SPRAWOZDANIE Z WYKONANIA BUDŻETU MIASTA ZABRZE ZA 2015 ROK

Podobne dokumenty
REALIZACJA BUDŻETU MIASTA ZABRZE W 2016 R.

Opracował: Wydział Budżetu Miasta Urzędu Miasta Katowice na podstawie sprawozdań budżetowych i opisowych pod kierunkiem Skarbnika Miasta.

Uchwała Nr IV/39/2006 Rady Miejskiej Kalisza z dnia 28 grudnia 2006 r. w sprawie uchwalenia budżetu Kalisza - Miasta na prawach powiatu na rok 2007

S P R A W O Z D A N I E Z W Y K O N A N I A W R O K U

Uchwała Nr Rady Miejskiej w Serocku z dnia. w sprawie wprowadzenia zmian w budżecie Miasta i Gminy Serock w 2017 roku

ZARZĄDZENIE Nr 142/2012 BURMISTRZA MIASTA ŁAŃCUTA z dnia 20 sierpnia 2012 r.

Uchwała Nr Rady Miejskiej w Serocku z dnia. w sprawie wprowadzenia zmian w budżecie Miasta i Gminy Serock w 2018 roku

ZAŁOŻENIA PRZYJĘTE DO OPRACOWANIA PROJEKTU BUDŻETU POWIATU PIASECZYŃSKIEGO NA 2016 ROK

Finanse jednostek samorządu terytorialnego w Polsce w latach Gminy, powiaty, miasta na prawach powiatu oraz województwa.

Kraków, dnia 12 sierpnia 2014 r. Poz SPRAWOZDANIE NR 1/2012 RADY GMINY BUDZÓW. z dnia 28 marca 2012 roku

Warszawa, dnia 15 grudnia 2018 r. Poz UCHWAŁA NR 13/III/2018 RADY MIEJSKIEJ W SEROCKU. z dnia 10 grudnia 2018 r.

Sprawozdanie z wykonania budżetu miasta Zgierza za 20l0 rok

INFORMACJA Z WYKONANIA BUDŻETU MIASTA KATOWICE ZA I KWARTAŁ 2015 ROKU

UCHWAŁA NR XX/115/2016 RADY MIEJSKIEJ W SŁAWNIE. z dnia 31 marca 2016 r. w sprawie zmiany budżetu Miasta Sławno na 2016 rok

UCHWAŁA NR XII/123/2015 RADY MIEJSKIEJ W BORNEM SULINOWIE. z dnia 8 września 2015 r.

Uchwała Nr XLVIII/522/18 Rady Miejskiej w Czerwionce Leszczynach. z dnia 23 marca 2018 roku.

Rada Miasta Katowice uchwala:

UCHWAŁA NR XXXIII/281/17 RADY MIEJSKIEJ W ŚWIĘTOCHŁOWICACH. z dnia 27 marca 2017 r.

DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO

Sprawozdanie. z wykonania budżetu Powiatu Żarskiego. za rok Żary, marzec 2018 r.

Bydgoszcz, dnia 10 sierpnia 2015 r. Poz ZARZĄDZENIE NR 201/2015 PREZYDENTA MIASTA BYDGOSZCZY. z dnia 30 marca 2015 r.

Rada Miasta Katowice uchwala. 1. Dochody budżetu miasta Katowice prognozowane na 2008 r. w wysokości zł

Informacja o przebiegu wykonania budżetu miasta Zabrze za I półrocze 2013 roku. Spis treści

CHARAKTERYSTYKA OPISOWA PROJEKTU BUDŻETU MIASTA SŁUPSKA - INFORMACJE OGÓLNE

Bydgoszcz, dnia 27 stycznia 2014 r. Poz UCHWAŁA Nr XXXIII/231/13 RADY GMINY SOŚNO. z dnia 30 grudnia 2013 r.

ZARZĄDZENIE NR 185/2018 PREZYDENTA MIASTA BYDGOSZCZY. z dnia 30 marca 2018 r.

KALKULACJA PLANOWANYCH DOCHODÓW BUDŻETU MIASTA NA ROK 2009 (według źródeł)

PROGNOZA DOCHODÓW BUDŻETU MIASTA NA ROK 2009 WEDŁUG DZIAŁÓW I WAŻNIEJSZYCH ŹRÓDEŁ W PODZIALE NA DOCHODY GMINY I POWIATU

Nadwyżka operacyjna w jednostkach samorządu terytorialnego w latach

I. DOCHODY NA REALIZACJĘ ZADAŃ WŁASNYCH

Informacja z wykonania budżetu Powiatu Żarskiego za rok 2012 Żary, marzec 2013 r.

SPRAWOZDANIE Z WYKONANIA BUDŻETU GMINY I MIASTA LWÓWEK ŚLĄSKI ZA 2012 ROK

Uchwała Nr IV/36/2006 Rady Miasta Gorzowa Wlkp. z dnia 29 grudnia 2006r.

ZARZĄD POWIATU SŁUPSKIEGO

Sprawozdanie z wykonania budżetu Powiatu Żarskiego za rok 2013 Żary, marzec 2014 r.

UCHWAŁA RADY MIASTA BOLESŁAWIEC NR XXXIII/290/08 z dnia 17 grudnia 2008 r. w sprawie budżetu miasta na rok 2009

DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO

Informacja z wykonania dochodów budżetu miasta Katowice w 2015 roku.

Objaśnienia wartości przyjętych w projekcie Wieloletniej Prognozy Finansowej Miasta Koszalina na lata

Tabela Nr 2 do Uchwały Nr 26/IV/2018 Rady Gminy Lesznowola z dnia 28 grudnia 2018r. Dokonuje się zmian w planie WYDATKÓW budżetu gminy na 2018 rok

Informacja z wykonania budżetu Powiatu Żarskiego za I półrocze 2012 roku Żary, sierpień 2012 r.

DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO

PODSUMOWANIE ROKU 2012 Realizacja najważniejszych zadań

ZARZĄDZENIE NR 10 WÓJTA GMINY RACZKI. z dnia 28 kwietnia 2016 r. w sprawie zmiany planu finansowego Urzędu i Organu Gminy Raczki na 2016 r.

UCHWAŁA NR XXIII/269/16 RADY MIASTA ZGIERZA. z dnia 23 czerwca 2016 r.

ZARZĄD POWIATU SŁUPSKIEGO

Warszawa, dnia 28 stycznia 2016 r. Poz. 877 UCHWAŁA NR XIII RADY GMINY STROMIEC. z dnia 28 grudnia 2015 r.

Wrocław, dnia 28 września 2012 r. Poz UCHWAŁA Nr XXVII/154/12 RADY MIASTA I GMINY PRUSICE. z dnia 13 stycznia 2012 r.

Uchwała nr IV/36/02. Rady Miejskiej Katowic. z dnia 23 grudnia 2002r.

ZARZĄDZENIE NR 5/14 WÓJTA GMINY BOĆKI. z dnia 5 marca 2014 r. w sprawie przyjęcia sprawozdania z wykonania budżetu gminy za 2013 rok

Informacja z wykonania budżetu Powiatu Żarskiego za I półrocze 2014 Żary, sierpień 2014 r.

A. INFORMACJA O PRZEBIEGU WYKONANIA BUDŻETU GMINY POLICE ZA I PÓŁROCZE 2018 ROKU I. CZĘŚĆ OPISOWA WPROWADZENIE. Niniejsza informacja obejmuje:

Tabela Nr 1 do Uchwały Nr Rady Gminy Lesznowola z dnia. Dokonuje się zmian w planie DOCHODÓW budżetu gminy na 2015 rok 700 GOSPODARKA MIESZKANIOWA

2.3. DOCHODY BUDŻETU MIASTA SŁUPSKA W PODZIALE NA DOCHODY BIEŻĄCE I MAJĄTKOWE

PLANOWANE DOCHODY BUDŻETU GMINY I MIASTA CZERWIONKA-LESZCZYNY W 2014 ROKU

UCHWAŁA NR V/31/11 RADY MIASTA KATOWICE. z dnia 31 stycznia 2011 r. w sprawie uchwalenia budżetu miasta Katowice na 2011 rok

- rozdz Wpływy z podatku rolnego, podatku leśnego, dodatku od spadków i darowizn od osób fizycznych

UCHWAŁA NR XXXII/293/16 RADY MIASTA PUŁAWY. z dnia 29 grudnia 2016 r. w sprawie uchwały budżetowej na rok 2017

DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO

SPRAWOZDANIE Z WYKONANIA BUDŻETU POWIATU KIELECKIEGO ZA 2017 ROK

UCHWAŁA XX/101/16 RADY GMINY DOBRZYNIEWO DUŻE. z dnia 25 maja 2016 r. w sprawie zmian w budżecie gminy na 2016 rok

Ostatecznie, po dokonaniu zmian, budżet Gminy na dzień r. przedstawiał się. Planowane dochody ogółem: ,31 zł

Objaśnienia do wartości przyjętych w Wieloletniej Prognozie Finansowej Województwa Podkarpackiego na lata

Sprawozdanie z wykonania budżetu Miasta Cieszyna za I półrocze 2015 rok

postanawiam RAZEM DOCHODY: , , , Rolnictwo i łowiectwo 8 354, ,43

Plan dochodów na 2015 rok w/g działów i źródeł klasyfikacji budżetowej

Plan dochodów budżetu gminy na 2016 rok

DZIENNIK URZĘDOWY. Gdańsk, dnia 4 lipca 2012 r. Poz ZARZĄDZENIE NR 99/2012 PREZYDENTA MIASTA WEJHEROWA. z dnia 28 czerwca 2012 r.

BUDŻET KALISZA NA 2014 ROK

S P R A W O Z D A N I E Z W Y K O N A N I A B U D Ż E T U P O W I A T U P I A S E C Z Y Ń S K I E G O W R O K U

Informacja z wykonania dochodów budżetu miasta za 2017r.

Wrocław, dnia 22 stycznia 2015 r. Poz. 248 UCHWAŁA NR III/14/14 RADY MIEJSKIEJ LEGNICY. z dnia 29 grudnia 2014 r.

Dział Rozdział Paragraf Treść Wartość

BURMISTRZ MIASTA CIESZYNA INFORMACJA Z WYKONANIA BUDŻETU MIASTA CIESZYNA ZA I PÓŁROCZE 2014 ROKU ORAZ

ZARZĄDZENIE NR 238/17 WÓJTA GMINY RACZKI. z dnia 22 marca 2017 r.

CHARAKTERYSTYKA OPISOWA PROJEKTU BUDŻETU MIASTA SŁUPSKA - INFORMACJE OGÓLNE I. REGULACJE PRAWNE

BUDŻET KALISZA NA 2015 ROK

PLAN FINANSOWY WYDATKÓW BUDŻET. NA ROK 2013

DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO

ZARZĄDZENIE NR 184/16 WÓJTA GMINY RACZKI. z dnia 5 sierpnia 2016 r.

ZARZĄDZENIE NR 135/12 WÓJTA GMINY RACZKI. z dnia 8 marca 2012 r.

Gdańsk, dnia 23 lipca 2014 r. Poz ZARZĄDZENIE NR 85/2014 PREZYDENTA MIASTA WEJHEROWA. z dnia 10 czerwca 2014 r.

Objaśnienia do wartości przyjętych w Wieloletniej Prognozie Finansowej Województwa Podkarpackiego na lata

Uchwała XXX/463/2008 Rady Miejskiej Kalisza z dnia 29 grudnia 2008 r. w sprawie uchwalenia budżetu Kalisza Miasta na prawach powiatu na 2009 rok

ZARZĄDZENIE NR WÓJTA GMINY SOKOŁY. z dnia 30 marca 2016 r. w sprawie przyjęcia sprawozdania z wykonania budżetu gminy za 2015 r.

SPRAWOZDANIE ROCZNE Z WYKONANIA BUDŻETU POWIATU POLKOWICKIEGO ZA 2011 ROK

Warszawa, dnia 28 grudnia 2018 r. Poz UCHWAŁA NR 28/IV/2018 RADY MIEJSKIEJ W SEROCKU. z dnia 19 grudnia 2018 r.

ZARZĄDZENIE NR 20 WÓJTA GMINY RACZKI. z dnia 21 października 2016 r. w sprawie zmiany planu finansowego Urzędu i Organu Gminy Raczki na 2016 r.

UCHWAŁA NR III/39/14 RADY POWIATU STRZELECKIEGO. z dnia 30 grudnia 2014 r. w sprawie budżetu Powiatu Strzeleckiego na rok 2015

ZARZĄDZENIE NR 24 WÓJTA GMINY RACZKI. z dnia 30 listopada 2016 r. w sprawie zmiany planu finansowego Urzędu i Organu Gminy Raczki na 2016 r.

UCHWAŁA NR XLII/240/09 RADY MIEJSKIEJ W GONIĄDZU. z dnia 29 grudnia 2009r. w sprawie uchwalenia budżetu gminy Goniądz na 2010 rok

S P R A W O Z D A N I E W Y K O N A N I A R O K

UCHWAŁA NR IV/21/11 RADY GMINY GŁOWNO. z dnia 31 stycznia 2011 r. w sprawie uchwalenia budżetu Gminy Głowno na 2011 rok

UCHWAŁA NR XVII/338/11 RADY MIASTA KATOWICE. z dnia 21 grudnia 2011 r. w sprawie uchwalenia budżetu miasta Katowice na 2012 rok

Sprawozdanie z wykonania budżetu Powiatu Żarskiego za rok 2011r. Żary, marzec 2012 r.

2.2. DOCHODY BUDŻETU MIASTA SŁUPSKA WEDŁUG KLASYFIKACJI BUDŻETOWEJ

UCHWAŁA NR XXVI/146/16 RADY MIASTA PORĘBA. z dnia 25 kwietnia 2016 r.

UCHWAŁA NR XVIII/449/2016 RADY MIASTA GLIWICE. z dnia 14 lipca 2016 r. zmieniająca uchwałę w sprawie budżetu miasta Gliwice na 2016 rok

Plan dochodów na 2016 rok w/g działów i źródeł klasyfikacji budżetowej

Uchwała Nr XX/155/2018 Rady Gminy Rudka z dnia 25 kwietnia 2018 r. w sprawie zmian w budżecie gminy Rudka na rok 2018.

Transkrypt:

Załącznik Nr 1 do Zarządzenia Nr 277/WBU/2016 Prezydenta Miasta Zabrze z dnia 30 marca 2016 r. SPRAWOZDANIE Z WYKONANIA BUDŻETU MIASTA ZABRZE ZA 2015 ROK

Spis treści I. INFORMACJA O REALIZACJI BUDŻETU MIASTA ZABRZE ZA 2015 ROK 1. Realizacja budżetu Miasta Zabrze w 2015 roku... 5 1.1 Wprowadzenie... 6 1.2 Zmiany w budżecie Miasta Zabrze dokonane w trakcie jego realizacji w 2015 roku... 7 1.3 Szczegółowe przyczyny zmian budżetu Miasta Zabrze w 2015 roku... 11 1.4 Ogólne wykonanie budżetu Miasta w 2015 roku... 20 1.5 Informacja o zadłużeniu Miasta Zabrze... 29 1.6 Analiza wskaźnikowa rok 2015... 52 1.7 Zobowiązania pośrednie poręczenia w 2015 roku... 59 1.8 Rezerwy budżetowe w 2015 roku... 62 2. Podsumowanie... 67 3. dochodów budżetowych za 2015 rok... 69 3.1 Ogólna charakterystyka dochodów budżetu Miasta w roku 2015... 69 3.2 dochodów Miasta Zabrze w części gminnej i powiatowej w 2015 roku... 74 3.3 Realizacja dochodów bieżących i majątkowych w 2015 roku... 75 3.4 Charakterystyka wykonania dochodów w 2015 roku według ważniejszych źródeł... 79 3.4.1 Dochody własne Miasta... 79 3.4.1.1 Wpływy z podatków... 81 3.4.1.2 Wpływy z opłat... 90 3.4.1.3 Dochody uzyskiwane przez jednostki budżetowe gminy i powiatu... 97 3.4.1.4 Dochody z majątku gminy i powiatu... 106 3.4.1.5 Odsetki... 115 3.4.1.6 Środki otrzymywane w związku z realizacją projektów przy dofinansowaniu UE... 120 3.4.1.7 Pozostałe dochody własne w 2015 roku... 124 3.4.2 Udziały w podatkach PIT i CIT... 127 3.4.3 Subwencje z Budżetu Państwa... 131 3.4.4 Dotacje celowe otrzymane na podstawie porozumień między j.s.t.... 134 3.4.5 Dotacje na zadania własne gminy i powiatu... 135 3.4.6 Dotacje celowe na zadania z zakresu administracji rządowej zlecone ustawami... 138 3.4.7 Dotacje otrzymane na podstawie porozumień z organami administracji rządowej... 140 3.4.8 Dotacje z funduszy celowych... 141 3.5 planowanych dochodów budżetu miasta wg źródeł w 2015roku zestawienie tabelaryczne... 142 4. wydatków budżetowych w 2015 roku... 151 4.1 Ogólna charakterystyka wydatków budżetu Miasta w 2015 roku... 151 4.1.1 Ogólna charakterystyka wydatków bieżących w 2015 roku... 155 4.1.2 Ogólna charakterystyka wydatków majątkowych 2015 roku... 162 4.2 Układ zadaniowy wykonanego budżetu Miasta Zabrze za 2015 rok... 168 4.3 Wydatki budżetu Miasta Zabrze w 2015 roku według dysponentów... 168 4.4 Charakterystyka wykonania wydatków według działów klasyfikacji budżetowej w 2015 roku... 171 4.5 Zabrzański Budżet Partycypacyjny w 2015 roku... 235

4.5.1. Budżet partycypacyjny jako instrument włączania mieszkańców w sprawy miasta... 235 4.5.2. Pierwsza edycja Zabrzańskiego Budżetu Partycypacyjnego... 237 4.5.3. Druga edycja Zabrzańskiego Budżet Partycypacyjnego... 239 4.5.4. Wydatki na realizację procedury wyboru zadań... 240 4.5.5. Informacja o wykonanych w 2015 roku wydatkach na zadania wynikające z procedury budżetu partycypacyjnego... 241 5. Realizacja w 2015 roku projektów dla których Miasto pozyskało dofinansowanie ze środków unijnych w zakresie otrzymanych oraz wydatkowanych środków... 246 II. SPRAWOZDANIE Z WYKONANIA BUDŻETU MIASTA ZABRZE ZA 2015 ROK ZESTAWIENIA TABELARYCZNE 1. dochodów budżetu miasta za 2015 rok według działów i źródeł w podziale na dochody gminy i powiatu... 253 2. wydatków bieżących budżetu miasta za 2015 rok według działów i rozdziałów klasyfikacji budżetowej... 298 2a. wydatków bieżących budżetu miasta za 2015 rok według działów i rozdziałów klasyfikacji budżetowej w podziale na wydatki gminy i powiatu... 325 3. wydatków majątkowych budżetu miasta za 2015 rok według działów i rozdziałów klasyfikacji budżetowej... 372 3a. wydatków majątkowych budżetu miasta za 2015 rok według działów i rozdziałów klasyfikacji budżetowej w podziale na wydatki gminy i powiatu... 383 4. wydatków budżetu miasta za 2015 r. w układzie zadaniowym... 398 5. Źródła pokrycia deficytu i przeznaczenia nadwyżki budżetu w 2015 roku... 415 6. przychodów budżetu miasta za 2015 rok... 416 7. rozchodów budżetu miasta za 2015 rok... 417 8. wydatków przypadających do spłaty w 2015 roku z tytułu poręczeń i gwarancji udzielonych przez gminę zgodnie z zawartymi umowami według stanu na dzień 31.12.2015 rok.... 418 9. dochodów z tytułu wydania zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych oraz wydatków na realizację Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych za 2015 r.... 419 10. dochodów i wydatków związanych z ochroną środowiska za 2015 r... 420 11. planów dotacji dla samorządowych instytucji kultury w 2015 r.... 422 12. dochodów budżetu miasta na rok 2015 związanych z realizacją zadań wspólnych realizowanych w drodze porozumień między jednostkami samorządu terytorialnego za 2015 r.... 424 13. wydatków budżetu miasta związanych z realizacją zadań wspólnych realizowanych w drodze porozumień między jednostkami samorządu terytorialnego za 2015 r.... 425 14. dotacji udzielanych z budżetu miasta Zabrze za 2015 r.... 426 15. dochodów rachunku dochodów jednostek oświatowych oraz wydatków nimi finansowanych za rok 2015... 438

15a. Wykaz jednostek budżetowych, które posiadały rachunki dochodów własnych w 2015... 439 16. Sprawozdanie z wykonania planów finansowych zadań własnych gminy dofinansowanych z Budżetu Państwa za 2015 r.... 442 17. Sprawozdanie z wykonania planów finansowych zadań własnych powiatu dofinansowanych z Budżetu Państwa za 2015 r.... 443 18. Sprawozdanie z wykonania planów finansowych zadań realizowanych na podstawie porozumień między jednostkami samorządu terytorialnego za 2015 r....... 444 19. Sprawozdanie z wykonania planów finansowych zadań zleconych gminie z zakresu administracji rządowej za 2015 r.... 445 20. Sprawozdanie z wykonania planów finansowych zadań z zakresu administracji rządowej wykonywanych przez powiat za 2015 r.... 446 21. Sprawozdanie z wykonania planów finansowych zadań realizowanych przez gminę na podstawie porozumień z organami administracji rządowej za 2015 r.... 447 22. Sprawozdanie z wykonania planów finansowych zadań realizowanych z państwowych funduszy celowych za 2015 r.... 448 23. Sprawozdanie z wykonania planów finansowych zadań realizowanych ze środków od innych jednostek zaliczanych do sektora finansów publicznych za 2015 r.... 449 24. Informacja o dokonanych zmianach dotacji celowych wprowadzonych do budżetu przez Prezydenta Miasta w roku 2015... 450 III. ZMIANY W PLANIE WYDATKÓW NA REALIZACJĘ PROGRAMÓW FINANSOWANYCH Z UDZIAŁEM ŚRODKÓW, O KTÓRYCH MOWA W ART. 5 UST. 1 PKT 2 I 3 USTAWY O FINANSACH PUBLICZNYCH DOKONANE W TRAKCIE 2015.... 457 IV. STOPIEŃ ZAAWANSOWANIA REALIZACJI PROGRAMÓW WIELOLETNICH... 461 Spis tabel... 475 Spis wykresów i rysunków...... 483 Dodatkowa informacja: SPRAWOZDANIE Z WYKONANIA PLANÓW FINANSOWYCH SAMODZIELNYCH PUBLICZNYCH ZAKŁADÓW OPIEKI ZDROWOTNEJ ORAZ SAMORZĄDOWYCH INSTYTUCJI KULTURY ZA 2015 ROK ZAŁĄCZNIK NR 2 DO ZARZĄDZENIA. INFORMACJA O STANIE MIENIA MIASTA ZABRZE ZA ROK 2015 ZAŁĄCZNIK NR 3 DO ZARZĄDZENIA.

Miliony Sprawozdanie z wykonania budżetu miasta Zabrze za 2015 rok I. Informacja o realizacji budżetu Miasta Zabrze za 2015 rok 1. Realizacja budżetu Miasta Zabrze w 2015 roku Poniższa tabela prezentuje realizację planu głównych pozycji budżetowych Miasta Zabrze w 2015 roku. TAB. 1 GŁÓWNE POZYCJE BUDŻETOWE W 2015 r. [w zł] WYSZCZEGÓLNIENIE PLAN PIERWOTNY PLAN PO ZMIANACH WYKONANIE ZA 2015 R. % WYKONANIA DOCHODY OGÓŁEM, w tym: 786 455 029 818 075 865 780 170 548,57 95% bieżące 668 354 012 694 505 729 675 065 835,08 97% majątkowe 118 101 017 123 570 136 105 104 713,49 85% PRZYCHODY 76 001 065 119 769 630 117 613 323,04 98% DOCHODY + PRZYCHODY 862 456 094 937 845 495 897 783 871,61 96% WYDATKI OGÓŁEM, w tym: 832 715 696 909 408 875 868 960 012,50 96% bieżące 632 359 175 659 605 750 641 951 772,56 97% majątkowe 200 356 521 249 803 125 227 008 239,94 91% ROZCHODY 29 740 398 28 436 620 28 315 352,46 100% WYDATKI + ROZCHODY 862 456 094,00 937 845 495,00 897 275 364,96 96% NADWYŻKA/DEFICYT (DOCHODY WYDATKI) 46 260 667 91 333 010 88 789 463,93 NADWYŻKA OPERACYJNA 35 994 837 34 899 979 33 114 062,52 95% WYK. 1 REALIZACJA ZAŁOŻONEGO PLANU GŁÓWNYCH POZYCJI BUDŻETOWYCH W 2015 [w mln zł] 818 780 909 869 120 118 28 28 91 88,79 DOCHODY PRZYCHODY WYDATKI ROZCHODY DEFICYT/NADWYŻKA

1.1 Wprowadzenie Sprawozdanie z wykonania budżetu miasta Zabrze za 2015 rok Budżet Miasta Zabrze na rok 2015 przyjęty przez Radę Miasta w dniu 30.12.2014 r. Uchwałą Nr III/19/14. W ramach budżetu realizowane były zadania własne, zadania zlecone z zakresu administracji rządowej, zadania przyjęte do wykonania na podstawie zawartych porozumień z organami administracji rządowej i innymi jednostkami samorządu terytorialnego oraz zadania miasta Zabrze, które zostały powierzone do realizacji podmiotom niezaliczonym do sektora finansów publicznych. W niniejszym sprawozdaniu z wykonania budżetu przedstawiono zestawienia dochodów i wydatków budżetu Miasta Zabrze za 2015 rok wynikające z zamknięć rachunków budżetu, w szczegółowości nie mniejszej niż w uchwale budżetowej. Ponadto obejmuje ono również zestawienie dochodów rachunku dochodów jednostek oświatowych oraz wydatków nimi finansowanych jak również wykaz jednostek, które posiadają przedmiotowe rachunki. Zaprezentowano także dane dotyczące stopnia zaawansowania realizacji programów wieloletnich oraz informację w zakresie zmian w planie wydatków na realizację programów finansowanych z udziałem środków, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy o finansach publicznych tj. przy udziale zewnętrznego finansowania. Dodatkowy materiał stanowi: sprawozdanie za 2015 rok z wykonania planów finansowych samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej i samorządowych instytucji kultury, informacja o stanie mienia komunalnego za 2015 rok. Opracowanie składa się z części opisowej oraz tabelarycznej.

1.2 Zmiany w budżecie Miasta Zabrze dokonane w trakcie jego realizacji w 2015 roku Budżet Miasta Zabrze na rok 2015 zakładał pierwotnie poniższe wartości: TAB. 2 PLAN PIERWOTNY BUDŻETU MIASTA ZABRZE W 2015 r. [w zł] DOCHODY, w tym: 786 455 029 dochody majątkowe 118 101 017 WYDATKI, w tym: 832 715 696 wydatki majątkowe 200 356 521 DEFICYT 46 260 667 PRZYCHODY 76 001 065 ROZCHODY 29 740 398 Przyjęty deficyt budżetowy wynikający z planowanych dochodów niższych od wydatków w wysokości 46,3 mln zł miał zostać pokryty z prognozowanych przychodów budżetowych, w tym ze sprzedaży papierów wartościowych wyemitowanych przez Miasto w wysokości 18,5 mln zł, z zaciągniętych kredytów i pożyczek w kwotach odpowiednio 5,6 mln zł i 6 mln zł oraz z wolnych środków w wysokości 16,2 mln zł. W trakcie wykonywania budżetu Miasta w 2015 roku na bieżąco dokonywano analizy stanu realizacji dochodów i wydatków wprowadzając niezbędne zmiany zarówno w sytuacji osiągania dodatkowych dochodów, przewidywanej niższej realizacji poszczególnych wpływów, jak również w przypadku konieczności korekty przyznanych limitów wydatków. Zmian w budżecie dokonywano zgodnie z przepisami prawa wynikającymi z ustawy o finansach publicznych oraz zasadami określonymi w powołanej powyżej uchwale budżetowej, w której to Rada Miasta udzieliła stosownych upoważnień w przedmiotowym zakresie Prezydentowi Miasta. Zgodnie z powyższym budżet zmieniany był uchwałami Rady Miasta oraz zarządzeniami Prezydenta Miasta. W wyniku tych zmian, dokonanych na przestrzeni okresu sprawozdawczego polegających na zmniejszeniu i zwiększeniu pierwotnych wielkości dochodów, wydatków, przychodów oraz rozchodów, budżet Miasta Zabrze na dzień 31.12.2015 r. ustalono na:

Sprawozdanie z wykonania budżetu miasta Zabrze za 2015 rok TAB. 3 ZMIANY W PLANIE BUDŻETU MIASTA ZABRZE W 2015 R. [w zł] WYSZCZEGÓLNIENIE PLAN PIERWOTNY PLAN NA DZIEŃ 31.12.2015 r. 2015 ROK ZMIANA DO PLANU PIERWOTNEGO WZROST / SPADEK WARTOŚĆ WSKAŹNIK DOCHODY 786 455 029 818 075 865 31 620 836 104% WYDATKI 832 715 696 909 408 875 76 693 179 109% NADWYŻKA/DEFICYT 46 260 667 91 333 010 45 072 343 197% PRZYCHODY, w tym: 76 001 065 119 769 630 43 768 565 158% pożyczki, kredyty 11 628 182 12 920 818 1 292 636 111% obligacje 48 200 000 78 200 000 30 000 000 162% wolne środki 16 172 883 28 648 812 12 475 929 177% ROZCHODY 29 740 398 28 436 620 1 303 778 96% Ogólnie w trakcie roku 2015 zwiększono prognozę dochodów per saldo o kwotę ponad 31,6 mln zł, z czego dochody bieżące wzrosły o kwotę 26,2 mln zł, a dochody majątkowe o kwotę prawie 5,5 mln zł, natomiast plan wydatków zwiększono łącznie o kwotę prawie 76,7 mln zł, przy czym wydatki bieżące wzrosły o ponad 27,2 mln zł, a majątkowe o kwotę ponad 49,4 mln zł. Odchylenia wielkości budżetowych w trakcie omawianego okresu dotyczyły głównie projektów unijnych (dostosowanie do harmonogramów realizacji, bądź uwzględnienie niewykonania z roku 2014), jak również konieczności dofinansowania zadań z zakresu oświaty i pomocy społecznej, oraz ze zmian kwot dotacji celowych z budżetu państwa przeznaczanych na finansowanie zadań z zakresu administracji rządowej zleconych gminom na podstawie ustaw (wzrost kwoty planu o 8,4 mln zł) i dotacji celowych na zadania własne gmin (wzrost kwoty planu o 7,2 mln zł). Zmianą o znacznym wolumenie po stronie dochodowej było wprowadzenie dofinansowania inwestycji w formie pomocy finansowej wzrost o 5,8 mln zł (rozliczenie projektu pn. Drogowa Trasa Średnicowa). Istotne zmiany w prognozie dochodów dotyczyły również: subwencji z Budżetu Państwa, gdzie otrzymano decyzje zwiększającą dochody o niemal 2,8 mln zł (w tym głównie na część oświatową subwencji ogólnej), wpływów z podatku od nieruchomości wzrost o kwotę prawie 1,6 mln zł, dochodów z gminnych i powiatowych jednostek wzrost o ok. 1,6 mln zł, w tym najwyższy wzrost planu dotyczył dochodów uzyskanych z Zabrzańskiego Kompleksu Rekreacji o około 1,3 mln zł, zwrotu nadmiernie pobranej dotacji z KZK GOP wzrost planu o ponad 1,5 mln zł. Ponadto poza w/w zmianami uwzględniono korektę w planie dochodów budżetu Miasta Zabrze polegającą na zwiększeniu prognozy środków z Wojewódzkiego i Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, tj. o kwotę per saldo 486 tys. zł. Powyższe było spowodowane

wprowadzeniem szeregu dotacji na zadania proekologiczne termomodernizacje budynków w ramach Programu KAWKA na kwotę 475 tys. zł, a także ujęciem dotacji na dofinansowanie gminy w zakresie zbierania porzuconych pojazdów wycofanych z eksploatacji na kwotę 112 tys. zł. Największe zmiany planu dochodów związanych z dofinansowaniem unijnym dotyczyły środków na realizację projektu Europejski Ośrodek Kultury Technicznej i Turystyki Przemysłowej (zmniejszenie o ok. 2 mln zł), na realizację programu wymiany Erasmus (wzrost planu dochodów o 1,1 mln zł) oraz na projekt Drogowskaz (wzrost o kwotę 917,4 tys. zł). Jednocześnie o znaczną kwotę skorygowano w dół prognozę dochodów własnych Miasta Zabrze pochodzących ze zwrotu nadmiernie pobranej dotacji z tytułu rozliczenia VAT w ramach zadania Europejski Ośrodek Kultury Technicznej i Turystyki Przemysłowej w Zabrzu zmniejszenie o kwotę 905 tys. zł. Reasumując, zmiany wartości projektów unijnych w 2015 roku po stronie dochodowej dały zwiększenie ogółem o 852,8 tys. zł (w tym dochody bieżące wzrosły o prawie 1,9 mln zł, a dochody majątkowe zmalały o 1 mln zł), a po stronie wydatkowej zwiększeniu planu ogółem o ponad 44,2 mln zł (w tym bieżące wzrosły o prawie 2 mln zł i majątkowe wzrosły o ponad 42,2 mln zł). Jedna z największych zmian w planie wydatków w okresie sprawozdawczym dotyczyła projektu poprawy gospodarki wodnościekowej (łącznie o prawie 26,4 mln zł) głównie w związku z dostosowaniem do aktualnego harmonogramu realizacji zadania. Istotną zamianę dokonano również w zadaniu związanym z dofinansowaniem europejskim pn. Europejski Ośrodek Kultury Technicznej i Turystyki Przemysłowej o łącznej wartości 11,8 mln zł, jako konsekwencja dostosowania do harmonogramu realizacji projektu oraz do obowiązujących montaży finansowych. Ponadto wprowadzono korekty w zakresie projektu Kompleksowe uzbrojenie terenów inwestycyjnych w północnej części miasta Zabrze, gdzie dokonano podziału na dwa zadania (przeniesienie między zadaniami w wysokości 22,4 mln zł), wyróżniając etap II o wartości 26,5 mln zł co per saldo dało korektę budżetu na plusie w wysokości prawie 4,1 mln zł. Następnymi projektami co do skali zmiany planu był nowy projekt Drogowskaz, z tytułu którego zwiększono plan wydatków o ponad 1 mln zł, a także projekty Erasmus zwiększenie o ponad 364 tys. zł. Celem zbilansowania wyżej wymienionych korekt, a co za tym idzie utrzymania bądź wzrostu limitu wydatków na wymaganym poziomie wprowadzono do budżetu nowy limit przychodów z tytułu emisji obligacji w wysokości 30 mln zł (w tym 10 mln na wyprzedzające finansowanie środków z unijnych). Ponadto zwiększono przychody o wolne środki, jako nadwyżki środków pieniężnych na rachunku bieżącym w wysokości 12,5 mln zł oraz zwiększono kwoty pożyczek

zaciągniętych w WFOŚiGW i kwotę kredytu z dopłatami z NFOŚiGW (łącznie o 1,3 mln zł). Jednocześnie obniżeniu uległ plan rozchodów w szczególności w związku z częściowym umorzeniem pożyczek zaciągniętych w WFOŚiGW oraz dostosowaniem do harmonogramu spłat poszczególnych pożyczek na zadania termomodernizacyjne. W ramach podstawowych wielkości budżetowych w porównaniu do planu pierwotnego określonego uchwałą budżetową dochody, wydatki oraz przychody odnotowały wzrost, natomiast rozchody budżetowe ostatecznie spadły. TAB. 4 PORÓWNANIE ZMIAN W PLANIE BUDŻETU MIASTA ZABRZE W LATACH 20142015 [w zł] WYSZCZEGÓLNIENIE PLAN PIERWOTNY 2014 2015 PLAN OSTATECZNY PLAN PIERWOTNY PLAN OSTATECZNY WARTOŚCIOWA ZMIANA PLANU ZMIANA % 2014 2015 2014 2015 DOCHODY 881 541 584 836 922 997 786 455 029 818 075 865 44 618 587 31 620 836 94,94% 104,02% WYDATKI 934 782 298 932 716 709 832 715 696 909 408 875 2 065 589 76 693 179 99,78% 109,21% DEFICYT 53 240 714 95 793 712 46 260 667 91 333 010 42 552 998 45 072 343 179,93% 197,43% PRZYCHODY 79 186 488 121 096 847 76 001 065 119 769 630 41 910 359 43 768 565 152,93% 157,59% ROZCHODY 25 945 774 25 303 135 29 740 398 28 436 620 642 639 1 303 778 97,52% 95,62% FINANSOWANIE 53 240 714 95 793 712 46 260 667 91 333 010 42 552 998 45 072 343 179,93% 197,43% WYNIK 0 0 0 0 0 0 Jak wskazano powyżej korekty podstawowych kategorii budżetowych o najwyższym wolumenie dotyczyły projektów prowadzonych przy dofinansowaniu unijnym, tj. projektu wodnościekowego, Kompleksowe uzbrojenie terenów inwestycyjnych w północnej części Miasta Zabrze oraz Europejski Ośrodek Kultury Technicznej i Turystyki Przemysłowej w Zabrzu. Przy uwzględnieniu korekt dotyczących tych projektów podstawowe wielkości budżetu Miasta Zabrze kształtowałyby się następująco: TAB. 5 ZMIANY W PLANIE BUDŻETU MIASTA ZABRZE W 2015 ROKU UWZGLĘDNIAJĄCE KOREKTY O WYBRANE PROJEKTY INWESTYCYJNE [w zł] WYSZCZEGÓLNIENIE DOCHODY WYDATKI POPRAWA GOSPODARKI WODNOŚCIEKOWEJ II 1 950 023 26 368 475 KOMPLEKSOWE UZBROJENIE TERENÓW INWESTYCYJNYCH W PÓŁNOCNEJ CZĘŚCI MIASTA ZABRZE ETAP I, II EUROPEJSKI OŚRODEK KULTURY TECHNICZNEJ I TURYSTYKI PRZEMYSŁOWEJ W ZABRZU 390 153 4 074 953 1 950 023 11 794 891 RAZEM KOREKTY 3 509 893 42 238 319 PLAN PIERWOTNY 786 455 029 832 715 696 PLAN PO ZMIANACH 818 075 865 909 408 875 SKORYGOWANY PLAN 821 585 758 867 170 556 ZMIANA PLANU SKORYGOWANEGO 35 130 729 34 454 860 % PO SKORYGOWANIU 100,43% 95,36% % PLANU PO ZMIANACH 104,02% 109,21%

1.3 Szczegółowe przyczyny zmian budżetu Miasta Zabrze w 2015 roku 1. Zwiększenie dochodów własnych per saldo o kwotę 15.344.157 zł. Zmiany w zakresie dochodów własnych kształtowały się następująco: dochody z podatku od nieruchomości + 1.562.000 zł, dochody z opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi 200.000 zł, dochody uzyskiwane przez Urząd Miejski zmniejszenie per saldo ogółem o kwotę 855.993 zł, w tym: kary umowne + 445.000 zł, zwrot nadmiernie pobranej dotacji z tytułu rozliczenia VAT w ramach zadania Europejski Ośrodek Kultury Technicznej i Turystyki Przemysłowej w Zabrzu 904.993 zł, pozostałe dochody, w których zaklasyfikowane były wpłaty środków z tytułu: przedawnionych depozytów (39.500 zł) i środków otrzymanych w ramach konkursu Zabrzański Biznesplan mającego na celu promocję i rozwój przedsiębiorczości (kwota 9.500 zł), środki z odszkodowania gwarancyjnego (kwota 52.000 zł), zwrotu za niedostarczenie lokali socjalnych (kwota 90.000 zł) + 191.000 zł, dochody z Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie pozostałe dochody z tytułu otrzymania darowizny przeznaczonej na zakup artykułów biurowych i żywności na potrzeby świetlic środowiskowych + 10.036 zł, dochody z Zabrzańskiego Kompleksu Rekreacji z tytułu odszkodowania z towarzystwa ubezpieczeniowego gwarancja należytego wykonania umowy (kwota 1.147.800 zł) oraz podatku VAT (kwota 150.000 zł) + 1.297.800 zł, dochody ze zwrotu nadmiernie pobranych dotacji + 180.400 zł, dochody z Miejskiego Zarządu Dróg i Infrastruktury Informatycznej + 75.000 zł, dochody z Powiatowego Urzędu Pracy + 10.046 zł, dochody z Domu Pomocy Społecznej Nr 3 + 3.300 zł,

dochody z Domu Dziecka + 22.193 zł, dochody z Centrum Wsparcia Kryzysowego Dzieci i Młodzieży + 18.070 zł, pozostałe dochody z oświatowych jednostek budżetowych m.in.: środki z Miejskiej Bursy Szkolnej dot. rozliczenia z roku ubiegłego (kwota 24.317), dochody z Bursy Szkolnej z tytułu opłat za pobyt + 109.055 zł, wychowanków + 35.000 zł, dochody z przedszkoli z tytułu opłat za pobyt dzieci ponad podstawę programową + 92.741 zł, dochody z placówek oświatowych z tytułu przygotowania posiłków 12.703 zł, dochody z opłat za wieczyste użytkowanie nieruchomości + 150.000 zł, dochody ze sprzedaży infrastruktury + 60.600 zł, dochody z opłat za służebność drogi i przesyłu + 90.000 zł, pozostałe dochody z majątku gminy dochody uzyskane przez Urząd Miejski z tytułu odszkodowania za wywłaszczenie prawa własności nieruchomości pod budowę drogi + 47.700 zł, dochody z tytułu prowizji 25% z dochodów z mienia Skarbu Państwa + 369.000 zł, środki z Funduszu Spójności na zadanie Poprawa gospodarki wodnościekowej na terenie Gminy Zabrze. Etap II + 331.839 zł, środki z Funduszu Spójności na dofinansowanie programu Rekultywacja terenów w rejonie rzeki Bytomki na obszarze Gminy Zabrze + 306.339 zł, środki na realizację programu ERASMUS + 1.114.150 zł, środki z Fundacji Rozwoju Systemu Edukacji na realizację projektów dot. Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój 20152016 (PO WER) + 413.875 zł, środki z PolskoNiemieckiej Współpracy Młodzieży na wyjazd uczniów do Niemiec w celu wymiany edukacyjnej + 10.560 zł, środki z PolskoLitewskiego Funduszu Wymiany Młodzieży

na realizację projektu edukacyjnego spotkanie w ramach polskolitewskiej wymiany edukacyjnej + 19.337 zł, środki z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego na realizację programu Wdrożenie kompleksowego systemu obiegu dokumentów w gminie Zabrze w powiązaniu z platformą SEKAP + 76.662 zł, środki z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego na realizację programu Europejski Ośrodek Kultury Technicznej i Turystyki Przemysłowej w Zabrzu 1.950.023 zł, środki z Europejskiego Funduszu Społecznego Mam zawód mam pracę w regionie + 49.305 zł, środki z Budżetu Państwa Mam zawód mam pracę w regionie + 1.307 zł, środki z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego na realizację programu Działania studyjnokoncepcyjne drogą do udostępnienia terenów inwestycyjnych miasta Zabrze 475.920 zł, środki z Budżetu Państwa na współfinansowanie programu Doradzamy zawodowo II 23.766 zł, środki z Europejskiego Funduszu Społecznego na dofinansowanie programu Doradzamy zawodowo II 242.158 zł, środki z Budżetu Państwa na dofinansowanie programu Praca na celu + 10.787 zł, środki z Europejskiego Funduszu Społecznego na dofinansowanie programu Praca na celu + 41.356 zł, środki z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego na dofinansowanie programu Kompleksowe uzbrojenie terenów inwestycyjnych w północnej części miasta Zabrze + 390.153 zł, środki z Europejskiego Funduszu Społecznego na dofinansowanie programu Kierunek Przedsiębiorczość + 5.787 zł, środki z Europejskiego Funduszu Społecznego na dofinansowanie programu Metamorfoza. Aktywizacja zawodowa osób niepełnosprawnych z powiatu m. Zabrze + 4.735 zł,

środki z Budżetu Państwa na dofinansowanie programu Metamorfoza. Aktywizacja zawodowa osób niepełnosprawnych z powiatu m. Zabrze + 3.932 zł, środki z Europejskiego Funduszu Społecznego na dofinansowanie programu Schematom STOP! Wspólne działania instytucji pomocy społecznej i instytucji rynku pracy 36.543 zł, środki z Budżetu Państwa na dofinansowanie programu Schematom STOP! Wspólne działania instytucji pomocy społecznej i instytucji rynku pracy + 9.182 zł, środki z Europejskiego Funduszu Społecznego na dofinansowanie programu Współpraca to się opłaca + 4.250 zł, środki z Budżetu Państwa na dofinansowanie programu Współpraca to się opłaca + 750 zł, środki z Europejskiego Funduszu Społecznego na dofinansowanie programu Szansa na przyszłość wsparcie osób bezrobotnych z miasta Zabrze 63.228 zł, środki z Europejskiego Funduszu Społecznego na dofinansowanie programu Aktywni młodzi 67.292 zł, środki z Europejskiego Funduszu Społecznego na dofinansowanie programu Drogowskaz + 917.391 zł, dochody pochodzące z 2,5% odpisu dotyczącego kosztu obsługi zadań realizowanych przez samorząd z PFRON + 42.505 zł, pomoc finansowa na budowę Drogowej Trasy Średnicowej GOP Katowice Gliwice + 88.993 zł, pomoc finansowa na realizację zadania Poprawa gospodarki wodnościekowej na terenie gminy Zabrze. Etap II inwestycja 1 + 5.719.303 zł, środki z NFOŚiGW na dofinansowanie gminy w zakresie zbierania porzuconych pojazdów wycofanych z eksploatacji + 112.000 zł, 1 Rozliczenie środków w zakresie realizacji Drogowej Trasy Średnicowej

środki z WFOŚiGW na dofinansowanie zadania pn.: Termomodernizacja budynku mieszkalnego w Zabrzu przy ul. Goethego 22 w ramach Programu KAWKA + 68.204 zł, środki z WFOŚiGW na dofinansowanie zadania pn.: Termomodernizacja budynku mieszkalnego w Zabrzu przy ul. 11 Listopada 183 w ramach Programu KAWKA + 77.508 zł, środki z WFOŚiGW na dofinansowanie zadania pn.: Termomodernizacja budynku mieszkalnego w Zabrzu przy ul. 11 Listopada 185 w ramach Programu KAWKA + 40.864 zł, środki z WFOŚiGW na dofinansowanie zadania pn.: Modernizacja budynku Szkoły Podstawowej Nr 30 + 288.192 zł, środki z WFOŚiGW na dofinansowanie zadania pn.: Budowa infrastruktury oświetleniowej tj. 30 lamp parkowych solarnych umożliwiających wykorzystanie energii przyjaznej środowisku w Zabrzu 27.409 zł, środki z WFOŚiGW na dofinansowanie do zielonych szkół 73.770 zł, zwrot nadmiernie pobranej dotacji KZK GOP + 1.536.000 zł, środki z Krajowego Funduszu Szkoleniowego na sfinansowanie kosztów kształcenia ustawicznego pracowników i pracodawcy w wieku 45 lat i więcej + 178.845 zł, część oświatowa subwencji ogólnej + 2.762.127 zł, część równoważąca subwencji ogólnej + 435 zł, uzupełnienie subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego + 26.348 zł. 2. Zwiększenie dotacji celowych z budżetu państwa na dofinansowanie zadań własnych gminy i powiatu per saldo o kwotę 7.383.379 zł, w tym z tytułu: dotacji na realizację projektu informatycznego Budowa strony internetowej Miasta Zabrze dostosowanej do potrzeb osób niepełnosprawnych + 182.572 zł, dofinansowania do przedszkoli i oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych 550.982 zł, dotacji na promocję czytelnictwa Książki naszych marzeń + 62.840 zł, dotacji na wyprawki szkolne + 214.063 zł,

dotacji na Pomoc materialną dla uczniów o charakterze socjalnym 487.190 zł, dotacji przeznaczonej dla Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie + 172.233 zł, dofinansowania do posiłków dla potrzebujących + 753.565 zł, dotacji na składki na ubezpieczenia zdrowotne opłacane za osoby pobierające niektóre świadczenia z pomocy społecznej + 10.223 zł, zasiłków i pomocy w naturze oraz składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe + 4.884.505 zł, dotacji na zasiłki stałe + 1.878.184 zł, dofinansowanie zadań z zakresu wspierania rodziny oraz systemu pieczy zastępczej + 243.000 zł, utrzymania Domów Pomocy Społecznej + 20.366 zł. 3. Zwiększenie dotacji celowych z budżetu państwa na finansowanie zadań zleconych gminom i powiatom per saldo o kwotę 8.009.831 zł, w tym z tytułu: zwrotu części podatku akcyzowego + 46.322 zł, dotacji na realizację zadań z zakresu USC, dowodów osobistych i ewidencji ludności + 698.216 zł, dotacji na przygotowanie i przeprowadzenie wyborów do Sejmu i Senatu RP + 272.794 zł, dotacji na przygotowanie i przeprowadzenie wyborów Prezydenta RP + 464.962 zł, dotacji na przygotowanie i przeprowadzenie referendum ogólnokrajowego + 228.598 zł, dofinansowania kosztów niszczenia dokumentów dotyczących wyborów + 746 zł, dotacji na podręczniki oraz materiały edukacyjne + 1.015.196 zł, dotacji na przyłączenie do sieci szerokopasmowej dostępu do Internetu placówek budżetowych + 939.124 zł, dotacja na wydawanie decyzji w sprawach świadczeniobiorców + 7.551 zł, realizacji rządowego programu dla rodzin wielodzietnych + 8.713 zł, dotacji na świadczenia rodzinne, zaliczka alimentacyjna oraz składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z ubezpieczenia społecznego + 4.317.332 zł,

dotacji na składki na ubezpieczenia zdrowotne 1.350.000 zł, usług opiekuńczych + 36.560 zł, ośrodków wsparcia 5.740 zł, dotacji na składki na ubezpieczenia zdrowotne opłacane za osoby pobierające niektóre świadczenia z pomocy społecznej + 123.000 zł, świadczeń pielęgnacyjnych + 23.200 zł, orzecznictwa o stopniu niepełnosprawności + 57.520 zł, dofinansowania do wypłaty wynagrodzenia za sprawowanie opieki + 20.224 zł, dotacji na wypłatę zryczałtowanych dodatków energetycznych + 459.023 zł, dofinansowania do gospodarki gruntami i nieruchomościami + 98.074 zł, dofinansowania do operatów za użytkowanie wieczyste + 31.000 zł, dotacji przeznaczonej dla Powiatowego Inspektoratu Nadzoru Budowlanego + 84.920 zł, dotacji przeznaczonej dla Komendy Miejskiej Państwowej Straży Pożarnej + 419.086 zł, pomocy dla repatriantów + 13.410 zł. 4. Zwiększenie dotacji celowych z Budżetu Państwa na zadania realizowane przez gminę na podstawie porozumień z organami administracji rządowej o kwotę 490.649 zł z tytułu: programu integracji społeczności romskiej w Polsce na lata 20142020 + 50.000 zł, programu na rzecz społeczności romskiej + 155.824 zł, programu centrum Aktywności Cyfrowej w Zabrzu + 19.825 zł, dofinansowania zadania publicznego pn.: Gminne programy aktywizacji społecznozawodowej na rzecz budownictwa socjalnego edycja 2015 r. + 105.000 zł, pomocy dla repatriantów + 160.000 zł. 5. Zwiększenie dotacji otrzymanych z funduszy celowych na realizację zadań jednostek sektora finansów publicznych o kwotę 392.820 zł z tytułu: środków z Banku Gospodarstwa Krajowego na remont lokali mieszkalnych 2 + 258.070 zł, 2 Środki z Funduszu Dopłat na zasadach określonych w ustawie o finansowym wsparciu tworzenia lokali socjalnych, mieszkań chronionych, noclegowni i domów dla bezdomnych.

dofinansowania z Funduszu Pracy na pokrycie kosztów wynagrodzenia i składek na ubezpieczenia społeczne pracowników PUP + 45.900 zł, dofinansowania z Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej na szkolenie młodzieży szczególnie uzdolnionej sportowo + 88.850 zł. 6. Zwiększenie planu przychodów o kwotę 43.768.565 zł, zmniejszenie planu rozchodów o kwotę 1.303.778 zł oraz zwiększenie planu wydatków o kwotę 45.072.343 zł polegające na: zwiększeniu limitu przychodów i wydatków w związku z wprowadzeniem: przychodów z tytułu wolnych środków, jako nadwyżki środków pieniężnych na rachunku bieżącym o kwotę 12.475.929 zł, przychodów z tytułu emisji obligacji o kwotę 30.000.000 zł, przychodów z tytułu kredytów w wysokości 142.500 zł, w części objętej dopłatami do oprocentowania z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej z przeznaczeniem na realizację projektu Poprawa gospodarki wodnościekowej na terenie Gminy Zabrze. Etap II w związku z dostosowaniem do harmonogramu niewykorzystana część kredytu z 2014 roku, przychodów w wysokości 1.150.136 zł z tytułu pożyczek z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach na realizację poniższych zadań majątkowych: Termomodernizacja budynku Śląskiego Uniwersytetu Medycznego przy Placu Traugutta 2 w Zabrzu niewykorzystana część pożyczki z 2014 roku kwota pożyczki 924.479 zł, Termomodernizacja budynku mieszkalnego w Zabrzu przy ul. Goethego 22 w ramach Programu KAWKA kwota 53.048 zł, Termomodernizacja budynku mieszkalnego w Zabrzu przy ul. Goethego 22 kwota 49.415 zł, Termomodernizacja budynku mieszkalnego w Zabrzu przy ul. 11 Listopada 185 w ramach Programu KAWKA kwota 31.784 zł, Termomodernizacja budynku mieszkalnego w Zabrzu przy ul. 11 Listopada 185" kwota 31.126 zł, Termomodernizacja budynku mieszkalnego w Zabrzu przy ul. 11 Listopada 183 w ramach Programu KAWKA kwota 60.284 zł.

zmniejszeniu rozchodów i zwiększeniu wydatków, w tym: zmniejszenie rozchodów z tytułu spłaty otrzymanych krajowych pożyczek o kwotę 60.709 zł w związku z : dostosowaniem harmonogramu spłaty do wartości wynikających z zawartego aneksu do umowy pożyczki z WFOŚiGW zaciągniętej na finansowanie zadania pn.: Modernizacja źródeł ciepła w budynku mieszkalnym w Zabrzu przy ul. 11 Listopada 110 zmniejszenie o kwotę 523 zł, umorzeniem długu z tytułu pożyczki zaciągniętej w WFOŚiGW na finansowanie zadania pn.: Termomodernizacja budynku Zespołu Szkół Ogólnokształcących nr 11 przy ul. Sienkiewicza 33 w Zabrzu zmniejszenie o kwotę 60.186 zł, zmniejszenie rozchodów o kwotę 27.409 zł w związku z przesunięciem terminu okresu spłaty pożyczek zaciągniętych w WFOŚiGW na finansowanie zadania pn.: Termomodernizacja wraz z demontażem, transportem i unieszkodliwianiem odpadów zawierających azbest z budynku Europejskiego Ośrodka Kultury Technicznej i Turystyki Przemysłowej w Zabrzu przy ul. Wolności 410 część dotycząca termomodernizacji zmniejszenie o kwotę 25.881 zł, Termomodernizacja wraz z demontażem, transportem i unieszkodliwianiem odpadów zawierających azbest z budynku Europejskiego Ośrodka Kultury Technicznej i Turystyki Przemysłowej w Zabrzu przy ul. Wolności 410 część dotycząca azbestu zmniejszenie o kwotę 1.528 zł, zmniejszenie rozchodów o kwotę 1.215.660 zł z tytułu spłaty otrzymanych krajowych pożyczek w związku z częściowym umorzeniem pożyczki, tj. 40% wykorzystanej kwoty pożyczki zaciągniętej w WFOŚiGW na finansowanie zadania pn.: Modernizacja źródeł ciepła w budynkach indywidualnych realizowana w ramach Programu ograniczenia niskiej emisji na terenie miasta Zabrze etap III. Powyższą kwotę przeznaczono zgodnie z warunkami umorzenia na realizację trzech zadań inwestycyjnych pn.: Termomodernizacja budynku Szkoły Podstawowej nr 16 przy ulicy Lompy 78 w Zabrzu kwota 867.000 zł, Termomodernizacja budynku Przedszkola nr 25 przy ulicy Cieszyńskiej 33 w Zabrzu kwota 205.000 zł, Termomodernizacja budynku Gimnazjum nr 20 przy ulicy Kasprowicza 7 w Zabrzu kwota 143.660 zł.

