Program czytelniczy Książka moim przyjacielem Naród, który mało czyta, mało wie. Naród, który mało wie, podejmuje złe decyzje w domu, na rynku, w sądzie, przy urnach wyborczych. Niewykształcona większość może przegłosować wykształconą mniejszość to bardzo niebezpieczny aspekt demokracji. Jim Trelease
Wstęp Współczesne dzieci dorastają w ubogim językowo środowisku. Rodzice coraz mniej z nimi rozmawiają i mało im czytają. Kontakt z żywym słowem wyparła telewizja, której narzędziem nie jest język, lecz obraz. W efekcie dzieci coraz gorzej znają język, tymczasem język jest narzędziem myślenia w tym także matematycznego! Dzieci słabo wyćwiczone w używaniu języka i w myśleniu, pozbawione wyobraźni, którą telewizja wypiera, będą miały trudności od pierwszych dni szkoły i w późniejszym życiu. Przepaść intelektualna i emocjonalna pomiędzy dziećmi, którym rodzice i wychowawcy dużo czytają, a dziećmi pozbawionymi takiej stymulacji, w kolejnych latach dzieciństwa narasta. Mądrze dobrana literatura jest nośnikiem ważnych, uniwersalnych wartości moralnych. Czytanie uczy dzieci odróżniania dobra od zła i zachęca do refleksji nad konsekwencjami własnych słów i czynów. Jest to szczególnie ważne w dzisiejszym świecie, zdominowanym przez agresywne wzorce masowej kultury i pogoń za pieniądzem. Wobec narastającej demoralizacji młodego pokolenia nauczanie od najmłodszych lat wartości moralnych, takich jak uczciwość, szacunek, odpowiedzialność, życzliwość, rozum, odwaga, czy sprawiedliwość, staje się sprawą być albo nie być społeczeństwa i państwa. Przedszkole może i powinno odwrócić ten stan rzeczy, tym bardziej, że w wielu domach dorośli nie stanowią dobrego wzorca dla dzieci sami mało czytają. Kierując się takimi przesłankami, jak i wizją naszego przedszkola promującego wartości, jakie niesie ze sobą obcowanie z literaturą dziecięcą, postanowiłam zastosować różne formy jako element wspomagający i rozwijający zainteresowanie dziecka książką i czytelnictwem. REALIZATORZY: Katarzyna Jaśkiel wychowawca grupy 5, 6 latków, przy współpracy z biblioteką szkolną oraz rodzicami i dziadkami. ZAŁOŻENIA PROGRAMOWE: Założeniem opracowanego programu własnego jest umożliwienie dzieciom dobrowolnego i spontanicznego udziału w zabawach z tekstem oraz częstego kontaktu z książką, poznawanie utworów literatury dziecięcej oraz rozwijanie zainteresowań czytelniczych. Zgodnie ze swoimi założeniami najważniejszym zadaniem, jakie ma do spełnienia, poza realizacją zadań edukacyjnych i wychowawczych określonych w Podstawie programowej wychowania przedszkolnego jest właśnie rozwijanie zainteresowań czytelniczych swoich wychowanków poprzez różnorodne formy aktywności. Czytanie dzieciom jest nieodłącznym elementem pracy nauczyciela w przedszkolu i dlatego też chciałabym włączyć do realizacji tego programu rodziców oraz dziadków swoich wychowanków. Program realizowany będzie w grupie dzieci 5, 6 letnich w drugim semestrze, w roku szkolnym 2014/2015. Rozwijanie umiejętności czytelniczych dzieci odbywać się będzie przy pomocy następujących form pracy wychowawczo dydaktycznej:
prowadzenie akcji przedszkolnej: Cała Polska czyta dzieciom ; założenie kącików edukacyjnych, stanowiących okazję do spontanicznego podejmowania działań z zakresu czytania; współpraca z biblioteką szkolną w celu zainteresowania dzieci książką; współpraca z rodzicami oraz dziadkami w celu aktywnego włączenia ich w przebieg procesu nauki czytania w przedszkolu; Organizowanie spotkań z ciekawymi ludźmi w ramach kampanii CAŁA POLSKA CZYTA DZIECIOM. CELE PROGRAMU: Cel główny: Pobudzanie i pogłębianie motywacji dzieci w wieku przedszkolnym do nauki czytania poprzez stwarzanie optymalnych warunków do rozwijania ich zainteresowań czytelniczych. Cele szczegółowe: Dziecko: odczuwa potrzebę częstego kontaktu z książką; doznaje wielu przyjemnych wrażeń poprzez aktywne uczestnictwo w zabawach z tekstem; nabywa wzorów pięknej polskiej mowy