Emerytura. Wyliczanie emerytury. Do kiedy stare emerytury? Zasady wyliczania wysokości emerytury

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Emerytura. Wyliczanie emerytury. Do kiedy stare emerytury? 2014-04-03. Zasady wyliczania wysokości emerytury"

Transkrypt

1 Emerytura Zasady wyliczania wysokości emerytury to suma pieniędzy, którą będzie comiesięcznie otrzymywał ubezpieczony z ZUS w momencie, gdy nabędzie status emeryta. Reforma ubezpieczeń społecznych podzieliła społeczeństwo na trzy grupy Grupa 1 Grupa 2 Grupa 3 Urodzeni przed 1 stycznia 1949 r. Urodzeni po 31 grudnia 1948 r. a przed 1 stycznia 1969 r. Urodzeni po 31 grudnia 1968 r. Wyliczanie emerytury na zasadach zbliżonych do tych panujących przed r. Obowiązkowo pozostają w starym systemie. Mają wybór - pozostają w starym systemie lub przystępują do nowego. Obowiązkowo przystępują do nowego systemu. Do kiedy stare emerytury? Wyliczanie emerytury Mężczyzna urodzony w 1968 r. przechodzi na emeryturę w wieku 67 lat, czyli w 2035 r. Chyba, że opóźni przejście na emeryturę. Na emeryturze będzie żył średnio 20 lat. Więc emeryturę będzie pobierał do 2055 r. A może dożyje setnych urodzin?! Obliczenie emerytury: 1. część socjalna emerytury: 24% * kwota bazowa 2. okres składkowy: liczba lat składkowych * 1,3% * podstawa wymiaru emerytury* kwota bazowa 3. okres nieskładkowy: liczba lat nieskładkowych * 0,7% * podstawa wymiaru emerytury * kwota bazowa Sumujemy ze sobą te składniki i otrzymujemy wysokość emerytury na zasadach zbliżonych do tych panujących przed r. 1

2 Kwota bazowa Wysokość kwoty bazowej od 1999 r. Okres obowiązywania Wysokość kwoty bazowej stanowi 100 % przeciętnego wynagrodzenia, pomniejszonego o potrącone od ubezpieczonych składki na ubezpieczenie społeczne, w kwartale poprzedzającym termin waloryzacji. Od 1 czerwca 1999 r. Od 1 czerwca 2000 r. Od 1 czerwca 2001 r. Od 1 czerwca 2002 r. Od 1 marca 2003 r. Od 1 marca 2004 r. Od 1 marca 2005 r. Od 1 marca 2006 r. Od 1 marca 2007 r. Od 1 marca 2008 r. Od 1 marca 2009 r. Od 1 marca 2010 r. Od 1 marca 2011 r. Od 1 marca 2012 r. Od 1 marca 2013 r. Od 1 marca 2014 r. 1327,44 zł 1540,20 zł 1683,27 zł 1775,89 zł 1862,62 zł 1829,24 zł 1903,03 zł 1977,20 zł 2059,92 zł 2275,37 zł 2578,26 zł 2716,71 zł 2822,66 zł 2974,69 zł 3080,84 zł 3191,93 zł Podstawa wymiaru emerytury Podstawa wymiaru emerytury cd. Podstawę wymiaru emerytury stanowi przeciętna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe lub na ubezpieczenie społeczne. Do podstawy wymiaru przyjmuje się te składniki wynagrodzenia (dochodu, przychodu), od których istniał obowiązek opłacania składek. to przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne z kolejnych 10 lat kalendarzowych, wybranych przez zainteresowanego z ostatnich 19 lat w przypadku zgłoszenia wniosku w 1999 r., a w 2000 r. i w latach następnych z 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok, w którym zgłoszono wniosek o emeryturę lub z 20 najkorzystniejszych lat kalendarzowych, wybranych z całego okresu aktywności zawodowej (podlegania ubezpieczeniu). Mechanizm obliczania podstawy wymiaru świadczeń oblicza się sumę kwot podstaw wymiaru składek i kwot wymienionych wyżej w okresie każdego roku z wybranych przez zainteresowanego lat kalendarzowych, oblicza się stosunek każdej z tych sum kwot do rocznej kwoty przeciętnego wynagrodzenia, ogłoszonej za dany rok kalendarzowy, wyrażając go w procentach, z zaokrągleniem do setnych części procentu, oblicza się średnią arytmetyczną tych procentów, która stanowi indywidualny wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury, mnoży się przez ten wskaźnik kwotę bazową. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru nie może być wyższy niż 250%. 2

3 Średnie roczne Roczne Wskaźnik ROK wynagrodzenie wynagrodzenie wynagrodzenia w gospodarce pracownika , ,00 Okresy składkowe , , , , , , , , , , ,00 72, , ,00 70, , ,00 73, , ,00 67, , , , , , , , , , , , , , ,02 Wskaźnik Średni wskaźnik za lata wynagrodzenia ,37% ,79% ,07% ,58% ,09% ,10% ,21% ,48% ,73% ,98% ,72% to przede wszystkim okresy opłacania składek na ubezpieczenie społeczne, czyli m. in.: okresy służby wojskowej, pobierania zasiłku macierzyńskiego itp. Okresy nieskładkowe to okresy braku aktywności zawodowej, za które nie została opłacona składka na ubezpieczenie społeczne, np. okresy pobierania zasiłku chorobowego, nauki w szkole wyższej, czy urlopu wychowawczego. Okresy uzupełniające okresy prowadzenia gospodarstwa rolnego lub pracy w gospodarstwie rolnym, które uwzględnia się, jeżeli okresy składkowe i nieskładkowe są krótsze od okresu wymaganego do uzyskania świadczenia emerytalnego; okresy uzupełniające uwzględnia się w rozmiarze brakującym do okresu wymaganego do uzyskania świadczenia. Traktuje się je jak okresy składkowe. Okresy pobierania Wyliczanie emerytury to okresy przysługującej z ZUS, renty z tytułu niezdolności do pracy. Okresy te uwzględnia się przy ustalaniu prawa do emerytury w zakresie niezbędnym do jej przyznania dla osoby, która osiągnęła wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla kobiet i 65 dla mężczyzn i utraciła prawo do tej renty. Okres pobierania renty nie jest okresem składkowym ani też okresem nieskładkowym i nie podlega uwzględnieniu przy obliczaniu wysokości emerytury. Obliczenie emerytury: 1. część socjalna emerytury: 24% * kwota bazowa 2. okres składkowy: liczba lat składkowych * 1,3% * podstawa wymiaru emerytury* kwota bazowa 3. okres nieskładkowy: liczba lat nieskładkowych * 0,7% * podstawa wymiaru emerytury * kwota bazowa Sumujemy ze sobą te składniki i otrzymujemy wysokość emerytury na zasadach zbliżonych do tych panujących przed r. 3

4 Wysokość emerytury zależy od: 1. kwoty bazowej, obowiązującej w dacie powstania prawa do świadczenia, 2. wysokości podstawy wymiaru, 3. uwzględnionego okresu składkowego i nieskładkowego Zadanie Pracownik przedsiębiorstwa na koniec grudnia 2012 r. skończył 65 lat życia. Postanowił z dniem 1 stycznia 2013 r. przejść na emeryturę. Deklaruje 42 lata składkowe i 5 lat nieskładkowych. W tabelach poniżej znajdziecie Państwo wysokość jego rocznych zarobków, średnie roczne wynagrodzenie w gospodarce oraz wysokość kwoty bazowej na ostatnie lata. Proszę wyliczyć wysokość emerytury, którą powinien otrzymać pracownik. Kolumna 1.- Rok; Kolumna 2. - Roczne wynagrodze nie pracownika (zł) , , , , , , , , , , , , , , , , , ,11 Zadanie Ta sama osoba postanawia przepracować jeszcze rok dłużej. Postanawia przejść na emeryturę w styczniu 2014 r. W 2013 roku zarobiła 35900,00 zł, natomiast średnie roczne wynagrodzenie w gospodarce w 2013 r. wyniosło 43800,72 zł. Proszę sprawdzić o ile wzrośnie świadczenie emerytalne pracownika. Zadanie Czy opłaca się przesunąć datę przejścia na emeryturę na marzec? W 2013 roku zarobiła 35900,00 zł, natomiast średnie roczne wynagrodzenie w gospodarce w 2013 r. wyniosło 43800,72 zł. Proszę sprawdzić o ile wzrośnie świadczenie emerytalne pracownika. Wskaźniki waloryzacji składek Rok Współczynnik Podstawa ,72% (MP 2006 nr 42, poz. 453) ,68% (MP 2006 nr 42, poz. 453) ,90% (MP 2006 nr 42, poz. 453) ,00% (MP 2006 nr 42, poz. 453) ,63% (MP 2006 nr 42, poz. 453) ,55% (MP 2006 nr 42, poz. 453) ,90% (MP 2007 nr 39, poz. 453) ,85% (MP 2008 nr 44, poz. 388) ,26% (MP 2009 nr 32, poz. 469) ,22% (MP 2010 nr 37, poz. 520) ,98% M.P. z 2011 r. Nr 35, poz ,18% M.P. z 2012 r., poz ,68% M.P r., poz ,20 % ,14 % 4

