Pracodawcy o elastycznych formach zatrudnienia, szansach kobiet i mężczyzn na rynku pracy i poszukiwanych kompetencjach i trendach - wyniki badań Jakub Wojnarowski prezentacja na konferencję Czas na kobiety i droga do zarządu z cyklu Superwoman na rynku pracy Warszawa 13 grudnia 2013, Giełda Papierów Wartościowych Kilka słów o badaniu przeprowadzone na zlecenie Konfederacji Lewiatan między 26 listopada a 3 grudnia przez CBOS metoda badawcza telefoniczny wywiad ankieterski (CATI) próba N=250 (wybór przedsiębiorstw z bazy własnej CBOS, z wyłączeniem firm prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą) respondenci to przede wszystkim właściciele firm oraz menadżerowie odpowiedzialni w przedsiębiorstwach za politykę zatrudnienia kilka części badania: znajomość i korzystanie z elastycznych form zatrudnienia opinia o elastycznych formach zatrudnienia wyrównywanie szans kobiet i mężczyzn na rynku pracy kompetencje pracowników i trendy na rynku pracy 1
Znajomość i stosowanie elastycznych form zatrudnienia najważniejsze wyniki dominuje stosowanie umów o pracę na czas określony bądź zastępstwo oraz zatrudnienie na umowę o pracę w niepełnym wymiarze godzin niemal zupełnie nie są stosowane mniej znane przedsiębiorcom rozwiązania - skrócony tydzień pracy, telepraca/praca w domu, weekendowy system pracy i job-sharing w co piątej firmie spośród deklarujących brak przeciwwskazań do stosowania elastycznych form zatrudnienia nie są stosowane żadne z nich w ocenie pracodawców reprezentujących firmy stosujące aktualnie elastyczne formy zatrudnienia, polityka taka jest korzystna zarówno dla firmy, jak i dla pracowników największe korzyści dla firmy to lepsza organizacja pracy, lepsza atmosfera, ograniczenie problemów z absencją i wyższa efektywność korzyści dla pracowników lokowane są przede wszystkim w sferze możliwości pogodzenia obowiązków zawodowych i osobistych Pytanie - jakie znają Państwo elastyczne rozwiązania na rynku pracy? Zatrudnienie na umowę o pracęw niepełnym wymiarze Umowa o pracę na czas określony, umowa na zastępstwo Zatrudnienie na podstawie umowy cywilno-prawnej Ograniczenie wymiaru czasu pracy przez osobę uprawnioną do urlopu wychowawczego Ustalenie indywidualnego rozkładu czasu pracy pracownika mającego obowiązki opiekuńcze wobec rodziny Zadaniowy czas pracy 84,4% 83, 70, 70% 70% 63, 63, 6 5 48,4% 47, 40,4% Job-sharing - dzielenie się stanowiskiem pracy Inne rozwiązanie 2,4% 15, 2
Ale pytanie które z rozwiązań są stosowane u Państwa w firmie? Umowa o pracę na czas określony, umowa na zastępstwo Zatrudnienie na umowę o pracę w niepełnym wymiarze godzin Zatrudnienie na podstawie umowy cywilno-prawnej Ustalenie indywidualnego rozkładu czasu pracy pracownika mającego obowiązki opiekuńcze wobec rodziny Zadaniowy czas pracy Ograniczenie wymiaru czasu pracy przez osobę uprawnioną do urlopu wychowawczego Job-sharing - dzielenie się stanowiskiem pracy Inne rozwiązanie Żadne z tych rozwiązań nie jest aktualnie stosowane w firmie 41, 37, 29, 21,1% 18,4% 13, 12, 11,4% 8, 6, 5, 4, 4, 0,4% 20, Ustalenie indywidualnego rozkładu czasu pracy pracownika mającego obowiązki opiekuńcze wobec rodziny 2 1 1 1 2 1 Ograniczenie wymiaru czasu pracy Korzystanie przez osobę uprawnioną do urlopu z elastycznych form 1 wychowawczego 11% 31% 