Miliony Sprawozdanie z wykonania budżetu miasta Zabrze za 2015 rok 1.4 Ogólne wykonanie budżetu Miasta w 2015 roku Realizacja budżetu Miasta Zabrze w 2015 roku z uwzględnieniem finansowania przedstawia się w następujący sposób: WYK. 2 REALIZACJA BUDŻETU MIASTA ZABRZE W 2015 R. [w zł] DOCHODY WYDATKI ROZCHODY PRZYCHODY 780 170 549 868 960 013 28 315 352 117 613 323 WYK. 3 PODSTAWOWE WIELKOŚCI BUDŻETOWE W 2015 R. [w mln zł] 1 000 800 600 786 818 780 833 909 869 PLAN PIERWOTNY PLAN PO ZMIANACH WYKONANIE 400 200 0 46 91 89 DOCHODY WYDATKI DEFICYT 200 Pierwotnie założono, iż w 2015 roku wykonanie budżetu osiągnie ujemny wynik finansowy na poziomie 46 mln zł. Na podstawie kolejnych korekt budżetu Miasta ustalono, iż różnica między dochodami i wydatkami budżetowymi będzie w dalszym ciągu ujemna i wyniesie około 91 mln zł, przy czym ostatecznie wynik budżetu zamknął się deficytem na poziomie 89 mln zł. Powyższe oznacza, iż o wskazaną wartość środki budżetowe rozdysponowane na realizację zaplanowanych zadań przewyższyły wysokość wpływów do budżetu w omawianym okresie. Zgodnie z powyższym osiągnięty wynik finansowy jest o ponad 2 mln zł wyższy korzystniejszy od planowanego na

DOCHODY WYDATKI DEFICYT/NAD Sprawozdanie z wykonania budżetu miasta Zabrze za 2015 rok dzień 31.12.2015 r. Ostatecznie uzyskany wynik, jest pochodną głównie niższego, w porównaniu do planowanego, wykonania wydatków ogółem, tj. na poziomie 96% prognozy rocznej, przy czym wydatki bieżące zostały wykonane na poziomie 97%, a majątkowe 91% planu po zmianach. Poniżej przedstawiono wykonanie podstawowych wielkości budżetowych w porównaniu do analogicznych okresów lat ubiegłych. WYK. 4 PORÓWNANIE WYKONANIA PODSTAWOWYCH WIELKOŚCI BUDŻETOWYCH W LATACH 20122015 [w mln zł] WYŻKA PRZYCHODY ROZCHODY 28 25 24,4 50,2 118 120 82,2 50,4 89 66 36,2 34,7 2015 2014 2013 2012 734,7 869 888 825,4 780 822 789,2 769,5 100 0 100 200 300 400 500 600 700 800 900 Miliony TAB. 6 PORÓWNANIE REALIZACJI BUDŻETU MIASTA ZABRZE W LATACH 20122015 [w zł] WYSZCZEGÓLNIENIE 2012 2013 2014 2015 DOCHODY 769 464 055 789 181 153 822 203 182 780 170 549 WYDATKI 734 745 303 825 418 163 888 127 325 868 960 013 DEFICYT/NADWYŻKA 34 718 753 36 237 010 65 924 143 88 789 464 PRZYCHODY 50 447 256 82 223 102 119 876 088 117 613 323 ROZCHODY 50 222 862 24 405 785 25 303 133 28 315 352 STRONA DOCHODOWA BUDŻETU Osiągnięty w 2015 roku wynik budżetu Miasta po stronie dochodowej na kwotę ponad 780,2 mln zł jest niższy od ubiegłorocznego o 42 mln, tj. o 5,1% mniej. Na różnicę w osiągniętych dochodach w stosunku do roku 2014 mają wpływ przede wszystkim niższe dochody uzyskane z funduszy unijnych, bo aż o kwotę prawie 40,5 mln zł, tj. o 37,6% mniej. Należy jednak zaznaczyć, iż pomimo kończącej się perspektywy finansowej na lata 20072013 i jeszcze nie w pełni

uruchomionym nowym programowaniu, w szczególności w zakresie zadań inwestycyjnych, Miasto pozyskało w omawianym okresie na realizację projektów unijnych relatywnie wysokie środki bo na poziomie aż 67 mln zł przy prognozie dochodów do uzyskania w wysokości 72,7 mln zł, dało to 92,3% wykonania. Najwyższy spadek w przedmiotowym źródle dochodu w porównaniu do roku ubiegłego odnotowano w zakresie środków z Funduszu Spójności na realizację projektu wodnościekowego oraz programu Rekultywacja terenów w rejonie rzeki Bytomki na obszarze Gminy Zabrze odpowiednio o kwotę prawie 32,7 mln zł i 18 mln zł, natomiast największy wzrost uzyskano z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego na program Kompleksowe uzbrojenie terenów inwestycyjnych w północnej części miasta Zabrze o kwotę 31,9 mln zł. Główną determinantą w zakresie porównania zrealizowanych wpływów w ostatnich latach jest wolumen pozyskanych środków na prowadzenie projektów przy dofinansowaniu unijnym, jak również na realizację zakończonego już zadania pn. Drogowa Trasa Średnicowa. Uwzględniając stosowne wyłączenia o wyżej wymienione kategorie, wykonanie dochodów w 2015 roku kształtowałoby się na poziomie ponad 713 mln zł, co przy analogicznej skorygowanej realizacji za rok ubiegły daje wzrost o 8,7 mln zł. TAB. 7 PORÓWNANIE REALIZACJI DOCHODÓW BUDŻETU MIASTA ZABRZE W LATACH 20112015 [w zł] WYSZCZEGÓLNIENIE 2011 2012 2013 2014 2015 DOCHODY 634 098 187 769 464 055 789 181 153 822 203 182 780 170 549 ŚRODKI NA DOFINANSOWANIE PROJEKTÓW UNIJNYCH (UE I BP) 26 266 118 96 235 487 79 661 255 107 564 157 67 075 573 ŚRODKI NA DTŚ 25 690 000 44 462 620 58 176 133 10 309 713 76 044 SKORYGOWANE DOCHODY 582 142 069 628 765 949 651 343 765 704 329 312 713 018 931 DYNAMIKA 99,76% 108,01% 103,59% 108,13% 101,23% Należy zwrócić uwagę na fakt, iż w omawianym okresie zrealizowano więcej dochodów w porównaniu do roku 2014 z tytułu udziałów Miasta w podatku dochodowym per saldo o kwotę ponad 12,4 mln zł, w tym od osób fizycznych (PIT) o około 10,2 mln zł i od osób prawnych (CIT) o prawie 2,3 mln zł. Ponadto w 2015 roku odnotowano wzrost dochodów z subwencji o kwotę prawie 3,9 mln zł, na które składają się większe środki z tytułu subwencji oświatowej oraz subwencji wyrównawczej odpowiednio o 3 mln zł i 2,5 mln zł oraz braku uzupełniającej subwencji ogólnej z przeznaczeniem na Drogową Trasę Średnicową z uwagi na zakończenie realizacji tego zadania co dało spadek do roku 2014 z tego tytułu o kwotę 1,7 mln zł. Jednocześnie miasto Zabrze uzyskało mniejsze dotacje celowe z budżetu państwa o kwotę prawie 10,7 mln zł aniżeli w 2014 roku. W tym mniejsze dotacje na realizację zadań własnych o kwotę 12,5 mln zł, natomiast większe o kwotę 2,9 mln zł na realizację zadań z zakresu administracji rządowej. W ramach dochodów własnych miasta odnotowano wysokie wpływy z tytułu podatku

od nieruchomości, który to ma największy udział w podatkach lokalnych (91,5% tej grupy), a jego wykonanie wyniosło 103,2% założonej prognozy rocznej. W porównaniu do roku ubiegłego jest to wzrost o kwotę prawie 9,7 mln zł. Kolejną kategorię stanowią dochody ze sprzedaży nieruchomości, gdzie pomimo niepełnej realizacji założonej prognozy rocznej, bo w wysokości 81,7%, dynamika w porównaniu do roku ubiegłego wyniosła aż 128%, co nominalnie dało więcej o kwotę 7,1 mln zł. Ponadto uzyskano wysokie środki z pomocy finansowej udzielonej z budżetu Urzędu Marszałkowskiego na realizację inwestycji w wysokości 5,8 mln zł (środki pochodzące z tytułu rozliczenia budowy Drogowej Trasy Średnicowej). Wskazane powyżej wzrosty w zakresie realizacji strony dochodowej zrównoważyły częściowo odnotowane zmniejszenia w dochodach własnych Miasta głównie w zakresie środków odprowadzonych przez jednostki budżetowe łącznie o kwotę 19,2 mln zł (głównie jako efekt zakończenia inwestycji gdzie możliwe było odzyskanie podatku VAT, czy też uzyskania w 2014 roku jednorazowych środków z tytułu odszkodowań lub kar) oraz mniejsze wpływy z tytułu czynszów z budynków komunalnych, jak również z tytułu 25% prowizji z dochodów z mienia Skarbu Państwa w związku z realizacją zadań zleconych z zakresu administracji rządowej spadek w porównaniu do roku ubiegłego odpowiednio o 1,4 mln zł oraz około 3,7 mln zł. STRONA WYDATKOWA BUDŻETU Wydatki budżetu Miasta Zabrze w 2015 roku zostały zrealizowane na poziomie 96% założonego planu rocznego, tj. w wysokości 869 mln zł. W stosunku do analogicznego okresu roku ubiegłego wydatki ogółem spadły o 2%, tj. o kwotę 19,2 mln zł. Obniżenie poziomu wykonania tej kategorii budżetowej w 2015 roku w porównaniu do roku ubiegłego jest w głównej mierze konsekwencją niższej realizacji wydatków majątkowych 12% co nominalnie dało kwotę 29,8 mln zł. Natomiast wydatki bieżące zostały zrealizowane na wyższym poziomie w porównaniu do roku ubiegłego o 2%, co nominalnie dało kwotę prawie 10,7 mln zł. Wzrost wydatków bieżących dotyczył przede wszystkim wydatków w zakresie zadań oświatowych, zadań na kulturę i sport, a także w grupie gospodarki komunalnej, transportu i usług jak również zadań związanych z gospodarką mieszkaniową. Jednocześnie na uwagę zasługuje fakt znacznego obniżenia dynamiki wydatków bieżących w omawianym okresie w porównaniu do ubiegłorocznego wskaźnika spadek o 2,5 p.p., tj. z 4,2% do 1,7%. Powyższa relacja jest pozytywnym efektem prowadzonej polityki budżetowej, mającej na celu ograniczenie presji na wydatki bieżące. W zakresie realizacji wydatków bieżących, które w znacznej części mają charakter sztywny czyli obligatoryjny należy uznać, że w większości zadań osiągnięto zamierzone cele i to często bez konieczności zaangażowania całych przyznanych limitów. Na bieżąco

monitorowane były konieczne do wykonania nowe zadania, których finansowanie zapewniano bądź z rezerwy ogólnej lub celowej budżetu bądź dokonując niezbędnych przesunięć wewnątrz budżetu Miasta w ramach posiadanych upoważnień. Należy podkreślić, że w większości działów klasyfikacji budżetowej realizacja wydatków znacznie przekroczyła 90% założonego limitu. Wyjątek podobnie jak w roku ubiegłym stanowią tu wydatki ponoszone w ramach działu klasyfikacji budżetowej 758 Różne rozliczenia finansowe, gdzie klasyfikowana jest m.in. pozostała nierozdysponowana część rezerw budżetowych 3. Spadek wydatków majątkowych zdeterminowany został przede wszystkim kończącą się perspektywą unijną. Największe obniżenie odnotowano w porównaniu do roku ubiegłego w finansowaniu wydatków na projekty unijne, jak wspomniano powyżej dotyczyło to w głównej mierze projektu wodnościekowego oraz programu Rekultywacja terenów w rejonie rzeki Bytomki na obszarze Gminy Zabrze odpowiednio o kwotę prawie 27,4 mln zł i ponad 17,9 mln zł. Jednocześnie w związku z zakończeniem zadania w 2014 roku w omawianym okresie nie uwzględniono planu, a co za tym idzie nie wydatkowano środków na Drogową Trasę Średnicową, która to w latach ubiegłych angażowała znaczne limity w ramach miejskiego budżetu. Powyższe zmniejszenia zostały w głównej mierze zrekompensowane przez wydatki na realizację programu Kompleksowe uzbrojenie terenów inwestycyjnych w północnej części miasta Zabrze i Europejski Ośrodek Kultury Technicznej i Turystyki Przemysłowej w Zabrzu wydatki w 2015 roku na poziomie 55,3 mln zł, przy czym w roku 2014 była to kwota 374 tys. zł. NADWYŻKA OPERACYJNA Warunkiem nadrzędnym przy wykonaniu budżetu, w tym zarówno strony wydatkowej, jak i dochodowej, jest spełnienie zasady, zgodnie z którą wydatki bieżące nie mogą być wyższe od dochodów bieżących. Relacja ta określana jest w dwojaki sposób: jako nadwyżka operacyjna bądź saldo bieżące. Zgodnie z art. 242 ustawy o finansach publicznych, w danym roku budżetowym jednostka samorządu terytorialnego nie może dokonywać wydatków bieżących wyższych niż dochody bieżące powiększone o nadwyżki budżetowe z lat ubiegłych oraz wolne środki na rachunku bieżącym budżetu. W omawianym okresie budżet miasta Zabrze wykonany został z zachowaniem wskazanej powyżej normy i tak zwana nadwyżka operacyjna osiągnęła zadowalający poziom. W 2015 roku wydatki bieżące wyniosły 675,1 mln zł, a dochody bieżące 642 mln zł. Zatem zgodnie z powyższym wykonany budżet Miasta Zabrze w części operacyjnej sprostał regule budżetowej tj. dochody bieżące > wydatków bieżących. Nadwyżka operacyjna osiągnęła poziom 33,1 mln zł. Po uwzględnieniu przychodów z tytułu wolnych środków 3 szczegółowy opis znajduje się w kartach sprawozdawczych Wydziału Budżetu i Analiz Finansowych

Miliony Sprawozdanie z wykonania budżetu miasta Zabrze za 2015 rok w wysokości 28,7 mln zł relacja zamknęła się kwotą 61,8 mln zł. Poniżej zaprezentowano porównanie nadwyżki operacyjne w latach 20082014. WYK. 5 NADWYŻKA OPERACYJNA BUDŻETU MIASTA ZABRZE W LATACH 20082015 [w %] 58 NADWYŻKA OPERACYJNA Wielob. (NADWYŻKA OPERACYJNA) 27 17 16 27 RÓŻNICA DO ROKU POPRZEDNIEGO Wielob. (RÓŻNICA DO ROKU POPRZEDNIEGO) 42 33 26 11 16 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 5 32 9 1 10 9 Poziom jaki osiągnęła omawiana relacja w 2015 roku jest w głównej mierze efektem podejmowanych działań mających na celu racjonalizację wydatków bieżących, tak aby utrzymać ich dynamikę na poziomie akceptowalnym, jak również zwiększanie efektywności gospodarowania środkami publicznymi, w szczególności w dziedzinach, które generują najwyższe koszty bieżące. Niezależnie pomimo pozytywnego wyniku budżetu Miasta Zabrze w części operacyjnej w dalszym ciągu konieczne jest rygorystyczne respektowanie zasady oszczędności zdefiniowanej w art. 44 ustawy o finansach publicznych jako uzyskiwanie najlepszych efektów z danych nakładów przy dokonywaniu wydatków. Należy podkreślić, iż konsekwentna kontynuacja wyżej opisanych działań powinna przełożyć się na utrzymanie zadowalającego poziomu dynamiki w zakresie nadwyżki operacyjnej w kolejnych latach. WYK. 6 DYNAMIKA DOCHODÓW I WYDATKÓW BIEŻĄCYCH BUDŻETU MIASTA ZABRZE W LATACH 20092015 [w %] 120% 108% 108% 110% 105% 108% 104% 103% 102% 104% 109% 104% 100% 103% 101% 102% 100% 90% 2009/2008 2010/2009 2011/2010 2012/2011 2013/2012 2014/2013 2015/2014 dynamika dochody 101% 103% 104% 109% 102% 108% 100% dynamika wydatki 108% 105% 104% 108% 103% 104% 102% Realizacja budżetu w omawianym okresie, i to nie tylko po stronie dochodowej, ale również w zakresie wydatków, które są pochodną możliwości finansowych Miasta, wymagała stałego monitoringu, który w konsekwencji przełożył się bezpośrednio na wysokość wygenerowanej

nadwyżki operacyjnej na tak znacznym poziomie, a co za tym idzie wysokość środków własnych Miasta, co jednocześnie umożliwiło przeznaczenie ich na realizację wydatków majątkowych. TAB. 8 OGÓLNE WYKONANIE BUDŻETU MIASTA ZA OKRES OD 01.01.2015 R. DO 31.12.2015 R. [w zł] WYSZCZEGÓLNIENIE PLAN PIERWOTNY PLAN PO ZMIANACH WYKONANIE ZA 2015 R. WSKAŹNIK 4 : 3 W % 1 2 3 4 5 DOCHODY OGÓŁEM 786 455 029 818 075 865 780 170 548,57 95,37% BIEŻĄCE 668 354 012 694 505 729 675 065 835,08 97,20% MAJĄTKOWE 118 101 017 123 570 136 105 104 713,49 85,06% dochody własne, w tym: 535 398 885 547 954 132 512 285 815,23 93,5% udziały w podatkach 183 347 176 183 347 176 184 664 438,09 100,7% Subwencje, w tym: 175 565 662 178 354 572 178 354 572,00 100,0% uzupełnienie subwencji ogólnej dla jst 26 348 26 348,00 100,0% subwencja wyrównawcza dla gmin 6 879 229 6 879 229 6 879 229,00 100,0% subwencja oświatowa 156 951 517 159 713 644 159 713 644,00 100,0% subwencja równoważąca 11 734 916 11 735 351 11 735 351,00 100,0% dotacje celowe na zadania realizowane na podstawie porozumień z jednostkami samorządu terytorialnego dotacje celowe na dofinansowanie zadań własnych dotacje celowe na finansowanie zadań zleconych dotacje celowe na zadania realizowane na podstawie porozumień z organami administracji rządowej 822 400 822 400 1 114 820,68 135,6% 20 442 660 27 826 039 26 905 409,86 96,7% 53 231 322 61 241 153 59 808 050,76 97,7% 20 000 510 649 465 719,11 91,2% dotacje z funduszy celowych 974 100 1 366 920 1 236 160,93 90,4% WYDATKI OGÓŁEM, W TYM: 832 715 696 909 408 875 868 960 012,50 95,55% BIEŻĄCE 632 359 175 659 605 750 641 951 772,56 97,32% MAJĄTKOWE 200 356 521 249 803 125 227 008 239,94 90,87% Wydatki na zadania własne, dofinansowanie zadań zleconych oraz zadania realizowane na podstawie porozumień z jednostkami samorządu terytorialnego Wydatki na zadania zlecone z zakresu administracji rządowej Wydatki na zadania realizowane na podstawie porozumień z organami administracji rządowej 778 490 274 847 325 711 808 470 167 95,4% 53 231 322 60 272 029 58 851 376,41 97,6% 20 000 494 215 452 608,30 91,6% Wydatki z funduszy celowych 974 100 1 316 920 1 185 860,93 90,0%

TAB. 9 REALIZACJA DOCHODÓW I WYDATKÓW BUDŻETU MIASTA ZABRZE W LATACH 20132015 [w zł] WYSZCZEGÓLNIENIE PLAN PO ZMIANACH 2013 R. 2014 R. 2015 R. WYKONANIE PLAN PO ZMIANACH WYKONANIE PLAN PO ZMIANACH WYKONANIE WSKAŹNIK W % UDZIAŁ W % (WYKONANIE) W DOCHODACH/WYDATKACH OGÓŁEM 2013 R. 2014 R. 2015 R. 2013 R. 2014 R. 2015 R. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 DOCHODY OGÓŁEM 822 491 820 789 181 153 836 922 997 822 203 182 818 075 865 780 170 549 96,0% 98,2% 95,4% 100,0% 100,0% 100,0% W TYM: BIEŻĄCE 644 209 439 622 336 858 685 378 245 673 719 498 694 505 729 675 065 835 96,6% 98,3% 97,2% 78,9% 81,9% 86,5% MAJĄTKOWE 178 282 381 166 844 295 151 544 752 148 483 683 123 570 136 105 104 713 93,6% 98,0% 85,1% 21,1% 18,1% 13,5% dochody własne 501 949 668 471 767 324 560 259 360 547 652 313 547 954 132 512 285 815 94,0% 97,7% 93,5% 59,8% 66,6% 65,7% w tym: udziały w podatkach 165 834 705 160 754 208 170 882 282 172 230 087 183 347 176 184 664 438 96,9% 100,8% 100,7% 20,4% 20,9% 23,7% subwencje, w tym: 189 611 716 189 611 716 174 462 646 174 462 646 178 354 572 178 354 572 100,0% 100,0% 100,0% 24,0% 21,2% 22,9% uzupełnienie subwencji ogólnej z przeznaczeniem na DTŚ 13 000 000 13 000 000 1 663 000 1 663 000 0 0 100,0% 100,0% 0,0% 1,6% 0,2% 0,0% uzupełnienie subwencji ogólnej 53 110 53 110 36 683 36 683 26 348 26 348 100,0% 100,0% 100,0% 0,0% 0,0% 0,0% subwencja wyrównawcza dla gmin 4 718 711 4 718 711 4 358 817 4 358 817 6 879 229 6 879 229 100,0% 100,0% 100,0% 0,6% 0,5% 0,9% subwencja oświatowa 160 283 123 160 283 123 156 747 735 156 747 735 159 713 644 159 713 644 100,0% 100,0% 100,0% 20,3% 19,1% 20,5% subwencja równoważąca 11 556 772 11 556 772 11 656 411 11 656 411 11 735 351 11 735 351 100,0% 100,0% 100,0% 1,5% 1,4% 1,5% dotacje celowe na zadania realizowane na podstawie porozumień z j.s.t. dotacje celowe na dofinansowanie zadań własnych dotacje celowe na finansowanie zadań zleconych dotacje celowe na zadania realizowane na podstawie porozumień z org. adm. rząd. 798 000 1 161 940 1 217 220 1 021 446 822 400 1 114 821 145,6% 83,9% 135,6% 0,1% 0,1% 0,1% 73 154 140 70 783 650 39 546 551 39 394 557 27 826 039 26 905 410 96,8% 99,6% 96,7% 9,0% 4,8% 3,4% 54 046 328 53 429 919 58 573 270 56 860 806 61 241 153 59 808 051 98,9% 97,1% 97,7% 6,8% 6,9% 7,7% 166 828 148 292 31 550 30 750 510 649 465 719 88,9% 97,5% 91,2% 0,0% 0,0% 0,1% dotacje z funduszy 2 765 140 2 278 313 2 832 400 2 780 665 1 366 920 1 236 161 82,4% 98,2% 90,4% 0,3% 0,3% 0,2%

WYSZCZEGÓLNIENIE PLAN PO ZMIANACH 2013 R. 2014 R. 2015 R. WSKAŹNIK W % UDZIAŁ W % (WYKONANIE) WYKONANIE PLAN PO ZMIANACH WYKONANIE PLAN PO ZMIANACH WYKONANIE 2013 R. 2014 R. 2015 R. 2013 R. 2014 R. 2015 R. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 WYDATKI OGÓŁEM 885 821 734 825 418 163 932 716 709 888 127 325 909 408 875 868 960 013 93,2% 95,2% 95,6% 100,0% 100,0% 100,0% W TYM: BIEŻĄCE 625 324 818 605 904 397 645 927 690 631 300 319 659 605 750 641 951 773 96,9% 97,7% 97,3% 73,4% 69,3% 73,9% MAJĄTKOWE 260 496 916 219 513 766 286 789 019 256 827 006 249 803 125 227 008 240 84,3% 89,6% 90,9% 26,6% 30,7% 26,1% Wydatki na zadania własne, dofinansowanie zadań zleconych oraz zadania realizowane na podstawie porozumień z j.s.t 829 740 345 769 983 369 871 329 491 828 462 474 847 325 711 808 470 167 92,8% 95,1% 95,4% 93,3% 93,4% 93,0% Wydatki na zadania zlecone z zakresu administracji rządowej Wydatki na zadania realizowane na podstawie porozumień z org. adm. rząd. 54 046 328 53 429 919 58 573 267 56 860 806 60 272 029 58 851 376 98,9% 97,1% 97,6% 6,5% 6,3% 6,8% 166 828 148 291 31 551 30 750 494 215 452 608 88,9% 97,5% 91,6% 0,0% 0,0% 0,1% Wydatki z funduszy celowych 1 868 233 1 856 583 2 782 400 2 773 295 1 316 920 1 185 861 99,4% 99,7% 90,0% 0,2% 0,3% 0,1% Porównanie realizacji strony dochodowej w latach 20132015 wskazuje na: utrzymanie relatywnie wysokiej realizacji dochodów ogółem wykonanie założonej prognozy na poziomie 95,4%, przy znacznym wzroście udziału dochodów bieżących o 4,6 p.p., pozytywną realizacją dochodów bieżących wzrost o ponad 1,3 mln zł w porównaniu do roku ubiegłego, przy jednoczesnym utrzymaniu wysokiego procentowego wykonania założonego planu rocznego na poziomie 97,2%, uzyskanie wysokiego poziomu dochodów własnych w dochodach ogółem dominującą pozycję zajmują w dalszym ciągu dochody miasta, przy czym ich udział spadł nieznacznie o 0,9 p.p., tj. do 65,7% z 66,6% w 2014 roku, zmianę struktury dochodów ogółem, gdzie znacznie wzrosły dochody z tytułu udziałów w podatkach o 2,8 p.p. wzrost PIT w stosunku do analogicznych okresów lat ubiegłych aż o 50,6 p.p oraz CIT o 6,0 p.p. (nominalny wzrost o prawie 2,3 mln zł w CIT i prawie 10,2 mln zł z PIT), jednocześnie wzrósł też wskaźnik wykonania założonego planu rocznego w/w źródeł dochodów, który kształtuje się na poziomie 101% z PIT i 97% z CIT, wzrost udziału subwencji z 21,2% do 22,9% pomiędzy latami 2014 i 2015 odwrócenie tendencji spadkowej w latach poprzednich mimo braku w 2015 roku subwencji uzupełniającej z przeznaczeniem na DTŚ, która w ubiegłym roku wyniosła prawie 1,7 mln zł zakończenie inwestycji. Nominalny wzrost o prawie 3,9 mln zł wzrost subwencji wyrównawczej dla gmin o ponad 2,5 mln zł (zmiana udziału w strukturze dochodów ogółem z 0,5% do 0,9%) i wzrost subwencji oświatowej o prawie 3 mln zł, zmniejszenie udziału dotacji celowych na zadania własne z 4,8% do 3,4% w 2015 roku przy nominalnym spadku o prawie 12,5 mln zł m.in. konsekwencja otrzymania w 2014 r. dotacji na refundację wydatków z tytułu korekty systemowej Poprawa gospodarki wodnościekowej na terenie Gminy Zabrze, przy jej braku w omawianym okresie, wzrost udziału dotacji celowych na zadania z zakresu administracji rządowej zlecone do realizacji ustawami z 6,9 do 7,7% w 2015 roku, a nominalnym wzroście o ponad 2,9 mln zł. Porównanie realizacji strony wydatkowej w latach 20132015 wskazuje na: wyższe wykonanie nominalne wydatków ogółem, przy jednoczesnym wyższym poziomie wykonania założonej prognozy rocznej w porównaniu do roku ubiegłego o 0,4 p.p., tj. w wysokości 95,6%, przy czym założony plan w zakresie wydatków bieżących i majątkowych został zrealizowany w wysokości odpowiednio 97,3% i 90,9%, co w porównaniu do roku ubiegłego daje nieznaczny pozytywny spadek w pierwszej kategorii o 0,4 p.p oraz wzrost drugiej kategorii o 1,3 p.p., pozytywny spadek dynamiki wydatków bieżących w porównaniu do roku 2014 wydatki bieżące wzrosły tylko o około 2,1%, analogiczna relacja w roku ubiegłym wyniosła 4,1% co daje obniżenie o 2 p.p., spadek udziału wydatków majątkowych w strukturze wydatków ogółem, tj. z poziomu 28,9% do 26,1, przy jednoczesnym nominalnym obniżeniu wykonania w porównaniu do roku ubiegłego o 29,8 mln zł tj. mniej o 11,6% m.in. efekt końcowej realizacji projektu Rekultywacja terenów w rejonie rzeki Bytomki na obszarze Gminy Zabrze (spadek w stosunku do roku poprzedniego o 18 mln zł), a także projektu Poprawa gospodarki wodno ściekowej na terenie Gminy Zabrze. Etap II (mniej o kwotę prawie 27,3 mln zł).

1.5 Informacja o zadłużeniu Miasta Zabrze 1.5.1 Stan zadłużenia na koniec 2015 roku Do zobowiązań Miasta Zabrze wliczanych do długu publicznego na dzień 31.12.2015 r. ujęto: długoterminowe tytuły dłużne służące finansowaniu zadań inwestycyjnych w wysokości 391.775.466,67 zł, na które składały się wyemitowane obligacje oraz zaciągnięte kredyty i pożyczki, krótkoterminowe obligacje serii E2015 w wysokości 10.000.000 zł służące prefinansowaniu płatności końcowych zadań inwestycyjnych współfinansowanych ze środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej, zobowiązanie wymagalne w wysokości 0,04 zł z tytułu błędnie opłaconej faktury za gaz przez Gimnazjum nr 20 im. Polskich Himalaistów zobowiązanie zostało niezwłocznie uregulowane po wykryciu błędu tj. w styczniu 2016 roku. TAB. 10 DŁUG PUBLICZNY W 2015 ROKU [w zł] DŁUG PUBLICZNY NA KONIEC 2015 ROKU PLAN PIERWOTNY PLAN PO ZMIANACH WYKONANIE 374 067 069,00 403 996 175,00 401 775 466,71 TAB. 11 STAN ZOBOWIĄZAŃ MIASTA ZABRZE NA DZIEŃ 31.12.2015 R. [w zł] WYSZCZEGÓLNIENIE DŁUGOTERMINOWE ZOBOWIĄZANIA Z TYTUŁU KREDYTÓW, POŻYCZEK I OBLIGACJI KRÓTKOTERMINOWE ZOBOWIĄZANIA Z TYTUŁU KREDYTÓW, POŻYCZEK I OBLIGACJI 2014 2015 2015 /2014 STAN NA 31 XII RÓŻNICA DYNAMIKA (%) 342 826 680,14 391 775 466,67 48 948 786,53 114,28% 10 000 00 10 000 00 ZOBOWIĄZANIA WYMAGALNE 0,04 0,04 ZOBOWIĄZANIA OGÓŁEM 342 826 680,14 401 775 466,71 58 948 786,57 117,19% Zmiany w powyższych wielkościach wynikają z zaciągnięcia nowych oraz spłaty dotychczasowych zobowiązań odpowiednio w wysokości 88.964.511,38 zł i 28.315.352,46 zł, a także częściowego umorzenia pożyczek o łącznej wartości 1.700.372,39 zł. Wysokość zadłużenia Miasta Zabrze jest wynikową prowadzonego w ostatnich latach intensywnego programu inwestycyjnego. Tym samym, wśród zobowiązań dłużnych wyróżnia się zadłużenie związane bezpośrednio z realizacją projektów unijnych oraz zadłużenie związane z realizacją pozostałych zadań, finansowanych ze środków własnych Miasta. Poniżej przedstawiono zmiany

w poziomie zadłużenia Miasta Zabrze w latach 20132015, przy uwzględnieniu w/w podziału przeznaczenia pozyskanych środków. TAB. 12 PORÓWNANIE ZADŁUŻENIA MIASTA ZABRZE W LATACH 2013 2015 [w zł] WYSZCZEGÓLNIENIE 2013 2014 2015 ZADŁUŻENIE PODSTAWOWE ZADŁUŻENIE ZWIĄZANE Z PROJEKTAMI UNIJNYMI OGÓŁEM wartość nominalna 197 197 162 245 003 580 292 838 483 udział % 72,59% 71,47% 72,89% wartość nominalna 74 447 843 97 823 100 108 936 983 udział % 27,41% 28,53% 27,11% wartość nominalna 271 645 005 342 826 680 401 775 467 wartość procentowa 10% 10% 10% Do w/w zobowiązań zaciągniętych na finansowanie projektów unijnych, wg stanu na 31.12 2015 r., zaliczono: pożyczkę z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej finansowanie I etapu projektu pn.: Poprawa gospodarki wodnościekowej na terenie Gminy Zabrze 53.630.00 zł, kredyt inwestycyjny z dopłatami Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej do oprocentowania finansowanie II etapu projektu pn.: Poprawa gospodarki wodnościekowej na terenie Gminy Zabrze 13.106.983,31 zł, długoterminowe obligacje serii CC, DD, EE i HH finansowanie Inwestycji drogowej realizowanej w ramach II etapu projektu pn.: Poprawa gospodarki wodnościekowej na terenie Gminy Zabrze 24.200.000 zł, długoterminowe obligacje serii RR finansowanie projektu pn.: Kompleksowe uzbrojenie terenów inwestycyjnych w północnej części Miasta Zabrze 3.000.000 zł, długoterminowe obligacje serii B2015 finansowanie projektu pn.: Kompleksowe uzbrojenie terenów inwestycyjnych w północnej części Miasta Zabrze 5.000.000 zł, krótkoterminowe obligacje wyemitowane z przeznaczeniem na wyprzedzające finansowanie działań finansowanych ze środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej w ramach płatności końcowych 10.000.000 zł. Na poniższym wykresie zaprezentowano zmiany w strukturze zadłużenia w okresie trzech ostatnich lat, przy czym jako wyznacznik przyjęto wskazane powyżej przeznaczenie zewnętrznych źródeł finansowania.

WYK. 7 STRUKTURA ZADŁUŻENIA MIASTA ZABRZE W LATACH 20132015 [w mln zł] UNIJNE PODSTAWOWE OGÓŁEM mln zl 500 400 300 200 100 74 0 2013 272 343 402 197 245 293 98 109 2014 2015 OGÓŁEM PODSTAWOWE UNIJNE WYK. 8 STRUKTURA ZADŁUŻENIA MIASTA ZABRZE W LATACH 20122015 [w mln zł] 100% 80 462 000 74 447 843 97 823 100 108 936 983 UNIJNE 50% PODSTAWOWE 168 437 601 197 197 162 245 003 580 292 838 483 0% 2012 2013 2014 2015 Szczegółową informację o aktualnie zaciągniętych zobowiązaniach Miasta Zabrze według stanu na dzień 31.12.2015 r. przedstawiono w Tabeli Nr 23. Na dzień 31.12.2015 roku dominującym tytułem zobowiązań były obligacje, których udział wyniósł 73,5%. Kolejne 17,0% stanowiły preferencyjne pożyczki zaciągnięte w Narodowym i Wojewódzkim Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Najmniejszy udział natomiast stanowiły kredyty, których poziom wyniósł 9,4%. Struktura zadłużenia w porównaniu do stanu na koniec 2014 roku. uległa zmianie poprzez: wzrost udziału obligacji w kwocie ogólnego zadłużenia o 8,7 p.p., spadek udziału pożyczek w kwocie ogólnego zadłużenia o 5,2 p.p., spadek udziału kredytów w kwocie ogólnego zadłużenia o 3,5 p.p.

TAB. 13 PORÓWNANIE STRUKTURY ZADŁUŻENIA MIASTA ZABRZE WG STANU NA KONIEC 2014 R. I 2015 R. [w zł i %] TYTUŁ ZADŁUŻENIE NA 31.12.2014 R. UDZIAŁ W STRUKTURZE ZADŁUŻENIE NA 31.12.2015 R. UDZIAŁ W STRUKTURZE ZMIANA NOMINALNA ZMIANA % KREDYTY 44 229 100,32 12,90% 37 886 983,31 9,43% 6 342 117,01 3,47% POŻYCZKI 76 397 579,82 22,28% 68 488 483,36 17,05% 7 909 096,46 5,24% OBLIGACJE 222 200 00 64,81% 295 400 00 73,52% 73 200 00 8,71% RAZEM 342 826 680,14 10% 401 775 466,67 10% 58 948 786,53 WYK. 9 STRUKTURA ZADŁUŻENIA MIASTA ZABRZE WG STANU NA DZIEŃ 31 GRUDNIA W LATACH 20132015[w %] 2015 2014 OBLIGACJE 74% KREDYTY 9% POŻYCZKI 17% OBLIGACJE 65% KREDYTY 13% POŻYCZKI 22% 2013 KREDYTY 15% OBLIGACJE 54% POŻYCZKI 31% Tak wysoki udział obligacji w strukturze zadłużenia Miasta jest konsekwencją pozyskiwania zwrotnych źródeł finansowania głównie poprzez emisję papierów wartościowych. Zgodnie z ustawą Prawo zamówień publicznych, usługi finansowe związane z emisją, obrotem lub transferem papierów wartościowych są wyłączone z obowiązku stosowania przepisów w/w ustawy, co skutkuje znacznym uproszczeniem oraz skróceniem procedury uzyskania środków. Miasto podjęło decyzję o pozyskiwaniu środków poprzez emisję obligacji w drodze otwartych konkursów w celu otrzymania najbardziej korzystnej oferty cenowej z uwzględnieniem maksymalnej przejrzystości sposobu ich pozyskania. Natomiast spadkowa tendencja udziału pożyczek w strukturze zadłużenia wynika

w głównej mierze z systematycznej spłaty zaciągniętej w latach 20082010 pożyczki w wysokości 100 mln zł w Narodowym Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej na realizację projektu wodnościekowego (roczna spłata kapitału wynosi 8.944.000 zł). Niezależnie od powyższego Miasto Zabrze nadal pozyskuje środki w formie pożyczek z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Ich przewaga nad innymi zwrotnymi źródłami finansowania inwestycji wynika głównie z faktu możliwości częściowego ich umorzenia oraz zdobycia dodatkowych środków w ramach dotacji. Jedynym ograniczeniem tych zobowiązań jest to, iż można je przeznaczyć tylko i wyłącznie na zadania proekologiczne. Należy zaznaczyć, iż w 2015 roku Miastu udało się umorzyć zobowiązania dłużne w łącznej wysokości 1.700.372,39 zł (w tym kwota 1.382.699,8 dotyczyła roku 2015, a 317.672,39 odnosiła się do roku 2016) z tytułu trzech zaciągniętych w latach poprzednich pożyczek w Wojewódzkim Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Udzielone umorzenia dotyczyły następujących pożyczek: 1. Umowa Nr 70/2012/88/OA/poe/P przeznaczenie: Modernizacja źródeł ciepła w budynkach indywidualnych realizowana w ramach Programu ograniczenia niskiej emisji na terenie miasta Zabrze etap III kwota umorzenia: 1.533.332,39 zł, 2. Umowa Nr 6/2012/88/OA/oe/P przeznaczenie: Termomodernizacja budynku Zespołu Szkół Ogólnokształcących nr 11 przy ul. Sienkiewicza 33 w Zabrzu kwota umorzenia: 60.186,20 zł, 3. Umowa Nr 213/2012/88/OA/oest/P przeznaczenie: Termomodernizacja budynku Miejskiego Zakładu Kąpielowego w Zabrzu przy Pl. Krakowskim 10 kwota umorzenia: 106.853,80 zł. Zgodnie z regulaminem umarzania pożyczek z w/w Funduszu, umorzoną część należy przeznaczyć na finansowanie innych zadań proekologicznych. Tym samym uzyskane w wyniku umorzenia środki sfinansowały niżej wymienione zadania: 1. Umorzenie w wysokości 1.533.332,39 zł przeznaczono na: Termomodernizacja budynku Szkoły Podstawowej nr 16 przy ulicy Lompy 78 w Zabrzu, Termomodernizacja budynku Przedszkola nr 25 przy ulicy Cieszyńskiej 33 w Zabrzu, Termomodernizacja budynku Gimnazjum nr 20 przy ulicy Kasprowicza 7 w Zabrzu. 2. Umorzenie w wysokości 60.186,20 zł przeznaczono na: Termomodernizacja budynku Przedszkola nr 34 w Zabrzu przy ul. Brysza 4. 3. Umorzenie w wysokości 106.853,80 zł przeznaczono na: Termomodernizacja budynku mieszkalnego w Zabrzu przy ul. 11 Listopada 183, Termomodernizacja budynku mieszkalnego w Zabrzu przy ul. 11 Listopada 185, Termomodernizacja budynku mieszkalnego w Zabrzu przy ul. Goethego 22.

1.5.2 Charakterystyka przychodów budżetu Miasta Zabrze w 2015 roku W 2015 roku Miasto Zabrze uzyskało przychody w łącznej wysokości 117.613.323,04 zł, przy czym plan pierwotny wynosił 76.001.065 zł, natomiast w trakcie realizacji budżetu został zwiększony o kwotę 43.768.565 zł, tj. do wysokości 119.769.630 zł. TAB. 14 PRZYCHODY BUDŻETU MIASTA ZABRZE W 2015 ROKU [w zł] PRZYCHODY PLAN PIERWOTNY PLAN PO ZMIANACH WYKONANIE 76 001 065,00 119 769 63 117 613 323,04 TAB. 15 ZESTAWIENIE PRZYCHODÓW MIASTA ZABRZE W 2015 ROKU [w zł] WYSZCZEGÓLNIENIE PLAN PIERWOTNY PLAN PO ZMIANACH WYKONANIE PRZYCHODY OGÓŁEM: 76 001 065,00 119 769 63 117 613 323,04 KREDYTY 5 608 40 5 750 90 4 777 882,99 POŻYCZKI 6 019 782,00 7 169 918,00 5 986 628,39 EMISJA OBLIGACJI 48 200 00 78 200 00 78 200 00 WOLNE ŚRODKI* 16 172 883,00 28 648 812,00 28 648 811,66 * Wolne środki, o których mowa w art. 217 ust. 2 pkt 6 Ustawy o finansach publicznych W zakresie przychodów o zwrotnym charakterze, tj. związanych z nowym długiem, pozycję o najwyższym wolumenie stanowiły planowane wpływy z tytułu emisji obligacji komunalnych. Pierwotnie przychody z tego źródła miały wynieść 48.200.000 zł, ostatecznie jednak kwota planowanej emisji została zwiększona o 30 mln zł. Pierwsze zwiększenie o kwotę 20 mln zł podyktowane było znaczącym wzrostem nakładów oraz przyśpieszonym terminem realizacji niżej wymienionych projektów: Poprawa gospodarki wodno ściekowej na terenie Gminy Zabrze. Etap II, Europejski Ośrodek Kultury Technicznej i Turystyki Przemysłowej. Kolejna korekta opiewająca na wartość 10 mln zł dotyczyła pozyskania środków na wyprzedzające finansowanie działań współfinansowanych ze środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej w ramach płatności końcowych w zakresie niżej wymienionych projektów: Europejski Ośrodek Kultury Technicznej i Turystyki Przemysłowej, Rewitalizacja obiektów poprzemysłowych Gminy Zabrze wraz z adaptacją na cele kulturalne, turystyczne i oświatowe, Kompleksowe uzbrojenie terenów inwestycyjnych w północnej części Miasta Zabrze etap I i II.

Poza w/w wpływami z emisji papierów wartościowych, Miasto planowało również pozyskanie środków z kredytów bankowych i pożyczek z WFOŚiGW na cele proekologiczne. Na łączną sumę planowanych kredytów w wysokości 5.608.400 zł składały się transze zaciągniętego w 2012 roku kredytu inwestycyjnego z dopłatami do oprocentowania Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. W I kwartale 2015 roku, prognoza przychodów z tytułu przedmiotowego kredytu została zwiększona o kwotę 142.500 zł z uwagi na przywrócenie niewykorzystanego limitu transz z 2014 roku, a co za tym idzie dostosowanie do harmonogramu realizacji projektu wodnościekowego. Ostatnią grupą planowanych, zwrotnych przychodów były pożyczki z WFOŚIGW. Pierwotny plan zakładał zaciągnięcie przedmiotowych zobowiązań na kwotę 6.019.782 zł. Zwiększenie wartości planowanych pożyczek łącznie o kwotę 1.150.136 zł podyktowane było: przeniesieniem niewykorzystanego w 2014 roku limitu pożyczki z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach zaciągniętej na realizację zadania pn.: Termomodernizacja budynku Śląskiego Uniwersytetu Medycznego przy Placu Traugutta 2 w Zabrzu (kwota 924.479 zł), możliwością zaciągnięcia dodatkowych pożyczek z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki na termomodernizację budynków mieszkalnych (kwota 225.657 zł), w szczególności na realizację poniższych zadań: Termomodernizacja budynku mieszkalnego w Zabrzu przy ul. Goethego 22 w ramach Programu KAWKA kwota 53.048 zł, Termomodernizacja budynku mieszkalnego w Zabrzu przy ul. Goethego 22 kwota 49.415 zł, Termomodernizacja budynku mieszkalnego w Zabrzu przy ul. 11 Listopada 185 w ramach Programu KAWKA kwota 31.784 zł, Termomodernizacja budynku mieszkalnego w Zabrzu przy ul. 11 Listopada 185" kwota 31.126 zł, Termomodernizacja budynku mieszkalnego w Zabrzu przy ul. 11 Listopada 183 w ramach Programu KAWKA kwota 60.284 zł. Poza w/w przychodami zwrotnymi, źródłem finansowania zarówno wydatków jak i rozchodów, były środki na rachunku budżetu pozostające z rozliczenia 2014 roku, tj. wolne środki o których mowa w art. 217 ust. 2 pkt 6 ustawy o finansach publicznych, które na etapie planowania budżetu przyjęto w kwocie 16.172.883 zł, następnie na skutek ostatecznego rozliczenia ich wartość wzrosła o kwotę 12.475.929 tj. do w wysokości 28 648 812 zł. Ostatecznie wykonanie przychodów Miasta Zabrze w 2015 roku wyniosło 117.613.323,04 zł, tj. 98,2% planu po zmianach, a składały się na nie następujące pozycje:

Miliony Sprawozdanie z wykonania budżetu miasta Zabrze za 2015 rok wolne środki o wartości 28 648 811,66 zł, sprzedaż 13 serii papierów wartościowych (obligacji komunalnych) o łącznej wartości 78.200.000 zł, kredyt inwestycyjny z dopłatami do oprocentowania Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej o wartości 4.777.882,99 zł, pożyczki zaciągnięte na zadania związane z ochroną środowiska w Wojewódzkim Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej na łączną wartość 5.986.628,39 zł (szczegółowe informacje w tym zakresie przedstawia Tabela Nr 16). Uzyskane w 2015 roku przychody budżetowe były niższe aniżeli w 2014 roku o kwotę 2.262.765,33 zł. Spadek odnotowano w zakresie zwrotnych zobowiązań i wyniósł on 9.331.269,64 zł, natomiast wzrost dotyczył wolnych środków i wyniósł 7.068.504,31 zł. Prezentację graficzną przedstawiono na poniższym wykresie. WYK. 10 PORÓWNANIE UZYSKANYCH PRZYCHODÓW W LATACH 20142015[w mln zł] 9 6 3 kredyty pożyczki emisja obligacji wolne środki 2014 12 068 415,52 6 027 365,50 80 200 00 21 580 307,35 2015 4 777 882,99 5 986 628,39 78 200 00 28 648 811,66 Zrealizowane przychody w 2015 roku z tytułu zaciągniętych pożyczek z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach z wyszczególnieniem kwoty oraz celu ich pozyskania przedstawiono w Tabeli Nr 16. Dodatkowo zamieszczono również informację o otrzymanych dotacjach na realizację przedmiotowych zadań.

TAB. 16 WYKAZ POŻYCZEK ORAZ DOTACJI Z WFOŚIGW POZYSKANYCH PRZEZ MIASTO ZABRZE W 2015 ROKU [w zł] LP. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. WYSZCZEGÓLNIENIE Modernizacja źródeł ciepła w budynkach indywidualnych realizowana w ramach Programu ograniczenia niskiej emisji na terenie miasta Zabrze etap VI Modernizacja źródeł ciepła w budynkach indywidualnych realizowana w ramach Programu ograniczenia niskiej emisji na terenie miasta Zabrze etap VI KAWKA Budowa infrastruktury oświetleniowej tj. 30 lamp parkowych solarnych umożliwiających wykorzystanie energii przyjaznej środowisku w Zabrzu Termomodernizacja budynku Szkoły Podstawowej nr 30 w Zabrzu przy ul. Wawrzyńskiej 11 Modernizacja źródeł ciepła w budynku mieszkalnym w Zabrzu przy ul. 11 Listopada 112 oraz przy ul. Goethego 34 Termomodernizacja budynku Szkoły Podstawowej nr 16 w Zabrzu przy ul. Józefa Lompy 78 Termomodernizacja budynku mieszkalnego w Zabrzu przy ul. 11 Listopada 183 Termomodernizacja budynku mieszkalnego w Zabrzu przy ul. 11 Listopada 185 Termomodernizacja budynku mieszkalnego w Zabrzu przy ul. 11 Listopada 185 KAWKA Termomodernizacja budynku Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Zabrzu przy pl. Traugutta 2 POŻYCZKA DOTACJA PLANOWANE ZREALIZOWANE ZREALIZOWANE 3 045 00 2 979 295,89 931 00 921 667,23 1 185 000,73 76 532,00 76 532,00 16 081,00 388 126,00 388 126,00 288 192,00 46 157,00 46 157,00 940 022,00 528 281,27 91 718,00 61 33 61 33 76 462,00 31 126,00 31 126,00 29 634,00 29 634,00 38 10 924 479,00 924 479,00 RAZEM 6 473 406,00 5 986 628,39 1 695 553,73 Kwota planowanych do pozyskania środków w ramach pożyczek różni się od kwoty rzeczywiście otrzymanej. Wpływ no to miały następujące czynniki: w przypadku poz. 1 zmniejszenie kosztu całkowitego zadania bez zmniejszenia zakresu rzeczowego, w przypadku poz. 2 zmniejszenie kosztu całkowitego zadania bez zmniejszenia zakresu rzeczowego, w przypadku poz. 6 zmiana harmonogramu rzeczowo finansowego, a co za tym idzie zmiana harmonogramu wypłaty pożyczki. Zgodnie z art. 89 ustawy o finansach publicznych, jednostki samorządu terytorialnego poza zaciąganiem zobowiązań długoterminowych służących m.in. finansowaniu planowanego deficytu czy spłacie wcześniej zaciągniętych zobowiązań, mogą zaciągać kredyty i pożyczki oraz emitować papiery wartościowe na pokrycie występującego w ciągu roku przejściowego deficytu budżetu. W 2015 roku Miasto Zabrze korzystając z tej takiej delegacji zdecydowało się na uruchomienie kredytu w rachunku bieżącym do wysokości 30 mln zł zobowiązanie zaciągnięte w ramach umowy na obsługę bankową Miasta Zabrze zawartej z ING Bankiem Śląskim S.A.

1.5.3 Charakterystyka rozchodów budżetu Miasta Zabrze w 2015 roku Zrealizowane w 2015 roku rozchody Miasta Zabrze wyniosły kwotę 28.315.352,46 zł. TAB. 17 ROZCHODY BUDŻETU MIASTA ZABRZE W 2015 ROKU [w zł] ROZCHODY PLAN PIERWOTNY PLAN PO ZMIANACH WYKONANIE 29 740 398,00 28 436 62 28 315 352,46 TAB. 18 ZESTAWIENIE ROZCHODÓW MIASTA ZABRZE W 2015 ROKU [w zł] WYSZCZEGÓLNIENIE PLAN PIERWOTNY PLAN PO ZMIANACH WYKONANIE ROZCHODY OGÓŁEM: 29 740 398,00 28 436 62 28 315 352,46 SPŁATA KREDYTÓW 11 120 00 11 120 00 11 120 00 SPŁATA POŻYCZEK 13 620 398,00 12 316 62 12 195 352,46 WYKUP OBLIGACJI 5 000 00 5 000 00 5 000 00 Na spłatę otrzymanych pożyczek i kredytów oraz na wykup obligacji zaplanowano pierwotnie kwotę 29.740.398 zł. W trakcie realizacji budżetu planowane rozchody Miasta zostały zmniejszone łącznie o 1.303.778 zł w związku z częściowym umorzeniem długu oraz dostosowaniem harmonogramów spłat do wartości wynikających z faktycznie zawartych umów wraz aneksami. Zmian dokonano następującymi uchwałami Rady Miasta: Uchwała Nr IX/82/15 z 20.04.2015 r. korekta na łączną kwotę 60.709 zł dotyczyła: zmniejszenia limitu o kwotę 60.186 zł w związku z umorzeniem długu z tytułu pożyczki zaciągniętej w Wojewódzkim Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach na finansowanie zadania pn.: Termomodernizacja budynku Zespołu Szkół Ogólnokształcących nr 11 przy ul. Sienkiewicza 33 w Zabrzu, zmniejszenia limitu o kwotę 523 zł w związku z dostosowaniem harmonogramu spłaty do wartości wynikających z zawartego aneksu do umowy pożyczki z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach zaciągniętej na finansowanie zadania pn.: Modernizacja źródeł ciepła w budynku mieszkalnym w Zabrzu przy ul. 11 Listopada 110. Uchwała Nr X/94/15 z 18.05.2015 r. korekta na łączną kwotę 1.243.069 zł dotyczyła: zmniejszenia limitu o kwotę 1.215.660 zł w związku z umorzeniem długu z tytułu pożyczki zaciągniętej w Wojewódzkim Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

w Katowicach na finansowanie zadania pn.: Modernizacja źródeł ciepła w budynkach indywidualnych realizowana w ramach Programu ograniczenia niskiej emisji na terenie miasta Zabrze etap III, zmniejszenia limitu o kwotę 25.881 zł w związku z przesunięciem terminu okresu spłaty pożyczki z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach zaciągniętej na finansowanie zadania pn.: Termomodernizacja wraz z demontażem, transportem i unieszkodliwianiem odpadów zawierających azbest z budynku Europejskiego Ośrodka Kultury Technicznej i Turystyki Przemysłowej w Zabrzu przy ul. Wolności 410 część dotycząca termomodernizacji, zmniejszenia limitu o kwotę 1.528 zł w związku z przesunięciem terminu okresu spłaty pożyczki z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach zaciągniętej na finansowanie zadania pn.: Termomodernizacja wraz z demontażem, transportem i unieszkodliwianiem odpadów zawierających azbest z budynku Europejskiego Ośrodka Kultury Technicznej i Turystyki Przemysłowej w Zabrzu przy ul. Wolności 410 część dotycząca usunięcia azbestu. Ostatecznie na dzień 31.12.2015 r. planowane rozchody z tytułu spłaty zaciągniętych pożyczek, kredytów oraz wyemitowanych obligacji komunalnych wyniosły 28.436.620 zł, z czego rozdysponowano kwotę 28.315.352,46 zł, tj. 99,6% zakładanego planu. Spłata kapitału z tytułu zaciągniętych pożyczek, kredytów oraz wyemitowanych obligacji następowała zgodnie z podpisanymi umowami za wyjątkiem wyżej wymienionych korekt rozchodów oraz czasowego wstrzymania spłaty rat kapitałowych pożyczek zaciągniętych w WFOŚiGW w łącznej wysokości 14.412,80 zł. Przypadek ten dotyczył zobowiązań z tytułu pożyczek zaciągniętych w 2012 roku na wykonanie termomodernizacji w Przedszkolu Nr 46 oraz w budynku przy ul. Jodłowej 59 w stosunku do których złożono wniosek o ich częściowe umorzenie, a WFOŚiGW wyraził zgodę na nie dokonywanie spłat do czasu ostatecznej decyzji o udzieleniu bądź nie udzieleniu umorzenia. TAB. 19 SPŁATA ZOBOWIĄZAŃ MIASTA ZABRZE W 2015 ROKU [w zł] WYSZCZEGÓLNIENIE PLAN PIERWOTNY PLAN PO ZMIANACH WYKONANIE OGÓŁEM 29 740 398,00 28 436 62 28 315 352,46 1. Spłata zaciągniętych kredytów ogółem, w tym: 11 120 00 11 120 00 11 120 00 1.1 1.2 1.3 Kredyt z PKO BP S.A. z przeznaczeniem na wydatki majątkowe zaplanowane w budżecie na 2006 rok Kredyt z ING Banku Śląskiego S.A. z przeznaczeniem na wydatki majątkowe zaplanowane w budżecie na 2007 rok Kredyt z ING Banku Śląskiego S.A. z przeznaczeniem na wydatki majątkowe zaplanowane w budżecie na 2008 rok 2 140 00 2 140 00 2 140 00 1 660 00 1 660 00 1 660 00 3 600 00 3 600 00 3 600 00

WYSZCZEGÓLNIENIE PLAN PIERWOTNY PLAN PO ZMIANACH WYKONANIE 1.4 1.5 Kredyt z Pekao S.A. z przeznaczeniem na finansowanie projektu pn.: Poprawa gospodarki wodnościekowej na terenie Gminy Zabrze. Etap II Kredyt z Pekao S.A. z przeznaczeniem na wydatki majątkowe zaplanowane w budżecie w latach 20122014 1 920 00 1 920 00 1 920 00 1 800 00 1 800 00 1 800 00 2. Spłata zaciągniętych pożyczek ogółem, w tym: 13 620 398,00 12 316 62 12 195 352,46 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 2.8 2.9 2.10 2.11 2.12 2.13 2.14 2.15 2.16 Pożyczka z WFOŚiGW w Katowicach z przeznaczeniem na termomodernizację budynku Zespołu Szkół nr 10 w Zabrzu przy ul. Chopina 26 Pożyczka z WFOŚiGW w Katowicach z przeznaczeniem na termomodernizację budynku Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w Zabrzu przy ul. Wyzwolenia 79 Pożyczka z WFOŚiGW w Katowicach z przeznaczeniem na modernizację źródeł ciepła w budynkach indywidualnych realizowanej w ramach Programu Ograniczenia Niskiej Emisji Etap III Pożyczka z WFOŚiGW w Katowicach z przeznaczeniem na termomodernizację budynku Przedszkola nr 47 przy ul. Kalinowej 9A w Zabrzu Pożyczka z WFOŚiGW w Katowicach z przeznaczeniem na termomodernizację budynku Zespołu Szkół Ogólnokształcących Nr 11 przy ul. Sienkiewicza 33 w Zabrzu Pożyczka z WFOŚiGW w Katowicach z przeznaczeniem na termomodernizację Zabrzańskiego Centrum Kształcenia Ogólnego i Zawodowego przy ul. Piłsudskiego 58 w Zabrzu Pożyczka z WFOŚiGW w Katowicach z przeznaczeniem na termomodernizację budynku Szkoły Podstawowej nr 17 oraz Zespołu Szkół Ogólnokształcących nr 14 w Zabrzu przy ul. Korczoka 98 Pożyczka z WFOŚiGW w Katowicach z przeznaczeniem na termomodernizację budynku Przedszkola nr 1 w Zabrzu przy ul. Reymonta 52 etap II Pożyczka z WFOŚiGW w Katowicach z przeznaczeniem na termomodernizację budynku Przedszkola nr 46 w Zabrzu przy ul. Pokoju 37 Pożyczka z WFOŚiGW w Katowicach z przeznaczeniem na termomodernizację budynku w Zabrzu przy ul. Jodłowej 59 Pożyczka z WFOŚiGW w Katowicach z przeznaczeniem na termomodernizację budynku Miejskiego Zakładu Kąpielowego w Zabrzu przy Pl. Krakowskim 10 Pożyczka z WFOŚiGW w Katowicach z przeznaczeniem na modernizację źródeł ciepła w budynkach indywidualnych realizowanej w ramach Programu Ograniczenia Niskiej Emisji Etap IV Pożyczka z WFOŚiGW w Katowicach z przeznaczeniem na modernizację źródeł ciepła w budynkach indywidualnych realizowanej w ramach Programu Ograniczenia Niskiej Emisji Etap IV KAWKA Pożyczka z WFOŚiGW w Katowicach z przeznaczeniem na termomodernizację wraz z demontażem, transportem i unieszkodliwianiem odpadów zawierających azbest z budynku Europejskiego Ośrodka Kultury Technicznej i Turystyki Przemysłowej w Zabrzu przy ul. Wolności 410 (część dotycząca termomodernizacji) Pożyczka z WFOŚiGW w Katowicach z przeznaczeniem na termomodernizację wraz z demontażem, transportem i unieszkodliwianiem odpadów zawierających azbest z budynku Europejskiego Ośrodka Kultury Technicznej i Turystyki Przemysłowej w Zabrzu przy ul. Wolności 410 (część dotycząca usunięcia azbestu) Pożyczka z WFOŚiGW w Katowicach z przeznaczeniem na termomodernizację budynku administracyjnego Teatru Nowego w Zabrzu przy Parku Hutniczym 2 55 148,00 55 148,00 55 148,00 8 344,00 8 344,00 8 344,00 1 562 512,00 346 852,00 346 851,59 14 322,00 14 322,00 14 322,00 100 512,00 40 326,00 40 325,80 111 868,00 111 868,00 111 868,00 221 812,00 221 812,00 221 812,00 14 636,00 14 636,00 14 636,00 55 852,00 55 852,00 44 313,80 54 796,00 54 796,00 51 921,40 218 264,00 218 264,00 111 410,20 1 075 44 1 075 44 1 075 44 218 396,00 218 396,00 218 396,00 25 881,00 0 1 528,00 0 48 639,00 48 639,00 48 639,00

WYSZCZEGÓLNIENIE PLAN PIERWOTNY PLAN PO ZMIANACH WYKONANIE 2.17 2.18 2.19 2.20 2.21 2.22 2.23 2.24 2.25 2.26 2.27 2.28 2.29 2.30 Pożyczka z WFOŚiGW w Katowicach z przeznaczeniem na termomodernizację budynku mieszkalnego w Zabrzu przy ul. Roosevelta 7375 (umowa z 2013 r.) Pożyczka z WFOŚiGW w Katowicach z przeznaczeniem na termomodernizację budynków Szkoły Podstawowej nr 24 w Zabrzu przy ul. Tarnopolskiej 85 Pożyczka z WFOŚiGW w Katowicach z przeznaczeniem na termomodernizację budynku mieszkalnego w Zabrzu przy ul. 11 Listopada 110 (umowa z 2013 r.) Pożyczka z WFOŚiGW w Katowicach z przeznaczeniem na termomodernizację budynku Szkoły Podstawowej nr 14 w Zabrzu przy ul. Gdańskiej 10 Pożyczka z WFOŚiGW w Katowicach z przeznaczeniem na termomodernizację budynku Przychodni Unimed w Zabrzu przy ul. Paderewskiego 2 Pożyczka z WFOŚiGW w Katowicach z przeznaczeniem na termomodernizację budynku Zespołu Szkół Ogólnokształcących w Zabrzu przy ul. Wolności 323 Pożyczka z WFOŚiGW w Katowicach z przeznaczeniem na termomodernizację budynku Zespołu Szkół Ogólnokształcących nr 5 w Zabrzu przy ul. Piłsudskiego 29 Pożyczka z WFOŚiGW w Katowicach z przeznaczeniem na modernizację źródeł ciepła w budynkach indywidualnych realizowanej w ramach Programu Ograniczenia Niskiej Emisji Etap V Pożyczka z WFOŚiGW w Katowicach z przeznaczeniem na modernizację źródeł ciepła w budynkach indywidualnych realizowanej w ramach Programu Ograniczenia Niskiej Emisji Etap V KAWKA Pożyczka z WFOŚiGW w Katowicach z przeznaczeniem na termomodernizację budynku mieszkalnego w Zabrzu przy ul. 11 Listopada 110 (umowa z 2014 r.) Pożyczka z WFOŚiGW w Katowicach z przeznaczeniem na termomodernizację budynku mieszkalnego w Zabrzu przy ul. 11 Listopada 112 Pożyczka z WFOŚiGW w Katowicach z przeznaczeniem na termomodernizację budynku mieszkalnego w Zabrzu przy ul. Roosevelta 7375 (umowa z 2014 r.) Pożyczka z WFOŚiGW w Katowicach z przeznaczeniem na termomodernizację budynku mieszkalnego w Zabrzu przy ul. Goethego 34 Pożyczka inwestycyjna z NFOŚiGW z przeznaczeniem na realizację projektu pn.: Poprawa gospodarki wodnościekowej na terenie Gminy Zabrze 43 736,00 43 736,00 43 736,00 119 677,00 119 677,00 119 677,00 19 908,00 19 908,00 19 908,00 53 724,00 53 724,00 53 724,00 34 16 34 16 34 16 18 90 18 90 18 90 104 542,00 104 542,00 104 542,00 256 296,00 256 296,00 256 296,00 220 224,00 220 224,00 220 223,67 2 35 1 827,00 1 827,00 4 947,00 4 947,00 4 947,00 4 447,00 4 447,00 4 447,00 5 537,00 5 537,00 5 537,00 8 944 00 8 944 00 8 944 00 3. Wykup papierów wartościowych, w tym: 5 000 00 5 000 00 5 000 00 3.1 Wykup obligacji komunalnych serii K z 2009 roku 5 000 00 5 000 00 5 000 00

