www.diament.edu.pl
Konferencja dla dyrektorów szkół i wizytatorów Kuratorium Oświaty w Krakowie Szkoła wobec szansy skutecznego wsparcia uczniów zdolnych jak wykorzystać narzędzia projektu DiAMEnT?
Projekt powstał z inicjatywy Zarządu Województwa Małopolskiego i jest realizowany jako systemowy projekt innowacyjny z komponentem ponadnarodowym w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, Priorytet IX, Działanie 9.6 Lider projektu Partner krajowy Małopolskie Centrum Doskonalenia Nauczycieli Wyższa Szkoła Biznesu - National-Louis University z siedzibą w Nowym Sączu Partner ponadnarodowy National-Louis University w Chicago
Cel projektu Celem projektu jest opracowanie i testowe wdrożenie systemu pracy z uczniami zdolnymi w całym województwie małopolskim oraz przygotowanie zasobów ludzkich służących wspieraniu rozwoju uzdolnień poznawczych uczniów w zakresie kompetencji kluczowych w obszarach: twórcze myślenie, język angielski, matematyka, przedsiębiorczość, technologie informacyjno-komunikacyjne.
Adresaci projektu uczniowie szkół podstawowych, gimnazjów, szkół ponadgimnazjalnych kończących się maturą nauczyciele, kadra kierownicza szkół, wizytatorzy, przedstawiciele JST psycholodzy i pedagodzy, konsultanci i doradcy metodyczni
Geneza projektu Za podstawowe nierozwiązane problemy zdolnym przyjmujesię: brak systemu diagnozowania uczniów zdolnych; w zakresie pracy z uczniem brak programów, których treści i metody byłyby dostosowane do specjalnych potrzeb uczniów zdolnych; braki w przygotowaniu kadry pedagogicznej do pracy z uczniami zdolnymi; brak oferty zajęć pozaszkolnych wpierających rozwój uzdolnień poznawczych i niewystarczającą skuteczność pracy szkolnej w zakresie wspierania uzdolnień uczniów
Elementy systemu pracy z uczniami zdolnymi Diagnoza uzdolnień uczniów Programy zajęć wspierających rozwój uzdolnień Kadra pedagogiczna Zajęcia wspierające rozwój uzdolnień uczniów Ewaluacja
Elementy systemu pracy z uczniami zdolnymi Diagnoza uzdolnień uczniów założenia metodologiczne i organizacyjne diagnozowania uzdolnień kierunkowych uczniów narzędzia diagnostyczne - arkusz nominacji i testy do diagnozy uzdolnień kierunkowych uczniów zdiagnozowanie ok. 10% populacji dzieci i młodzieży w województwie (ok. 35 000 uczniów)
Elementy systemu pracy z uczniami zdolnymi Programy zajęć wspierających rozwój uzdolnień Regionalny program wspierania uzdolnień dzieci i młodzieży Program uzupełniający z zakresu rozwijania twórczego myślenia dla klas 1-3 szkoły podstawowej Programy zajęć pozaszkolnych z zakresu czterech kompetencji kluczowych: języka angielskiego, matematyki, przedsiębiorczości, TI dla uczniów kl. IV-VI szkół podstawowych, gimnazjów, liceów i techników Programy e-learninowych kół naukowych z zakresu czterech kompetencji kluczowych Program Letniej Szkoły Młodych Talentów
Elementy systemu pracy z uczniami zdolnymi Kadra pedagogiczna przygotowana do realizacji Regionalnego programu wspierania uzdolnień dzieci i młodzieży autorzy programów wspierania uzdolnień edukatorzy - specjaliści projektu z zakresu pracy z uczniem zdolnym
Elementy systemu pracy z uczniami zdolnymi Kadra pedagogiczna przygotowana do realizacji Regionalnego programu wspierania uzdolnień dzieci i młodzieży 1126 nauczycieli przygotowanych do prowadzenia zajęć pozaszkolnych w Powiatowych Ośrodkach Wspierania Uczniów Zdolnych w obszarze kompetencji kluczowych z matematyki, technologii informacyjno-komunikacyjnych, języka angielskiego, przedsiębiorczości 839 nauczycieli klas 1-3 szkół podstawowych przygotowanych do realizacji programu z zakresu rozwijania twórczego myślenia twórczego myślenia (nauczyciele 60% szkół podstawowych w województwie)
