŁ 2. PRZEDSTAWICIELE PODATKOWI... 253 Art. 18a.... 253 Art. 18b.... 253 Art. 18c.... 254 Art. 18d..... 255 Dział IV. Obowiązek podatkowy... 257 ROZDZIAŁ 1. ZASADY OGÓLNE...259 Art. 19......259 ROZDZIAŁ 2. OBOWIĄZEK PODATKOWY W WEWNĄTRZWSPÓLNOTOWEJ DOSTAWIE TOWA- RÓW I W WEWNĄTRZWSPÓLNOTOWYM NABYCIU TOWARÓW...271 Art. 20....271 Art. 20a....271 Art. 20b....272 ROZDZIAŁ 3. OBOWIĄZEK PODATKOWY U MAŁYCH PODATNIKÓW...273 Art. 21....273 Dział V. Miejsce świadczenia... 275 ROZDZIAŁ 1. MIEJSCE ŚWIADCZENIA PRZY DOSTAWIE TOWARÓW...277 Art. 22....277 Art. 23....290 Art. 24....292 ROZDZIAŁ 2. MIEJSCE ŚWIADCZENIA PRZY WEWNĄTRZWSPÓLNOTOWYM NABYCIU TOWA- RÓW...295 Art. 25....295 Art. 26....298 ROZDZIAŁ 2A. MIEJSCE ŚWIADCZENIA PRZY IMPORCIE TOWARÓW...299 Art. 26a....299 ROZDZIAŁ 3. MIEJSCE ŚWIADCZENIA PRZY ŚWIADCZENIU USŁUG...301 Art. 27. (uchylony)....301 Art. 28. (uchylony)....301 Art. 28a....301 Art. 28b....301 Art. 28c....309 Art. 28d....313 Art. 28e....315 Art. 28f....322 Art. 28g....325 Art. 28h....332 Art. 28i....332 Art. 28j.....332 Art. 28k....335 Art. 28l....335 Art. 28m....349 6
Art. 28n.... 350 Art. 28o.....350 Dział VI. Podstawa opodatkowania... 351 Art. 29....353 Art. 30....404 Art. 31....406 Art. 31a....407 Art. 32....408 Dział VII. Zasady wymiaru i poboru podatku z tytułu importu towarów... 413 Art. 33.... 415 Art. 33a....415 Art. 33b....417 Art. 33c.... 41718 Art. 34....418 Art. 35. (uchylony)....418 Art. 36. (uchylony)....418 Art. 37....419 Art. 38....420 Art. 39....420 Art. 40....420 Dział VIII. Wysokość opodatkowania... 421 ROZDZIAŁ 1. STAWKI...423 Art. 41....423 Art. 42....453 ROZDZIAŁ 2. ZWOLNIENIA...473 Art. 43....473 Art. 44....613 ROZDZIAŁ 3. ZWOLNIENIA Z TYTUŁU IMPORTU TOWARÓW...615 Art. 45....615 Art. 46....619 Art. 47.....619 Art. 48....620 Art. 49....621 Art. 50.....622 Art. 51....622 Art. 52....622 Art. 53....623 Art. 54....624 Art. 55....625 Art. 56....625 Art. 57....628 Art. 58....628 Art. 59....629 Art. 60.....629 7
Art. 61....629 Art. 62....630 Art. 63....631 Art. 64....632 Art. 65....633 Art. 66....633 Art. 67....633 Art. 68....633 Art. 69....634 Art. 70....634 Art. 71....635 Art. 72....636 Art. 73....636 Art. 74....637 Art. 75....638 Art. 76....638 Art. 77....638 Art. 78....642 Art. 79....642 Art. 80....642 Art. 81...642 Art. 82....644 ROZDZIAŁ 4. SZCZEGÓLNE PRZYPADKI ZASTOSOWANIA STAWKI 0%... 647 Art. 83...647 ROZDZIAŁ 5. SZCZEGÓLNE PRZYPADKI OKREŚLANIA WYSOKOŚCI PODATKU NALEŻNEGO...673 Art. 84....673 Art. 85....673 Dział IX. Odliczenie i zwrot podatku. Odliczanie częściowe... 675 ROZDZIAŁ 1. ODLICZENIE I ZWROT PODATKU... 677 Art. 86....677 Art. 86a....681 Art. 87....794 Art. 88....809 Art. 88a....810 Art. 89....840 ROZDZIAŁ 1A. ROZLICZENIE PODATKU W ODNIESIENIU DO NIEŚCIĄGALNYCH WIERZYTEL- NOŚCI...859 Art. 89a....859 Art. 89b....860 ROZDZIAŁ 2. ODLICZANIE CZĘŚCIOWE PODATKU ORAZ KOREKTA PODATKU NALICZONEGO... 863 Art. 90....863 Art. 91....888 Art. 92....900 8