1.5.4 Obsługa zadłużenia w 2015 roku Na obsługę długu publicznego w 2015 roku zaplanowano pierwotnie kwotę 12.140.000 zł, w tym 11.000.000 zł z przeznaczeniem na zapłatę odsetek od zaciągniętych zobowiązań długoterminowych, 140.000 zł na zapłatę odsetek od kredytu w rachunku bieżącym oraz kwotę 1 mln zł jako rezerwę na ewentualną zmianę stóp procentowych lub inne wydatki związane z obsługą zadłużenia. TAB. 20 OBSŁUGA DŁUGU MIASTA ZABRZE W 2015 ROKU [w zł] OBSŁUGA DŁUGU PLAN PIERWOTNY PLAN PO ZMIANACH WYKONANIE 12 140 00 10 261 276,00 9 877 034,10 W trakcie roku budżetowego plan został pomniejszony łącznie o kwotę 1.878.724 zł, tj. do poziomu 10.261.276 zł. Dokonane zmniejszenia dotyczyły odpowiednio: limitu związanego z zapłatą odsetek 970.000 zł oraz limitu na pozostałe wydatki (w szczególności prowizje) 908.724 zł. Tak znaczne obniżenie planowanych wydatków spowodowane było oszczędnościami, które wynikały z utrzymywania się stóp procentowych na relatywnie niskim poziomie. Ponadto część zobowiązań dłużnych, dla których oprocentowanie ustalane jest na podstawie 6cio miesięcznej stawki WIBOR, została zaciągnięta dopiero w drugim półroczu 2015 roku co oznaczało, że pierwsze terminy płatności odsetek przypadają dopiero w I półroczu 2016 roku. Ostatecznie w 2015 roku z tytułu kosztów związanych z obsługą długu (wydatki bieżące) poniesiono kwotę 9.877.034,10 zł na co składały się: odsetki od zobowiązań długoterminowych 9.798.204,24 zł, odsetki od zobowiązań krótkoterminowych (kredyt w rachunku bieżącym) 16.190,82 zł, prowizje za przygotowanie programów emisji obligacji komunalnych 52.740 zł, opłata za usługi notarialne związane z podpisaniem oświadczenia o poddaniu się egzekucji z tytułu kredytu w rachunku bieżącym w latach 20162020 9.899,04 zł. Należy podkreślić, że koszty związane z obsługą zadłużenia poniesione w 2015 roku były o 148.338,63 zł niższe od analogicznych środków wydatkowanych na ten cel w roku 2014. Jednocześnie, w związku z realizacją zadań inwestycyjnych, które nie zostały ukończone przed końcem 2015 roku kwotę 805.682,50 zł stanowiącą koszty odsetkowe rozdysponowano w ramach wydatków majątkowych zgodnie z ustawą o rachunkowości koszty odsetek do czasu zakończenia zadania inwestycyjnego należy klasyfikować jako wydatek majątkowy. Wydatki te dotyczyły n/w zadań:

Inwestycja drogowa realizowana w ramach projektu pn.: Poprawa gospodarki wodnościekowej na terenie Gminy Zabrze. Etap II 428.137,11 zł, Poprawa gospodarki wodnościekowej na terenie Gminy Zabrze. Etap II 305.444,88 zł, Termomodernizacja budynku Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Zabrzu przy Pl. Traugutta 2 33.905,60 zł, Termomodernizacja budynku Zespołu Szkół nr 20 w Zabrzu przy ul. Gagarina 2 31.258,60 zł, Termomodernizacja budynku Przedszkola nr 34 w Zabrzu przy ul. Brysza 4 6.936,31 zł. TAB. 21 ODSETKI OD ZOBOWIĄZAŃ DŁUŻNYCH OGÓŁEM ZAPŁACONE W 2015 ROKU [w zł] WYKONANIE ODSETKI OD ZOBOWIĄZAŃ DŁUŻNYCH OGÓŁEM: 10 620 077,56 WYDATKI BIEŻĄCE 9 814 395,06 WYDATKI MAJĄTKOWE 805 682,50 Poniżej przedstawiono koszty odsetkowe Miasta Zabrze z tytułu zaciągniętych kredytów, pożyczek oraz obligacji komunalnych poniesione w 2015 roku. TAB. 22 KOSZTY ODSETKOWE OBSŁUGI ZOBOWIĄZAŃ DŁUGOTERMINOWYCH W 2015 R. [w zł] WYSZCZEGÓLNIENIE ROK ZACIĄGNIĘCIA WARTOŚĆ ZOBOWIĄZANIA WG UMOWY ZAPŁACONE ODSETKI WYDATEK BIEŻĄCY WYDATEK MAJĄTKOWY KREDYTY, W TYM: 899 381,35 305 444,88 PKO BP S.A. 2006 15 000 000 53 195,00 ING Bank Śląski S.A. 2007 10 000 000 57 663,85 ING Bank Śląski S.A. 2008 25 000 000 197 756,13 PEKAO S.A. 2012 15 000 000 427 928,21 PEKAO S.A. (JRP) 2012 16 000 000 146 647,34 305 444,88 Kredyt w rachunku bieżącym 2011 30 000 000 16 190,82 POŻYCZKI, W TYM: 2 324 755,62 72 100,51 WFOŚiGW (ZS 10) 2006 606 625 5 466,46 WFOŚiGW (MOPR) 2007 77 174 634,76 WFOŚiGW (P 47) 2012 143 221 107,43 WFOŚiGW (ZSO 11) 2012 502 568 532,15 WFOŚiGW (PONE III) 2012 3 906 287 49 997,10 WFOŚiGW (P 1 etap II) 2012 36 591 441,83 WFOŚiGW (Jodłowa 59) 2012 136 994 1 658,63 WFOŚiGW (SP 17 ZSO 14) 2012 554 529 6 695,91 WFOŚiGW (P 46) 2012 139 633 1 703,99 WFOŚiGW (MZK) 2012 491 097 4 925,24 WFOŚiGW (ZCKOIZ) 2012 575 050 3 377,00

WYSZCZEGÓLNIENIE Sprawozdanie z wykonania budżetu miasta Zabrze za 2015 rok ROK ZACIĄGNIĘCIA WARTOŚĆ ZOBOWIĄZANIA WG UMOWY ZAPŁACONE ODSETKI WYDATEK BIEŻĄCY WYDATEK MAJĄTKOWY WFOŚiGW (PONE IV) 2013 3 712 387 69 970,10 WFOŚiGW (PONE IV KAWKA) 2014 545 995 17 179,60 WFOŚiGW (SP 24) 2013 388 948 11 974,98 WFOŚiGW (UNIMED) 2013 85 396 2 222,35 WFOŚiGW (Roosevelta 7375) 2013 109 344 2 862,30 WFOŚiGW (11 Listopada 110) 2013 49 776 1 295,25 WFOŚiGW (SP 14) 2013 214 896 6 985,59 WFOŚiGW (ZSO) 2013 73 467 2 382,86 WFOŚiGW (Teatr Nowy) 2013 194 556 6 324,39 WFOŚiGW (ZSO 5) 2013 418 165 13 593,22 WFOŚiGW (EOKTiTP) 2012 19 792 692,76 WFOŚiGW (EOKTiTP) 2012 336 381 11 773,32 WFOŚiGW (PONE V KAWKA) 2014 920 500 28 754,15 WFOŚiGW (PONE V) 2014 3 331 800 113 436,77 WFOŚiGW P 34 2014 264 966 2 337,51 6 936,31 WFOŚiGW 11 Listopada 112 2014 64 263 2 241,16 WFOŚiGW 11 Listopada 110 2014 30 490 825,81 WFOŚiGW Roosevelta 7375 2014 57 763 2 014,48 WFOŚiGW Goethego 34 2014 71 837 2 505,25 WFOŚiGW ŚLUM 2014 1 442 368 33 905,60 WFOŚiGW ZS 20 2014 893 104 31 258,60 WFOŚiGW PONE_KAWKA_VI 2015 931 000 14 042,25 WFOŚiGW PONE_VI 2015 3 045 000 42 681,67 WFOŚiGW (LAMPY SOLARNE) 2015 76 532 490,65 WFOŚiGW (SP 30) 2015 388 126 733,72 WFOŚiGW (11 LISTOPADA 112 / GOETHEGO 34) 2015 46 157 60,70 WFOŚiGW (SP 16) 2015 940 022 390,78 WFOŚiGW (11 LISTOPADA 183) 2015 61 330 15,12 WFOŚiGW (11 LISTOPADA 185) 2015 31 126 7,67 WFOŚiGW (11 LISTOPADA 185 KAWKA) 2015 29 634 7,31 NFOŚiGW (gospodarka wodnościekowa) 2007 100 000 000 1 891 413,40 OBLIGACJE KOMUNALNE, W TYM: 6 590 258,09 428 137,11 ING BANK ŚLĄSKI SA (serie: K, L, M) 2009 25 000 000 379 95 ING BANK ŚLĄSKI SA (serie: N, O) 2010 40 000 000 1 084 10 PEKAO S.A. (serie: P, R) 2011 20 000 000 501 95 PEKAO S.A. (serie: S, T, U) 2012 34 000 000 1 118 634,00 PEKAO S.A. (serie: V, W, X) 2013 21 000 000 849 537,00 PEKAO S.A. (serie: Y, Z, AA, BB) 2013 32 000 000 756 924,00 PEKAO S.A. (serie: CC, DD, EE, FF, GG, HH) 2014 30 200 000 334 239,09 428 137,11 PKO BP (serie: KK, LL, ŁŁ) 2014 22 000 000 676 116,00 PEKAO S.A. (seria: MM, NN, OO, PP) 2014 18 000 000 504 038,00 BGK (seria: RR, SS, TT, UU, WW, XX, YY, ZZ) 2015 38 200 000 384 77 OGÓŁEM 9 814 395,06 805 682,50

Szeroko rozumiana obsługa długu publicznego obejmuje: spłatę odsetek od zaciągniętego zadłużenia oraz zapłatę prowizji za usługi bankowe związane z pozyskaniem kapitału wydatki bieżące, spłatę kapitału, tj. spłatę rat kapitałowych bądź wykup obligacji uwzględnione w rozchodach budżetowych. Poniżej graficznie zaprezentowano strukturę środków przeznaczonych w poszczególnych latach na zapłatę odsetek i spłatę zadłużenia. WYK. 11 STRUKTURA OBSŁUGI ZADŁUŻENIA MIASTA ZABRZE W LATACH 20132015 [w zł] ODSETKI I PROWIZJE SPŁATA KAPITAŁU 24 405 785 25 303 133 28 315 352 10 025 373 9 880 938 9 877 034 2013 2014 2015 Wysokość poniesionych kosztów obsługi długu jest w głównej mierze pochodną sytuacji na rynku międzybankowym, która wpływa na kształtowanie się wskaźnika WIBOR stanowiącego bazę dla oprocentowania poszczególnych zwrotnych źródeł finansowania, przy jednoczesnym uwzględnieniu marży wynikających z poszczególnych umów. Na etapie projektowania budżetu zakładano, iż wartość stawki WIBOR 1M, która stanowi bazę oprocentowania zaciągniętych przez Miasto kredytów, będzie wynosić 2,35%. Poniższy wykres przedstawia kształtowanie się w/w wskaźnika w porównaniu z planowanym.

WYK. 12 POZIOM WSKAŹNIKA WIBOR 1M W OKRESIE OD XI.2014 DO XII.2015W ODNIESIENIU DO ZAKŁADANEGO WSKAŹNIKA WPROJEKCIE BUDŻETU[w %] zakładana wartość 2,35 % 2,05% 2,08% 2,05% 1,96% rzeczywiste wartości 1,67% 1,64% 1,64% 1,66% 1,66% 1,66% 1,66% 1,67% 1,67% 1,66% XI.2014 XII.2014 I.2015 II.2015 III.2015 IV.2015 V.2015 VI.2015 VII.2015 VIII.2015 IX.2015 X.2015 XI.2015 XII.2015 W przypadku obligacji wyemitowanych przez Miasto, dla których bazę oprocentowania stanowi wskaźnik WIBOR 3M lub WIBOR 6M, na etapie planowania budżetu na 2015 rok zaprognozowano wskaźnik odpowiednio na poziomie 2,45% i 2,55% trend jest porównywalny do wskaźnika WIBOR 1M. WYK. 13 POZIOM WSKAŹNIKA WIBOR 3M W OKRESIE OD XI.2014 DO XII.2015W ODNIESIENIU DO ZAKŁADANEGO WSKAŹNIKA W PROJEKCIE BUDŻETU[w %] zakładana wartość 2,45 % 2,03% 2,06% 2,03% 1,91% rzeczywiste wartości 1,67% 1,65% 1,67% 1,70% 1,72% 1,72% 1,72% 1,73% 1,73% 1,72% XI.2014 XII.2014 I.2015 II.2015 III.2015 IV.2015 V.2015 VI.2015 VII.2015 VIII.2015 IX.2015 X.2015 XI.2015 XII.2015

WYK. 14 POZIOM WSKAŹNIKA WIBOR 6M W OKRESIE OD XI.2014 DO XII.2015W ODNIESIENIU DO ZAKŁADANEGO WSKAŹNIKA W PROJEKCIE BUDŻETU[w %] zakładana wartość 2,55 % rzeczywiste wartości 2,02% 2,05% 2,02% 1,90% 1,68% 1,66% 1,66% 1,78% 1,79% 1,80% 1,80% 1,81% 1,80% 1,77% XI.2014 XII.2014 I.2015 II.2015 III.2015 IV.2015 V.2015 VI.2015 VII.2015 VIII.2015 IX.2015 X.2015 XI.2015 XII.2015 Jak wynika z powyższych, graficznych prezentacji kształtowania się wskaźnika WIBOR (1, 3 i 6 miesięcznego) rzeczywiste wartości były niższe od planowanych przy sporządzaniu projektu budżetu. Na uwagę zasługuje również poziom stopy redyskonta weksli, która stanowi bazę oprocentowania pożyczek z funduszy ochrony środowiska. W przypadku pożyczki w wysokości 100 mln zł zaciągniętej w Narodowym Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej na finansowanie projektu pn.: Poprawa gospodarki wodnościekowej na terenie Gminy Zabrze odsetki naliczane są według następującej formuły: 0,8 x SRW, z zastrzeżeniem, że nie mniej niż 3,2%. W przypadku pożyczek z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach formuła oprocentowania jest również wyliczana jako iloczyn marży i stopy redyskonta weksli, przy czym wysokość marży wynika bezpośrednio z obowiązujących w danym okresie zasad udzielania dofinansowania ze środków WFOŚIGW w Katowicach. Dodatkowo istnieje obostrzenie, że oprocentowanie nie może być niższe niż 3 % w stosunku rocznym. Biorąc pod uwagę, że przez pierwsze dwa miesiące 2015 roku stopa redyskonta weksli utrzymywała się na poziomie 2,25% a od dnia 5 marca wynosiła już tylko 1,75%, oprocentowanie pożyczek w całym 2015 roku wyniosło odpowiednio dla pożyczki z NFOŚiGW 3,2% a dla pożyczek z WFOŚIGW 3%. Oznacza to, że przedmiotowe pożyczki w kwestii oprocentowania nie są już tak preferencyjne jak w latach poprzednich.

TAB. 23 INFORMACJA O AKTUALNIE ZACIĄGNIĘTYCH ZOBOWIĄZANIACH MIASTA ZABRZE STAN NA DZIEŃ 31.12.2015 R. KRYTERIA KWOTA ZOBOWIĄZANIA AKTUALNE ZADŁUŻENIE RODZAJ ZOBOWIĄZANIA DATA ZAWARCIA UMOWY SPOSÓB SPŁATY ZOBOWIĄZAŃ OSTATECZNA DATA SPŁATY / WYKUPU PKO BP S.A. 15 000 00 1 605 00 kredyt inwestycyjny 20.12.2006 kwartalnie, od 31.12.2009 30.09.2016 WYSOKOŚĆ OPROCENTOWANIA WIBOR 1M + marża 0,05% miesięcznie ING BANK ŚLĄSKI S.A. 10 000 00 2 075 00 kredyt inwestycyjny 31.12.2007 kwartalnie, od 30.06.2011 31.03.2017 WIBOR 1M + marża 0,1% ING BANK ŚLĄSKI S.A. 25 000 00 7 900 00 kredyt inwestycyjny 09.09.2008 kwartalnie, od 30.06.2011 31.03.2018 WIBOR 1M + marża 0,2% PEKAO S.A. 16 000 00 13 106 983,31 kredyt z dopłatami NFOŚiGW 21.08.2012 kwartalnie, od 30.06.2015 30.06.2021 WIBOR 1M + marża 1,2% PEKAO S.A. 15 000 00 13 200 00 kredyt inwestycyjny 21.08.2012 kwartalnie, od 30.06.2015 30.06.2021 WIBOR 1M + marża 1,2% RAZEM KREDYTY: 37 886 983,31 WFOŚiGW (ZS 10) 606 625,00 151 654,00 pożyczka preferencyjna 25.07.2006 kwartalnie, od 05.12.2007 05.10.2018 0,47 stopy redyskonta weksli, nie mniej niż 3% WFOŚiGW (MOPR) 77 174,00 16 68 pożyczka preferencyjna 10.10.2007 kwartalnie, od 29.11.2008 30.11.2017 0,4 stopy redyskonta weksli, nie mniej niż 3% WFOŚiGW (ZCKOiZ) 575 05 27 967,00 pożyczka preferencyjna 15.10.2012 kwartalnie, od 15.12.2013 31.03.2016 0,95 stopy redyskonta weksli, nie mniej niż 3,5% WFOŚiGW (P1 ETAP II) 36 591,00 3 659,00 pożyczka preferencyjna 22.10.2012 kwartalnie, od 15.12.2013 31.03.2016 0,95 stopy redyskonta weksli, nie mniej niż 3,5% WFOŚiGW (EOKTiTP T) 336 381,00 336 381,00 pożyczka preferencyjna 22.10.2012 kwartalnie, od 15.12.2013 31.03.2016 0,95 stopy redyskonta weksli, nie mniej niż 3,5% WFOŚiGW (EOKTiTP A) 19 791,96 19 791,96 pożyczka preferencyjna 22.10.2012 kwartalnie, od 15.12.2013 31.03.2016 0,95 stopy redyskonta weksli, nie mniej niż 3,5% WFOŚiGW (SP 17 i ZSO 14) 554 529,00 55 452,00 pożyczka preferencyjna 22.10.2012 kwartalnie, od 15.12.2013 31.03.2016 0,95 stopy redyskonta weksli, nie mniej niż 3,5% WFOŚiGW (P 46) 139 633,00 25 501,20 pożyczka preferencyjna 07.11.2012 kwartalnie, od 15.12.2013 31.03.2016 0,95 stopy redyskonta weksli, nie mniej niż 3,5% WFOŚiGW (JODŁOWA) 136 994,00 16 573,60 pożyczka preferencyjna 07.11.2012 kwartalnie, od 15.12.2013 31.03.2016 0,95 stopy redyskonta weksli, nie mniej niż 3,5% WFOŚiGW (PONE IV) 3 822 162,72 1 344 306,03 pożyczka preferencyjna 27.05.2013 kwartalnie, od 15.12.2014 31.03.2017 0,95 stopy redyskonta weksli, nie mniej niż 3,5% WFOŚiGW (PONE IV KAWKA) 545 995,35 273 000,35 pożyczka preferencyjna 20.05.2014 kwartalnie, od 15.12.2014 31.03.2017 0,95 stopy redyskonta weksli, nie mniej niż 3,5%

KRYTERIA KWOTA ZOBOWIĄZANIA WFOŚiGW (TEATR) 194 556,00 145 917,00 WFOŚiGW (ROOSEVELTA 73 75) Sprawozdanie z wykonania budżetu miasta Zabrze za 2015 rok AKTUALNE RODZAJ DATA ZAWARCIA SPOSÓB SPŁATY ZADŁUŻENIE ZOBOWIĄZANIA UMOWY ZOBOWIĄZAŃ 109 344,00 54 67 WFOŚiGW (SP 24) 388 948,00 269 271,00 WFOŚiGW (11 LISTOPADA 110) 49 776,00 24 885,00 WFOŚiGW (SP 14) 214 896,00 161 172,00 WFOŚiGW (UNIMED) 85 396,00 42 696,00 WFOŚiGW (ZSO) 75 596,00 54 567,00 WFOŚiGW (ZSO 5) 517 925,00 313 623,00 WFOŚiGW (PONE V KAWKA) 920 50 660 654,00 WFOŚiGW (PONE V) 3 331 80 2 996 690,83 WFOŚiGW (ZS 20) 893 104,00 893 104,00 WFOŚiGW (P 34) 264 966,00 264 966,00 WFOŚiGW (GOETHEGO 34) 71 837,00 66 30 WFOŚiGW (11 LISTOPADA 112) WFOŚiGW (11 LISTOPADA 110) WFOŚiGW (ROOSEVELTA 73 75) 64 263,00 59 316,00 30 49 21 852,00 57 763,00 53 316,00 WFOŚiGW (ŚLUM) 1 442 368,00 1 442 368,00 WFOŚiGW (PONE VI KAWKA) 931 00 921 667,23 pożyczka preferencyjna pożyczka preferencyjna pożyczka preferencyjna pożyczka preferencyjna pożyczka preferencyjna pożyczka preferencyjna pożyczka preferencyjna pożyczka preferencyjna pożyczka preferencyjna pożyczka preferencyjna pożyczka preferencyjna pożyczka preferencyjna pożyczka preferencyjna pożyczka preferencyjna pożyczka preferencyjna pożyczka preferencyjna pożyczka preferencyjna pożyczka preferencyjna OSTATECZNA DATA SPŁATY / WYKUPU 13.08.2013 kwartalnie, od 15.06.2015 31.03.2018 13.08.2013 kwartalnie, od 31.12.2014 31.03.2017 05.09.2013 kwartalnie, od 31.03.2015 31.03.2018 13.08.2013 kwartalnie, od 15.12.2014 31.03.2017 02.08.2013 kwartalnie, od 15.06.2015 31.03.2018 02.08.2013 kwartalnie, od 15.12.2014 31.03.2017 09.07.2013 kwartalnie, od 15.06.2015 31.03.2018 09.07.2013 kwartalnie, od 15.06.2015 31.03.2018 25.03.2014 kwartalnie, od 30.06.2015 31.03.2018 20.05.2014 kwartalnie, od 15.12.2015 15.12.2018 08.08.2014 kwartalnie, od 15.12.2016 15.12.2019 09.09.2014 kwartalnie, od 15.12.2016 15.12.2019 28.11.2014 kwartalnie, od 15.12.2015 15.12.2018 28.11.2014 kwartalnie, od 15.12.2015 15.12.2018 28.11.2014 kwartalnie, od 15.12.2015 15.12.2018 28.11.2014 kwartalnie, od 15.12.2015 15.12.2018 28.11.2014 kwartalnie, od 15.12.2016 15.12.2019 03.06.2015 kwartalnie, od 30.09.2016 30.06.2019 WYSOKOŚĆ OPROCENTOWANIA 0,95 stopy redyskonta weksli, nie mniej niż 3,5% 0,95 stopy redyskonta weksli, nie mniej niż 3,5% 0,95 stopy redyskonta weksli, nie mniej niż 3,5% 0,95 stopy redyskonta weksli, nie mniej niż 3,5% 0,95 stopy redyskonta weksli, nie mniej niż 3,5% 0,95 stopy redyskonta weksli, nie mniej niż 3,5% 0,95 stopy redyskonta weksli, nie mniej niż 3,5% 0,95 stopy redyskonta weksli, nie mniej niż 3,5% 0,95 stopy redyskonta weksli, nie mniej niż 3,5% 0,95 stopy redyskonta weksli, nie mniej niż 3,5% 0,95 stopy redyskonta weksli, nie mniej niż 3,5% 0,95 stopy redyskonta weksli, nie mniej niż 3,5% 0,95 stopy redyskonta weksli, nie mniej niż 3,5% 0,95 stopy redyskonta weksli, nie mniej niż 3,5% 0,95 stopy redyskonta weksli, nie mniej niż 3,5% 0,95 stopy redyskonta weksli, nie mniej niż 3,5% 0,95 stopy redyskonta weksli, nie mniej niż 3,5% 0,95 stopy redyskonta weksli, nie mniej niż 3%

KRYTERIA KWOTA ZOBOWIĄZANIA WFOŚiGW (PONE VI) 3 045 00 2 979 295,89 WFOŚiGW (LAMPY SOLARNE) 76 532,00 76 532,00 WFOŚiGW (SP 30) 388 126,00 388 126,00 WFOŚiGW (11 LISTOPADA 112 / GOETHEGO 34) Sprawozdanie z wykonania budżetu miasta Zabrze za 2015 rok AKTUALNE RODZAJ DATA ZAWARCIA SPOSÓB SPŁATY ZADŁUŻENIE ZOBOWIĄZANIA UMOWY ZOBOWIĄZAŃ 46 157,00 46 157,00 WFOŚiGW (SP 16) 940 022,00 528 281,27 WFOŚiGW (11 LISTOPADA 183) WFOŚiGW (11 LISTOPADA 185) WFOŚiGW (11 LISTOPADA 185 KAWKA) 61 33 61 33 31 126,00 31 126,00 29 634,00 29 634,00 NFOŚiGW 100 000 00 53 630 00 pożyczka preferencyjna pożyczka preferencyjna pożyczka preferencyjna pożyczka preferencyjna pożyczka preferencyjna pożyczka preferencyjna pożyczka preferencyjna pożyczka preferencyjna pożyczka inwestycyjna OSTATECZNA DATA SPŁATY / WYKUPU 10.06.2015 kwartalnie, od 15.12.2016 15.12.2019 07.08.2015 kwartalnie, od 15.09.2016 15.12.2019 01.09.2015 kwartalnie, od 15.12.2016 15.12.2019 01.09.2015 kwartalnie, od 15.12.2016 15.12.2019 12.10.2015 kwartalnie, od 31.03.2017 31.03.2020 26.11.2015 kwartalnie, od 31.03.2017 31.03.2020 26.11.2015 kwartalnie, od 31.03.2017 31.03.2020 26.11.2015 kwartalnie, od 31.03.2017 31.03.2020 08.02.2008 kwartalnie, od 30.06.2010 20.12.2021 WYSOKOŚĆ OPROCENTOWANIA 0,95 stopy redyskonta weksli, nie mniej niż 3% 0,95 stopy redyskonta weksli, nie mniej niż 3% 0,95 stopy redyskonta weksli, nie mniej niż 3% 0,95 stopy redyskonta weksli, lecz nie mniej niż 3% 0,95 stopy redyskonta weksli, nie mniej niż 3% 0,95 stopy redyskonta weksli, nie mniej niż 3% 0,95 stopy redyskonta weksli, nie mniej niż 3% 0,95 stopy redyskonta weksli, nie mniej niż 3% 0,8 stopy redyskonta weksli, nie mniej niż 3,2% RAZEM POŻYCZKI 68 488 483,36 ING BANK ŚLĄSKI S.A. 25 000 00 10 000 00 obligacje komunalne 04.09.2009 ING BANK ŚLĄSKI S.A. 40 000 00 40 000 00 obligacje komunalne 12.05.2010 rocznie, w zależności od lat wykupu danej serii rocznie, w zależności od lat wykupu danej serii L 5 mln 21.12.2016 M 5 mln 21.12.2017 N 20 mln 19.05.2019 O 20 mln 15.06.2020 WIBOR 3M + marża dla każdej serii w przedziale od 0,5% do 1,95% (w zależności od roku) WIBOR 3M + marża dla każdej serii w wysokości 0,9% PEKAO S.A. 20 000 00 20 000 00 obligacje komunalne 21.10.2011 PEKAO S.A. 34 000 00 34 000 00 obligacje komunalne 31.08.2012 PKO BP S.A. 21 000 00 21 000 00 obligacje komunalne 19.06.2013 PEKAO S.A. 32 000 00 32 000 00 obligacje komunalne 22.11.2013 rocznie, w zależności od lat wykupu danej serii rocznie, w zależności od lat wykupu danej serii rocznie, w zależności od lat wykupu danej serii rocznie, w zależności od lat wykupu danej serii P 10 mln 26.10.2018 R 10 mln 25.11.2021 S 5 mln 04.09.2021 T 15 mln 19.09.2022 U 14 mln 31.10.2023 V 6 mln 04.07.2022 W 5 mln 04.07.2023 X 10 mln 26.06.2024 Y 6 mln 28.11.2019 Z 6 mln 16.12.2021 AA 10 mln 28.01.2022 BB 10 mln 02.04.2023 WIBOR 3M + marża Seria P 0,55%, Seria R 0,8% WIBOR 3M + marża dla każdej serii w wysokości 1,48% WIBOR 6M + marża dla każdej serii w wysokości 1,12% WIBOR 6M + marża dla serii: Y 0,7% Z 0,8% AA 0,8% BB 0,8%

KRYTERIA KWOTA ZOBOWIĄZANIA Sprawozdanie z wykonania budżetu miasta Zabrze za 2015 rok AKTUALNE RODZAJ DATA ZAWARCIA SPOSÓB SPŁATY ZADŁUŻENIE ZOBOWIĄZANIA UMOWY ZOBOWIĄZAŃ PEKAO S.A. 30 200 00 30 200 00 obligacje komunalne 22.04.2014 PKO BP S.A. 22 000 00 22 000 00 obligacje komunalne 25.09.2014 PEKAO S.A. 18 000 00 18 000 00 obligacje komunalne 23.12.2014 Bank Gospodarstwa Krajowego Bank Gospodarstwa Krajowego Bank Gospodarstwa Krajowego 38 200 00 38 200 00 obligacje komunalne 16.04.2015 20 000 00 20 000 00 obligacje komunalne 12.08.2015 rocznie, w zależności od lat wykupu danej serii rocznie, w zależności od lat wykupu danej serii rocznie, w zależności od lat wykupu danej serii rocznie, w zależności od lat wykupu danej serii rocznie, w zależności od lat wykupu danej serii OSTATECZNA DATA SPŁATY / WYKUPU CC 8 mln 28.04.2017 DD 8 mln 28.04.2018 EE 3 mln 28.04.2019 FF 3 mln 01.08.2020 GG 3 mln 01.08.2021 HH 5,2 mln 04.06.2022 KK 5 mln 06.10.2023 LL 12 mln 29.09.2024 ŁŁ 5 mln 05.12.2024 MM 4 mln 30.12.2020 NN 4 mln 30.12.2021 OO 5 mln 30.12.2022 PP 5 mln 30.12.2023 RR 3 mln 28.09.2024 SS 5 mln 27.04.2024 TT 5 mln 27.04.2025 UU 5 mln 27.04.2025 WW 5 mln 27.04.2025 XX 5 mln 28.05.2025 YY 5 mln 28.05.2026 ZZ 5,2 mln 28.09.2026 A2015 4 mln 28.09.2026 B2015 5 mln 28.09.2026 C2015 5 mln 28.09.2027 D2015 6 mln 28.09.2027 WYSOKOŚĆ OPROCENTOWANIA WIBOR 6M + marża dla serii: CC 0,42% DD 0,52% EE 0,62% FF 0,68% GG 0,74% HH 080% WIBOR 6M + marża dla wszystkich serii 1,12% WIBOR 6M + marża dla serii: MM 0,80% NN 0,85% OO 0,90% PP 0,95% WIBOR 6M + marża dla serii: RR 0,78% SS 0,78% TT 0,88% UU 0,88% WW 0,88% XX 0,88% YY 0,88% ZZ 0,88% WIBOR 6M + marża dla serii: A2015 0,80% B2015 0,80% C2015 0,85% D2015 0,85% 10 000 00 10 000 00 obligacje komunalne 18.12.2015 rocznie E2015 22.12.2016 WIBOR 1M + marża 0,28% RAZEM OBLIGACJE: 295 400 00 RAZEM 401 775 466,67

1.6 Analiza wskaźnikowa rok 2015 W tej części materiału zostanie zaprezentowana opracowana przez miejskie służby finansowe analiza wskaźnikowa Miasta Zabrze. Do obliczenia wskaźników wykorzystano dane pochodzące z niżej wymienionych sprawozdań budżetowych za lata 2010 2015: Rb NDS Sprawozdanie o nadwyżce /deficycie, Rb 27s Sprawozdanie o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, Rb 28s Sprawozdanie o wydatkach jednostek samorządu terytorialnego, Rb PDP Sprawozdanie z wykonania dochodów podatkowych, Rb Z Sprawozdanie o stanie zobowiązań wg tytułów dłużnych oraz poręczeń i gwarancji. Wskaźniki dochodowe (W D ) Wskaźnik (W D1 ) Udział dochodów bieżących w dochodach ogółem gdzie: Db dochody bieżące Do dochody ogółem WD1 = Db Do 2010 2011 2012 2013 2014 2015 W D1 68,8% 88,5% 79,6% 78,9% 81,9% 86,5% Wskaźnik W D1 wskazuje jaką cześć dochodów ogółem stanowią dochody bieżące. Z powyższej tabeli wynika, iż miasto utrzymuje wysoki poziom udziału dochodów bieżących w dochodach ogółem, przy czym na uwagę zasługuje to, iż rok 2015 był kolejnym okresem, w którym odnotowano wzrost względem poziomu osiągniętego w roku poprzednim wzrost o 4,6 p.p. Wskaźnik (W D2 ) Udział dochodów podatkowych w dochodach bieżących gdzie: Dpod dochody podatkowe Db dochody bieżące WD2 = Dpod Db 2010 2011 2012 2013 2014 2015 W D2 32,4% 34,5% 33,2% 34,2% 33,3% 35,8%

Wskaźnik W D2 wskazuje jaką cześć dochodów bieżących stanowią dochody podatkowe ogółem. Wzrost poziomu wskaźnika w 2015 roku w porównaniu do roku ubiegłego, jest w szczególności spowodowany znaczną dynamiką dochodów z tytułu udziałów w podatku dochodowym od osób fizycznych, jak i prawnych oraz podatku od nieruchomości. Wskaźnik samodzielności dochodowej pierwszego stopnia (W D31ST ) WD3 1ST = gdzie: Dw dochody własne PIT udziały w podatku dochodowym od osób fizycznych CIT udziały w podatku dochodowym od osób prawnych Do dochody ogółem Dw (PIT + CIT) Do 2010 2011 2012 2013 2014 2015 W D31ST 35,9% 33,9% 40,5% 39,4% 45,7% 42,0% Wskaźnik samodzielności dochodowej W D31ST informuje o stopniu samodzielności jednostki w kreowaniu dochodów. Im jest wyższy, tym jednostka jest mniej zależna od środków z Budżetu Państwa, a tym samym od poziomu wskaźników regulujących gospodarkę narodową. Wskaźnik samodzielności dochodowej drugiego stopnia (W D32ST ) WD3 2ST = Dw (UE + PIT + CIT) Do gdzie: Dw dochody własne UE dochody otrzymane w związku z realizacją projektów przy dofinansowaniu Unii Europejskiej oraz innych źródeł zagranicznych PIT udziały w podatku dochodowym od osób fizycznych CIT udziały w podatku dochodowym od osób prawnych Do dochody ogółem 2010 2011 2012 2013 2014 2015 W D32ST 28,4% 29,7% 28,0% 29,3% 32,6% 33,4% Wskaźnik samodzielności dochodowej W D32ST podobnie jak w/w wskaźnik W D31ST informuje o stopniu samodzielności jednostki w kreowaniu dochodów. Powyższa prezentacja wskazuje na pozytywny, stały wzrost.

Wskaźniki wydatkowe (W W ) Wskaźnik (W W1 ) Obciążenie wyd. bieżących wydatkami na wynagrodzenia i pochodne WW1 = Ww Wb gdzie: Ww wydatki na wynagrodzenia i pochodne od wynagrodzeń Wb wydatki bieżące 2010 2011 2012 2013 2014 2015 W W1 41,9% 46,7% 46,5% 45,8% 45,2% 45,6% Wskaźnik W W1 obrazuje obciążenie wydatków bieżących wydatkami na wynagrodzenia i pochodne. Zgodnie z powyższym w ostatnich trzech latach omawiana relacja kształtuje się na zbliżonym poziomie i nie przekracza 46%. Wskaźnik (W W2 ) Relacja transferów bieżących do wydatków bieżących WW2 = Tb Wb gdzie: Tb transfery bieżące (Subwencja ogólna + Dotacje na cele bieżące) Wb wydatki bieżące 2010 2011 2012 2013 2014 2015 W W2 44,4% 45,6% 46,1% 43,7% 42,7% 41,7% Wskaźnik W W2 wskazuje jaką cześć wydatków bieżących stanowią otrzymane transfery bieżące, czyli dotacje oraz subwencja. W ostatnich latach zauważalna jest negatywna tendencja wskazująca, iż coraz mniejszą część wydatków bieżących finansują środki przekazane z Budżetu Państwa pośrednio wiąże się to z niedoszacowaniem zadań zlecanych do wykonania samorządom. Wskaźnik (W W3 ) Udział wydatków majątkowych w wydatkach ogółem gdzie: Wm wydatki majątkowe Wo wydatki ogółem WW3 = Wm Wo 2010 2011 2012 2013 2014 2015 W W3 37,8% 15,1% 20,2% 26,6% 28,9% 26,1%

Wskaźnik W W3 wskazuje jaką cześć wydatków ogółem stanowią wydatki majątkowe. W ostatnich latach wskaźnik ten charakteryzował się stałym wzrostem, natomiast w 2015 roku odnotowany spadek spowodowany był przede wszystkim fazą końcową perspektywy unijnej 20072013, a co za tym idzie mniejszymi aniżeli w latach poprzednich nakładami na cele inwestycyjne. Wskaźnik (W W4 ) Udział wydatków majątkowych na 1 mieszkańca WWI = Wm Lm gdzie: Wm wydatki majątkowe w danym roku budżetowym LM liczba mieszkańców wg stanu na dzień 31 grudnia danego roku 2010 2011 2012 2013 2014 2015 W W4 1 691 zł 517 zł 828 zł 1 220 zł 1 446 zł 1 284 zł Wskaźnik W WI wskazuje jaką kwotę wydatków majątkowych poniesioną w danym roku można by przypisać każdemu mieszkańcowi. Wskaźnik ten świadczy m.in. o atrakcyjność jednostki samorządu terytorialnego gdyż wskazuje na jej zdolności rozwojowe 4. Wskaźniki budżetowe (W B ) Wskaźnik (W B1 ) Udział nadwyżki operacyjnej w dochodach ogółem gdzie: No nadwyżka operacyjna, Do dochody ogółem WB1 = No Do 2010 2011 2012 2013 2014 2015 W B1 2,2% 2,5% 3,5% 2,1% 5,2% 4,2% Udział nadwyżki operacyjnej w dochodach ogółem (W B1 ) obrazuje zdolność do ponoszenia wydatków inwestycyjnych, a także możliwość zaciągania długu i zwiększenia wydatków bieżących. Ponadto, wskaźnik ten wskazuje stopień w jakim jednostka mogłaby zaciągnąć nowe zobowiązania w stosunku do osiąganych dochodów. Im wyższa jest wartość tego wskaźnika tym większe są możliwości inwestycyjne lub większa możliwość zwiększenia wydatków bieżących. W omawianym okresie wskaźnik ten osiągnął zadowalający poziom 4,2%. 4 Do przeliczenia uwzględniono w 2015 roku liczbę mieszkańców w wysokości 176.825 (ilość mieszkańców według Głównego Urzędu Statystycznego na dzień 30.06.2015 r.)

Wskaźnik (W B2 ) Udział nadwyżki operacyjnej w dochodach bieżących gdzie: No nadwyżka operacyjna Db dochody bieżące WB2 = No Db 2010 2011 2012 2013 2014 2015 W B2 3,2% 2,9% 4,3% 2,6% 6,3% 4,9% Im wyższa wartość w/w wskaźnika tym większe możliwości inwestycyjne Miasta. Wskazuje on na zdolność ocenianego podmiotu do generowania nadwyżki operacyjnej. Wskaźnik (W B3 ) zwany wskaźnikiem samofinansowania udział nadwyżki operacyjnej i dochodów majątkowych w wydatkach majątkowych gdzie: No nadwyżka operacyjna Dm dochody majątkowe Wm wydatki majątkowe WB3 = No + Dm Wm 2010 2011 2012 2013 2014 2015 W B3 82,5% 91,9% 123,4% 83,5% 74,3% 60,9% Wartość wskaźnika W B3 obrazuje stopień w jakim jednostka samorządu terytorialnego finansuje inwestycje środkami własnymi, czyli jej zdolność do samofinansowania wydatków majątkowych. Im wyższa jest ta relacja tym mniejsze ryzyko utraty płynności finansowej w związku z nadmiernymi kosztami obsługi zadłużenia. Wskaźniki zadłużenia (W Z ) Wskaźnik (W Z1 ) Obciążenie dochodów bieżących długiem gdzie: Zo zadłużenie ogółem Db dochody bieżące WZ1 = Zo Db 2010 2011 2012 2013 2014 2015 W Z1 46,4% 45,3% 40,6% 43,6% 50,9% 59,5%

Wskaźniki W Z1 obrazuje poziom zadłużenia czyli udział zobowiązań ogółem jednostki samorządu terytorialnego w stosunku do dochodów bieżących, a więc do wpływów charakteryzujących się względną stałością i przewidywalnością. Tendencja wzrostowa w przypadku przedmiotowego wskaźnika jest wynikiem realizowanego w latach ubiegłych ambitnego programu inwestycyjnego, a co za tym idzie zwiększeniem wysokości zadłużenia. Wskaźnik (W Z2 ) Obciążenie dochodów bieżących obsługą zadłużenia Ods + Spl WZ2 = Db gdzie: Ods odsetki od zaciągniętych kredytów i pożyczek i wyemitowanych obligacji Spl spłata rat kapitałowych od zaciągniętych kredytów i pożyczek oraz wykup obligacji Db dochody bieżące 2010 2011 2012 2013 2014 2015 W Z2 3,9% 6,1% 9,6% 5,5% 5,2% 4,9% Wskaźnik ten obrazuje obciążenie dochodów bieżących łączną obsługą zadłużenia liczoną jako suma odsetek od zaciągniętych dłużnych zobowiązań i spłat pożyczonego kapitału. Im większa jest wartość tej relacji tym większe jest ryzyko wystąpienia niewypłacalności jednostki samorządu terytorialnego. W zakresie omawianego wskaźnika odnotowano pozytywny spadek w porównaniu do roku ubiegłego o 0,3 pp. Wskaźnik (W Z3 ) Obciążenie dochodów bieżących wydatkami bieżącymi i obsługą zadłużenia Wb + Spl WZ3 = Db gdzie: Wb wydatki bieżące Spl spłata rat kapitałowych od zaciągniętych kredytów i pożyczek oraz wykup obligacji Db dochody bieżące 2010 2011 2012 2013 2014 2015 W Z3 99,7% 101,4% 103,2% 101,3% 97,5% 99,3% WskaźnikW Z3 obrazuje obciążenie dochodów bieżących wydatkami bieżącymi i spłatą zadłużenia. Wartość wskaźnika większa od 100 świadczy o tym, że dochody bieżące nie wystarczają na pokrycie wydatków bieżących i obsługi zadłużenia. Pomimo wzrostu wskaźnika względem roku poprzedniego, jego wynik nadal oznacza pozytywną relację.

Wskaźnik (W Z4 ) Udział zobowiązań wymagalnych w zobowiązaniach ogółem gdzie: Zw zobowiązania wymagalne Zo zobowiązania ogółem WZ4 = Zw Zo 2010 2011 2012 2013 2014 2015 W Z4 0,0% 0,0% 0,3% 0,0% 0,0% 0,0% Konsekwencją braku płynności finansowej w jednostce jest nieterminowe regulowanie zobowiązań. Sytuacja, w której Wskaźnik W Z4 czyli udział zobowiązań wymagalnych w zobowiązaniach ogółem jest większy od 0% świadczy o nieterminowym wywiązywaniu się z płatności. Skalę tego zjawiska wyznacza natomiast jego wysokość. Wskaźnik W Z4 w 2015 roku wyniósł 0,0% co oznacza, iż wszystkie zobowiązania były regulowane terminowo. OCENA MIEJSKICH FINANSÓW OKIEM SPECJALISTÓW W dniach 29 maja oraz 27 listopada 2015 roku niezależny, wyspecjalizowany pomiot Agencja Fitch potwierdziła długoterminowy rating międzynarodowy Miasta Zabrze na poziomie BB+ dla długoterminowego zadłużenia w walucie zagranicznej i krajowej oraz krajowy na poziomie BBB+ (pol). Perspektywę ratingów określono jako Stabilną. Rating określa się w specjalnej skali ocen składającej się z kombinacji liter od A do D oraz znaków plus i minus podwyższających lub obniżających daną ocenę. Dodatkowym uzupełnieniem oceny jest prognoza określająca możliwość jej zmiany w nadchodzącym okresie tj. stabilna nie zmieni się, pozytywna może wzrosnąć, negatywna może spaść.

1.7 Zobowiązania pośrednie poręczenia w 2015 roku W omawianym okresie został wprowadzony do uchwały budżetowej limit poręczeń możliwych do udzielenia przez Prezydenta Miasta w 2015 roku w łącznej kwocie 53.825.575 zł, z przeznaczeniem na niżej wymienione poręczenia: 1. W kwocie 48.315.575 zł z przeznaczeniem na poręczenie programu emisji obligacji spółki Górnik Zabrze Sportowa Spółka Akcyjna, którego celem było osiągnięcie przez Spółkę stabilnej pozycji ekonomicznofinansowej w perspektywie długookresowej. Dnia 12.03.2015 r. została podpisana Umowa Poręczenia pomiędzy Getin Noble Bank SA a Miastem Zabrze w celu zabezpieczenia spłaty wierzytelności z tytułu obligacji wyemitowanych przez Spółkę o łącznej wartości 35 mln zł wraz z odsetkami. Poręczenie zostało udzielone do kwoty 48.315.575 zł. Na rok 2015 nie planowano wydatków z tytułu spłaty przedmiotowego poręczenia. Natomiast dokonano zapłaty za usługi notarialne związane z udzieleniem poręczenia w wysokości 12.521,40 zł. 2. W kwocie 2.210.000 zł z przeznaczeniem na poręczenie za zobowiązania Muzeum Górnictwa Węglowego z tytułu kredytu zaciągniętego w związku z realizacją następujących zadań: utworzenie Parku Techniki Wojskowej w Zabrzu przy ul. Sienkiewicza 43 wraz z infrastrukturą towarzyszącą, adaptacja obiektów położonych przy ul. Sienkiewicza w Zabrzu na potrzeby rozwoju poprzemysłowego parku tematycznego. Dnia 28.08.2015 r. Miasto Zabrze podpisało Oświadczenie Poręczyciela o poręczeniu spłaty kredytu, tym samym udzieliło poręczenia za zobowiązania wynikające z Umowy Kredytu do kwoty 2.210.000 zł, z terminem obowiązywania do 30.09.2023 r. Na rok 2015 nie zaplanowano wydatków z tytułu przedmiotowego poręczenia. 3. W kwocie 2.300.000 zł z przeznaczeniem na poręczenie za zobowiązania Muzeum Górnictwa Węglowego z tytułu kredytu zaciągniętego w związku z realizacją zadania p.n. Przebudowa i adaptacja zabytkowej infrastruktury Kopalni Guido w Zabrzu na cele turystyczne i kulturalne : Dnia 23.09.2015 r. Miasto Zabrze podpisało Oświadczenie Poręczyciela o poręczeniu spłaty kredytu, tym samym udzieliło poręczenia za zobowiązania wynikające z Umowy Kredytu do kwoty 2.300.000 zł, z terminem obowiązywania do 30.09.2023 r. Na rok 2015 nie zaplanowano wydatków z tytułu przedmiotowego poręczenia. 4. W kwocie 1.000.000 zł z przeznaczeniem na poręczenie za zobowiązania Domu Muzyki i Tańca celem zabezpieczenia kredytu obrotowego.

Dnia 20.10.2015 r. Miasto Zabrze udzieliło poręczenia wekslowego za zobowiązania wynikające z Umowy o kredyt obrotowy do kwoty 1.000.000 zł, z terminem obowiązywania do 31.12.2020 r. W roku 2015 limit wydatków w ramach przedmiotowego poręczenia wyniósł 33.314 zł ze względu na samodzielną spłatę poręczanego zobowiązania przez DMiT nie było konieczności uruchamiania środków finansowych Miasta. Należy podkreślić, iż w roku 2015 nie zaistniała konieczność uruchomienia środków z tytułu poręczeń udzielonych w poprzednich latach, ze względu na terminowe wywiązywanie się podmiotów ze swoich zobowiązań. Pierwotny limit wydatków na obsługę poręczeń w 2015 roku wynosił 8.612.728,00 zł. Na podstawie informacji otrzymywanych ze spółek o terminowym wywiązywaniu się z poręczonych zobowiązań, w trakcie roku 2015 zmniejszano pierwotnie zaplanowane limity wydatków według poniższego wyszczególnienia: zmniejszono plan wydatków o kwotę 5.200.000 zł, przeznaczony na ewentualną spłatę poręczenia udzielonego dla Zabrzańskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o., zmniejszono plan wydatków o kwotę 278.407 zł przeznaczony na ewentualną spłatę poręczenia udzielonego dla Szpitala Miejskiego w Zabrzu Sp. z o.o. oraz Zabrzańskiej Agencji Realizacji Inwestycji Sp. z o.o., dokonano zmniejszenia planu wydatków o kwotę 3.000.000 zł zagwarantowanych w budżecie Miasta w ramach poręczenia udzielonego na rzecz ZBMTBS Sp. z o.o. z tytułu wyemitowanych obligacji na zakup nieruchomości po następcach prawnych Huty Zabrze S.A. Zgodnie z uchwałą Rady Miejskiej Nr XXVI/304/08 zapłata zobowiązania nie została wykonywana jako realizacja poręczenia, tj. jako zapłata na rzecz banku, tylko jako podwyższenie kapitału Spółki w wysokości 2,1 mln zł, która dzięki temu mogła uregulować swoje zobowiązania z tytułu przedmiotowej emisji. Ponadto po udzieleniu poręczenia za zobowiązania Domu Muzyki i Tańca do budżetu na rok 2015 wprowadzono limit wydatków w wysokości 33.314 zł jak wspomniano powyżej bez realizacji w omawianym okresie. Na uwagę zasługuje fakt, iż w 2015 r. podjęto działania mające na celu ograniczenie wysokości udzielonych poręczeń. I tak dnia 25 września 2015 r. pomiędzy ING Bank Śląski SA, Miastem Zabrze oraz ZBMTBS Sp. z o.o. została podpisana Umowa Rozwiązująca Umowę Poręczenia z 2008 r. dla programu emisji dłużnych papierów wartościowych dla Zarządu Budynków Mieszkaniowych Towarzystwo Budownictwa Społecznego Sp. z o.o. Z uwagi na powyższe, odpisano zobowiązania wynikające z przedmiotowego poręczenia w wysokości 12 mln zł.

Na dzień 31.12.2015 roku Miasto Zabrze posiadało jedenaście zobowiązań z tytułu udzielonych poręczeń, których łączna wartość wyniosła 92.068.787 zł. TAB. 24 WYKAZ UDZIELONYCH PORĘCZEŃ PRZEZ MIASTO ZABRZE STAN NA DZIEŃ 31.12.2015 R. LP. NAZWA PODMIOTU, KTÓREMU UDZIELONO PORĘCZENIA NAZWA PODMIOTU, NA RZECZ KTÓREGO UDZIELONO PORĘCZENIA AKTUALNA WARTOŚĆ PORĘCZENIA 1 Zabrzańskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji 1 ING Bank Śląski S.A. 12 905 249 Sp. z o.o. 2 Szpital Miejski w Zabrzu Sp. z o.o. Bank Pekao S.A. 4 000 000 3 Szpital Miejski w Zabrzu Sp. z o.o. Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach 2 574 900 4 KardioMed Silesia Sp. z o.o. ING Bank Śląski S.A. 6 300 000 5 KardioMed Silesia Sp. z o.o. ING Bank Śląski S.A. 1 500 000 6 Zabrzańska Agencja Realizacji Inwestycji Sp. z o.o. Bank Ochrony Środowiska S.A. 8 236 377 7 Zabrzańska Agencja Realizacji Inwestycji Sp. z o.o. Bank Ochrony Środowiska S.A. 2 760 000 8 Górnik Zabrze Sportowa Spółka Akcyjna Getin Noble Bank S.A. 48 315 575 9 Muzeum Górnictwa Węglowego Bank Gospodarstwa Krajowego 2 210 000 10 Muzeum Górnictwa Węglowego Bank Gospodarstwa Krajowego 2 300 000 11 Dom Muzyki i Tańca Bank Spółdzielczy w Gliwicach 966 686 RAZEM: 92 068 787 1 Poręczenie udzielone w związku ze wspólną realizacją projektu pn.: Poprawa gospodarki wodno ściekowej na terenie Gminy Zabrze dofinansowanego ze środków Unii Europejskiej

1.8 Rezerwy budżetowe w 2015 roku Uchwalony budżet na 2015 rok zakładał 4 rezerwy w ogólnej kwocie 6.690.000 zł. W/w rezerwy zostały utworzone z przeznaczeniem na: wydatki nieprzypisane na etapie planowania, do żadnych obszarów działania budżetu, wydatki na zapobieganie skutkom sytuacji kryzysowych, wydatki na inicjatywy Rad Dzielnic, wydatki na realizację budżetu partycypacyjnego. Rozdysponowanie rezerw budżetowych uzależnione jest przede wszystkim od wielkości wydatków nie znajdujących pokrycia w aktualnych zadaniach budżetu, co wiąże się z koniecznością zwiększenia planu wydatków w obowiązujących albo nowo utworzonych zadaniach. W trakcie 2015 roku przedmiotowe rezerwy zostały rozdysponowane na podstawie Zarządzeń Prezydenta Miasta Zabrze zgodnie z wyszczególnieniem zaprezentowanym w poniższej tabeli. TAB. 25 POZIOM ROZDYSPONOWANIA REZERW BUDŻETOWYCH W 2015 ROKU WYSZCZEGÓLNIENIE PLAN ROZDYSPONOWANO POZOSTAŁO DO ROZDYSPONOWANIA % ROZDYSPONOWANIA REZERWA OGÓLNA 1 650 000 1 532 497 117 503 92,88% REZERWA CELOWA Z PRZEZNACZENIEM NA SYTUACJE KRYZYSOWE REZERWA CELOWA Z PRZEZNACZENIEM NA INICJATYWY RAD DZIELNIC REZERWA CELOWA Z PRZEZNACZENIEM NA BUDŻET PARTYCYPACYJNY 1 890 000 144 778 1 745 222 7,66% 150 000 139 401 10 599 92,93% 3 000 000 2 997 634 2 366 99,92% RAZEM: 6 690 000 4 814 310 1 875 690 71,96% REZERWĘ OGÓLNĄ BUDŻETU MIASTA rozdysponowano w łącznej kwocie 1.532.497 zł zgodnie z poniższym wyszczególnieniem: 1. Zarządzenie Nr 82/WBU/2015 z 16.02.2015 r.: Zmniejszenie w wysokości 3.200 zł, z przeznaczeniem na: na zakup akcji spółki Górnik Zabrze" Sportowa Spółka Akcyjna, 3 200 zł 2. Zarządzenie Nr 212/WBU/2015 z 01.04.2015 r. Zmniejszenie w wysokości 70.000 zł z przeznaczeniem na:

dotację dla organizacji prowadzącej działalność pożytku publicznego celem przeprowadzenia działań edukacyjnych, minimalizujących przemoc fizyczną, rozwijanie zachowań prospołecznych, oraz profilaktykę uzależnień wśród kibiców z terenu Zabrza. 70 000 zł 3. Zarządzenie Nr 221/WBU/2015 z 14.04.2015 r. Zmniejszenie w wysokości 1.500 zł z przeznaczeniem na: wypłacenie wynagrodzenia rezerwistom powołanym na ćwiczenia wojskowe. 1 500 zł 4. Zarządzenie Nr 307/WBU/2015 z 05.05.2015 r. Zmniejszenie w wysokości 29.459 zł z przeznaczeniem na: wniesienie opłaty apelacyjnej od wyroku do sądu II instancji w postępowaniu cywilnym. 29 459 zł 5. Zarządzenie Nr 453/WBU/2015 z 17.06.2015 r. Zmniejszenie w wysokości 30.000 zł z przeznaczeniem na: dotację podmiotową dla instytucji kultury Muzeum Miejskie na bieżącą działalność. 30 000 zł 6. Zarządzenie Nr 621/WBU/2015 z 31.07.2015 r. Zmniejszenie w wysokości 150.000 zł z przeznaczeniem na: modernizacje placówek oświatowych Centrum Edukacji. 150 000 zł 7. Zarządzenie Nr 807/WBU/2015 z 30.09.2015 r. Zmniejszenie w wysokości 55.644 zł, z przeznaczeniem na: wkład własny na realizację projektu informatycznego współfinansowanego ze środków budżetu państwa (Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji) pn.: Budowa strony internetowej Miasta Zabrze dostosowanej do potrzeb osób niepełnosprawnych", 45 644 zł na pokrycie zobowiązania po zlikwidowanym SP ZOZ Szpital Rejonowy w Zabrzu zapłata zasądzonej renty. 10 000 zł 8. Zarządzenie Nr 827/WBU/2015 z 13.10.2015 r. Zmniejszenie w wysokości 500.000 zł z przeznaczeniem na: dotację podmiotową dla Instytucji Kultury Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu. 500 000 zł

9. Zarządzenie Nr 882/WBU/2015 z 22.10.2015 r. Zmniejszenie w wysokości 108.694 zł z przeznaczeniem na: dotację celową dla Instytucji Kultury Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu na realizację projektów: Rozbudowa Kolekcji Twórczości Nieprofesjonalnej w zbiorach Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu, 84 194 zł Narracje górnicze z terenu Zabrza. 24 500 zł 10. Zarządzenie Nr 976/WBU/2015 z 16.11.2015 r. Zmniejszenie w wysokości 550.000 zł z przeznaczeniem na: dotację dla Muzeum Górnictwa Węglowego, 460 000 zł dotację dla Miejskiej Biblioteki Publicznej, 1 254 zł dotację dla Muzeum Miejskiego, 1 870 zł organizację Międzynarodowej Konferencji Naukowej z cyklu Kultura Europy Środkowej oraz współorganizację innych imprez kulturalnych, m.in. Cecylki, Szkubki, obchody 13 grudnia. 86 876 zł 11. Zarządzenie Nr 1105/WBU/2015 z 23.12.2015 r. Zmniejszenie w wysokości 34.000 zł z przeznaczeniem na: dotację podmiotową dla Domu Muzyki i Tańca, 15 000 zł dotację podmiotową dla Teatru Nowego, 10 000 zł dotację podmiotową dla Muzeum Górnictwa Węglowego, 1 900 zł organizację imprez kulturalnych. 7 100 zł REZERWĘ CELOWĄ BUDŻETU MIASTA Z PRZEZNACZENIEM NA SYTUACJE KRYZYSOWE rozdysponowano w łącznej kwocie 144.788 zł zgodnie z poniższym wyszczególnieniem: 1. Zarządzenie Nr 410/WBU/2015 z 09.06.2015 r. Zmniejszenie o kwotę 7.995 zł z przeznaczeniem na wykonanie ekspertyzy obejmującej badania geofizyczne zapadliska przy ul. Cisowej w Zabrzu. 2. Zarządzenie Nr 1010/WBU/2015 z 30.11.2015 r. Zmniejszenie o kwotę 136.783 zł z przeznaczeniem na przeprowadzenie ekspertyzy dotyczącej badań geologicznych umożliwiających wykonanie projektu właściwego doraźnego zabezpieczenia zapadliska uniemożliwiającego rozszerzania się rejonu zagrożenia. 7 995 zł 136 783 zł

REZERWĘ CELOWĄ BUDŻETU MIASTA Z PRZEZNACZENIEM NA INICJATYWY RAD DZIELNIC rozdysponowano w łącznej kwocie 139.401 zł zgodnie z poniższym wyszczególnieniem: PRZEZNACZENIE DZIELNICA KWOTA Zagospodarowanie sceny na potrzeby organizacji imprez kulturalnych Dzielnicy Zaborze Dzielnica Zaborze Północ 3 500 zł Bajkowy Dzień Dziecka Dzielnica Centrum Południe 7 999 zł Projektor multimedialny Dzielnica Grzybowice 3 494 zł Mikołaj na sportowo Dzielnica Centrum Południe 7 963 zł Elektropiknik Dzielnica Centrum Południe 3 500 zł Przez pokolenia czy znasz historię swojej dzielnicy? Dzielnica Makoszowy 6 031 zł XX Jubileuszowy Przegląd Piosenki Religijnej Pieśnią Chwalmy Pana" i zakup mikrofonu dynamicznopojemnościowego Dzielnica Pawłów 7 900 zł Zakup kosiarki Dzielnica Zandka 2 699 zł Nasza dzielnica czysta okolica Dzielnica Helenka 6 500 zł Turniej szachowy Dzielnica Osiedle Tadeusza Kotarbińskiego 700 zł Rozwój inicjatyw kulturalnych Dzielnica Guido 5 820 zł Wyjazd do Filharmonii Dzielnica Centrum Południe 1 400 zł Cykl koncertów pt.: Biskupickie spotkania z muzyką w plenerze" Dzielnica Biskupice 4 700 zł Kopernik na rowerze Dzielnica Osiedla Mikołaja Kopernika 7 990 zł Aktywne osiedle III Turniej tenisa stołowego o Puchar Rady Dzielnicy Os. T. Kotarbińskiego w gimnazjum Nr 25 Międzyszkolny przegląd małych form teatralnych Gestem i słowem wierszyk opowiem Dzielnica Osiedle Tadeusza Kotarbińskiego Dzielnica Centrum Północ 700 zł 7 990 zł Biegajmy razem Dzielnica Biskupice 7 500 zł Cykl zajęć ekologiczno przyrodniczych dla dzieci szkolno przedszkolnych Dzielnica Grzybowice 7 500 zł Bieg dzielnic Dzielnica Mikulczyce 7 245 zł Aktywne Osiedle wycieczki rowerowe Aktywne Osiedle koszykówka Organizacja koncertu Filharmonii Zabrzańskiej w Dzielnicy Maciejów Dzielnica Osiedle Tadeusza Kotarbińskiego Dzielnica Osiedle Tadeusza Kotarbińskiego Dzielnica Maciejów 2 660 zł 3 900 zł 7 850 zł Turniej piłkarski Rodzice dzieciom dzieci rodzicom Dzielnica Centrum Pólnoc 7 000 zł Rozwój form aktywnego spędzania wolnego czasu Dzielnica Zandka 3 670 zł Szkolenie pt.: Komunikacja i efektywność osobista Dzielnica Biskupice 5 200 zł Festiwal taneczny dla dzieci niepełnosprawnych Zabrzański Para Dance Dzielnica Centrum Północ 7 990 zł

REZERWĘ CELOWĄ PRZENACZONĄ NA BUDŻET PARTYCYPACYJNY Zarządzeniami Prezydenta Miasta Zabrze Nr 455/WBU/2015 z 18.06.2015 rozdysponowano rezerwę celową w wysokości 2.996.634 zł na realizację projektów wybranych przez mieszkańców w ramach Zabrzańskiego Budżetu Partycypacyjnego zgodnie z poniższym wyszczególnieniem: NAZWA PROJEKTU: Budowa ogólnodostępnego boiska piłkarskiego wraz z zagospodarowaniem terenu przy Gimnazjum nr 29 w Zabrzu KWOTA: 500 000 Boisko sportowe SP7 500 000 Przygotowanie i modernizacja toalet oraz wymiana instalacji wody zimnej i ciepłej w budynku Szkoły Podstawowej nr 5 w Zabrzu 500 000 Centrum Integracji Osiedla Kotarbińskiego 499 702 Uroczysko Leśne Park przy ul. Matejki i ul. Czołgistów. Projekt rewitalizacji Parku Leśnego im. Powstańców Śląskich 350 000 Park zabaw Wesoła Helenka 283 346 Promenada Rokitnicka Deptak 115 308 Boisko treningowe do piłki nożnej z oświetleniem 72 900 Siłownia pod chmurką 58 300 Utwardzenie terenu stanowiącego dojście do szkoły i osiedla od ul. Pokoju 41 128 Odblokuj Osiedle Kotarbińskiego 39 600 Bezpieczna droga do Szkoły nr 25 26 350 Oświetlenie chodnika prowadzącego z ul. Banachiewicza na ul. Heweliusza przy Przedszkolu nr 36 10 000 Szczegółowy opis w zakresie Zabrzańskiego Budżetu Partycypacyjnego przedstawiono w punkcie 4.5 niniejszego sprawozdania.

