Pomiar i sprawozdawczośd kapitału ludzkiego. Dr Jurij Renkas Katedra Rachunkowości Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

Podobne dokumenty
RACHUNKOWOŚĆ ZARZĄDCZA I CONTROLLING. Autor: MIECZYSŁAW DOBIJA

Produktywność pracy i wolnorynkowy kurs walutowy a rozwój ekonomiczny Ukrainy

Rachunkowość zalządcza

Kapitał ludzki a sprawozdawczość finansowa

Wykład 3 - model produkcji i cen input-output (Model 2)

Wyliczanie emerytury na zasadach zbliżonych do tych panujących przed r. Emerytura. Do kiedy stare emerytury?

PDF stworzony przez wersje demonstracyjna pdffactory Pro

PLANOWANIE I OCENA PRZEDSIĘWZIĘĆ INWESTYCYJNYCH

Zasady (polityka) rachunkowości przyjęta do stosowania w stowarzyszeniu Projekt Tarnów

Dariusz Wardowski Katedra Analizy Nieliniowej. Bankowość i metody statystyczne w biznesie - zadania i przykłady część II

PLANY FINANSOWE KRAJOWYCH BANKO W KOMERCYJNYCH NA 2015 R.

Ekonomia 1 sem. TM ns oraz 2 sem. TiL ns wykład 06. dr Adam Salomon

Przyczynowa analiza rentowności na przykładzie przedsiębiorstwa z branży. półproduktów spożywczych

Departament Bankowości Komercyjnej i Specjalistycznej oraz Instytucji Płatniczych URZĄD KOMISJI NADZORU FINANSOWEGO WARSZAWA, marzec 2016 r.

dr Danuta Czekaj

TEORIA DO ĆWICZEŃ 06 z EwPTM

Rachunkowość finansowa przykładowa praca kontrolna / zadania. Zadanie 1 / wprowadzenie do rachunkowości

BILANS. Stan na. Pozycja AKTYWA , PASYWA FUNDACJA NA RZECZ OSÓB NIEWIDOMYCH I

mgr Katarzyna Niewińska; Wydział Zarządzania UW Ćwiczenia 2

Luka płacowa, czyli co zrobić żeby kobiety nie zarabiały mniej?

Płaca minimalna w krajach Unii Europejskiej [RAPORT]

Przychody = 200 (EUR); Wydatki = 140 (EUR); Amortyzacja = 20 (EUR) (czyli 10% wartości maszyny). Oblicz księgową stopę zwrotu.

Departament Bankowości Komercyjnej i Specjalistycznej oraz Instytucji Płatniczych URZĄD KOMISJI NADZORU FINANSOWEGO WARSZAWA, marzec 2017 r.

Emerytura. Wyliczanie emerytury. Do kiedy stare emerytury? Zasady wyliczania wysokości emerytury

RAPORT DOTYCZĄCY SYTUACJI FINANSOWEJ TOWARZYSTW FUNDUSZY INWESTYCYJNYCH W 2015 ROKU

1. Wzrost zbyt szybki prowadzi do utraty samodzielności firmy (take-over). 2. Jednym z założeń modelu wzrostu zrównoważonego jest płynna struktura

Makroekonomia 1 Wykład 12: Naturalna stopa bezrobocia

RACHUNEK EFEKTYWNOŚCI INWESTYCJI METODY ZŁOŻONE DYNAMICZNE

Finanse i rachunkowość. Alina Dyduch, Maria Sierpińska, Zofia Wilimowska

2.3 Kalkulacja wynagrodzenia od brutto do netto

MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ

Wskaźnik Formuła OB D% aktywa trwałe aktywa obrotowe

Testy na utratę wartości aktywów case study. 2. Testy na utratę wartości aktywów w ujęciu teoretycznym

Makroekonomia 1 Wykład 12: Naturalna stopa bezrobocia i krzywa AS

NAKŁADY W RAMACH PRZEDSIĘWZIĘCIA

BILANS. Stan na. Pozycja AKTYWA , PASYWA FUNDACJA NA RZECZ OSÓB NIEWIDOMYCH I

Koszty w rachunkowości podmiotów gospodarczych Koszty w ujęciu ustawy o rachunkowości Koszty z punktu widzenia podatkowego

WPROWADZENIE DO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO

PROGNOZY WYNAGRODZEŃ W EUROPIE NA 2018 ROK

Ekonomika Transportu Morskiego wykład 08ns

NOTY OBJAŚNIAJĄCE NOTA NR 1 POLITYKA RACHUNKOWOŚCI FUNDUSZU

Wykład 8. Rachunek dochodu narodowego i model gospodarki

1. Jaką kwotę zgromadzimy po 3 latach na lokacie bankowej jeśli roczna NSP wynosi 4%, pierwsza wpłata wynosi 300 zl i jest dokonana na poczatku

PŁACA MINIMALNA W KRAJACH UNII EUROPEJSKIEJ

System finansowy gospodarki. Zajęcia nr 6 Matematyka finansowa

Wartość przyszła pieniądza: Future Value FV

INFORMACJA BANKU SPÓŁDZIELCZEGO "BANK ROLNIKÓW W OPOLU

Papiery wartościowe o stałym dochodzie

Oszacowanie wartości zobowiązania jest niezbędne dla jego prawidłowego wprowadzenia do ksiąg rachunkowych.

