Lubelskie Samorządowe Centrum Doskonalenia Nauczycieli Oddział w Zamościu Agata Waszek 1
Innowacje w edukacji E-szkoła jako nowy wzorzec wykorzystania ICT w edukacji przykłady wdrożeń e-learningu Agata Waszek 2
Sekretarz stanu w MEN p. Krystyna Szumilas: Edukacja online rozwija się w Polsce od wielu lat, także w polskiej szkole. Do tej pory mogła się rozwijać jedynie na zasadzie eksperymentu. Resort edukacji chce zmienić obowiązujące prawo i pozwolić na prowadzenie części zadań edukacyjnych w formie e-learningu. E-learning ma być uzupełnieniem procesu dydaktycznego. (Edunews.pl, 4 marca 2011 r.) Nowoczesne technologie pozwalają na stworzenie szerokiej oferty skierowanej do ucznia, uwzględniającej jego indywidualne potrzeby edukacyjne. Chcemy wprowadzić w obowiązującym prawie zmiany, które umożliwią prowadzenie części zadań edukacyjnych w formie e-learningu. Obecnie przygotowywana jest nowelizacja ustawy o systemie oświaty, zawiera przepisy, które będą umożliwiały korzystanie z tej metody we wszystkich szkołach. (Gazetaprawna.pl, 24.02.2011 r.) WARTO ZOBACZYĆ! MEN NA TEMAT E-LEARNINGU EDUNEWS OŚRODEK ROZWOJU EDUKACJI OREPRACOWNIA NOWYCH TECHNOLOGII MOODLE SZKOLNE COLLEGIUM FUTURUM SZKOŁA ERY POSTINDUSTIRALNEJ Agata Waszek 3
Dyrektor jako promotor (propagator, mecenas) nowych technologii, enauczania twórczy i skuteczny innowator, nie ulepsza tylko tego co jest, ale wytwarza nowe, odmienne wartości, łączy istniejące zasoby w nowe efektywne konfiguracje zachęcając do tego nauczycieli! E-learning jako innowacja - innowacyjne działania to nie renowacja to twórcze poszukiwania zmieniające jakość polskiej edukacji (szkoły). Najważniejszym czynnikiem przesądzającym o powodzeniu e-learningu w szkole jest gotowość do zmian wszystkich osób (nauczycieli, uczniów, personelu administracyjnego i technicznego, rodziców, organu prowadzącego szkoły, innych). Jeśli szkoła decyduje się na czynnik e- to musi uwzględnić dwie sfery fundamentalne: e-kontakt: U-N, U-U, N-N, N-A e-kontent: opracowanie i dystrybucja multimedialnych materiałów dydaktycznych dostosowanych dla wymogów właściwej metodyki e-learningowego nauczania. Agata Waszek 4
Etap odkrywania e-learningu (odkrywanie i uświadamianie sobie przez personel szkoły ogólnych możliwości edukacji przez Internet - sprzęt, oprogramowanie, połączenie z siecią). Etap zastosowania e-learningu (stosowanie edukacji przez Internet i technologii informacyjnej we wspomaganiu nauczania różnych przedmiotów i w administracji szkolnej). Etap integracji e-learningu (edukacja przez Internet ma wpływ na poprawę efektów nauczania i uczenia się, jest stosowana również w rozwiązywaniu problemów ze świata rzeczywistego, obejmujących swym zakresem różne dziedziny nauczania). Etap transformacji e-learningu (edukacja poprzez Internet staje się integralną częścią działania i funkcjonowania szkoły, jako instytucji edukacyjnej działającej w środowisku lokalnym, kształcenie skupione jest na uczniu i na jego potrzebach, szkoła staje się centrum kształcenia dla społeczności lokalnej). Agata Waszek 5
Prof. M. M. Sysło E-learning w szkole Działania 1. Powołanie szkolnego zespołu ds. wdrożenia e-lerningu. Opracowanie programu rozwoju szkoły w ramach projektu. 2. Przygotowanie nauczycieli do pracy w środowisku platformy i technologii mobilnej rozwijanie kompetencji informatycznych nauczycieli oraz kompetencji e-nauczyciela (wg. ustalonego programu). 3. Przygotowanie uczniów do pracy z technologią mobilną. 4. Przygotowanie infrastruktury technologicznej w szkole (Internet bezprzewodowy, szerokopasmowy, pracownie mobilne, wybór platformy.) 5. Monitorowanie szkolnego programu realizacji działań, ewaluacja. W kontekście rozmaitych zagrożeń, wynikających m.in. z powszechnego udziału Internetu i multimediów w kształceniu rola nauczyciela będzie wzrastać! Najważniejszym wyzwaniem decydującym o powodzeniu e-learningu w rzeczywistości szkolnej jest odpowiednio przygotowany nauczyciel! Agata Waszek 6
