Nadzór pedagogiczny System Ewaluacji Oświaty RAPORT Z EWALUACJI PROBLEMOWEJ Szkoła Podstawowa im. Tadeusza Kościuszki w Dołholisce Dołholiska Kuratorium Oświaty w Lublinie
Wstęp Prezentowany raport jest rezultatem ewaluacji zewnętrznej przeprowadzonej w szkole przez wizytatorów do spraw ewaluacji. Raport z ewaluacji problemowej dotyczy jednego lub kilku z przedstawionych poniżej wymagań państwa. Ewaluacja zewnętrzna polega na zbieraniu i analizowaniu informacji na temat funkcjonowania szkoły w obszarach wyznaczonych przez wymagania państwa: 1. Szkoła lub placówka realizuje koncepcję pracy ukierunkowaną na rozwój uczniów. 2. Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się. 3. Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej. 4. Uczniowie są aktywni. 5. Respektowane są normy społeczne. 6. Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji. 7. Nauczyciele współpracują w planowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych. 8. Promowana jest wartość edukacji. 9. Rodzice są partnerami szkoły lub placówki. 10. Wykorzystywane są zasoby szkoły lub placówki oraz środowiska lokalnego na rzecz wzajemnego rozwoju. 11. Szkoła lub placówka, organizując procesy edukacyjne, uwzględnia wnioski z analizy wyników sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego, egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych. 12. Zarządzanie szkołą lub placówką służy jej rozwojowi. Ewaluacja ma także na celu ustalenie poziomu spełniania przez szkołę wymagań zawartych w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7.10.2009r. wraz ze zmianami z dnia 10.05.2013r. Szkoła może spełniać te wymagania na pięciu poziomach: Poziom E - oznaczający niski stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Poziom D - oznaczający podstawowy stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Poziom C - oznaczający średni stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Poziom B - oznaczający wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Poziom A - oznaczający bardzo wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Szkoła Podstawowa im. Tadeusza Kościuszki w Dołholisce 2/23
Opis metodologii Badanie zostało zrealizowane w dniach 23-02-2015-25-02-2015 przez zespół wizytatorów ds. ewaluacji, w skład którego weszli: Hanna Ilczuk, Halina Rogowska. Badaniem objęto 9 uczniów (ankieta) i 8 nauczycieli (ankieta i wywiad grupowy). Przeprowadzono wywiad indywidualny z dyrektorem placówki, a także obserwacje 6 lekcji, placówki i analizę dokumentacji. Na podstawie zebranych danych został sporządzony raport, który obejmuje następujące obszary działania szkoły: Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej, Nauczyciele współpracują w planowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych. Wyjaśnienie skrótów dla narzędzi: OZ - Arkusz obserwacji zajęć AD - Kwestionariusz ankiety dla dyrektora/dyrektorki szkoły AN - Kwestionariusz ankiety dla nauczycieli AMS - Kwestionariusz ankiety dla uczniów "Moja szkoła" APW - Kwestionariusz ankiety poewaluacyjnej dla wizytatora ADZ - Kwestionariusz badania "Analiza danych zastanych" WN - Scenariusz wywiadu grupowego z nauczycielami WD - Scenariusz wywiadu z dyrektorem/dyrektorką szkoły WNPO - Scenariusz wywiadu z nauczycielem po obserwacji WNO - Scenariusz wywiadu z zespołem nauczycieli uczących w jednym oddziale Szkoła Podstawowa im. Tadeusza Kościuszki w Dołholisce 3/23