Operacje te powinny być ujęte następująco: Wniesienie przez wspólników wkładów pieniężnych:

ANALIZA FINANSOWA. spółki Przykład S.A. w latach

Raport dotyczący sytuacji finansowej towarzystw funduszy inwestycyjnych w 2014 roku

INFORMACJE UZUPEŁNIAJĄCE DO BILANSU

SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI SPÓŁKI PRZEDSIĘBIORSTWO TELEKOMUNIKACYJNE TELGAM S.A. W JAŚLE W ROKU (okres od r. do r.

Sprawozdanie finansowe Fundacji mbanku za okres od roku do dnia roku. Fundacja. mbank.pl

Sprawozdanie finansowe Fundacji mbanku za okres od roku do dnia roku. Fundacja. mbank.pl

Fundacja Naszym Dzieciom Sprawozdanie finansowe 2009 r. Ul. Ciołka 16, Warszawa WPROWADZENIE DO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO

MEDIAN POLSKA SPÓŁKA AKCYJNA. Sprawozdanie finansowe za okres od do

Wycena przedsiębiorstwa. Bartłomiej Knichnicki

Metody oceny efektywności ekonomicznej działalności przedsiębiorstwa

Ekonomika i Logistyka w Przedsiębiorstwach Transportu Morskiego wykład 06 MSTiL niestacjonarne (II stopień)

Makroekonomia 1 Wykład 5: Klasyczny model gospodarki zamkniętej

Objaśnienia wartości przyjętych w Wieloletniej Prognozie Finansowej na lata Gminy Miasta Radomia.

RAPORT ROCZNY JEDNOSTKOWY od dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia 2013 roku SPRAWOZDANIE FINANSOWE EDISON S.A. ZA ROK OBROTOWY 2013.

KLONOWICZA 14 5 LESZNO LESZNO

Warszawa, dnia 22 lutego 2017 r. Poz. 320 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROZWOJU I FINANSÓW 1) z dnia 15 lutego 2017 r.

Ekonomika w Przedsiębiorstwach Transportu Morskiego wykład 06 MSTiL (II stopień)

ŁĄCZNE SPRAWOZDANIE FINANSOWE NARODOWEGO FUNDUSZU ZDROWIA za okres r.

INFORMACJA DODATKOWA

Księgarnia PWN: Robert Machała - Praktyczne zarządzanie finansami firmy

Niniejsze zasady prowadzenia rachunkowości w Urzędzie Miasta w Przasnyszu zostały opracowane na podstawie następujących przepisów prawa: Rozdział I

Rachunek kosztów normalnych

System finansowy w Polsce. dr Michał Konopczak Instytut Handlu Zagranicznego i Studiów Europejskich michal.konopczak@sgh.waw.pl

Sprawozdanie finansowe Fundacji mbanku za okres od roku do dnia roku. Fundacja. mbank.pl

Kapitał zapasowy Udzielone pożyczki długoterminowe Materiały Towary 400 Zysk netto 300 Należności z tytułu 400

Kwota za rok A. Przychody z działalności statutowej , ,60 I Składki brutto określone statutem 0,00 0,00

1 INWESTOWANIE PODSTAWOWE POJĘCIA

Klasa 3TE1, 3TE2. Kapitały własne Wskazanie kapitałów własnych w różnych formach prawnych podmiotów gospodarujących Źródła kapitału własnego

PROTOKÓŁ Rady Nadzorczej ze sprawdzenia sprawozdania finansowego i ksiąg rachunkowych SM L-W OSKAR we Wrocławiu w dniu r. za rok 2015.