5 Wielkość emerytury (%) Wielkość emerytury (%) Średni staż pracy przed przejściem na emeryturę (w latach) Wiek przejścia na emeryturę w latach Wyszczególnienie Kobiety 33,4 33,1 33,3 32,9 34,8 34,9 33,0 32,3 Mężczyźni 36,4 36,4 38,7 40,6 38,9 35,5 37,4 36,9 Ogółem 34,3 34,2 35,1 37,4 36,6 35,3 34,9 34,3 Wyszczególnienie Kobiety ,8 56,2 57, ,5 59,5 Mężczyźni 58,4 57,9 59,7 61, ,2 60,1 60,2 Ogółem 56,8 56,6 57, ,3 59,6 59,8 59, Kobiety Mężczyźni Ogółem dr Jacek Rodzinka Instytut Badań i Analiz Finansowych jrodzinka@wsiz.rzeszow.pl Zmiany wysokości emerytury i jej składowych Wyszczególnienie Średnia wysokość emerytury 1256, , , ,3 1596, , ,60 KB 1903, , , , , , ,66 Średni staż pracy przed przejściem na emeryturę 34,3 34,2 35,1 37,4 36,6 35,3 34,9 PWE 2174, , , , , ,64 Śr. wysokość emerytury przyznanej 1426, , , , , ,35 Dynamika Średnia wysokość emerytury - 104,32 102,72 109,27 108,51 106,38 105,02 KB - 103,90 104,18 110,46 113,31 105,37 103,90 Średni staż pracy przed przejściem na emeryturę - 99,71 102,63 106,55 97,86 96,45 98,87 PWE - 104,48 98,33 111,70 122,02 106,68 Śr. wysokość emerytury przyznanej w danym 125 roku - 104,09 101,96 116,22 117,51 103, Wysokość emerytury KB Średni staż pracy PWE Wysokość emerytury w danym Elastyczność wysokości emerytury E = 0,24*KB + 0,013*LS*PWE*KB + 0,007*LN*PWE*KB Kapitał początkowy Wpływ zmian KB Zmiana KB o 1 % powoduje zmianę wysokości emerytury o 1 % Wpływ zmian LS, LN oraz PWE Zmiana LS, LN oraz PWE o 1 % powoduje zmianę wysokości emerytury o ok. 0,5 %. 5

6 Kapitał początkowy Wylicza się go osobom: Jest to suma pieniędzy, którą odprowadził ubezpieczony do ZUS podczas swojej pracy przed 1 stycznia 1999 r. urodzonym po r., które przepracowały przynajmniej sześć miesięcy i jeden dzień przed r., odprowadzały w tym czasie składki na ubezpieczenia społeczne i zdecydowały się na przystąpienie do nowego systemy ubezpieczeń społecznych. Oblicza się go po to, by osoby, które pracowały przed 1 stycznia 1999 r. i odprowadzały w tym czasie składki na ubezpieczenia społeczne nie straciły tych pieniędzy. Kapitał początkowy ma zostać ustalony przez ZUS do końca 2003 r. (pierwotna wersja, teraz do końca 2006 r.). Dla osób spełniających warunki policzona zostanie wartość emerytury, jaką dostałyby, gdyby w momencie wprowadzania reformy ( ) miały w pełni nabyte uprawnienia. Wysokość kapitału początkowego zależy od: Kwota bazowa 1. kwoty bazowej, 2. wysokości podstawy wymiaru, 3. uwzględnionego okresu składkowego i nieskładkowego. w dniu 1 stycznia 1999 r. kwota bazowa wynosiła 1220,89 zł 6

7 Podstawa wymiaru kapitału początkowego Analogicznie Podstawę wymiaru kapitału początkowego stanowić będzie przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne z kolejnych 10 lat kalendarzowych, wybranych z okresu od 1 stycznia 1980 r. do 31 grudnia 1998 r. lub z 20 najkorzystniejszych lat kalendarzowych, wybranych z całego okresu aktywności zawodowej (podlegania ubezpieczeniu), jednakże okres ten musi przypadać przed dniem 1 stycznia 1999 r. Okresy składkowe Okresy nieskładkowe Proces ustalania Współczynnik p? Obliczenie emerytury na 1 stycznia 1999 r. (kwota bazowa w dniu 1 stycznia 1999 r. wynosi 1220,89 zł): 1. część socjalna kapitału początkowego: 24% * kwota bazowa * współczynnik p 2. okres składkowy: liczba lat składkowych * 1,3% * kwota bazowa * podstawa wymiaru emerytury 3. okres nieskładkowy: liczba lat nieskładkowych * 0,7% * kwota bazowa * podstawa wymiaru emerytury Sumujemy ze sobą te składniki i otrzymujemy emeryturę na dzień 1 stycznia 1999 r. Kwotę emerytury mnożymy razy 209 (średnie, dla mężczyzn i kobiet, dalsze trwanie życia po przejściu na emeryturę w miesiącach). Część socjalna emerytury jest taka sama dla wszystkich emerytów (24 % kwoty bazowej). Dla potrzeb obliczenia kapitału początkowego koryguje się ją o współczynnik p. Chodzi o to by ta część socjalna w kapitale początkowym była obliczona sprawiedliwie, czyli zależnie i proporcjonalnie do wieku i stażu pracy ubezpieczonego. p Jak wygląda wzór na współczynnik p? wiek ubezpieczo nego -18 staż ubezpiecze niowy x wiek emerytalny 18 wymagany staż p - współczynnik; nie może być wyższy od 100%, wiek ubezpieczonego - wiek w dniu r., określony w pełnych latach Na kiedy ustala się wartość kapitału początkowego? Wartość kapitału początkowego ustala się w każdym przypadku na dzień 1 stycznia 1999 r. wiek emerytalny dla kobiet i 65 - dla mężczyzn, staż ubezpieczeniowy - udowodniony w dniu r. okres składkowy i nieskładkowy, w pełnych latach, wymagany staż dla kobiet i 25 - dla mężczyzn, 18 - współczynnik wieku, określający rozpoczęcie aktywności zawodowej. Jeżeli ubezpieczony w momencie objęcia ubezpieczeniem po raz pierwszy nie miał ukończonych 18 lat - liczbę 18 zastępuje faktycznym wiekiem (np. 16 lub 17 lat). 7

8 Waloryzacja Zadanie: Kapitał początkowy będzie waloryzowany w terminach i na zasadach przewidzianych dla waloryzacji składek na ubezpieczenie społeczne. Termin ostatecznego obliczenia kapitału początkowego nie ma znaczenia dla ubezpieczonego, ponieważ wartość tego kapitału ustalana jest zawsze na dzień r. i podlega wszystkim waloryzacjom po tej dacie. Pracownik rzeszowskiego przedsiębiorstwa w wieku 43 lat zdecydował się na przystąpienie do nowego systemu emerytalnego. Deklaruje on 22 lata składkowe i 2 nieskładkowe. W tabelach na następnych slajdach przedstawiona została wielkość jego rocznych zarobków w poszczególnych latach oraz średnie roczne wynagrodzenie w gospodarce. Wybierz najkorzystniejszy wariant obliczania wysokości kapitału początkowego oraz podaj jego wielkość. Kwota bazowa wynosi 1220,89 zł. Rok Roczne wynagrodzenie pracownika Roczne wynagrodzenie (zł) Rok Roczne wynagrodzenie (zł) Rok Średnie roczne wynagrodzenie w gospodarce w latach Roczne wynagrodzenie pracownika Wskaźnik wynagrodzenia w danym roku , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,02 Wysokość emerytury Wyliczanie emerytury na nowych zasadach Wysokość nowej emerytury będzie wynikiem podzielenia podstawy jej obliczenia przez tzw. średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wiekowi, w jakim ubezpieczony zdecyduje się przejść na emeryturę. 8