Obraz szkoły Raport, do którego lektury Państwa zapraszamy, jest wynikiem problemowej ewaluacji zewnętrznej przeprowadzonej w Szkole Podstawowej im. Tadeusza Kościuszki w Dołholisce w zakresie dwóch wymagań. Przedstawione w raporcie wyniki badań są aktualnym obrazem pracy szkoły, a wypływające z nich wnioski przyczynią się do rozwoju i podniesienia jakości jej pracy. Wszystkie przedstawione w niniejszym dokumencie tezy i analizy danych znajdują potwierdzenie w wynikach przeprowadzonych badań ewaluacyjnych. Szkoła Podstawowa im. Tadeusza Kościuszki w Dołholisce została założona przez Stowarzyszenie Rozwoju Wsi Dołholiska, Łyniew, Marylin, Polubicze, Ratajewicze "INTEGRACJA". Swoją działalność rozpoczęła w 2012 roku. Przy szkole funkcjonuje również oddział przedszkolny. W bieżącym roku szkolnym 2014/15 do szkoły podstawowej uczęszcza 17 uczniów. Badanie ewaluacyjne wykazało, iż podstawa programowa kształcenia ogólnego dla szkół podstawowych jest realizowana z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów jej realizacji. W szkole monitoruje się i analizuje osiągnięcia każdego ucznia uwzględniając jego możliwości rozwojowe oraz formułuje się i wdraża wnioski z tych analiz. Działania podjęte na podstawie wniosków są ukierunkowane na osiąganie przez uczniów sukcesów edukacyjnych, jednak nie zawsze przedkładają się na podnoszenie kompetencji opisanych w podstawie programowej. Wyniki ze sprawdzianu zewnętrznego nie wykazują tendencji wzrostowej i nie są stabilne. Nauczyciele Szkoły Podstawowej w Dołholisce współpracują ze sobą w planowaniu, realizacji i analizie procesów edukacyjnych, angażują się w pracę stałych zespołów i powoływanych na bieżąco zespołów zadaniowych. Wprowadzanie zmian w zakresie przebiegu procesów edukacyjnych jest wynikiem wspólnych ustaleń podejmowanych w ramach funkcjonowania zespołów nauczycielskich bądź całej rady pedagogicznej. Nauczyciele pomagają sobie wzajemnie w organizowaniu imprez i uroczystości szkolnych, a także w rozwiązywaniu problemów dydaktycznych i wychowawczych, jednak w małym stopniu wspierają się w ewaluacji własnej pracy. Szkoła Podstawowa im. Tadeusza Kościuszki w Dołholisce 4/23
Informacja o placówce Nazwa placówki Patron Typ placówki Miejscowość Ulica Numer 1 Szkoła Podstawowa im. Tadeusza Kościuszki w Dołholisce Tadeusz Kościuszko Szkoła podstawowa Dołholiska Kod pocztowy 21-580 Urząd pocztowy Wisznice Telefon 833781385 Fax Www Regon 06144875300000 Publiczność Kategoria uczniów Charakter Uczniowie, wychow., słuchacze 17 Oddziały 4 Nauczyciele pełnozatrudnieni 2.00 Nauczyciele niepełnozat. (stos.pracy) 9.00 Nauczyciele niepełnozat._(w etatach) 4.00 Średnia liczba uczących się w oddziale 4.25 Liczba uczniów przypadających na jednego pełnozatrudnionego nauczyciela Województwo Powiat Gmina Typ gminy publiczna Dzieci lub młodzież brak specyfiki 8.5 LUBELSKIE bialski Wisznice gmina wiejska Szkoła Podstawowa im. Tadeusza Kościuszki w Dołholisce 5/23
Poziom spełniania wymagań państwa Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej W szkole lub placówce realizuje się podstawę programową uwzględniając osiągnięcia uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego (D) Podstawa programowa jest realizowana z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów jej realizacji (D) W szkole lub placówce monitoruje się i analizuje osiągnięcia każdego ucznia, uwzględniając jego możliwości rozwojowe, formułuje się i wdraża wnioski z tych analiz (D) Wdrożone wnioski z monitorowania i analizowania osiągnięć uczniów przyczyniają się do wzrostu efektów uczenia się i osiągania różnorodnych sukcesów edukacyjnych uczniów. Wyniki analizy osiągnięć uczniów, w tym uczniów, którzy ukończyli dany etap edukacyjny, potwierdzają skuteczność podejmowanych działań dydaktyczno-wychowawczych (B) C Uczniowie odnoszą sukcesy na wyższym etapie kształcenia lub na rynku pracy (B) Nauczyciele współpracują w planowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych Nauczyciele, w tym pracujący w jednym oddziale, współpracują ze sobą w organizowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych (D) Wprowadzanie zmian dotyczących przebiegu procesów edukacyjnych (planowanie, organizacja, realizacja, analiza i doskonalenie) następuje w wyniku ustaleń między nauczycielami (D) C Nauczyciele wspólnie rozwiązują problemy, doskonalą metody i formy współpracy (B) Nauczyciele pomagają sobie nawzajem w ewaluacji i doskonaleniu własnej pracy (B) Szkoła Podstawowa im. Tadeusza Kościuszki w Dołholisce 6/23