NOTY OBJAŚNIAJĄCE NOTA NR 1 POLITYKA RACHUNKOWOŚCI FUNDUSZU

TEORIA DECYZJE KRÓTKOOKRESOWE

dr Bartłomiej Rokicki Katedra Makroekonomii i Teorii Handlu Zagranicznego Wydział Nauk Ekonomicznych UW

Informacje ogólne do sprawozdania finansowego za rok 2014

BILANSOWE UJĘCIE KOSZTÓW WYNAGRODZEŃ PRACOWNIKÓW

Spis treści: Wprowadzenie...9. Część pierwsza Rachunkowość podmiotów gospodarczych...11

wniedrzwicydużej Analiza wyników ekonomiczno-finansowych Banku Spółdzielczego w Niedrzwicy Dużej na dzień roku

NOTY OBJAŚNIAJĄCE NOTA NR 1 POLITYKA RACHUNKOWOŚCI FUNDUSZU

Objaśnienia wartości przyjętych w Wieloletniej Prognozie Finansowej na lata Gminy Miasta Radomia.

Informacje związane z adekwatnością kapitałową. Q Securities S.A.

Technikum Nr 2 im. gen. Mieczysława Smorawińskiego w Zespole Szkół Ekonomicznych w Kaliszu

INFORMACJA DODATKOWA do sprawozdania finansowego za 2012 r. Gminnej Biblioteki Publicznej w Cegłowie

WPROWADZENIE DO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO ZA 2012 ROK. 1. Nazwa i siedziba jednostki Spółdzielnia Mieszkaniowa Kopernik ul. Matejki 94/96 w Toruniu

Dobre praktyki w zakresie kształtowania wysokości i składników wynagrodzeń, w przypadku zawierania kontraktów menedżerskich z członkami zarządów

Inwestycje. skutki przeklasyfikowania aktywów do inwestycji aktualizacja wartości vs odpisy umorzeniowe

Komunikat 18/2019: Ile płacy mamy z pracy?

Banki komercyjne utrzymują rezerwę obowiązkową na rachunkach bieżących w NBP albo na specjalnych rachunkach rezerwy obowiązkowej.

System czasowy. Płaca w tym systemie określana jest jako miesięczna

WPŁYWKIMSF 12 NA SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIA FINANSOWE WPŁYW KIMSF 12 NA SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIA FINANSOWE GRUPY KAPITAŁOWEJ STX AUTOSTRADY 1

Prof. nadzw. dr hab. Marcin Jędrzejczyk

Społeczno-ekonomiczne uwarunkowania poprawy wydajności pracy w polskim przemyśle spożywczym na tle krajów Unii Europejskiej

Transkrypt:

Pomiar i sprawozdawczośd kapitału ludzkiego Dr Jurij Renkas Katedra Rachunkowości Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

Co to jest kapitał?

Tabela 1. Kapitał i powiązane z nim kategorie Kategoria Kapitał Praca Wartośd Zysk Należności za pracę Jednostka kapitału Określenie Potencjalna zdolnośd do wykonywania pracy Transfer kapitału z lokalizacji początkowej do obiektów pracy mierzony w jednostkach pracy Matematyczna miara koncentracji kapitału w obiekcie Okresowy, dodatni przyrost kapitału właściciela po ekwiwalentnym rozliczeniu ze wszystkimi kontrahentami jednostki ekonomicznej Bezwzględne prawo do otrzymania równowartości za wykonaną pracę Jednostka pracy

Przyszła wartośd strumienia jednakowych wpływów: t ( 1 r) 1 FV D r

e rt 1 FV D r

Ogólny model przyrostu kapitału jest następujący: C t = C 0 e (p s + m)t p = E(s) = 0,08 [1/год] gdzie, C 0 kapitał początkowy; p stała ekonomiczna potencjalnego wzrostu; s tempo naturalnego, spontanicznego rozpraszania się kapitału; m tempo przyrostu kapitału na skutek wykonywanej pracy. e pt czynnik, który wyznacza naturalny potencjał przyrostu kapitału, co jest istotą Natury; stała ekonomiczna p = 0,08 [1/rok]; e -st czynnik, który wyznacza spontaniczne rozpraszanie się kapitału, czyli działanie termodynamicznej strzałki czasu (druga zasada termodynamiki), t czas kalendarzowy; e mt dopływ kapitału za pośrednictwem pracy co osłabia wpływ termodynamicznej strzałki czasu.

H = H0 e pt

H(k, e, T, p) = K + E + D(T) + Cr

H(k, p) = K

Przyszła wartośd strumienia jednakowych wpływów: e rt 1 FV D r

H(k, p) = K e pt 1 K k 12 p

H(k, e, p) = K + E E e 12 pt e 1 p

H(k, e, T, p) = (K + E) [1 + Q(T)] ln(1 w) Q(T) = 1 - T ln2

H(k, e, T, p) = K + E + D(T) gdzie, D(T) = H(0) Q(T)

Rozmiar kapitału ludzkiego (H(T)) Wiek Rys. 1. Zmiana rozmiaru kapitału ludzkiego pracownika z czasem

Wykorzystując równanie wewnętrznej stopy zwrotu (IRR) można dojść do modelu płacowego spójnego z pomiarem kapitału ludzkiego. W celu uproszczenia zapisów w kolejnych wzorach kapitał ludzki określa się jako H(T). Równanie wewnętrznej stopy zwrotu przedstawia się: H(T) (1+r) = W + H(T+1) gdzie, r wewnętrzna stopa zwrotu, W wynagrodzenie roczne.

