Analiza finansowa ekonomicznej kondycji na przykładzie przedsiębiorstwa usługowego działającego w sektorze budowlanym. Financial analysis of economic health - service company operating in the construction sector. K. Kozub Wroclaw University of Economics Omawiana praca odnosi się do indeksu kondycji finansowej PHI Zietlova, którego analiza pozwala na lepsze zarządzanie finansami oraz zachowanie ciągłości finansowej podmiotu. Indeks PHI Zietlova to nowe podejście do pomiaru organizacyjnej kondycji finansowej. Oparty jest o wypłacalność, płynność oraz elastyczność finansową. Indeks można podzielić na piętnaście wskaźników, które dzielą się w następujący sposób: trzy ogólne, cztery natychmiastowe, trzy krótkoterminowe oraz pięć średnioterminowych. Gdy je połączymy powstanie jedno równanie, które ukazuje wartość indeksu kondycji finansowej. W pracy został przeanalizowany jeden podmiot przedsiębiorstwo nie będące organizacją non profit i nie będący instytucją finansową. Słowa kluczowe: indeks kondycji finansowej, wypłacalność, płynność, elastyczność, ciągłość finansowa
This paper deals with the financial condition index PHI Zietlova, whose analysis allows better management and financial continuity of the test subject. Index PHI Zietlova is a new approach to measuring organizational financial condition. This index is based on solvency, liquidity and financial flexibility. Index is divided into fifteen separate indicators as follows: three general, four immediate-term, three shortterm and five medium-term, which then are combined into a single index value equation published financial condition. The paper analyzed the one entity - a company which is neither a non-profit organization or financial institution. Key words: financial health index, solvency, liquidity, flexibility, financial continuity JEL: C52, D53, D57, L26, O16
Badanym podmiotem jest spółka, której podstawowym przedmiotem działalności jest budownictwo ogólne i inżynieria lądowa, wynajem nieruchomości na własny rachunek, zarządzanie nieruchomościami mieszkalnymi i niemieszkalnymi na zlecenie. Tę spółkę wybrałam do analizowania, ponieważ zwracając uwagę na sprawozdania finansowe, a także rachunek zysków i strat można zauważyć pogarszającą się sytuację finansową jednostki. Celem pracy jest obliczenie indeksu PHI Zietlova i wyciągnięcie wniosków dotyczących kondycji spółki. Formuły obliczeniowe, które zostały wykorzystane do obliczenia PHI Zietlova: I. Kategoria ogólna = (1 x Age) + (2 x Size) + (3 x Asset Intensity Index) 1. Natural Logarithm of Age (+) Tu: Wiek (Age) jest liczbą lat istnienia organizacji 2. Natural Logarithm of Size (+) Tu: Rozmiar (Size) = (przychody ogółem + dochody i wsparcie - zrealizowane i niezrealizowane straty na nieruchomości i inwestycji) 3. Asset Instability Index ( ) Asset Instability Index = Σ(y yt)2n Tu: yt = aktywa ogółem za okres t, i jest ustalana w następujący sposób: yt = a + bt Tu: a = dolar przechwytujący, b = nachylenie linii trendu II. Kategoria natychmiastowa = (4 Cash Reserve Sufficiency Ratio) + (5 Modified Cash Ratio) + (6 Target Liquidity Lambda) + (7 Current Liquidity Index) 4. Cash Reserve Sufficiency Ratio (+)
0,75 + (gotówka / koszty - amortyzacja - darowizny) 5. Modified Cash Ratio (+) gotówka / aktywa 6. Target Liquidity Lambda (TLL) (+) (kasa + inwestycje krótkoterminowe + przeciętne przepływy operacyjne) / odchylenie standardowe przepływów pieniężnych 7. Current Liquidity Index (CLI) (+) (kasa + inwestycje krótkoterminowe + przewidywane przepływy operacyjne na przyszły okres) / (zobowiązania krótkoterminowe + część długoterminowa na ten okres) III. Kategoria krótkoterminowa = (8 Operating Cash Flow Ratio) + (9 Asset Ratio) + (10 Administrative Expense Ratio) 8. Operating Cash Flow Ratio (+) przepływy opreacyjne / zobowiązania krótkoterminowe 9. Asset Ratio (+) aktywa obrotowe / wszystkie aktywa 10. Administrative Expense Ratio (+) koszty administracyjne / całkowite koszty IV. Kategoria średnioterminowa = (11 Net Surplus) + (12 Contribution Ratio) + (13 Self-Financing Ratio) + (14 Financial Debt Ratio) + (15 Fundraising Cost Ratio) 11. Net Surplus (+) aktywa netto na koniec roku/ aktywa netto na poczet roku 12. Contribution Ratio (+) up to a point, then ( )