poprzez kontakt z utworami literatury dziecięcej; podejmuje próby globalnego czytania wyrazów i krótkich tekstów; posiada intelektualny i emocjonalny stosunek do książki jako źródła wiedzy i przeżyć; wie, jak funkcjonuje biblioteka; czuje się czytelnikiem i samodzielnie wyszukuje książki o określonej tematyce; potrafi analizować treść utworów omawianie i ocena postępowania bohaterów z próbą uzasadnienia własnego stanowiska; wyodrębnienia postaci pozytywne i negatywne; tworzy własne zakończenia opowiadań i bajek; przy pomocy nauczyciela przygotowuje inscenizacje utworów i bierze w nich udział (układanie prac plastycznych wg chronologii wydarzeń, powtarzanie treści i dialogów, samodzielne wykonywanie kukiełek). potrafi wypowiedzieć się na temat poznanych utworów i ekspresyjnie wyrazić ich treść. METODY, FORMY I ŚRODKI REALIZACJI PROGRAMU: Jednym z głównych zadań nauczyciela jest wspieranie aktywności edukacyjnych dziecka, a pełniejszy jego rozwój warunkuje właściwy dobór metod, form pracy oraz środków dydaktycznych. Przy realizacji programu Czytajmy dzieciom czytanie rozwija wyobraźnię, będę korzystała z następujących metod dydaktycznych: - podająca ( przyswajanie ) - problemowa ( odkrywanie ) - aktywizująca ( przeżywanie ), - praktyczna ( działanie ). Metody pracy z dziećmi wspierają formy pracy:
- praca indywidualna, - praca grupowa, - praca zbiorowa. Lp. Tematyka zajęć Zagadnienia związane z realizacją tematu Termin realizacji 1. Najpiękniejsze - nawiązanie współpracy z biblioteką Styczeń baśnie świata. szkolną, poznawanie dłuższych utworów literackich; poznawanie różnorodnych utworów o wartościach: wychowawczych, poznawczych, kształcących oraz zawierających elementy fantazji i humoru; - próby oceny moralnej postępowania bohaterów; - charakterystyka postaci z próbą uzasadnienia swoich sądów; - poznawanie tekstów pisanych gwarą z różnych regionów Polski; - rozmowy na temat treści utworów. 2. Moja mama czyta nam bajki. - czytanie cykliczne (raz w tygodniu, co tydzień inny rodzic) przez rodziców dzieciom bajek Styczeń - luty 3. Poznaję literaturę i bawię się w teatr. - lekcja biblioteczna dla dzieci 5, 6 letnich. Przedszkolak też chce być czytelnikiem ; - rysowanie ilustracji inspirowanych treścią bajek; - deklamowanie wierszy z zastosowaniem modulacji głosu;- udział w prostych inscenizacjach z podziałem na role i z dialogami;- rozwijanie wyobraźni i fantazji przy tworzeniu samodzielnych opowiadań; - nabywanie doświadczeń w operowaniu pacynkami, kukiełkami i sylwetami; - próby tworzenia własnych kukiełek i sylwet; Styczeń, Marzec
- wyjazd do teatru Tęcza 4. Babcine opowieści. - zaproszenie babć wychowanków do czytania i opowiadania dzieciom ciekawych bajek i historii pobudzających wyobraźnię dziecka. 5. Z książką uczymy się jak żyć bezpiecznie. - zaproszenie gości (Pani dyrektor, księdza, pani z biblioteki, chętnego nauczyciela, absolwenta przedszkola) do głośnego czytania dzieciom w ramach akcji Cała Polska czyta dzieciom; - udział dzieci w konkursie recytatorskim Wiosenka. 6. Mojej Mamie. - przygotowanie montażu słowno muzycznego z okazji Dnia Mamy i Taty. 7. Dzieci Dzieciom. - czytanie bajek, baśni, wierszy, opowiadań przez absolwentów naszego przedszkola w różnym wieku. Marzec Marzec/Kwiecień Maj Czerwiec EWALUACJA PROGRAMU W ewaluacji wytyczonych działań na etapie kształcenia przedszkolnego, pomocami będą przede wszystkim rodzice, którzy we współpracy z nauczycielami będą wraz z dziećmi w domu kontynuować rozwój zainteresowania czytelnictwem. W ten sposób tworzone przez nauczyciela pewne modele zachowań przenoszone będą do życia codziennego. Dla nauczyciela miernikiem osiągnięcia oczekiwanego efektu będzie przeprowadzenie krótkiej ankiety wśród rodziców dotyczącej częstotliwości głośnego czytania dzieciom oraz sporządzenie raportu podsumowującego realizację programu własnego Czytajmy dzieciom czytanie pobudza wyobraźnię. Opracowała Katarzyna Jaskiel