Lewa strona równania wskazuje, że kapitał ludzki pracownika H(T) w ciągu roku powinien wzrosnąć o czynnik (1 + r). Z kolei prawa strona wskazuje, że w rozważanym roku pracownik otrzyma wynagrodzenie na poziomie W, a jego indywidualny kapitał ludzki wzrośnie do rozmiaru H(T+1). Na podstawie powyższego równania możemy wyprowadzić formułę określającą roczne wynagrodzenie (W): W = H(T) r H(0) [Q(T+1) Q(T)] czyli, W = H(T) r ΔD(T)

W = u H(T)

W = u H(T) = p H(T) + m H(T) gdzie, p 8-procentowa stała ekonomiczna, m procent premii.

W = p H(T)

Tabela 2. Minimalna płaca na Ukrainie oraz w USA obliczona z uwzględnieniem stałej ekonomicznej potencjalnego wzrostu (2015 rok) Obliczanie wartości kapitału ludzkiego і płacy minimalnej USA Ukraina Miesięczne koszty utrzymania (k) 475,0 $ 1 218,0 UAH Lata kapitalizacji 17 lat 18 lat Wartośd kapitału ludzkiego (H(T,p) = K) 206 354,0 $ 547 373,0 UAH Wynagrodzenie roczne (W = H(T,p) 0,08) 16 598,0 $ 43 790,0 UAH Wynagrodzenie miesięczne (W/12) 1 376,0 $ 3 649,0 UAH Wynagrodzenie godzinne (W/12/176) 7,8 $ 20,7 UAH Ustawowe wynagrodzenie godzinne 7,7 $ 8,3 UAH Procent zgodności 99% 40% Rozliczenia dochodów w rodzinie Rodzina (2 dorosłych + 2 dzieci) 2+2 2+2 Dochód (2 dorosłych) 2 752,0 $ 7 298,0 UAH Składki emerytalne 20% 550,4 $ 1 459,6 UAH Ubezpieczenie zdrowotne 10% 275,2 $ 729,8 UAH Ogólna kwota pozostająca w rodzinie 1926,4 $ 5 108,6 UAH Kwota na osobę 481,6 $ 1 277,2 UAH Rozliczenie funduszu emerytalnego Fundusz emerytalny na osobę zgromadzony do 65 roku 349 544,6 $ 891 352,9 UAH życia przy stopie kapitalizacji 3% Kwota miesięcznej emerytury przy rozliczeniu na 20 lat 1 456,4 $ 3 714,0 UAH

Kapitał z kontynuacji kształcenia

Przykład: Za pomocą powyższych modeli ustalimy rozmiar wynagrodzenia dla osoby kończącej pracę zawodową w wieku 70 lat. Modelowa osoba posiada sześcioletnie wykształcenie medyczne oraz 46 letnie doświadczenie z pracy w zawodzie. Jak wiadomo zawód medyczny wymaga ciągłego kształcenia się w trakcie pracy. Dlatego wartość kapitału ludzkiego takiej osoby dodatkowo powiększa się o wartość kapitału z kontynuacji kształcenia (U).

Tabela 3. Ustlanie maksymalnego wynagrodzenia w gospodarce Wielkości ekonomiczne Kapitał z kosztów utrzymania (E) Kapitał z edukacji (E) Kapitał z doświadczenia (D(T)) Obliczenia 24 (1 0, 08) 1 K 1218 12 975833, 7 0,08 6 (1 0, 08) 1 Е 4000 10 293437, 2 0,08 ln(1 w) ln 0,9 ln2 ln2 D( T) ( K E) (1 T ) 1269 270,9 (1 46 ) 560002, 3 Kapitał z kontynuacji kształcenia (U) 46 (1 0, 08) 1 U 3088, 6 1292334, 0 0,08 Ogólna wartośd kapitału ludzkiego (H(T)) 3 121 607,2 Wynagrodzenie roczne (W = H(T) 0,08) 249 728,6 Wynagrodzenie miesięczne (W/12) 20 810,7

Pomiar kapitału kreatywności

W związku z identyfikacją kapitału kreatywności model kapitału ludzkiego uzupewnia się o składnik R: H(T) = K + E+ D(T) + R gdzie, K kapitał z kosztów utrzymania, E kapitał z edukacji, D(T) kapitał z doświadczenia, R kapitał kreatywności.