9 Podstawa obliczenia Wysokość nowej emerytury Podstawę obliczenia emerytury utworzy kwota składek zaewidencjonowanych na indywidualnych kontach w ZUS i OFE ubezpieczonego do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługiwać będzie emerytura (czyli suma pieniędzy na indywidualnych kontach w ZUS i OFE). Wysokość świadczenia emerytalnego zależy od wysokości zgromadzonych uprawnień i kapitałów emerytalnych W I filarze (konto w ZUS): W II filarze (rachunek w OFE): Wysokość nowej emerytury cd. Jej wysokość zależy od: Wysokość nowej emerytury = Zgromadzony kapitał emerytalny Liczby miesięcy pobierania świadczenia 1. Jak dużo pieniędzy zgromadzimy na indywidualnych kontach. 2. Jak długo będziemy szacunkowo żyć po przejściu na emeryturę. Wyjaśnienia na kolejnych slajdach. Ad 1. Ad. 2. Wysokość kapitału zgromadzonego na kontach zależy od: 1. Wysokości odprowadzanych kwot na indywidualne konta. 2. Okresu czasu, przez który odprowadzane są składki. 3. Wysokości stopy waloryzacji w ZUS. 4. Wysokości stopy zwrotu OFE. 5. Wysokości opłat pobieranych przez OFE. Czas pobierania świadczenia emerytalnego zależeć będzie od: 1. Wieku, przejścia na emeryturę. 2. Szacunkowej, statystycznie wyliczonej daty śmierci. 9

10 Średnie dalsze trwanie życia Zadanie Średnie dalsze trwanie życia to wielkość statystyczna służąca do ustalenia liczby miesięcy, w których przeciętnie będzie pobierana nowa emerytura. Jeżeli świadczeniobiorca przekroczyłby tę liczbę to i tak nie ma to wpływu na wysokość i zasady waloryzacji pobieranego później świadczenia. Średnie dalsze trwanie życia dla wieku emerytalnego będzie ustalane wspólnie dla mężczyzn i kobiet. Pewna osoba zarabiała przez cały okres swojej pracy zawodowej 3000 zł brutto miesięcznie, składka emerytalna wynosiła 20 %. Osoba ta zaczęła pracę w wieku 24 lata, a zakończyła w wieku 67 lat. Przewidywany wiek śmierci w momencie przejścia na emeryturę wynosi 75 lat. Proszę wyliczyć wysokość nowej emerytury przyjmując, że przez cały czas trwania pracy nie było inflacji, a środki pobierane w ramach składki emerytalnej nie były inwestowane, ani waloryzowane. Rozwiązanie Zadanie Miesięcznie odkłada 3000 x 0,2 = 600 zł 67-24=43 lata 43x12=516 miesięcy Zgromadził 516x600= zł Na emeryturze będzie żył 75-67=8 lat Na emeryturze będzie żył 8 x 12 = 96 miesięcy Emerytura wyniesie /96 Emerytura wyniesie =3225 zł Wykorzystując dane z poprzedniego zadania proszę wyliczyć ile wyniosłaby emerytura gdyby badana osoba zdecydowała się przejść na emeryturę w wieku 68 lat i 69 lat. Zarobki zł brutto miesięcznie, składka emerytalna - 20 %, rozpoczęcie pracy - 24 lata, przewidywany wiek śmierci - 75 lat. Rozwiązanie Rozwiązanie Miesięcznie odkłada Zgromadził Na emeryturze będzie żył Na emeryturze będzie żył 3000 x 0,2 = 600 zł 68-24=44 lata 44x12=528 miesięcy 528x600= zł 75-68=7 lat 7 x 12 = 84 miesiące Miesięcznie odkłada Zgromadził Na emeryturze będzie żył Na emeryturze będzie żył 3000 x 0,2 = 600 zł 69-24=45 lata 45x12=540 miesięcy 540x600= zł 75-69=6 lat 6 x 12 = 72 miesiące Emerytura wyniesie /84 Emerytura wyniesie =3771,43 zł Emerytura wyniesie /72 Emerytura wyniesie =4500 zł 10

11 Wyliczenie poszczególnych wariantów Wiek Wysokość emerytury 3225, , ,00 Wzrost wysokości emerytury w % 115,18 % 116,94% 119,32% Wzrost wysokości emerytury w kwocie 425 zł 546,43 zł 728,57 zł Wiek Wysokość emerytury 1440, , , , , , ,00 Wzrost wysokości emerytury w % 110,12% 110,60% 111,19% 111,89% 112,75% 113,82% Wzrost wysokości emerytury w kwocie 145,70 zł 168,10 zł 196,20 zł 231,80 zł 278,20 zł 340,00 zł Wysokość emerytury w zależności od przewidywanej daty śmierci Wynagrodzenie brutto Wysokość skłądki emerytalnej 0,2 0,2 0,2 0,2 0,2 0,2 0,2 0,2 0,2 Miesięcznie na emeryturę odkłada Wiek rozpoczęcia pracy Wiek zakończenia pracy Lata odkładania Miesiące odkładania Wysokość odłożonego kapitału Przewidywany wiek śmierci Lata życie na emeryturze Miesiące życia na emeryturze Wysokość emerytury 3225, , , , , , , , ,50 Obliczanie wysokości starej i nowej emerytury W poniższej tabeli zestawione są kariery zawodowe trzech mężczyzn. Każdy z nich ukończył 5-cio letnie studia, odbył roczną służbę wojskową oraz legitymuje się 40-to letnim stażem pracy. Dla uproszczenia założona jest stała średnia krajowa przez cały okres ich pracy wynosi 1300,00 PLN. W tabeli zamieszczono średnie zarobki mężczyzn w kolejnych dekadach aktywności zawodowej oraz przybliżoną wysokość przysługującej im emerytury w 65-tym roku życia. wiek Kowalski ,250 Nowak 3,250 3,250 3,250 3,250 Wiśniewski 10,000 10,000 10,000 10,000 Obliczanie wysokości starej emerytury wiek Kowalski ,250 Nowak 3,250 3,250 3,250 3,250 Wiśniewski 10,000 10,000 10,000 10,000 Planowana "stara" emerytura brutto każdy wybrał ostatnie 10 lat każdy ma WWP=250% (3250 PLN : 1300 = 250%; 10,000 : 1300 = 763,2%, a więc 250%, gdyż WWP nie może przekroczyć 250%) 1. część socjalna 1300 * 24% = * 250% * 40 lat * 1,3% = * 250% * 6 lat * 0,7% = Suma = Obliczanie wysokości nowej emerytury wiek Kowalski ,250 Nowak 3,250 3,250 3,250 3,250 Wiśniewski 10,000 10,000 10,000 10,000 Planowana "stara" emerytura brutto Przybliżona wysokość emerytury w "nowym" systemie = 7158 Przyjęte zostały dodatkowe uproszczone założenia: wszyscy uczestnicy są w I i II filarze, inflacja w całym okresie = 0%, wzrost realny płac = 0%, alokacja w otwartym Funduszu Emerytalnym = 95%, realna stopa zwrotu w OFE = 3% rocznie, podane zarobki są nieuskładkowione, mężczyzna 65-cio letni w świetle tablic długości życia będzie żył jeszcze przeciętnie 14 lat, Wiśniewski korzystając z dobrodziejstw limitu składki zaoszczędzone środki (po odliczeniu 40% podatku) lokuje w III filarze w programie o zbliżonej konstrukcji do OFE. 11

2015-12-16. Wyliczanie emerytury na zasadach zbliżonych do tych panujących przed 1.01.1999 r. Emerytura. Do kiedy stare emerytury?

2015-12-16. Wyliczanie emerytury na zasadach zbliżonych do tych panujących przed 1.01.1999 r. Emerytura. Do kiedy stare emerytury? Emerytura Zasady wyliczania wysokości emerytury to suma pieniędzy, którą będzie comiesięcznie otrzymywał ubezpieczony z ZUS w momencie, gdy nabędzie status emeryta. Wyliczanie emerytury na zasadach zbliżonych

Bardziej szczegółowo

Emerytura w powszechnym wieku emerytalnym dla osób urodzonych po 31 grudnia 1948 r.

Emerytura w powszechnym wieku emerytalnym dla osób urodzonych po 31 grudnia 1948 r. dr I. A. Wieleba Emerytura w powszechnym wieku emerytalnym dla osób urodzonych po 31 grudnia 1948 r. Osoby urodzone po dniu 31 grudnia 1948 r. mogą nabyć prawo do emerytury w powszechnym wieku emerytalnym,

Bardziej szczegółowo

Kapitał początkowy po zmianach od 23.09.2011r.