Elementy systemu pracy z uczniami zdolnymi Kadra pedagogiczna przygotowana do realizacji Regionalnego programu wspierania uzdolnień dzieci i młodzieży 1475 nauczycieli przygotowanych do indywidualizowania pracy z uczniem zdolnym w toku procesu dydaktycznego (nauczyciele 70% szkół podstawowych od klasy 4, gimnazjów, liceów i techników ) 1155 dyrektorów, wizytatorów, pracowników jednostek samorządu terytorialnego przygotowanych do wspierania wdrożenia Regionalnego programu wspierania uzdolnień dzieci i młodzieży
Elementy systemu pracy z uczniami zdolnymi Zajęcia wspierające rozwój uzdolnień zajęcia z zakresu rozwijania twórczego myślenia dla klas 1-3 szkoły podstawowej realizowane w ramach obowiązkowych zajęć dydaktycznych ok. 700 szkół podstawowych realizujących program z zakresu rozwijania twórczego myślenia ( 50% szkół podstawowych w województwie)
Elementy systemu pracy z uczniami zdolnymi Zajęcia wspierające rozwój uzdolnień e-learningowe koła naukowe - 640 godzin dydaktycznych zrealizowanych z uczniami zdolnymi szkół ponadgimnazjalnych na autorskiej platformie edukacyjnej WSB-NLU Letnia Szkoła Młodych Talentów:200 uczestników zajęć ze szkół ponadgimnazjalnych, 320 godzin dydaktycznych
Elementy systemu pracy z uczniami zdolnymi Zajęcia wspierające rozwój uzdolnień Zajęcia pozaszkolne w Powiatowych Ośrodkach Wspierania Uczniów Zdolnych 186 ośrodków w powiatach i gminach całego województwa, 1076 grup, od 10760 do 21520 uczniów (3, 5% - 6,5% populacji uczniów w województwie), 107 600 godzin dydaktycznych zajęć w latach szkolnych 2010/2011 i 2011/2012
Czym są POWUZ? POWUZ to pozaszkolne ośrodki wspierające rozwój uzdolnień poznawczych w obszarze kompetencji kluczowych, dające możliwość współpracy i wymiany doświadczeń w grupie rówieśniczej, między uczniami i nauczycielami oraz gronie nauczycieli. W POWUZ uczniowie szkół podstawowych (od kl.4), gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych, zakwalifikowani na podstawie testów diagnostycznych, będą realizować projekty edukacyjne pod opieką przeszkolonych nauczycieli, według opracowanych wcześniej programów, w zakresie matematyki, języka angielskiego, przedsiębiorczości i technologii informacyjnej spotkania raz w miesiącu, 5 godzin dydaktycznych, lata szkolne 2010/11, 2011/12.
Zasady tworzenia POWUZ POWUZ będą tworzone we współpracy z tymi organami prowadzącymi szkoły, które zadeklarują chęć uruchomienia na swoim terenie ośrodków dla zdolnych dzieci z terenu powiatu/gminy. Ośrodki będą działać z wykorzystaniem bazy wybranych szkół w danym rejonie i oferować zajęcia dla zakwalifikowanych dzieci ze wszystkich szkół w powiecie/gminie.
Metodyczne uwarunkowania pracy w POWUZ praca z uczniami uzdolnionymi wyłonionymi w procesie diagnozy praca z grupami zróżnicowanymi wiekowo - uczniowie z etapu kształcenia realizacja przygotowanych przez ekspertów programów kierowanych do uczniów o uzdolnieniach kierunkowych praca metodą projektu w wykorzystaniem strategii PBL (problem based learning) - nastawienie na umiejętności, nie na wiedzę; nastawienie na rozwiązywanie problemu, a nie na produkt; rozwijanie kompetencji ponadprzedmiotowych możliwość wykorzystania platformy edukacyjnej możliwość konsultacji z ekspertami - autorami programów
Zasady organizacyjne działania POWUZ bezpłatne programy i materiały metodyczne dla nauczycieli prowadzących zajęcia z uczniami wyłonionymi drogą diagnozy; środki na wynajem sal w szkołach; doposażenie szkół, w których zostaną uruchomione POWUZ w zestawy do projekcji multimedialnych (po zakończeniu projektu zostaną przekazane szkołom); bezpłatny dowóz na zajęcia dla uczniów szkół podstawowych i gimnazjów na terenach wiejskich; wynagrodzenia dla nauczycieli prowadzących zajęcia z uczniami;
Zasady organizacyjne działania POWUZ bieżąca koordynacja pracy POWUZ; bezpłatna opieka ze strony ekspertów i specjalistów projektu; konkursy i nagrody dla wyróżniających się nauczycieli i grup uczniów objętych zajęciami w POWUZ; certyfikaty dla organów prowadzących i szkół współpracujących w prowadzeniu POWUZ w powiatach i gminach.