Wnioski 1. Nauczyciele przeprowadzają diagnozę wstępną na początku etapu edukacyjnego, a jej wyniki wykorzystują w organizowaniu i realizacji procesów edukacyjnych oraz w tworzeniu oferty zajęć dodatkowych, odpowiadających potrzebom uczniów. 2. Nauczyciele wykorzystują wyniki monitorowania osiągnięć uczniów do modyfikowania zakresu wprowadzanego materiału i stosowanych metod nauczania, ale nie przekłada się to na wzrost wyników sprawdzianu zewnętrznego. 3. Nauczyciele współdziałają ze sobą w zakresie planowania i realizacji procesów edukacyjnych, wspólnie ustalają zmiany i rozwiązują pojawiające się problemy, co wpływa na budowanie współodpowiedzialności za efekty pracy dydaktycznej i wychowawczej. 4. Brak wzajemnej pomocy nauczycieli w zakresie zbierania informacji o przebiegu i wynikach ich własnej pracy utrudnia im planowanie własnego rozwoju i nie sprzyja podnoszeniu efektywności kształcenia. Szkoła Podstawowa im. Tadeusza Kościuszki w Dołholisce 7/23
Wyniki ewaluacji Wymaganie: Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej Stan oczekiwany: Zmiany w zewnętrznym świecie powodują konieczność właściwego przygotowania uczniów do nowej rzeczywistości, dlatego dla sukcesu indywidualnego i społecznego uczniowie i uczennice powinni nabywać kompetencje określone w podstawie programowej. Stopień, w jakim są one nabywane, zależy od skuteczności monitorowania tego procesu oraz wykorzystania informacji o osiągnięciach z poprzedniego etapu edukacyjnego. Poziom spełnienia wymagania: C Wyniki przeprowadzonej ewaluacji dla wymagania: W szkole prowadzona jest diagnoza osiągnięć uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego. Dzięki diagnozie, nauczyciele uzyskują wiedzę o poziomie umiejętności uczniów i wykorzystują ją do planowania pracy z konkretnym wychowankiem. Wnioski z diagnozy pomagają nauczycielom zaplanować zajęcia edukacyjne z uwzględnieniem możliwości i potrzeb uczniów. Procesy edukacyjne realizowane w szkole są spójne z zalecanymi warunkami i sposobami realizacji podstawy programowej. Jednak umiejętności myślenia matematycznegoi posługiwania się technologiami informacyjno komunikacyjnymi są kształtowane i rozwijane na nielicznych zajęciach. Nauczyciele w różnorodny sposób monitorują nabywanie wiadomości i umiejętności przez każdego ucznia, z uwzględnieniem jego możliwości rozwojowych, a wnioski z analizy osiągnięć są wykorzystywane do doskonalenia pracy z dziećmi. Działania podjęte na podstawie tych wniosków są ukierunkowane na osiąganie przez uczniów sukcesów edukacyjnych, jednak nie zawsze przedkładają się na podnoszenie kompetencji opisanych w podstawie programowej, gdyż wyniki ze sprawdzianu zewnętrznego nie wykazują tendencji wzrostowej i nie są stabilne. Szkoła spełnia wymaganie na poziomie średnim. Szkoła Podstawowa im. Tadeusza Kościuszki w Dołholisce 8/23