działalność statutowa / całkowite przychody razem ze statutu 13. Self-Financing Ratio (+) 3letnie przepływy operacyjne / 3letnie przepływy inwestycyjne 14. Financial Debt Ratio ( ) dług finansowy / (dług finansowy + aktywa netto) 15. Fundraising Cost Ratio ( ) koszt zadań statutowych / działalność statutowa Finacial health index (φ) oblicza się według wzoru: φ = (0.10 Podwynik kategoria ogólna) + (0.40 Podwynik kategoria natychmiastowa) + (0.30 Podwynik kategoria krótkoterminowa) + (0.20 Podwynik kategoria średnioterminowa) W Tabela 1. zostały zaprezentowane wyniki z obliczeń wskaźników dla analizowanego przedsiębiorstwa za okres od roku 2005 do 2010, wraz z interpretacją poszczególnych wskaźników. Tabela 1. Wyniki wskaźników i interpretacja Wskaźnik Rok Rok Rok Rok Rok Rok Interpretacja 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Cash Reserve -1,60-1,75-6,34-1,32-2,15-1,02 Wskaźnik ten pokazuje zdolność pokrywania kosztów wydatkowych z Sufficienc y Ratio niezagospodarowanymi pieniężnymi. Jak widać środkami spółka przez ostatnie sześć lat posiadała problemy z spłacaniem bieżących
należności. Modified Cash Ratio 0,02 0,01 0,05 0,03 0,02 0,08 Wskaźnik ten pokazuje stosunek gotówki do całości aktywów. Spółka posiada bardzo niewielką ilość gotówki. Target Liquidity Lambda 0,53 2,35 3,70 1,27 2,91 5,36 Wskaźnik określa stosunek gotówki, inwestycji krótkoterminowych i dostępnej linii kredytowej do przeciętnego odchylenia przepływów operacyjnych, wyższy wskaźnik zmniejsza prawdopodobieństwo niewypłacalności. W ostatnim analizowanym roku nastąpiła poprawa. Current Liquidity Index 0,45 0,59 0,96 0,45 0,37 0,49 Wskaźnik mierzy wypłacalność oraz płynność dochodów w stosunku do przyszłych pewnych wydatków. Przedsiębiorstwo utrzymuje ten wskaźnik na dosyć niskim poziomie. OCF Ratio 0,26 0,32 0,19 0,08 0,28 0,29 Wskaźnik mierzy zdolność pokrywania zobowiązań z normalnych operacyjnych. przepływów Przedsiębiorstwo utrzymuje pokrycie bieżących
wydatków na niskim, ale dodatnim poziomie. Asset Ratio 0,34 0,60 0,76 0,57 0,72 0,36 Wskaźnik pokazuje strukturę aktywów, większy udział aktywów obrotowych jest pozytywnym zjawiskiem jeśli chodzi o wypłacalność firmy. W firmie utrzymuje sie stała przewaga aktywów trwałych. Administr ative Exspense Ratio 5,74 7,71 6,76 7,53 11,05 2,49 Wskaźnik wydatków na administracje w stosunku do wszystkich kosztów w przedsiębiorstwie. Do końca 2009 roku utrzymywał się ona na wysokim poziomie, jednak w 2010 roku zmalał czyli sytuacja w tym zakresie się polepszyła. Net Surplus 1,07 2,06 0,99 0,88 1,89 1,41 Wskaźnik obrazuje zmianę aktywów netto w ciągu roku co daje najlepszy obraz wartości przedsiębiorstwa. Sytuacja ta jest zmienna i nie widać sukcesywnie polepszającej się sytuacji. Cotributio 0,99 0,99 0,96 0,89 0,95 0,94 Pożądane jest mieć małą kwotę n Ratio składek (dywersyfikacja
przychodów), tutaj wskaźnik w ciągu kilku ostatnich lat jest na tym samym poziomie. Self- Financing Ratio 1,22 0,44 1,18 1,67 1,42 1,34 Wskaźnik pokazuje jaka część przepływów operacyjnych jest przeznaczana na inwestycje. W ciągu ostatnich analizowanych lat co rok firma zmniejsza inwestycje co oznacza jej niekorzystny zastój. Financial Debt Ratio 0,39 0,64 0,61 0,48 0,74 0,76 Wskaźnik służy do badania struktury kapitału, niższy świadczy o lepszej elastyczności firmy. W badanym przedsiębiorstwie sytuacja pogarsza się. Fundraisi ng Cost Ratio 0,93 0,91 0,89 0,94 8,33 0,94 Wskaźnik pokazuje koszty zadań statutowych przypadających na działalność statutową. Tylko w jednym z analizowanych okresów wskaźnik znacząco się wyróżniał. Natychmi -1,03 0,24-3,63 0,01 0,25 4,51 astowy Krótkoter 50,28 68,41 61,47 66,54 97,03 23,31 minowy Średnioter -2,19-4,22-2,57-1,29-17,19-2,61 minowy