Nauczyciel wykładowca online (tutor) - napotka miłe niespodzianki i przykre rozczarowania (zmagania techniczne, rozszerzenie kompetencji zawodowych o nowe tzw. kompetencje tutora). Konieczność przygotowania nauczycieli do prowadzenia kształcenia online zarówno od strony technologicznej, jak i metodycznej. Metodyka kształcenia online jest inna niż metodyka kształcenia stacjonarnego, ale korzysta z wszystkich jej dobrodziejstw e-learning wymaga między innymi doskonałej komunikacji pisemnej, przygotowania specjalistycznych materiałów szkoleniowych. Bariery "ludzkie" nie są zasadniczym problemem utrudniającym wprowadzenie e-learningu. E-learning B-learning? Zmiana mentalności Konieczna jest zmiana w podejściu do stosowania w dydaktyce nowoczesnych technologii. Obserwacja życia codziennego e-ucznia - jego pracy (nauki), sposobu spędzania wolnego czasu oraz komunikowania się z rówieśnikami pozwala na stwierdzenie, że te niejako naturalne predyspozycje dzieci-sieci powinny zostać wykorzystane i dobrze zagospodarowane w budowaniu e-szkoły jako nowego modelu wykorzystania ICT w edukacji szkolnej. E-kontent Trudność w pracy nad przygotowaniem poprawnych metodycznie i merytorycznie i technologicznie kursów e-learningowych. Fundusze Często niewystarczające środki finansowe stosowania e-learningu w praktyce (zakup platformy, zakup e-kontentu, dostęp do sieci). Prawo Ważnym aspektem związanym z nauczaniem na odległość jest kwestia rozliczania/opłacania czasu pracy(projektowania materiałów). Agata Waszek 7
Promotor, pionier innowacji e-learning? Wczesny odbiorca innowacji e-learning? Późny odbiorca innowacji e-learning? Maruder innowacji e-learning? (pozostających na tyłach, nienadążających za maszerującymi, pozostający celowo z tyłu) Agata Waszek 8
Radość jest w nauce, nauka daje zadowolenie Agata Waszek 9
wspomaganie tradycyjnych lekcji przedmiotowych poprzez przeniesienie do wirtualnej klasy (e-klasy) treści poszerzających lub uzupełniających wiedzę, wspomaganie prowadzenia zajęć rewalidacyjnych, wspomaganie prowadzenia zajęć wychowawczych sprzyjających kształtowaniu właściwych postaw, prowadzenie części zajęć pozalekcyjnych przygotowujących uczniów do konkursów przedmiotowych, egzaminów, sprawdzianów, itp., wspomaganie procesu dydaktycznego m.in. przez projektowanie i wykonywanie multimedialnych projektów edukacyjnych na platformie e-learning, tworzenie i udostępnianie dokumentacji nauczycielskiej, (platforma e-learningowa to dobre miejsce do publikowania wymagań edukacyjnych, przykładowych zadań do sprawdzianów oraz prowadzenia i ukierunkowania uczniów przygotowujących się do kontroli i oceny wiedzy), miejsce do prowadzenie ewaluacji poprzez wykorzystanie systemu testowania i oceniania poziomu wiedzy i umiejętności uczniów. Agata Waszek 10
Realizacja innowacji pedagogicznej uwzględnia indywidualizację nauczania i wychowania zgodnie z potrzebami uczniów w aspekcie poszerzania wiedzy i umiejętności przedmiotowych (ponadprzedmiotowych). Stwarza warunki do wyrównywanie różnic edukacyjnych. Uwzględnia różne style nauczania - uczenia się, stwarza możliwości indywidualizacji kształcenia. E-learning opiera się na modelu mieszanym blended learning (b-learning) uznawanym za najefektywniejszą dydaktycznie metodę z zachowaniem najlepszych cech kształcenia tradycyjnego z uwzględnieniem takich koncepcji nauczania jak: konstruktywizm, kognitywizm i humanizm. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 9 lutego 2002 r. w sprawie warunków prowadzenia działalności innowacyjnej i eksperymentalnej przez publiczne szkoły i placówki (Dz. U. z 2002 r. nr 56, poz. 506). Rodzaj innowacji - innowacja metodyczna, która odnosi się do modyfikacji (rozszerzenia) metod oraz form pracy dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej z uwzględnieniem nowych technologii, w tym platformy zdalnego nauczania. Agata Waszek 11