Przykład: Pomiar kapitału kreatywności przedstawimy na przykładzie inżyniera projektującego i budującego mosty. Jego roczny zarobek wynosi 240 tys. zł. Legitymuje się on wyższym wykształceniem i 40-letnim doświadczeniem pracy w branży. Zarobek modelowego inżyniera jest tak wysoki, bo uzasadniają go jego dotychczasowe osiągnięcia zawodowe.

Tabela 4. Dane do ustalenia wartości trzech podstawowych składników indywidualnego kapitału ludzkiego modelowego inżyniera. Wiek Staż pracy 64 lat 40 lat Współczynnik uczenia 0,1 Wykształcenie Roczne koszty utrzymania Roczne koszty edukacji Kapitał z kosztów utrzymania (K) Kapitał z edukacji (E) Kapitał z doświadczenia (D(T)) Wartośd kapitału ludzkiego (H(T)) Roczne koszty pracy (W) Miesięczne koszty pracy (W/12) Roczne rzeczywiste wynagrodzenie Wyższe (5 lat) 10 320 zł (860 zł/m.) 4000 zł 751 975 zł (24 lata kapitalizacji) 295 320 zł (5 lat kapitalizacji) 450 337 zł 1 497 632 zł 119 810 zł 9 985 zł 240 000 zł

Wynagrodzenie inżyniera określa formuła: W I = W P + W R = [p H(T,t)] + [z R] gdzie: W I łączne wynagrodzenie; W P wynagrodzenie uwzględniające kapitał z kosztów utrzymania (K), kapitał z edukacji (E) oraz kapitał z doświadczenia D(T); W R wynagrodzenie kapitału kreatywności; z procent opłacenia kapitału kreatywności; R wartośd kapitału kreatywności.

Różnica między wynagrodzeniem faktycznie otrzymywanym przez inżyniera (W I ) a obliczonym zgodnie z wartością kapitału ludzkiego (W P ) stanowi wynagrodzenie kapitału kreatywności (W R ): W R = W I W P Zatem rzeczywiste wynagrodzenie kapitału kreatywności obliczamy w następujący sposób: W R = 240 000 zł 119 810 zł = 120 190 zł

W R = z R = (p + d) R gdzie: z procent opłacenia kapitału kreatywności; p stała ekonomiczna (0,08 *1/rok+); d dodatkowe ryzyko zwiększające poziom opłacenia kapitału kreatywności.

Przekształcając powyższe równanie, możemy wyprowadzid wzór do ustalania wartości kapitału kreatywności (R): R = W R / z = W R / (p + d)

Parametr d ustala się w drodze negocjacji na efektywnym rynku. Do obliczeo przyjmujemy zwiększenie poziomu opłacenia kapitału kreatywności o 0,03 powyżej stałej (0,08 [1/rok]), czyli d = 0,03: R = 120 190 zł / (0,08 + 0,03) = 1 092 636 zł Zatem ogólna wartośd kapitału ludzkiego modelowego inżyniera wynosi: 1 497 632 zł + 1 092 636 zł = 2 590 268 zł

Wynagrodzenie premiowe Funkcja aktywności ekonomicznej (FAE)

Punktem wyjściowym jest przedstawienie procesu produkcji w cenach realizacji jako funkcji kosztów produkcji: P = K (1 + r) (1 + I) gdzie, P wartość wytworzonych produktów w danym roku w cenach realizacji, K koszt wytworzenia produkcji, r zyskowność.

Jeżeli różnicę między ceną realizacji (P) a kosztem wytworzenia produkcji (K) poznaczymy zmienną N (czyli N = P K), to w powyższym równaniu zmienna r prezentuje się jako: r = P/K 1 = N/K Wielkość N/K przedstawia sobą zyskowność kosztów i jest funkcją dwóch zmiennych: rentowności aktywów RОА = N/А i wskaźnika, który wyznacza rotację aktywów w stosunku do kosztów К. Jak wiadomo średnia wielkość RОА znajduje się na poziomie 0,08 [1/rok].

Zmienna I w równaniu oznacza procent zyskowności, który znajduje się na poziomie wyższym od średniego. Kiedy pojawia się procent I oznacza to, że na przedsiębiorstwie istnieje wielkość, nazywana kapitałem intelektualnym. Właśnie wtedy procent zysku przewyższa jego średnią wielkość w tym sektorze i kapitał intelektualny przedsiębiorstwa (KI) można obliczyć za pomocą następnego równania: czyli, N/(A + KI) = 0,08 KI = N/0,08 А = 12,5N А gdzie, А wartość aktywów przedsiębiorstwa (kap. wł. i ob.)