39% 39% zatrudnienia Zatrudnienie na umowę o pracę jest zróżnicowane 24% w różnych w niepełnym wymiarze godzin 5 39% 31% branżach 1 9% 4% Zatrudnienie na podstawie umowy cywilno-prawnej Umowa o pracę na czas określony, umowa na zastępstwo 1 1 4% 15% 1 15% 1 11% 10% 1 24% 40% 3 3 44% 5 3 35% 3 2 1 3 60% Zadaniowy czas pracy 9% 1 1 2 2 Job-sharing dzielenie się stanowiskiem pracy 9% 9% 4% 15% Branża budownictwo produkcja handel sektor publiczny usługi inne Inne rozwiązanie Żadne z tych rozwiązań nie jest aktualnie stosowane w firmie 11% 1 15% 24% 31% 3 3
Korzystanie z elastycznych form zatrudnienia jest inicjowane przez pracodawców i pracowników Ze wspólnej inicjatywy pracownika i pracodawcy 28, 1 Z inicjatywy pracodawcy Różnie, czasem z inicjatywy pracownika, a czasem z inicjatywy pracodawcy 29, 17,1% Z inicjatywy pracownika 5, 3, Inna odpowiedź N=181 Lub nie jest proponowane wcale.. 2,1% pracodawca nie występuje z taką inicjatywą (nie proponuje tego pracownikom) ani pracownicy ani pracodawca nie występują z taką inicjatywą Inny powód 38, 21, 31,9% 6,4% pracownicy nie występują z taką inicjatywą (nie wnioskują o zmianę warunków zatrudnienia) N=47 4
Kto korzysta z elastycznych form zatrudnienia osoby wychowujące dzieci osoby młode, rozpoczynające karierę zawodową osoby umiejące zadbać o własne interesy osoby łączące pracę zawodową z kształceniem osoby pracujące u więcej niż jednego pracodawcy osoby starsze, w wieku przedemerytalnym osoby niepełnosprawne osoby wykonujące wolne zawody osoby niezbyt chętne do pracy Inne osoby Różne, nie ma reguły, nie wiem 37, 30,4% 28, 23, 22,1% 19, 12, 9,4% 3,9% 9,9% 4,4% 9,4% Jakie korzyści przynoszą elastyczne formy zatrudnienia Możliwość pogodzenia obowiązków zawodowych i osobistych 75,1% Lepsza organizacja pracy w firmie 64,1% Możliwość samodzielnej organizacji pracy Zyskanie większych możliwości podwyższania kwalifikacji 61,9% 51,9% Lepsza atmosfera w firmie Ograniczenie problemów z absencją - zwolnieniami, urlopami 59, 55, Gwarancja stabilności zatrudnienia 50, Większa efektywność pracowników 55, Więcej wolnego czasu Wzrost osobistej przedsiębiorczości Ograniczenie stresu Możliwość zatrudnienia u kilku pracodawców Mniejsze obciążenie pracą Wyższe zarobki Inne 1,1% Brak korzyści 2, 4 42,5% 4 40,9% 35,4% 28, Niższe koszty pracy Wzrost poczucia odpowiedzialności pracownika za wykonywane zadania Lepsze wykorzystanie sprzętu i stanowisk pracy w firmie Większa łatwość rozwiązania umowy z pracownikiem Możliwość zwiększenia wymagań wobec pracownika Inne Brak korzyści 3, 3, 49, 4 44, 38, 29, 8, 7, 5
Ustalenie indywidualnego rozkładu czasu Ustalenie indywidualnego rozkładu czasu 50% pracy 5 pracownika mającego obowiązki 61% pracy pracownika mającego obowiązki 50% opiekuńcze 4 wobec rodziny 7 6 opiekuńcze wobec rodziny 61% Ograniczenie wymiaru czasu pracy przez Ograniczenie osobę uprawnioną wymiaru czasu do do urlopu pracy przez osobę uprawnioną do urlopu 3 3 4 wychowawczego 4 59% wychowawczego 41% Które elastyczne rozwiązania rynku pracy Zatrudnienie na umowę o pracę 4 4 Zatrudnienie na umowę o pracę 6 w 51% niepełnym wymiarze godzin 4 71% w niepełnym wymiarze godzin 61% warto zachować i promować 24% 30% 2 30% 25% 2 2 30% 3 4 55% 19% 1 1 1 1 2 35% 2 1 21% 2 2 1 1 24% 25% Zatrudnienie na podstawie