Kapitał początkowy po zmianach od 23.09.2011r. Kapitał początkowy po zmianach od 23.09.2011r. Co to jest kapitał początkowy Kapitał początkowy jest tzw. hipotetyczną emeryturą pomnożoną przez średnie dalsze trwania życia dla wieku 62 lat równe dla

Bardziej szczegółowo

WYTYCZNE W SPRAWIE REALIZACJI PRZEPISÓW USTAWY Z DNIA 5 MARCA 2015 R. O ZMIANIE USTAWY O EMERYTURACH I RENTACH Z FUNDUSZU UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH

WYTYCZNE W SPRAWIE REALIZACJI PRZEPISÓW USTAWY Z DNIA 5 MARCA 2015 R. O ZMIANIE USTAWY O EMERYTURACH I RENTACH Z FUNDUSZU UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH WYTYCZNE W SPRAWIE REALIZACJI PRZEPISÓW USTAWY Z DNIA 5 MARCA 2015 R. O ZMIANIE USTAWY O EMERYTURACH I RENTACH Z FUNDUSZU UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH Do art. 26 ust. 5 i 6 ustawy emerytalnej Do ustawy emerytalnej

Bardziej szczegółowo

Wysokość emerytur dla nauczycieli urodzonych po 31 grudnia 1948 r.

Wysokość emerytur dla nauczycieli urodzonych po 31 grudnia 1948 r. Wysokość emerytur dla nauczycieli urodzonych po 31 grudnia 1948 r. Spis treści Wysokość emerytury nauczycielskiej według dotychczasowych zasad............................................................

Bardziej szczegółowo

Przeliczanie emerytur i rent od kwoty bazowej podwyższonej do 100% przeciętnego wynagrodzenia

Przeliczanie emerytur i rent od kwoty bazowej podwyższonej do 100% przeciętnego wynagrodzenia Przeliczanie emerytur i rent od kwoty bazowej podwyższonej do 100% przeciętnego wynagrodzenia Przepisami art. 194 a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych

Bardziej szczegółowo

Emerytury w nowym systemie emerytalnym dotyczą osób urodzonych po 1 stycznia 1949 roku.

Emerytury w nowym systemie emerytalnym dotyczą osób urodzonych po 1 stycznia 1949 roku. Emerytury w nowym systemie emerytalnym dotyczą osób urodzonych po 1 stycznia 1949 roku. System emerytalny składa się z trzech filarów. Na podstawie podanych niżej kryteriów klasyfikacji nowy system emerytalny

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 11 stycznia 2011 r. MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ PODSEKRETARZ STANU Marek Bucior DUS MJ/10

Warszawa, dnia 11 stycznia 2011 r. MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ PODSEKRETARZ STANU Marek Bucior DUS MJ/10 MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ PODSEKRETARZ STANU Marek Bucior DUS-0210-8-MJ/10 Warszawa, dnia 11 stycznia 2011 r. Pani Irena Wójcicka Podsekretarz Stanu Kancelaria Prezydenta Rzeczypospolitej

Bardziej szczegółowo

SPIS TREŚCI Adres redakcji: Redaktor naczelny Gazety Prawnej: Dyrektor artystyczny Gazety Prawnej: Redakcja: DTP: Biuro Reklamy:

SPIS TREŚCI Adres redakcji: Redaktor naczelny Gazety Prawnej: Dyrektor artystyczny Gazety Prawnej: Redakcja: DTP: Biuro Reklamy: SPIS TREŚCI Zasady ustalania wysokości starej emerytury z ZUS...strona 3 Uwzględnienie wynagrodzenia minimalnego zamiast zerowego...strona 10 Doliczenie okresów składkowych lub nieskładkowych...strona

Bardziej szczegółowo

SYSTEM EMERYTALNY W POLSCE

SYSTEM EMERYTALNY W POLSCE SYSTEM EMERYTALNY W POLSCE 1 stycznia 1999 roku weszła w życie reforma systemu emerytalnego. Od tego momentu w Polsce funkcjonują równolegle dwa systemy emerytalne: stary system emerytalny dla osób urodzonych

Bardziej szczegółowo

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii EMERYTURY Z FUS

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii EMERYTURY Z FUS EMERYTURY Z FUS CO TO JEST EMERYTURA? Art. 67 ust. 1. Konstytucji RP. Obywatel ma prawo do zabezpieczenia społecznego w razie niezdolności do pracy ze względu na chorobę lub inwalidztwo oraz po osiągnięciu

Bardziej szczegółowo

Co to jest kapitał początkowy

Co to jest kapitał początkowy Kapitał początkowy Spis treści Co to jest kapitał początkowy..................................... 3 Dla kogo ustalamy kapitał początkowy............................. 3 Jakie dokumenty powinieneś złożyć................................

Bardziej szczegółowo

dochody budżetu państwa). Osoby urodzone po 1948 r. z chwilą osiągnięcia tego wieku uzyskują prawo do emerytury ustalanej w myśl zreformowanych

dochody budżetu państwa). Osoby urodzone po 1948 r. z chwilą osiągnięcia tego wieku uzyskują prawo do emerytury ustalanej w myśl zreformowanych Przeliczanie emerytur Każdy emeryt ma prawo do przeliczenia swojego świadczenia. Musi spełnić jednak określone warunki. O sytuacjach, w których ZUS obliczy nową wysokość emerytury, mówi Eliza Skowrońska

Bardziej szczegółowo

www.zus.pl ZUS wyjaśnia

www.zus.pl ZUS wyjaśnia Waloryzacja świadczeń emerytalno rentowych od dnia 1 marca 2009 r. W marcu 2009 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych przeprowadza waloryzację świadczeń emerytalno-rentowych. Waloryzacja dokonywana jest z

Bardziej szczegółowo

Symbole emerytury wcześniejszej

Symbole emerytury wcześniejszej Podstawa prawna: ustawa o emeryturach i rentach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity z 2009r., Dz. U. Nr 153, poz. 1227, ze zm.) Ustawa z 11.5.2012r. o zmianie ustawy o emeryturach

Bardziej szczegółowo

Omówienie regulacji wynikających z ustawy obniżającej wiek emerytalny

Omówienie regulacji wynikających z ustawy obniżającej wiek emerytalny Gdańsk, 2 października 2017 r. Omówienie regulacji wynikających z ustawy obniżającej wiek emerytalny Agnieszka Kurczewska-Stanisławowicz Naczelnik Wydziału Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku

Bardziej szczegółowo

Wszystko, czego nie wiesz o emeryturach. Ekspert: Dariusz Noszczak, wicedyrektor, Departament Świadczeń Emerytalno-Rentowych, Centrala ZUS

Wszystko, czego nie wiesz o emeryturach. Ekspert: Dariusz Noszczak, wicedyrektor, Departament Świadczeń Emerytalno-Rentowych, Centrala ZUS Wszystko, czego nie wiesz o emeryturach Ekspert: Dariusz Noszczak, wicedyrektor, Departament Świadczeń Emerytalno-Rentowych, Centrala ZUS 2 Ustalanie wysokości emerytur ze starego systemu Ustalanie wysokości

Bardziej szczegółowo

Waloryzacja i adekwatność świadczeń w krajowych systemach ubezpieczeń społecznych

Waloryzacja i adekwatność świadczeń w krajowych systemach ubezpieczeń społecznych Warszawa, kwiecień 2017 r. Waloryzacja i adekwatność świadczeń w krajowych systemach ubezpieczeń społecznych Mirosław Ćwiak Plan wykładu WALORYZACJA WSTĘP MECHANIZM WALORYZACJI TERMIN WALORYZACJI METODA

Bardziej szczegółowo

WARUNKI NABYCIA PRAWA DO WCZEŚNIEJSZEJ EMERYTURY DLA URODZONYCH PO 31 XII 1948 A PRZED 1 I 1969

WARUNKI NABYCIA PRAWA DO WCZEŚNIEJSZEJ EMERYTURY DLA URODZONYCH PO 31 XII 1948 A PRZED 1 I 1969 WARUNKI NABYCIA PRAWA DO WCZEŚNIEJSZEJ EMERYTURY DLA URODZONYCH PO 31 XII 1948 A PRZED 1 I 1969 Ustawa o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2004 r., Nr 39, poz. 353

Bardziej szczegółowo

Emerytury. po zmianach BIBLIOTEKA

Emerytury. po zmianach BIBLIOTEKA BIBLIOTEKA Emerytury po zmianach 2014 Zasady przechodzenia na emeryturę dokumentacja, rodzaje świadczeń Ustalanie wysokości emerytury Nowe zasady wypłat świadczeń ze środków zgromadzonych w OFE Wypłata

Bardziej szczegółowo

Wcześniejsza emerytura dla 60-letnich mężczyzn i 55- letnich kobiet.