Art. 93. (uchylony)....901 Art. 94. (uchylony)....901 Art. 95. (uchylony)....901 Dział X. Rejestracja. Deklaracje i informacje podsumowujące. Zapłata podatku... 903 ROZDZIAŁ 1. REJESTRACJA... 905 Art. 96....905 Art. 96a....909 Art. 97....909 Art. 98....913 ROZDZIAŁ 2. DEKLARACJE... 915 Art. 99.....915 ROZDZIAŁ 3. INFORMACJE PODSUMOWUJĄCE... 921 Art. 100....921 Art. 101....923 Art. 102....923 ROZDZIAŁ 4. ZAPŁATA PODATKU... 925 Art. 103....925 Art. 104....928 Art. 105....929 Dział XI. Dokumentacja... 931 ROZDZIAŁ 1. FAKTURY...933 Art. 106....933 Art. 107. (uchylony)....949 Art. 108....949 ROZDZIAŁ 2. EWIDENCJE...957 Art. 109....957 Art. 110....961 ROZDZIAŁ 3. KASY REJESTRUJĄCE...963 Art. 111.....963 ROZDZIAŁ 4. TERMINY PRZECHOWYWANIA DOKUMENTÓW...973 Art. 112....973 Dział XII. Procedury szczególne... 975 ROZDZIAŁ 1. SZCZEGÓLNE PROCEDURY DOTYCZĄCE DROBNYCH PRZEDSIĘBIORCÓW...977 Art. 113....977 Art. 114....982 ROZDZIAŁ 2. SZCZEGÓLNE PROCEDURY DOTYCZĄCE ROLNIKÓW RYCZAŁTOWYCH...985 Art. 115....985 Art. 116....991 Art. 117....995 Art. 118....995 9
ROZDZIAŁ 3. SZCZEGÓLNE PROCEDURY PRZY ŚWIADCZENIU USŁUG TURYSTYKI... 997 Art. 119....997 ROZDZIAŁ 4. SZCZEGÓLNE PROCEDURY W ZAKRESIE DOSTAWY TOWARÓW UŻYWANYCH, DZIEŁ SZTUKI, PRZEDMIOTÓW KOLEKCJONERSKICH I ANTYKÓW... 1013 Art. 120.... 1013 ROZDZIAŁ 5. SZCZEGÓLNE PROCEDURY DOTYCZĄCE ZŁOTA INWESTYCYJNEGO... 1029 Art. 121.... 1029 Art. 122.... 1029 Art. 123.... 1029 Art. 124.... 1030 Art. 125.... 1030 ROZDZIAŁ 6. SYSTEM ZWROTU PODATKU PODRÓŻNYM... 1031 Art. 126.... 1031 Art. 127.... 1032 Art. 128.... 1034 Art. 129.... 1034 Art. 130.... 1035 ROZDZIAŁ 7. PROCEDURY SZCZEGÓLNE DOTYCZĄCE PODMIOTÓW ZAGRANICZNYCH ŚWIAD- CZĄCYCH NA TERYTORIUM UNII EUROPEJSKIEJ USŁUGI ELEKTRONICZNE OSOBOM NIEPODLEGAJĄCYM OPODATKOWANIU... 1037 Art. 131.... 1037 Art. 132.... 1037 Art. 133.... 1038 Art. 134.... 1039 ROZDZIAŁ 7A. SZCZEGÓLNA PROCEDURA W ZAKRESIE ŚWIADCZENIA USŁUG MIĘDZYNARO- DOWEGO OKAZJONALNEGO PRZEWOZU DROGOWEGO OSÓB... 1041 Art. 134a.... 1041 Art. 134b.... 1042 Art. 134c.... 1043 ROZDZIAŁ 8. WEWNĄTRZWSPÓLNOTOWE TRANSAKCJE TRÓJSTRONNE PROCEDURA UPROSZ- CZONA... 1045 Art. 135.... 1045 Art. 136..... 1046 Art. 137. (uchylony).... 1047 Art. 138.... 1047 Dział XIII. Zmiany w przepisach obowiązujących, przepisy przejściowe i końcowe... 1049 ROZDZIAŁ 1. ZMIANY W PRZEPISACH OBOWIĄZUJĄCYCH... 1051 Art. 139-145. (pominięto).... 1051 ROZDZIAŁ 2. PRZEPISY PRZEJŚCIOWE I KOŃCOWE... 1053 Art. 146.... 1053 Art. 146a.... 1055 10