NAUCZYCIEL Należy się spodziewać, że: wzrośnie (poprawi się) efektywność pracy nauczycieli oraz pracy szkoły poprzez zastosowanie nowatorskich metod i form pracy, wzrośnie zasób wiedzy i umiejętności nauczycieli w zakresie obsługi platformy e-learning oraz projektowania materiałów multimedialnych stanowiących części składowe i zasoby e-lekcji, kształcenie z wykorzystaniem b-learningu pozwoli na szeroką indywidualizację w odniesieniu do stylów uczenia się oraz zróżnicowanych cech osobowościowych ucznia, nastąpi wzrost świadomości, iż zmienia się rola współczesnego nauczyciela. Nauczyciel z funkcji informatora, instruktora, kontrolera i egzaminatora przybiera postać twórcy procesu dydaktycznego wspomaga i wspiera ucznia w jego poczynaniac,h staje się moderatorem, przewodnikiem po wiedzy. Agata Waszek 12
Należy się spodziewać, że: wzrośnie motywacja i zaangażowanie uczniów w proces kształcenia, wzrosną umiejętności oraz świadomość celowego wykorzystania TIK UCZEŃ wzrosną (poprawią się) umiejętności językowe (język ojczysty) poprzez konieczność prowadzenia e-dialogów z nauczycielem w formie wypowiedzi na forach dyskusyjnych, za pośrednictwem e-mail, komunikatorów. wzrośnie (poprawi się) poczucie odpowiedzialności za własną pracę oraz pracę innych, wzrośnie (poprawi się) umiejętność gospodarowania czasem, systematyczność pracy, wzrośnie świadomość celowości zdobywania wiedzy i umiejętności oraz jej konfrontacja i weryfikacja, wzrośnie świadomość stanu wiedzy, niewiedzy (jej braków) oraz jej konieczność/chęć modyfikacji (uzupełnienia, poprawy, rozszerzenia). Agata Waszek 13
Etap 1. Instalacja i konfiguracja platformy(zagadnienia techniczne). Etap 2. Przygotowanie nauczycieli i uczniów do kształcenia zdalnego Specjalistyczne szkolenia skierowane do nauczycieli, które obejmować powinny m.in. m.in. zasady pracy z platformą (projektowanie wzorcowych e-lekcji (e-kursów) z uwzględnieniem zasobów i składowych, projektowanie własnych multimedialnych komponentów, konfiguracyjna w obrębie e-lekcji w tym system monitorowania oraz oceniania. Kompetencje tutora. Prawo w sieci. Przygotowanie uczniów do korzystania z platformy (praca na platformie w obrębie zasobów i składowych, zasady savoir-vivre w komunikacji sieciowej). Etap 3. Projektowanie e-lekcji ( ) Nauczyciele zaprojektują w odpowiedniej kategorii przedmiotowej tematy e-lekcji, które stanowić będę uzupełnienie, rozszerzenie oraz ewaluację działań dydaktycznych i wychowawczych zgodnie z poznaną konwencją budowania e-kursów. Etap 4. Wdrażane metody b-learningu do tradycyjnego kształcenia Nauczyciele wprowadzą do kształcenia tradycyjnego elementy b-learningu zespalając i koordynując tematykę e-lekcji (zajęć) oraz terminarz spotkań w sieci z kalendarzem pracy dydaktycznej. Etap 5. Monitorowanie i ewaluacja innowacji. Agata Waszek 14
E-LEARNING W SZKOLE PRZYKŁAD WDROŻENIA INNOWACJI Agata Waszek 15
Agata Waszek 16
Agata Waszek 17
Agata Waszek 18
Agata Waszek 19
Agata Waszek 20
Wykorzystanie platformy Moodle w pracy z uczniem uzdolnionym - przykłady dobrej praktyki p. Małgorzata Staniak Agata Waszek 21
Podsumowanie: Mądrość i wiedza nie zamieszkują w książkach, programach komputerowych, czy w Internecie. Tam są jedynie informacje Mądrość i wiedza są zawsze ucieleśnione w człowieku, są zdobywane przez uczącą się osobę i przez nią wykorzystywane Peter Drucker, amerykański ekonomista informacja<wiedza<mądrość Agata Waszek 22
Literatura: 1. MorbitzerJ., Mity edukacji wspieranej komputerowo, http://www.sp81.edu.lodz.pl/publikacje/artykul_morbitzer_mity_edukacji.html 2. Drucker P. F.: Społeczeństwo postkapitalistyczne. Wydaw. Naukowe PWN S.A., Warszawa 1999, s. 171. 3. Szewczyk K.: Wychować człowieka mądrego. WN PWN, Warszawa-Łódź 1999, s. 27 4. M. M. Sysło E-learning w szkole, http://www.e-mentor.edu.pl/artykul/index/numer/28/id/611 5. Def. http://pl.wikipedia.org/wiki/maruder. 6. Proinnowacyjny Dyrektor zarządzanie internetową strefą szkoły http://www.trendy.ore.edu.pl/articles/view/179 7. Bariery wdrażania e-learningu na przykładzie uczelni wyższej, cz. 2 http://www.e-mentor.edu.pl/artykul/index/numer/32/id/693 Agata Waszek 23