Obszar badania: W szkole lub placówce realizuje się podstawę programową uwzględniając osiągnięcia uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego Szkoła diagnozuje osiągnięcia uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego i uwzględnia wyniki tej diagnozy podczas planowania pracy oraz realizacji podstawy programowej. Zdaniem dyrektora szkoły, nauczyciele prowadzą diagnozy wstępne na początku roku szkolnego. Diagnozują uczniów testem, sprawdzianem, na " wstępie", formułują indywidualne wnioski, mocne i słabe strony dla każdego ucznia. Nauczyciele przedmiotów doskonalą słabiej opanowane umiejętności w danym roku szkolnym. Ponadto nauczyciele uczący w danej klasie formułują wnioski " ogólne" do pracy dla danej klasy. Na koniec półrocza, roku szkolnego przeprowadzają kolejną diagnozę oceniając i sprawdzając stopień przyrostu wiedzy i umiejętności każdego z uczniów w badanym okresie. Rodzice są zapoznawani z wynikami całorocznej diagnozy.według dyrektora nauczyciele mają możliwość modyfikacji programów nauczania i dostosowania go do możliwości oraz potrzeb dzieci, wykorzystują ciekawe metody pracy i środki dydaktyczne,ćwiczą z uczniami umiejętności gorzej przez nich opanowane (tab.1). Typ pytania: Pytanie otwarte Treść pytania: Jak w programach nauczania uwzględnia się nabytą podczas diagnozy wstępnej wiedzę? [WD] (9895) Tab.1 Numer Analiza 1 Nauczyciele mają możliwość modyfikacji dostosowania danego programu do możliwości oraz potrzeb dzieci wynikającej z diagnozy wstępnej. Na podstawie uzyskanej diagnozy wstępnej nauczyciel każdego przedmiotu modyfikuje program,zwiększając lub zmniejszając- ilość godzin dodatkowych wynikających z programu dla doskonalenia danych treści programowych. W zależności od diagnozy, jeżeli treści zostały opanowane nauczyciel przeznacza godziny dodatkowe "społeczne" dla doskonalenia danych treści programowych.doskonalące słabe strony uczniów, jako godziny wyrównawcze, a rozwijające zainteresowania, jako koła zainteresowań. Szkoła Podstawowa im. Tadeusza Kościuszki w Dołholisce 9/23
Obszar badania: Podstawa programowa jest realizowana z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów jej realizacji Nauczyciele realizują podstawę programową wykorzystując zalecane warunki i sposoby jej realizacji. Jednak umiejętności myślenia matematycznego i posługiwania się technologiami informacyjno-komunikacyjnymi są kształtowane i rozwijane na nielicznych zajęciach. Informacje pozyskane od nauczycieli oraz podczas obserwacji zajęć świadczą, że nauczyciele umożliwiają uczniom kształtowanie kompetencji kluczowych, określonych w ogólnej części podstawy programowej kształcenia ogólnego. Z deklaracji większości nauczycieli wynika, że na zajęciach umożliwiają uczniom kształtowanie kompetencji czytania i odkrywania zainteresowań, myślenia naukowego,komunikowania się w języku ojczystym. Rzadziej nauczyciele kształtują u uczniów umiejętność posługiwania się nowoczesnymi technologiami informacyjno-komunikacyjnymi oraz myślenia matematycznego (wyk.1j, 2j).Informacje pozyskane od nauczycieli oraz z obserwacji zajęć pozwalają stwierdzić, że uwzględnianie w procesie lekcyjnym zalecanych warunków i sposobów realizacji podstawy programowej dla danego przedmiotu nauczania, w badanej szkole m. in. polega na umożliwianiu uczniom wykorzystywanie zdobytej wiedzy w praktyce i mediów edukacyjnych. Ponadto nauczyciele dbają o infrastrukturę uczenia się i zapewnienie bezpieczeństwa dzieciom. Podczas obserwacji zajęć można było dostrzec, że nauczyciele uwzględniają zalecane warunki i sposoby realizacji podstawy programowej. W edukacji wczesnoszkolnej sale lekcyjne składają się z dwóch części: edukacyjnej (wyposażonej w tablicę, stoliki ) i rekreacyjnej. W klasie znajduje się wiele pomocy dydaktycznych: liczmany, sprzęt audiowizualny, gry i zabawki dydaktyczne, kąciki tematyczne. Dziecko ma możliwość pozostawienia w szkole części swoich podręczników i przyborów szkolnych.uczniowie podczas obserwacji zajęć mieli dostęp do różnych źródeł informacji oraz możliwość prezentowania różnych punktów widzenia. Pracowali w grupach o zbliżonym poziomie zaawansowania językowego, korzystali z pomocy wizualnych, odtwarzacza płyt CD.Brali czynny udział w zdobywaniu wiedzy matematycznej. Umiejętnie wykonywali działania pamięciowe, korzystali ze słownika frazeologicznego. Szkoła Podstawowa im. Tadeusza Kościuszki w Dołholisce 10/23