Elementy systemu pracy z uczniami zdolnymi Ewaluacja systemu Ewaluacja elementów Regionalnego programu wspierania uzdolnień dzieci i młodzieży - recenzje ekspertów dla wstępnych wersji produktów Ewaluacja szkoleń przygotowujących kadry do realizacji Regionalnego programu wspierania uzdolnień dzieci i młodzieży - ankiety ewaluacyjne dla uczestników szkoleń
Elementy systemu pracy z uczniami zdolnymi Ewaluacja systemu Ewaluacja testowego wdrożenia Regionalnego programu. - ankiety ewaluacyjne dla : uczniów objętych zajęciami w POWUZ, uczniów objętych zajęciami e-learningowych kół naukowych i szkół letnich, nauczycieli POWUZ, nauczycieli klas 1-3 realizujących program rozwijania twórczego myślenia, opiekunów POWUZ - obserwacja zajęć prowadzonych w POWUZ, wywiady z opiekunami POWUZ nt sposobu prowadzenia zajęć Ewaluacja całego systemu - recenzje ekspertów zewnętrznych krajowych i zagranicznych
Etapy realizacji projektu 1. ETAP PRZYGOTOWANIA ( 1.03-31.12.2009) Zostały przygotowane wszystkie produkty projektu : Koncepcja wspierania uzdolnień uczniów w województwie małopolskim Założenia metodologiczne i organizacyjne systemu diagnozy uzdolnień uczniów Narzędzia diagnostyczne arkusz nominacji nauczycielskiej, testy do diagnozy uzdolnień uczniów z zakresu 4 kompetencji kluczowych do 3 etapów kształcenia (21 testów) Programy zajęć pozaszkolnych opartych na metodzie projektu z zakresu 4 kompetencji kluczowych (12 programów) Materiały pomocnicze do realizacji programów (12 materiałów pomocniczych we wstępnej wersji)
Etapy realizacji projektu 1. ETAP PRZYGOTOWANIA ( 1.03-31.12.2009) Zostały przygotowane wszystkie produkty projektu : Program uzupełniający z zakresu rozwijania twórczego myślenia dla kl. 1-3 szkoły podstawowej Programy e-learningowych kół naukowych dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych z zakresu 4 kompetencji kluczowych (4 programy) Programy Letniej Szkoły Młodych Talentów dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych (2 programy)
Etapy realizacji projektu 2. ETAP WDROŻENIA ( 1.01.2010-31.12.2013) Diagnoza dzieci i młodzieży pod kątem uzdolnień w zakresie kompetencji kluczowych w obszarach: język angielski, matematyka,przedsiębiorczość, TI z wykorzystaniem nominacji nauczycielskich i testów (grupa ok. 35 000 uczniów - od 4 kl. szkoły podstawowej) luty - czerwiec 2010 Utworzenie w powiatach i gminach całego województwa sieci 186 Powiatowych Ośrodków Wspierania Uczniów Zdolnych lipiec - wrzesień 2010 Realizacja różnych form wsparcia dla uczniów zdolnych wrzesień 2010 - lipiec 2012
Diagnoza uzdolnień uczniów
Cele diagnozy Rozpoznanie uzdolnień poznawczych (kierunkowych) uczniów na trzech etapach kształcenia w zakresie czterech obszarów przedmiotowych Zakwalifikowanie uczniów uzdolnionych kierunkowo na zajęcia pozaszkolne w Powiatowych Ośrodkach Wspierania Uczniów Zdolnych Przetestowanie narzędzi diagnostycznych oraz procedur prowadzenia diagnozy uzdolnień kierunkowych uczniów
Zakres diagnozy Diagnoza uzdolnień poznawczych obejmie uczniów trzech etapów kształcenia: klasy IV VI szkoły podstawowej, klasy I III gimnazjum, klasy I II (III) szkoły ponadgimnazjalne (technika, licea) w zakresie następujących obszarów: język angielski, przedsiębiorczość, matematyka, technologie informacyjno-komunikacyjne.