2. Podsumowanie Sprawozdanie z wykonania budżetu miasta Zabrze za 2015 rok Dochody budżetu za 2015 rok zostały zrealizowane na poziomie 780,2 mln zł, co daje 95% prognozy rocznej, natomiast wykonanie strony wydatkowej wyniosło 869 mln zł, tj. 96% założonego limitu. Wskazany powyżej poziom wykonania budżetu po stronie dochodowej i wydatkowej przełożył się na fakt, iż osiągnięty wynik finansowy jest o ponad 2 mln zł wyższy korzystniejszy od planowanego na dzień 31.12.2015 r. i ostatecznie osiągnął poziom 89 mln zł. W analizowanym okresie Miasto Zabrze uzyskało przychody w łącznej wysokości 117,6 mln zł oraz przeznaczyło na rozchody (spłatę zadłużenia) kwotę 28,3. Należy zaznaczyć, iż w 2015 roku udało się umorzyć zobowiązania dłużne w łącznej wysokości 1,7 mln zł. W części dochodowej budżetu na uwagę zasługuje fakt uzyskania w 2015 roku znacznych wpływów z podatku od nieruchomości oraz z udziałów w PIT i CIT. Realizacja dochodów z PIT w omawianym okresie wyniosła 178 mln zł i była wyższa w stosunku do roku 2014 o ponad 10,1 mln zł, co oznacza wzrost na poziomie 6,1%. Z kolei w odniesieniu do udziału we wpływach z CIT wartym wskazania jest fakt, iż wykonanie dochodów w tym zakresie jest dużo wyższe w porównaniu z rokiem ubiegłym bo o ponad 50%. W odniesieniu do lat poprzednich odnotowano więc wyraźne przełamanie kilkuletniego trendu obniżania się wpływów z tego tytułu wykonanie w wysokości 6,8 mln zł dało poziom wyższy w stosunku do roku 2014 o blisko 2,3 mln zł. Jednocześnie, pomimo kończącej się perspektywy unijnej, i wciąż nierozpędzonej nowej, uzyskano relatywnie wysokie środki na prowadzenie projektów przy przedmiotowym dofinansowaniu w wysokości 67 mln zł. Miasto w ostatnich latach skutecznie wykorzystywało szansę na rozwój i zwiększenie możliwości inwestycyjnych oraz na zmniejszenie negatywnych skutków wpływu czynników zewnętrznych na budżet, jaką dawały zewnętrzne źródła finansowania wydatków budżetowych i tu przede wszystkich ze środków unijnych. Wskazać należy, że w latach 20072015 Miasto na realizację projektów współfinansowanych z budżetu Unii Europejskiej zarówno w części bieżącej jak i majątkowej wydatkowało łącznie kwotę prawie 1,2 mld zł. Pokazuje to jak znaczny wysiłek finansowy ciążył na budżecie w omawianym okresie, gdyż ponad 23% tej wartości stanowił wkład własny, który wyniósł 277 mln zł. Wskazuje to również jak efektywne były działania służb miejskich w zakresie pozyskiwana środków zewnętrznych otrzymane dofinansowanie wyniosło prawie 907 mln zł. Niezależnie od możliwości otrzymania dofinansowania unijnego, Miasto w 2015 roku kontynuowano również proces aplikowania o inne aczkolwiek o zwrotnym charakterze źródła finansowania prowadzonych działań, np. pożyczki z WFOŚiGW, których pozyskanie umożliwiło realizację kolejnych zadań proekologicznych.

Z kolei w zakresie strony wydatkowej podkreślenia wymaga pozytywny systematyczny spadek dynamiki wzrostu wydatków bieżących na przestrzeni ostatnich lat w omawianym okresie relacja ta wyniosła 102%, co dało obniżenie dynamiki aż o 2 p.p. w porównaniu do roku ubiegłego. Powyższa relacja jest pozytywnym efektem prowadzonej polityki budżetowej, mającej na celu ograniczenie presji na wydatki bieżące. W zakresie realizacji wydatków bieżących, które w znacznej części mają charakter sztywny czyli obligatoryjny należy uznać, że w większości zadań osiągnięto zamierzone cele i to często bez konieczności zaangażowania całych przyznanych limitów. Struktura wykonanych wydatków budżetu miasta Zabrze w 2015 roku wyniosła odpowiednio: 26% wydatki majątkowe i 74% wydatki bieżące. Wskazuje to na utrzymanie wysokiego udziału wydatków majątkowych w wydatkach ogółem. Na zadania inwestycyjne rozdysponowano w 2015 roku kwotę 227 mln zł, a ich spadek w porównaniu do roku ubiegłego zdeterminowany został przede wszystkim kończącą się perspektywą unijną. Niezależnie warto zaznaczyć, iż miejski budżet sprostał w 2015 roku normie ustawowej odnoszącej się do dochodów i wydatków bieżących, a uzyskana nadwyżka osiągnęła zadowalający dodatni poziom. I tak wydatki bieżące wyniosły 675,1 mln zł, a dochody bieżące 642 mln zł zatem nadwyżka operacyjna osiągnęła poziom 33,1 mln zł. Po uwzględnieniu przychodów z tytułu wolnych środków w wysokości 28,7 mln zł omawiana relacja zamknęła się kwotą 61,8 mln zł. Ponadto należy wskazać, że koszty związane z obsługą zadłużenia utrzymane zostały na zbliżonym poziomie do środków wydatkowanych na ten cel w roku 2014. Warto jednocześnie zwrócić uwagę na fakt, iż zaciąganie zobowiązań zwrotnych przez Miasto, które przekłada się odpowiednio na poziom zadłużenia, finansuje tylko i wyłącznie działania inwestycyjne, które to z kolei docelowo winny przełożyć się na maksymalizację strony dochodowej, głównie poprzez przyciągnięcie nowych inwestorów oraz wzrost podatków bezpośrednich i pośrednich. Należy podkreślić, iż zamknięcie roku budżetowego na wspomnianym powyżej poziomie świadczy o prawidłowej realizacji budżetu miasta z zachowaniem równowagi budżetowej i dostosowaniu faktycznie poniesionych wydatków do poziomu osiągniętych dochodów, a tym samym zapewnieniu podstawowych potrzeb Miasta Zabrze. Jednakże pomimo pozytywnego wyniku budżetu w dalszym ciągu winny być podejmowane działania mające na celu racjonalizację wydatków bieżących, zwiększanie efektywności gospodarowania środkami publicznymi, w szczególności w dziedzinach, które generują najwyższe koszty bieżące, jak również wzmocnienie dynamiki w zakresie dochodów, w szczególności bieżących. Utrzymanie w dłuższym okresie wysokiego tempa realizacji wydatków majątkowych, warunkowane będzie poziomem absorpcji środków w ramach kolejnej perspektywy unijnej. Skuteczne pozyskiwanie przez Miasto środków zewnętrznych winno przełożyć się na zwiększenie dynamiki dochodów ogółem w warunkach utrzymywania się ograniczonych możliwości dochodowych Miasta na skutek niepewnej sytuacji gospodarczej.

Miliony Sprawozdanie z wykonania budżetu miasta Zabrze za 2015 rok 3. dochodów budżetowych za 2015 rok 3.1 Ogólna charakterystyka dochodów budżetu Miasta w roku 2015 Szczegółowe sprawozdania z wykonania dochodów budżetowych wg źródeł i działów klasyfikacji budżetowej przedstawiono w formie tabelarycznej w informacji na stronie 142, która stanowi odpowiednik załącznika nr 1 do uchwały budżetowej. W 2015 roku budżet Miasta Zabrze po stronie dochodowej zamknął się kwotą 780.170.548,57 zł, co dało aż 95% założonej prognozy rocznej. Osiągnięte dochody ogółem są niższe od dochodów uzyskanych w 2014 roku o 42 mln zł, w tym odnotowano wyższe wpływy po stronie bieżącej o 1,3 mln zł, a niższe po stronie majątkowej o 43,4 mln zł. WYK. 15 REALIZACJA DOCHODÓW OGÓŁEM W LATACH 20132015 [w mln zł] 789 822 780 + 4% 5% 2013 2014 2015 Poniżej przedstawiono porównanie uzyskanych dochodów w 2015 roku w stosunku do lat ubiegłych po dokonaniu odpowiedniego pogrupowania środków według głównych kategorii: TAB. 26 PORÓWNANIE OSIĄGNIĘTYCH DOCHODÓW W LATACH 20122015 WEDŁUG ŹRÓDEŁ POZYSKANIA ŚRODKÓW WYSZCZEGÓLNIENIE 2012 2013 2014 2015 OGÓŁEM DOCHODY 769 464 055 789 181 153 822 203 182 780 170 549 DOCHODY WŁASNE MIASTA 215 513 310 231 351 861 267 858 069 260 545 804 UDZIAŁY I SUBWENCJE 356 355 145 350 365 924 346 692 733 363 019 010 ŚRODKI Z UNII EUROPEJSKIEJ 96 235 487 79 661 255 107 564 157 67 075 573 ŚRODKI Z POROZUMIEŃ Z INNYMI J.S.T. 1 060 538 1 161 940 1 021 446 1 114 821 TRANSFERY Z BUDŻETU PAŃSTWA I FUNDUSZY CELOWYCH 100 299 575 126 640 174 99 066 777 88 415 341

Zgodnie z powyższym wzrost w porównaniu do analogicznego okresu roku ubiegłego odnotowały kategorie dochodów z tytułu udziałów w PIT i CIT wraz z otrzymanymi subwencjami łącznie wyższe o ponad 16,3 mln zł, przy czym środki z pierwszej grupy wzrosły o 12,4 mln zł, a z drugiej o niecałe 3,9 mln zł. Nieznacznie wzrosły również środki otrzymane na podstawie porozumień od innych jednostek samorządu terytorialnego wyższe wpływy o ponad 93 tys. zł. Pozostałe grupy dochodów uplasowały się na niższym poziomie w porównaniu do wpływów ubiegłorocznych, przy czym należy zaznaczyć, że w grupie dochodów własnych na znacznym poziomie odnotowano realizację wpływów z tytułu podatku od nieruchomości, jak również dochodów ze sprzedaży. Największe przyrosty dochodów zrealizowanych w 2015 roku w porównaniu do analogicznego okresu roku ubiegłego dotyczyły następujących pozycji: 1. Udziały w podatku dochodowym (PIT i CIT) łącznie uzyskano większe środki o 12,4 mln zł, 2. Podatek od nieruchomości wzrost o 9,7 mln zł, 3. Sprzedaż nieruchomości wzrost o 7,1 mln zł, 4. Pomoc finansowa na realizację inwestycji (rozliczenie Drogowej Trasy Średnicowej) wykonanie na poziomie 5,8 mln zł, przy braku realizacji tej kategorii w roku ubiegłym, 5. Subwencje dochody wyższe o 3,9 mln zł, 6. Dotacje celowe otrzymane z budżetu państwa na realizację zadań z zakresu administracji rządowej zlecone gminie ustawami wykonanie wyższe o 5,1 mln zł, w tym w szczególności: świadczenia rodzinne, zaliczka alimentacyjna oraz składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z ubezpieczenia społecznego wzrost o 2,9 mln zł, zadania z zakresu USC, dowodów osobistych i ewidencji ludności więcej o 1,3 mln zł, 7. Opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi zwiększenie 1,1 mln zł, 8. Zwrot nadmiernie pobranej dotacji wzrost o ponad 1,1 mln zł z tytułu zwrotu nadmiernie pobranej dotacji przez KZK GOP. Największe spadki dochodów zrealizowanych w 2015 roku w porównaniu do analogicznego okresu roku ubiegłego dotyczyły następujących pozycji: 1. Środki otrzymane w związku z realizacją projektów przy dofinansowaniu Unii Europejskiej oraz innych źródeł zagranicznych niższe wykonanie per saldo o 40,5 mln zł, jako efekt wygaszania perspektywy finansowej na lata 20172013. Pomimo faktu, że w ramach całej grupy odnotowano łącznie niższe środki, należy wyróżnić dwa projekty o znacznym wolumenie środków w porównaniu do roku ubiegłego, tj.: Kompleksowe uzbrojenie terenów inwestycyjnych w północnej części miasta Zabrze wzrost aż o 31,9 mln zł w porównaniu do dotacji z roku 2015,

Europejski Ośrodek Kultury Technicznej i Turystyki Przemysłowej w Zabrzu wzrost o prawie 1,6 mln zł, 2. Dochody uzyskiwane przez jednostki budżetowe gminy i powiatu dochody mniejsze odpowiednio o 18,1 mln zł i 1,1 tys. zł, głównie jako konsekwencja uzyskania w roku ubiegłym jednorazowych wpływów z tytułu odszkodowań, kar umownych, jak również znacznego zmniejszenia wpływów ze zwrotu podatku VAT w związku z zakończeniem inwestycji realizowanych przez jednostki budżetowe miasta, a które miały prawo do odliczenia VATu, 3. Dotacje celowe otrzymane z budżetu państwa na realizację własnych zadań gminy i powiatu spadek odpowiednio w części gminnej i powiatowej o 3,8 mln zł i 8,7 mln zł w pierwszej grupie głównie z tytułu środków na pomoc społeczną, jak również jako efekt uzyskania w roku ubiegłym jednorazowej dotacji w zakresie refundacji korekty systemowej w ramach projektu wodnościekowego, natomiast w drugiej kategorii jest to w szczególności konsekwencja zakończenia realizacji zadania pn. Drogowa Trasa Średnicowa, na które to w latach ubiegłych Miasto pozyskiwało znaczne środki np. w 2014 roku było to 8,6 mln zł, 4. Dochody związane z realizacją zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych ustawami wpływy niższe o 3,7 mln zł, 5. Dotacje celowe otrzymane z budżetu państwa na realizację zadań z zakresu administracji rządowej zlecone powiatowi ustawami wykonanie niższe o 2,1 mln zł, 6. Czynsze z budynków komunalnych wpływy niższe o 1,4 mln zł. W strukturze dochodów największy udział stanowią podobnie jak w latach ubiegłych dochody własne Miasta osiągnięty poziom to 42%, co daje spadek tej kategorii dochodów w porównaniu do roku ubiegłego o 3,7 p.p. Jednocześnie wraz z dochodami z tytułu udziału w PIT i CIT w/w dochody stanowią około 65,7% dochodów ogółem budżetu Miasta, co daje poziom porównywalny do ubiegłorocznego. Kolejne odchylenia odnotowano w zakresie dotacji na dofinansowanie zadań własnych spadek o około 1,3 p.p. jako pochodna przede wszystkim niższych środków na Drogową Trasę Średnicową. Udział pozostałych grup środków w strukturze dochodów uzyskanych w 2015 roku w porównaniu do roku ubiegłego wyniósł odpowiednio w zakresie: subwencji 22,9%, co dało przyrost o 1,6 p.p., zadań zleconych 7,7%, ze zwiększeniem na poziomie 0,8 p.p., funduszy celowych 0,2%, co dało obniżenie o 0,2 p.p., porozumień z administracją rządową 0,06%, wzrost o 0,056 p.p.

WYK. 16 PORÓWNANIE STRUKTURY DOCHODÓW MIASTA ZABRZE W 2015 I 2014 ROKU [w %] 50% 40% 45,66% 41,99% 30% 20% 23,67% 22,86% 20,95% 21,22% 10% 0% dochody własne Miasta udziały w podatkach subwencje 4,92% zadania własne i porozumienia z j.s.t. 6,92% 3,59% zadania zlecone 7,67% 0,34% 0,16% 4% 0,06% fundusze celowe porozumia z administracją rządową 2014 r. 45,66% 20,95% 21,22% 4,92% 6,92% 0,34% 4% 2015 r. 41,99% 23,67% 22,86% 3,59% 7,67% 0,16% 0,06% Zrealizowane dochody w 2015 roku na poziomie 780,2 mln zł dają dochód na 1 mieszkańca Zabrza w wysokości: 4.403 zł, który w porównaniu do analogicznego wskaźnika w 2014 roku obniżył się o kwotę 207 zł. TAB. 27 DOCHODY OGÓŁEM MIASTA ZABRZE W PRZELICZENIU NA 1 MIESZKAŃCA W LATACH 20032015 [w zł] LATA LICZBA MIESZKAŃCÓW ZABRZA* WYKONANIE DOCHODÓW OGÓŁEM WSKAŹNIKI PER CAPITA DOCHÓD NA 1 MIESZKAŃCA 2003 R. 194 638 385 863 926 1 982 2004 R. 193 665 438 831 250 2 266 2005 R. 192 546 493 770 775 2 564 2006 R. 191 247 480 567 482 2 513 2007 R. 190 110 549 819 655 2 892 2008 R. 189 062 609 299 485 3 223 2009 R. 188 401 820 712 844 4 356 2010 R. 187 674 786 332 508 4 190 2011 R. 186 913 634 098 187 3 392 2012 R. 180 332 769 464 055 4 267 2013 R. 179 452 789 181 153 4 398 2014 R. 178 357 822 203 182 4 610 2015 R. 177 188 780 170 549 4 403 * źródło danych: na podstawie informacji z Ministerstwa Finansów stan na 31 grudnia roku poprzedniego

WYK. 17 PORÓWNANIE WSKAŹNIKÓW PER CAPITA W LATACH 20032015 [w zł] 1 982 2 266 2 564 2 513 2 892 3 223 4 356 4 190 3 392 4 267 4 398 4 610 4 403 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Należy zaznaczyć, że tak zaprezentowany wskaźnik dochodów per capita jest w znaczący sposób uzależniony od jednorazowych dochodów np. wynikających z uzyskania dotacji na realizację zadań inwestycyjnych. Tak więc znacznie bardziej wiarygodnym wskaźnikiem dochodów per capita obrazującym sytuację Miasta w aspekcie dochodowym jest odniesienie go tylko w stosunku do dochodów bieżących, które co do zasady mają charakter powtarzalny. Poniżej zaprezentowano przedmiotowy wskaźnik przy uwzględnieniu dochodów bieżących uzyskiwanych przez Miasto w latach 20072015. W wielkościach nominalnych wskaźnik dochodów bieżących w przeliczeniu na 1 mieszkańca wyniósł w omawianym okresie 3.810 zł, gdzie w roku ubiegłym doszedł on do poziomu 3.777 zł. WYK. 18 WSKAŹNIK PER CAPITA DOCHODY BIEŻĄCE W LATACH 20072015 [w zł] 2 586 2 759 2 788 2 883 3 003 3 399 3 468 3 777 3 810 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

Miliony Sprawozdanie z wykonania budżetu miasta Zabrze za 2015 rok 3.2 dochodów Miasta Zabrze w części gminnej i powiatowej w 2015 roku Miasto Zabrze wykonuje zadania zarówno w części gminnej jak i powiatowej. Poniżej przedstawiono zestawienia dochodów otrzymanych w ostatnich latach na realizację działań w podziale na gminę i powiat. TAB. 28 ZESTAWIENIE DOCHODÓW BUDŻETU W PODZIALE NA GMINĘ I POWIAT W LATACH 20082015 [w zł] LATA GMINA POWIAT RAZEM PLAN PO PLAN PO PLAN PO WYKONANIE WYKONANIE WYKONANIE ZMIANACH ZMIANACH ZMIANACH STOPIEŃ REALIZACJI GMINA POWIAT 2008 458 780 227 461 455 984 146 137 373 147 843 501 604 917 600 609 299 485 100,58% 101,17% 2009 549 644 262 548 314 366 272 477 478 272 398 479 822 121 740 820 712 844 99,76% 99,97% 2010 513 026 229 490 989 523 295 626 641 295 342 985 808 652 870 786 332 508 95,70% 99,90% 2011 466 120 537 460 091 325 178 002 751 174 006 862 644 123 288 634 098 187 98,70% 97,76% 2012 560 467 943 570 193 109 205 161 309 199 270 946 765 629 252 769 464 055 101,74% 97,13% 2013 598 167 394 573 994 981 224 324 426 215 186 172 822 491 820 789 181 153 95,96% 95,93% 2014 666 245 630 653 426 260 170 677 367 168 776 921 836 922 997 822 203 181 98,08% 98,89% 2015 662 313 540 629 448 839 155 762 325 150 721 709 818 075 865 780 170 549 95,04% 96,76% WYK. 19 DOCHODY W PODZIALE NA GMINĘ I POWIAT W LATACH 20082015 [w mln zł] 1 000 800 600 400 200 148 461 272 295 174 548 491 460 199 215 570 574 169 151 653 629 POWIAT GMINA 0 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 W omawianym okresie dochody w części gminnej zrealizowane zostały w 95% w stosunku do założonego planu, natomiast w części powiatowej wskaźnik ten wyniósł 97%. Uzyskane środki na zadania gminne i powiatowe w wysokości 629 mln zł i 151 mln zł dają odpowiednio mniej zarówno w części gminnej i powiatowej w porównaniu do roku 2014 o 24 mln zł i o 18 mln zł.

3.3 Realizacja dochodów bieżących i majątkowych w 2015 roku Dochody bieżące w 2015 roku wzrosły w porównaniu do roku ubiegłego o 0,2%, tj. o kwotę ponad 1,3 mln zł i ostatecznie zamknęły się kwotą 675,1 mln zł. Realizacja planu dochodów bieżących w 2015 roku wyniosła 97%. Natomiast wykonanie planu dochodów majątkowych wyniosło 85%. Dochody majątkowe w omawianym okresie spadły nominalnie w porównaniu do roku 2014 o 43,4 mln zł, tj. o 29% i osiągnęły poziom 105,1 mln zł. Na uzyskane w 2015 roku dochody ogółem na poziomie 780,2 mln zł wpływ miała zatem realizacja zarówno strony bieżącej jak i majątkowej budżetu. Przyjmując za wyróżnik działalność bieżącą i majątkową poniżej przedstawiono strukturę dochodów Miasta Zabrze w ostatnich latach. Zgodnie z poniższą prezentacją udział dochodów bieżących w dochodach ogółem w 2015 roku wyniósł 87%, co daje wzrost w porównaniu do poziomu ubiegłorocznego o 5 p.p. WYK. 20 STRUKTURA DOCHODÓW BUDŻETU MIASTA ZABRZE W LATACH 20102015 [w %] 120% 100% 80% 60% 40% 20% 0% BIEŻĄCE MAJĄTKOWE 31% 11% 20% 21% 18% 13% 69% 89% 80% 79% 82% 87% 2010 2011 2012 2013 2014 2015 DOCHODY BIEŻĄCE w wysokości 675.065.835 zł, tj. 97% prognozy rocznej to dochody niebędące dochodami majątkowymi, czyli uzyskiwane regularnie i mające charakter w większości stały, powtarzalny, a co za tym idzie związany z bieżącą działalnością Miasta. Poniżej zaprezentowano podział uzyskanych dochodów bieżących uwzględniający zadania gminne i powiatowe:

WYK. 21 PODZIAŁ DOCHODÓW BIEŻĄCYCH NA DOCHODY GMINNE I POWIATOWE W 2015 ROKU [w zł] 149 298 304; 22% GMINA POWIAT 525 767 531; 78% Grupa ta obejmuje podatki, opłaty, wpływy z czynszów i dzierżawy, a także quasiwłasne dochody w postaci udziałów w PIT i CIT. Drugą ważną grupą dochodów bieżących są dochody ze źródeł zewnętrznych obejmujące przede wszystkim subwencje, dotacje celowe z Budżetu Państwa, dotacje z funduszy celowych oraz środki pomocowe przeznaczone na dofinansowanie projektów realizowanych w ramach programów Unii Europejskiej. Pozostałe dochody spełniają rolę uzupełniającą w budżecie. Dynamika dochodów bieżących uzyskanych w 2015 roku została zdeterminowana głównie z jednej strony wyższymi dochodami z tytułu udziału w PIT i CIT oraz podatku od nieruchomości, jak również wpływami z subwencji, a z drugiej obniżeniem wpływów z dotacji oraz dochodów odprowadzonych przez jednostki budżetowe. Reasumując dochody bieżące uzyskane w 2015 roku były wyższe 1,3 mln zł aniżeli dochody bieżące osiągnięte w roku ubiegłym. WYK. 22 REALIZACJA DOCHODÓW BIEŻĄCYCH W LATACH 20132015 [w mln zł] 622 336 858 673 719 498 675 065 835 + 0,2% + 8% 2013 2014 2015 Poniżej zaprezentowano kształtowanie się w latach 20082015 wskaźnika dynamiki dochodów bieżących, które mają wraz z wydatkami bieżącymi przełożenie na poziom osiąganej nadwyżki operacyjnej, a co za tym idzie świadczą o możliwościach rozwojowych Miasta.

WYK. 23 DYNAMIKA DOCHODÓW BIEŻĄCYCH W LATACH 20082015 [w %] 120,0% 100,7% 103,0% 103,7% 109,2% 101,5% 108,3% 100,2% 80,0% 2009/2008 2010/2009 2011/2010 2012/2011 2013/2012 2014/2013 2015/2014 dynamika 100,7% 103,0% 103,7% 109,2% 101,5% 108,3% 100,2% DOCHODY MAJĄTKOWE w wysokości 105.104.713,49 zł, tj. 85% prognozy rocznej to dochody mające charakter nieregularny i jednorazowy zaliczamy tu dotacje i środki na inwestycje, dochody ze sprzedaży majątku oraz dochody z tytułu przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności. Poniżej zaprezentowano podział uzyskanych dochodów majątkowych uwzględniający zadania gminne i powiatowe: WYK. 24 PODZIAŁ DOCHODÓW MAJĄTKOWYCH NA DOCHODY GMINNE I POWIATOWE W 2015 ROKU [w zł] 1 133 963; 1% GMINA POWIAT 103 681 308; 99% W 2015 roku największe źródło w ramach dochodów majątkowych stanowiły środki związane z realizacją projektów inwestycyjnych prowadzonych przy dofinansowaniu unijnym, gdzie wykonanie wyniosło ogółem 62,3 mln zł. Udział tej kategorii w ramach dochodów majątkowych wyniósł ponad 59%, przy czym najwyższy nominalnie poziom dały środki z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego na dofinansowanie programu Kompleksowe uzbrojenie terenów inwestycyjnych w północnej części miasta Zabrze w wysokości 38,3 mln zł. Na następnym miejscu uplasowały się dochody ze sprzedaży oraz przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności w łącznej kwocie 33,3 mln zł i stanowiły one 31,7% dochodów majątkowych zrealizowanych w 2015 roku. W omawianym okresie w grupie tej odnotowano także środki w ramach pomocy

Miliony Sprawozdanie z wykonania budżetu miasta Zabrze za 2015 rok finansowej z Urzędu Marszałkowskiego rozliczenie Drogowej Trasy Średnicowej w wysokości 5,8 mln zł. Ponadto Miasto w kategorii środków majątkowych uzyskało dotacje z Narodowego i Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w wysokości 1,7 mln zł, w tym najwyższy poziom dotyczył przedsięwzięcia pn. Modernizacja źródeł ciepła w budynkach indywidualnych realizowana w ramach Programu Ograniczenia Niskiej Emisji na terenie miasta Zabrze etap VI KAWKA kwota 1,2 mln zł. Jednocześnie pozyskano dotacje majątkowe na szereg projektów termomodernizacyjnych w kwocie ogółem 494 tys. zł. Miasto otrzymało także środki z Budżetu Państwa w szczególności na realizację programu przyłączenia do sieci szerokopasmowego dostępu do Internetu w wysokości 927 tys. zł. Dodatkowo otrzymano finansowe wsparcie z Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej na zadanie pn. Budowa hali tenisowej przy ul. Olimpijskiej w Zabrzu w wysokości 50 tys. zł. W omawianej grupie dochodów majątkowych zaklasyfikowano również środki odprowadzone przez poszczególne jednostki budżetowe, w tym w szczególności z tytułu sprzedaży infrastruktury, czy też zwrotu nadmiernie pobranych dotacji z tytułu rozliczenia VAT w ramach zadania Europejski Ośrodek Kultury Technicznej i Turystyki Przemysłowej w Zabrzu w kwotach odpowiednio 121 tys. zł i 630 tys. zł. WYK. 25 REALIZACJA DOCHODÓW MAJĄTKOWYCH W LATACH 20132015 [w mln zł] 167 148 11% 29% 105 2013 2014 2015 WYK. 26 DYNAMIKA DOCHODÓW MAJĄTKOWYCH W LATACH 20082015 [w %] 310% 337% 215% 210% 110% 83% 30% 107% 89% 71% 10% 2009/200 8 2010/200 9 2011/201 0 2012/201 1 2013/201 2 2014/201 3 2015/201 4 dynamika 337% 83% 30% 215% 107% 89% 71%

3.4 Charakterystyka wykonania dochodów w 2015 roku według ważniejszych źródeł 3.4.1 Dochody własne Miasta dochodów własnych budżetu Miasta za rok 2015 zamknęło się kwotą 327.621.377 zł, co stanowi 42% ogółem dochodów budżetu Miasta i daje poziom niższy o 4 p.p. w porównaniu do ubiegłorocznego. Założona prognoza roczna w zakresie dochodów własnych została wykonana na poziomie 89,9%. Zrealizowane dochody były niższe o 47,8 mln zł od dochodów własnych osiągniętych w 2014 roku. W okresie sprawozdawczym znacząco zmniejszyły się dochody związane z realizacją projektów dofinansowywanych ze środków zewnętrznych. W przypadku środków unijnych spadek dochodów to 40,5 mln zł. Na tę kwotę składa się obniżenie dotacji będące konsekwencją zakończenia realizacji projektów o znacznych wolumenach, i tak cztery projekty o największych spadkach to: Poprawa gospodarki wodnościekowej na terenie Gminy Zabrze. Etap II (środki Funduszu Spójności; dochody w 2015 r. to 8,4 mln zł czyli spadek w stosunku do roku poprzedniego o 32,7 mln zł), Rekultywacja terenów w rejonie rzeki Bytomki na obszarze Gminy Zabrze (środki Funduszu Spójności; dochody w 2015 r. to 1,8 mln zł czyli spadek w stosunku do roku poprzedniego o 18 mln zł), Budowa Zabrzańskiej Sieci Światłowodowej etap II i III (środki z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego; w 2015 r. dochodów z tego tytułu nie zanotowano, oznacza to spadek w stosunku do roku poprzedniego o 15,3 mln zł), Kompleksowe uzbrojenie terenu inwestycyjnego w Zabrzu przy ul. Handlowej (środki z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego; dochody w 2015 r. to 273 tys. zł czyli spadek w stosunku do roku poprzedniego o 4,9 mln zł). Łącznie te cztery projekty dały mniejsze dochody o 70,9 mln zł. Miasto podejmuje jednak działania mające na celu pozyskanie środków na kolejne przedsięwzięcia. Cztery projekty o najwyższym wzroście dochodów w stosunku do poprzedniego okresu to: Kompleksowe uzbrojenie terenów inwestycyjnych w północnej części miasta Zabrze (środki z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego; dochody w 2015 roku to 38,3 mln zł czyli w stosunku do poprzedniego okresu dochody zwiększyły się o 31,9 mln zł), Europejski Ośrodek Kultury Technicznej i Turystyki Przemysłowej w Zabrzu (środki z Budżetu Państwa; dochody w 2015 r. to 2,3 mln zł czyli w stosunku do poprzedniego okresu dochody zwiększyły się o 1,6 mln zł), Drogowskaz (środki z Europejskiego Funduszu Społecznego; dochody w 2015 r. to 1,4 mln zł), Przebudowa skrzyżowania ulic Wolności i Kondratowicza (środki z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego; dochody w 2015 r. to 1,1 mln czyli o 1 mln zł więcej niż w roku wcześniejszym).

Jako dochody Miasta zostały przyjęte: podatki i opłaty, dochody jednostek budżetowych, dochody z majątku, odsetki za nieterminowe regulowane należności, odsetki od środków finansowych gromadzonych na rachunkach bankowych oraz środki na realizację projektów przy dofinansowaniu unijnym, jak również pozostałe dochody. Realizację dochodów własnych w 2015 roku z uwzględnieniem źródeł ich pochodzenia przedstawia poniższy wykres, natomiast szczegółowe omówienie wszystkich pozycji uwzględnianych w kategorii nastąpi w dalszej części opracowania. WYK. 27 STRUKTURA DOCHODÓW WŁASNYCH MIASTA W 2015 R. [w %] 31,35% 26,01% 20,47% 10,76% 7,02% 1,77% 0,79% 0,65% 0,47% 0,41% 0,09% 0,08% 0,12% dochody z podatków i odsetki z ordynacji podatkowej dochody z majątku środki unijne dochody z opłat dochody jednostek budżetowyc h otrzymana pomoc wynagrodze środki z W i finansowa nie SP NFOŚiGW na realizację inwestycji zwroty dotacji (KZK GOP, Policja) odsetki od nietermino wych wpłat odsetki od środków finansowych dochody z kar pieniężnych i grzywien 2015 31,35% 26,01% 20,47% 10,76% 7,02% 1,77% 0,79% 0,65% 0,47% 0,41% 0,09% 0,08% 0,12% pozostałe Struktura dochodów własnych Miasta w 2015 roku przedstawia się następująco: TAB. 29 STRUKTURA DOCHODÓW WŁASNYCH BUDŻETU W 2015 R. [w %] WYSZCZEGÓLNIENIE WYKONANIE 2015 R. STRUKTURA 2015 R. DOCHODY Z PODATKÓW WRAZ Z ODSETKAMI Z ORDYNACJI PODATKOWEJ 102 719 907 31,35% DOCHODY Z MAJĄTKU 85 210 520 26,01% ŚRODKI UNIJNE I BP NA DOFINANSOWANIE PROJEKTÓW 67 075 573 20,47% DOCHODY Z OPŁAT 35 255 850 10,76% DOCHODY JEDNOSTEK BUDŻETOWYCH 23 003 152 7,02% OTRZYMANA POMOC FINANSOWA NA REALIZACJĘ INWESTYCJI 5 795 347 1,77% WYNAGRODZENIE ZA REALIZACJĘ DOCHODÓW SP 2 595 220 0,79% ŚRODKI Z W i NFOŚIGW 2 129 740 0,65% ZWROTY DOTACJI, W TYM Z KZK GOP 1 539 333 0,47% ODSETKI OD NIETERMINOWYCH WPŁAT 1 358 243 0,41% ODSETKI OD ŚRODKÓW FINANSOWYCH 305 523 0,09% DOCHODY Z KAR PIENIĘŻNYCH I GRZYWIEN 250 774 0,08% POZOSTAŁE 382 196 0,12% RAZEM 327 621 377 10%

W strukturze dochodów własnych miasta dominującą pozycję zajęły wpływy z podatków wraz z odsetkami z ordynacji podatkowej udział w wysokości 31,35%, co dało wzrost w porównaniu do roku ubiegłego o 6 p.p. Na kolejnej pozycji uplasowały się dochody z majątku przy udziale w dochodach własnych na poziomie 26,01%. Natomiast na trzecim miejscu odnotowano środki na projekty realizowane przy dofinansowaniu zewnętrznym 20,47%. Tak wyznaczony poziom daje znaczny spadek tej grupy w porównaniu do roku ubiegłego aż o 8 p.p. gdzie zajmowała ona pierwszą pozycję. 3.4.1.1 Wpływy z podatków po zmianach 100.414.000 zł 101.976.000 zł 102.198.570 zł Wpływy z tytułu podatków lokalnych wyniosły łącznie 102.198.570 zł, co stanowi 100,2% planu rocznego i jest to 9,6 mln zł więcej aniżeli w roku ubiegłym. WYK. 28 PORÓWNANIE WPŁYWÓW Z PODATKÓW LOKALNYCH W LATACH 20132015[w zł ] 90 408 318 92 636 472 + 2% + 10% 102 198 570 2013 2014 2015 TAB. 30 PORÓWNANIE DOCHODÓW Z PODATKÓW LOKALNYCH W LATACH 20132015 WRAZ ZE STRUKTURĄ [w zł i %] PODATKI, W TYM: 2013 2014 2015 WYKONANIE STRUKTURA WYKONANIE STRUKTURA WYKONANIE STRUKTURA NIERUCHOMOŚCI 80 409 582 88,94% 83 815 491 90,48% 93 500 612 91,49% CZYNNOŚCI CYWILNOPRAWNYCH 5 634 090 6,23% 4 835 450 5,22% 5 114 007 5,00% ŚRODKI TRANSPORTOWE 2 611 252 2,89% 2 557 367 2,76% 2 418 457 2,37% SPADKI I DAROWIZNY 1 320 331 1,46% 1 024 431 1,11% 804 130 0,79% ROLNY 256 660 0,28% 245 880 0,27% 184 099 0,18% KARTA PODATKOWA 162 409 0,18% 144 804 0,16% 163 243 0,16% LEŚNY 13 994 0,02% 13 048 0,01% 14 023 0,01% RAZEM 90 408 318 10% 92 636 472 10% 102 198 570 10%

Najwyższy udział w strukturze tej kategorii dochodów należy do wpływów z tytułu podatku od nieruchomości, gdzie w omawianym okresie wzrósł on o 1 p.p. i doszedł do poziomu prawie 91,5%, przy czym w ujęciu nominalnym wpływy z tego tytułu były wyższe od ubiegłorocznych o około 9,7 mln zł (czyli o 11,6%). Następne miejsce podobnie jak w latach ubiegłych zajmuje podatek od czynności cywilnoprawnych, przy czym wpływy z tego tytułu wzrosły w porównaniu do roku ubiegłego o około 5,8%. Znaczny wzrost dochodów w ujęciu procentowym odnotowano dla podatków: płaconego w formie karty podatkowej (wzrost o 12,7%) oraz leśnego (wzrost o 7,5%). Jednak wartość dochodów uzyskiwanych z tych dwóch źródeł podatkowych jest stosunkowo niewielka. Natomiast w zakresie pozostałych wpływów podatkowych uzyskano w omawianym okresie dochody niższe w stosunku do poprzedniego okresu. Poniżej zaprezentowano porównanie wykonania w latach 20132015 poszczególnych źródeł w ramach tej kategorii dochodów. PODATEK OD NIERUCHOMOŚCI zrealizowany dochód z tego tytułu to kwota 93.500.612 zł, a ustalona prognoza roczna w wysokości 90.562.000 zł została wykonana na poziomie 103%, daje to wzrost o około 12%, tj. 9,69 mln zł w stosunku do roku ubiegłego. Należy podkreślić, że wyższe dochody otrzymano pomimo nie podnoszenia stawek podatkowych. Wpływy z podatku od nieruchomości uzyskane w kolejnych okresach sprawozdawczych przedstawiają się następująco: WYK. 29 PORÓWNANIE WPŁYWÓW Z PODATKU OD NIERUCHOMOŚCI W LATACH 20132015 [w zł ] 80 409 582 83 815 491 + 4% + 12% 93 500 612 2013 2014 2015 Na dochody z tytułu podatku od nieruchomości od osób prawnych i fizycznych składają się wpłaty bieżące w kwocie 96.063.204,88 zł (pomniejszone o dokonane zwroty na poziomie 3.824.206,62 zł) oraz wpłaty zaległe w wysokości 1.261.613,47 zł. Wpływy z w/w podatku dzielą się na uzyskane od: osób prawnych wpływy na poziomie 79.362.823,74 zł, co stanowi 103,66 % założonego planu i daje to wzrost o 8.942.822,26 zł w stosunku do analogicznego okresu roku ubiegłego, przy czym

w ramach tych środków odnotowano wpłaty bieżące w wysokości 82.562.800,08 zł pomniejszone o dokonane zwroty w kwocie 3.802.369,14 zł oraz wpłaty zaległe w wysokości 602.392,80 zł. Niska kwota wpłat zaległych z podatku od nieruchomości w wysokości 602.392,80 zł wynika z faktu dokonania odpisu w 2015 roku należności zaległego podatku w jednej spółce na kwotę 1.650.000 zł, a następnie wyksięgowania tej wpłaty oraz dokonania jej zwrotu. Kwota wpłat zaległych z podatku od nieruchomości od osób prawnych z pominięciem ww. operacji wyniosłaby ok. 2.252.392,80 tys. zł i stanowiłaby realizację wpłat zaległych na poziomie 12,57 %, osób fizycznych w wysokości 14.137.787,99 zł, co stanowi 100,98% prognozy rocznej, w tym wpłaty bieżące wyniosły 13.500.404,80 zł pomniejszone o dokonane zwroty w kwocie 21.837,48 zł oraz wpłaty zaległe 659.220,67 zł. TAB. 31 WPŁYWY Z TYTUŁU PODATKU OD NIERUCHOMOŚCI W 2015 R. W PODZIALE NA OSOBY FIZYCZNE I PRAWNE NAZWA PODATKU WPŁATY BIEŻĄCE WPŁATY ZALEGŁE ZWROTY PODATEK OD NIERUCHOMOŚCI OSOBY PRAWNE PODATEK OD NIERUCHOMOŚCI OSOBY FIZYCZNE 82 562 800 602 393 3 802 369 13 500 405 659 221 21 837 RAZEM 96 063 205 1 261 613 3 824 207 W porównaniu do roku ubiegłego uzyskano więcej o prawie 17 mln zł wpłat bieżących (bez uwzględnienia zwrotów, uwzględniając zwroty to ok. 13,3 mln zł), głównie od osób prawnych (wzrost niemal o 16 mln zł bez uwzględnienia zwrotów, a uwzględniające je niemal 13 mln zł). O niemal 1 mln zł zwiększyły się wpływy z tego podatku od osób fizycznych (tu zwroty mają niewielką wartość). Zwiększeniu wpłat bieżących towarzyszył spadek wpłat zaległych: w porównaniu do roku 2014 o 3,6 mln zł (głównie od osób prawnych, od osób fizycznych to zmniejszenie wyniosło około 250 tys. zł). Łącznie zaległości zwiększyły się w okresie sprawozdawczym o 700 tys. zł. Na tę wartość składa się wzrost wartości zaległości z lat wcześniejszych o ok. 1,4 mln zł oraz spadek bieżących o około 700 tys. zł. TAB. 32 PORÓWNANIE WPŁYWÓW Z TYTUŁU PODATKU OD NIERUCHOMOŚCI W LATACH 20112015 W PODZIALE NA WPŁATY BIEŻĄCE I ZALEGŁE [w zł i % ] RODZAJ 2011 2012 2013 2014 2015 STRUKTURA 2011 2012 2013 2014 2015 WPŁATY BIEŻĄCE* 70 850 923 74 607 443 76 748 422 78 948 000 92 238 998 97% 95% 95% 94% 99% WPŁATY ZALEGŁE 1 826 155 3 519 045 3 661 161 4 867 491 1 261 613 3% 5% 5% 6% 1% RAZEM 72 677 078 78 126 488 80 409 582 83 815 491 93 500 612 100% 100% 100% 100% 100% *wpłaty bieżące zostały pomniejszone o zwroty

W okresie sprawozdawczym wyraźnie wzrósł wskaźnik udziału wpłat bieżących we wpłatach ogółem uzyskiwanych z tytułu podatku od nieruchomości. O ile w latach wcześniejszych około 95% wpływów z tego tytułu wynikało z wpłat bieżących, to w 2015 roku było to 99%. Taki wzrost udziału wynika zarówno ze wzrostu wpłat bieżących (szczególnie tych istotniejszych pod względem wartości czyli od osób prawnych) jak i spadku wpłat zaległych (szczególnie od osób prawnych osiągnęły one poziom 15% wpływów roku poprzedniego, co oznacza spadek z ok. 4 mln zł w 2014 do ok. 600 tys. zł w 2015 r.). Oparcie struktury uzyskiwania dochodów z tytułu podatków lokalnych w głównej mierze na stałej i wysokiej realizacji wpłat bieżących jest pozytywnym efektem prowadzonej polityki podatkowej. Utrzymanie takiego trendu daje możliwość planowania stałych i pewnych wpływów na określonym poziomie, zgodnie ze złożonymi deklaracjami podatkowymi osób prawnych, jak i wymiarem w zakresie osób fizycznych. Poniżej przedstawiono dynamikę wpływów z podatku od nieruchomości w podziale na wpłaty bieżące i zaległe w latach 20072015. Z zaprezentowanych danych wynika, iż utrzymana jest pozytywna tendencja charakteryzująca się wysoką dynamiką wpłat bieżących. Wpłaty zaległe osiągnęły poziom wartości zanotowanej w roku wcześniejszym. Jednak znaczenie wpłat zaległych w ogólnych wpływach z tytułu podatków od nieruchomości jest słabsze (i jak wyżej zaznaczono coraz mniejsze). Analizując przedstawione poniżej dane można wskazać, że w prezentowanym okresie czasu wpłaty zaległe cechują się znacznie wyższą niestabilnością wartości niż wpłaty bieżące. TAB. 33 DYNAMIKA WPŁYWÓW Z TYTUŁU PODATKU OD NIERUCHOMOŚCI W LATACH 20072015 W PODZIALE NA WPŁATY BIEŻĄCE I ZALEGŁE [w % ] WYSZCZEGÓLNIENIE DYNAMIKA WPŁYWÓW PODATKU OD NIERUCHOMOŚCI 2008/2007 2009/2008 2010/2009 2011/2010 2012/2011 2013/2012 2014/2013 2015/2014 WPŁATY BIEŻĄCE* 110% 102% 104% 116% 105% 103% 103% 117% WPŁATY ZALEGŁE 133% 102% 74% 35% 193% 104% 133% 26% RAZEM 112% 102% 101% 110% 107% 103% 104% 112% *wpłaty bieżące zostały pomniejszone o zwroty Obowiązujące stawki podatku od nieruchomości na terenie Miasta Zabrze ustalone zostały Uchwałą nr LIX/871/14 Rady Miasta Zabrze z dnia 6 listopada 2014 r. w sprawie określenia wysokości stawek podatku od nieruchomości na terenie Miasta Zabrze na 2015 rok. Zgodnie z przepisami art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 roku o podatkach i opłatach lokalnych rada gminy w drodze uchwały określa wysokość stawek podatku od nieruchomości. Stawki określone przez radę nie mogą przekraczać stawek maksymalnych corocznie waloryzowanych przez Ministra Finansów na podstawie art. 20 u.p.o.l. i ogłoszonych w dniu 07 sierpnia 2014 r. Minister zwiększył stawki maksymalne, którego podstawą był komunikat Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 15 lipca 2014 r. (M.P. poz. 575). Zgodnie z tym komunikatem wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych w pierwszym półroczu 2014 r. w stosunku do pierwszego półrocza 2013 r. wyniósł 100,4 (wzrost cen

o 0,4%). Niezależnie od powyższego na terenie Miasta Zabrze, zgodnie z uchwałą Rady Miasta, stawki podatku od nieruchomości pozostały na poziomie roku 2013. Na wykonanie dochodu z tytułu podatku od nieruchomości znaczący wpływ miała przede wszystkim realizacja wpłat bieżących, utrzymanie stawek podatkowych na poziomie z roku 2013, jak również weryfikacja prawidłowości opodatkowania nieruchomości. Dokonywane na bieżąco wpłaty w zakresie podatku od nieruchomości osób prawnych świadczą o stosunkowo stabilnej sytuacji finansowej zabrzańskich przedsiębiorców. Ponadto, na terenie Miasta prowadzone są nowe inwestycje i związane z nimi nowe miejsca pracy, które również przekładają się na zwiększenie bazy podatkowej. W ramach czynności organu podatkowego, pracownicy dokonują weryfikacji prawidłowości opodatkowania nieruchomości (w 2015 r. prowadzonych było 136 postępowań podatkowych w zakresie podatku od nieruchomości osób prawnych, z tego w toku pozostaje 31) oraz niezależnie prowadzona jest stała windykacja zaległości. Zaległości w podatku od nieruchomości na dzień 31.12.2015 r. wyniosły 25.818.517 zł, w tym: od osób prawnych zaległości na poziomie 19.011.425,71 zł, z czego kwota 1.392.450,16 zł to zadłużenie bieżące, natomiast kwota 17.618.975,55 zł to zadłużenie z lat ubiegłych, od osób fizycznych zaległości na poziomie 6.807.091,40 zł, z czego kwota 2.035.543,91 zł to zadłużenie bieżące, natomiast kwota 4.771.547,49 zł to zadłużenie z lat ubiegłych. Zaległości objęte są postępowaniami egzekucyjnymi, w wyniku których do budżetu wpływa część zaległości, jednakże w niektórych przypadkach postępowanie zostaje przez organ egzekucyjny umorzone ze względu na nieściągalność, tj. brak majątku zobowiązanego, brak możliwości ustalenia miejsca pobytu zobowiązanego. Jednocześnie nadmienić należy, iż na kwotę zaległości składają się zobowiązania podmiotów będących w upadłości, wobec których brak jest możliwości prowadzenia postępowania egzekucyjnego. Wierzytelności objęte postępowaniem upadłościowym zostały zgłoszone do sądu. Wówczas mogą one być zaspokojone jedynie z podziału funduszu masy upadłościowej. Ponadto w przypadkach gdy zachodzi przypuszczenie, iż zaległości nie zostaną wyegzekwowane w drodze egzekucji, zaległości te zostają zabezpieczone poprzez ustanowienie hipoteki. W ramach wyżej wymienionej kwoty stan zaległości w podatku od nieruchomości w zakresie podatników będących w upadłości wynosi na dzień 31.12.2015 r. kwotę 8.644.546,81 zł (wzrost o 160.865,32 zł w porównaniu do roku ubiegłego). Zaległości zabezpieczone hipoteką na dzień 31.12.2015 r. to kwota 5.269.855,34 zł, w tym od osób prawnych 3.862.200,13 zł oraz fizycznych 1.407.655,21 zł. Natomiast w ramach wyżej opisanych dochodów wpłaty na należności zabezpieczone hipoteką w 2015 roku z tytułu podatku od nieruchomości wyniosły w zakresie osób prawnych 32.356,70 zł i osób fizycznych 17.823,85 zł.

Realizacja poszczególnych wpływów w porównaniu z dokonanymi przypisami: TAB. 34 REALIZACJA WPŁYWÓW Z TYTUŁU PODATKU OD NIERUCHOMOŚCI W LATACH 20132015 ROKU W PORÓWNANIU DO LAT POPRZEDNICH W STOSUNKU DO ZAŁOŻONEGO PRZYPISU[w % ] 2013 2014 2015 WYSZCZEGÓLNIENIE PLAN WYKONANIE PLAN WYKONANIE PLAN WYKONANIE WYKONANIE PRZYPISU PODATKU OD NIERUCHOMOŚCI OD OSÓB PRAWNYCH 95% 96,67% 95% 96,30% 95% 110,53%* UZYSKANE ZALEGŁOŚCI W PODATKU OD NIERUCHOMOŚCI OD OSÓB PRAWNYCH 7% 12,45% 15% 17,90% 15% 3,36% WYKONANIE PRZYPISU PODATKU OD NIERUCHOMOŚCI OD OSÓB FIZYCZNYCH 90% 87,78% 90% 89,12% 90% 95,12% UZYSKANE ZALEGŁOŚCI W PODATKU OD NIERUCHOMOŚCI OD OSÓB FIZYCZNYCH 21% 20,87% 21% 14,22% 21% 9,16% *wykonanie uwzględnia ewentualne nadpłaty z tytułu podatku od nieruchomości osób prawnych PODATEK OD CZYNNOŚCI CYWILNOPRAWNYCH dochód z tego tytułu wyniósł w 2015 roku 5.114.007 zł, co dało 73,1% prognozy rocznej poziom niewykonania dochodów rocznych z przedmiotowego tytułu wyniósł więc około 1,9 mln zł. Jednocześnie jest to nominalnie więcej o 279 tys. zł od wykonania za 2014 rok. W roku 2015 nastąpiło odwrócenie spadkowej tendencji we wpływach z tytułu podatku od czynności cywilnoprawnych obserwowanej w latach ubiegłych. Wpływy z tego tytułu wynikają z wolumenu transakcji objętych przedmiotowym podatkiem. WYK. 30 REALIZACJA DOCHODÓW Z TYTUŁU PODATKU OD CZYNNOŚCI CYWILNOPRAWNYCH W LATACH 20132015 [w zł] 5 634 090 4 835 450 + 6% 5 114 007 14% 2013 2014 2015 PODATEK OD ŚRODKÓW TRANSPORTOWYCH osiągnięte dochody z tego tytułu w 2015 roku to kwota 2.418.457 zł, która stanowi około 93% prognozy rocznej i jednocześnie jest to nominalnie niższy poziom od ubiegłorocznego o około 139 tys. zł, co oznacza spadek dochodów w relacji do roku 2014 w tej kategorii o około 5%.