Wykres 1j Wykres 2j Obszar badania: W szkole lub placówce monitoruje się i analizuje osiągnięcia każdego ucznia, uwzględniając jego możliwości rozwojowe, formułuje się i wdraża wnioski z tych analiz Monitorowanie i diagnozowanie osiągnięć uczniów jest powszechne. Nauczyciele wykorzystują wnioski z analizy osiągnięć uczniów do doskonalenia pracy dydaktycznej. Z informacji pozyskanych od nauczycieli oraz obserwacji zajęć wynika, że w szkole w różnorodny sposób monitoruje się nabywanie wiadomości i umiejętności przez każdego ucznia, z uwzględnieniem jego możliwości rozwojowych. Nauczyciele sprawdzają, w jaki sposób uczniowie wykonują zadania,czy właściwie zrozumieli omawiane kwestie, zadają pytania, stosują ocenianie bieżące (wyk.1w).wnioski z analizy osiągnięć są wykorzystywane do doskonalenia pracy z uczniami. Najczęściej wykorzystuje się je m.in. do: modyfikowania zakresu wprowadzonego materiału i metod pracy; indywidualizacji nauczania; zwiększenia intensywności konsultacji z rodzicami uczniów; zwiększenie ilości zagadnień sprawiających uczniom trudności; prowadzenie zajęć dodatkowych- wyrównawczych; rozwijania zainteresowań uczniów. Z obserwacji zajęć wynika, że nauczyciele zwracają uwagę na elementy odpowiedzi lub działania ucznia, które były nieprawidłowe i monitorują nabywanie wiedzy i umiejętności przez każdego ucznia podczas lekcji. Szkoła Podstawowa im. Tadeusza Kościuszki w Dołholisce 11/23
Wykres 1w Szkoła Podstawowa im. Tadeusza Kościuszki w Dołholisce 12/23
Typ pytania: Pytanie wielokrotnego wyboru Treść pytania: W jaki sposób nauczyciel monitoruje nabywanie wiedzy i umiejętności przez każdego ucznia podczas lekcji? Proszę zaznaczyć wszystkie zachowania nauczyciela, które wystąpiły na tej lekcji. [OZ] (6884) Ogólna liczba respondentów biorących udział w badaniu: 6 Tab.1 Numer odpowiedzi Treść odpowiedzi Częstość Procent 1 sprawdza, czy uczniowie właściwie zrozumieli 6 / 0 100 / 0 2 sprawdza, w jaki sposób uczniowie wykonują zadania 5 / 1 83.3 / 16.7 3 zadaje pytania 6 / 0 100 / 0 4 prosi uczniów o podsumowanie 4 / 2 66.7 / 33.3 5 wykorzystuje techniki badawcze 1 / 5 16.7 / 83.3 6 pyta uczniów, co sądzą o jego sposobie przekazywania wiedzy 0 / 6 0 / 100 7 stwarza uczniom możliwość zadania pytania 4 / 2 66.7 / 33.3 8 inne, jakie? 0 / 6 0 / 100 Obszar badania: Wdrożone wnioski z monitorowania i analizowania osiągnięć uczniów przyczyniają się do wzrostu efektów uczenia się i osiągania różnorodnych sukcesów edukacyjnych uczniów. Wyniki analizy osiągnięć uczniów, w tym uczniów, którzy ukończyli dany etap edukacyjny, potwierdzają skuteczność podejmowanych działań dydaktyczno-wychowawczych Szkoła wdraża wnioski wynikające z monitorowania i analizowania osiągnięć uczniów. Działania podjęte na podstawie tych wniosków są ukierunkowane na osiąganie przez uczniów sukcesów edukacyjnych, jednak nie zawsze przekładają się na podnoszenie kompetencji opisanych w podstawie programowej (tj.wyniki ze sprawdzianu zewnętrznego w ostatnich 3 latach nie są stabilne). Uczniowie biorący udział w badaniu ankietowym dostrzegają swoje sukcesy i są zadowoleni ze swoich osiągnięć, m.in. z wyników w nauce, dobrych ocen, osiągnięć w zawodach sportowych, pochwał nauczyciela, nawiązania przyjaźni, poszerzenia wiadomości (wyk.1o). Zdaniem dyrektora podejmowane działania dydaktyczne i wychowawcze wynikające z bieżących analiz osiągnięć uczniów są skuteczne.według niego nauczyciele określają mocne i słabe strony w stosunku do każdego ucznia, dwa, trzy razy w roku. Po diagnozie opracowują plany naprawcze oraz systematycznie niwelują słabe strony ucznia. Działania te przyczyniają się do uzyskiwania przez uczniów lepszych wyników nauczania, na przestrzeni roku, uzyskują dobre wyniki ze sprawdzianu w klasie szóstej. Ponadto systematycznie dokonuje się badania tempa czytania i czytania ze zrozumieniem, co skutkuje szybszym tempem czytania przez uczniów, lepszym rozumieniem czytanego tekstu, sprawniejszą umiejętnością wyszukiwania informacji w tekście. Jednak analizując wyniki ze sprawdzianu zewnętrznego na przestrzeni ostatnich trzech lat (2012 (3 ucz.)