Przyjmując, że rotacja przedstawia się wielkością w = К/А, otrzymujemy: Stąd, r = N/wA, czyli: К = w A r = ROA/w Z kolei nakłady czynników produkcji zawierają: W koszty pracy oraz B pozostałe koszty, przewidziane technologią i procesem zarządzania, z czego otrzymujemy równość: К = W + B

Nakłady materiałów, amortyzację oraz wartość usług, które składają się na wielkość B, odnosimy do aktywów. Tak otrzymujemy wielkość zużycia aktywów w stosunku do kosztów, pomniejszonych o kwotę naliczonych wynagrodzeń. Wtedy B/A = z, czyli B = A z, gdzie z wskaźnik rocznego zużycia aktywów. Zatem, teraz możemy napisać formułę: P = (W + A z) (1 + r) (1 + I) gdzie, A aktywa w cenach historycznych. Po dokonaniu przekształceń matematycznych wartość produkcji przedstawia się jako: P = W [1 + (A/W) z] (1 + r) (1 + I)

Ponieważ koszty pracy W są pochodną kapitału ludzkiego (W = u H, gdzie u procent opłacenia kapitału ludzkiego, а H ogólna wartość kapitału ludzkiego pracownika), to po odpowiednich podstawieniach otrzymujemy następną formułę: P = W [1 + (A/H) (z/u)] (1 + r) (1 + I)

Ponieważ rozmiary wielkości r і I są bardzo małe (bliskie zera), to stosując przybliżone równanie: 1 + x e x, możemy funkcję produkcji wyrazić formułą: P = W e r + I [1 + (A/H) (z/u)] = W Q Q = e r + I [1 + (A/H) (z/u)] gdzie, Q wielkość, wyznaczająca produktywność pracy.

Otrzymany związek funkcjonalny wyraża nieliniową zależność pomiędzy siedmioma zmiennymi, wyznaczającymi produktywność pracy: A z ROA Az ROA Q [1 ]exp[ I] exp[ I] H u w uh w

Na podstawie funkcji produkcji można wprowadzić model produkcji z syntetyczną zmienną zarządzania M. Będzie wyglądał on następująco: A z A M P W e r I 1 W exp H u H gdzie, М syntetyczna zmienna, wyznaczająca poziom zarządzania.

Ponieważ obliczanie zmiennej kapitału ludzkiego H jest utrudnione, w danym przypadku możemy zamienić ją wskaźnikiem płac zasadniczych L (stosuje się formułę: L = p H (przy czym p = 0,08)), z której wyznacza się wielkość H jako funkcję L. Dlatego zmienną kapitału ludzkiego H obliczamy za pomocą sumy płac zasadniczych L (czyli Н = L/р = 12,5L), którą o wiele łatwiej szacować w systemie rachunkowości przedsiębiorstwa.

Przeprowadziwszy odpowiednie podstawienia otrzymujemy następną równość: P = W Q W exp A M H W A M H e W e AMp L

W = u H(T) = p H(T) + m H(T) gdzie, u zmienna faktycznego opłacenia pracy, p 8-procentowa stała ekonomiczna, m procent premii.

Q P W M L ln Q Ap W e P AMp L gdzie, P wytworzone produkty za rok w cenach realizacji, A wartość bilansowa aktywów, M zmienna zarządzania, L ogólna kwota płac zasadniczych, W ogólny fundusz opłacenia pracy (W = L + hl), h procent premii w stosunku do płacy zasadniczej.

Obliczenie poziomu opłacenia pracy w Żytomierskiej fabryce naprawy mechanicznej Dane finansowe 2016 r. Realizowana produkcja (P) Wartośd aktywów (A) Wynagrodzenie stałe (L) Fundusz opłacenia pracy (W) Zmienna zarządzania (M) Produktywnośd pracy (Q) Procent premii (h), % Wynagrodzenie premiowe 64 125 000,0 56 904 000,0 9 552 000,0 11 011 000,0 3,70 5,82 15,27% 1 459 000,0 Budżet na 2017 r. 65 030 000,0 56 936 000,0 9 576 000,0 11 173 540,0 3,70 5,82 16,68% 1 597 540,0

Pomiar produktywności pracy w gospodarce

Z punktu widzenia całej gospodarki paostwa wyprodukowana i realizowana produkcja składa się na ogólną wartośd produktu krajowego brutto (PKB). Stąd w badaniach makroekonomicznych stosowana jest następująca zależnośd: PKBR = W Q gdzie, PKBR realny produkt krajowy brutto; W ogólny fundusz wynagrodzeo w gospodarce; Q wskaźnik produktywności pracy.