WYK. 31 REALIZACJA DOCHODÓW Z TYTUŁU PODATKU OD ŚRODKÓW TRANSPORTOWYCH W LATACH 20132015 [w zł ] 2 611 252 2 557 367 2 418 457 2% 5% 2013 2014 2015 Na dochód składają się wpłaty bieżące w kwocie 2.088.849,32 zł pomniejszone o dokonane zwroty w kwocie 3.285,00 zł oraz wpłaty zaległe w kwocie 332.892,18 zł, Uzyskane wpływy z w/w podatku kształtowały się na następującym poziomie: osoby prawne 857.548,30 zł, w tym: wpłaty bieżące w kwocie 829.498,29 pomniejszone o dokonane zwroty w kwocie 420 zł oraz wpłaty zaległe w kwocie 28.470,01 zł, osoby fizyczne 1.560.908,20 zł w tym: wpłaty bieżące w wysokości 1.259.351,03 zł pomniejszone o zwroty w kwocie 2.865 zł oraz wpłaty zaległe w kwocie 304.422,17 zł. Zaległości do zapłaty w podatku od środków transportowych na dzień 31.12.2015 r. wynoszą 4.398.155,86 zł., w tym: od osób prawnych zaległości wyniosły 440.419,64 zł, z czego kwota 89.453,79 zł to zadłużenie bieżące, natomiast kwota 350.965,85 zł to zadłużenie z lat ubiegłych, od osób fizycznych zaległości wyniosły 3.957.736,22 zł, z czego kwota 551.579,60 zł to zadłużenie bieżące, natomiast kwota 3.406.156,62 zł to zadłużenie z lat ubiegłych. TAB. 35 PORÓWNANIE WPŁYWÓW Z TYTUŁU PODATKU OD ŚRODKÓW TRANSPORTOWYCH W LATACH 20112015 W PODZIALE NA WPŁATY BIEŻĄCE I ZALEGŁE[w zł i %] WYSZCZEGÓLNIENIE 2011 2012 2013 2014 2015 STRUKTURA 2011 2012 2013 2014 2015 WPŁATY BIEŻĄCE* 1 992 765 2 045 446 2 138 377 2 171 584 2 085 564 80% 81% 82% 85% 86% WPŁATY ZALEGŁE 511 482 478 060 472 875 385 783 332 892 20% 19% 18% 15% 14% RAZEM 2 504 246 2 523 506 2 611 252 2 557 367 2 418 457 100% 100% 100% 100% 100% *wpłaty bieżące zostały pomniejszone o zwroty W porównaniu do roku poprzedniego w omawianym okresie zmniejszyły się wpływy z tytułu podatku od środków transportowych zarówno w kategorii wpłaty bieżące (o 86 tys. zł) jak i wpłaty zaległe (o 53 tys. zł). Należy jednak zwrócić uwagę na wzrost udziału wpłat bieżących we wpłatach ogółem uzyskanych z podatku od środków transportowych wzrost o 1 p.p., tj. do poziomu 86%.Podobnie

jak w przypadku podatku od nieruchomości utrzymana została korzystna struktura uzyskanych wpływów w omawianym okresie sprawozdawczym oparta w głównej mierze na wpłatach bieżących. TAB. 36 DYNAMIKA WPŁYWÓW Z TYTUŁU PODATKU OD ŚRODKÓW TRANSPORTOWYCH W LATACH 20112015 W PODZIALE NA WPŁATY BIEŻĄCE I ZALEGŁE [w % ] WYSZCZEGÓLNIENIE DYNAMIKA WPŁYWÓW PODATKU OD ŚRODKÓW TRANSPORTOWYCH 2012/2011 2013/2012 2014/2013 2015/2014 WPŁATY BIEŻĄCE* 103% 105% 102% 96% WPŁATY ZALEGŁE 93% 99% 82% 86% RAZEM 101% 103% 98% 95% *wpłaty bieżące zostały pomniejszone o zwroty Realizacja poszczególnych wpływów w porównaniu z dokonanymi przypisami przedstawia się następująco: TAB. 37 REALIZACJA WPŁYWÓW Z TYTUŁU PODATKU OD ŚRODKÓW TRANSPORTOWYCH W 2015 ROKU W POÓRWNANIU DO LAT UBIEGŁYCH W STOSUNKU DO ZAŁOŻONEGO PRZYPISU [W %] WYSZCZEGÓLNIENIE PROCENTOWE WYKONANIE PRZYPISU OD ŚRODKÓW TRANSPORTU OSOBY PRAWNE PROCENTOWE WYKONANIE ZALEGŁOŚCI OD ŚRODKÓW TRANSPORTU OSOBY PRAWNE PROCENTOWE WYKONANIE PRZYPISU OD ŚRODKÓW TRANSPORTU OSOBY FIZYCZNE PROCENTOWE WYKONANIE ZALEGŁOŚCI OD ŚRODKÓW TRANSPORTU OSOBY FIZYCZNE 2013 2014 2015 PLAN WYKONANIE PLAN WYKONANIE PLAN WYKONANIE 9% 90,51% 9% 93,19% 9% 89,68% 2% 23,69% 18,00% 20,61% 18,00% 7,38% 8% 64,14% 7% 67,86% 7% 71,20% 15,00% 10,21% 15,00% 7,66% 15,00% 7,57% Realizacja wpłat bieżących na zakładanym poziomie pozwoliła na utrzymanie relatywnie wysokiego poziomu wykonania tej kategorii dochodów (93% planu). Niższe od zakładanego było wykonanie wpływów z tytułu zaległego podatku od środków transportowych. Zaległości objęte są postępowaniami egzekucyjnymi, w wyniku których do budżetu Miasta wpływa część zaległości, jednakże w niektórych przypadkach postępowanie zostaje przez organ egzekucyjny umorzone ze względu na nieściągalność, tj. brak majątku zobowiązanego. PODATEK OD SPADKÓW I DAROWIZN dochód z tego tytułu wyniósł 804.130,13 zł, co stanowi 57,4% rocznej prognozy i nominalnie daje mniej wpływów o kwotę 220 tys. zł w stosunku do roku ubiegłego.

WYK. 32 PODATEK OD SPADKÓW I DAROWIZN W LATACH 20132015 [w zł ] 1 320 331 22% 1 024 431 22% 804 130 2013 2014 2015 Rola pozostałych podatków lokalnych pobieranych przez Urząd Miejski, bądź Urząd Skarbowy, tj. podatku rolnego, leśnego oraz podatku od działalności gospodarczej opłacanego w formie karty podatkowej jest stosunkowo niewielka. Ogranicza się do uzupełnienia dochodów własnych gminy. Zrealizowane w 2015 roku wpływy z tych podatków ukształtowały się następująco: KARTA PODATKOWA 163.242,54 zł, tj. 96,0% prognozy rocznej, co jednocześnie daje o 18,4 tys. zł więcej środków aniżeli w roku ubiegłym. PODATEK ROLNY 184.098,89zł, co stanowi 80,0% prognozy rocznej poziom niższy od osiągniętego w roku ubiegłym o około 61,8 tys. zł. Na dochód osiągnięty w 2015 roku składają się wpłaty bieżące w wysokości 176.258,39 pomniejszone o dokonane zwroty w kwocie 252,00 zł, oraz wpłaty zaległe na poziomie 8.092,50 zł. Uzyskane wpływy z ww. podatku kształtowały się na następującym poziomie: osoby prawne w kwocie 18.869,40 zł w tym wpłaty bieżące w kwocie 17.021,60 zł pomniejszone o dokonane zwroty w wysokości 42,00 zł oraz wpłaty zaległe w kwocie 1.889,80 zł, osoby fizyczne w kwocie 165.229,49 zł w tym wpłaty bieżące w wysokości 159.236,79 zł pomniejszone o dokonane zwroty w wysokości 210 zł oraz wpłaty zaległe w wysokości 6.202,70 zł. Zaległości do zapłaty z tytułu podatku rolnego na dzień 31.12.2015 r. wyniosły 230.659,68 zł, w tym: od osób prawnych zaległości to kwota 29.079,55 zł, z czego 2.430,40 zł to zadłużenie bieżące, natomiast kwota 26.649,15 zł to zadłużenie z lat ubiegłych, od osób fizycznych zaległości wyniosły 201.580,13 zł, z czego kwota 18.905,81 zł to zadłużenie bieżące, natomiast kwota 182.674,32 zł to zadłużenie z lat ubiegłych. Nastąpiło zmniejszenie średniej ceny skupu żyta w stosunku do roku poprzedniego o 11,42%. PODATEK LEŚNY 14.023 zł, tj. 100% prognozy rocznej poziom wyższy od osiągniętego w roku ubiegłym o około 975 zł czyli o około 7,5%. Na uzyskane dochody w roku sprawozdawczym składały

się wpłaty bieżące w kwocie 14.018 zł oraz wpłaty zaległe w kwocie 5 zł. Uzyskane wpływy z omawianego podatku kształtowały się na następującym poziomie: osoby prawne w kwocie 13.696,00 zł cała kwota stanowi wpłaty bieżące, osoby fizyczne w kwocie 327,00 zł w tym wpłaty bieżące w wysokości 322,00 zł oraz wpłaty zaległe w wysokości 5,00 zł. Zaległości do zapłaty z tytułu podatku leśnego na dzień 31.12.2015 r. wyniosły 305,00 zł. W całości są to środki należne od osób fizycznych, na które składają się: kwota 61,00 zł jako zadłużenie bieżące oraz kwota 244,00 zł to zadłużenie z lat ubiegłych. 3.4.1.2 Wpływy z opłat 37.307.850 zł po zmianach 37.107.850 zł 35.255.850 zł W 2015 roku wykonanie dochodów z opłat zamknęło się kwotą 35.255.850 zł, co stanowi 95,0% założonego planu po zmianach. na tym poziomie oznacza, że do budżetu miejskiego wpłynęło o ponad 669 tys. zł więcej środków w porównaniu do roku ubiegłego, co daje wzrost o 1,9%. Dochody z tytułu opłat stanowią 10,8% dochodów własnych i jednocześnie 5,2% dochodów bieżących ogółem zrealizowanych przez miasto Zabrze w 2015 roku. Struktura dochodów z tego źródła kształtuje się następująco: TAB. 38 PORÓWNANIE DOCHODÓW Z OPŁAT W LATACH 20122015 [w zł ] WYSZCZEGÓLNIENIE 2012 2013 2014 2015 WPŁYWY Z OPŁAT, W TYM: 16 745 698 23 546 995 34 586 425 35 255 850 za gospodarowanie odpadami 0 10 063 268 20 277 899 21 404 229 za gospodarcze korzystanie ze środowiska 2 756 808 1 425 546 2 237 585 3 079 166 za druki prawa jazdy i tablice rejestracyjne 2 841 029 2 935 019 2 837 888 2 933 600 za zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych 3 083 105 3 083 044 3 078 123 2 868 359 za zajęcie pasa drogowego* 1 675 594 1 519 201 1 604 100 1 310 173 skarbowej 1 295 414 1 355 804 1 284 735 1 146 056 targowej 853 517 802 040 845 556 683 477 za korzystanie z przystanków komunikacyjnych i dworców 597 863 638 182 638 784 658 748 opłata geodezyjna i kartograficzna 576 758 557 497 562 046 568 287 eksploatacyjnej 225 078 754 267 480 560 214 077 za wycięcie drzew i krzewów 2 530 344 43 799 408 357 0 pozostałe 310 187 369 329 330 792 389 678 *uwzględniono wpływy z reklam

WYK. 33 WPŁYWY Z OPŁAT W LATACH 20132015 [w zł ] Sprawozdanie z wykonania budżetu miasta Zabrze za 2015 rok 23 546 995 + 47% 34 586 425 35 255 850 + 2% 2013 2014 2015 owane wpływy z omawianej kategorii w 2015 roku zostały w głównej mierze uzależnione od realizacji zadania dotyczącego gospodarowania odpadami komunalnymi. Na tę kategorię dochodów przypada 60,7% dochodów z opłat (o 2,1 p.p. więcej niż w 2014 roku). OPŁATY ZA GOSPODAROWANIE ODPADAMI KOMUNALNYMI Opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi to najwyższe w ujęciu nominalnym źródło dochodów w omawianej grupie stanowią one 60,71% całości wpływów z opłat. W roku sprawozdawczym do końca lipca opłaty te pobierane były zgodnie z Uchwałą Nr XXXVIII/569/13 Rady Miasta Zabrze z dnia 20.05.2013 r. w sprawie zmiany uchwały XXXII/481/12 Rady Miasta Zabrze z dnia 27 grudnia 2012 r. w sprawie ustalenia stawki opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi od właścicieli nieruchomości zamieszkałych oraz stawki opłaty za pojemniki o określonej pojemności od właścicieli nieruchomości niezamieszkałych. Od sierpnia zaczęła obowiązywać nowa uchwała: Uchwała Nr XII/126/15 Rady Miasta Zabrze z dnia 22 czerwca 2015 r. w sprawie ustalenia stawki opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi od właścicieli nieruchomości zamieszkałych oraz stawki opłaty za pojemnik o określonej pojemności od właścicieli nieruchomości niezamieszkałych. Poniższa tabela przedstawia kształtowanie się podstawowych stawek tej opłaty. TAB. 39 PORÓWNANIE STAWEK OPŁAT ZA GOSPODAROWANIE ODPADAMI KOMUNALNYMI W LATACH 20132015[w zł ] WYSZCZEGÓLNIENIE DO 30.06.2013 STAWKA OPŁATY ZA GOSPODAROWANIE ODPADAMI KOMUNALNYMI ZBIERANYMI I ODBIERANYMI W SPOSÓB SELEKTYWNY WYŻSZA STAWKA OPŁATY ZA GOSPODAROWANIE ODPADAMI KOMUNALNYMI, JEŻELI ODPADY KOMUNALNE NIE SĄ ZBIERANE I ODBIERANE W SPOSÓB SELEKTYWNY OD 01.07.2013 DO 31.07.2015 OD 01.08.2015 9,85 ZŁ 8,85 ZŁ 1 ZŁ 13,85 ZŁ 12,85 ZŁ 15,00 ZŁ

Uchwalony plan dochodów wyniósł 21,7 mln zł. W trakcie roku dokonano zmniejszeń do kwoty 21,5 mln zł. Przyczyną była nowelizacja ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. W ramach wprowadzonych regulacji prawnych zgodnie z art. 6q ust. 2 kwota opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi nie podlega zaokrągleniu. Realizacja zapisów zmienionej ustawy spowodowała, że wpływy środków finansowych z opłat były mniejsze niż pierwotnie zakładano. W 2015 roku zrealizowano dochody w wysokości 21,4 mln zł. W odniesieniu do planu rocznego na poziomie 21,5 mln zł oznacza to wykonanie 99,4% prognozy rocznej. Ponadto w związku z Rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 16 grudnia 2014 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych (Dz. U. z dnia 30 grudnia 2014 r., poz. 1952) dokonano zmiany klasyfikacji dla dochodów z tytułu opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi przeniesienie z działu 900 do 756. OPŁATY I KARY ZA GOSPODARCZE KORZYSTANIE ZE ŚRODOWISKA Kolejną grupę dochodów w ramach omawianej kategorii stanowią wpływy z tytułu opłat i kar za gospodarcze korzystanie ze środowiska. Podmioty gospodarcze wnoszą wyżej wymienione opłaty na rachunek Marszałka Województwa Śląskiego, w tym opłaty za emisję gazów, odprowadzanie ścieków oraz składowanie odpadów. Zgodnie z art. 402 ustawy prawo ochrony środowiska wpływy z tytułu opłat i kar stanowią odpowiednio w 20% dochód budżetu gminy, a w 10% dochód budżetu powiatu, za wyjątkiem opłat i kar za składowanie i magazynowanie odpadów, które to w 50% odprowadzane są do budżetów gmin. Urząd Marszałkowski przekazuje wpływy w odpowiednich proporcjach na rachunek budżetu Miasta. Na wysokość wpływów do budżetu Miasta Zabrze z tytułu omawianych opłat przełożenie mają w głównej mierze opłaty za składowanie odpadów. Za rok 2015 wysokość wpływów w części gminnej osiągnęła wartość 2.262.872 zł, a w części powiatowej 816.294 zł. Ogółem w 2015 roku odnotowano znaczny wzrost wykonania tych dochodów w stosunku do roku 2014 o 842 tys. zł. Jeśli chodzi o opłaty za korzystanie ze środowiska, to plan w części gminnej określono na 2,25 mln zł, a wykonanie osiągnęło 2,26 mln zł (wykonano 100,6% planu), a w powiatowej plan to 800 tys. zł, przy wykonaniu 816,3 tys. zł (wykonano 102% planu. W przypadku kar za korzystanie ze środowiska w części gminnej zaplanowano 10 tys. zł dochodów, a w powiatowej 5 tys. zł. W 2015 r. Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Katowicach nie nałożył kar za gospodarcze korzystanie ze środowiska na żaden z podmiotów gospodarczych prowadzących działalność gospodarczą na terenie miasta Zabrze. Zatem z tytułu kar w 2015 roku nie osiągnięto żadnych dochodów.

OPŁATA ZA DRUKI PRAWA JAZDY ORAZ TABLICE REJESTRACYJNE W zakresie realizacji opłat za druki prawa jazdy oraz tablice rejestracyjne odnotowano w omawianym okresie dochody w kwocie ponad 2,9 mln zł wobec prognozy rocznej w wysokości 3,1 mln zł, co oznacza wykonanie na poziomie 95% założonego planu. Jednocześnie w porównaniu do roku ubiegłego wpływy w tym zakresie są wyższe o 95,71 tys. zł. OPŁATA ZA ZEZWOLENIA NA SPRZEDAŻ NAPOJÓW ALKOHOLOWYCH W 2015 roku czwartym pod względem wielkości źródłem dochodów budżetowych w grupie opłat są środki uzyskiwane z tytułu opłaty za zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych. Zezwolenia te wydawane są dla lokali gastronomicznych oraz sklepów. Poszczególne podmioty uiszczają roczną opłatę na podstawie złożonego wniosku, przy czym wysokość wpłat zależy od wartości obrotów napojami alkoholowymi brutto. Placówki osiągające większą wartość sprzedaży płacą wyższy procent od obrotów. Całość dochodów pozyskanych z tego tytułu musi być w danym roku budżetowym przeznaczona na realizację zadań przeciwdziałania alkoholizmowi i innym uzależnieniom. W omawianym okresie wykonanie założonej prognozy rocznej na poziomie 92,5% dało wpływy z tytułu omawianej opłaty w wysokości 2.868.359 zł. Jest to poziom o 210 tys. zł niższy aniżeli ubiegłoroczny. Liczba ważnych zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych na dzień 31.12.2015 roku wyniosła 1.269 szt. i była mniejsza od prognozy o 61 szt. W porównaniu do roku ubiegłego oznacza to spadek liczby zezwoleń o 524 sztuk. Zmniejszyła się również liczba punktów sprzedaży napojów alkoholowych, i tak limit wykorzystany dla handlu to 327 punktów (335 w 2014) na 400 możliwych, a limit wykorzystany dla gastronomii to 94 punktów (99 w 2014) na 200 możliwych. OPŁATA ZA ZAJĘCIA PASA DROGOWEGO Kolejną grupę dochodów z opłat uzyskanych w 2015 roku, stanowią opłaty z tytułu zajęcia pasa drogowego, a także opłaty za umieszczanie reklam w pasie drogowym. omawianych opłat w 2015 roku w wysokości 1,3 mln zł dało 65,5% zakładanej prognozy rocznej i jednocześnie taki poziom realizacji oznacza o 293,9 tys. zł mniejsze dochody od osiągniętych w 2014 roku. OPŁATA SKARBOWA W 2015 roku wykonanie dochodów z tytułu opłaty skarbowej wyniosło 1.146.055,51 zł, co dało 81,9% prognozy rocznej i jest to jednocześnie mniej od środków otrzymanych z tego tytułu w 2014 roku o około 138,7 tys. zł. Na wysokość uzyskanych dochodów ma wpływ ilość dokonanych

czynności urzędowych, wydanych zaświadczeń oraz innych dokumentów objętych obowiązkiem dokonania wpłaty zgodnie z ustawą o opłacie skarbowej. OPŁATA TARGOWA W 2015 roku wpływy budżetowe z tytułu opłaty targowej zostały zaplanowane na poziomie 700 tys. zł, z czego zrealizowano 97,6%. Nominalnie dało to kwotę 683,5 tys. zł. Na dochód składają się wpłaty bieżące w wysokości 682.771,75 zł oraz wpłaty zaległe w kwocie 705,65 zł. Zaległości do zapłaty z tytułu opłaty targowej na dzień 31.12.2015 r. wyniosły 32.789,03 zł, a cała kwota stanowi zadłużenie z lat ubiegłych. Dochody z tytułu opłaty targowej realizowane są przez inkasentów powołanych przez Radę Miasta w Zabrzu, gdzie znaczący udział posiada Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji w Zabrzu Sp. z o.o. oraz Zabrzańska Agencja Realizacji Inwestycji Sp. z o.o. Niższe środki uzyskane z opłaty targowej w porównaniu do roku ubiegłego podyktowane są w głównej mierze prowadzoną modernizacją targowiska. Zasady ustalania i poboru oraz terminy płatności opłaty targowej na terenie miasta Zabrze określa Uchwała Nr XVII/207/11 Rady Miejskiej w Zabrzu z dnia 12 grudnia 2011 r. w sprawie: określenia stawek opłaty targowej na terenie miasta Zabrze. Wysokość wynagrodzenia za inkaso wynosi 50% i 90% sumy pobranej i przekazanej opłaty targowej i wynika z Uchwały Nr XVI/197/11 Rady Miejskiej w Zabrzu z dnia 12 grudnia 2011 r. w sprawie poboru podatku od nieruchomości, podatku rolnego, podatku leśnego oraz opłaty targowej w drodze inkasa na terenie Miasta Zabrze. OPŁATA ZA KORZYSTANIE Z PRZYSTANKÓW KOMUNIKACYJNYCH I DWORCÓW Kolejne źródło dochodów w ramach omawianej kategorii realizowane jest przez jednostkę Miejski Zarząd Dróg i Infrastruktury Informatycznej. Założona na 2015 rok prognoza roczna na poziomie 640 tys. zł została zrealizowana w 102,9%, co nominalnie daje kwotę blisko 658,7 tys. zł i jednocześnie jest to o ok. 3% więcej niż w roku poprzednim (wzrost o prawie 20 tys. zł). Opłata ta pobierana jest miesięcznie od operatorów i przewoźników za każde zatrzymanie środka transportu na przystanku komunikacyjnym lub dworcu na mocy Uchwały Nr XII/121/11 Rady Miejskiej w Zabrzu z dnia 4 lipca 2011 r. w sprawie określenia przystanków i dworców komunikacji miejskiej, których właścicielem lub zarządzającym jest miasto Zabrze oraz ustalenia warunków i zasad korzystania z przystanków i dworców komunikacji miejskiej na terenie miasta Zabrze.

OPŁATA GEODEZYJNA I KARTOGRAFICZNA Wpływy z opłaty geodezyjnej i kartograficznej zamknęły się w 2015 roku kwotą 568 tys. zł wobec przyjętego planu z tego tytułu na poziomie 600 tys. zł daje to wykonanie 94,7% prognozy rocznej i jednocześnie wzrost w odniesieniu do roku 2014 o 6,2 tys. zł. OPŁATY ZA PŁATNE PARKOWANIE W 2015 roku zrealizowano dochody z tytułu opłat za płatne parkowanie w wysokości 223,3 tys. zł, przy prognozie rocznej na poziomie 247 tys. zł (czyli zrealizowano 90,4% planu), a nominalne wykonanie jest o 8,8 tys. zł niższe od ubiegłorocznego. OPŁATA EKSPLOATACYJNA Opłata eksploatacyjna uzyskiwana jest od podmiotów gospodarczych zajmujących się eksploatacją surowców. W myśl przepisów Prawa geologicznego i górniczego dochód z opłaty eksploatacyjnej jest dzielony pomiędzy gminę a Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, z czego gminie przysługuje 60% udziału we wpływach z opłaty eksploatacyjnej pobranej na jej terenie. Na 2015 rok dochody z tytułu opłaty eksploatacyjnej zostały zaplanowane w wysokości 426 tys. zł, zgodnie z pisemnym oświadczeniem podatników o prognozowanym wydobyciu kopalin na terenie miasta Zabrze. Zrealizowane wpływy z tego tytułu to kwota 214 tys. zł, która wynika ze złożonych Informacji dotyczących opłaty za wydobytą kopalinę. W odniesieniu do roku 2014 jest to poziom niższy o 266,5 tys. zł. OPŁATY ZA KONCESJE I LICENCJE Dochody uzyskiwane z tytułu udzielenia licencji na transport drogowy i na taksówki oraz z tytułu pobierania opłat dotyczących instruktorów prowadzących ośrodki szkoleń kierowców zostały wykonane w okresie sprawozdawczym w wysokości 52 tys. zł przy założonym planie na poziomie 166 tys. zł, czyli 31,3% prognozy rocznej i jest nominalnie niższe o 3,4 tys. zł od wpływów uzyskanych z tego źródła w analogicznym okresie roku ubiegłego. Wśród przyczyn niewykonania założonego planu dochodów można wymienić m.in. niedopełnianie obowiązku wymiany licencji przez przedsiębiorców wykonujących krajowy transport drogowy oraz spadającą liczbę taksówkarzy. OPŁATA ADIACENCKA W roku 2015 pozyskano z tego źródła ok. 38 tys. zł, przy planie w wysokości 20 tys. zł. Oznacza to, że wykonanie przekracza plan o ok. 90%. Opłata adiacencka należna jest od tych właścicieli lub

użytkowników wieczystych nieruchomości, których wartość nieruchomości wzrosła na skutek takich zdarzeń jak: podział nieruchomości, scalenie i podział nieruchomości, budowa urządzeń infrastruktury technicznej z udziałem środków Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego. Opłata adiacencka ustalana jest na podstawie decyzji wójta, burmistrza, prezydenta miasta, przy czym wysokość stawki procentowej tej opłaty jest ustalana przez radę gminy w drodze uchwały (w Zabrzu jest to Uchwała nr XXVI/386/2000 Rady Miejskiej w Zabrzu z dnia 20 listopada 2000 roku w sprawie ustalenia wysokości stawki procentowej opłaty adiacenckiej na obszarze Gminy Miejskiej Zabrze). Wysokość stawki jest również ustalana w uchwale o scaleniu i podziale nieruchomości (w przypadku przeprowadzania takiej procedury). OPŁATA PRODUKTOWA Na 2015 rok uzyskano z tytułu opłaty produktowej wpływy na poziomie 7,8 tys. zł bez założonej prognozy dochodów. Wysokość przedmiotowej opłaty zależy od ilości selektywnie zebranych odpadów na terenie miasta. Przedsiębiorcy wprowadzający na terytorium kraju produkty w opakowaniach mają obowiązek zapewnienia odzysku, a w szczególności recyklingu odpadów opakowaniowych. Natomiast przedsiębiorcy, którzy nie osiągnęli docelowego poziomu odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych są zobowiązani do wpłacenia opłaty produktowej do właściwego według siedziby Urzędu Marszałkowskiego. Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w ustawowo określonych terminach przekazuje gminom środki pochodzące z opłat produktowych w wysokości proporcjonalnej do ilości odpadów przekazanych do odzysku i recyklingu wskazanych przez gminy w sprawozdaniach. OPŁATY Z INNYCH TYTUŁÓW Pozostałe dochody mają dla budżetu miasta Zabrze mniejsze znaczenie. Zaplanowano 28,6 tys. zł, a uzyskano kwotę 68,7 tys. zł, w tym w szczególności z tytułu: opłat za usunięcie pojazdu i jego parkowanie plan na poziomie 25 tys. zł, a wykonanie w wysokości 56,8 tys. zł, przejazdu pojazdów ponadnormatywnych wykonanie na w wysokości 4 tys. zł, przy planie na poziomie 3 tys. zł, opłata dodatkowa za udzielenie ślubu poza Urzędem Stanu Cywilnego w Zabrzu wykonanie 4 tys. zł, przy czym był to dochód nieplanowany,

opłata z tytułu ustanowienia hipoteki wykonanie 3 tys. zł, przy czym był to dochód nieplanowany. W roku sprawozdawczym przyjęto również prognozę dochodów na poziomie 100 tys. zł z tytułu opłaty za wycięcie drzew i krzewów. W roku sprawozdawczym nie pozyskano jednak takich środków. 3.4.1.3 Dochody uzyskiwane przez jednostki budżetowe gminy i powiatu po zmianach 29.899.675 zł 31.471.620 zł 23.003.152 zł Na dochody uzyskiwane przez jednostki budżetowe gminy i powiatu składają się środki odprowadzane przez poszczególne jednostki budżetowe łącznie z Urzędem Miejskim, z wyłączeniem w szczególności wpływów z majątku, środków związanych z realizacją zadań z zakresu administracji rządowej, odsetek od środków finansowych gromadzonych na rachunkach bankowych i odsetek od nieterminowo przekazywanych należności stanowiących dochody Miasta, które zostały ujęte i omówione w odpowiednich pozycjach. Dochody ogółem z tego źródła osiągnięte w 2015 roku to kwota 23 mln zł, co daje 73% zmienionej prognozy na ten rok i jednocześnie 77% planu pierwotnie założonego. i wykonanie w tym źródle w podziale na gminę i powiat kształtuje się następująco: TAB. 40 PORÓWNANIE DOCHODÓW UZYSKANYCH PRZEZ JEDNOSTKI BUDŻETOWE W CZĘŚCI ZADAŃ GMINNYCH I POWIATOWYCH W 2015 ROKU [w zł ] WYSZCZEGÓLNIENIE PLAN PIERWOTNY PLAN PO ZMIANACH WYKONANIE % WYKONANIA STRUKTURA WYKONANIA OGÓŁEM: 29 899 675 31 471 620 23 003 152 73% 10% JEDNOSTKI BUDŻETOWE GMINY 20 852 625 22 211 393 14 296 340 64% 62,15% JEDNOSTKI BUDŻETOWE POWIATU 9 047 050 9 260 227 8 706 812 94% 37,85% Zdecydowana większość dochodów uzyskana w 2015 roku w tej grupie dotyczy części gminnej, gdzie udział w strukturze to 62%, przy czym wykonanie na poziomie około 14,3 mln zł jest niższe od wpływów z tego źródła osiągniętych w roku poprzednim o 18 mln zł. Natomiast środki odprowadzone przez powiatowe jednostki budżetowe dały 38% dochodów ogółem z jednostek, a wykonanie na poziomie 8,7 mln zł jest niższe od ubiegłorocznego o około 1,1 mln zł. Poniżej zaprezentowano porównanie dochodów uzyskanych przez jednostki gminy i powiatu w latach 20132015.

WYK. 34 REALIZACJA DOCHODÓW UZYSKIWANYCH PRZEZ JEDNOSTKI BUDŻETOWE GMINY I POWIATU W LATACH 2013 2015 [w zł ] 42 174 113 28 153 153 + 50% 45% 23 003 152 2013 2014 2015 Poniższa tabela prezentuje porównanie wpływów z omawianej kategorii dochodów. TAB. 41 PORÓWNANIE DOCHODÓW Z JEDNOSTEK BUDŻETOWYCH GMINY I POWIATU W LATACH 20132015 [w zł ] WYSZCZEGÓLNIENIE 2013 2014 2015 2015 do 2014 (%) JEDNOSTKI GMINNE 19 997 185 32 346 470 14 296 340 44% dochody z Zabrzańskiego Kompleksu Rekreacji 1 204 882 6 101 200 5 972 646 98% dochody uzyskiwane przez Urząd Miejski 14 309 453 17 007 161 3 846 766 23% dochody z placówek oświatowych przygotowanie posiłków i pobyt ponad podstawę programową 1 797 827 1 140 376 1 191 983 105% dochody z MOPR 923 137 950 258 1 056 385 111% dochody z Jednostki Obsługi Finansowej Gospodarki nieruchomościami 664 667 6 129 561 932 004 15% dochody z Izby Wytrzeźwień 315 002 360 273 352 826 98% zwrot nadmiernie pobranej dotacji oraz pozostałe dochody 207 380 226 714 336 242 148% dochody ze Żłobka Miejskiego 362 111 306 380 296 337 97% dochody z Miejskiego Zarządu Dróg i i Infrastruktury Informatycznej 147 274 63 251 245 483 388% dochody z Miejskiego Ogrodu Botanicznego 64 924 60 673 61 106 101% dochody ze Straży Miejskiej 528 621 4 562 735% JEDNOSTKI POWIATOWE 8 155 968 9 827 643 8 706 812 89% dochody z Domów Pomocy Społecznej 7 228 916 7 568 878 7 766 244 103% zwrot nadmiernie pobranej dotacji oraz pozostałe dochody 473 726 676 268 506 219 75% dochody z Bursy Szkolnej opłaty za pobyt wychowanków 206 682 182 798 188 926 103% dochody uzyskiwane przez Urząd Miejski 93 048 86 705 93 071 107% dochody Dom Dziecka 41 966 58 322 47 443 81% dochody z Centrum Wsparcia Kryzysowego Dzieci i Młodzieży 50 774 48 087 41 648 87% dochody z MOPR 47 516 48 882 38 910 80% dochody z placówek oświatowych przygotowanie posiłków 11 231 11 895 12 172 102% dochody z Powiatowego Urzędu Pracy 0 0 10 513 dochody z Komendy Miejskiej Państwowej Straży Pożarnej 2 109 5 134 1 666 32% dochody z Miejskiego Zarządu Dróg i Infrastruktury Informatycznej 0 1 140 673 0 0%

W roku 2015 największą część w ramach kategorii dochodów uzyskiwanych przez jednostki budżetowe gminy i powiatu wypracowały Domy Pomocy Społecznej. Wartość dochodów z tej grupy jednostek to łącznie 7,8 mln zł co stanowi 34% omawianej grupy dochodów. Jest to jednocześnie o około 3 % więcej w stosunku do wcześniejszego okresu sprawozdawczego. Kolejną jednostką pod względem wolumenu odprowadzonych środków był Zabrzański Kompleks Rekreacji. Dochody z tej jednostki to 6 mln zł co dało udział na poziomie przeszło ¼ w tej grupie (26%). Rok 2015 był też drugim z rzędu, kiedy ta Jednostka odprowadziła środki w wysokości około 6 mln zł w 2012 roku dochody wyniosły 2,5 mln zł a w 2013 1,2 mln zł. Na miejscu trzecim uplasował się Urząd Miejski, z którego pochodzi 3,9 mln zł dochodów (część gminna to 3,8 mln zł, a powiatowa ok. 100 tys. zł). Jednostka ta wypracowała około 17% dochodów w omawianej kategorii. Wartość dochodów pochodzących z Urzędu Miejskiego jest niższa od wartości zanotowanej we wcześniejszym roku o 19,2 mln zł, głównie jako konsekwencja uzyskania w roku ubiegłym znacznych jednorazowych wpływów z tytułu odszkodowań oraz kar. Wśród dochodów odprowadzonych przez Urząd Miejski wyszczególnić należy następujące pozycje, biorąc pod uwagę ich udział w strukturze: pozostałe dochody z wykonaniem na poziomie 859 tys. zł to głównie wpływy z tytułu: odszkodowań, w związku z przejściem na mocy decyzji Wojewody Śląskiego o lokalizacji drogi publicznej prawa własności nieruchomości, dotychczas stanowiących własność Gminy Miejskiej Zabrze na rzecz Województwa Śląskiego dla zadania Budowa przyłączenia autostrady A1 z autostradą A4 poprzez przebudowę ponadregionalnego układu komunikacyjnego północpołudnie. Etap 1 połączenie węzła Wspólna z węzłem DTŚ de Gaulle a (korekta o nadpłacony podatek VAT) kwota 224 tys. zł, zwrot nadpłaconej w 2014 roku składki na PFRON 123 tys. zł, odszkodowań zwróconych przez spółdzielnie mieszkaniowe za niedostarczenie lokali socjalnych 121 tys. zł, odszkodowań za wyrządzone zniszczenia mienia Miasta, m.in. od zdewastowanej fontanny i oświetlenia przy placu Krakowskim oraz zdewastowanej fontanny przy ul. de Gaulle a, od ukradzionych i uszkodzonych ławek oraz koszy na śmieci, od zniszczonych szlabanów leśnych przy wjeździe na teren lasu komunalnego oraz odszkodowania uzyskane za uszkodzone słupy oświetlenia ulicznego po kolizjach drogowych kwota 74 tys. zł, odszkodowania z tytułu gwarancji należytego wykonania umowy i usunięcia wad i usterek z tytułu prowadzonych termomodernizacji budynku placówki oświatowej kwota 52 tys. zł, wpłaty przedawnionych depozytów dotyczących wadiów oraz zabezpieczenia należytego wykonania umów, jak również innych niepobranych świadczeń w latach 20062013 kwota 40 tys. zł,

Sprawozdanie z wykonania budżetu miasta Zabrze za 2015 rok dochodów jednostki Urząd Miejski z tytułu wynagrodzenia płatnika, których wolumen uzależniony jest od wysokości wypłacanych świadczeń pokrywanych przez ZUS oraz terminowego regulowania zaliczek na podatek dochodowy kwota 10 tys. zł, kary umowne dla których wartość wpływów osiągnęła poziom 724 tys. zł, przy planie w wysokości 445 tys. zł (niższe wykonanie w porównaniu do roku ubiegłego o około 1,8 mln zł) uzyskane m.in. z tytułu realizacji zadania majątkowego pn. Makroniwelacja terenu i nasypów budowlanych pomiędzy trasą DTŚ a potokiem Czarniawka w Zabrzu (kwota 375 tys. zł), Europejski Ośrodek Kultury Technicznej i Turystyki Przemysłowej (kwota 85 tys. zł), Budowa przedszkola przy ul. Lipowej w Zabrzu (kwota 42 tys. zł), Kompleksowe uzbrojenie terenów inwestycyjnych w północnej części miasta Zabrze (kwota 13 tys. zł), Modernizacja budynku Zespołu Szkół Nr 20 przy ul. Gagarina 2 (kwota 77 tys. zł), a także od zadania w zakresie gospodarki odpadami (kwota 28 tys. zł z tytułu kar naliczonych Firmie ASA Polska z tytułu niewłaściwej realizacji umowy na wywóz odpadów komunalnych) i umów dotyczących wykonania operatów szacunkowych przez rzeczoznawców majątkowych (kwota 25 tys. zł). zwrot nadmiernie pobranej dotacji z tytułu rozliczenia VAT w ramach zadania Europejski Ośrodek Kultury Technicznej i Turystyki Przemysłowej w Zabrzu wykonanie na poziomie 630 tys. zł, co dało niższe środki w porównaniu do roku ubiegłego o 280 tys. zł. ustawowe przejęcie spadku w 2015 uzyskano dochody o wartości 614 tys. zł zgodnie z art. 935 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny: w przypadku braku małżonka spadkodawcy, jego krewnych i dzieci małżonka spadkodawcy, powołanych do dziedziczenia z ustawy, spadek przypada gminie ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy jako spadkobiercy ustawowemu. Jeżeli ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy w Rzeczypospolitej Polskiej nie da się ustalić albo ostatnie miejsce zamieszkania spadkodawcy znajdowało się za granicą, spadek przypada Skarbowi Państwa jako spadkobiercy ustawowemu, rozliczenie z podatku VAT wpływy do budżetu miasta o wartości 555 tys. zł, tj. na poziomie 26% założonej prognozy, jednocześnie oznacza to, że odzyskana kwota z tytułu VAT była wyższa o 187 tys. zł w stosunku do poprzedniego roku, przygotowanie nieruchomości do sprzedaży dało wpływy o wartości 186,5 tys. zł, czyli 62,2% planu. Wartość wpływów wyniosła ok. ¾ wpływów z roku poprzedniego. Wpłaty te prognozowane są na poziomie planowanej sprzedaży nieruchomości przy zastosowaniu stawek opłat wynikających z Zarządzenia Prezydenta Miasta Zabrze nr 979/ON/2010 z 02.11.2010 r. w sprawie ustalania wysokości odpłatności za czynności związane z przygotowaniem do zbycia nieruchomości stanowiących własność Gminy Miejskiej Zabrze.

dochody z egzekucji wyniosły w 2015 roku 172,8 tys. zł, co oznacza, że zrealizowano 104% planu ustalonego na 166 tys. zł; z tego tytułu uzyskano o 5,9 tys. zł więcej (3,5%) niż w roku poprzednim; na wykonanie powyższego dochodu w 2015 roku składają się wyegzekwowane koszty egzekucyjne w prowadzonych postępowaniach na podstawie otrzymanych tytułów wykonawczych dotyczących świadczeń z tytułu: podatków i opłat lokalnych, opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi, grzywien z tytułu mandatów kredytowych nakładanych przez Straż Miejską, opłat za pobyt w Izbie Wytrzeźwień, zobowiązań z Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie, opłat za parkowanie w strzeżonej strefie płatnego parkowania pobieranych przez Miejski Zarząd Dróg i Infrastruktury Informatycznej. Koszty egzekucyjne są wynikiem wysokości należności wykazanej w tytułach wykonawczych oraz ilości tytułów, które wpłynęły do organu egzekucyjnego i tak w 2015 roku wystawiono ogółem 9.588 szt. pokwitowań w zakresie kosztów egzekucyjnych oraz zawiadomień o zajęciu praw majątkowych przy planowanej ilości 7.500 szt., dochody z obiektów gospodarki komunalnej osiągnęły w roku sprawozdawczym wartość 151,8 tys. zł; na uzyskaną kwotę złożyły się dochody z następujących tytułów: sprzedaży drewna z lasu i z terenów miejskich, gdzie uzyskano 45 tys. zł, przy planie w wysokości 20 tys. zrealizowano zatem 225% założonej kwoty. Jest to jednak o 89,7 tys. zł mniej niż w roku 2014. Wielkość dochodu zależna jest od popytu na drewno, oraz od ilości wyciętego drewna na terenie lasu, jak również z terenów miejskich. Ponadto Zarządzeniem nr 823/IK/2013 Prezydenta miasta Zabrze z dnia 26 sierpnia 2013 r. w sprawie zagospodarowania drewna użytkowego i opałowego pozyskanego w lesie komunalnym i z wycinki drzew na terenach miasta Zabrze ujednolicono ceny sprzedaży drewna z miejsca wyróbki i ze składnicy. W 2015 roku sprzedano 938,7mp drewna opałowego oraz 320,5 m³ drewna użytkowego. Oprócz tego 222,5 mp drewna opałowego wydano nieodpłatnie podopiecznym Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w Zabrzu zgodnie z wyżej wspomnianym Zarządzeniem. zwrot kosztów oświetlenia przy planie 60 tys. zł uzyskano dochód w wysokości 47,9 tys. zł. Zrealizowano zatem 80% zakładanego planu. Kwota ta jest o ok. 1,9 tys. zł wyższa od ubiegłorocznych dochodów. Opłaty z tytułu zużycia energii elektrycznej wynikają z zawartych umów dotyczących rozliczenia za dostarczoną energię do podświetlenia tablic reklamowych oraz targowisk w Zabrzu. dzierżawa słupów ogłoszeniowych w 2015 roku zanotowano dochody z tego tytułu w wysokości 47,7 tys. zł, co oznacza wykonanie 120,7 % planu ustalonego na 39 tys. zł.

Sprawozdanie z wykonania budżetu miasta Zabrze za 2015 rok odszkodowania kategoria dotyczy odszkodowań za niszczenie mienia gminy (takich jak słupy oświetlenia ulicznego czy fontanny) w wysokości 73,9 tys. zł. Ponadto wyegzekwowano dochody z tytułu odszkodowań za niszczenie mienia z lat ubiegłych (20032015) w wysokości 5,1 tys. zł. grobownictwo ta kategoria przyniosła dochody w wysokości 42,2 tys. zł, co oznacza, że przy planie 50 tys. zł wykonanie wyniosło 84,4%. Poziom wykonania jest pochodną zapotrzebowania na usługi pogrzebowe. Biorąc pod uwagę dochody z 2014 roku, oznacza, że wartość wykonania omawianego źródła zmniejszyła się o 28,1%. dochody z darowizn w 2015 wyniosły 4,5 tys. zł. Poza dochodami opisanymi powyżej w tej kategorii, wpływy do budżetu Miasta odprowadzane były przez następujące jednostki budżetowe: Domy Pomocy Społecznej jak wspomniano powyżej stanowiły w 2015 najważniejsze źródło w grupie dochodów z jednostek budżetowych z udziałem w strukturze na poziomie 34%. Wpływy z tego tytułu wyniosły w omawianym okresie 7,8 mln zł czyli więcej o 197 tys. zł w porównaniu z rokiem wcześniejszym (trzy procentowy wzrost). Dynamika omawianych dochodów jest wynikiem stale rosnącej ilości osób przyjętych do Domów Pomocy Społecznej po 1 stycznia 2004 roku, przy czym przekłada się to na adekwatne zmniejszenie dotacji z Budżetu Państwa przeznaczonej na to zadanie, jak również poziomem odpłatności za pobyt w tych jednostkach. Zabrzański Kompleks Rekreacji od czasu otwarcia basenu Aquarius Kopernik 5 lutego 2014 roku znacząco wzrosły wpływy z tej Jednostki w 2015 dochód ten wyniósł 6 mln zł. Na tak dużą realizację dochodów miały wpływ otrzymane środki z odszkodowania z tytułu nienależytego wykonania umowy w ramach prowadzonej inwestycji w latach poprzednich pn. Budowa Krytego Basenu Kąpielowego w omawianym okresie Jednostka otrzymała środki w wysokości ponad 2,7 mln zł, a także środki z tytułu opłat za świadczenie przez tą Jednostkę usługi w wysokości ponad 2,7 mln zł (co dało wzrost o ponad 831 tys. zł w stosunku do roku 2014), jak również dochody z wynajmowanych powierzchni w wysokości 365 tys. zł (więcej o 128 tys. zł do roku 2014). Jednostki oświatowe łącznie środki odprowadzone przez jednostki oświatowe wniosły prawie 1,4 mln zł, co oznacza wzrost w stosunku do roku wcześniejszego o ok. 58 tys. zł (wzrost o 4% i 6% udziału w dochodach z jednostek budżetowym miasta Zabrze). Odprowadzane do budżetu miasta dochody uzyskiwane są przez poszczególne oświatowe jednostki budżetowe z tytułu: pobytu dzieci w placówkach ponad podstawę programową gdzie uzyskano środki w wysokości 1.154.432 zł (w roku 2014 uzyskano środki w wysokości prawie 1.105.728 zł),

opłat za przygotowanie posiłków kwota wykonania to 49,7 tys. zł (w roku 2014 wyniosła 46,5 tys. zł), opłat za pobyt wychowanków w Bursie Szkolnej wykonanie w wysokości to 188,9 tys. zł (w roku 2014 wyniosło 182,8 tys. zł). Placówka ta zapewnia opiekę i wychowanie uczniom w okresie pobierania nauki poza miejscem stałego zamieszkania. Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie łącznie w zakresie zadań gminnych i powiatowych zamknęło się kwotą 1,1 mln zł, co dało 97,5% założonej prognozy rocznej i wzrost wartości dochodów w stosunku do roku wcześniejszego o 10%. W skład tej grupy wchodzą środki uzyskane przez tą Jednostkę w szczególności z tytułu: wpłat z obowiązku alimentacyjnego na rzecz osób, które przebywają w Domach Pomocy Społecznej od spokrewnionych w pierwszej linii (na podstawie art. 61 ust. 2 pkt 2 ustawy o pomocy społecznej) wysokość uzyskana w roku 2015 to 350,8 tys. zł (w 2014 roku była to kwota 241,3 tys. zł), środków stanowiących zwroty nienależnie pobranych świadczeń w latach ubiegłych wysokość wykonania to kwota w wysokości 424,3 tys. zł (w roku 2014 była to kwota 447,2 tys. zł). Środki te na bieżąco odprowadzane są do Budżetu Państwa, wraz z naliczonymi od nich odsetkami, które w 2015 roku wyniosły 99 tys. zł (w 2014 r. 101 tys. zł), odpłatności za korzystanie ze świadczeń opiekuńczych wykonanie w kwocie 115,2 tys. zł (a w 2014 r. 111,1 tys. zł), pozostałych dochodów Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie w ramach których Jednostka odprowadziła na rachunek Miasta środki w wysokości ponad 106 tys. zł (a w 2014 roku była to kwota 98,5 tys. zł), w tym największą pozycję stanowią m.in. wpłaty za pobyt w mieszkaniach chronionych (46,7 tys. zł), wpłaty rodziców biologicznych za pobyt dzieci w rodzinach zastępczych (kwota 32,4 tys. zł), darowizny dla podopiecznych Dzielnicowych Punktów Pomocy Społecznej (są to darowizny wpłacane od darczyńców m.in. z okazji mikołajek i w 2015 roku wyniosły 10,3 tys. zł), dochody z najmu (2,6 tys. zł), wpływy z tytułu wynagrodzenia płatnika. Jednostka Obsługi Finansowej Gospodarki Nieruchomościami osiągnięte wpływy w omawianej grupie dochodów to kwota 932 tys. zł, co stanowi 86% planu rocznego. Środki odprowadzone przez tą Jednostkę w omawianym okresie są jednocześnie niższe od wpływów z roku ubiegłego, kiedy to uzyskano znaczne wpływy z tytułu rozliczenia podatku VAT związanego z zakupami opodatkowanymi na cele realizacji inwestycji pn.: Budowa Centrum Matki i Dziecka. Realizacja planowanych dochodów jest pochodną wystawianych faktur za zakupywane usługi i roboty budowlane opodatkowane podatkiem od towarów i usług.

Izba Wytrzeźwień dochody zostały zrealizowane w wysokości 353 tys. zł, co daje 112% prognozy rocznej, i jest to o około 7,4 tys. zł mniej w porównaniu do ubiegłego roku. W 2015 roku podstawą cennika za pobyt w Izbie była Uchwała nr L/738/14 Rady Miasta z dnia 14.04.2014 r. W roku 2015 do Izby Wytrzeźwień przyjęto 3.461 pacjentów 115,4% planu określonego na 3 tys. osób. Żłobek Miejski wykonanie dochodów za 2015 rok wyniosło 296 tys. zł, tj. 95% prognozy rocznej, przy czym jest to mniej o 10 tys. zł aniżeli w roku ubiegłym realizacja dochodów uzależniona jest od liczby dzieci uczęszczających do Żłobka oraz wysokości stawek opłat miesięcznych. Miejski Zarząd Dróg i Infrastruktury Informatycznej wykonanie w omawianym okresie na poziomie ponad 245 tys. zł, o ponad 958 tys. zł mniej niż w roku 2014, w tym największą pozycję stanowią dochody ze sprzedaży materiałów brukowych (kwota 197,6 tys. zł) i kary za transport wielkogabarytowy bez zezwolenia oraz kary za zajęcie pasa bez zezwolenia (26,2 tys. zł). Poza wskazanymi powyżej wpływami Jednostka ta realizuje dochody, które zostały scharakteryzowane w części informacji dotyczącej opłat, w tym w szczególności opłaty związane z korzystaniem z przystanków komunikacyjnych i dworców, opłaty parkingowe oraz opłaty za zajęcie pasa drogowego. Miejski Ogród Botaniczny uzyskane przez tą Jednostkę środki w wysokości 61,1 tys. zł dały 87,3% założonej prognozy rocznej. Środki odprowadzone przez tą Jednostkę pochodzą głównie ze sprzedaży biletów wstępu oraz sprzedaży kwiatów i roślin doniczkowych. Dom Dziecka wykonanie na poziomie 47,4 tys. zł, dochody te pochodzą głównie z wpłat darczyńców i zostały przeznaczone na cele wskazane przez podmioty przekazujące środki. Kolejnym zrealizowanym dochodem jest wynagrodzenie płatnika. Ponadto w trakcie roku otrzymano nieplanowany dochód z tytułu odszkodowania z ubezpieczenia AC za szkodę powstałą na samochodzie służbowym. Centrum Wsparcia Kryzysowego Dzieci i Młodzieży Jednostka ta jest całodobową wielofunkcyjną placówką opiekuńczowychowawczą działającą w oparciu o ustawę z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (liczba miejsc w placówce 77, co dało wzrost o 10 w porównaniu do roku ubiegłego). W 2015 roku Jednostka odprowadziła środki w wysokości 41,6 tys. zł, co stanowi 176% zakładanej prognozy rocznej. Na tę kwotę składały się darowizny na rzecz wychowanków (34,9 tys. zł), wynagrodzenia płatnika (5,5 tys. zł) oraz wpływy alimentów od rodziców (1,2 tys. zł). Powiatowy Urząd Pracy dochody z tej jednostki w 2015 roku wyniosły 10,5 tys. zł. Jednostka uzyskała dochody z tytułu zwrotu VAT w związku z realizacją projektu Kierunek

Przedsiębiorczość. Wpłat dokonali uczestnicy projektu, którzy otrzymali w 2014 roku jednorazowe środki na rozpoczęcie działalności gospodarczej i byli zobowiązani do zwrotu odzyskanego VAT z Urzędu Skarbowego na konto projektu. Oprócz tego uzyskano odsetki od nieterminowego zwrotu należności oraz zwrot od Lidera Projektu Szansa na przyszłość. Straż Miejska dochódd z tej jednostki wyniósł w roku sprawozdawczym 4,6 tys. zł. Komenda Miejska Państwowej Straży Pożarnej wpływy z tej jednostki wyniosły w 2015 roku 1,7 tys. zł zwrot za zużytą energię elektryczną w IV kwartale 2014 r. zwrot nadmiernie pobranej dotacji oraz pozostałe dochody w 2015 roku kategoria ta wyniosła 842 tys. zł, w tym kwota 662,5 tys. zł stanowi zwroty nadmiernie pobranych dotacji w latach ubiegłych (w szczególności przez niepubliczne placówki oświatowe w wysokości 475 tys. zł oraz podmioty działające w sferze pomocy społecznej w wysokości 181,6 tys. zł), natomiast kwota 179,9 tys. zł to wpływy z oświatowych jednostek budżetowych. W omawianym okresie uzyskano również pozostałe nieplanowane dochody w tej kategorii odprowadzone przez poszczególne jednostki na poziomie około 180 tys. zł łącznie w części gminnej i powiatowej są to w szczególności środki odprowadzone przez oświatowe jednostki budżetowe, w tym np. wynagrodzenia płatnika wpływy uzależnione są od wysokości wypłacanych świadczeń pokrywanych przez ZUS oraz terminowego regulowania zaliczek na podatek dochodowy).

3.4.1.4 Dochody z majątku gminy i powiatu po zmianach 99.618.800 zł 99.967.100 zł 85.210.519 zł W 2015 roku uzyskano dochody z majątku gminy i powiatu w wysokości ogółem 85,2 mln zł, co daje 85,2% zmienionej prognozy na ten rok. Prawie cała kwota przypada na część gminną, część powiatowa wyniosła 815 zł. Osiągnięte w tym źródle dochody są nominalnie niższe o 310,3 tys. zł w stosunku do analogicznego okresu roku 2014. Struktura dochodów z tego źródła w 2015 roku kształtuje się następująco: TAB. 42 PORÓWNANIE DOCHODÓW Z MAJĄTKU GMINY I POWIATU W LATACH 20132015[w zł ] WYSZCZEGÓLNIENIE WYKONANIE STRUKTURA WZROST/ SPADEK CZYNSZE Z BUDYNKÓW KOMUNALNYCH 2013 2014 2015 2013 2014 2015 DO 2014 R. 42 994 982 45 464 578 44 043 968 52,86% 53,16% 51,69% SPRZEDAŻ NIERUCHOMOŚCI 30 531 407 25 548 443 32 696 728 37,54% 29,87% 38,37% SPRZEDAŻ PRAW MAJĄTKOWYCH 0 6 095 541 0 % 7,13% WIECZYSTE UŻYTKOWANIE NIERUCHOMOŚCI CZYNSZE DZIERŻAWNE, WPŁYWY Z LOKALI UŻYTKOWYCH PRZEKSZTAŁCENIE UŻYTKOWANIA WIECZYSTEGO W PRAWO WŁASNOŚCI PIERWSZA OPŁATA Z TYTUŁU WIECZYSTEGO UŻYTKOWANIA 3 077 825 3 526 900 3 763 434 3,78% 4,12% 4,42% 3 222 394 3 267 310 3 072 327 3,96% 3,82% 3,61% 844 291 832 807 576 308 1,04% 0,97% 0,68% 123 360 96 948 54 418 0,15% 0,11% 0,06% POZOSTAŁE 543 328 688 283 1 003 338 0,67% 0,81% 1,18% RAZEM 81 337 587 85 520 810 85 210 520 100% 100% 100% WYK. 35 REALIZACJA DOCHODÓW Z MAJĄTKU W LATACH 20132015 [w zł ] 81 337 587 85 520 810 85 210 520 0,4% + 5% 2013 2014 2015

CZYNSZE Z BUDYNKÓW KOMUNALNYCH Ponad połowę wpływów z majątku gminy stanowią czynsze z budynków komunalnych na poziomie 51,7% przy czym udział tej kategorii dochodów w 2015 roku spadł o 1,5 p.p. w stosunku do roku ubiegłego. Realizację omawianych dochodów powierzono Jednostce Obsługi Finansowej Gospodarki Nieruchomościami. w 2015 roku zamknęło się kwotą prawie 44 mln zł, co stanowi 86% zakładanej prognozy rocznej. Jednocześnie uzyskanie założonych wpływów na w/w poziomie dało kwotę nominalnie niższą od ubiegłorocznej o 1,4 mln zł. Środki uzyskiwane od najemców lokali komunalnych są pochodną naliczeń należnych czynszów oraz opłat za media. Pierwszy czynnik zależy od powierzchni i standardu wynajmowanych lokali, a drugi uzależniony jest od powierzchni, standardu lokalu i ilości zamieszkujących osób. dochodów został oszacowany na podstawie obowiązujących ujednoliconych stawek czynszowych 5,90 zł oraz zgodnie z wielkością zarządzanego zasobu, który na koniec 2015 roku wyniósł około 642,5 tys. m2. W omawianym okresie wprowadzono zmianę stawek czynszowych. Podwyżka czynszu nastąpiła od dnia 01.10.2015 r. na podstawie Zarządzenia NR 202/ZN/2015 Prezydenta Miasta Zabrze z dnia 30.03.2015 r. w sprawie ustalenia wysokości stawki czynszu za 1 m² powierzchni użytkowej lokali mieszkalnych stanowiących mieszkaniowy zasób Miasta Zabrze. Obecna stawka czynszowa wynosi 6,20 zł za m 2. Jednocześnie zachowano preferencyjną stawkę czynszu za lokale socjalne przeznaczone dla gospodarstw domowych o najniższych dochodach. Niższy od zakładanego poziom zrealizowanych dochodów z tytułu czynszów w budynkach komunalnych wynika głównie z: dużej liczby najemców lokali zarówno mieszkalnych jak i użytkowych z zaległościami z tytułu opłat czynszowych (na dzień 31.12.2015 r. zaległości powyżej 3 miesięcy posiadało 6.237 najemców). W stosunku do roku ubiegłego zmalała ilość osób z zaległościami powyżej 3 miesięcy o około 365 osób, sukcesywnej sprzedaży mieszkań, lokali użytkowych i garaży (w okresie sprawozdawczym sprzedano 235 lokali: w tym 219 lokali mieszkalnych, 7 lokali użytkowych i 9 garaży), niskiej skuteczności windykacji należności czynszowych z tytułu najmu lokali socjalnych, które wpływają na poziomie 65% należnej kwoty, przy czym należy zaznaczyć, iż w porównaniu do roku ubiegłego ściągalność wzrosła o 10%, przyznawania lokali mieszkalnych osobom z bardzo niskim dochodem, a więc i z mniejszymi możliwościami bieżącej regulacji opłat. W zakresie wprowadzonego programu odpracowywania zadłużenia na podstawie Zarządzenia Nr 762/ZN/2012 Prezydenta Miasta Zabrze z dnia 19.07.2012 r. w sprawie przyjęcia programu

umożliwiającego wykonanie zobowiązania z tytułu czynszu i innych opłat za korzystanie z lokali mieszkalnych na rzecz Miasta Zabrze w formie zamiennego świadczenia rzeczowego w okresie sprawozdawczym wpłynęły 34 wnioski, na podstawie których podpisano umowę o spłatę zadłużenia w formie świadczenia zamiennego. Kwota zadłużenia objęta umowami to 182 10 zł, przy czym w okresie sprawozdawczym odpracowano zaległości na kwotę 116 261,88 zł. WYK. 36 DYNAMIKA WPŁYWÓW CZYNSZÓW Z BUDYNKÓW KOMUNALNYCH W LATACH 20082015 [w %] 120% 100% 105% 96% 99% 114% 99% 106% 97% 80% 2009/2008 2010/2009 2011/2010 2012/2011 2013/2012 2014/2013 2015/2014 dynamika 105% 96% 99% 114% 99% 106% 97% Dynamika dochodów z czynszów z budynków komunalnych spadła w porównaniu do roku ubiegłego o około 9 p.p. WYK. 37 REALIZACJA DOCHODÓW Z CZYNSZÓW Z BUDYNKÓW KOMUNALNYCH W LATACH 20132015 [w zł ] 42 994 982 45 464 578 + 6% 44 043 968 3% 2013 2014 2015 DOCHODY ZE SPRZEDAŻY Kolejną grupę wpływów stanowią dochody ze sprzedaży 38,4% dochodów z majątku, co oznacza wzrost udziału w dochodach z omawianego źródła o 8,7 p.p. W 2015 roku uzyskano dochody ze sprzedaży nieruchomości i lokali w wysokości blisko 33 mln zł, co dało 81,7% prognozy rocznej. Wpływy z tego źródła na wskazanym poziomie są wyższe od ubiegłorocznych o 7,2 mln zł.

WYK. 38 REALIZACJA DOCHODÓW ZE SPRZEDAŻY NIERUCHOMOŚCI W LATACH 20132015 [w zł ] 30 531 407 25 548 443 + 28% 32 696 728 16% 2013 2014 2015 WYK. 39 DYNAMIKA WPŁYWÓW ZE SPRZEDAŻY NIERUCHOMOŚCI W LATACH 20082015 [w %] 300% 200% 100% 161% 192% 59% 78% 178% 84% 128% 0% 2009/2008 2010/2009 2011/2010 2012/2011 2013/2012 2014/2013 2015/2014 dynamika 161% 192% 59% 78% 178% 84% 128% rzeczowe oraz finansowe sprzedaży nieruchomości w 2015 roku przedstawia się następująco: TAB. 43 ZESTAWIENIE SPRZEDANYCH NIERUCHOMOŚCI WRAZ Z WYKONANIEM FINANSOWYM W 2015 ROKU [w zł i szt.] WYSZCZEGÓLNIENIE RZECZOWE FINANSOWE PLAN 2015 WYKONANIE 2015 PLAN 2015 WYKONANIE 2015 (%) 1 LOKALE MIESZKALNE 300 361 10 500 000 8 890 793 85% LOKALE UŻYTKOWE 5 11 1 000 000 1 583 438 158% GARAŻE, W TYM UWŁASZCZENIE 5 7 60 000 31 087 52% NIERUCHOMOŚCI NIEZABUDOWANE 42 39 25 740 000 19 567 418 76% NIERUCHOMOŚCI ZABUDOWANE 13 20 1 700 000 2 136 447 126% SPRZEDAŻ PRAWA WŁASNOŚCI NIERUCHOMOŚCI NA RZECZ UŻYTKOWNIKÓW WIECZYSTYCH 2 3 1 000 000 487 545 49% RAZEM 40 000 000 32 696 728 82% Poniżej zaprezentowano wykonanie poszczególnych pozycji w ramach źródła sprzedaż nieruchomości w latach 2011 do 2015.