Wcześniejsza emerytura dla 60-letnich mężczyzn i 55- letnich kobiet. Wcześniejsza emerytura dla 60-letnich mężczyzn i 55- letnich kobiet. Pracownicy, którzy nie osiągnęli jeszcze pełnego wieku emerytalnego mogą przejść na wcześniejszą emeryturę kobieta po osiągnięciu 55

Bardziej szczegółowo

U z a s a d n i e n i e

U z a s a d n i e n i e U z a s a d n i e n i e Projekt nowelizacji ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353, Nr 64, poz. 593, Nr 99, poz. 1001,

Bardziej szczegółowo

Świadczenia dla nauczycieli

Świadczenia dla nauczycieli Świadczenia dla nauczycieli Nauczyciele mają kilka możliwości przejścia na wcześniejszą emeryturę. Mogą skorzystać z przepisów ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych lub z Karty

Bardziej szczegółowo

U S T A W A. z dnia. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw 1)

U S T A W A. z dnia. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw 1) Projekt z dnia U S T A W A o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw 1) Art. 1. W ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach

Bardziej szczegółowo

EMERYTURY 2017 z uwzględnieniem zmian od 1 października

EMERYTURY 2017 z uwzględnieniem zmian od 1 października EMERYTURY 2017 z uwzględnieniem zmian od 1 października Prawdziwa historia: Drodzy Czytelnicy, 39,90 brutto Napisz cok@wip.pl 22 518 28 28 www.fabrykawiedzy.com Wstęp Emerytury 2017 1 Emerytury 2017 z

Bardziej szczegółowo

Informacja o wysokości emerytur i rent rolniczych przyznawanych od dnia 1 marca 2018 r.

Informacja o wysokości emerytur i rent rolniczych przyznawanych od dnia 1 marca 2018 r. Informacja o wysokości emerytur i rent rolniczych przyznawanych od dnia 1 marca 2018 r. Zgodnie z komunikatem Prezesa KRUS z dnia 13 lutego 2018 r. w sprawie kwoty emerytury podstawowej (M.P. z 2018 r.

Bardziej szczegółowo

Nauczycielskie świadczenie kompensacyjne. Podstawa prawna: Ustawa z dnia 22.05.2009r Dz. U. Nr 997,poz. 800

Nauczycielskie świadczenie kompensacyjne. Podstawa prawna: Ustawa z dnia 22.05.2009r Dz. U. Nr 997,poz. 800 Nauczycielskie świadczenie kompensacyjne Podstawa prawna: Ustawa z dnia 22.05.2009r Dz. U. Nr 997,poz. 800 Od 1 lipca 2009r.obowiązują przepisy ustawy z dnia 22 maja 2009r. o nauczycielskich świadczeniach

Bardziej szczegółowo

Spełnienie warunków do wcześniejszej emerytury pracowniczej do końca 2008 r. gwarancją przyznania świadczenia

Spełnienie warunków do wcześniejszej emerytury pracowniczej do końca 2008 r. gwarancją przyznania świadczenia Spełnienie warunków do wcześniejszej emerytury pracowniczej do końca 2008 r. gwarancją przyznania świadczenia Komu przysługuje wcześniejsza emerytura pracownicza Wcześniejsza emerytura pracownicza przysługuje

Bardziej szczegółowo

Informacja o wysokości emerytur i rent rolniczych przyznawanych od dnia 1 marca 2018 r.

Informacja o wysokości emerytur i rent rolniczych przyznawanych od dnia 1 marca 2018 r. Informacja o wysokości emerytur i rent rolniczych przyznawanych od dnia 1 marca 2018 r. Zgodnie z komunikatem Prezesa KRUS z dnia 13 lutego 2018 r. w sprawie kwoty emerytury podstawowej (M.P. z 2018 r.

Bardziej szczegółowo

Dz.U Nr 228 poz z dnia 21 listopada 2008 r. o emeryturach kapitałowych. Rozdział 1. Przepisy ogólne

Dz.U Nr 228 poz z dnia 21 listopada 2008 r. o emeryturach kapitałowych. Rozdział 1. Przepisy ogólne Kancelaria Sejmu s. 1/14 Dz.U. 2008 Nr 228 poz. 1507 U S T AWA z dnia 21 listopada 2008 r. Opracowano na podstawie: t.j. Dz. U. z 2014 r. poz. 1097, z 2017 r. poz. 38. o emeryturach kapitałowych Rozdział

Bardziej szczegółowo

MATERIAŁY. uzyskane przez Zarząd. NSZZ PRC w temacie. emerytur - emerytur. pomostowych.

MATERIAŁY. uzyskane przez Zarząd. NSZZ PRC w temacie. emerytur - emerytur. pomostowych. Poznań, dnia 20-05-2013 r. MATERIAŁY uzyskane przez Zarząd NSZZ PRC w temacie emerytur - emerytur pomostowych. Pytania w sprawie emerytur pomostowych i wcześniejszych: 1. Pytanie czy takie warunki uprawniają

Bardziej szczegółowo

o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (druk nr 2272).

o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (druk nr 2272). SEJM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ IV kadencja Druk nr 2692-A DODATKOWE SPRAWOZDANIE KOMISJI POLITYKI SPOŁECZNEJ I RODZINY o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń

Bardziej szczegółowo

Zasady przeliczania świadczeń emerytalno-rentowych

Zasady przeliczania świadczeń emerytalno-rentowych Zasady przeliczania świadczeń emerytalno-rentowych Prezentowany materiał adresowany jest do osób, które mają już ustalone prawo do emerytury lub renty i szukają możliwości ich podwyższenia. Dla ułatwienia

Bardziej szczegółowo

Waloryzacja świadczeń emerytalno-rentowych od 1 marca 2008 r.

Waloryzacja świadczeń emerytalno-rentowych od 1 marca 2008 r. Waloryzacja świadczeń emerytalno-rentowych od 1 marca 2008 r. Od 1 marca 2008 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych dokonuje podwyższenia świadczeń emerytalno-rentowych w ramach ich waloryzacji. Waloryzacji

Bardziej szczegółowo

EMERYTURY 2017 z uwzględnieniem zmian od 1 października

EMERYTURY 2017 z uwzględnieniem zmian od 1 października EMERYTURY 2017 z uwzględnieniem zmian od 1 października Prawdziwa historia: Drodzy Czytelnicy, 39,90 brutto Napisz cok@wip.pl 22 518 28 28 www.fabrykawiedzy.com Wstęp Emerytury 2017 1 Emerytury 2017 z

Bardziej szczegółowo

Wysokość emerytury w świetle uchwały Sądu Najwyższego z dnia 10 września 2009 r. (tzw. emerytura po emeryturze).

Wysokość emerytury w świetle uchwały Sądu Najwyższego z dnia 10 września 2009 r. (tzw. emerytura po emeryturze). Wysokość emerytury w świetle uchwały Sądu Najwyższego z dnia 10 września 2009 r. (tzw. emerytura po emeryturze). W dniu 10 września 2009 r. Sąd Najwyższy w składzie 7 sędziów podjął uchwałę, w której przesądził,

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 17 maja 2018 r. Poz. 926

Warszawa, dnia 17 maja 2018 r. Poz. 926 Warszawa, dnia 17 maja 2018 r. Poz. 926 OBWIESZCZENIE MARSZAŁKA SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ z dnia 13 kwietnia 2018 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o emeryturach kapitałowych 1. Na

Bardziej szczegółowo

EMP. INFORMACJA do wniosku o emeryturę. Co załatwisz tym wnioskiem. Która placówka ZUS rozpatruje Twój wniosek. Jak wycofać wniosek

EMP. INFORMACJA do wniosku o emeryturę. Co załatwisz tym wnioskiem. Która placówka ZUS rozpatruje Twój wniosek. Jak wycofać wniosek INFORMACJA do wniosku o emeryturę Co załatwisz tym wnioskiem 1. Gdy złożysz ten wniosek: rozpatrzymy Twoje uprawnienia do emerytury z ZUS (w tym do okresowej emerytury kapitałowej 1 ) i wydamy decyzję

Bardziej szczegółowo

Podstawa wymiaru zasiłków dla ubezpieczonych niebędących pracownikami

Podstawa wymiaru zasiłków dla ubezpieczonych niebędących pracownikami Podstawa wymiaru zasiłków dla ubezpieczonych niebędących pracownikami Zgłoszenie do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego warunek uzyskania świadczeń Przystąpić do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego

Bardziej szczegółowo

z dnia 22 maja 2009 r. o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych

z dnia 22 maja 2009 r. o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych Kancelaria Sejmu s. 1/6 Dz.U. 2009 Nr 97 poz. 800 U S T AWA z dnia 22 maja 2009 r. o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych Opracowano na podstawie t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 128. Art. 1. Ustawa

Bardziej szczegółowo

USTAWA. z dnia r. o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych

USTAWA. z dnia r. o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych Projekt USTAWA z dnia...2008 r. o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych Rozdział 1 Przepisy ogólne Art. 1. Ustawa określa: 1) warunki nabywania i utraty prawa do nauczycielskich świadczeń kompensacyjnych;

Bardziej szczegółowo

Ubezpieczenie emerytalne. dr Ariel Przybyłowicz

Ubezpieczenie emerytalne. dr Ariel Przybyłowicz Ubezpieczenie emerytalne dr Ariel Przybyłowicz Ryzyko emerytalne Ochrona sytuacji ochrony zarobków z powodu zrealizowania prawa do zaprzestania działalności zarobkowej w związku z biologicznym (naturalnym)

Bardziej szczegółowo

EMERYTURY KAPITAŁOWE WYPŁATY Z II FILARA

EMERYTURY KAPITAŁOWE WYPŁATY Z II FILARA EMERYTURY KAPITAŁOWE WYPŁATY Z II FILARA Emerytury indywidualne, renta rodzinna dla wdów i wdowców, waloryzacja według zysków takie emerytury kapitałowe proponuje rząd. Dlaczego? Dlatego, że taki system

Bardziej szczegółowo

Nowe zasady emerytalne dla policjantów przyjętych od dnia 1 stycznia 2013 roku

Nowe zasady emerytalne dla policjantów przyjętych od dnia 1 stycznia 2013 roku USTAWA z dnia 11 maja 2012 r. o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin, ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego,

Bardziej szczegółowo

Wyliczenie poziomu składek do ZUS, KRUS. Agata Tomczyk

Wyliczenie poziomu składek do ZUS, KRUS. Agata Tomczyk Wyliczenie poziomu składek do ZUS, KRUS. Agata Tomczyk Składki ZUS w zależności od rodzaju umowy i osiąganego dochodu (umowa o pracę, zlecenie, umowa o dzieło). Dla wszystkich ubezpieczonych wysokość składek

Bardziej szczegółowo

Ustawa obniżająca wiek emerytalny

Ustawa obniżająca wiek emerytalny Ustawa obniżająca wiek emerytalny 2 Ustawa obniżająca wiek emerytalny ustawa z dnia 16 listopada 2016 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych

Bardziej szczegółowo

USTAWA z dnia 11 maja 2012 r.

USTAWA z dnia 11 maja 2012 r. Kancelaria Sejmu s. 1/11 USTAWA z dnia 11 maja 2012 r. Opracowano na podstawie Dz. U. z 2012 r. poz. 664. o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin, ustawy o zaopatrzeniu

Bardziej szczegółowo

USTAWA z dnia 16 lipca 2004 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw 1)

USTAWA z dnia 16 lipca 2004 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw 1) Kancelaria Sejmu s. 1/5 USTAWA z dnia 16 lipca 2004 r. Opracowano na podstawie: Dz.U. z 2004 r. Nr 191, poz. 1954. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych

Bardziej szczegółowo

MINISTER PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ

MINISTER PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ MINISTER PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ Warszawa, dnia 10 września 2015 r. DUS-0700.245.2015.AS dot. K7INT34097 Pani Małgorzata Kidawa-Błońska Marszałek Sejmu RP Szanowna Pani Marszałek, W odpowiedzi na przekazaną

Bardziej szczegółowo

Emerytury i renty górnicze w 2005 r.

Emerytury i renty górnicze w 2005 r. ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH DEPARTAMENT STATYSTYKI Emerytury i renty górnicze w 2005 r. Podstawowe dane: Liczba emerytów i rencistów: 307,8 tys. osób Średni wiek emerytów: 60,4 lat Średni wiek osób

Bardziej szczegółowo

Tekst ustawy przekazany do Senatu zgodnie z art. 52 regulaminu Sejmu. USTAWA z dnia 11 maja 2012 r.

Tekst ustawy przekazany do Senatu zgodnie z art. 52 regulaminu Sejmu. USTAWA z dnia 11 maja 2012 r. Tekst ustawy przekazany do Senatu zgodnie z art. 52 regulaminu Sejmu USTAWA z dnia 11 maja 2012 r. o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin, ustawy o zaopatrzeniu

Bardziej szczegółowo

Emerytury i renty osób prowadzących działalność gospodarczą w 2004 r.

Emerytury i renty osób prowadzących działalność gospodarczą w 2004 r. ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH DEPARTAMENT STATYSTYKI Emerytury i renty osób prowadzących w 2004 r. Podstawowe dane: Liczba emerytów i rencistów: 224,2 tys. osób Średni wiek emerytów: 72,3 lat Średni wiek

Bardziej szczegółowo

EMP. INFORMACJA do wniosku o emeryturę. Co załatwisz tym wnioskiem. Która placówka ZUS rozpatruje Twój wniosek. Jak wycofać wniosek

EMP. INFORMACJA do wniosku o emeryturę. Co załatwisz tym wnioskiem. Która placówka ZUS rozpatruje Twój wniosek. Jak wycofać wniosek INFORMACJA do wniosku o emeryturę Co załatwisz tym wnioskiem 1. Gdy złożysz ten wniosek: rozpatrzymy Twoje uprawnienia do emerytury z ZUS (w tym do okresowej emerytury kapitałowej 1 ) i wydamy decyzję

Bardziej szczegółowo

Ustawa. z dnia. r. Rozdział 1a. Emerytura żołnierzy powołanych do zawodowej służby wojskowej po raz pierwszy po dniu 31 grudnia 2012 r.

Ustawa. z dnia. r. Rozdział 1a. Emerytura żołnierzy powołanych do zawodowej służby wojskowej po raz pierwszy po dniu 31 grudnia 2012 r. Projekt 30.03.2012 r. Ustawa z dnia. r. o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin, ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa

Bardziej szczegółowo

USTAWA. z dnia r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw 1)

USTAWA. z dnia r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw 1) Projekt 13 lutego 2012 r. USTAWA z dnia...2012 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw 1) Art. 1. W ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r.

Bardziej szczegółowo

Materiał porównawczy do ustawy z dnia 17 października 2008 r.

Materiał porównawczy do ustawy z dnia 17 października 2008 r. BIURO LEGISLACYJNE/ Materiał porównawczy Materiał porównawczy do ustawy z dnia 17 października 2008 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych

Bardziej szczegółowo

JAKĄ EMERYTKĄ / JAKIM EMERYTEM ZOSTANIESZ?

JAKĄ EMERYTKĄ / JAKIM EMERYTEM ZOSTANIESZ? JAKĄ EMERYTKĄ / JAKIM EMERYTEM ZOSTANIESZ? MATERIAŁ INFORMACYJNY DLA STUDENTÓW I MŁODYCH PRACOWNIKÓW OPRACOWANY PRZEZ IZBĘ GOSPODARCZĄ TOWARZYSTW EMERYTALNYCH, WWW.IGTE.PL POLSKA EMERYTURA 2015 1960 1970

Bardziej szczegółowo

Emerytury: } Część I: Finansowanie. } Część II: Świadczenia

Emerytury: } Część I: Finansowanie. } Część II: Świadczenia Część II świadczenia Emerytury: } Część I: Finansowanie } Część II: Świadczenia Filarowa konstrukcja ubezpieczeń społecznych model klasyczny : I filar - z budżetu państwa II filar ze składki pracodawców

Bardziej szczegółowo

EMERYTURY POMOSTOWE. Ustawa z dnia 19 grudnia 2008r.o emeryturach pomostowych Dz. U. Nr 237, poz. 1656 weszła w życie od dnia 1 stycznia 2009r.

EMERYTURY POMOSTOWE. Ustawa z dnia 19 grudnia 2008r.o emeryturach pomostowych Dz. U. Nr 237, poz. 1656 weszła w życie od dnia 1 stycznia 2009r. EMERYTURY POMOSTOWE EMERYTURY POMOSTOWE Ustawa z dnia 19 grudnia 2008r.o emeryturach pomostowych Dz. U. Nr 237, poz. 1656 weszła w życie od dnia 1 stycznia 2009r. Ustawa o emeryturach pomostowych zawiera

Bardziej szczegółowo

Od 1 stycznia 2010 r. wchodzą w życie przepisy dotyczące obowiązku opłacania składek na Fundusz Emerytur Pomostowych.