302 004,00 395 233,30 530 051,50 538 574,50 635 003,90 748 891,00 861 659,81 932 298,3 355 298,80 464 980,40 623 590,00 633 617,00 747 063,50 881 048,22 1 013 717,42 1 096 821,60 12 492,00 16 212,00 21 672,00 22 872,00 26 868,00 31 596,00 36 300,00 39 180,0 Tabela 5. Obliczenia wskaźnika produktywności pracy Q dla gospodarki Ukrainy PKBR, mln. hrywien Liczba pracowników, tys. osób (1) Lata 2006 r. 2007 r. 2008 r. 2009 r. 2010 r. 2011 r. 2012 r. 2013 r. 544 153,00 20 730,40 720 731,00 20 904,70 950 503,00 20 972,30 914 720,00 20 191,50 1 085 935,00 20 266,00 1 316 600,00 20 324,20 1 408 90 0,00 20 354,30 1 410 60 9,0 20 404,10 Średnie roczne wynagrodzenie na osobę, hrywny (2) Ubezpieczenie społeczne (3) 1,372 (37,2%) 1,372 (37,2%) 1,372 (37,2%) 1,372 (37,2%) 1,372 (37,2%) 1,372 (37,2%) 1,372 (37,2%) 1,372 (37,2%) Ogólna kwota wynagrodzeo w gospodarce W (1 2 3), mln. hrywien Ogólna kwota wynagrodzeo w gospodarce W, skorygowana o procent wynagrodzeo dla sektora budżetowego ( * ) (W 0,85), mln. hrywien Produktywnośd pracy Q = PKBR/W 1,80 1,82 1,79 1,70 1,71 1,76 1,64 1,51

Tabela 6. Porównanie wskaźnika Q dla Ukrainy, Białorusi oraz Federacji Rosyjskiej Kraj 2006 r. 2007 r. 2008 r. 2009 r. 2010 r. 2011 r. 2012 r. 2013 r. Ukraina 1,80 1,82 1,79 1,70 1,71 1,76 1,64 1,51 Białoruś 2,21 2,25 2,35 2,19 2,10 2,44 2,29 2,01 Federacja Rosyjska 3,70 3,07 2,54 2,22 2,05 1,89 1,70 1,54

Tabela 7. Zestawienie wskaźnika Q wybranych państw za lata 2006-2012 Kraj 2006 r. 2007 r. 2008 r. 2009 r. 2010 r. 2011 r. 2012 r. USA 3,46 3,47 3,56 3,50 3,45 3,65 3,62 Japonia 3,07 3,09 3,19 3,43 3,28 3,45 3,33 Wielka Brytania 3,20 3,52 3,44 3,08 3,10 3,22 3,28 Szwajcaria 3,53 3,65 3,75 3,65 3,51 3,50 3,85 Niemcy 3,31 3,38 3,39 3,28 3,17 3,16 3,35 Czechy 1,87 2,20 2,36 2,21 2,13 2,36 2,25 Polska 1,88 1,99 1,85 1,87 1,90 1,94 1,96 Ukraina 1,80 1,82 1,79 1,70 1,71 1,76 1,64 Chiny 1,42 1,51 1,69 1,76 1,77 1,78 1,89

Średnia wartośd kursu przy zastosowaniu parytetu produktywności pracy

Teoretyczne formuły średniej wartości kursu przy zastosowaniu parytetu produktywności pracy PKBR UA = Q UA W UA PKBR USA = Q USA W USA

Teoretyczne formuły średniej wartości kursu przy zastosowaniu parytetu produktywności pracy PKBR UA Q UA W UA = PKBR USA Q USA W USA

Teoretyczne formuły średniej wartości kursu przy zastosowaniu parytetu produktywności pracy PKBR UA Q UA Q USA W UA = W USA PKBR USA

Teoretyczne formuły średniej wartości kursu przy zastosowaniu parytetu produktywności pracy B Z Q PKBR [ hryw.] UA UA UA PKBR [$] UA A B Z Q A A A gdzie, B oznacza średnie koszty pracy przypadające na zatrudnionego.

Teoretyczne formuły średniej wartości kursu przy zastosowaniu parytetu produktywności pracy B Q PKBRZ [ hryw.] UA UA PKBRZ [$] UA A B Q A A gdzie, PKBRZ jest kwotą realnego PKB przypadającą na zatrudnionego.

M. Dobija i M. Jędżejczyk pokazali, że w przypadku, gdy Q A /Q UA = 1, średnia wartośd kursu może byd wprost przybliżana przez iloraz średnich płac w porównywanych paostwach. W takiej sytuacji dwie gospodarki są porównywalne i działa prawo jednej ceny tak w zakresie cen na produkty, jak i płac. Lecz te reguły nie działają w przypadku dysparytetu produktywności pracy, więc dąży się do wypracowania ogólnej formuły obejmującej wszystkie przypadki. W tym celu łączymy dwa poprzednie równania przez eliminację ilorazu B UA /B A

Teoretyczne formuły średniej wartości kursu przy zastosowaniu parytetu produktywności pracy PKBRZ UA Q UA hryw. = ER PKBRZ USA $ Q USA 2 gdzie, PKBRZ realny PKB na pracownika; ER średnia wartośd kursu; Q wskaźnik produktywności pracy.