Etapy diagnozy Etap 1 Nominacja nauczycielska z użyciem arkusza nominacji Efekt nominowanie około 10% uczniów z danego etapu kształcenia w zakresie czterech obszarów: język angielski, matematyka, przedsiębiorczość, technologia informacyjno-komunikacyjna Etap 2 Test diagnostyczny składający się z dwóch części: - przedmiotowej badanie osiągnięć przedmiotowych - psychologicznej badanie predyspozycji uczniów w zakresie wybranych obszarów Efekt zakwalifikowanie od 3,5% do 6,5% uczniów na zajęcia pozaszkolne w POWUZ
Etapy diagnozy Etap 1 Nominacja nauczycielska z użyciem arkusza nominacji Arkusze nominacji przesłane do szkół zostaną wypełnione przez nauczycieli przedmiotów w zakresie języka angielskiego, matematyki, technologii informacyjno-komunikacyjnych na wszystkich etapach kształcenia. Arkusze nominacji z przedsiębiorczości w szkole podstawowej i gimnazjum wypełnią nauczyciele wychowawcy, a w szkole ponadgimnazjalnej nauczyciele przedmiotu podstawy przedsiębiorczości. Uczeń może być nominowany tylko do jednego przedmiotu. Zakładamy, że około10% uczniów nominowanych do następnego etapu diagnozy zostanie w miarę równomiernie rozłożonych w obszarach przedmiotowych
Etapy diagnozy Etap 1 Nominacja nauczycielska z użyciem arkusza nominacji Warunki nominacji: przemyślany wybór ucznia; wybór omówiony w zespole nauczycielskim; arkusz nominacji wypełniony bardzo dokładnie nominacji nie podlegają uczniowie ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych
Etapy diagnozy Etap 2 Test diagnostyczny Test diagnostyczny badający uzdolnienia w zakresie przedsiębiorczości jest jednoczęściowy, ma charakter testu psychologicznego (w II i III etapie edukacji nie ma przedmiotu przedsiębiorczość). Testy psychologiczne zostały opracowane do przedmiotu i etapu kształcenia (ten sam test piszą uczniowie wszystkich klas danego etapu) Testy przedmiotowe są zróżnicowane, do każdego etapu z każdego przedmiotu (j. angielski, matematyka, TI-K) zostały opracowane 2 testy (łącznie dla 3 etapów 6 testów z każdego przedmiotu)
Etapy diagnozy Etap 2 Test diagnostyczny Testy przedmiotowe zostały opracowane dla: - klasy IV szkoły podstawowej; - klasy V-VI szkoły podstawowej; - klasy I gimnazjum; - klas II-III gimnazjum; - klasy I szkoły ponadgimnazjalnej; - klasy II (III) szkoły ponadgimnazjalnej (licea, technika)
Etapy diagnozy Etap 2 Test diagnostyczny Testy diagnostyczne ze wszystkich przedmiotów uczniowie będą pisać w jednym dniu o określonej godzinie pod nadzorem nauczyciela przedmiotu (w przypadku przedsiębiorczości w szkole podstawowej i gimnazjum pod nadzorem nauczyciela wskazanego przez dyrektora szkoły). W pierwszej kolejności uczniowie będą pisać testy przedmiotowe, a po przerwie testy psychologiczne (w przypadku przedsiębiorczości tylko testy psychologiczne). Czas trwania testu przedmiotowego 45-60 minut Czas trwania testu psychologicznego 45 90 minut
Założenia diagnozy Przeprowadzenie diagnozy zależy od aktywności kadry kierowniczej i nauczycieli szkół oraz współpracy samorządów lokalnych jako organów prowadzących szkoły Diagnoza zostanie przeprowadzona w szkołach pod nadzorem dyrektora z udziałem nauczycieli, specjalistów przedmiotowych Do diagnozy zostaną wykorzystane autorskie, innowacyjne narzędzia diagnostyczne arkusze nominacji nauczycielskiej oraz dwuczęściowe testy diagnostyczne (część przedmiotowa i psychologiczna)
Założenia diagnozy Testy diagnostyczne poprawiane będą przez zewnętrzne komisje powiatowe powołane do poszczególnych typów szkół W skład komisji powiatowych wejdą nauczyciele specjaliści przedmiotowi oraz psycholog Wyniki diagnozy pozwolą na utworzenie grup przedmiotowych z poszczególnych etapów kształcenia do zajęć pozaszkolnych w POWUZ
Harmonogram działań związanych z przeprowadzeniem diagnozy uzdolnień uczniów
I ETAP DIAGNOZY UZDOLNIEŃ UCZNIÓW nominacja nauczycielska z wykorzystaniem arkusza nominacji Przesyłanie do szkół arkuszy nominacji nauczycielskiej od 6 lutego 2010 r. po zakończeniu konferencji w poszczególnych powiatach. Szkoły dokonują nominacji w ciągu 2 tygodni od otrzymania arkuszy nominacji i przesyłają arkusze na wskazany adres. Opracowanie bazy uczniów nominowanych przez nauczycieli do II etapu diagnozy uzdolnień do 30 marca 2010 r.