TAB. 44 ZESTAWIENIE SPRZEDANYCH NIERUCHOMOŚCI W LATACH 20112015 [w zł] WYSZCZEGÓLNIENIE WYKONANIE 2011 2012 2013 2014 2015 LOKALE MIESZKALNE 18 136 264 11 222 950 15 083 467 9 636 582 8 890 793 LOKALE UŻYTKOWE 1 417 409 841 792 1 259 495 1 794 953 1 583 438 GARAŻE, W TYM UWŁASZCZENIE 49 704 47 415 114 376 43 441 31 087 NIERUCHOMOŚCI NIEZABUDOWANE 1 081 565 4 688 632 10 614 232 11 668 169 19 567 418 NIERUCHOMOŚCI ZABUDOWANE 1 807 511 319 053 3 457 072 2 405 298 2 136 447 SPRZEDAŻ PRAWA WŁASNOŚCI NIERUCHOMOŚCI NA RZECZ UŻYTKOWNIKÓW WIECZYSTYCH SPRZEDAŻ STACJI SEGREGACJI I KOMPOSTOWNI ORAZ ZWROT VAT 0 0 2 765 0 487 545 632 691 0 0 0 0 RAZEM 21 859 762 17 119 842 30 531 407 25 548 443 32 696 728 Wskaźnik realizacji dochodów ze sprzedaży w 2015 w poszczególnych kategoriach przedstawia się następująco: sprzedaż lokali mieszkalnych w 2015 roku dochody ze sprzedaży lokali mieszkalnych wyniosły ponad 8,9 mln zł, tj. w 85% założonej prognozy rocznej i jest to mniej aniżeli w roku ubiegłym o około 746 tys. zł. W omawianym okresie uzyskano dochód ze sprzedaży 361 lokali mieszkalnych, w tym 319 na rzecz najemców i 36 w drodze przetargu oraz zbyto udziały w 5 nieruchomościach w związku z adaptacją części wspólnych na pomieszczenie mieszkalne. W celu wykonania zaplanowanego na 2015 rok dochodu ze sprzedaży lokali mieszkalnych zorganizowano 92 przetargi na zbycie nieruchomości, podczas których wyłoniono 32 nabywców. Lokale, które nie znalazły nabywców zostaną ponownie wystawione do przetargu, sprzedaż nieruchomości zabudowanych osiągnięto dochody z tego tytułu na poziomie ponad 2,1 mln zł, co dało 125% prognozy na rok 2015. Jednocześnie dochody z tego tytułu są niższe aniżeli w roku ubiegłym o około 269 tys. zł. W omawianym okresie dokonano sprzedaży 1 nieruchomości w drodze przetargu, 11 nieruchomości na rzecz dotychczasowych dzierżawców, 1 nieruchomość w drodze aportu. Ponadto nastąpiło przeniesienie własności 7 nieruchomości na podstawie wyroków sądowych, sprzedaż lokali użytkowych wykonanie w tej grupie osiągnęło w 2015 roku wartość blisko 1,6 mln zł, co stanowi 158% zakładanej prognozy rocznej. Wpływy z tytułu sprzedaży lokali użytkowych osiągnęły poziom niższy w odniesieniu do roku 2014 o około 212 tys. zł. W omawianym okresie zawarto umowy sprzedaży na 10 lokali użytkowych na rzecz najemcy, w tym cenę 3 rozłożono na raty, a 1 lokal użytkowy sprzedany został w drodze przetargu,

Sprawozdanie z wykonania budżetu miasta Zabrze za 2015 rok sprzedaż nieruchomości niezabudowanych w 2015 roku uzyskano dochód ze sprzedaży nieruchomości niezabudowanych w łącznej wysokości blisko 19,6 mln zł, co stanowi 76% prognozy rocznej, przy czym środki uzyskane z tego tytułu są o ponad 7,9 mln zł wyższe od zrealizowanych w roku ubiegłym (wzrost o 68%). Do końca 2015 r. sprzedano 39 nieruchomości niezabudowanych, w tym 37 w drodze przetargu (na cele usługowe 13, mieszkalne 14 i 10 na cele mieszkalnousługowe), 1 na poprawę warunków zagospodarowania przyległej nieruchomości oraz 1 w drodze aportu. Celem uzyskania zaplanowanych wpływów w tej grupie w omawianym okresie zorganizowano łącznie 89 przetargów na sprzedaż nieruchomości niezabudowanych, w tym 3 przetargi przeprowadzone zostały przez KSSE, za łączną cenę wywoławczą 42.119.800 zł. Z przeprowadzonych przetargów 34 zakończyło się wyłonieniem nabywcy. Nieruchomości, które nie znalazły nabywców, zostaną ponownie wystawione do przetargu. sprzedaż budynków garażowych sprzedaż garaży na rzecz najemców następuje na wniosek i w przypadkach, gdy spełniają oni warunki do przeniesienia własności na ich rzecz. W 2015 roku prowadzono 25 spraw związanych z tym rodzajem sprzedaży. Zrealizowano 2 wnioski o przeniesienie własności budynku garażowego na rzecz najemców, a dochody z tego tytułu wyniosły 31 tys. zł, co daje 52% planowanego dochodu na 2015 rok. Taki poziom wpływów daje mniej środków aniżeli w roku ubiegłym o około 12 tys. zł. Jednocześnie przeniesiono nieodpłatnie własność 5 budynków garażowych w trybie art. 211 ustawy o gospodarce nieruchomościami, stanowiącego, iż osoba, która na podstawie pozwolenia na budowę wybudowała przed dniem 5 grudnia 1990 r. ze środków własnych garaż na gruncie stanowiącym własność Skarbu Państwa lub własność gminy, a także jej następca prawny, mogą żądać nabycia tego garażu na własność oraz oddania w użytkowanie wieczyste gruntu niezbędnego do korzystania z tego garażu, jeżeli jest jego najemcą. sprzedaż prawa własności nieruchomości na rzecz użytkowników wieczystych zgodnie z przepisem art. 32 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami nieruchomość gruntowa oddana w użytkowanie wieczyste może być sprzedana wyłącznie użytkownikowi wieczystemu. O sprzedaż prawa własności nieruchomości mogą wnioskować wszyscy użytkownicy wieczyści, a zwłaszcza ci, którzy nie spełniają warunków ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości. Dochody z tytułu sprzedaż prawa własności nieruchomości na rzecz użytkowników wieczystych w 2015 roku wyniosły 487.545 zł, przy planie na poziomie 1 mln zł w omawianym okresie sprzedano na rzecz użytkowników wieczystych 2 nieruchomości: przy ul. Wolności 57 i Kraszewskiego 11. Ponadto w tym trybie wniesiono w formie aportu do Miejskiego Ośrodka Sportu i Rekreacji w Zabrzu prawo własności nieruchomości położonej przy ul. Srebrnej o wartości 25.783,00 zł.

Należy jednocześnie zwrócić uwagę na fakt, że wykonanie dochodów z tytułu sprzedaży nieruchomości w całym 2015 roku było w szczególności uzależnione od tego, czy oferowane do sprzedaży w drodze przetargów nieruchomości znajdywały nabywców. Dotyczyło to zwłaszcza gruntów położonych na terenie Katowickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej, gdzie ze względu na ich znaczny planowany wolumen, w sposób istotny przekładały się na realizację budżetu miejskiego. W omawianym okresie, tylko na terenie Katowickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej, przygotowano do sprzedaży nieruchomości na kwotę ponad 31 mln, a wystawiono do sprzedaży i osiągnięto przychód w wysokości 4.030.000 mln zł pozostała część została przesunięta do realizacji na 2016 rok. Realizacja pozostałych źródeł dochodów w tej grupie przedstawia się następująco: CZYNSZE DZIERŻAWNE, WPŁYWY Z LOKALI UŻYTKOWYCH wykonanie na poziomie 3.072.327,15 zł, tj. 86,8% planu rocznego jest to jednocześnie o około 195 tys. zł mniej aniżeli w roku ubiegłym, w tym w części powiatowej odnotowano wpływy z omawianego tytułu na poziomie 719,34 zł (czynsze z obwodów łowieckich). Realizacja przedmiotowego zadania dochodowego jest w szczególności pochodną pobierania czynszów od najemców oraz dzierżawców komunalnych lokali użytkowych oraz wpłat z tytułu umów dzierżawy części gruntów rolnych, a także dzierżawy gruntów z przeznaczeniem na inne cele m.in. ogródki, garaże, targowiska. WYK. 40 REALIZACJA DOCHODÓW Z CZYNSZÓW DZIERŻAWNYCH, WPŁYWÓW Z LOKALI UŻYTKOWYCH W LATACH 2013 2015 [w zł] 3 222 394 + 1% 3 267 310 6% 3 072 327 2013 2014 2015

WYK. 41 DYNAMIKA WPŁYWÓW Z CZYNSZÓW DZIERŻAWNYCH ORAZ Z LOKALI UŻYTKOWYCH W LATACH 20082015 [w %] 200% 100% 93% 102% 91% 107% 105% 101% 94% 0% 2009/2008 2010/2009 2011/2010 2012/2011 2013/2012 2014/2013 2015/2014 dynamika 93% 102% 91% 107% 105% 101% 94% OPŁATY ZA WIECZYSTE UŻYTKOWANIE NIERUCHOMOŚCI wykonanie w wysokości 3.763.433,50 zł, co stanowi 103% planu po zmianach, jest wyższe od osiągniętego w roku ubiegłym o blisko 237 tys. zł. Na wpływy te składają się opłaty za rok bieżący oraz wpłaty zaległości z lat poprzednich. Wysoki stopień realizacji omawianych dochodów wynika głównie z wysokiej ściągalności wpłat bieżących oraz ze skutecznie prowadzonej egzekucji nieuiszczonych w terminie opłat, jak również z wpływu zaległych opłat rocznych pochodzących z zakończonych postępowań sądowych do zalegających z opłatami użytkowników wieczystych gruntów Miasta. W 2015 roku wystosowano 5.324 wezwań do zapłaty na łączną kwotę 1.307.467 zł (należność główna). Natomiast w zakresie rzeczowego wykonania omawianego zadania należy zwrócić uwagę na w dalszym ciągu wysoką realizację opłat rocznych w ilości odpowiednio 22.659 szt., przy planowanych 22.000 szt. WYK. 42 REALIZACJA DOCHODÓW Z TYTUŁU OPŁAT ZA WIECZYSTE UŻYTKOWANIE NIERUCHOMOŚCI W LATACH 2013 2015 [w zł] 3 077 825 + 15% 3 526 900 3 763 434 + 7% 2013 2014 2015 Poniżej zaprezentowano dynamikę omawianych wpływów z tytułu opłat za wieczyste użytkowanie nieruchomości na przestrzeni ostatnich lat.

WYK. 43 DYNAMIKA WPŁYWÓW Z TYTUŁU OPŁAT ZA WIECZYSTE UŻYTKOWANIE NIERUCHOMOŚCI W LATACH 20082015 [w zł] 200% 111% 140% 110% 112% 101% 115% 107% 100% 0% 2009/2008 2010/2009 2011/2010 2012/2011 2013/2012 2013/2013 2015/2014 dynamika 111% 140% 110% 112% 101% 115% 107% PIERWSZA OPŁATA Z TYTUŁU WIECZYSTEGO UŻYTKOWANIA NIERUCHOMOŚCI realizacja tego źródła dochodów zamknęła się w 2015 roku kwotą 54.418 zł, co jednocześnie dało 54% prognozy rocznej, przy czym nominalnie środki te były niższe od uzyskanych w roku ubiegłym o 42,5 tys. zł. Dochody z tytułu pierwszej opłaty za wieczyste użytkowanie gruntów uzyskiwane są m.in. w związku ze sprzedażą lokali, w sytuacji gdy z lokalem związany jest udział w wieczystym użytkowaniu gruntu, a także w związku z realizacją roszczeń z art. 211 ustawy o gospodarce nieruchomościami. dochodów jest uzależnione głównie od liczby zrealizowanych wniosków o sprzedaż lokali na rzecz najemców, liczby lokali (pustostanów) przekazywanych do sprzedaży w drodze przetargu oraz udokumentowania roszczenia przez osoby ubiegające się o nabycie garaży w trybie art. 207 lub art. 211 ustawy o gospodarce nieruchomościami. PRZEKSZTAŁCENIE UŻYTKOWANIA WIECZYSTEGO W PRAWO WŁASNOŚCI planowane wpływy na 2015 rok zostały wykonane na poziomie 115%, co nominalnie dało kwotę 576.307,67 zł, przy czym było to mniej aniżeli w roku ubiegłym o około 257 tys. zł. Na obniżenie środków z tego tytułu przełożenie miała niewątpliwie zmiana w zakresie zarówno podmiotowym, jak i przedmiotowym ustawy o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości, która sprawiła, że do nieruchomości pozostających w użytkowaniu wieczystym osób prawnych lub osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą przepisy w/w ustawy nie mają zastosowania, co wpływa bezpośrednio na liczbę składanych wniosków. Ogółem wydano 76 decyzji (w 2014 roku było to 148 decyzji) z zakresu przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości Gminy Miejskiej Zabrze, zgodnie z którymi: wysokość naliczonych opłat za przekształcenie łącznie wyniosła 1.096.450 zł, wysokość opłat po udzieleniu bonifikaty łącznie wyniosła 332.468 zł, wysokość opłat rozłożona na raty łącznie wyniosła 203.697 zł.

POZOSTAŁE DOCHODY Z MAJĄTKU Z pozostałych dochodów z majątku w 2015 roku uzyskano wpływy na poziomie ponad 996,9 tys. zł, w tym opłaty za obciążenie nieruchomości Miasta służebnością drogową (przejazdu) oraz przesyłu w wysokości 802 tys. zł (jest to więcej wpłat o kwotę ponad 163 tys. zł w porównaniu do roku 2014). Ponadto na kwotę ogółem 127 tys. zł uzyskano wpływy z tytułu sprzedaży infrastruktury oraz sprzedaży, najmu i dzierżawy sprzętu medycznego. Jednocześnie uzyskano pozostałe środki w wysokości 74,3 tys. zł, w tym w szczególności z tytułu depozytu sądowego, jako odszkodowanie za wywłaszczenie prawa własności nieruchomości pod Drogową Trasę Średnicową oraz z tytułu zwrotu kosztów sądowych i przeksięgowania podatku VAT. 3.4.1.5 Odsetki po zmianach 2.770.300 zł 2.770.300 zł 2.185.103 zł Osiągnięte w 2015 roku dochody z tytułu odsetek wyniosły łącznie 2.185.102,67 zł, co oznacza, iż zostały zrealizowane na poziomie 78,9% przyjętej prognozy. WYK. 44 REALIZACJA DOCHODÓW Z ODSETEK W LATACH 20132015 [w zł] 3 060 871 3 006 868 2% 27% 2 185 103 2013 2014 2015 W ramach omawianej grupy dochodów wyróżnia się następujące wpływy: odsetki od środków finansowych gromadzonych na rachunkach bankowych, odsetki od nieterminowo regulowanych należności objętych ordynacją podatkową, odsetki od nieterminowo regulowanych należności pozostałych/cywilnych. W uchwalonej prognozie, największy udział przypadał odsetkom od nieterminowo regulowanych należności i wynosił on 39,7%. Następnie wyróżnić można było odsetki od nieterminowo regulowanych należności objętych ordynacją podatkową na poziomie 37,9%. Najniższe nominalnie wpływy w ramach omawianej grupy przyjęto w zakresie odsetek od środków finansowych

gromadzonych na rachunkach bankowych 22,4%. Natomiast struktura omawianego źródła dochodów według wykonania poszczególnych pozycji ukształtowała się następująco: odsetki od nieterminowo regulowanych należności 62% udziału, odsetki od nieterminowo regulowanych należności objętych ordynacją podatkową 24%, odsetki od środków finansowych gromadzonych na rachunkach bankowych 14%. Poniżej zaprezentowano poszczególne grupy dochodów odsetkowych z uwzględnieniem poziomu wykonania założonego planu rocznego. TAB. 45 ZESTAWIENIE DOCHODÓW UZYSKANYCH Z TYTUŁU ODSETEK W 2015 ROKU [w zł] WYSZCZEGÓLNIENIE ODSETKI OD ŚRODKÓW FINANSOWYCH GROMADZONYCH NA RACHUNKACH BANKOWYCH ODSETKI OD NIETERMINOWO REGULOWANYCH NALEŻNOŚCI OBJĘTYCH ORDYNACJĄ PODATKOWĄ ODSETKI OD NIETERMINOWO REGULOWANYCH NALEŻNOŚCI PLAN PIERWOTNY PLAN PO ZMIANACH WYKONANIE % WYKONANIA 620 000 620 000 305 522,58 49,28% 1 100 000 1 100 000 521 336,71 47,39% 1 050 300 1 050 300 1 358 243,38 129,32% RAZEM 2 770 300 2 770 300 2 185 102,67 78,88% Zgromadzone wpływy odsetkowe w 2015 roku były niższe łącznie o 822 tys. zł od dochodów zrealizowanych w 2014 roku. TAB. 46 PORÓWNANIE DOCHODÓW UZYSKANYCH Z TYTUŁU ODSETEK W LATACH 20132015 [w zł] WYSZCZEGÓLNIENIE 2013 2014 2015 ODSETKI OD ŚRODKÓW FINANSOWYCH GROMADZONYCH NA RACHUNKACH BANKOWYCH ODSETKI OD NIETERMINOWO REGULOWANYCH NALEŻNOŚCI OBJĘTYCH ORDYNACJĄ PODATKOWĄ 967 527,00 484 557,95 305 522,58 995 208,00 1 114 093,54 521 336,71 ODSETKI OD NIETERMINOWO REGULOWANYCH NALEŻNOŚCI 1 098 136,00 1 408 216,52 1 358 243,38 RAZEM 3 060 871,00 3 006 868,01 2 185 102,67 ODSETKI OD NIETERMINOWO REGULOWANYCH NALEŻNOŚCI W 2015 roku w ramach omawianej grupy najwyższe nominalnie wpływy odnotowano w zakresie odsetek od nieterminowo regulowanych należności spadek w porównaniu do roku ubiegłego o 50 tys. zł gdzie wykonanie na poziomie 1.358.243,38 zł dało 129,3% założonej prognozy rocznej.

Wyżej wymieniony wysoki poziom realizacji tej kategorii to efekt przede wszystkim skutecznej windykacji należności cywilnoprawnych, gdzie największą część uzyskanych wpłat stanowią: odsetki od zaległości czynszowych naliczanych i egzekwowanych przez Jednostkę Obsługi Finansowej Gospodarki Nieruchomościami wykonanie w wysokości 1.100.113,04 zł przy planowanej prognozie na poziomie 1 mln zł, co stanowi 50,35% udziału w strukturze tego źródła dochodów, odsetki naliczone od opłat z tytułu wieczystego użytkowania z wykonaniem na poziomie 88.529,41 zł przy prognozie 25 tys. zł, odsetki naliczone od sprzedaży nieruchomości, gdzie wykonanie wyniosło 7.115,33 zł przy prognozie rocznej na poziomie 2 tys. zł. Odsetki te są naliczane, gdy właściciele nieruchomości, którym cenę sprzedaży nieruchomości rozłożono na raty dokonują wpłat po terminie ich płatności. WYK. 45 REALIZACJA DOCHODÓW Z ODSETEK OD NIETERMINOWO REGULOWANYCH NALEŻNOŚCI W LATACH 20132015 [w zł] 1 098 136 + 28% 1 408 217 4% 1 358 243 2013 2014 2015 ODSETKI OD NIETERMINOWO REGULOWANYCH NALEŻNOŚCI OBJĘTYCH ORDYNACJĄ PODATKOWĄ Kolejną pozycję w omawianej grupie dochodów stanowią odsetki od nieterminowo regulowanych należności objętych ordynacją podatkową. założonej prognozy rocznej na poziomie 47,39% dało nominalnie wpływy w kwocie 521.336,71 zł, przy czym jest to mniej aniżeli w roku ubiegłym o 592,8 tys. zł. Niski poziom realizacji odsetek częściowo wynika z faktu dokonania odpisu w 2015 roku należności zaległego podatku w jednej spółce na kwotę 1.650.000 zł, a następnie wyksięgowania tej wpłaty wraz z wpłaconymi odsetkami w wysokości 202 tys. zł oraz dokonania zwrotu zarówno należności głównej jak i omawianych odsetek. Kwota wpłaconych odsetek z pominięciem ww. operacji wyniosłaby ok. 723 tys. zł i dałaby wykonanie założonej prognozy na poziomie 66%.

WYK. 46 REALIZACJA ODSETEK OD NIETERMINOWO REGULOWANYCH NALEŻNOŚCI OBJĘTYCH ORDYNACJĄ PODATKOWĄ W LATACH 20132015 [w zł] 995 208 +12% 1 114 094 53% 521 337 2013 2014 2015 Struktura wpłat w 2015 roku z tytułu odsetek objętych ordynacją podatkową przedstawia się następująco: osoby prawne 228.400,3 zł, co stanowi wykonanie na poziomie 32,6% w stosunku do planu rocznego (odsetki dotyczące podatku od nieruchomości, rolnego oraz od środków transportowych od osób prawnych), osoby fizyczne 251.671,1 zł, co stanowi wykonanie na poziomie 62,9% w stosunku do planu rocznego (odsetki dotyczące podatku od nieruchomości, rolnego oraz od środków transportowych od osób fizycznych), odsetki od opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi 17.042,92 zł, odsetki wynikające z rozliczeń z Urzędami Skarbowymi wykonanie w wysokości 24.222,39 zł. ODSETKI OD ŚRODKÓW FINANSOWYCH GROMADZONYCH NA RACHUNKACH BANKOWYCH Wykonane w 2015 roku dochody z tytułu odsetek od środków finansowych gromadzonych na rachunkach bankowych wyniosły 305.522,58 zł, co jednocześnie dało poziom 49,3% zakładanej prognozy rocznej. Struktura pozyskanych dochodów z omawianego tytułu przedstawia się następująco: odsetki od lokat bankowych 79.112 zł udział w strukturze na poziomie 25,9%, odsetki od sald na rachunkach nie podlegających konsolidacji 77.290 zł udział 25,3%, odsetki naliczone od wirtualnego salda skonsolidowanego 149.120 zł udział 48,8%. Uzyskane dochody w omawianej grupie w 2015 roku zostały zdeterminowane przede wszystkim przez odsetki od rachunków bankowych Miasta podlegających konsolidacji. Wpływy z tego tytułu zamknęły się kwotą ponad 149 tys. zł, co daje prawie dwukrotny wzrost w porównaniu do roku poprzedniego, a nominalnie oznacza to wyższą kwotę o ponad 78 tys. zł. Dochód od wirtualnego salda skonsolidowanego wynika z formy funkcjonowania rachunku podstawowego polegającej na sumowaniu sald na koniec każdego dnia wszystkich rachunków Miasta Zabrze, gdzie stawka

oprocentowania środków oparta jest o stopę WIBID pomniejszoną o 0,2%. W 2015 roku średnia stopa WIBID wynosiła 1,4%, jest to jednocześnie mniej aniżeli w analogicznym okresie roku ubiegłego o 0,8 p.p., gdzie średnia stopa kształtowała się na poziomie 2,2%. Pozostała część dochodów w ramach omawianej kategorii to odsetki z rachunków nie wchodzących do konsolidacji, w szczególności są to rachunki projektowe. Projektem, którego finansowanie przyniosło najwyższy poziom dochodów odsetkowych w omawianym okresie był Europejski Ośrodek Kultury Technicznej i Turystyki Przemysłowej (wykonanie na poziomie 77 tys. zł). Ponadto w omawianym okresie dochody zostały zasilone przez odsetki od lokat bankowych. W omawianym okresie założono 5 lokat bankowych, dla porównania w 2014 roku było ich 11. Lokowane w 2015 roku środki pochodziły z zaliczek przekazywanych na realizację projektu pn.: Poprawa gospodarki wodnościekowej na terenie Gminy Zabrze. Etap II, przy czym zaznaczyć należy, iż Miasto dokonywało przedmiotowych lokat za przyzwoleniem Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej czyli instytucji pośredniczącej w przekazywaniu środków pochodzących z Funduszu Spójności. Miasto posiada umowy na lokowanie wolnych środków zawarte z 6 bankami. W 2015 roku lokaty skierowane zostały do dwóch z nich, tj. Getin Noble Banku oraz Banku Spółdzielczego w Gliwicach. Nie mniej jednak, każdorazowe przekazanie środków na lokatę poprzedzone było negocjacjami przeprowadzonymi z wszystkim, współpracującymi z Miastem bankami. TAB. 47 ZESTAWIENIE LOKAT BANKOWYCH DOKONANYCH W 2015 ROKU [w zł] BANK KWOTA LOKATY OPROCENTOWANIE OKRES TRWANIA LOKATY KWOTA ODSETEK Getin Noble Bank 16.040.00 2,80% 08.0102.02.2015 31.992,11 Getin Noble Bank 12.000.00 2,49% 18.0215.03.2015 21.284,38 Getin Noble Bank 10.200.00 2,15% 02.0428.04.2015 16.222,19 Bank Spółdzielczy 2.750.00 2,50% 25.0620.07.2015 (naliczone w VI) 1.130,14 (naliczone w VII) 3.578,77 Getin Noble Bank 2.750.00 2,10% 24.0724.08.2015 4.904,79

3.4.1.6 Środki otrzymywane w związku z realizacją projektów przy dofinansowaniu UE po zmianach 71 851 986 zł 72 704 753 zł 67 075 573 zł Dochody pozyskane w związku z realizacją projektów przy dofinansowaniu z Unii Europejskiej w 2015 roku zamknęły się kwotą ponad 67 mln zł, co jednocześnie dało 92% planu rocznego po zmianach. Dochody z tego źródła stanowią 8,6% dochodów ogółem wykonanych w 2015 roku i są jednocześnie niższe o blisko 40,5 mln zł od dochodów uzyskanych w roku ubiegłym. 5 WYK. 47 ŚRODKI OTRZYMANE W ZWIĄZKU Z REALIZACJĄ PROJEKTÓW DOFINANSOWANYCH ZE ŚRODKÓW UNIJNYCH W LATACH 20132015 [w zł] 107 564 157 79 661 255 + 35% 38% 67 075 573 2013 2014 2015 Największy nominalnie wzrost w 2015 roku w ramach omawianej grupy dochodów w porównaniu do roku ubiegłego odnotowano w zakresie środków z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, tj. na poziomie 13,7 mln zł. W tym w szczególności na znaczeniu zyskały środki przeznaczone na projekt pn. Kompleksowe uzbrojenie terenów inwestycyjnych w północnej części miasta Zabrze, gdzie w omawianym okresie odnotowano wpływy na poziomie 38,3 mln zł, co daje wzrost w wysokości 31,9 mln zł. Ponadto Miasto pozyskało więcej funduszy na prowadzenie zadania Europejski Ośrodek Kultury Technicznej i Turystyki Przemysłowej w Zabrzu wzrost dochodów o 1,5 mln zł. Natomiast największy nominalnie spadek w 2015 roku w ramach omawianej grupy dochodów w porównaniu do roku ubiegłego odnotowano w zakresie środków z Funduszu Spójności na dofinansowanie projektów Poprawa gospodarki wodno ściekowej na terenie Gminy Zabrze etap II mniejsze środki o 31 mln zł oraz Rekultywacja terenów w rejonie rzeki Bytomki na 5 Dochody wg źródeł ich powstawania

obszarze Gminy Zabrze zmniejszenie wpływów o ponad 18 mln zł, jako konsekwencja zakończenia realizacji tych inwestycji. Po wyłączeniu przedmiotowego dofinansowania związanego z poprawą gospodarki wodnościekowej z tej grupy dochodów, wysokość pozyskanych przez Miasto środków zewnętrznych kształtuje się na wysokim poziomie tj. 58,7 mln zł. WYK. 48 ŚRODKI OTRZYMANE W ZWIĄZKU Z REALIZACJĄ PROJEKTÓW DOFINANSOWANYCH ZE ŚRODKÓW UNIJNYCH W LATACH 20132015 PO WYŁĄCZENIU DOTACJI Z FUNDUSZU SPÓJNOŚCI [w zł] 66 482 775 58 657 272 31 480 727 2013 2014 2015 Środki otrzymane w związku z realizacją projektów przy dofinansowaniu Unii Europejskiej oraz innych źródeł zagranicznych w 2015 roku podzielono na dotacje bieżące i majątkowe. Poniżej zaprezentowano stosowny podział w/w środków: TAB. 48 REALIZACJA ŚRODKÓW OTRZYMANYCH W ZWIĄZKU Z REALIZACJĄ PROJEKTÓW PRZY DOFINANSOWANIU UNII EUROPEJSKIEJ ORAZ INNYCH ŹRÓDEŁ ZAGRANICZNYCH W 2015 R. W PODZIALE NA DOCHODY BIEŻĄCE I MAJĄTKOWE [w zł] WYSZCZEGÓLNIENIE PLAN PIERWOTNY PLAN PO ZMIANACH WYKONANIE % WYKONANIA ŚRODKI Z UE, W TYM: 71 851 986 72 704 753 67 075 573 92% DOCHODY BIEŻĄCE 2 928 639 4 832 509 4 772 206 99% DOCHODY MAJĄTKOWE 68 923 347 67 872 244 62 303 368 92% TAB. 49 PORÓWNANIE ŚRODKÓW OTRZYMANYCH W ZWIĄZKU Z REALIZACJĄ PROJEKTÓW PRZY DOFINANSOWANIU UNII EUROPEJSKIEJ ORAZ INNYCH ŹRÓDEŁ ZAGRANICZNYCH W LATACH 20112015 [w zł] WYSZCZEGÓLNIENIE 2011 2012 2013 2014 2015 RÓŻNICA 2015/2014 ŚRODKI Z UE, W TYM: 26 266 117 96 235 487 79 661 255 107 564 157 67 075 573 40 488 584 DOCHODY BIEŻĄCE 6 631 539 10 749 054 7 442 177 8 840 540 4 772 206 4 068 334 DOCHODY MAJĄTKOWE 19 634 578 85 486 433 72 219 079 98 723 617 62 303 368 36 420 249 Poniżej zaprezentowano wielkość otrzymanych dotacji na wybrane projekty unijne ze względu na ich udział w strukturze, które łącznie dały prawie 91% wszystkich środków otrzymanych w ramach tej grupy w 2015 roku:

TAB. 50 WYBRANE POZYCJE W RAMACH ŚRODKÓW NA PROJEKTY UNIJNE W 2015 ROKU Lp. WYSZCZEGÓLNIENIE WYKONANIE [w zł] UDZIAŁ [w%] DOCHODY OGÓŁEM NA DOFINANSOWANIE PROJEKTÓW UNIJNYCH, W TYM: 67 075 573 1 2 3 4 5 ŚRODKI Z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego na Kompleksowe uzbrojenie terenów inwestycyjnych w północnej części Miasta. Etapy I i II środki z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i BP na realizację programu Europejski Ośrodek Kultury Technicznej i Turystyki Przemysłowej w Zabrzu Fundusz Spójności dotacja na zadanie Poprawa gospodarki wodnościekowej na terenie Gminy Zabrze. Etap II środki z Funduszu Spójności na dofinansowanie programu Rekultywacja terenów w rejonie rzeki Bytomki na obszarze Gminy Zabrze środki z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego na dofinansowanie programu Przebudowa skrzyżowania ulic Wolności i Kondratowicza 38 319 654 57% 11 678 491 17% 8 418 302 13% 1 789 847 3% 1 057 919 2% RAZEM PROJEKTY 15 61 264 212 91% Szczegółowe wykonanie prognozy dochodów za 2015 rok ze względu na instytucje dotujące przedstawia się nastepująco: środki z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego wraz z udziałem Budżetu Państwa (EFRR) wykonanie na poziomie 52,2 mln zł, przy udziale w strukturze w wysokości 77,85%, środki z Funduszu Spójności (FS) wykonanie w wysokości 10,2 mln zł, gdzie udział w strukturze dochodów z tego źródła wyniósł 15,22%, środki z Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Budżetu Państwa (EFS) wykonanie w wysokości 2,9 mln zł, przy udziale w strukturze dochodów na poziomie 4,33% środki otrzymane z Fundacji Rozwoju Systemu Edukacji (FRSE) wykonanie w wysokości 1,7 mln zł, przy udziale w strukturze na poziomie 2,57%, środki z PolskoNiemieckiej Współpracy Młodzieży (PNWM) wykonanie na poziomie 6,9 tys. zł, gdzie udział w strukturze wyniósł 0,01%. środki z PolskoLitewskiego Funduszu Wymiany Młodzieży (PLFWM) wykonanie na poziomie 6,9 tys. zł, gdzie udział w strukturze wyniósł 0,01%. TAB. 51 STRUKTURA ŚRODKÓW POZYSKANYCH NA REALIZACJĘ PROJEKTÓW PRZY DOFINANSOWANIU ZEWNĘTYRZNYM W 2015 ROKU ZE WZGLĘDU NA INSTYTUCJĘ DOTUJĄCĄ [w zł i %] INSTYTUCJA DOTUJĄCA PLAN PO ZMIANACH WYKONANIE % STRUKTURA FS 11 483 075 10 208 149 88,90% 15,22% EFRR 56 595 242 52 215 018 92,26% 77,85% EFS 2 866 773 2 905 709 101,36% 4,33% FRSE 1 729 766 1 722 747 99,59% 2,57% PNWM 10 560 6 864 65,00% 0,01% PLFWM 19 337 17 086 88,36% 0,03% RAZEM: 72 704 753 67 075 573 92,26% 10%

Legenda: FS EFRR EFS FRSE PNWM PLFWM Sprawozdanie z wykonania budżetu miasta Zabrze za 2015 rok Fundusz Spójności Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego Europejski Fundusz Społeczny Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji PolskoNiemiecka Współpraca Młodzieży Polsko Litewski Fundusz Wymiany Młodzieży Otrzymane dotacje na projekty unijne przeznaczone są na realizację wydatków przez Jednostkę Urząd Miejski, jak również przez inne jednostki miejskie. Poniżej zaprezentowano podział dochodów z omawianego źródła biorąc pod uwagę jednostkę realizującą wydatki związane z danym projektem. TAB. 52 PODZIAŁ ŚRODKÓW POZYSKANYCH NA REALIZACJĘ PROJEKTÓW PRZY DOFINANSOWANIU ZEWNĘTYRZNYM W 2015 ROKU ZE WZGLĘDU NA JEDNOSTKĘ REALIZUJĄCĄ PROJEKT [w zł i %] JEDNOSTKA REALIZUJĄCA WYKONANIE 2013 WYKONANIE 2014 WYKONANIE 2015 2015 2014 JRP 48 180 528 41 081 381 8 418 302 32 663 080 URZĄD MIEJSKI 19 539 572 42 583 486 52 138 114 9 554 628 WO, W TYM JEDNOSTKI OŚWIATOWE 3 891 990 2 353 743 1 862 381 491 362 MZDIII 3 727 501 15 768 808 1 866 752 13 902 056 MZK 1 683 767 234 792 0 234 792 PUP 1 393 205 3 529 567 868 805 2 660 762 MOPR 1 244 692 2 012 380 1 921 221 91 160 RAZEM: 79 661 255 107 564 157 67 075 573 40 488 583 Legenda: JRP MOPR MZDIII PUP UM WO Jednostka Realizująca Projekt pn.: Poprawa gospodarki wodnościekowej na terenie Gminy Zabrze Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie Miejski Zarząd Dróg i Infrastruktury Informatycznej Powiatowy Urząd Pracy Urząd Miejski Wydział Oświaty Szczegółową informację o poszczególnych projektach dla których otrzymano dofinansowanie w zakresie otrzymanych środków oraz zrealizowanych wydatków przedstawiono w formie tabelarycznej w pkt. 5 niniejszego opracowania.

3.4.1.7 Pozostałe dochody własne w 2015 roku W ramach tej kategorii dochodów w 2015 roku na rachunku budżetu miasta Zabrze zaewidencjonowano ogółem kwotę 12.692.608,32 zł, co stanowi 68,21% założonego planu, według poniższego wyszczególnienia: dochody związane z realizacją zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych ustawami wykonanie w wysokości 2.595.219,64 zł, tj. 104,8% prognozy rocznej, jest to jednocześnie mniej o 3,7 mln zł od środków uzyskanych z tego tytułu w analogicznym okresie roku ubiegłego, co w głównej mierze jest konsekwencją przeprowadzenia w roku 2014 jednorazowej transakcji sprzedaży nieruchomości Skarbu Państwa w wys. ponad 15 mln zł, z czego Miasto uzyskało wynagrodzenie na poziomie 25%. Wpływy te stanowią procent z osiągniętych dochodów Budżetu Państwa, które zgodnie z przepisami prawa zostały zlecone do realizacji na szczeblu samorządowym. Największy udział w tej grupie stanowią dochody związane z gospodarką nieruchomościami Skarbu Państwa, gdzie wykonanie w omawianym okresie wyniosło 109,6% założonego planu i stanowi około 87% udziału w strukturze tego źródła dochodów. Nominalnie wykonanie tej kategorii dochodów zamknęło się na poziomie 2.259.974 zł. W ramach tej grupy sklasyfikowane są także wpływy pochodzące ze zwrotu dłużnika lub wierzyciela alimentacyjnego, należności z tytułu otrzymanych przez osobę uprawnioną, świadczeń z funduszu alimentacyjnego wykonanie na poziomie 326,7 tys. zł, tj. 80% planu rocznego i jednocześnie daje nominalnie mniej środków o około 37,5 tys. zł w porównaniu do roku 2014, środki z Wojewódzkiego i Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w tym źródle sklasyfikowane są dochody otrzymywane z instytucji dotujących przedsięwzięcia ekologiczne Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie oraz Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach. Wpływy dotacji w 2015 roku to kwota 2.129.740,47 zł, tj. 49,1% prognozy rocznej niski poziom realizacji założonej prognozy rocznej wynika z nieuzyskania w omawianym okresie założonych wpływów na poziomie 2 mln zł z tytułu refundacji w zakresie przedsięwzięcia pn.: Zielone inwestycje refundacja wpłynie do budżetu dopiero w 2016 roku. W ramach omawianej grupy dochodów wyróżniamy: środki z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej uzyskane na poziomie 336.376,74 zł przeznaczone na: dofinansowanie zadania w zakresie zbierania porzuconych pojazdów wycofanych z eksploatacji (112 tys. zł),

Sprawozdanie z wykonania budżetu miasta Zabrze za 2015 rok dopłaty do oprocentowania kredytu przeznaczonego na projekt pn. Poprawa gospodarki wodnościekowej na terenie gminy Zabrze etap II (224,4 tys. zł). środki z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, w wysokości 1.793.363,73 zł, co stanowi 98,3% zakładanej prognozy, przeznaczone na : dofinansowanie zadania pn.: Modernizacja źródeł ciepła w budynkach indywidualnych realizowana w ramach Programu ograniczania niskiej emisji na terenie miasta Zabrze (Etapy VI KAWKA) w łącznej kwocie 1.185.000,73 zł. dofinansowanie do zielonych szkół w wysokości 97.810 zł. dofinansowanie zadania Budowa infrastruktury oświetleniowej tj. 30 lamp parkowych solarnych umożliwiających wykorzystanie energii przyjaznej środowisku w Zabrzu w wysokości 16.081 zł, Ponadto w ramach omawianego źródła Miasto otrzymało dotacje na działania związane z modernizacją i termomodernizacją budynków w kwocie ogółem 494.472 zł, w tym na: Termomodernizacja budynku mieszkalnego w Zabrzu przy ul. 11 Listopada 183 76.462 zł, Termomodernizacja budynku mieszkalnego w Zabrzu przy ul. 11 Listopada 185 38.100 zł, Modernizacja budynku Szkoły Podstawowej Nr 30 288.192 tys. zł, Modernizacja budynku Szkoły Podstawowej Nr 16 91.718 zł, dochody ze środków finansowych gromadzonych na wydzielonym rachunku jednostki budżetowej oświatowej są to wpłaty środków z wyodrębnionych rachunków przy oświatowych jednostkach budżetowych, które na dzień 31.12.2014 r. nie zostały przez nie wydatkowane i zgodnie z przepisami ustawy o finansach publicznych winny zostać odprowadzone na rachunek budżetu jednostki samorządu terytorialnego wykonanie wyniosło 34.743,61 zł, co daje spadek w porównaniu do roku ubiegłego o około 57,7 tys. zł, kary pieniężne i grzywny w omawianym okresie sprawozdawczym wpływy z tytułu kar i grzywien osiągnęły poziom 250.773,74 zł, tj. 56,1% planu rocznego, co daje mniej w odniesieniu do roku 2014 o około 43,5 tys. zł. W ramach tej grupy 89% uzyskanych dochodów to wpłaty z tytułu mandatów wymierzanych przez Straż Miejską, gdzie odnotowano środki na poziomie 222 tys. zł, co daje spadek o ponad 19 tys. zł w stosunku do roku ubiegłego. Zmniejszyły się także wpływy z tytułu pozostałych kar i grzywien wykonanie w roku 2015 wyniosło 28,5 tys. zł, co oznacza spadek w porównaniu do roku ubiegłego, tj. o blisko 24 tys. zł, zwroty nadmiernie pobranych dotacji wykonanie założonego planu w wysokości 29%, co nominalnie daje kwotę 1.539.332,50 zł, w tym dominującą pozycję stanowi zwrot nadmiernie pobranej dotacji z KZK GOP w wysokości 1.536.248,78 zł niski poziom wykonania założonej prognozy rocznej wynika z przesunięcia na 2016 rok terminu przekazania środków z Urzędu

Sprawozdanie z wykonania budżetu miasta Zabrze za 2015 rok Marszałkowskiego z tytuły rozliczenia projektu pn.: Drogowa Trasa Średnicowa (plan w wysokości 3,7 mln zł bez realizacji), wpływy z wpłat gmin i powiatów za korzystanie z Izby Wytrzeźwień wykonanie założonego planu rocznego wyniosło 137%, co nominalnie daje kwotę 54.780 zł i jest to jednocześnie więcej w porównaniu do wpływów ubiegłorocznych o 5,7 tys. zł, 2,5% odpisu dotyczącego kosztu obsługi zadań realizowanych przez samorząd z PFRON wykonanie tego źródła dochodów w 2015 roku zamknęło się kwotą 87.169 zł, tj. 99,15% planu rocznego, i zarazem jest to poziom niższy o około 9 tys. zł od wykonania z roku ubiegłego, środki z Krajowego Funduszu Szkoleniowego w omawianym okresie Miasto otrzymało dotację z KFS, który stanowi wydzieloną cześć Funduszu Pracy w wysokości 177.457,09 zł na sfinansowanie kosztów kształcenia ustawicznego pracowników i pracodawcy w wieku 45 lat i więcej, pomoc finansowa na realizację inwestycji Miasto otrzymało pomoc finansową na realizację zadania Poprawa gospodarki wodnościekowej na terenie gminy Zabrze. Etap II inwestycja w wysokości 5.719.302,85 zł 6, oraz pomoc finansową na budowę Drogowej Trasy Średnicowej GOP Katowice Gliwice, w wysokości 76.044,32 zł odsetki od dotacji celowej uzyskanej ze środków pochodzących z kredytu EBI naliczone na wyodrębnionym rachunku Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego, rekompensata za utracone dochody (PFRON) dochody otrzymane za utracone dochody gminy z tytułu zwolnień ustawowych w podatkach i opłatach lokalnych (zwolnienia podatkowe zakładów pracy chronionej z PFRON) 28.046 zł. 6 Rozliczenie projektu pn. Drogowa Trasa Średnicowa

3.4.2 Udziały w podatkach PIT i CIT Wpływy z tytułu udziałów w podatkach PIT i CIT są jednymi z głównych źródeł dochodów budżetu jednostki samorządu terytorialnego. Zgodnie z zapisami ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego partycypacja budżetu miasta Zabrze w 2015 roku w podatkach bezpośrednich odprowadzanych do Budżetu Państwa ustalona została dla PIT odpowiednio w części gminnej i powiatowej na poziomie 37,67% (w 2014 roku było to 37,53%) i 10,25% oraz dla CIT w części gminnej i powiatowej na poziomie odpowiednio 6,71%i 1,4%, tj. na nie zmienionym poziomie. dochodów z tytułu udziału w podatku dochodowym od osób fizycznych i prawnych w 2015 roku osiągnęło poziom ogółem 184.664.438,09 zł, co stanowi 23,67% w ogólnej strukturze dochodów, natomiast realizacja w/w wpływów w strukturze dochodów bieżących wyniosła 27,36%. Analogiczne wskaźniki 2014 r. wyniosły odpowiednio 20,95% i 25,56%, co daje odpowiednio wzrost o 2,72 p.p. i 1,80 p.p. Realizacja omawianych dochodów w porównaniu do założonego planu to 100,7% prognozy rocznej, przy czym w zakresie udziału w PIT relacja ta wyniosła 100,9%, a dla udziału w CIT ukształtowała się nieco poniżej prognozy bo na poziomie 97%. Jednocześnie uzyskane dochody z tego tytułu są wyższe od ubiegłorocznych łącznie o kwotę prawie 12,5 mln zł, przy czym udziały w podatku dochodowym od osób fizycznych zostały zrealizowane na poziomie wyższym o ponad 10,1 mln zł, a w zakresie udziału w podatku dochodowym od osób prawnych odnotowano wzrost o prawie 2,3 mln zł. Dla porównania, poniżej przedstawiono, jak kształtowały się omawiane wpływy w analogicznym okresie w latach poprzednich: TAB. 53 REALIZACJA DOCHODÓW Z TYTUŁU UDZIAŁÓW W PIT I CIT WRAZ Z STRUKTURĄ W LATACH 20112015[w zł i %] WYSZCZEGÓLNIENIE 2011 2012 2013 2014 2015 DOCHODY OGÓŁEM 634 098 187 769 464 055 789 181 153 822 203 182 780 170 549 DOCHODY BIEŻĄCE 561 324 880 612 861 474 622 336 858 673 719 498 675 065 835 PIT I CIT 150 669 566 152 822 661 160 754 208 172 230 087 184 664 438 UDZIAŁ W DOCHODACH OGÓŁEM 23,76% 19,86% 20,36% 20,95% 23,67% UDZIAŁ W DOCHODACH BIEŻĄCYCH 26,84% 24,94% 25,83% 25,56% 27,36% Ponadto przedstawiono jak kształtowała się sytuacja w analogicznych okresach w latach poprzednich z podziałem na PIT i CIT oraz odpowiednio w części gminnej i powiatowej:

TAB. 54 REALIZACJA DOCHODÓW Z TYTUŁU UDZIAŁÓW W PODATKU DOCHODOWYM W LATACH 20112015[w zł] WYSZCZEGÓLNIENIE 2011 2012 2013 2014 2015 PIT GMINA 111 485 618 114 860 897 122 253 259 131 742 527 139 828 943 POWIAT 30 784 685 31 597 531 33 487 331 35 980 840 38 047 429 CIT GMINA 6 949 323 5 265 599 4 148 238 3 728 641 5 616 496 POWIAT 1 449 940 1 098 635 865 380 778 079 1 171 570 RAZEM: 150 669 566 152 822 661 160 754 208 172 230 087 184 664 438 WYK. 49 WPŁYWY Z PODATKU DOCHODOWEGO OD OSÓB FIZYCZNYCH I PRAWNYCH W LATACH 20112015 [w zł] 111 485 618 114 860 897 122 253 259 131 742 527 139 828 943 30 784 685 31 597 531 33 487 331 35 980 840 38 047 429 6 949 323 5 265 599 4 148 238 3 728 641 5 616 496 1 449 940 1 098 635 865 380 778 079 1 171 570 2011 2012 2013 2014 2015 CIT POWIAT CIT GMINA PIT POWIAT PIT GMINA W 2015 roku dochód z tytułu udziału w podatku dochodowym od osób fizycznych wyniósł 177.876.372 zł i był wyższy w stosunku do roku 2014 o kwotę ponad 10,1 mln zł, co oznacza wzrost na poziomie 6,1%. TAB. 55 REALIZACJA DOCHODÓW Z TYTUŁU UDZIAŁU W PIT WRAZ Z DYNAMIKĄ W LATACH 20112015 [w zł i %] PODATEK DOCHODOWY OD OSÓB FIZYCZNYCH (PIT) 2011 2012 2013 2014 2015 WYKONANIE 142 270 303 146 458 428 155 740 590 167 723 367 177 876 372 WZROST / SPADEK W STOSUNKU DO ROKU POPRZEDNIEGO 12,46% 2,94% 6,33% 7,69% 6,05%

WYK. 50 DYNAMIKA WPŁYWÓW Z PIT LATACH 20102015 [w %] 2% 15,00% 12,46% 1% 5,00% 2,94% 6,33% 7,69% 6,05% % 2011/2010 2012/2011 2013/2012 2014/2013 2015/2014 dynamika 12,46% 2,94% 6,33% 7,69% 6,05% W 2015 roku realizacja wpływów z tytułu udziału w podatku dochodowym od osób prawnych wyniosła 6.788.066,09 zł i dało to poziom wyższy w stosunku do roku 2014 o blisko2,3 mln zł, co tym samym oznacza wzrost o 50,6%. TAB. 56 REALIZACJA DOCHODÓW Z TYTUŁU UDZIAŁU W CIT WRAZ Z DYNAMIKĄ W LATACH 20112015 [w zł i %] PODATEK DOCHODOWY OD OSÓB PRAWNYCH (CIT) 2011 2012 2013 2014 2015 WYKONANIE 8 399 263 6 364 233 5 013 618 4 506 720 6 788 066 WZROST / SPADEK W STOSUNKU DO ROKU POPRZEDNIEGO 36,36% 24,23% 21,22% 10,11% 50,62% WYK. 51 DYNAMIKA WPŁYWÓW Z CIT LATACH 20102015 [w %] 6% 3% 36,36% 50,62% % 24,23% 21,22% 10,11% 3% 2011/2010 2012/2011 2013/2012 2014/2013 2015/2014 dynamika 36,36% 24,23% 21,22% 10,11% 50,62% przedmiotowych dochodów na przestrzeni ostatnich lat kształtowało się następująco:

TAB. 57 PORÓWNANIE DOCHODÓW UZYSKANYCH Z PIT I CIT W LATACH 2011 2015[w zł i %] WYSZCZEGÓLNIENIE 2011 2012 2013 2014 2015 PLAN 109 616 739 123 062 783 126 880 022 130 296 401 138 626 839 PIT GMINA PLAN PO ZMIANACH 109 616 739 117 672 786 123 880 022 130 296 401 138 626 839 WYKONANIE 111 485 618 114 860 897 122 253 259 131 742 527 139 828 943 % WYKONANIA 101,70% 97,61% 98,69% 101,11% 100,87% PLAN 30 268 631 33 853 825 34 754 683 35 585 881 37 720 337 PIT POWIAT PLAN PO ZMIANACH 30 268 631 32 499 612 33 954 683 35 585 881 37 720 337 WYKONANIE 30 784 685 31 597 531 33 487 331 35 980 840 38 047 429 % WYKONANIA 101,70% 97,22% 98,62% 101,11% 100,87% PLAN 7 065 000 7 900 000 7 900 000 7 900 000 6 000 000 CIT GMINA CIT POWIAT PLAN PO ZMIANACH 7 065 000 7 900 000 6 700 000 4 100 000 6 000 000 WYKONANIE 6 949 323 5 265 599 4 148 238 3 728 641 5 616 496 % WYKONANIA 98,36% 66,65% 63,91% 90,94% 93,61% PLAN 1 435 000 1 600 000 1 600 000 1 600 000 1 000 000 PLAN PO ZMIANACH 1 435 000 1 600 000 1 300 000 900 000 1 000 000 WYKONANIE 1 449 940 1 098 635 865 380 778 079 1 171 570 % WYKONANIA 101,04% 68,66% 66,57% 86,45% 117,16% Udziały w PIT i CIT obok wpływów z podatków lokalnych, stanowią bardzo istotne źródło dochodów dla jednostki samorządu terytorialnego. Udział jednostki samorządu terytorialnego we wpływach z PIT ustala się, biorąc pod uwagę wskaźnik równy udziałowi należnego, w roku poprzedzającym rok bazowy, podatku dochodowego od osób fizycznych zamieszkałych na obszarze jednostki samorządu terytorialnego. Natomiast w zakresie partycypacji we wpływach z podatku od osób prawnych istotne są dwa czynniki, tj. należny podatek od poszczególnych podmiotów oraz liczba osób zatrudnionych na terenie danej jednostki samorządowej. W zakresie realizacji planu dochodów z tytułu udziału w podatku dochodowym od osób fizycznych w 2015 roku ponownie była ona wyższa od zakładanej prognozy o 0,7%, co w ujęciu nominalnym oznacza wzrost o ponad 1,3 mln zł. Z kolei w odniesieniu do udziału we wpływach z CIT wartym odnotowania jest fakt, iż wykonanie dochodów w tym zakresie jest dużo wyższe w porównaniu z rokiem ubiegłym (o ponad 50%), i oznacza realizację na poziomie 97,0% planu rocznego. W odniesieniu do lat poprzednich odnotowana realizacja wyraźnie przełamuje kilkuletni trend obniżania się wpływów z tego tytułu. Reasumując nadmienić należy, że dochody z tytułu udziału w podatkach stanowiących dochody Budżetu Państwa należą do najbardziej wrażliwych na niekorzystne zmiany w koniunkturze gospodarczej, a jednocześnie stanowią ponad 20% wszystkich dochodów miasta. Ze względu na powyższe bardzo istotne jest utrzymanie się stabilnej sytuacji makroekonomicznej.