- stanin wysoki - 8, 2013 ( 5 ucz.) - stanin -7, 2014 (4 ucz.) - stanin niski-3) możemy stwierdzić, że w szkole nie ma widocznego wzrostu efektów kształcenia. Szkoła Podstawowa im. Tadeusza Kościuszki w Dołholisce 13/23
Wykres 1o Obszar badania: Uczniowie odnoszą sukcesy na wyższym etapie kształcenia lub na rynku pracy Szkoła stwarza uczniom warunki do kształcenia umiejętności niezbędnych do funkcjonowania w społeczeństwie. Realizowane działania dydaktyczno - wychowawcze przygotowują dzieci do następnego etapu edukacyjnego oraz do funkcjonowania na rynku pracy. Zdaniem dyrektora i nauczycieli szkoła kształtuje umiejętności przydatne uczniom na kolejnym etapie kształcenia. W ocenie respondentów działania podejmowane przez kadrę pedagogiczną skupiają się na kształtowaniu umiejętności kluczowych takich jak: czytanie tekstów ze zrozumieniem i przetwarzanie ich w zakresie zdobywania wiedzy; komunikowanie się w języku ojczystym i w języku obcym w mowie i piśmie; korzystanie z podstawowych narzędzi matematycznych w życiu codziennym; odkrywanie zainteresowań oraz uczenie się, jako sposób zaspakajania naturalnej ciekawości świata; umiejętność posługiwania się nowoczesnymi technologiami informacyjno- komunikacyjnymi, w tym wyszukiwania informacji, właściwego i bezpiecznego odbioru mediów; prezentacja, udział w sportowej rywalizacji, konkretyzacja zainteresowań, umiejętność pracy zespołowej; odpowiedzialność, poczucie własnej wartości, kreatywności i szacunku dla innych. W opinii respondentów działania najbardziej efektywne w tym zakresie to, m.in.: angażowanie dzieci do udziału w konkursach recytatorskich, plastycznych na szczeblu gminnym oraz udział dzieci w organizacji uroczystości i imprez szkolnych i środowiskowych ( Dzień Babci i Dziadka, Choinka Noworoczna, Piknik Rodzinny). Szkoła Podstawowa im. Tadeusza Kościuszki w Dołholisce 14/23
Wymaganie: Nauczyciele współpracują w planowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych Stan oczekiwany: O sukcesie współczesnych społeczeństw decyduje zdolność do współpracy. Aby jej uczyć, nauczyciele powinni działać zespołowo, organizując procesy edukacyjne, rozwiązując problemy, prowadząc ewaluację, ucząc się od siebie nawzajem. Służy to podniesieniu jakości procesu uczenia się uczniów oraz rozwojowi zawodowemu nauczycieli. Poziom spełnienia wymagania: C Wyniki przeprowadzonej ewaluacji dla wymagania: Badanie pokazuje, że nauczyciele Szkoły Podstawowej w Dołholisce współpracują ze sobą w planowaniu, realizacji i analizie procesów edukacyjnych, a wprowadzanie zmian dotyczących przebiegu procesów edukacyjnych jest wynikiem wspólnych ustaleń podejmowanych w ramach funkcjonowania zespołów nauczycielskich bądź całej rady pedagogicznej. Nauczyciele pomagają sobie wzajemnie w rozwiązywaniu problemów dydaktycznych i wychowawczych, ale nie wspierają się w ewaluacji i doskonaleniu własnej pracy. Szkoła spełnia wymaganie na poziomie średnim. Obszar badania: Nauczyciele, w tym pracujący w jednym oddziale, współpracują ze sobą w organizowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych Przeprowadzone badanie dowodzi, że niemal wszyscy nauczyciele Szkoły Podstawowej w Dołholisce współpracują ze sobą w planowaniu, realizacji i analizowaniu procesów edukacyjnych. Z informacji pozyskanych od dyrektora i nauczycieli wynika, że nauczyciele angażują się w