umowy Zatrudnienie na podstawie cywilno-prawnej umowy cywilno-prawnej 2 2 3 29% 4 41% 3 35% Umowa o pracę na czas określony, Umowa o pracę umowa na czas na na określony, zastępstwo umowa na zastępstwo 24% 3 3 3 3 4 3 39% 3 30% 3 34% 29% 31% 35% 31% Zadaniowy Zadaniowy czas czas pracy pracy Zadaniowy czas pracy Job-sharing dzielenie się Job-sharing dzielenie się Job-sharing stanowiskiem stanowiskiem dzielenie się pracy pracy stanowiskiem pracy Inne Inne Inne Żadne Żadne Żadne 11% 14% 9% 1 1 1 1 15% 5% 5% 5% 5% 5% 5% 1% 1% 5% 5% 4% 9% 9% 1 4% Liczba zatrudnionych na umowę o Posiadanie pracę włącznie dzieci z właścicielem Płeć do dzieci 9 osób niepełnoletnie 10-49 mężczyzna dzieci osób dorosłe kobieta 50 nie i posiada więcej osób Wyrównywanie szans kobiet i mężczyzn na rynku pracy Wprowadzenie obowiązkowego podziału urlopu po narodzin dziecka między oboje rodziców 11, 4,4% Krótszy wymiar urlopu macierzyńskiego Przeniesienie na ZUS obowiązku płacenia za zwolnienie kobiet ciężarnych, od pierwszego tygodnia zwolnienia z powodu ciąży 48,0% 8,4% 13, 12, Nie wiem, trudno powiedzieć 1, Inne rozwiązanie Zmiana przepisów prawa pracy w zakresie nawiązywania i rozwiązywania stosunku pracy Zmiana przepisów prawa pracy ułatwiająca pracodawcom rozliczanie czasu pracy 6
Czy w Polsce już istnieje open sky czy jednak wciąż szklany sufit Nie 56, 43, Tak Tak Nie mężczyzna 2 7 kobieta 5 4 34% Wprowadzić parytety dla kobiet w zarządach Jeżeli i radach jednak w firmach publicznych istnieje, i prywatnych to jak z nim walczyć Wprowadzić parytety dla kobiet 2 na listach kandydatów do parlamentu 45% 45% Wprowadzić parytety dotyczące zatrudnienia kobiet w instytucjach administracji publicznej na wszystkich szczeblach 34% 4 Prowadzić kampanie edukacyjne w społeczeństwie w zakresie równouprawnienia kobiet i mężczyzn 7 6 Promować elastyczne formy zatrudnienia w przedsiębiorstwach 3 41% Nie należy podejmować żadnych tego rodzaju działań Należy podjąć inne działania 1% Płeć mężczyzna kobieta 5% 1 7
Kompetencje pracowników i trendy na rynku pracy kompetencje pracowników postrzegane przez pracodawców jako kluczowe w przyszłości wiedza zawodowa, Komunikatywność, umiejętności pracy w zespole są jednocześnie tymi, które relatywnie najczęściej dostrzegają obecnie u swoich pracowników. braki kompetencyjne dotyczą przede wszystkim sfery szeroko rozumianej samodzielności pracowników i umiejętności kreatywnego korzystania z posiadanej wiedzy i umiejętności wiedza zawodowa 8,4% 43, Jak komunikatywność to jest z kompetencjami 3, czego nam 29, 39, brakuje kreatywność, inicjatywa i co nam jest 1 potrzebne umiejętność pracy w zespole otwartość na uczenie się i stały rozwój styczność i zdolność dostosowania się do warunków w firmie odpowiedzialność umiejętności analityczne samodzielność dążenie do osiągania celów/rezultatów umiejętność korzystania z narzędzi informatycznych znajomość języków obcych Inne kompetencje 28, 17, 16, 28, 15, 13, 22,4% 26,4% 12,4% 23, 2, 1 14,4% 15, 20% 4,4% 9, 9, 15, 13, 5, 25, 17, 1, 5, 2, 2,4% 1 4% 44% 40% 54% 59, Które z nich w największym stopniu dostrzega Pan/i u swoich pracowników? A jakich kompetencji najbardziej brakuje Pana/i pracownikom? Jakie kompetencje będą, Pana(i) zdaniem, najważniejsze dla pracowników w przy 8
POWODZENIA! DZIĘKUJĘ 9