3.4.3 Subwencje z Budżetu Państwa Subwencje, jako świadczenia publicznoprawne na rzecz innych podmiotów publicznych, w tym jednostek samorządu terytorialnego, mają charakter bezzwrotny, bezwarunkowy i nieodpłatny. dochodów z tytułu subwencji, wyniosło w 2015 roku 178.354.572 zł, co stanowi 22,9% ogółem dochodów uzyskanych przez Miasto Zabrze. Tym samym poziom dochodów z tego źródła był o 2,2% wyższy w stosunku do roku 2014. Na poniższym wykresie przedstawiono realizację dochodów z omawianego źródła w latach 20132015. WYK. 52 REALIZACJA DOCHODÓW Z SUBWENCJI W LATACH 20132015[w zł] 189 611 716 174 462 646 178 354 572 + 2% 8% 2013 2014 2015 Z uwagi na zakończenie realizacji przedsięwzięcia dotyczącego budowy Drogowej Trasy Średnicowej w odróżnieniu do lat poprzednich w omawianym okresie budżet miasta nie został uzupełniany subwencją przeznaczoną na tą inwestycję. Poniżej zaprezentowano porównanie wpływów z tytułu subwencji w latach 20132015 wyłączając wspomniane powyżej środki, zgodnie z którym wzrost omawianej pozycji w porównaniu do roku ubiegłego wyniósł ponad 5,6 mln zł, głównie jako konsekwencja zwiększonych środków z tytułu subwencji oświatowej oraz subwencji wyrównawczej odpowiednio o 3 mln zł i 2,5 mln zł. WYK. 53 WPŁYWY SUBWENCJI W LATACH 20132015 Z WYŁĄCZENIEM ŚRODKÓW NA DTŚ [w mln zł] 176 611 716 172 799 646 + 3% 178 354 572 2% 2013 2014 2015

Miliony Sprawozdanie z wykonania budżetu miasta Zabrze za 2015 rok Zgodnie z ustawą o finansach publicznych jednostkom samorządu terytorialnego przyznawane są subwencje ogólne, w których wydziela się części oświatową, wyrównawczą oraz równoważącą. Ponadto w przypadku spełnienia określonych warunków jednostkom samorządu terytorialnego przyznawane jest prawo do kwot uzupełniających, których źródłem jest rezerwa subwencji ogólnej w budżecie państwa. Realizację dochodów subwencyjnych w latach 20132015, uwzględniającą powyższe wyszczególnienie, zaprezentowano w tabeli oraz na wykresie poniżej. TAB. 58 WYSOKOŚĆ SUBWENCJI OTRZYMANYCH PRZEZ MIASTO ZABRZE W LATACH 20132015 [w zł] WYSZCZEGÓLNIENIE 2013 2014 2015 OŚWIATOWA 160 283 123 156 747 735 159 713 644 WYRÓWNAWCZA 4718 711 4 358 817 6 879 229 RÓWNOWAŻĄCA 11 555 772 11 656 411 11 735 351 DTŚ 13 000 000 1 663 000 0 UZUPEŁNIENIE SUBWENCJI OGÓLNEJ 53 110 36 683 26 348 WYK. 54 REALIZACJA DOCHODÓW Z TYTUŁU SUBWENCJI W LATACH 20132015[w mln zł] 190 140 160,3 156,7 159,7 2013 2014 2015 90 40 10 4,7 4,4 6,9 11,6 11,7 11,7 13,0 Oświatowa Wyrównawcza Równoważąca DTŚ 1,7 0,0 0,1 0,0 0,0 Uzupełnienie subwencji ogólnej 2013 160 283 123 4 718 711 11 556 772 13 000 000 53 110 2014 156 747 735 4 358 817 11 656 411 1 663 000 36 683 2015 159 713 644 6 879 229 11 735 351 0 26 348 Subwencjonowanie przez administrację centralną miasta Zabrze na wskazanym powyżej poziomie daje wzrost w stosunku do roku ubiegłego o kwotę 3,9 mln zł, przy czym wyłączając uzupełnienie subwencji z przeznaczeniem na DTŚ porównanie przedmiotowych wpływów jak wspomniano powyżej oznacza wzrost o ponad 5,5 mln zł. Miastu Zabrze z racji posiadania statusu miasta na prawach powiatu przysługują subwencje przewidziane dla gmin oraz powiatów. W tabeli poniżej

przedstawiono kształtowanie się dochodów subwencyjnych w zależności od rodzaju i części w latach 20132015. TAB. 59 PORÓWNANIE WYSOKOŚCI SUBWENCJI OTRZYMANYCH PRZEZ MIASTO ZABRZE W LATACH 20132015[w zł i %] wzrost / wzrost / WYSZCZEGÓLNIENIE 2013 2014 2015 spadek spadek Część oświatowa subwencji ogólnej dla gmin 83 248 452 85 769 774 89 947 543 104,87% Część oświatowa subwencji ogólnej dla powiatów 77 034 670 70 977 961 69 766 101 98,29% Część wyrównawcza subwencji ogólnej dla gmin kwota podstawowa otrzymują gminy o niskim wskaźniku dochodów podatkowych na jednego 4 718 711 4 358 817 6 879 229 157,82% mieszkańca Część wyrównawcza subwencji ogólnej dla powiatów kwota uzupełniająca przeznaczona jest 0 0 0 dla powiatów o wysokim poziomie bezrobocia Część równoważąca subwencji ogólnej dla gmin uzależniona od wydatków na pomoc społeczną i 5 108 806 5 372 793 5 486 261 102,11% wypłatę dodatków mieszkaniowych Część równoważąca subwencji ogólnej dla powiatów dzielona między powiaty w związku ze zmianą finansowania zadań z zakresu pomocy 6 446 966 6 283 618 6 249 090 99,45% społecznej oraz zróżnicowaniem sieci dróg powiatowych Uzupełnienie subwencji ogólnej z przeznaczeniem na Drogową Trasę Średnicową 13 000 000 1 663 000 0 10% Uzupełnienie subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego 53 110 36 683 26 348 71,83% RAZEM: 189 610 715 174 462 646 178 354 572 92,01% Największy udział w subwencjach mają subwencje oświatowe tj. gminna i powiatowa, których razem w 2015 roku otrzymano 159.713.644 zł, co daje wzrost w odniesieniu do roku 2014, w którym wartość subwencji wyniosła 156.747.735 zł tym samym odnotowano przyrost dochodów z tego tytułu o blisko 3 mln zł. Rok 2015 był kolejnym, w którym otrzymane środki w ramach subwencji oświatowej były niewystarczające, a co za tym idzie Miasto dopłaciło znaczne środki do zadań oświatowych w szczególności na przedszkola, inwestycje oraz pozostałe wydatki oświatowe, w tym również wynagrodzenia. Znacznie wyższe wpływy odnotowano z tytułu subwencji wyrównawczej (kwota podstawowa), których wysokość uzależniona jest odpowiednio od dochodów podatkowych osiągniętych w gminie 7 i powiecie w porównaniu do ubiegłorocznych jest to wzrost o ponad 2,5 mln zł, co daje zwiększenie o 57,8%. Na wyższym poziomie ukształtowały się także wpływy z tytułu subwencji równoważącej ogółem o kwotę 79 tys. zł. W części gminnej wzrosły one o około 113,5 tys. zł na skutek zwiększenia wydatków na dodatki mieszkaniowe. Z kolei w części powiatowej spadły sumarycznie o ok. 34,5 tys. zł ze względu na: 7 podstawą ustalenia wysokości kwoty podstawowej na 2015 rok są dochody podatkowe wynikające ze sprawozdań za 2013 rok

zmniejszenie kwoty ustalanej z uwzględnieniem wydatków na rodziny zastępcze o 11,2 tys. zł, zmniejszenie kwoty ustalanej w zależności od długości dróg wojewódzkich i krajowych znajdujących się w granicach miasta Zabrze o 97,6 tys. zł, zwiększenie kwoty ustalanej dla powiatów, w których dochody planowane na rok budżetowy są niższe od dochodów planowanych na rok bazowy, o 74 tys. zł. Jednocześnie w omawianym okresie Miasto uzyskało wpływy środków z rezerwy subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego w kwocie ogółem 26.348 zł, co daje spadek w porównaniu do roku ubiegłego o 10,3 tys. zł. Powyższe środki zostały ustalone dla powiatów, które w 2014 roku otrzymały z Budżetu Państwa dotacje celowe na realizację bieżących zadań własnych z zakresu domów pomocy społecznej, proporcjonalnie do wysokości udziału dotacji otrzymanych przez powiat, w łącznej kwocie dotacji na ten cel otrzymanych przez wszystkie powiaty. 3.4.4 Dotacje celowe otrzymane na podstawie porozumień między j.s.t. Na mocy uregulowań wynikających w szczególności z ustaw o samorządzie gminnym i powiatowym, przepisów o pomocy społecznej oraz o systemie oświaty inne jednostki samorządu terytorialnego zgodnie z zawartymi porozumieniami przekazały w 2015 roku dotacje celowe w łącznej kwocie 1.114.820,68 zł, tj. na poziomie 135,56% założonej prognozy rocznej, ustalonej w wysokości 822.400 zł. Kwota przekazana na w/w zadania była wyższa o 93,4 tys. zł w porównaniu z rokiem 2014. Środki uzyskane z tego tytułu stanowiły udział w kosztach realizacji powierzonych miastu Zabrze zadań. WYK. 55 REALIZACJA DOTACJI NA PODSTAWIE POROZUMIEŃ Z J.S.T. W LATACH 20132015 [w zł] 1 161 940 12% 1 021 446 + 9% 1 114 821 2013 2014 2015 Największy udział w omawianej grupie dochodów stanowią dotacje otrzymane od innych jednostek samorządu terytorialnego z przeznaczeniem na pomoc społeczną oraz oświatę, a w szczególności na:

utrzymanie dzieci z innych miast w rodzinach zastępczych wykonanie na poziomie 704.346,84 zł, co daje wzrost w stosunku do roku ubiegłego o 92,6 tys. zł, utrzymanie dzieci z innych miast w placówkach opiekuńczowychowawczych wykonania na poziomie 192.300,08 zł, niższe o 11 tys. zł w odniesieniu do 2014 roku, uczęszczanie dzieci z innych gmin do przedszkoli na terenie Miasta Zabrze uzyskano środki w kwocie 175.439,96 zł, co oznacza wzrost wpływów w porównaniu do roku ubiegłego o około 7 tys. zł, refundację kosztów opłacenia pedagoga uczącego religii innego wyznania uczniów szkół podstawowych z innych gmin na terenie Miasta Zabrze wpływ 32.869,8 zł, co daje nieco wyższy poziom w porównaniu do roku ubiegłego o około 3 tys. zł. Pozostała część dotacji w tej kategorii przeznaczona jest na finansowanie uczestnictwa w zajęciach rehabilitacyjnych prowadzonych przez Warsztaty Terapii Zajęciowej na terenie Gminy Zabrze wykonanie w omawianym okresie na poziomie 9.864 zł. 3.4.5 Dotacje na zadania własne gminy i powiatu budżetu na 2015 rok w zakresie dotacji celowych przyjęty został w kwotach wynikających z decyzji otrzymanych ze Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego. Środki te przypisane są do ściśle określonych zadań jakimi należy je sfinansować oraz podlegają odpowiedniemu rozliczeniu. W formie dotacji celowych na dofinansowanie zadań własnych gminy i powiatu, miasto Zabrze uzyskało w analizowanym okresie sprawozdawczym dochody w łącznej wysokości 26.905.409,86 zł, co daje spadek w stosunku do roku ubiegłego o przeszło 12,5 mln zł. W omawianym źródle dochodów budżetu miasta na zadania gminne przypadła kwota 25.721.936,86 zł, natomiast na zadania powiatowe kwota 1.183.473 zł. Spadek dotacji na zadania własne w porównaniu do roku ubiegłego wynika w głównej mierze z faktu nieuzyskania środków na realizację budowy Drogowej Trasy Średnicowej (inwestycja zakończona w 2014 roku, na sfinansowanie której Miasto otrzymywało dotacje, w tym w roku 2014 na poziomie 8,6 mln zł) oraz jednorazowej dotacji uzyskanej w 2014 roku na refundację strat z tytułu korekty systemowej Poprawa gospodarki wodnościekowej na terenie Gminy Zabrze (wpływ w wysokości około 2 mln zł). Jednocześnie większość pozycji w omawianej grupie odnotowało obniżenie, w tym w szczególności z zakresu pomocy społecznej, gdzie Miasto otrzymało niższe dotacje w porównaniu do roku ubiegłego per saldo o kwotę prawie 1,5 mln zł.

WYK. 56 REALIZACJA DOTACJI NA ZADANIA WŁASNE GMINY I POWIATU W LATACH 20132015 [w zł] 70 783 650 44% 39 394 557 32% 26 905 410 2013 2014 2015 Dla dokonania właściwego porównania osiągniętych dochodów w tej kategorii poniżej przedstawiono skorygowane dane z dochodów osiągniętych w poszczególnych latach wyłączono środki na Drogową Trasę Średnicową. WYK. 57 REALIZACJA DOTACJI NA ZADANIA WŁASNE W LATACH 20132015 BEZ DOTACJI NA DTŚ [w zł] 25 607 517 + 20% 30 747 844 12% 26 905 410 2013 2014 2015 Wśród dotacji na zadania własne gminy uzyskane w 2015 roku wyróżnia się następujące grupy: dotacje związane z oświatą i wychowaniem, dotacje związane z pomocą społeczną, dotacje związane z edukacyjną opieką wychowawczą, dotacje przeznaczone na administrację publiczną. W pierwszej z nich uwzględniono dotacje na przedszkola i oddziały przedszkolne w szkołach podstawowych oraz środki na promocję czytelnictwa Książki naszych marzeń. Dotacja na dofinansowanie pobytu dzieci w przedszkolach w wymiarze ponadprogramowym wyniosła 6.449.017,31 zł, co w porównaniu z kwotą otrzymaną w 2014 roku oznacza spadek o 3,3%, czyli nominalnie o kwotę 222,6 tys. zł. Z kolei na program Książki naszych marzeń Miasto uzyskało dotację łącznie w części gminnej i powiatowej na poziomie 62.828,52 zł. W 2015 roku Miasto otrzymało również dotacje na zadania w ramach edukacyjnej opieki wychowawczej w wysokości ogółem 2.324.204,21 zł, tj. na poziomie niższym o 142 tys. zł aniżeli w roku ubiegłym. W ramach transferów z Budżetu Państwa w tej grupie można wyróżnić:

środki przeznaczone na pomoc materialną o charakterze socjalnym wykonanie w omawianym okresie na poziomie 2.129.043,85 zł, co daje mniej środków na ten cel w porównaniu do roku ubiegłego o 4,6 tys. zł, dotacje przeznaczone na wyprawki szkolne w wysokości 195.160,36 zł jest to kwota niższa aniżeli w roku 2014 o prawie 138 tys. zł. Ponadto w omawianym okresie na zadania z zakresu pomocy społecznej na rachunek budżetu wpłynęły środki z tytułu dofinansowania zadań własnych w wysokości ogółem 18,1 mln zł, co oznacza spadek per saldo w porównaniu do roku ubiegłego o kwotę blisko 1,5 mln zł. Największe spadki odnotowano w zakresie środków przekazanych na realizację programu posiłek dla potrzebujących oraz wypłatę zasiłków, pomocy w naturze i składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, gdzie uzyskano mniej środków w porównaniu do roku ubiegłego odpowiednio o 913,6 tys. zł oraz o 843,1 tys. zł. Ponadto dalszemu systematycznemu obniżeniu ulegają transfery przeznaczone na domy pomocy społecznej i tak w 2015 roku w porównaniu do roku ubiegłego na te zadania do miejskiej kasy wpłynęło mniej dotacji o 77 tys. zł. Jednocześnie na wypłatę zasiłków stałych dotacja w ujęciu rocznym zamknęła się kwotą 3.942.773,88 zł, co daje nominalnie wyższą kwotę w stosunku do roku poprzedniego o około 192,5 tys. zł. Poza wyżej wymienionymi pozycjami w ramach omawianej grupy w 2015 roku Miasto uzyskało dofinansowanie na realizację następujących zadań: działalność Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie środki na poziomie 1.881.555 zł, co dało nominalnie więcej w porównaniu do ubiegłorocznych wpływów o 163.408 zł, wypłata składek na ubezpieczenia zdrowotne opłacane za osoby pobierające niektóre świadczenia z pomocy społecznej z Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie dotacja w wysokości 313.189,54 zł, tj. na poziomie zbliżonym do roku ubiegłego, dofinansowanie zadań z zakresu wspierania rodziny oraz systemu pieczy zastępczej dotacja łącznie dla gminy i powiatu w wysokości 243.00 zł, tj. o ponad 26,8 tys. zł większa niż w roku 2014. Jednocześnie w 2015 roku Miasto zwiększono plan dotacji w grupie administracji publicznej w wysokości 182.572 zł, z przeznaczeniem na dofinansowanie realizacji projektu informatycznego pn. Budowa strony internetowej Miasta Zabrze dostosowanej do potrzeb osób niepełnosprawnych ze względu na wskazany przez Ministerstwo Cyfryzacji czas realizacji projektu, który uniemożliwiał jego rzetelne i zgodne z przepisami ustawy prawo zamówień publicznych wykonanie, wniesiono o przesunięcie terminu, a co za tym idzie nie uzyskano dofinansowania w omawianym okresie.

3.4.6 Dotacje celowe na zadania z zakresu administracji rządowej zlecone ustawami Dochody z tytułu dotacji celowych na zadania z zakresu administracji rządowej zlecone ustawami zostały zrealizowane w 2015 roku w wysokości 59.808.051 zł, co stanowi 97,7% planowanych wpływów, przy czym w części gminnej wykonanie zamknęło się kwotą 45.961.261 zł, a powiatowej w wysokości 13.846.790 zł. Udział tej pozycji w strukturze dochodów ogółem wynosi 7,67% i jest wyższy od ubiegłorocznego o 0,77 p.p. Równocześnie wysokość wpływów do budżetu uzyskanych z tego tytułu wzrosła w porównaniu z analogicznym okresem roku ubiegłego o ponad 2,9 mln zł. WYK. 58 REALIZACJA DOTACJI NA ZADANIA ZLECONE GMINY I POWIATU W LATACH 20132015 [w zł] 53 429 919 + 6% 56 860 806 59 808 051 + 5% 2013 2014 2015 Dotacje celowe na zadania z zakresu administracji rządowej zlecone ustawami są otrzymywane w części gminnej i powiatowej. W przypadku części gminnej dochody z tego tytułu wykonane zostały w kwocie 45.961.260,92 zł, co stanowi 97,2% prognozy rocznej 8. Tym samym jest ono wyższe o ponad 5 mln zł od wykonania w analogicznym okresie ubiegłego roku i oznacza wzrost o 12,41%. Największą część w tym segmencie (96,5%) stanowią dotacje przeznaczone na zadania związane z pomocą społeczną, w tym m.in. na: świadczenia rodzinne, zaliczki alimentacyjne oraz składki ubezpieczenia emerytalne i rentowe z ubezpieczenia społecznego zrealizowane w kwocie 40.258.758 zł, co stanowi 97,3% prognozy rocznej i jednocześnie oznacza wzrost o ponad 2,9 mln zł w porównaniu do 2014 roku, ośrodki wsparcia środki na ten cel uzyskano w omawianym okresie w kwocie 258.260 zł, co stanowi 98,6% prognozy rocznej i jednocześnie oznacza spadek o 42,5 tys. zł do roku 2014, wypłatę zryczałtowanych dodatków energetycznych, na które to wprowadzono plan w wysokości 459.023 zł i zrealizowano w 87,3%, 8 Zwroty dotacji dotyczyły w szczególności środków na wypłatę świadczeń rodzinnych (w wysokości 1,1 mln zł)

składki na ubezpieczenia zdrowotne opłacane za osoby pobierające niektóre świadczenia z pomocy społecznej wykonanie na poziomie 246.224 zł, co stanowi 90,3% planu rocznego i jest wyższe o 109,6 tys. zł w porównaniu do roku 2014. Ponadto odnotować należy wzrost wykonania dotacji na zadania związane z administracja publiczną (w tym na zadania z zakresu Urzędu Stanu Cywilnego, dowodów osobistych i ewidencji ludności), który wyniósł 1.923.266 zł, co w porównaniu z odpowiadającym okresem w roku 2014 daje zwiększenie aż o 1.338.068 zł. Realizacja na tym poziomie stanowi 99,8% prognozy rocznej. Budżet miasta Zabrze został także zasilony dotacją celową w związku z przeprowadzeniem wyborów Prezydenta RP, wyborów do Sejmu i Senatu RP oraz przeprowadzeniem referendum ogólnokrajowego w kwocie ogółem 903.522 zł. Nową pozycją dotacji w roku 2015 było zadanie o nazwie przyłączenia do sieci szerokopasmowego dostępu do internatu Miasto na ten cel otrzymało w części gminnej dotację w wysokości 671.189 zł. W części powiatowej dotacji celowych na zadania z zakresu administracji rządowej dochody wykonane w 2015 roku wyniosły 13.846.789 zł, co stanowi 97,2,0% prognozy rocznej 9. Tak wyznaczony poziom oznacza jednocześnie spadek w porównaniu do wykonania za 2014 o ponad 2,1 mln zł. Nieznaczny wzrost dotacji odnotowano na zadaniach związanych z utrzymaniem Inspektoratu Nadzoru Budowlanego o 78,6 tys. zł (wykonanie na poziomie 609,9 tys. zł) oraz na zadaniu związanym z orzecznictwem o stopniu niepełnosprawności o 24,1 tys. zł (otrzymano kwotę 289 tys. zł). Tak jak w części gminnej powiat otrzymał w roku 2015 kwotę 255.354 zł na zadanie przyłączenia do sieci szerokopasmowego dostępu do internatu. Obniżenie realizacji dotacji celowych wystąpiło na zadaniach dotyczących m.in.: składek na ubezpieczenia zdrowotne o 1.032 tys. zł wykonanie na poziomie 4,5 mln zł, pomoc dla repatriantów o 43,7 tys. zł realizacja w wysokości 13,4 tys. zł, Komendy Miejskiej Państwowej Straży Pożarnej o 69,3 tys. zł wykonanie to 7,2 mln zł. Ponadto w omawianym okresie Miasto otrzymało dotację z przeznaczeniem na: prace geodezyjne i kartograficzne oraz ośrodki dokumentacji geodezyjnej i kartograficznej w wysokości odpowiednio 80,5 tys. zł i 26,1 tys. zł, gospodarkę gruntami i nieruchomościami Skarbu Państwa w wysokości 273,1 tys. zł, przeciwdziałanie przemocy w rodzinie wpływy na poziomie 19,5 tys. zł, kwalifikację wojskową w wysokości 42,3 tys. zł, podręczniki oraz materiały edukacyjne uzyskano środki w wysokości 17,6 tys. zł, obronę cywilną wykonanie na poziomie 5,2 tys. zł. 9 Zwroty dotacji dotyczyły w szczególności środków na wypłatę składek na ubezpieczenia zdrowotne (w wysokości około 85 tys. zł)

Należy zaznaczyć, iż w roku 2015 nastąpiło przeklasyfikowanie wydatków dotyczących utrzymaniu nieruchomości Skarbu Państwa z dz. 750 Administracja publiczna do dział 700 Gospodarka mieszkaniowa była to kwota 154.424 zł. 3.4.7 Dotacje otrzymane na podstawie porozumień z organami administracji rządowej Dochody z tego źródła uzyskane w 2015 roku zamknęły się kwotą 465,7 tys. zł, co stanowiło 91,2% zmienionej prognozy rocznej i jednocześnie wpływy te były wyższe od ubiegłorocznych aż o 435 tys. zł. Pierwotnie założony plan w ramach dotacji uzyskiwanych na podstawie porozumień z organami administracji rządowej zakładał wpływ środków na poziomie 20 tys. zł z przeznaczeniem na zadanie związane z opieką nad grobami wojennymi znajdującymi się na terenie miasta Zabrze. WYK. 59 REALIZACJA DOTACJI NA ZADANIA REALIZOWANE NA PODSTAWIE POROZUMIEŃ Z ORGANAMI ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W LATACH 20132015 [w zł] + 1415% 465 719 148 292 79% 30 750 2013 2014 2015 W omawianym okresie otrzymano z tego tytułu środki w wysokości 19.910.67 zł, co stanowi 99,6% prognozy rocznej. Jednocześnie w trakcie roku zwiększono plan dotacji w omawianej grupie z przeinaczeniem na: program pomocy dla repatriantów o 160.000 zł otrzymano 133.623 zł, 83,5% prognozy, program na rzecz społeczności romskiej o 205.825 zł, gdzie ostatecznie uzyskano środki na poziomie 191.157 zł, co dało 93% planu, dofinansowanie zadania publicznego pn.: Gminne programy aktywizacji społecznozawodowej na rzecz budownictwa socjalnego edycja 2015 r. o 105.000 zł realizacja w 100%, utworzenie Centrum Aktywności Cyfrowej w Zabrzu otrzymano 16.029 zł, tj. w wysokości 80,9% prognozy rocznej.

3.4.8 Dotacje z funduszy celowych W 2015 roku miasto Zabrze otrzymało dotacje z funduszy celowych w wysokości 1.236.160 zł. Kwota ta daje realizację założonej prognozy rocznej na poziomie 90,4%. W porównaniu do analogicznego okresu roku ubiegłego wykonanie na powyższym poziomie daje spadek o ponad 1,5 mln zł, głównie jako konsekwencja uzyskania w 2014 roku znacznych środków z Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej bo na poziomie 1.450.000 zł przeznaczonych na dofinansowanie zadania Budowa hali tenisowej przy ul. Olimpijskiej w Zabrzu, gdzie w omawianym okresie wykonanie zamknęło się kwotą 50 tys. zł. WYK. 60 REALIZACJA DOTACJI Z FUNDUSZY CELOWYCH W LATACH 20132015 [w zł] 2 278 313 + 22% 2 780 665 56% 1 236 161 2013 2014 2015 Ponadto Miasto Zabrze podpisało umowy z niżej wymienionymi funduszami celowymi na dofinansowanie następujących zadań: Fundusz Rozwoju Kultury Fizycznej: na zadanie Szkolenie młodzieży szczególnie uzdolnionej sportowo wykonanie dochodów z tego tytułu za rok 2015 wyniosło 88.850 zł, co stanowi 100,0% założonego planu rocznego i równocześnie dało o 36.150 zł niższe środki w porównaniu do roku ubiegłego, Fundusz Pracy: na pokrycie kosztów wynagrodzenia i składek na ubezpieczenia zdrowotne pracowników Powiatowego Urzędu Pracy wykonanie w 2015 roku na poziomie 620.000 zł, co stanowi 100,0% założonego planu rocznego i równocześnie daje spadek wpływów o 87.400 zł w porównaniu do analogicznego okresu w roku ubiegłym, Fundusz Dopłat Banku Gospodarstwa Krajowego: na remont lokali socjalnych wykonanie za 2015 rok na poziomie 477.311 zł, co stanowi 78,5% założonego planu rocznego.

3.5 planowanych dochodów budżetu miasta wg źródeł w 2015roku zestawienie tabelaryczne TAB. 60 WYKONANIE DOCHODÓW WEDŁUG ŹRÓDEŁ W 2015 R. [w zł] LP. WYSZCZEGÓLNIENIE PLAN PIERWOTNY PLAN PO ZMIANACH WYKONANIE 1 2 3 4 5 6 UDZIAŁ % (WYKONANIE /PLAN PO ZM.) O G Ó Ł E M 786 455 029 818 075 865 780 170 548,57 95,4 I Dochody własne 352 051 709 364 606 956 327 621 377,14 89,9 1 Wpływy z podatków 100 414 000 101 976 000 102 198 570,17 100,2 podatek od nieruchomości 89 000 000 90 562 000 93 500 611,73 103,2 podatek rolny 230 000 230 000 184 098,89 80,0 podatek leśny 14 000 14 000 14 023,00 100,2 podatek od środków transportowych 2 600 000 2 600 000 2 418 456,50 93,0 podatek od działalności gospodarczej osób fizycznych opłacanych w formie karty podatkowej 170 000 170 000 163 242,54 96,0 podatek od spadków i darowizn 1 400 000 1 400 000 804 130,13 57,4 podatek od czynności cywilnoprawnych 7 000 000 7 000 000 5 114 007,38 73,1 2 Wpływy z opłat 37 307 850 37 107 850 35 255 849,93 95,0 opłata skarbowa 1 400 000 1 400 000 1 146 055,51 81,9 opłata targowa 700 000 700 000 683 477,40 97,6 opłata eksploatacyjna 426 000 426 000 214 076,89 50,3 inne opłaty stanowiące dochody gminy, uiszczane na podstawie odrębnych przepisów, w tym: 34 781 850 34 581 850 33 212 240,13 96,0 * opłata za zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych 3 100 000 3 100 000 2 868 359,04 92,5 * opłata za zajęcie pasa drogowego 2 000 000 2 000 000 1 310 173,47 65,5 * opłata za druki prawa jazdy i tablice rejestracyjne 3 100 000 3 100 000 2 933 600,22 94,6 * opłata za płatne parkowanie 247 000 247 000 223 326,68 90,4 * opłata za koncesje i licencje 166 250 166 250 52 001,68 31,3 * opłata produktowa 0 0 7 818,78 * opłata adiacencka 20 000 20 000 37 858,51 189,3 * opłata za gospodarcze korzystanie ze środowiska 3 050 000 3 050 000 3 079 165,98 101,0 * opłata za wycięcie drzew i krzewów 100 000 100 000 0,0 * opłata za korzystanie z przystanków komunikacyjnych i dworców 640 000 640 000 658 747,54 102,9 * opłata geodezyjna i kartograficzna 600 000 600 000 568 286,60 94,7 * opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi 21 730 000 21 530 000 21 404 229,23 99,4 * pozostałe opłaty 28 600 28 600 68 672,40 240,1 3 Dochody uzyskiwane przez jednostki budżetowe gminy 20 852 625 22 211 393 14 296 340,44 64,4 dochody uzyskiwane przez Urząd Miejski, w tym: 11 474 625 11 189 632 3 846 765,52 34,4 * dochody z obiektów gospodarki komunalnej 140 000 140 000 100 951,04 72,1 * grobownictwo 50 000 50 000 42 195,00 84,4 * przygotowanie nieruchomości do sprzedaży 300 000 300 000 186 54 62,2 * kary umowne 0 429 000 702 213,22 163,7 * dochody z egzekucji 166 000 166 000 172 821,88 104,1 * zwrot nadmiernie pobranej dotacji z tytułu rozliczenia VAT w ramach zadania Europejski Ośrodek 1 517 700 612 707 630 144,68 102,8 Kultury Technicznej i Turystyki Przemysłowej w Zabrzu * rozliczenie z podatku VAT 2 130 000 2 130 000 555 083,43 26,1 * dochody z darowizn 0 0 4 50 * ustawowe przejęcie spadku 0 0 614 086,85 * pozostałe dochody 7 170 925 7 361 925 838 229,42 11,4

LP. WYSZCZEGÓLNIENIE PLAN PIERWOTNY 4 Sprawozdanie z wykonania budżetu miasta Zabrze za 2015 rok PLAN PO ZMIANACH WYKONANIE UDZIAŁ % (WYKONANIE /PLAN PO ZM.) dochody ze Straży Miejskiej 0 0 4 562,35 dochody z Miejskiego Ogrodu Botanicznego 70 000 70 000 61 106,00 87,3 dochody z Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie, w tym: 1 089 000 1 099 036 1 056 385,39 96,1 * odsetki od nienależnie pobranych świadczeń 100 500 100 500 99 013,51 98,5 * zwrot nienależnie pobranych świadczeń rozliczenie z lat ubiegłych 612 500 612 500 424 252,22 69,3 * zwrot opłat za usługi opiekuńcze 100 000 100 000 115 218,08 115,2 * zwrot za pobyt osób w domach pomocy społecznej realizowane przez MOPR 250 000 250 000 350 842,26 140,3 * pozostałe dochody MOPR 26 000 36 036 67 059,32 186,1 dochody z Zabrzańskiego Kompleksu Rekreacji 5 123 000 6 420 800 5 972 645,86 93,0 dochody ze Żłobka Miejskiego 311 000 311 000 296 337,13 95,3 zwrot nadmiernie pobranej dotacji gmina 11 000 191 400 290 721,44 151,9 dochody z gminnych placówek oświatowych z tytułu przygotowania posiłków 45 000 32 784 37 550,71 114,5 dochody z przedszkoli z tytułu opłat za pobyt dzieci ponad podstawę programową 1 030 000 1 122 741 1 154 431,79 102,8 pozostałe dochody gmina 0 0 45 520,88 dochody z Miejskiego Zarządu Dróg i Infrastruktury Informatycznej 300 000 375 000 245 483,21 65,5 dochody z Jednostki Obsługi Finansowej Gospodarki Nieruchomościami 1 084 000 1 084 000 932 004,00 86,0 Dochody uzyskiwane przez jednostki budżetowe powiatu 9 047 050 9 260 227 8 706 811,58 94,0 dochody uzyskiwane przez Urząd Miejski, w tym: 91 750 107 750 93 071,11 86,4 * dochody z obiektów gospodarki komunalnej 39 000 39 000 50 877,99 130,5 * kary umowne 0 16 000 21 730,91 135,8 * pozostałe dochody UM 52 750 52 750 20 462,21 38,8 dochody z Domów Pomocy Społecznej 7 946 000 7 949 300 7 766 243,98 97,7 zwrot nadmiernie pobranej dotacji powiat 489 000 489 000 371 818,46 76,0 dochody z Powiatowego Urzędu Pracy 0 10 046 10 512,83 104,6 dochody z Komendy Miejskiej Państwowej Straży Pożarnej, w tym: 3 500 3 500 1 665,83 47,6 * zwrot nienależnie pobranych świadczeń rozliczenie z lat ubiegłych 3 500 3 500 1 665,83 47,6 dochody z Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie 24 000 24 000 38 910,27 162,1 dochody z Miejskiego Zarządu Dróg i Infrastruktury Informatycznej 300 000 300 000 0,0 dochody z Domu Dziecka 12 200 34 393 47 442,83 137,9 dochody z Centrum Wsparcia Kryzysowego Dzieci i Młodzieży 5 600 23 670 41 647,99 176,0 dochody z Bursy Szkolnej z tytułu opłat za pobyt wychowanków 160 000 195 000 188 925,50 96,9 dochody z powiatowych placówek oświatowych z tytułu przygotowania posiłków 15 000 14 513 12 172,32 83,9 pozostałe dochody powiat 0 109 055 134 400,46 123,2 5 Dochody z majątku gminy 99 618 100 99 966 400 85 209 704,27 85,2 czynsze dzierżawne, wpływy z lokali użytkowych 3 539 000 3 539 000 3 071 607,81 86,8 czynsze z budynków komunalnych 51 380 000 51 380 000 44 043 967,66 85,7 sprzedaż nieruchomości 40 000 000 40 000 000 32 696 728,04 81,7 opłata za wieczyste użytkowanie nieruchomości 3 509 000 3 659 000 3 763 433,50 102,9 pierwsza opłata z tytułu wieczystego użytkowania 100 000 100 000 54 418,00 54,4 przekształcenie użytkowania wieczystego w prawo własności 500 000 500 000 576 307,67 115,3

LP. WYSZCZEGÓLNIENIE PLAN PIERWOTNY Sprawozdanie z wykonania budżetu miasta Zabrze za 2015 rok PLAN PO ZMIANACH WYKONANIE UDZIAŁ % (WYKONANIE /PLAN PO ZM.) sprzedaż, najem i dzierżawa sprzętu medycznego 8 100 8 100 6 360,28 78,5 wpływy ze sprzedaży infrastruktury 0 60 600 121 027,02 199,7 służebność drogi i przesyłu 582 000 672 000 801 594,27 119,3 pozostałe dochody z majątku gminy 0 47 700 74 260,02 155,7 6 Dochody z majątku powiatu 700 700 815,34 116,5 czynsze dzierżawne 700 700 719,34 102,8 dochody z Domów Pomocy Społecznej 0 0 96,00 7 Dochody z kar pieniężnych i grzywien określonych w odrębnych przepisach 447 000 447 000 250 773,74 56,1 mandaty wymierzone przez Straż Miejską 412 000 412 000 222 275,49 54,0 pozostałe kary i grzywny 35 000 35 000 28 498,25 81,4 8 9 Dochody związane z realizacją zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych ustawami 2 106 720 2 475 720 2 595 219,64 104,8 prowizja 25% z dochodów z mienia Skarbu Państwa 1 693 250 2 062 250 2 259 974,12 109,6 prowizja 5% z dochodów z mienia Skarbu Państwa 5 000 5 000 5 996,57 119,9 5% dochodów uzyskiwanych na rzecz budżetu państwa 750 750 2 536,18 338,2 dochody ze spłaty świadczeń alimentacyjnych i rodzinnych 407 720 407 720 326 712,77 80,1 Odsetki od środków finansowych gromadzonych na rachunkach bankowych 620 000 620 000 305 522,58 49,3 odsetki od środków finansowych gminy gromadzonych na rachunkach bankowych 620 000 620 000 305 522,58 49,3 10 Odsetki od nieterminowo regulowanych należności 2 150 300 2 150 300 1 879 580,09 87,4 odsetki od nieterminowo regulowanych należności objętych ordynacją podatkową 1 100 000 1 100 000 521 336,71 47,4 odsetki od nieterminowych wpłat 1 050 300 1 050 300 1 358 243,38 129,3 11 Środki otrzymane w związku z realizacją projektów przy dofinansowaniu Unii Europejskiej oraz innych źródeł zagranicznych Fundusz Spójności dotacja na zadanie Poprawa gospodarki wodnościekowej na terenie Gminy Zabrze. Etap II środki z Funduszu Spójności na dofinansowanie programu Rekultywacja terenów w rejonie rzeki Bytomki na obszarze Gminy Zabrze 71 851 986 72 704 753 67 075 573,42 92,3 9 361 388 9 693 227 8 418 301,79 86,8 1 483 509 1 789 848 1 789 847,23 100,0 środki na realizację programu COMENIUS 82 194 82 194 84 38 102,7 środki na realizację programu ERASMUS 43 567 1 157 717 1 102 338,40 95,2 środki z Fundacji Rozwoju Systemu Edukacji na realizację projektów dot. Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój 20152016 (PO WER) środki z Fundacji Rozwoju Systemu Edukacji na realizację programu Innowacje pedagogiczne i ich wpływ na rozwój szkół środki z Budżetu Państwa program na rzecz integracji społecznozawodowej Reintegracja, aktywność, praca środki z Europejskiego Funduszu Społecznego program na rzecz integracji społecznozawodowej Reintegracja, aktywność, praca środki z Fundacji PolskoNiemieckiej Współpracy Młodzieży na wyjazd uczniów do Niemiec w celu wymiany edukacyjnej 0 413 875 413 873,59 100,0 57 388 57 388 48 947,40 85,3 19 897 19 897 23 353,04 117,4 845 623 845 623 547 867,46 64,8 0 10 560 6 864,00 65,0

LP. WYSZCZEGÓLNIENIE PLAN PIERWOTNY środki z PolskoLitewskiego Funduszu Wymiany Młodzieży na realizację projektu edukacyjnegospotkanie w ramach polskolitewskiej wymiany edukacyjnej środki z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego na realizację programu Wdrożenie kompleksowego systemu obiegu dokumentów w gminie Zabrze w powiązaniu z platformą SEKAP środki z Europejskiego Funduszu Społecznego na realizację programu Kompetentni urzędnicy środki z Budżetu Państwa na realizację programu Europejski Ośrodek Kultury Technicznej i Turystyki Przemysłowej w Zabrzu środki z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego na program Europejski Ośrodek Kultury Technicznej i Turystyki Przemysłowej w Zabrzu środki z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego na realizację programu Budowa Zabrzańskiej Sieci Światłowodowej etap II i III środki z Europejskiego Funduszu Społecznego Mam zawód mam pracę w regionie środki z Budżetu Państwa Mam zawód mam pracę w regionie środki z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego na realizację programu Działania studyjnokoncepcyjne drogą do udostępnienia terenów inwestycyjnych miasta Zabrze środki z Budżetu Państwa na współfinansowanie programu Doradzamy zawodowo II środki z Europejskiego Funduszu Społecznego na dofinansowanie programu Doradzamy zawodowo II środki z Budżetu Państwa na dofinansowanie programu Praca na celu środki z Europejskiego Funduszu Społecznego na dofinansowanie programu Praca na celu środki z Fundacji Rozwoju Systemu Edukacji na realizację Programu Leonardo da Vinci przez Zespół Szkół EkonomicznoUsługowych pn. Staż w Irlandii Północnej drogą do sukcesu zawodowego środki z Fundacji Rozwoju Systemu Edukacji na realizację Programu Leonardo da Vinci Compile New Competencies and Influence it on Teaching środki z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego na dofinansowanie programu Kompleksowe uzbrojenie terenu inwestycyjnego w Zabrzu przy ul. Handlowej środki z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego na dofinansowanie programu Kompleksowe uzbrojenie terenów inwestycyjnych w północnej części miasta Zabrze środki z Europejskiego Funduszu Społecznego na dofinansowanie programu Kierunek Przedsiębiorczość środki z Europejskiego Funduszu Społecznego na dofinansowanie programu Metamorfoza. Aktywizacja zawodowa osób niepełnosprawnych z m. Zabrze Sprawozdanie z wykonania budżetu miasta Zabrze za 2015 rok PLAN PO ZMIANACH WYKONANIE UDZIAŁ % (WYKONANIE /PLAN PO ZM.) 0 19 337 17 086,11 88,4 0 76 662 76 662,64 100,0 0 0 0,01 1 452 258 1 452 258 2 347 485,47 161,6 12 095 403 10 145 380 9 331 005,03 92,0 808 833 808 833 808 832,99 100,0 29 228 78 533 53 028,77 67,5 772 2 079 1 403,70 67,5 475 920 0 69 746 45 980 45 975,65 100,0 313 965 71 807 71 805,00 100,0 3 491 14 278 5 418,91 38,0 19 780 61 136 10 927,14 17,9 0 0 54 705,66 18 592 18 592 18 502,00 100,0 237 000 237 000 273 459,37 115,4 41 561 120 41 951 273 38 319 653,88 91,3 81 600 87 387 84 430,08 96,6 159 613 164 348 164 344,64 100,0

LP. WYSZCZEGÓLNIENIE PLAN PIERWOTNY środki z Budżetu Państwa na dofinansowanie programu "Metamorfoza. Aktywizacja zawodowa osób niepełnosprawnych z powiatu m. Zabrze" środki z Europejskiego Funduszu Społecznego na dofinansowanie programu "Schematom STOP! Wspólne działania instytucji pomocy społecznej i instytucji rynku pracy" środki z Budżetu Państwa na dofinansowanie programu "Schematom STOP! Wspólne działania instytucji pomocy społecznej i instytucji rynku pracy" środki z Europejskiego Funduszu Społecznego na dofinansowanie programu "Współpraca to się opłaca" środki z Budżetu Państwa na dofinansowanie programu "Współpraca to się opłaca" środki z Europejskiego Funduszu Społecznego na dofinansowanie programu "Szansa na przyszłość wsparcie osób bezrobotnych z miasta Zabrze" środki z Europejskiego Funduszu Społecznego na dofinansowanie programu "Aktywni młodzi" Sprawozdanie z wykonania budżetu miasta Zabrze za 2015 rok PLAN PO ZMIANACH WYKONANIE UDZIAŁ % (WYKONANIE /PLAN PO ZM.) 30 669 34 601 34 598,63 100,0 36 543 0 6 451 15 633 14 322,46 91,6 51 893 56 143 47 787,63 85,1 9 157 9 907 8 433,18 85,1 262 158 198 930 198 925,91 100,0 305 352 238 060 238 056,79 100,0 środki z Europejskiego Funduszu Społecznego na dofinansowanie programu "Chcę więc potrafię" 5 040 5 040 5 030,19 99,8 środki z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego na dofinansowanie programu "Przebudowa skrzyżowania ulic Wolności i 1 923 836 1 923 836 1 057 918,67 55,0 Kondratowicza" środki z Europejskiego Funduszu Społecznego na dofinansowanie programu "Drogowskaz" 0 917 391 1 350 00 147,2 12 Dochody pochodzące z 2,5% odpisu dotyczącego kosztu obsługi zadań realizowanych przez samorząd z 45 408 87 913 87 169,00 99,2 PFRON dochody pochodzące z 2,5% odpisu dotyczącego kosztu obsługi zadań realizowanych przez samorząd z PFRON 45 408 87 913 87 169,00 99,2 13 Rekompensata za utracone dochody (PFRON) 0 0 28 046,00 rekompensata za utracone dochody gminy z tytułu zwolnień ustawowych w podatkach i opłatach lokalnych (PFRON) 0 0 28 046,00 14 Pomoc finansowa na realizację inwestycji 0 5 808 296 5 795 347,17 99,8 pomoc finansowa na budowę Drogowej Trasy Średnicowej GOP Katowice Gliwice 0 88 993 76 044,32 85,4 15 pomoc finansowa na realizację zadania "Poprawa gospodarki wodnościekowej na terenie gminy Zabrze. Etap II inwestycja" 0 5 719 303 5 719 302,85 100,0 Środki z Wojewódzkiego i Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej 3 849 970 4 335 559 2 129 740,47 49,1 środki z NFOŚiGW 2 400 000 2 512 000 336 376,74 13,4 * środki z NFOŚiGW na dofinansowanie przedsięwzięcia pn.: "Zielone inwestycje" 2 000 000 2 000 000 0,0 * środki z NFOŚiGW na dofinansowanie gminy w zakresie zbierania porzuconych pojazdów wycofanych z eksploatacji * dopłaty ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej do oprocentowania kredytu 0 112 000 112 00 100,0 400 000 400 000 224 376,74 56,1

LP. WYSZCZEGÓLNIENIE PLAN PIERWOTNY Sprawozdanie z wykonania budżetu miasta Zabrze za 2015 rok PLAN PO ZMIANACH WYKONANIE UDZIAŁ % (WYKONANIE /PLAN PO ZM.) środki z WFOŚiGW 1 449 970 1 823 559 1 793 363,73 98,3 * środki z WFOŚiGW na dofinansowanie zadania pn.: "Termomodernizacja budynku mieszkalnego w Zabrzu 0 68 204 0,0 przy ul. Goethego 22" w ramach Programu "KAWKA" * środki z WFOŚiGW na dofinansowanie zadania pn.: "Termomodernizacja budynku mieszkalnego w Zabrzu przy ul. 11 Listopada 183" w ramach Programu 0 77 508 76 462,00 98,7 "KAWKA" * środki z WFOŚiGW na dofinansowanie zadania pn.: "Termomodernizacja budynku mieszkalnego w Zabrzu przy ul. 11 Listopada 185" w ramach Programu "KAWKA" 0 40 864 38 10 93,2 * środki z WFOŚiGW na dofinansowanie zadania pn.: "Modernizacja budynku Szkoły Podstawowej Nr 30" * środki z WFOŚiGW na dofinansowanie zadania pn.: "Modernizacja budynku Szkoły Podstawowej Nr 16" * środki z WFOŚiGW na dofinansowanie zadania pn.: "Modernizacja źródeł ciepła w budynkach indywidualnych realizowana w ramach Programu Ograniczenia Niskiej Emisji na terenie miasta Zabrze etap VI KAWKA" * środki z WFOŚiGW na dofinansowanie zadania pn.: "Budowa infrastruktury oświetleniowej tj. 30 lamp parkowych solarnych umożliwiających wykorzystanie energii przyjaznej środowisku w Zabrzu" 0 288 192 288 192,00 100,0 0 0 91 718,00 1 197 000 1 197 000 1 185 000,73 99,0 72 970 45 561 16 081,00 35,3 * zielone szkoły 180 000 106 230 97 81 92,1 16 Wpływy z wpłat gmin i powiatów za korzystanie z Izby Wytrzeźwień 40 000 40 000 54 780,10 137,0 wpływy z wpłat gmin i powiatów za korzystanie z Izby Wytrzeźwień 40 000 40 000 54 780,10 137,0 17 Zwrot nadmiernie pobranej dotacji 3 700 000 5 236 000 1 539 332,50 29,4 zwrot nadmiernie pobranej dotacji KZK GOP 0 1 536 000 1 536 248,78 100,0 zwrot nadmiernie pobranej dotacji z Policji 0 0 3 083,72 zwrot nadmiernie pobranej dotacji z DTŚ 3 700 000 3 700 000 0,0 18 Dochody ze środków finansowych gromadzonych na wydzielonym rachunku jednostki budżetowej 0 0 34 743,61 dochody ze środków finansowych gromadzonych na wydzielonym rachunku jednostki budżetowej oświatowej 0 0 34 743,61 19 Środki z Krajowego Funduszu Szkoleniowego 0 178 845 177 457,09 99,2 środki z Krajowego Funduszu Szkoleniowego na sfinansowanie kosztów kształcenia ustawicznego pracowników i pracodawcy w wieku 45 lat i więcej 0 178 845 177 457,09 99,2 II Udziały w podatkach 183 347 176 183 347 176 184 664 438,09 100,7 udziały w podatku dochodowym od osób prawnych 7 000 000 7 000 000 6 788 066,09 97,0 udziały w podatku dochodowym od osób fizycznych 176 347 176 176 347 176 177 876 372,00 100,9 III Subwencje 175 565 662 178 354 572 178 354 572,00 100,0 część oświatowa subwencji ogólnej 156 951 517 159 713 644 159 713 644,00 100,0 część wyrównawcza subwencji ogólnej kwota podstawowa 6 879 229 6 879 229 6 879 229,00 100,0 część równoważąca subwencji ogólnej 11 734 916 11 735 351 11 735 351,00 100,0 uzupełnienie subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego 0 26 348 26 348,00 100,0

LP. WYSZCZEGÓLNIENIE PLAN PIERWOTNY IV V Dotacje celowe otrzymane na zadania realizowane na podstawie porozumień (umów) między jednostkami samorządu terytorialnego Sprawozdanie z wykonania budżetu miasta Zabrze za 2015 rok PLAN PO ZMIANACH WYKONANIE UDZIAŁ % (WYKONANIE /PLAN PO ZM.) 822 400 822 400 1 114 820,68 135,6 1 Oświata i wychowanie 78 400 78 400 208 309,76 265,7 dotacje za uczęszczanie dzieci z innych gmin do przedszkoli na terenie gminy Zabrze 64 000 64 000 175 439,96 274,1 refundacja kosztów opłacenia pedagoga uczącego religii innego wyznania uczniów szkół z innych gmin na 14 400 14 400 32 869,80 228,3 terenie gminy Zabrze 2 Pomoc społeczna 720 000 720 000 896 646,92 124,5 środki na utrzymanie dzieci z innych miast w placówkach opiekuńczowychowawczych 120 000 120 000 192 300,08 160,3 środki na utrzymanie dzieci z innych miast w rodzinach zastępczych 600 000 600 000 704 346,84 117,4 3 Pozostałe zdania w zakresie polityki społecznej 24 000 24 000 9 864,00 41,1 dotacja za uczęszczanie w zajęciach rehabilitacyjnych prowadzonych przez Warsztaty Terapii Zajęciowej na terenie Gminy Zabrze 24 000 24 000 9 864,00 41,1 Dotacje celowe otrzymane z budżetu państwa na realizację własnych zadań gminy 19 412 052 26 642 565 25 721 936,86 96,5 1 Administracja publiczna 0 182 572 0,0 dotacja na realizację projektu informatycznego "Budowa strony internetowej Miasta Zabrze 0 182 572 0,0 dostosowanej do potrzeb osób niepełnosprawnych" 2 Oświata i wychowanie 7 000 000 6 506 858 6 506 846,83 100,0 dotacja na przedszkola i oddziały przedszkolne w szkołach podstawowych 7 000 000 6 449 018 6 449 017,31 100,0 promocja czytelnictwa "Książki naszych marzeń" 0 57 840 57 829,52 100,0 3 Pomoc społeczna 9 729 652 17 543 862 16 890 885,82 96,3 dotacja na Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie 1 709 322 1 881 555 1 881 555,00 100,0 posiłek dla potrzebujących 2 246 435 3 000 000 2 880 094,83 96,0 składki na ubezpieczenia zdrowotne opłacane za osoby pobierające niektóre świadczenia z pomocy społecznej 308 393 318 616 313 189,54 98,3 zasiłki i pomoc w naturze oraz składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe 3 273 610 8 158 115 7 757 772,57 95,1 zasiłki stałe 2 191 892 4 070 076 3 942 773,88 96,9 dofinansowanie zadań z zakresu wspierania rodziny oraz systemu pieczy zastępczej 0 115 500 115 50 100,0 4 Edukacyjna opieka wychowawcza 2 682 400 2 409 273 2 324 204,21 96,5 wyprawki szkolne 0 214 063 195 160,36 91,2 pomoc materialna dla uczniów o charakterze socjalnym 2 682 400 2 195 210 2 129 043,85 97,0 VI Dotacje celowe otrzymane z budżetu państwa na realizację własnych zadań powiatu 1 030 608 1 183 474 1 183 473,00 100,0 1 Oświata i wychowanie 0 5 000 4 999,00 100,0 promocja czytelnictwa "Książki naszych marzeń" 0 5 000 4 999,00 100,0 2 Pomoc społeczna 1 030 608 1 178 474 1 178 474,00 100,0 dotacja na Domy Pomocy Społecznej 1 030 608 1 050 974 1 050 974,00 100,0 dofinansowanie zadań z zakresu wspierania rodziny oraz systemu pieczy zastępczej 0 127 500 127 50 100,0 VII Dotacje celowe otrzymane z budżetu państwa na realizację zadań z zakresu administracji rządowej zlecone gminie ustawami 38 910 216 47 284 694 45 961 260,92 97,2 1 Rolnictwo i łowiectwo 0 46 322 46 319,51 100,0 zwrot części podatku akcyzowego 0 46 322 46 319,51 100,0

LP. WYSZCZEGÓLNIENIE PLAN PIERWOTNY Sprawozdanie z wykonania budżetu miasta Zabrze za 2015 rok PLAN PO ZMIANACH WYKONANIE UDZIAŁ % (WYKONANIE /PLAN PO ZM.) 2 Administracja publiczna 1 229 773 1 927 989 1 923 266,90 99,8 zadania z zakresu USC, dowodów osobistych i ewidencji ludności 1 229 773 1 927 989 1 923 266,90 99,8 3 Urzędy naczelnych organów władzy państwowej, kontroli i ochrony prawa oraz sądownictwa 26 100 993 200 930 368,00 93,7 prowadzenie i aktualizacja rejestru wyborców 26 100 26 100 26 10 100,0 wybory do Sejmu i Senatu RP 0 272 794 259 040,04 95,0 dofinansowanie kosztów niszczenia dokumentów dotyczących wyborów 0 746 746,00 100,0 dotacja na przygotowanie i przeprowadzenie wyborów Prezydenta RP 0 464 962 433 685,01 93,3 dotacja na przygotowanie i przeprowadzenie referendum ogólnokrajowego 0 228 598 210 796,95 92,2 4 Obrona narodowa 1 070 1 070 1 07 100,0 szkolenia obronne 1 070 1 070 1 07 100,0 5 Oświata i wychowanie 0 1 638 177 1 584 130,30 96,7 dotacja na podręczniki oraz materiały edukacyjne 0 989 957 947 740,83 95,7 przyłączenia do sieci szerokopasmowego dostępu do internetu 0 648 220 636 389,47 98,2 6 Ochrona zdrowa 73 563 81 114 81 114,00 100,0 wydawanie decyzji w sprawach świadczeniobiorców 73 563 81 114 81 114,00 100,0 7 Pomoc społeczna 37 579 710 42 562 022 41 360 192,21 97,2 rządowy program dla rodzin wielodzietnych 0 8 713 6 03 świadczenia rodzinne, zaliczka alimentacyjna oraz składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z 37 052 232 41 369 564 40 258 758,43 97,3 ubezpieczenia społecznego usługi opiekuńcze 112 000 148 560 148 56 100,0 ośrodki wsparcia 264 000 258 260 254 585,00 98,6 składki na ubezpieczenia zdrowotne opłacane za osoby pobierające niektóre świadczenia z pomocy społecznej 149 678 272 678 246 224,24 90,3 świadczenia pielęgnacyjne 0 23 200 23 20 100,0 dofinansowanie do wypłaty wynagrodzenia za sprawowanie opieki 1 800 22 024 22 024,00 100,0 dotacja na wypłatę zryczałtowanych dodatków energetycznych 0 459 023 400 810,54 87,3 8 Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego 0 34 800 34 80 100,0 przyłączenia do sieci szerokopasmowego dostępu do internetu 0 34 800 34 80 100,0 Dotacje celowe otrzymane z budżetu państwa na VIII zadania z zakresu administracji rządowej realizowane przez powiat 14 321 106 13 956 459 13 846 789,84 99,2 1 Gospodarka mieszkaniowa 399 231 528 305 516 988,22 97,9 gospodarka gruntami i nieruchomościami 399 231 497 305 486 008,21 97,7 operaty za użytkowanie wieczyste 0 31 000 30 980,01 99,9 2 Działalność usługowa 634 136 719 056 716 450,97 99,6 prace geodezyjne i kartograficzne 83 083 83 083 80 483,00 96,9 ośrodki dokumentacji geodezyjnej i kartograficznej 26 053 26 053 26 053,00 100,0 inspektoraty nadzoru budowlanego 525 000 609 920 609 914,97 100,0 3 Administracja publiczna 315 375 315 375 315 373,13 100,0 zadania z zakresu gospodarki gruntami, nieruchomościami oraz geodezji 273 075 273 075 273 075,00 100,0 kwalifikacja wojskowa 42 300 42 300 42 298,13 100,0 4 Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa 6 785 200 7 204 286 7 204 257,99 100,0 Komenda Miejska Państwowej Straży Pożarnej 6 780 000 7 199 086 7 199 057,99 100,0 obrona cywilna 5 200 5 200 5 20 100,0

LP. WYSZCZEGÓLNIENIE PLAN PIERWOTNY Sprawozdanie z wykonania budżetu miasta Zabrze za 2015 rok PLAN PO ZMIANACH WYKONANIE UDZIAŁ % (WYKONANIE /PLAN PO ZM.) 5 Oświata i wychowanie 0 245 427 236 997,67 96,6 dotacja na podręczniki oraz materiały edukacyjne 0 25 239 17 558,48 69,6 przyłączenia do sieci szerokopasmowego dostępu do internetu 0 220 188 219 439,19 99,7 6 Ochrona zdrowia 5 934 514 4 584 514 4 498 919,18 98,1 składki na ubezpieczenia zdrowotne 5 934 514 4 584 514 4 498 919,18 98,1 7 Pomoc społeczna 21 150 21 150 19 458,00 92,0 przeciwdziałanie przemocy w rodzinie 21 150 21 150 19 458,00 92,0 8 Pozostałe zadania w zakresie polityki społecznej 231 500 302 430 302 429,28 100,0 orzecznictwo o stopniu niepełnosprawności 231 500 289 020 289 02 100,0 pomoc dla repatriantów 0 13 410 13 409,28 100,0 9 Edukacyjna opieka wychowawcza 0 35 916 35 915,40 100,0 IX przyłączenia do sieci szerokopasmowego dostępu do internetu Dotacje celowe otrzymane z budżetu państwa na zadania realizowane przez gminę na podstawie porozumień z organami administracji rządowej 0 35 916 35 915,40 100,0 20 000 510 649 465 719,11 91,2 1 Gospodarka mieszkaniowa 0 50 000 50 00 100,0 program integracji społeczności romskiej w Polsce na lata 20142020 0 50 000 50 00 100,0 2 Działalność usługowa 20 000 20 000 19 910,67 99,6 grobownictwo 20 000 20 000 19 910,67 99,6 3 Administracja publiczna 0 19 825 16 029,16 80,9 utworzenie Centrum Aktywności Cyfrowej w Zabrzu 0 19 825 16 029,16 80,9 4 Oświata i wychowanie 0 58 836 56 822,21 96,6 program na rzecz społeczności romskiej 0 58 836 56 822,21 96,6 5 Pomoc społeczna 0 156 988 144 884,86 92,3 program na rzecz społeczności romskiej 0 51 988 39 885,88 76,7 X dofinansowanie zadania publicznego pn.: "Gminne programy aktywizacji społecznozawodowej na rzecz budownictwa socjalnego edycja 2015 r." 0 105 000 104 998,98 100,0 6 Pozostałe zadania w zakresie polityki społecznej 0 160 000 133 623,21 83,5 pomoc dla repatriantów 0 160 000 133 623,21 83,5 7 Edukacyjna opieka wychowawcza 0 45 000 44 449,00 98,8 program na rzecz społeczności romskiej 0 45 000 44 449,00 98,8 Dotacje otrzymane z funduszy celowych na realizację zadań jednostek sektora finansów publicznych 974 100 1 366 920 1 236 160,93 90,4 1 Gospodarka mieszkaniowa 350 000 608 070 477 310,93 78,5 finansowe wsparcie z BGK na remont lokali mieszkalnych 350 000 608 070 477 310,93 78,5 2 Pozostałe zadania w zakresie polityki społecznej 574 100 620 000 620 00 100,0 środki z Funduszu Pracy na pokrycie kosztów wynagrodzenia i składek na ubezpieczenia społeczne pracowników PUP 574 100 620 000 620 00 100,0 3 Kultura fizyczna 50 000 138 850 138 85 100,0 środki z Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej na szkolenie młodzieży szczególnie uzdolnionej sportowo 0 88 850 88 85 100,0 środki z Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej na dofinansowanie zadania "Budowa hali tenisowej przy ul. Olimpijskiej w Zabrzu" 50 000 50 000 50 00 100,0

4. wydatków budżetowych w 2015 roku 4.1 Ogólna charakterystyka wydatków budżetu Miasta w 2015 roku Szczegółowe sprawozdanie z realizacji wydatków w 2015 roku przedstawiono w formie tabelarycznej według działów i rozdziałów klasyfikacji budżetowej w informacjach odpowiadających załącznikom nr 2 i 2a (wydatki bieżące) oraz 3 i 3a (wydatki majątkowe) uchwały budżetowej na stronach odpowiednio 298 i 325 oraz 372 i 383, a w zakresie zadań budżetowych na str. 398. Wydatki budżetu miasta w 2015 roku zostały wykonane w wysokości 868.960.012,50 zł, co oznacza że osiągnęły poziom 95,6% rocznego limitu. Taki poziom realizacji daje mniej rozdysponowanych środków w porównaniu do roku ubiegłego o 19,2 mln zł, tj. mniej o 2,2%. WYK. 61 REALIZACJA WYDATKÓW OGÓŁEM BUDŻETU MIASTA W LATACH 20132015[w zł] 825 418 163,01 + 8% 888 127 324,91 868 960 012,50 2% 2013 2014 2015 W 2015 roku priorytetem w zakresie ustalania poszczególnych limitów wydatków było: zapewnienie odpowiedniego poziomu wydatków bieżących pozwalającego na realizację zamierzonych zadań z uwzględnieniem racjonalizacji i konieczności (obligatoryjności) wykonywania zadań zarówno własnych jak i zleconych. zapewnienie zadowalającego poziomu nadwyżki operacyjnej, wyasygnowanie jak największej puli na realizację zadań majątkowych podjęto kolejne działania mające na celu optymalizację wydatków bieżących celem maksymalizacji nakładów inwestycyjnych, przy założeniu braku uszczerbku dla jakości świadczonych usług publicznych. Mając na uwadze konsekwentne dążenie do ograniczenia deficytu, utrzymania długu miejskiego na akceptowalnym i optymalnym poziomie oraz uzyskania możliwie wysokiej nadwyżki operacyjnej w 2015 roku konieczna była realizacja budżetu, cechująca się racjonalnym i w miarę możliwości oszczędnym oraz efektywnym wykorzystaniem założonego limitu wydatków. Szczególnie istotne było przy tym ścisłe przestrzeganie tzw. reguły wydatkowej. W myśl art. 44 ustawy o finansach publicznych wprowadza ona mechanizm ograniczający wzrost wydatków publicznych i niejako

wymusza konieczność uzyskiwania najlepszych efektów z danych nakładów przy dokonywaniu wydatków. Obniżenie możliwości finansowych budżetu zdeterminowane przede wszystkim czynnikami zewnętrznymi wymagało od wszystkich podmiotów budżetu zwiększania efektywności gospodarowania środkami publicznymi, szczególnie zaś w tych dziedzinach, które generują najwyższe koszty bieżące. Brak realnych możliwości zwiększania puli dochodów, wymuszał znaczne ograniczenie wydatków bieżących. Ostatecznie realizacja poszczególnych kategorii wydatków w 2015 roku przedstawia się następująco: TAB. 61 REALIZACJA WYDATKÓW BUDŻETU MIASTA W PODZIALE NA BIEŻĄCE I MAJĄTKOWE W 2015 ROKU [w zł] WYSZCZEGÓLNIENIE PLAN PIERWOTNY PLAN PO ZMIANACH WYKONANIE % WYKONANIA WYDATKI BIEŻĄCE 632 359 175 659 605 750 641 951 773 97,3% WYDATKI MAJĄTKOWE 200 356 521 249 803 125 227 008 240 90,9% WYDATKI OGÓŁEM 832 715 696 909 408 875 868 960 013 95,55% Struktura wykonanych wydatków budżetu miasta Zabrze w 2015 roku wyniosła odpowiednio: 26% wydatki majątkowe i 74% wydatki bieżące. Poniżej zaprezentowano strukturę wydatków również w odniesieniu do planu pierwotnego oraz planu po zmianach. WYK. 62 STRUKTURA WYDATKÓW W PODZIALE NA BIEŻĄCE I MAJĄTKOWE W ODNIESIENIU DO PLANU PIERWOTNEGO I PLANU PO ZMIANACH W 2015 ROKU [w %] PLAN PIERWOTNY PLAN PO ZMIANACH WYKONANIE M 24% M 27% M 26% B 76% B 73% B 74%

Miliony Miliony Sprawozdanie z wykonania budżetu miasta Zabrze za 2015 rok WYK. 63 STRUKTURA WYDATKÓW W PODZIALE NA BIEŻĄCE I MAJĄTKOWE W WARTOŚCIACH NOMINALNYCH W LATACH 2009 2015 [w mln zł] 1 200 1 000 800 600 400 200 0 WYDATKI BIEŻĄCE WYDATKI MAJĄTKOWE 454 318 149 220 257 227 97 499 524 545 586 606 631 642 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 WYK. 64 REALIZACJA WYDATKÓW BUDŻETU MIASTA W 2015 ROKU [w mln zł] 1 200 800 632 660 642 833 909 869 400 200 250 227 0 B M WYDATKI OGÓŁEM PLAN PIERWOTNY 632 359 175 200 356 521 832 715 696 PLAN PO ZMIANACH 659 605 750 249 803 125 909 408 875 WYKONANIE 641 951 773 227 008 240 868 960 013 TAB. 62 ZESTAWIENIE WYDATKÓW BUDŻETU MIASTA W PODZIALE NA BIEŻĄCE I MAJĄTKOWE W LATACH 2012 2015 [w zł] WYSZCZEGÓLNIENIE 2012 2013 2014 2015 2012/ 2011 2013/ 2012 2014/ 2013 2015/ 2014 BIEŻĄCE 586 239 613 605 904 397 631 300 319 641 951 773 7,5% 3,4% 4,2% 1,7% MAJĄTKOWE 148 505 690 219 513 766 256 827 006 227 008 240 53,6% 47,8% 17,0% 11,6% OGÓŁEM 734 745 303 825 418 163 888 127 325 868 960 013 14,5% 12,3% 7,6% 2,2% W 2015 roku obniżyła się dynamika wykonania wydatków ogółem w stosunku okresu poprzedniego o 9,8 p.p., przy czym należy zaznaczyć, że odnotowano pozytywny spadek w zakresie dynamiki wydatków bieżących o 2,5 p.p.