pracę powoływanych na bieżąco zespołów zadaniowych (zajmujących się organizacją imprez, wycieczek, akcji charytatywnych), a także w pracę zespołów: ds. pomocy psychologiczno-pedagogicznej, ds. ewaluacji wewnętrznej oraz zespołu wychowawczego i profilaktycznego (rys.1w). Należy zauważyć, że tylko 4 z 8 ankietowanych nauczycieli wskazało, że angażują się w pracę nauczycieli oddziału. Podczas wywiadu respondenci wyjaśnili, że w szkole nie wydziela się formalnie zespołów nauczycieli uczących w jednym oddziale, ponieważ grono pedagogiczne jest małe, a 7 nauczycieli pracujących w klasach IV -VI, to jednocześnie nauczyciele pracujący ze wszystkimi dziećmi uczącymi się w tych klasach. Zarówno nauczyciele jak i dyrektor zgodnie twierdzą, że nauczyciele uczący w jednym oddziale stanowią zespół współpracujący w zakresie realizacji programu i rozwiązywania pojawiających się problemów. Oceniając zaangażowanie nauczycieli w pracę zespołów, 6 respondentów stwierdziło, że angażują się wszyscy, a 2 wskazało na zaangażowanie większości nauczycieli (rys. 1j). Wypowiedzi dyrektora i nauczycieli, a także obserwacje zajęć dowodzą, że wspólnym ustaleniom podlegają takie kwestie, jak np.: planowanie i realizowanie imprez szkolnych i środowiskowych; formy i sposoby informowania rodziców o postępach uczniów (np. szczegółowe omawianie mocnych i słabych stron każdego dziecka); sposoby rozwiązywania konfliktów; planowanie i realizacja ewaluacji wewnętrznej; podnoszenie Szkoła Podstawowa im. Tadeusza Kościuszki w Dołholisce 15/23
kompetencji opisanych w podstawie programowej, a w szczególności zwiększenie czasu poświęcanego na kształtowanie tych umiejętności, z których opanowaniem uczniowie mają problemy (np. czytanie ze zrozumieniem, wyszukiwanie informacji). Wykres 1j Szkoła Podstawowa im. Tadeusza Kościuszki w Dołholisce 16/23
Wykres 1w Obszar badania: Wprowadzanie zmian dotyczących przebiegu procesów edukacyjnych (planowanie, organizacja, realizacja, analiza i doskonalenie) następuje w wyniku ustaleń między nauczycielami Z przeprowadzonego badania wynika, że na zmiany przebiegu procesu edukacyjnego mają wpływ wspólne ustalenia między nauczycielami. Dyrektor i większość ankietowanych nauczycieli przyznaje, że wprowadzanie zmian, wynikających ze wspólnych ustaleń, dotyczyło w ostatnim czasie: prowadzenia szczegółowych diagnoz dla każdego ucznia, w tym formułowania wniosków i szczegółowych wskazań do pracy z każdym dzieckiem; wzbogacenia kontaktów z rodzicami (szczegółowe omawianie mocnych i słabych stron ich dziecka); ujednolicenia działań wychowawczych wobec uczniów sprawiających trudności (rys. 1o). Z informacji pozyskanych od respondentów wynika, że nauczyciele uczący w jednym oddziale współpracują ze sobą w ustalaniu i wdrażaniu pożądanych zmian. Według nauczycieli, zmiany te dotyczą: zwracania większej uwagi na nabywanie umiejętności interdyscyplinarnych; wprowadzenia systemowego kształtowania umiejętności czytania ze zrozumieniem; wprowadzenia nagród za czytelnictwo; zwiększenia częstotliwości sprawdzania zeszytów Szkoła Podstawowa im. Tadeusza Kościuszki w Dołholisce 17/23
przedmiotowych; konsekwentnego zwracania uwagi na poprawne stosowanie odpowiednich form wypowiedzi i wyszukiwanie informacji z różnych źródeł. Wykres 1o Obszar badania: Nauczyciele wspólnie rozwiązują problemy, doskonalą metody i formy współpracy Z przeprowadzonego badania wynika, że nauczyciele wspierają się w realizacji prowadzonych w szkole działań i współdziałają w rozwiązywaniu problemów dydaktycznych lub wychowawczych. Wszyscy ankietowani nauczyciele deklarują, że w zakresie swojej pracy z uczniami uzyskują pomoc od innych. Wśród wskazanych przez respondentów form udzielanej pomocy dominują: wymiana doświadczeń, konsultacje, doradztwo i wymiana