II ETAP DIAGNOZY UZDOLNIEŃ UCZNIÓW Test uzdolnień uczniów część przedmiotowa + część psychologiczna Planowany termin pisania testów diagnostycznych: - 21 kwietnia 2010 r. gimnazja i szkoły ponadgimnazjalne (licea, technika) godz.13.00; - 12 maja 2010 r. szkoły podstawowe godz. 13.00
DYSTRYBUCJA TESTÓW we współpracy z Kuratorium Oświaty w Krakowie - w dniach 15-19 kwietnia i 6-10 maja 2010 r. do Kuratorium Oświaty (delegatury i zespoły KO w terenie) zostaną dostarczone przygotowane dla szkół testy diagnostyczne; - w dniach 20 kwietnia i 11 maja 2010 r. przedstawiciele szkół odbiorą testy diagnostyczne dla swoich placówek; - 22 kwietnia i 13 maja 2010 r. przedstawiciele szkół przekażą spakowane testy do Kuratorium Oświaty (delegatury i zespoły KO w terenie); - 23 kwietnia i 14 maja 2010 r. członkowie komisji powiatowych odbiorą z Kuratorium Oświaty (delegatury i zespoły KO w terenie) testy diagnostyczne do poprawy.
Powołania komisji powiatowych do oceny testów diagnostycznych - do 15 kwietnia 2010 r. powołanie komisji powiatowych do oceny testów diagnostycznych dla gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych - do r. powołanie komisji powiatowych do oceny testów diagnost5 maja 2010 ycznych dla szkół podstawowych
Poprawa testów diagnostycznych - 23. IV. 31.V 2010 r. - poprawa testów z gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych; - 14.V. 31.V. 2010 r. poprawa testów ze szkół podstawowych
Kwalifikacja uczniów na zajęcia pozaszkolne w Powiatowych Ośrodkach Wspierania Uczniów Zdolnych - utworzenie w powiatach grup przedmiotowych z poszczególnych etapów kształcenia do końca czerwca 2010 r.; - we współpracy z samorządami lokalnymi utworzenie sieci POWUZ w województwie do 15 lipca 2010 r.
Zadania samorządów 1. Aktywizowanie szkół w zakresie udziału nauczycieli w szkoleniach przygotowujących do pracy z uczniem zdolnym oraz w zakresie przeprowadzenia w szkołach diagnozy uzdolnień starostwa powiatowe, urzędy miast i gmin. 2. Zadeklarowanie uruchomienia na swoim terenie ośrodków dla zdolnych uczniów w oparciu o bazę prowadzonych placówek oświatowych starostwa powiatowe, urzędy miast i gmin. 3. Współpraca w zakresie ustalania sieci POWUZ po przeprowadzeniu diagnozy uzdolnień uczniów.
Zadania dyrektorów szkół 1. Aktywizowanie nauczycieli w zakresie udziału w szkoleniach przygotowujących do pracy z uczniem zdolnym oraz umożliwienie uczniom zdolnym udziału w diagnozie uzdolnień. 2. Zorganizowanie w szkole I etapu diagnozy uzdolnień uczniów nominacji nauczycielskiej (wypełnienie arkuszy nominacji, przygotowanie wykazu uczniów, zebranie deklaracji od uczniów i oświadczeń od rodziców). 3. Przesłanie arkuszy nominacji do organizatora badań. 4. Zorganizowanie odbioru testów diagnostycznych z Kuratorium Oświaty. 5. Zorganizowanie w szkole II etapu diagnozy uzdolnień uczniów pisanie testów diagnostycznych, zapewnienie optymalnych warunków testowania. 6. Zorganizowanie przekazania testów diagnostycznych do Kuratorium Oświaty.
Współpraca z Kuratorium Oświaty 1. Uwzględnienie w tematyce prowadzonych kontroli problemu pracy z uczniem zdolnym 2. Współpraca w dystrybucji testów diagnozujących uzdolnienia uczniów. 3. Współpraca z upowszechnianiu informacji o działaniach projektowych
Z dużą satysfakcją zapoznałem się z przedłożonym projektem. Stanowi on, moim zdaniem, świetną konkretyzację idei, które niesie reforma programowa, której byłem współautorem. Z drugiej strony, trudno mi sobie wyobrazić lepszy sposób zagospodarowania środków europejskich na rzecz polskiej oświaty. dr hab. Zbigniew Marciniak, profesor Uniwersytetu Warszawskiego Wiceminister Nauki i Szkolnictwa Wyższego, były Wiceminister Edukacji
Biuro Merytoryczne Projektu mcdnsacz@diament.edu.pl Biuro Administracyjne Projektu mcdnkrakow@diament.edu.pl Biuro Projektu WSB-NLU wsb@diament.edu.pl Strona internetowa projektu: www.diament.edu.pl