Art. 146b.... 1055 Art. 146c.... 1055 Art. 146d.... 1055 Art. 146e.... 1056 Art. 146f.... 1056 Art. 146g.... 1057 Art. 146h.... 1058 Art. 146i.... 1058 Art. 146j.... 1058 Art. 147.... 1058 Art. 148.... 1059 Art. 149.... 1059 Art. 150.... 1059 Art. 151.... 1059 Art. 152.... 1059 Art. 153.... 1060 Art. 154.... 1060 Art. 155.... 1060 Art. 156.... 1060 Art. 157.... 1060 Art. 158.... 1061 Art. 159.... 1061 Art. 160..... 1061 Art. 161.... 1061 Art. 162.... 1061 Art. 163.... 1062 Art. 164.... 1062 Art. 165.... 1062 Art. 166.... 1063 Art. 167.... 1063 Art. 168.... 1063 Art. 169.... 1063 Art. 170.... 1063 Art. 171...... 1065 Art. 172.... 1065 Art. 173.... 1065 Art. 174.... 1065 Art. 175.... 1065 Art. 176.... 1066 Indeks wyroków... 1069 11
Przedmowa Bieżące stosowanie przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm., zwana dalej: ustawą o VAT) oraz przepisów wykonawczych do tej ustawy w wielu wypadkach wymaga obecnie od podatników nie tylko znajomości regulacji prawa krajowego, lecz także odpowiednich postanowień prawa wspólnotowego odnoszących się do materii podatku od wartości dodanej oraz sposobu ich rozumienia prezentowanego w orzeczeniach Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (zwanego dalej: ETS). Zarówno przepisy prawa wspólnotowego, jak też tezy wyroków ETS bardzo często stanowią bowiem podstawę rozstrzygnięć sądów administracyjnych i organów podatkowych. Dorobek prawny Unii Europejskiej stał się już powszechnie elementem argumentacji w sporach dotyczących podatku od towarów i usług czy też w ramach prowadzonego w tym zakresie dyskursu prawniczego. Prezentowany w niniejszej książce dorobek orzeczniczy ETS w zakresie podatku od wartości dodanej opracowany został według systematyki artykułów polskiej ustawy o VAT. Stosownym artykułom tej ustawy przyporządkowano tezy orzeczeń ETS, odnoszące się do problematyki danego przepisu. Tezy ogólne, dotyczące istoty VAT czy też zakazu wprowadzania innych podatków obrotowych zamieszczono w części odnoszącej się do artykułu pierwszego ustawy o VAT. W odniesieniu do zagadnień uregulowanych w aktach wykonawczych tezy orzeczeń ETS zamieszczone zostały pod artykułami zawierającymi upoważnienie ustawowe do wydania tego aktu wykonawczego. Kolejne wydanie niniejszej książki zostało uzupełnione o najnowsze orzeczenia ETS oraz dostosowane do zmienionych przepisów ustawy o VAT. Należy przy tym podkreślić, iż ambicją autorów nie było przedstawienie dorobku orzeczniczego ETS w sposób wyczerpujący, lecz raczej zorientowanie Czytelnika o poglądach Trybunału w kwestiach, których dotyczą poszczególne przepisy ustawy o VAT. W większości przypadków tezy orzeczeń ETS podano skrótowo, w sposób, który zdaniem autorów jest najbardziej komunikatywny. Tłumaczenia tez orzeczeń i niekiedy fragmentów uzasadnień (oprócz tych, które zapadły po 1 maja 2004 r. i były opublikowane w polskiej wersji językowej na stronie internetowej ETS) dokonano w oparciu o angielską i francuską wersję językową. 13