poglądów (8 z 8); przekazywanie wiedzy zdobytej na szkoleniach (7 z 8); przekazywanie informacji o uczniach/zespołach klasowych (7 z 8) oraz wspólne organizowanie i prowadzenie działań np. wycieczki, konkursy, imprezy (7 z 8) - rys. 1w. Ankietowani nauczyciele, wskazując sytuacje w których korzystają z pomocy innych, najczęściej wymieniali: planowanie i organizowanie wycieczek, uroczystości szkolnych i akcji charytatywnych; planowanie i organizowanie pracy z uczniem mającym trudności w nauce; diagnozowanie osiągnięć uczniów; przygotowywanie odpowiednich pomocy dydaktycznych i rozwiązywanie problemów wychowawczych (rys. 1o). Większość podanych przez respondentów przykładów zastosowania pomocy koleżeńskiej oraz efektów tej współpracy dotyczyła przygotowania imprez szkolnych i współpracy w zakresie planowania i realizacji działań mających na celu wsparcie uczniów z trudnościami w nauce (rys. 2o). Nauczyciele podkreślili, że z uwagi na małą liczbę dzieci i częste kontakty, posiadają bogatą wiedzę na temat możliwości i problemów edukacyjnych każdego dziecka, co umożliwia szybkie reagowanie na pojawiające się problemy i organizowanie skutecznej pomocy uczniom mającym trudności edukacyjne. Szkoła Podstawowa im. Tadeusza Kościuszki w Dołholisce 18/23
Wykres 1o Szkoła Podstawowa im. Tadeusza Kościuszki w Dołholisce 19/23
Wykres 2o Szkoła Podstawowa im. Tadeusza Kościuszki w Dołholisce 20/23
Wykres 1w Obszar badania: Nauczyciele pomagają sobie nawzajem w ewaluacji i doskonaleniu własnej pracy Wyniki przeprowadzonego badania nie pozwalają na stwierdzenie, że nauczyciele pomagają sobie wzajemnie w ewaluacji własnej pracy. Pomoc nauczycieli w prowadzeniu ewaluacji ich pracy nie ma charakteru powszechnego, a podawane przez respondentów przykłady, dotyczące korzystania ze wsparcia innych, nie odnoszą się do gromadzenia i wykorzystywania informacji o jakości własnych działań. Wszyscy ankietowani nauczyciele deklarują, że dokonują ewaluacji własnej pracy. Większość (6 z 8) twierdzi, że czynią to regularnie i wskazują te elementy swojej pracy, które poddawali ewaluacji w ciągu ostatniego roku. Z kolei 2 z 8 ankietowanych nauczycieli przyznaje, że prowadzą ewaluację tylko wtedy, gdy dostrzegają jakiś problem nie podając zakresu ewaluacji prowadzonej w ostatnim roku (tab. 1, wyk. 1o). Mimo, że 6 z 8 badanych nauczycieli wskazuje, iż prowadząc ewaluację własnej pracy współpracują z innymi Szkoła Podstawowa im. Tadeusza Kościuszki w Dołholisce 21/23
nauczycielami i ocenia tą współpracę jako przydatną, to połowa respondentów (4 z 8) nie podaje żadnych przykładów współpracy w tym zakresie, a pozostali (4 z 8) wskazuje jedynie na wspólną analizę osiągnięć uczniów. Należy dodać, że żaden z ankietowanych nauczycieli nie podał takich form współpracy jak np.: wspólne opracowanie narzędzi badawczych; wspólne przeprowadzenie badań; analizowanie ich wyników i formułowanie wniosków; zbieranie opinii o własnej pracy. Wynika z tego, że nauczyciele nie współpracują z innymi nauczycielami w zakresie zbierania informacji dotyczących efektów ich działań, w celu wykorzystywania ich do doskonalenia własnego warsztatu pracy. Wykres 1o Typ pytania: Pytanie jednokrotnego wyboru Treść pytania: Czy prowadzi Pan/i ewaluację własnej pracy? [AN] (6924) Ogólna liczba respondentów biorących udział w badaniu: 8 Tab.1 Numer odpowiedzi Treść odpowiedzi Częstość Procent 1 tak, regularnie prowadzę 6 75 2 tak, w sytuacji kiedy dostrzegam jakiś problem 2 25 3 nie prowadzę ewaluacji własnej pracy 0 0 Brak odpowiedzi 0 0 Razem 8 100 Szkoła Podstawowa im. Tadeusza Kościuszki w Dołholisce 22/23
Raport sporządzili Hanna Ilczuk Halina Rogowska Kurator Oświaty:... Data sporządzenia raportu: 13.03.2015 Szkoła Podstawowa im. Tadeusza Kościuszki w Dołholisce 23/23