Ogólny 2,52 4,35 7,49 7,91 5,79 12,77 PHI 14,49 20,21 17,22 20,50 26,35 9,55 Źródło: opracowanie własne na podst. sprawozdań analizowanego przedsiębiorstwa, praca Johna Zietlowa: A Financial Health Index for Achieving Nonprofit Financial Sustainability W analizowanym przedsiębiorstwie można zauważyć, iż indeks PHI Zietlova jest na niestabilnym poziomie. Indeks z roku na rok przyjmuje różne wartości. W ostatnim z badanych lat indeks zmalał prawie trzykrotnie, co oznacza, że jednostka nie wykazuje zadowalających wyników. Sytuacja jest niestabilna. Przedsiębiorstwo nie może znaleźć idealnego rozwiązania do trwania w korzystnej kondycji. Jednak wahania indeksu mogą oznaczać, że jednostka próbuje nowych rozwiązań i stara się polepszyć sytuację ekonomiczną. Jednostka ma perspektywy na rozwój, jednak trzeba w odpowiedni sposób nią pokierować. W niniejszej pracy udało mi się przeprowadzić w pełnym zakresie analizę kondycji ekonomicznej przedsiębiorstwa. Do przeprowadzenia badania posłużyłam się głównie pracą Johna Zietlowa: A Financial Health Index for Achieving Nonprofit Financial Sustainability. Ten artykuł może doskonale posłużyć dla kadry zarządzającej w przedsiębiorstwach do analizowania finansowej kondycji ekonomicznej. Nie ulega wątpliwości, że polskie przedsiębiorstwa stoją przed poważnymi dylematami związanymi z ciągle rozwijającą się konkurencją oraz w warunkach wciąż zmienianego prawa. Jest to wielka szansa oraz ogromne zagrożenie dla istnienia podmiotu. Badając przedsiębiorstwo można stwierdzić, że przyszła sytuacja ekonomiczna zależy od naszych obecnych decyzji, sposobu finansowania, oraz inwestycji które planujemy. Wniosek, który płynie z
przedstawionej pracy jest następujący: analizując na bieżąco sytuacje finansową jednostki, jesteśmy w stanie sprawnie kontynuować działalność.
Bibliografia: 1. J. Zietlow, A Financial Health Index for Achieving Nonprofit Financial Sustainability (September 26, 2012). Available at SSRN: http://ssrn.com/abstract=2049022 2. A. Mohr, Zarządzanie finansami. Co mówią liczby, Small Business 3. B. Pomykalska, P. Pomykalski, Analiza finansowa przedsiębiorstwa, Warszawa 2007, PWN, 4. D. Appenzeller, Analiza danych gospodarczych - metody i zastosowania, Poznań, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego 2011, 5. E. Radosiński, Wprowadzenie do sprawozdawczości, analizy i informatyki finansowej, Warszawa, Polskie Wydawnictwo Naukowe 2010, 6. E. Duda-Piechaczek, Analiza i planowanie finansowe, Gliwice, Helion 2007, 7. E. Nowak, Analiza sprawozdań finansowych Wyd. 2 zm., Warszawa, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne 2008, 8. G. Michalski, Płynność finansowa w małych i średnich przedsiębiorstwach, Warszawa 2005, PWN, 9. G. Michalski, Podstawy zarządzania finansami przedsiębiorstw, Wrocław 2004, Edukacja 5. 10. J. Simon, Excel- profesjonalna analiza i prezentacja danych, Gliwice, Helion 2006, 11. L. Bednarski, Analiza finansowa w przedsiębiorstwie, Warszawa 1994, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, 12. L. Gąsiorkiewicz, Analiza ekonomiczno-finansowa przedsiębiorstw, Wyd. 2 zm. Warszawa, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej 2011, 13. M. Szymczak (red.), Słownik języka polskiego, Warszawa 1982, PWN,
14. T. Dudycz, Analiza finansowa jako narzędzie zarządzania finansami przedsiębiorstwa, Wrocław, Wydawnictwo Indygo Zahir Media 2011. 15. T. Waśniewski, W. Skoczylas, Teoria i praktyka analizy finansowej w przedsiębiorstwie, Warszawa, Fundacja Rozwoju Rachunkowości w Polsce, 2004.