Od 1 stycznia 2010 r. wchodzą w życie przepisy dotyczące obowiązku opłacania składek na Fundusz Emerytur Pomostowych. Od 1 stycznia 2010 r. wchodzą w życie przepisy dotyczące obowiązku opłacania składek na Fundusz Emerytur Pomostowych. 1. Obowiązek opłacania składek Zgodnie z art. 35 ust. 1 ustawy o emeryturach pomostowych

Bardziej szczegółowo

Wiek emerytalny od 1 października 2017 r. Sprawdź, co się zmieni i jakie masz uprawnienia

Wiek emerytalny od 1 października 2017 r. Sprawdź, co się zmieni i jakie masz uprawnienia Wiek emerytalny od 1 października 2017 r. Sprawdź, co się zmieni i jakie masz uprawnienia Od 1 października 2017 r. powszechny wiek emerytalny będzie wynosił: t 60 lat dla kobiet, t 65 lat dla mężczyzn.

Bardziej szczegółowo

Emerytury w Polsce i na świecie

Emerytury w Polsce i na świecie Emerytury w Polsce i na świecie 1 60 Emerytura ma zabezpieczyć byt na starość, gdy z powodu wieku nie będziesz już mógł pracować. 2 61 Umowa międzypokoleniowa (solidaryzm) Składki wpłacane teraz przez

Bardziej szczegółowo

Dla kogo nowe emerytury

Dla kogo nowe emerytury Dla kogo nowe emerytury Nowa emerytura przysługuje wszystkim ubezpieczonym, urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r., którzy osiągnęli minimalny wiek emerytalny, wynoszący co najmniej 60 lat dla kobiet i co

Bardziej szczegółowo

Nauczycielskie świadczenia kompensacyjne

Nauczycielskie świadczenia kompensacyjne Nauczycielskie świadczenia kompensacyjne Od dnia 1 lipca 2009 r. obowiązują przepisy ustawy z dnia 22 maja 2009 r. o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych (Dz. U. Nr 97, poz. 800), zwanej dalej

Bardziej szczegółowo

Finanse publiczne II / 1

Finanse publiczne II / 1 Finanse publiczne II / 1 System ubezpieczeń społecznych ze szczególnym uwzględnieniem systemu emerytalnego i oddziaływanie tego systemu na finanse publiczne. Reformy ubezpieczeń społecznych w Polsce i

Bardziej szczegółowo

4.3 Zasady ustalania podstawy wymiaru zasiłku

4.3 Zasady ustalania podstawy wymiaru zasiłku Moduł 4: Świadczenia z tytułu choroby i macierzyństwa cz.1 4.3 Zasady ustalania podstawy wymiaru zasiłku Materiał jest elementem Kursu: Płace, należącego do Akademii Moniki Smulewicz. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Bardziej szczegółowo

Emerytury i renty osób prowadzących działalność gospodarczą w 2006 r.

Emerytury i renty osób prowadzących działalność gospodarczą w 2006 r. ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH DEPARTAMENT STATYSTYKI Emerytury i renty osób prowadzących działalność w 2006 r. Podstawowe dane: Liczba emerytów i rencistów: 216,3 tys. osób Średni wiek emerytów: 71,9

Bardziej szczegółowo

Nauczycielskie świadczenia kompensacyjne

Nauczycielskie świadczenia kompensacyjne Nauczycielskie świadczenia kompensacyjne Od dnia 1 lipca 2009 r. obowiązują przepisy ustawy z dnia 22 maja 2009 r. o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych (Dz. U. Nr 97, poz.800), zwanej dalej

Bardziej szczegółowo

Emerytury i renty kolejowe w 2007 r.

Emerytury i renty kolejowe w 2007 r. ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH DEPARTAMENT STATYSTYKI Emerytury i renty kolejowe w 2007 r. Podstawowe dane: Liczba osób pobierających emerytury i renty z tytułu niezdolności do pracy: 260,5 tys. osób Średni

Bardziej szczegółowo

Emerytury i renty kolejowe w 2004 r.

Emerytury i renty kolejowe w 2004 r. ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH DEPARTAMENT STATYSTYKI Emerytury i renty kolejowe w 2004 r. Podstawowe dane: Liczba osób pobierających emerytury i renty z tytułu niezdolności do pracy: 271,7 tys. osób Średni

Bardziej szczegółowo

Emerytury i renty nauczycieli *) w 2005 r.

Emerytury i renty nauczycieli *) w 2005 r. ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH DEPARTAMENT STATYSTYKI Emerytury i renty nauczycieli *) w 05 r. Podstawowe dane: Liczba osób pobierających emerytury i renty z tytułu niezdolności do pracy: 289,4 tys. osób

Bardziej szczegółowo

Emerytury i renty kolejowe w 2008 r.

Emerytury i renty kolejowe w 2008 r. ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH DEPARTAMENT STATYSTYKI Emerytury i renty kolejowe w 2008 r. Podstawowe dane: Liczba osób pobierających emerytury i renty z tytułu niezdolności do pracy: 258,7 tys. osób Średni

Bardziej szczegółowo

MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ

MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ DEPARTAMENT ANALIZ EKONOMICZNYCH I PROGNOZ ANALIZA ROZLICZNIE SKŁADEK EMERYTALNYCH WPŁACANYCH DO ZUS I OFE ZA OKRES LIPIEC 1999 CZERWIEC WARSZAWA, LISTOPAD r. Analiza

Bardziej szczegółowo

Ustawa z dnia. 2018r. EMERYTURA BEZ PODATKU oraz o zmianie niektórych innych ustaw

Ustawa z dnia. 2018r. EMERYTURA BEZ PODATKU oraz o zmianie niektórych innych ustaw Projekt Ustawa z dnia. 2018r. EMERYTURA BEZ PODATKU oraz o zmianie niektórych innych ustaw W poczuciu sprawiedliwości społecznej, mając na celu poprawę sytuacji finansowej emerytów i rencistów za konieczne

Bardziej szczegółowo

Wprowadzenie. Pojęcie i ewolucja ryzyka starości. Metody zabezpieczenia ryzyka starości w prawie polskim

Wprowadzenie. Pojęcie i ewolucja ryzyka starości. Metody zabezpieczenia ryzyka starości w prawie polskim Wprowadzenie Pojęcie i ewolucja ryzyka starości Metody zabezpieczenia ryzyka starości w prawie polskim Przemiany gospodarczo polityczne, a reformy systemów emerytalnych. Reformy systemów emerytalnych :

Bardziej szczegółowo

Ustalanie prawa do emerytury w każdym z państw członkowskich UE; w tym również w Anglii

Ustalanie prawa do emerytury w każdym z państw członkowskich UE; w tym również w Anglii Ustalanie prawa do emerytury w każdym z państw członkowskich UE; w tym również w Anglii Jeżeli osoby zainteresowane pracowały za granicą w państwach członkowskich Unii Europejskiej, Europejskiego Obszaru

Bardziej szczegółowo

LISTA PŁAC - PRZYKŁADY

LISTA PŁAC - PRZYKŁADY LISTA PŁAC - PRZYKŁADY Spis treści I. Lista płac przykłady... 2 1) Praca w miejscu zamieszkania, przysługuje ulga... 2 2) Praca poza miejscem zamieszkania, przysługuje ulga... 3 3) Praca w miejscu zamieszkania,

Bardziej szczegółowo

USTAWA. z dnia 11 maja 2012 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw 1)

USTAWA. z dnia 11 maja 2012 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw 1) Dz.U.2012.637 z dnia 2012.06.06 USTAWA z dnia 11 maja 2012 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw 1) Art. 1. W ustawie z dnia 17 grudnia

Bardziej szczegółowo

USTAWA z dnia 22 maja 2009 r.

USTAWA z dnia 22 maja 2009 r. Kancelaria Sejmu s. 1/12 USTAWA z dnia 22 maja 2009 r. Opracowano na podstawie: Dz. U. z 2009 o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych 1) r. Nr 97, poz. 800, z 2011 r. Nr 75, poz. 398. Art. 1. Ustawa

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 5 stycznia 2017 r. Poz. 38. z dnia 16 listopada 2016 r.

Warszawa, dnia 5 stycznia 2017 r. Poz. 38. z dnia 16 listopada 2016 r. DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 5 stycznia 2017 r. Poz. 38 USTAWA z dnia 16 listopada 2016 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych

Bardziej szczegółowo

USTAWA o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych Art. 1. Art. 2. Art. 3. Art. 4.