Teoretyczne formuły średniej wartości kursu przy zastosowaniu parytetu produktywności pracy ER hryw. $ Q UA = Q USA 2 PKBRZ USA PKBRZ UA gdzie, ER średnia wartośd kursu, PKBRZ realny PKB na pracownika, Q wskaźnik produktywności pracy.

Oszacowanie średniej wartości hrywny w stosunku do USD ER 2 1,79 = 3,56 2008 2 95 936,00 45 322,00 = 1,87 hryw. $

Oszacowanie średniej wartości hrywny w stosunku do USD Tabela 8. Szacowanie kursu hrywny w stosunku do dolara (2008 r., 2010 r., 1012 r.) Lata PKBRZ (USA), $ PKBRZ (Ukraina), hryw. Q USA Q UA Kurs hrywny do dolara 2008 r. 95 936,00 45 322,00 3,56 1,79 1,87 2010 r. 101 473,00 53 584,00 3,45 1,71 2,15 2012 r. 108 080,00 69 219,00 3,62 1,64 3,12 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych statystycznych [http://www.conference-board.org/data/economydatabase].

Raport o opłacaniu kapitału ludzkiego pracowników

Tabela 9. Niezbędne dane do obliczania wartości indywidualnego kapitału ludzkiego pracownika Informacje podstawowe Liczba lat Wiek Liczba lat edukacji w zawodzie Liczba lat w momencie ukooczenia studiów w zawodzie Liczba lat pracy zawodowej (doświadczenie)

Tabela 10. Dane wyjściowe dla ustalania ogólnej wartości kapitału ludzkiego i wynagrodzeń pracowników Wskaźnik Kwota Liczba pracowników, w tym: 3 - pracownik I kategorii 1 - pracownik II kategorii 2 Kapitał ludzki ustalony na podstawie kosztów utrzymania (К) 1 270 014,00 Kapitał z edukacji (E) 71 830,00 Kapitał z doświadczenia (D(T)) 312 130,00 Ogólna wartośd kapitału ludzkiego pracowników 1 653 974,00 Kwota naliczonych wynagrodzeo (koszty pracy) w tym: 167 100,00 - premie 30 000,00

Raport o poziomie opłacenia kapitału ludzkiego pracowników przedsiębiorstwa Pozycja Na początek okresu sprawozdawczego Na koniec okresu sprawozdawczego І. Struktura oraz stopa zwrotu z kapitału ludzkiego pracowników 1.1. Kapitał ludzki pracowników przedsiębiorstwa - 1 653 974,00 1.2. Intelektualny kapitał pracowników - 383 960,00 1.3. Kapitał z doświadczenia - 312 130,00 1.4. Normatywne koszty pracy (p.1.1 0,08) - 132 317,92 1.5. Podstawowe wynagrodzenie - 137 100,00 1.6. Kwota różnicy (p.1.5 p.1.4) - 4 782,08 1.7. Procent zgodności (p.1.5/p.1.1 100%) - 8,3 % 1.8. Kwota premii - 30 000,00 1.9. Łączna kwota wynagrodzeo (p.1.5 + p.1.8) - 167 100,00 1.10. Realny poziom opłacenia pracy (p.1.9/p.1.1 100%) - 10,1 % ІІ. Struktura oraz stopa zwrotu z kapitału ludzkiego pracowników І kategorii 2.1. Kapitał ludzki pracowników І kategorii - 748 560,00 2.2. Intelektualny kapitał pracowników І kategorii - 215 900,00............

DOKUMENTY ŹRÓDŁOWE (ustalanie rozmiaru kapitału ludzkiego pracowników oraz ekwiwalentnych wynagrodzeń) ROZPORZĄDZENIA I DECYZJE KIEROWNICTWA DZIAŁ KADR DZIAŁ KSIĘGOWOŚCI Umowy o pracę Karty osobowe pracowników Karty obliczeniowe rozmiaru kapitału ludzkiego pracowników Polityka kształtowania funduszu przemiowego pracowników Ewidencja czasu pracy Lista płac Rejestry i Księgi rachunkowe RAPORT O POZIOMIE OPŁACENIA KAPITAŁU LUDZKIEGO PRACOWNIKÓW PRZEDSIĘBIORSTWA Rys. 2. Schemat powstawania raportu o poziomie opłacenia kapitału ludzkiego pracowników przedsiębiorstwa

Dziękuję za uwagę!