USTAWA o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych Art. 1. Art. 2. Art. 3. Art. 4. USTAWA z dnia 22 maja 2009 r. o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych (Dz. U. z 23 czerwca 2009 r. Nr 97, poz. 800 ze zm., ost. zm. Dz.U. z 2012 r. poz. 637) Art. 1. Ustawa określa: 1) warunki

Bardziej szczegółowo

SPIS TREŚCI. II. Warunki nabywania prawa do emerytury z FUS (emerytury z I filaru) i ustalanie jej wysokości

SPIS TREŚCI. II. Warunki nabywania prawa do emerytury z FUS (emerytury z I filaru) i ustalanie jej wysokości Zasady nabywania prawa do emerytury z I i II filaru przez ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r., będących członkami otwartego funduszu emerytalnego oraz rent rodzinnych po tych ubezpieczonych

Bardziej szczegółowo

Informacja o waloryzacji emerytur i rent rolniczych od dnia 1 marca 2017 r.

Informacja o waloryzacji emerytur i rent rolniczych od dnia 1 marca 2017 r. Informacja o waloryzacji emerytur i rent rolniczych od dnia 1 marca 2017 r. Autor: Agnieszka Szewczyk 24.02.2017 Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego informuje, że od dnia 1 marca 2017 r. kwoty świadczeń

Bardziej szczegółowo

JESTEŚ ZLECENIOBIORCĄ? PRZECZYTAJ!

JESTEŚ ZLECENIOBIORCĄ? PRZECZYTAJ! JESTEŚ ZLECENIOBIORCĄ? JAKO ZLECENIOBIORCA PODLEGASZ OBOWIĄZKOWO UBEZPIECZENIOM SPOŁECZNYM: EMERYTALNEMU, RENTOWYM I WYPADKOWEMU, ORAZ UBEZPIECZENIU ZDROWOTNEMU. UBEZPIECZENIU CHOROBOWEMU PODLEGASZ DOBROWOLNIE,

Bardziej szczegółowo

System emerytalny w Polsce

System emerytalny w Polsce Warszawa, marzec 2017 r. System emerytalny w Polsce Dariusz Noszczak System emerytalny to część systemu ubezpieczeń społecznych System ubezpieczeń społecznych System emerytalny System ubezpieczeń społecznych

Bardziej szczegółowo

Emerytury i renty kolejowe w 2006 r.

Emerytury i renty kolejowe w 2006 r. ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH DEPARTAMENT STATYSTYKI Emerytury i renty kolejowe w 2006 r. Podstawowe dane: Liczba osób pobierających emerytury i renty z tytułu niezdolności do pracy: 262,3 tys. osób Średni

Bardziej szczegółowo

Ustawa z 22 maja 2009 r. o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych (Dz.U. z 2009 r. nr 97, poz. 800)

Ustawa z 22 maja 2009 r. o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych (Dz.U. z 2009 r. nr 97, poz. 800) Ustawa z 22 maja 2009 r. o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych (Dz.U. z 2009 r. nr 97, poz. 800) Dz.U.09.97.800 [+] ustawa z dnia 22 maja 2009 r. o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych

Bardziej szczegółowo

Tekst ustawy przyjęty przez Senat bez poprawek USTAWA. z dnia 16 listopada 2016 r.

Tekst ustawy przyjęty przez Senat bez poprawek USTAWA. z dnia 16 listopada 2016 r. Tekst ustawy przyjęty przez Senat bez poprawek USTAWA z dnia 16 listopada 2016 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw 1) Art. 1. W ustawie

Bardziej szczegółowo

Świadczenia emerytalne

Świadczenia emerytalne Świadczenia emerytalne PRAWO DO EMERYTURY NA DOTYCHCZASOWYCH ZASADACH (STARY SYSTEM SYSTEM ZDEFINIOWANEGO ŚWIADCZENIA) Dotychczasowe zasady zakładały możliwość uzyskania emerytury po spełnieniu warunku

Bardziej szczegółowo

USTAWA. z dnia 22 maja 2009 r.

USTAWA. z dnia 22 maja 2009 r. Kancelaria Sejmu s. 1/16 USTAWA z dnia 22 maja 2009 r. o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych 1) Opracowano na podstawie: Dz. U. z 2009 r. Nr 97, poz. 800, z 2011 r. Nr 75, poz. 398, z 2012 r.

Bardziej szczegółowo

mogą nabyć prawo do emerytury po ukończeniu wieku letniego (w przypadku kobiety) lub 25 letniego (w przypadku mężczyzny) okresu składkowego i

mogą nabyć prawo do emerytury po ukończeniu wieku letniego (w przypadku kobiety) lub 25 letniego (w przypadku mężczyzny) okresu składkowego i Świadczenia emerytalno-rentowe rentowe podlegające koordynacji unijnej w stosunkach polsko-greckich ki Zakład Ubezpieczeń ń Społecznych ł maj 2013 Polskie świadczenia emerytalno-rentowe rentowe objęte

Bardziej szczegółowo

EKP WNIOSEK W SPRAWIE KAPITAŁU POCZĄTKOWEGO

EKP WNIOSEK W SPRAWIE KAPITAŁU POCZĄTKOWEGO WNIOSEK W SPRAWIE KAPITAŁU POCZĄTKOWEGO Instrukcja wypełniania Wypełnij ten wniosek, jeżeli chcesz, abyśmy: ustalili Twój kapitał początkowy, ponownie ustalili Twój kapitał początkowy. Zanim wypełnisz

Bardziej szczegółowo

Biuletyn Informacyjny

Biuletyn Informacyjny Biuletyn Informacyjny Informacje i komunikaty Kwartalnik Zakładu Ubezpieczeń Społecznych nr 1 2 (72 73) 2018 ISSN 1640-5943 Spis treści Informacje i komunikaty... 4 Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego

Bardziej szczegółowo

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii RENTY Z FUS

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii RENTY Z FUS RENTY Z FUS CHRONIONE RYZYKA Niezdolność do pracy (częściowa lub całkowita) Niezdolność do samodzielnej egzystencji Utrata żywiciela ŚWIADCZENIA Renta z tytułu niezdolności do pracy (stała lub okresowa)

Bardziej szczegółowo

Informacja dla osób urodzonych w latach 1949-1953

Informacja dla osób urodzonych w latach 1949-1953 Informacja dla osób urodzonych w latach 1949-1953 (wybrane artykuły z ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z funduszu ubezpieczeń społecznych) Art. 24. 1. Ubezpieczonym urodzonym po dniu

Bardziej szczegółowo

Pobierasz lub będziesz pobierać zasiłek macierzyński? Sprawdź, czy będziesz ubezpieczony

Pobierasz lub będziesz pobierać zasiłek macierzyński? Sprawdź, czy będziesz ubezpieczony Pobierasz lub będziesz pobierać zasiłek macierzyński? Sprawdź, czy będziesz ubezpieczony Kiedy przysługuje Ci zasiłek macierzyński Zasiłek macierzyński przysługuje Ci, gdy urodzisz dziecko lub przyjmiesz

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 14 czerwca 2012 r. Poz. 664 USTAWA. z dnia 11 maja 2012 r.

Warszawa, dnia 14 czerwca 2012 r. Poz. 664 USTAWA. z dnia 11 maja 2012 r. DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 14 czerwca 2012 r. Poz. 664 USTAWA z dnia 11 maja 2012 r. o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin, ustawy

Bardziej szczegółowo

MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ

MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ DEPARTAMENT ANALIZ EKONOMICZNYCH I PROGNOZ ANALIZA ROZLICZENIE SKŁADEK EMERYTALNYCH WPŁACANYCH DO ZUS I OFE ZA OKRES: LIPIEC 1999 MAJ 28 WARSZAWA, LISTOPAD 28 SPIS

Bardziej szczegółowo

Emerytury i renty nauczycieli *) w 2007 r.

Emerytury i renty nauczycieli *) w 2007 r. ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH DEPARTAMENT STATYSTYKI Emerytury i renty nauczycieli *) w 7 r. Podstawowe dane: Liczba osób pobierających emerytury i renty z tytułu niezdolności do pracy: 322,7 tys. osób

Bardziej szczegółowo

katarzyna kalata Jak rozliczać zasiłki macierzyńskie po zmianach od 17 czerwca 2013 r.

katarzyna kalata Jak rozliczać zasiłki macierzyńskie po zmianach od 17 czerwca 2013 r. katarzyna kalata Jak rozliczać zasiłki macierzyńskie po zmianach od 17 czerwca 2013 r. SPIS TREŚCI Prawo do zasiłku macierzyńskiego.... 3 Wymiar zasiłku macierzyńskiego z tytułu urodzenia dziecka w czasie

Bardziej szczegółowo