WYK. 65 DYNAMIKA WYDATKÓW BUDŻETU MIASTA W LATACH 20082015 200,0% 100,0% 0,0% 100,0% 2009/200 8 2010/200 9 2011/201 0 2012/201 1 2013/201 2 2014/201 3 2015/201 4 BIEŻĄCE 7,7% 5,1% 4,1% 7,5% 3,4% 4,2% 1,7% MAJĄTKOWE 140,0% 30,0% 69,6% 53,6% 47,8% 17,0% 11,6% OGÓŁEM 46,1% 11,6% 23,8% 14,5% 12,3% 7,6% 2,2% Strukturę wydatków ogółem wg poszczególnych kierunków rozdysponowania środków przedstawiono w poniższych zestawieniach. Największy udział niezmiennie przypada wydatkom na oświatę i wychowanie, gospodarkę komunalną oraz opiekę społeczną. TAB. 63 PORÓWNANIE WYDATKÓW OGÓŁEM W LATACH 2013 2015 [w zł] WYSZCZEGÓLNIENIE Oświata i wychowanie oraz edukacyjna opieka wychowawcza 2013 2014 2015 WZROST / SPADEK NOMINALNY 2014 2013 2015 2014 258 999 545 257 619 584 263 954 891 1 379 960 6 335 307 Opieka społeczna 131 429 073 135 955 873 135 969 849 4 526 801 13 975 Gospodarka komunalna, transport, usługi 227 722 813 236 636 352 211 780 004 8 913 539 24 856 348 Gospodarka mieszkaniowa 64 394 615 82 633 688 72 953 390 18 239 073 9 680 297 Administracja publiczna 56 403 089 54 721 030 50 978 112 1 682 059 3 742 917 Kultura i sport 47 026 946 79 171 325 91 619 120 32 144 379 12 447 796 Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa 12 799 290 13 358 316 13 358 270 559 026 46 Ochrona zdrowia 14 362 781 11 237 562 13 363 090 3 125 218 2 125 527 Obsługa długu publicznego 10 025 373 9 880 938 9 889 556 144 435 8 618 Pozostałe 2 254 640 6 912 656 5 093 731 4 658 017 1 818 926 RAZEM 825 418 163 888 127 325 868 960 013 62 709 162 19 167 312 Główną pozycję w strukturze wydatków ogółem w 2015 roku stanowią środki przeznaczone na zadania oświatowe z udziałem na poziomie 30,4%. Na kolejnej pozycji uplasowały się środki związane z gospodarką komunalną, transportem i usługami, których stosunek do wydatków ogółem wyniósł 24,4% co daje znaczny spadek w porównaniu do poziom ubiegłorocznego, jako konsekwencja zakończenia inwestycji o znacznym wolumenie w tej grupie. Następnie wyróżnić należy środki przeznaczone na opiekę społeczną oraz kulturę i sport, których udział w omawianej kategorii wyniósł odpowiednio 15,7% oraz 10,5%.

TAB. 64 STRUKTURA WYDATKÓW OGÓŁEM W LATACH 2013 2015 [w zł] Sprawozdanie z wykonania budżetu miasta Zabrze za 2015 rok WYSZCZEGÓLNIENIE Oświata i wychowanie oraz edukacyjna opieka wychowawcza UDZIAŁ W STRUKTURZE % 2013 2014 2015 31,38% 29,01% 30,38% Opieka społeczna 15,92% 15,31% 15,65% Gospodarka komunalna, transport, usługi 27,59% 26,64% 24,37% Gospodarka mieszkaniowa 7,80% 9,30% 8,40% Administracja publiczna 6,83% 6,16% 5,87% Kultura i sport 5,70% 8,91% 10,54% Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa 1,55% 1,50% 1,54% Ochrona zdrowia 1,74% 1,27% 1,54% Obsługa długu publicznego 1,21% 1,11% 1,14% Pozostałe 0,27% 0,78% 0,59% RAZEM 100% 100% 100% 4.1.1 Ogólna charakterystyka wydatków bieżących w 2015 roku wydatków bieżących wyniosło 641.951.772,56 zł, tj. 97,3% zakładanego planu rocznego. W stosunku do roku ubiegłego, wydatki bieżące wzrosły o 10,7 mln zł, przy czym dynamika wyniosła 1,7%, co oznacza pozytywne spadek w stosunku do analogicznego wskaźnika z roku 2014 o 2,5 p.p. WYK. 66 WYKONANIE WYDATKÓW BIEŻĄCYCH MIASTA W LATACH 20082015 [w zł] 463 146 637 498 612 930 523 864 822 545 245 268 586 239 613 605 904 397 631 300 319 641 951 773 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Wyżej wymienione zwiększenie wydatków bieżących to w głównej mierze konsekwencja stałego wzrostu środków przeznaczanych na zadania oświatowe wyższe wykonanie w porównaniu do roku ubiegłego o 8,5 mln zł, co stanowi 80% całego wzrostu wydatków bieżących w 2015 roku. Na znaczeniu zyskały również wydatki bieżące rozdysponowane na zadania z zakresu kultury i sportu, gdzie przyrost wyniósł 3,6 mln zł. Jest to w głównej mierze efekt przekazania dopłat do Spółki Stadion

Miliony Sprawozdanie z wykonania budżetu miasta Zabrze za 2015 rok w Zabrzu na poziomie 2,5 mln zł, jak również wzrostu dotacji podmiotowych na instytucje kultury o kwotę 567 tys. zł oraz przeznaczeniem wyższych środków na konserwację zabytków o 443 tys. zł. Natomiast na porównywalnym poziomie uplasowały się wydatki w grupie opieki społecznej, przy czym wchodzące w jej skład zadania pomocy społecznej wzrosły o około 860 tys. zł (głównie w zakresie wynagrodzeń), a na pozostałe działania z zakresu polityki społecznej (Dział 853) rozdysponowano niższe środki o ponad 920 tys. zł, co podyktowane było w głównej mierze otrzymaniem przez miasto niższych dotacji na projekty unijne. Ponadto zwiększył się wolumen środków przeznaczonych na gospodarkę komunalną transport i usługi o około 1,4 mln zł. Jednocześnie odnotowano niższe wydatki w grupie administracji publicznej spadek o 1,1 mln zł głównie jako efekt przeniesienie wydatków związanych z organizacją gospodarki odpadami do działu 900 zmiana klasyfikacji zgodnie z wytycznymi Regionalnej Izby Obrachunkowej. WYK. 67 ZMIANA WARTOŚCI WYDATKÓW BIEŻĄCYCH MIASTA W LATACH 20072015 [w zł] 40 994 345 34 721 186 35 466 293 25 251 892 21 380 446 19 664 784 25 395 922 10 651 454 2008/2007 2009/2008 2010/2009 2011/2010 2012/2011 2013/2012 2013/2014 2013/2015 WYK. 68 ZMIANA WARTOŚCI WYDATKÓW BIEŻĄCYCH MIASTA W LATACH 20072015 [w zł] 428 463 499 524 545 586 606 631 642 16 35 35 25 21 41 20 25 11 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Poniżej zaprezentowano wydatki bieżące w podziale na działy klasyfikacji budżetowej ze wskazaniem stopnia realizacji w stosunku do planu pierwotnego oraz do planu po zmianach.

TAB. 65 STOPIEŃ REALIZACJI WYDATKÓW BIEŻĄCYCH WG DZIAŁÓW KLASYFIKACJI BUDŻETOWEJ W 2015 ROKU [w zł] DZIAŁ KLASYFIKACJI BUDŻETOWEJ PLAN PIERWOTNY PLAN PO ZMIANACH WYKONANIE STOPIEŃ REALIZACJI DO PLANU PIERWOT. STOPIEŃ REALIZACJI DO PLANU PO ZM. 10 Rolnictwo i łowiectwo 9 700 56 022 54 644 563,34% 97,54% 20 Leśnictwo 389 384 389 384 277 026 71,14% 71,14% 600 Transport i łączność 46 393 749 45 266 666 43 802 577 94,41% 96,77% 630 Turystyka 760 260 760 260 755 109 99,32% 99,32% 700 Gospodarka mieszkaniowa 52 413 445 54 448 148 52 365 011 99,91% 96,17% 710 Działalność usługowa 7 532 985 7 888 219 7 549 047 100,21% 95,70% 750 Administracja publiczna 53 037 563 52 746 753 50 507 135 95,23% 95,75% Urzędy naczelnych organów władzy państwowej, 751 kontroli i ochrony prawa oraz sądownictwa 66 023 1 033 123 970 018 1469,21% 93,89% 752 Obrona narodowa 5 070 21 070 1 070 21,10% 5,08% Bezpieczeństwo publiczne i ochrona 754 przeciwpożarowa 11 912 837 12 342 591 12 038 364 101,05% 97,54% 757 Obsługa długu publicznego 20 752 728 10 489 604 9 889 556 47,65% 94,28% 758 Różne rozliczenia 8 969 340 3 841 605 1 961 615 21,87% 51,06% 801 Oświata i wychowanie 217 433 726 233 525 347 231 270 133 106,36% 99,03% 803 Szkolnictwo wyższe 25 700 0 0 851 Ochrona zdrowia 10 913 077 9 705 587 9 349 202 85,67% 96,33% 852 Pomoc społeczna 109 662 182 129 325 302 125 520 973 114,46% 97,06% 853 Pozostałe zadania w zakresie polityki społecznej 9 769 550 10 521 031 10 327 216 105,71% 98,16% 854 Edukacyjna opieka wychowawcza 22 923 941 22 447 618 21 831 665 95,24% 97,26% 900 Gospodarka komunalna i ochrona środowiska 31 972 579 32 769 573 31 868 909 99,68% 97,25% 921 Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego 22 460 000 24 034 017 23 736 239 105,68% 98,76% Ogrody botaniczne i zoologiczne oraz naturalne 925 obszary i obiekty chronionej przyrody 1 024 000 1 071 704 1 071 639 104,65% 99,99% 926 Kultura fizyczna 3 931 336 6 922 126 6 804 626 173,09% 98,30% RAZEM 632 359 175 659 605 750 641 951 773 101,52% 97,32% WYK. 69 STOPIEŃ WYKONANIA WYDATKÓW BIEŻĄCYCH (PLAN PO ZMIANACH) WG DZIAŁÓW KLASYFIKACJI BUDŻETOWEJ W 2015 ROKU [w %] 120% 100% 80% 60% 40% 20% 0% 98% 97% 99% 96% 96% 96% 94% 98% 94% 99% 96% 97% 98% 97% 97% 99% 100% 98% 99% 71% 51% 5% 010 020 600 630 700 710 750 751 752 754 757 758 801 851 852 853 854 900 921 925 926

Najniższe wykonanie w zaprezentowanych powyżej działach klasyfikacji budżetowej dotyczy podobnie jak w roku ubiegłym działów: 752 Obrona narodowa oraz 758 Różne rozliczenia, co wynika przede wszystkim w zakresie pierwszego działu z braku konieczności prefinansowania przez Miasto należności mieszkaniowych dla osób odbywających służbę przygotowawczą i uczestniczących w ćwiczeniach rezerwy, a w odniesieniu do drugiego działu z faktu ujmowania w tej kategorii rezerw budżetowych w szczególności pozostała nierozdysponowana rezerwa na zarządzanie kryzysowe. Strukturę wydatków bieżących wg poszczególnych kierunków rozdysponowania środków przedstawiono w poniższych zestawieniach. TAB. 66 PORÓWNANIE WYDATKÓW BIEŻĄCYCH W LATACH 2013 2015 [w zł] WYSZCZEGÓLNIENIE Oświata i wychowanie oraz edukacyjna opieka wychowawcza 2013 2014 2015 WZROST / SPADEK NOMINALNY 2014 2013 2015 2014 244 480 544 244 595 763 253 101 798 115 219 8 506 035 Opieka społeczna 130 305 264 135 910 713 135 848 189 5 605 449 62 524 Gospodarka komunalna, transport, usługi 67 340 519 81 841 680 83 220 533 14 501 160 1 378 853 Gospodarka mieszkaniowa 52 112 194 51 180 685 52 365 011 931 510 1 184 326 Administracja publiczna 50 136 367 51 646 445 50 507 135 1 510 078 1 139 310 Kultura i sport 26 380 345 26 912 768 30 540 865 532 423 3 628 097 Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa 12 506 370 12 246 726 12 039 434 259 643 207 292 Obsługa długu publicznego 10 025 373 9 880 938 9 889 556 144 435 8 618 Ochrona zdrowia 10 362 781 10 198 280 9 349 202 164 501 849 078 Pozostałe 2 254 640 6 886 321 5 090 051 4 631 682 1 796 271 RAZEM 605 904 397 631 300 319 641 951 773 25 395 922 10 651 454 W zakresie wydatków bieżących, struktura właściwie pozostaje od lat niezmienna. W dalszym ciągu największy udział mają wydatki na oświatę i wychowanie oraz na pomoc społeczną z udziałem na poziomie odpowiednio 39,4% i 21,2%. W 2015 roku na porównywalnym poziomie do roku ubiegłego uplasowały się środki bieżące rozdysponowane na gospodarkę komunalną, transport i usługi, gdzie udział w strukturze wyniósł około 13%. Jednocześnie znaczny wzrost udziału w strukturze wydatków bieżących, poza wskazanymi powyżej kategoriami, odnotowano w omawianym okresie w zakresie środków na kulturę i sport wzrost o 0,5 p.p. Natomiast w zakresie dynamiki należy wskazać na wydatki bieżące rozdysponowane na zadania w dziedzinie kultury i sportu oraz działań oświatowych.

TAB. 67 DYNAMIKA WYDATKÓW BIEŻĄCYCH W LATACH 2013 2015 [w zł i %] WYSZCZEGÓLNIENIE Oświata i wychowanie oraz edukacyjna opieka wychowawcza 2013 2014 2015 UDZIAŁ W STRUKTURZE 2013 2014 2015 244 480 544 244 595 763 253 101 798 40,35% 38,74% 39,43% Opieka społeczna 130 305 264 135 910 713 135 848 189 21,51% 21,53% 21,16% Gospodarka komunalna, transport, usługi 67 340 519 81 841 680 83 220 533 11,11% 12,96% 12,96% Gospodarka mieszkaniowa 52 112 194 51 180 685 52 365 011 8,60% 8,11% 8,16% Administracja publiczna 50 136 367 51 646 445 50 507 135 8,27% 8,18% 7,87% Kultura i sport 26 380 345 26 912 768 30 540 865 4,35% 4,26% 4,76% Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa 12 506 370 12 246 726 12 039 434 2,06% 1,94% 1,88% Obsługa długu publicznego 10 025 373 9 880 938 9 889 556 1,65% 1,57% 1,54% Ochrona zdrowia 10 362 781 10 198 280 9 349 202 1,71% 1,62% 1,46% Pozostałe 2 254 640 6 886 321 5 090 051 0,37% 1,09% 0,79% RAZEM 605 904 397 631 300 319 641 951 773 100% 100% 100% TAB. 68 PORÓWNANIE STRUKTURY WYDATKÓW BIEŻĄCYCH W LATACH 2013 2015 [w zł i %] WYSZCZEGÓLNIENIE Oświata i wychowanie oraz edukacyjna opieka wychowawcza 2013 2014 2015 2013 / 2012 DYNAMIKA 2014 / 2013 2015 / 2014 244 480 544 244 595 763 253 101 798 101,89% 100,05% 103,48% Opieka społeczna 130 305 264 135 910 713 135 848 189 107,07% 104,30% 99,95% Gospodarka komunalna, transport, usługi 67 340 519 81 841 680 83 220 533 117,29% 121,53% 101,68% Gospodarka mieszkaniowa 52 112 194 51 180 685 52 365 011 98,45% 98,21% 102,31% Administracja publiczna 50 136 367 51 646 445 50 507 135 102,54% 103,01% 97,79% Kultura i sport 26 380 345 26 912 768 30 540 865 92,29% 102,02% 113,48% Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa 12 506 370 12 246 726 12 039 434 104,97% 79,01% 98,31% Obsługa długu publicznego 10 025 373 9 880 938 9 889 556 80,56% 98,56% 100,09% Ochrona zdrowia 10 362 781 10 198 280 9 349 202 103,54% 98,41% 91,67% Pozostałe 2 254 640 6 886 321 5 090 051 94,23% 305,43% 73,92% Zgodnie z ustawą o finansach publicznych, w ramach kategorii wydatków bieżących wyróżniamy następujące grupy: wydatki jednostek budżetowych, w tym: wynagrodzenia i składki od nich naliczane oraz wydatki związane z realizacją ich statutowych zadań w wysokości 455.921.534 zł, dotacje na zadania bieżące wykonanie w wysokości 94.002.624 zł, wydatki na programy finansowane z udziałem środków, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt. 2 i 3, w części związanej z realizacją zadań JST w wysokości 5.268.244 zł,

świadczenia na rzecz osób fizycznych wykonanie w wysokości 76.892.236 zł, wypłaty z tyt. poręczeń i gwarancji udzielonych przez JST, przypadające do spłaty w danym roku budżetowym wykonanie w wysokości 0 zł, obsługa długu JST wykonanie w wysokości 9.867.135 zł. Poniżej przedstawiono zestawienie kształtowania się wartości poszczególnych grup wydatków bieżących w latach 2013 2015, z jednoczesnym wskazaniem czy wielkości te odnotowały wzrost czy spadek w stosunku o roku poprzedniego. TAB. 69 PORÓWNANIE GRUP WYDATKÓW BIEŻĄCYCH W LATACH 2013 2015 [w zł] WYSZCZEGÓLNIENIE 2013 2014 2015 2014 2013 2015 2014 WYDATKI BIEŻĄCE, w tym: 605 904 397 631 300 319 641 951 773 41 927 266 25 510 938 wydatki jednostek budżetowych, w tym: 424 530 705 441 062 050 455 921 534 16 531 345 14 859 484 wynagrodzenia i składki od nich naliczane 277 350 413 283 031 652 292 471 985 5 681 239 9 440 333 wydatki związane z realizacją ich statutowych zadań 147 180 293 158 030 398 163 449 549 10 850 105 5 419 151 dotacje na zadania bieżące 84 462 107 93 423 642 94 002 624 8 961 535 578 982 wydatki na programy finansowane z udziałem środków, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt. 2 i 3, w części związanej z realizacją zadań JST 10 656 664 8 758 439 5 268 244 1 898 225 3 490 195 świadczenia na rzecz osób fizycznych 76 314 548 78 367 650 76 892 236 2 053 102 1 475 414 wypłaty z tyt. poręczeń i gwarancji udzielonych przez JST, przypadające do spłaty w danym roku budżetowym 0 0 0 0 0 obsługa długu JST 9 940 373 9 688 538 9 867 135 251 835 178 597 W ramach wydatków bieżących wzrosły wszystkie wyżej wymienione kategorie za wyjątkiem wydatków na projekty realizowane przy dofinansowaniu zewnętrznym oraz środki przeznaczone na świadczenia na rzecz osób fizycznych, które w stosunku do 2014 roku zmniejszyły się odpowiednio o 3,5 mln zł oraz 1,5 mln zł. Ponadto, tak jak w poprzednich latach, również i w 2015 roku nie wydatkowano środków z tytułu spłaty udzielonych przez Prezydenta Miasta poręczeń szczegółowe informacje dotyczące przedmiotowych grup wydatków opisano odpowiednio w punktach 1.5 i 1.7 niniejszego opracowania. Największy wzrost w ramach wydatków bieżących odnotowano w zakresie wydatków jednostek budżetowych i wyniósł on 14,9 mln zł, w tym o kwotę 9,4 mln zł wzrosły środki rozdysponowane na płace i pochodne, w głównej mierze w sferze oświaty około 74% w/w wzrostu, co nominalnie dało kwotę około 7 mln zł (Dział 801 i 854). Natomiast o wartość 5,4 mln zł zwiększyły się wydatki związane z realizacją statutowych zadań poszczególnych jednostek. Poniżej przedstawiono strukturę w/w wydatków bieżących w latach 2013 2015, przy czym wartością bazową dla grup wydatków bieżących jest wielkość wydatków bieżących ogółem dla danego roku.

TAB. 70 STRUKTURA WYDATKÓW BUDŻETU MIASTA W LATACH 2013 2015 [w zł] WYSZCZEGÓLNIENIE 2013 2014 2015 WYDATKI BIEŻĄCE, w tym: 10% 10% 10% wydatki jednostek budżetowych, w tym: 70,10% 69,87% 71,02% wynagrodzenia i składki od nich naliczane 45,80% 44,83% 45,56% wydatki związane z realizacją ich statutowych zadań 24,30% 25,03% 25,46% dotacje na zadania bieżące 13,90% 14,80% 14,64% wydatki na programy finansowane z udziałem środków, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt. 2 i 3, w części związanej z realizacją zadań JST 1,80% 1,39% 0,82% świadczenia na rzecz osób fizycznych 12,60% 12,41% 11,98% wypłaty z tyt. poręczeń i gwarancji udzielonych przez JST, przypadające do spłaty w danym roku budżetowym % % % obsługa długu JST 1,60% 1,53% 1,54% W strukturze wydatków bieżących dominującą pozycję stanowią wydatki jednostek budżetowych 71,02%. Kolejne pozycje zajmują odpowiednio: dotacje 14,64%, świadczenia na rzecz osób fizycznych: 11,98%, obsługa długu 1,54% oraz wydatki na programy finansowane z udziałem środków zewnętrznych (tzw. unijne) 0,82%. WYK. 70 STRUKTURA WYDATKÓW BIEŻĄCYCH BUDŻETU MIASTA W 2015 ROKU [w %] obsługa długu 1,54% wydatki na programy "unijne" świadczenia na 0,82% rzecz osób fizycznych 11,98% dotacje 14,64% wydatki jednostek budżetowych 71,02%

Miliony Sprawozdanie z wykonania budżetu miasta Zabrze za 2015 rok 4.1.2 Ogólna charakterystyka wydatków majątkowych 2015 roku wydatków majątkowych w 2015 roku wyniosło 227.008.239,94 zł, tj. 91% zmienionej prognozy rocznej i było niższe aniżeli w roku poprzednim o kwotę 29,8 mln zł. WYK. 71 WYKONANIE WYDATKÓW MAJĄTKOWYCH MIASTA W LATACH 20072015 [w mln zł] 454 318 94 189 97 149 220 257 227 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Na osiągnięty poziom tej kategorii wydatków przełożenie przede wszystkim miało znaczne zaawansowanie finansowe w zakresie zadnia pn. Kompleksowe uzbrojenie terenów inwestycyjnych w północnej części miasta Zabrze, jak również drugiego etapu projektu wodnościekowego gdzie wydatkowano odpowiednio środki na poziomie 55,3 mln zł i 53,7 mln zł. Ponadto wysokim wykonaniem zamknął się projekt realizowany przy dofinansowaniu unijnym w dziedzinie kultury pn. Europejski Ośrodek Kultury Technicznej i Turystyki Przemysłowej bo w wysokości 40,3 mln zł (w tym Rewitalizacja obiektów poprzemysłowych gminy Zabrze wraz z adaptacją na cele kulturalne, turystyczne i oświatowe oraz Adaptacja poprzemysłowych obiektów związanych z rozwojem parku tematycznego 12c ), jak również przedsięwzięcie mające na celu rekultywację terenów w rejonie rzeki Bytomki, gdzie rozdysponowano kwotę 5,7 mln zł. Jednocześnie znaczne środki przeznaczono na wykup udziałów w Spółce Stadion w Zabrze oraz wykup wierzytelności w ramach zadania Budowa Centrum Zdrowia Kobiety i Dziecka w wysokości odpowiednio 17,4 mln zł i 7,8 mln zł. Niezależnie poziom wykonania wydatków majątkowych w zakresie wyżej wymienionych projektów unijnych dodatkowo obejmuje zwrot zaliczek otrzymanych w roku ubiegłym, które zostały dokonane zgodnie z obowiązującymi procedurami, gdzie po określonym okresie od otrzymania zaliczki, niewydatkowaną kwotę należy oddać do instytucji dotującej, niezależnie od wnioskowania o kolejne transze zaliczki w 2015 roku Miasto zwróciło z tego tytułu środki na poziomie 12,7 mln zł. W omawianym okresie w miejskim budżecie prowadzonych było 106 zadań majątkowych (w tym 5 bez realizacji na koniec roku), których wykonanie w prawie 80% zdeterminowane zostało przez omówione powyżej 6 projektów w łącznej wysokości około 180,2 mln zł.

Miliony Sprawozdanie z wykonania budżetu miasta Zabrze za 2015 rok WYK. 72 ZMIANA WARTOŚCI WYDATKÓW MAJĄTKOWYCH MIASTA W LATACH 20072015 [w zł] WYDATKI MAJĄTKOWE 454 RÓŻNICA DO ROKU POPRZEDNIEGO 94 19 189 95 265 318 97 149 220 52 71 257 37 227 30 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 136 221 Zrealizowane wydatki majątkowe stanowiły 26% wydatków ogółem daje to spadek tej kategorii w porównaniu do roku ubiegłego o 2,8 p.p.. Zgodnie z ustawą o finansach publicznych, w ramach wydatków majątkowych wyróżniamy następujące grupy: inwestycje i zakupy inwestycyjne, w tym na programy finansowane z udziałem środków, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2 i 3 wykonanie wydatków w wysokości ponad 195,4 mln zł, wniesienie wkładów do spółek prawa handlowego wykonanie w wysokości ponad 31,6 mln zł. zakup i objecie udziałów wykonanie w wysokości ponad 3 tys. zł. WYK. 73 STRUKTURA WYDATKÓW MAJĄTKOWYCH W 2015 ROKU W PODZIALE NA GRUPY OKREŚLONE USTAWĄ O FINANASACH PUBLICZNYCH wniesienie wkładów do spółek prawa handlowego 14% inwestycje i zakupy inwestycyjne 86% Poniżej przedstawiono zestawienie prezentujące jak kształtowały się wartości poszczególnych grup wydatków majątkowych w latach 2013 2015, z jednoczesnym wskazaniem czy wielkości te odnotowały wzrost czy spadek w stosunku o roku poprzedniego.

TAB. 71 PORÓWNANIE GRUP WYDATKÓW MAJĄTKOWYCH W LATACH 2013 2015 [w zł] WYSZCZEGÓLNIENIE 2013 2014 2015 2014 2013 20152014 WYDATKI MAJĄTKOWE, W TYM: 219 513 766 256 827 006 227 008 240 37 313 241 29 818 766 INWESTYCJE I ZAKUPY INWESTYCYJNE 188 536 423 209 010 652 195 442 350 20 474 229 13 568 302 WNIESIENIE WKŁADÓW DO SPÓŁEK PRAWA HANDLOWEGO 30 977 342 47 816 354 31 562 722 16 839 012 16 253 632 ZAKUP I OBJECIE UDZIAŁÓW 0 0 3 168 0 3 168 TAB. 72 STRUKTURA WYDATKÓW MAJĄTKOWYCH BUDŻETU MIASTA W LATACH 2013 2015 [w zł] WYSZCZEGÓLNIENIE 2013 2014 2015 WYDATKI MAJĄTKOWE, W TYM: 10% 10% 10% INWESTYCJE I ZAKUPY INWESTYCYJNE 85,90% 81,38% 86,09% WNIESIENIE WKŁADÓW DO SPÓŁEK PRAWA HANDLOWEGO 14,10% 18,62% 13,90% ZAKUP I OBJECIE UDZIAŁÓW % % % Poniżej zaprezentowano wydatki majątkowe w 2015 roku w podziale na działy klasyfikacji budżetowej ze wskazaniem stopnia realizacji w stosunku do planu pierwotnego oraz do planu po zmianach. TAB. 73 STOPIEŃ REALIZACJI WYDATKÓW MAJĄTKOWYCH WG DZIAŁÓW KLASYFIKACJI BUDŻETOWEJ W 2015 R. [w zł] DZIAŁ KLASYFIKACJI BUDŻETOWEJ PLAN PIERWOTNY PLAN PO ZMIANACH WYKONANIE STOPIEŃ REALIZACJI DO PLANU PIERWOT. STOPIEŃ REALIZACJI DO PLANU PO ZM. 600 Transport i łączność 57 824 979 62 509 711 57 298 401 99,09% 91,66% 700 Gospodarka mieszkaniowa 23 316 684 26 815 037 20 588 379 88,30% 76,78% 710 Działalność usługowa 4 499 181 4 647 494 4 647 493 103,30% 10% 750 Administracja publiczna 310 000 581 402 470 978 151,93% 81,01% 754 Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa 788 293 1 320 879 1 318 836 167,30% 99,85% 801 Oświata i wychowanie 10 199 515 11 796 976 10 767 736 105,57% 91,28% 851 Ochrona zdrowia 0 4 015 000 4 013 888 99,97% 852 Pomoc społeczna 0 151 420 121 660 80,35% 854 Edukacyjna opieka wychowawcza 0 85 359 85 358 10% Gospodarka komunalna i ochrona 900 środowiska Kultura i ochrona dziedzictwa 921 narodowego Ogrody botaniczne i zoologiczne oraz 925 naturalne obszary i obiekty chronionej przyrody 44 373 351 71 331 517 66 613 576 150,12% 93,39% 29 674 518 42 064 209 41 170 803 138,74% 97,88% 0 3 680 3 680 10% 926 Kultura fizyczna 29 370 000 24 480 441 19 907 453 67,78% 81,32% RAZEM 200 356 521 249 803 125 227 008 240 113,30% 90,87%

WYK. 74 STOPIEŃ WYKONANIA WYDATKÓW MAJĄTKOWYCH WG DZIAŁÓW KLASYFIKACJI BUDŻETOWEJ W 2015 ROKU [w %] 100% 80% 60% 40% 92% 77% 100% 81% 100% 91% 100% 80% 100% 93% 98% 100% 81% 20% 0% 600 700 710 750 754 801 851 852 854 900 921 925 926 W większości działów klasyfikacji budżetowej, stopień wykonania wydatków majątkowych oscylował wokół wartości 90%100%. Wyjątkami były działy: 700, 750, 852 i 926. W zakresie działu 700 wydatki majątkowe zrealizowano na poziomie 77%, niepełne wykonanie odnotowano w głównej mierze na zadaniu związanym z wykupami terenów niewykonanie zadania na poziomie ponad 5,9 mln zł, przy planie wynoszącym 8,4 mln zł. Następny niższy stopień wykonania zadań majątkowych na poziomie 81,3% dotyczył działu 926 niewykonanie kwoty 4,6 mln zł, przy planie w wysokości prawie 22 mln zł w ramach zadania Wykup udziałów w Spółce Stadion w Zabrzu Sp. z o.o. przesunięcie na 2016 rok. W przypadku kolejnych działów 750 i 852 realizacja wydatków majątkowych ukształtowała się na poziomie odpowiednio 81% i 80%. Niewykonanie w dziale 750 dotyczyło przede wszystkim zadań na informatyzację (zakup sprzętu i rozwój systemu informatycznego) niewykonanie na poziomie 119 tys. zł przy planie 517,4 tys. zł. Natomiast w zakresie działu 852 niewykonanie planu na poziomie 29 tys. zł dotyczyło zakupu samochodu na rzecz Domu Dziecka (zakup samochodu nastąpi w 2016 roku). W zakresie wydatków majątkowych, udział poszczególnych grup w strukturze jest ściśle związany z wykonywanymi w danym okresie inwestycjami. Niezależnie pod powyższego, w przypadku wydatków majątkowych Miasta Zabrze można wyznaczyć pewne grupy, które stanowią trzon. Zalicza się do nich przede wszystkim wydatki na gospodarkę komunalną, transport i usługi. Ponadto od lat miasto inwestuje spore środki na zadania związane z gospodarką mieszkaniową, szkolnictwem przede wszystkim w zakresie zadań termomodernizacyjnych a także w sferę kulturalno sportowo rekreacyjną. Strukturę wydatków majątkowych wg poszczególnych kierunków rozdysponowania środków przedstawiono w poniższych zestawieniach.

TAB. 74 PORÓWNANIE WYDATKÓW MAJĄTKOWYCH WG GRUP W LATACH 2013 2015 [w zł] WYSZCZEGÓLNIENIE 2013 2014 2015 WZROST / SPADEK NOMINALNY 2014 2013 2015 2014 Gospodarka komunalna, transport, usługi 160 382 294 154 794 672 128 559 471 5 587 622 26 235 201 Kultura i sport 20 646 600 52 258 557 61 078 255 31 611 957 8 819 698 Gospodarka mieszkaniowa 12 282 420 31 453 003 20 588 379 19 170 583 10 864 624 Oświata i wychowanie oraz edukacyjna opieka wychowawcza 14 519 001 13 023 821 10 853 093 1 495 179 2 170 728 Ochrona zdrowia 4 000 000 1 039 283 4 013 888 2 960 717 2 974 605 Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa 292 920 1 111 589 1 318 836 818 669 207 246 Administracja publiczna 6 266 722 3 074 585 470 978 3 192 137 2 603 607 Opieka społeczna 1 123 809 45 161 121 660 1 078 648 76 499 Pozostałe 0 26 335 3 680 26 335 22 655 Jednostki samorządu terytorialnego, będąc częścią gospodarki wolnorynkowej nie pozostają nieczułe na sytuację gospodarczą państwa, a więc i cykle koniunkturalne. Powyższe ma znaczne przełożenie na stronę dochodową budżetów w poszczególnych latach, a to z kolei przekłada się na wysokość wyasygnowanych środków na działania rozwojowe, tj. poziom wydatków majątkowych. Jednocześnie różnice w poziomie zadań inwestycyjnych w kolejnych okresach są ściśle powiązane z realizacją tzw. dużych projektów ze znacznym dofinansowaniem ze źródeł zewnętrznych, bez których ich prowadzenie przekraczałaby możliwości finansowe Miasta. Zadania te posiadają swoje fazy realizacji tj. przygotowanie, wykonanie i rozliczenie, które w znaczny sposób wpływają na przepływy finansowe związane z ich realizacją, co ma bezpośredni i znaczący wpływ na poziom wydatków majątkowych w jednorocznych budżetach miast. Poniżej przedstawiono źródła finansowania wydatków majątkowych w 2015 roku. Zgodnie z poniższym wyszczególnieniem w ramach źródeł finansowania wydatków majątkowych wyróżniamy: środki własne 31%, środki pozyskane z budżetu Unii Europejskiej 40%, przy czym uwzględniono w tej grupie zaliczki, pozostające na rachunkach bankowych na dzień 31.12.2014 r., a rozdysponowane na wydatki majątkowe w 2015 roku, środki otrzymane z Budżetu Państwa oraz pozyskane z innych źródeł 2% pozycja ta głównie dotyczy dofinansowania z Budżetu Państwa projektów unijnych, jak również środków z Wojewódzkiego i Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej na działania proekologiczne, środki z emisji obligacji komunalnych, kredytu i preferencyjnych pożyczek 26%.

Środki z BP i innych źródeł 15,1 Środki z BP i innych źródeł 5,1 Środki z UE 69,2 Środki własne 96,0 Kredyty, pożyczki, obligacje 76,5 Środki własne 71,0 Środki z UE 90,8 Kredyty, pożyczki, obligacje 60,1 Sprawozdanie z wykonania budżetu miasta Zabrze za 2015 rok TAB. 75 ŹRÓDŁA FINANSOWANIA INWESTYCJI MIEJSKICH W LATACH 2014 2015 [w tys. zł] WYSZCZEGÓLNIENIE 2014 2015 Środki własne * 95 987 70 971 Środki z UE ** 69 250 90 757 Środki z BP i innych źródeł *** 15 097 5 139 Kredyty, pożyczki, obligacje 76 493 60 141 Ogółem wydatki majątkowe 256 827 227 008 * w 2015 roku uwzględniono kwoty dotacji otrzymane z UE a stanowiące refundację wcześniej poniesionych wydatków ze środków własnych oraz pomoc finansową stanowiącą rozliczenie DTŚ **uwzględniono zaliczki pozostające na rachunkach bankowych na dzień 31.12.2014 r., stanowiące źródło finansowania poszczególnych projektów w 2015 roku, ***do grupy tej obok dotacji z Budżetu Państwa zalicza się m.in.: środki otrzymane od pozostałych jednostek zaliczanych do sektora finansów publicznych, dotacje rozwojowe, dotacje otrzymane od innych jednostek samorządu terytorialnego, dotacje z funduszy celowych oraz z WFOŚiGW i NFOŚiGW WYK. 75 ŹRÓDŁA FINANSOWANIA INWESTYCJI MIEJSKICH W LATACH 2014 2015 [w zł] w mln zł 2014 2015

4.2 Układ zadaniowy wykonanego budżetu Miasta Zabrze za 2015 rok Układ zadaniowy dla wykonanego budżetu za 2015 rok w części wydatkowej stanowiący załącznik Nr 4 na str. 398 w części tabelarycznej sprawozdania zawiera: wykaz zadań bieżących według jednostek realizujących wraz z określeniem kwot wykonanych wydatków, wykaz zadań majątkowych wraz z określeniem kwot wykonanych wydatków. Omówienie realizacji zadań finansowanych z budżetu miasta oraz uzasadnienie odchyleń w stosunku do uchwalonego budżetu na rok 2015 w zakresie zadań bieżących i majątkowych zawierają poszczególne karty zadań. Komplet sprawozdań szczegółowych dotyczących realizacji budżetu miasta za rok 2015, w tym w zakresie wydatków i dochodów, sporządzonych przez wydziały i jednostki organizacyjne Miasta znajduje się w Wydziale Budżetu i Analiz Finansowych oraz według kompetencji w Wydziałach i Biurach merytorycznych Urzędu Miejskiego. 4.3 Wydatki budżetu Miasta Zabrze w 2015 roku według dysponentów Poniżej zaprezentowano wykonanie strony wydatkowej budżetów poszczególnych jednostek realizujących w podziale na jednostki o planie finansowym do 10 mln zł oraz powyżej. W ramach drugiej kategorii, podobnie jak w latach ubiegłych, najwyższe wykonanie zrealizowano w jednostce Urząd Miejski. Drugą grupę stanowią skonsolidowane jednostki oświatowe. TAB. 76 ZESTAWIENIE WYDATKÓW BUDŻETU MIASTA W LATACH 20142015 WEDŁUG JEDNOSTEK REALIZUJĄCYCH PRZY PLANIE FINANSOWYM DO 10 MLN ZŁ [w zł] JEDNOSTKA PLAN PO ZMIANACH 2014 2015 WYKONANIE PLAN PO ZMIANACH WYKONANIE DPS 1 Dom Pomocy Społecznej Nr 1 3 551 552 3 551 536 3 595 283 3 595 264 DPS 2 Dom Pomocy Społecznej Nr 2 2 730 003 2 729 984 2 782 247 2 782 239 DPS 3 Dom Pomocy Społecznej Nr 3 2 418 300 2 418 256 2 519 563 2 519 528 IW Izba Wytrzeźwień 1 495 050 1 494 810 1 512 000 1 511 981 KMPSP Komenda Miejska Państwowej Straży Pożarnej 7 618 440 7 618 427 7 299 086 7 299 047 MOB Miejski Ogród Botaniczny 1 144 100 1 143 827 1 141 384 1 141 315 PINB Powiatowy Inspektorat Nadzoru Budowlanego 566 310 566 303 644 920 644 915 SM Straż Miejska 4 170 632 4 169 794 4 207 500 4 205 573 ŻM Żłobek Miejski 1 770 000 1 767 639 1 920 000 1 905 591 CWKDiM Centrum Wsparcia Kryzysowego Dzieci i Młodzieży 3 725 960 3 725 230 4 042 000 4 036 721 DD Dom Dziecka 1 499 558 1 463 291 1 529 475 1 465 821

WYK. 76 WIELKOŚCI WYKONYWANYCH WYDATKÓW OGÓŁEM W 2015 ROKU WG JEDNOSTEK REALIZUJĄCYCH PRZY PLANIE FINANSOWYM DO 10 MLN ZŁ [w mln zł] DD 1,47 CWKDiM 4,04 ŻM 1,91 SM 4,21 PINB 0,64 MOB 1,14 KMPSP 7,30 IW 1,51 DPS 3 DPS 2 DPS 1 2,52 2,78 3,60 mln zł 0 1 2 3 4 5 6 7 8 TAB. 77 ZESTAWIENIE WYDATKÓW BUDŻETU MIASTA W LATACH 20142015 ROKU WEDŁUG JEDNOSTEK REALIZUJĄCYCH PRZY PLANIE FINANSOWYM POWYŻEJ 10 MLN ZŁ [w zł] JOFGN JRP JEDNOSTKA Jednostka Obsługi Finansowej Gospodarki Nieruchomościami Jednostka Realizująca Projekt pn.: Poprawa gospodarki wodnościekowej na terenie Gminy Zabrze PLAN PO ZMIANACH 2014 2015 WYKONANIE PLAN PO ZMIANACH WYKONANIE 57 004 385 56 450 296 55 516 002 55 343 711 92 934 599 81 276 434 58 445 522 54 080 800 MOPR Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie 95 094 913 92 919 143 96 001 659 93 402 646 MZDIII PLACÓWKI OSWIATOWE Miejski Zarząd Dróg i Infrastruktury Informatycznej 33 944 426 32 441 404 16 887 703 14 358 198 Placówki oświatowe 219 021 765 218 003 382 229 851 786 228 191 601 ZKR Zabrzański Kompleks Rekreacji 11 327 389 11 317 258 10 266 846 10 266 158 PUP Powiatowy Urząd Pracy 14 713 397 13 159 597 10 746 631 10 610 638 UM Urząd Miejski 377 985 930 351 910 716 400 499 268 371 598 265

WYK. 77 WIELKOŚCI WYKONYWANYCH WYDATKÓW OGÓŁEM W 2015 ROKU WG JEDNOSTEK REALIZUJĄCYCH PRZY PLANIE FINANSOWYM POWYŻEJ 10 MLN ZŁ [w mln zł] UM 371,60 PUP ZKR 10,61 10,27 PLACÓWKI OSWIATOWE 228,19 MZDIII 14,36 MOPR 93,40 JRP 54,08 JOFGN 55,34 mln zł 0 100 200 300 400 Legenda: DPS 1 Dom Pomocy Społecznej Nr 1 DPS 2 Dom Pomocy Społecznej Nr 2 DPS 3 Dom Pomocy Społecznej Nr 3 DD IW CWKDIM JOFGN JRP KMPSP MOB MOPR MZDIII ZKR PINB PUP SM UM ŻM Dom Dziecka Izba Wytrzeźwień Centrum Wsparcia Kryzysowego Dzieci i Młodzieży Jednostka Obsługi Finansowej Gospodarki Nieruchomościami Jednostka Realizująca Projekt pn.: Poprawa gospodarki wodnościekowej na terenie Gminy Zabrze Komenda Miejska Państwowej Straży Pożarnej Miejski Ogród Botaniczny Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie Miejski Zarząd Dróg i Infrastruktury Informatycznej Zabrzański Kompleks Rekreacji Powiatowy Inspektorat Nadzoru Budowlanego Powiatowy Urząd Pracy Straż Miejska Urząd Miejski Żłobek Miejski

4.4 Charakterystyka wykonania wydatków według działów klasyfikacji budżetowej w 2015 roku Charakterystyka wydatków poniesionych w 2015 roku w zakresie poszczególnych działów klasyfikacji budżetowej zaprezentowana zostanie w poniższej części sprawozdania. TAB. 78 ZESTAWIENIE WYDATKÓW BUDŻETU MIASTA W 2015 ROKU WEDŁUG DZIAŁÓW KLASYFIKACJI BUDŻETOWEJ [w zł] DZIAŁ KLASYFIKACJI BUDŻETOWEJ WYKONANIE 2015 r. BIEŻĄCE MAJĄTKOWE OGÓŁEM 10 Rolnictwo i łowiectwo 54 644 0 54 644 20 Leśnictwo 277 026 0 277 026 600 Transport i łączność 43 802 577 57 298 401 101 100 979 630 Turystyka 755 109 0 755 109 700 Gospodarka mieszkaniowa 52 365 011 20 588 379 72 953 390 710 Działalność usługowa 7 549 047 4 647 493 12 196 540 750 Administracja publiczna 50 507 135 470 978 50 978 112 751 Urzędy naczelnych organów władzy państwowej, kontroli i ochrony prawa oraz sądownictwa 970 018 0 970 018 752 Obrona narodowa 1 070 0 1 070 754 Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa 12 038 364 1 318 836 13 357 200 757 Obsługa długu publicznego 9 889 556 0 9 889 556 758 Różne rozliczenia 1 961 615 0 1 961 615 801 Oświata i wychowanie 231 270 133 10 767 736 242 037 869 803 Szkolnictwo wyższe 0 0 0 851 Ochrona zdrowia 9 349 202 4 013 888 13 363 090 852 Pomoc społeczna 125 520 973 121 660 125 642 632 853 Pozostałe zadania w zakresie polityki społecznej 10 327 216 0 10 327 216 854 Edukacyjna opieka wychowawcza 21 831 665 85 358 21 917 023 900 Gospodarka komunalna i ochrona środowiska 31 868 909 66 613 576 98 482 485 921 Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego 23 736 239 41 170 803 64 907 042 925 Ogrody botaniczne i zoologiczne oraz naturalne obszary i obiekty chronionej przyrody 1 071 639 3 680 1 075 319 926 Kultura fizyczna 6 804 626 19 907 453 26 712 079 RAZEM 641 951 773 227 008 240 868 960 013

DZIAŁ 010 ROLNICTWO I ŁOWIECTWO Realizacja zadań w tym dziale należy do kompetencji następujących Wydziałów Urzędu Miejskiego: Wydział Podatków i Opłat Lokalnych, Wydział Zarządzania Nieruchomościami. Środki w ramach tego działu zostały rozdysponowane jedynie na zadania bieżące i poziom ich wykonania w 2015 roku wyniósł ponad 54,6 tys. zł, co daje 97,5% założonej prognozy rocznej. DZIAŁ 010 PLAN PO ZMIANACH WYKONANIE % WYKONANIA WYDATKI OGÓŁEM, W TYM: 56 022 54 643,96 97,5% BIEŻĄCE 56 022 54 643,96 97,5% Kierunki rozdysponowania założonych limitów wydatków podobnie jak w okresach poprzednich były następujące: wpłaty na rzecz izb rolniczych w wysokości 2% uzyskanych wpływów z podatku rolnego 4.124,45 zł, upowszechnianie wiedzy i kultywowanie tradycji rolniczych 4.200 zł, zakup materiałów i wyposażenia 908,23 zł, realizacja zadań wynikających ustawy z dnia 10.03.2006 r. o zwrocie podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej 45.411,28 zł. Największy udział w omawianej grupie stanowią wydatki przeznaczone na realizację zadań wskazanych w ustawie z dnia 10 marca 2006 r. o zwrocie podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej. Powyższe środki zostały przyznane w trakcie roku decyzją Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego w formie dotacji celowej. Kolejną pozycję pod względem wielkości stanowiły wydatki mające na celu integrację społeczności miasta oraz upowszechnianie wiedzy i podtrzymywanie tradycji regionalnej pożniwnego spotkania rolników (dofinansowanie dożynek miejskich). Przekazano także odpis od uzyskanych wpływów z tytułu podatku rolnego pobieranego na terenie Miasta Zabrza w wysokości 2%, który zgodnie z ustawą z dnia 14 grudnia 1995 r. o izbach rolniczych (Dz.U.02.101.927 z późn. zm.) stanowi dochód właściwej izby rolniczej.

DZIAŁ 020 LEŚNICTWO Sprawozdanie z wykonania budżetu miasta Zabrze za 2015 rok Realizacja zadań w tym dziale należy do kompetencji następujących Wydziałów Urzędu Miejskiego: Wydział Infrastruktury Komunalnej, Wydział Ekologii. Wydatki w ramach działu leśnictwo kształtowały się w omawianym okresie następująco: DZIAŁ 020 PLAN PO ZMIANACH WYKONANIE % WYKONANIA WYDATKI OGÓŁEM, W TYM: 389 384 277 026,29 71% BIEŻĄCE 389 384 277 026,29 71% wydatków w dziale leśnictwo obejmował wyłącznie wydatki bieżące i opiewał na kwotę 389.384 zł, przy czym został zrealizowany na poziomie 71% prognozy rocznej, tj. w wysokości 277.026,29 zł. Większość środków sfinansowała czynności związane z konserwacją i utrzymaniem zalesionych obszarów miejskich oraz właściwym zachowaniem roślinności leśnej. Pozostała część rozdysponowanych w omawianym dziale wydatków została przeznaczona na prace naprawcze prowadzone na terenach rekreacyjnych, dostawę i montaż szlabanów leśnych (rogatek) oraz słupków blokujących wjazd do lasów komunalnych. Zakres robót prowadzonych na terenie lasu komunalnego jest opracowywany na podstawie obowiązującego uproszczonego planu urządzenia lasu komunalnego miasta Zabrze na okres od 01.01.2011 r. do 31.12.2020 r. MIasto Zabrze to aż 56% terenów zielonych skwerów, parków, lasów. W 2015 roku przeprowadzono inwentaryzację w lasach prywatnych na terenie Miasta 25 nieruchomości działek stanowiących użytki gruntowe leśne o łącznej powierzchni około 11,5 ha, zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 12 listopada 2012 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu sporządzania planu urządzenia lasu, uproszczonego planu urządzenia lasu oraz inwentaryzacji stanu lasu. Wydatki w omawianym dziale leśnictwo wiążą się z możliwością wypoczynku i rekreacji mieszkańców miasta na zieleńcach, w parkach i terenach leśnych oraz z poprawą bezpieczeństwa dla ruchu kołowego i pieszego w tych rejonach. DZIAŁ 600 TRANSPORT I ŁĄCZNOŚĆ Realizacja zadań w tym dziale należy do kompetencji następujących Wydziałów Urzędu Miejskiego oraz jednostek zewnętrznych: Wydział Infrastruktury Komunalnej, Wydział Inwestycji i Remontów, Biuro Nadzoru Właścicielskiego,

Wydział Zarządzania Nieruchomościami, Jednostka Obsługi Finansowej Gospodarki Nieruchomościami, Miejski Zarząd Dróg i Infrastruktury Informatycznej. Poniżej zaprezentowano podział wydatków w dziale 600 na wydatki bieżące i inwestycyjne: DZIAŁ 600 PLAN PO ZMIANACH WYKONANIE % WYKONANIA WYDATKI OGÓŁEM, W TYM: 107 776 377 101 100 978,65 94% BIEŻĄCE 45 266 666 43 802 577,17 97% INWESTYCYJNE 62 509 711 57 298 401,48 92% Pierwotnie limit wydatków w tej grupie został ustalony na poziomie 104,2 mln zł. Następnie w trakcie roku dokonano korekty polegającej na zwiększeniu planowanych środków w omawianej grupie o kwotę około 3,5 mln zł na realizację zadania pn.: Kompleksowe uzbrojenie terenów inwestycyjnych w północnej części miasta Zabrze, w tym rozliczenie otrzymanej zaliczki ze środków budżetu Unii Europejskiej dostosowanie do harmonogramu. Ostatecznie w omawianym okresie ustalono plan wydatków przeznaczonych na transport i łączność na poziomie 107,7 mln zł, z czego rozdysponowano środki w wysokości 101,1 mln zł, co daje 94% limitu rocznego. Wydatki przeznaczone na zadania w ramach omawianego działu stanowią 11,63% wykonanych wydatków ogółem w 2015 roku. Na wydatki bieżące przeznaczono kwotę ogółem 43,8 mln zł, w tym na: 1. przekazanie dotacji dla KZK GOP w Katowicach kwotę 31 mln zł zgodnie z Uchwałą KZK GOP w Katowicach Nr CXXVIII/30/2014 z dnia 04.11.2014 r. Wartość ta jest niższa w porównaniu do 2014 roku o około 800 tys. zł. Ponadto wskutek rozliczenia w czerwcu 2015 roku dotacji gmin członkowskich za 2014 rok, KZK GOP dokonał zwrotu nadmiernie pobranej dotacji w wysokości 1,5 mln zł, co ujęte zostało po stronie dochodowej budżetu miasta, 2. zadania realizowane przez jednostkę budżetową Miejski Zarząd Dróg i Infrastruktury Informatycznej (MZDiII) w zakresie zarządzania drogami na terenie Miasta. Jednostka ta rozdysponowała środki bieżące w wysokości ponad 12 mln zł, co stanowi ponad 28% wydatków bieżących w dziale 600. W trakcie 2015 roku wyżej wspomniany Zarząd Dróg wykonywał prace polegające m in. na: a) utrzymaniu dróg i towarzyszącej im infrastruktury, w tym: utrzymanie dróg powiatowych w ilości 50,5 km, krajowych w ilości 14,8 km, wojewódzkich 14,9 km oraz gminnych 218,3 km, utrzymanie 40 drogowych sygnalizacji świetlnych oraz 2 stacji pogodowych,

utrzymanie oznakowania pionowego oraz poziomego w ciągu dróg w granicach administracyjnych miasta w ilości ogółem 603 km, utrzymanie i konserwacji wiat przystankowych w ilości 155 szt., przeprowadzanie 93 podstawowych przeglądów oraz wykonanie 3 ekspertyz obiektów inżynierskich, utrzymaniu 4 wyświetlaczy prędkości. Na powyższe działania w omawianym okresie przeznaczono kwotę 5,2 mln zł. b) utrzymaniu czystości na drogach, w tym m.in. ręczne utrzymanie czystości na 66,1 tys. m 2 chodników, placów, wiaduktów i tuneli, oczyszczenie letnie i zimowe ponad 1,4 mln m 2 powierzchni ulic, całoroczne utrzymanie 16,3 tys. m 2 przystanków autobusowych oraz 4,8 tys. m 2 przystanków tramwajowych, opróżnienie 846 szt. koszy przyulicznych oraz 69 szt. koszy na przystankach tramwajowych oraz 245 szt. na przystankach autobusowych. Na w/w prace przeznaczono kwotę 1,8 mln zł, co stanowi 83% zakładanego planu na rok 2015. Oszczędności odnotowano w głównej mierze na realizacji umowy związanej z względu na jej łagodny przebieg. likwidacją skutków zimy na drogach ze c) utrzymaniu kanalizacji deszczowej, w tym: czyszczenie 385 km kanalizacji oraz jej konserwacja, czyszczenie 110 km cieków i rowów odwadniających w pasie drogowym, eksploatacja 6 szt. przepompowni oraz usunięciem 219 awarii na sieci kanalizacji deszczowej wydatki przeznaczone na ten cel wyniosły 1,6 mln zł, d) utrzymaniu zieleni w pasie drogowym w ilości 100,02 ha (koszenie, wygrabianie, prześwietlanie drzew i krzewów) oraz zakup i nasadzenia 1,5 tys. szt. drzew i krzewów. Na cel ten przeznaczono kwotę w wysokości 950 tys. zł, e) utrzymaniu strefy parkowania niestrzeżonego płatnego na ten cel wydatkowano kwotę 3,2 tys. zł bieżące utrzymanie kas rejestrujących, ubioru oraz środków czystości dla pracowników parkingowych, f) bieżącym utrzymaniu sieci bezprzewodowych, światłowodowych oraz infokiosków infrastruktura powstała z realizacji projektów unijnych w ramach budowy społeczeństwa informacyjnego. wydatków w tym zakresie wyniosło blisko 140 tys. zł, g) magazynowaniu materiałów brukowych pochodzących z rozbiórki nawierzchni drogowych, przeznaczone do sprzedaży. Poniesione wydatki na ten cel w omawianym okresie to kwota 63,6 tys. zł.

Poza wyżej wymienionymi zadaniami Jednostka rozdysponowała środki bieżące w wysokości 2,7 mln zł związane z jej utrzymaniem, w tym z zatrudnieniem 44 pracowników oraz utrzymanie siedziby Jednostki. 3. zadanie prowadzone przez Jednostkę Obsługi Finansowej Gospodarki Nieruchomościami polegające na utrzymaniu stanów technicznych zasobów komunalnych gminy miejskiej Zabrze, w tym utrzymanie dróg wewnętrznych, parkingów osiedlowych oraz chodników przydomowych wydatkowano na ten cel w omawianym okresie kwotę 87,8 tys. zł, 4. zadanie realizowane przez Wydział Infrastruktury Komunalnej związane z utrzymaniem i aktualizacją reklam w mieście, gdzie w omawianym okresie przeznaczono na ten cel kwotę 43,7 tys. zł, w tym m. in. na: utrzymanie 16 tablic miejskich na wjazdach do miasta, utrzymanie 31 tablic Rad Dzielnic, konserwację i utrzymanie gablot i tablic informacyjnych, utrzymanie i konserwacja Miejskiego Systemu Informacji, konserwację i utrzymanie tablic kierunkowych, konserwację i naprawę miejskich słupów ogłoszeniowych, 5. zadanie prowadzone przez Wydział Zarządzania Nieruchomościami, w tym remonty nawierzchni chodników wewnątrzosiedlowych oraz dojść do budynków, na które wydatkowano kwotę blisko 50 tys. zł, gdzie przeprowadzono remonty przy ul. Urbana 3, Wolności 165165a, Szczęść Boże 21, Sienkiewicza 24 i Puszkina. W kategorii wydatków majątkowych w omawianym dziale rozdysponowano kwotę 57,3 mln zł na niżej wymienione zadania: Drogowa Trasa Średnicowa wykonano analizę, raport i pomiar hałasu po zakończonej inwestycji. Ponadto dokonano zapłaty za zarządzanie inwestycją inwestorowi zastępczemu wykonanie wyniosło 76 tys. zł. Budowa i przebudowa dróg wykonano prace w następującym zakresie: projekt modernizacji zatok autobusowych przy ul. Budowlanej i de Gaulle a, projekt i budowy miejsc postojowych przy ul. Reymonta, projekt i budowy ścieżek rowerowych przy ul. Brygadzistów. Realizacja finansowa zadania wyniosła 338 tys. zł. Kompleksowe uzbrojenie terenów inwestycyjnych w północnej części Miasta Zabrze etap I i II przedsięwzięcie przebiegało zgodnie z harmonogramem rzeczowo finansowym. Zakończono realizację inwestycji, a mianowicie: budowę drogi (7 km) wraz z organizacją ruchu,

budowę kanalizacji sanitarnej i deszczowej (21 km), budowę sieci wodociągowej (4 km), budowę sieci energetycznej (9 km), oraz niezbędną przebudowę istniejących sieci. Łącznie uzbrojono 133 ha terenu Realizacja finansowa projektu w 2015 roku wyniosła 55,3 mln zł, Przebudowa skrzyżowania ulic Wolności i ul. Kondratowicza w Zabrzu wraz z sygnalizacją świetlną zakończono przebudowę skrzyżowania. W trakcie 2015 roku wykonano podbudowę i budowę nawierzchni, odwodnienie drogi, montaż urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego w omawianym okresie na ten cel rozdysponowano środki w wysokości 1,3 mln zł. Przebudowa skrzyżowania ulic Roosevelta z ul. Piłsudskiego w Zabrzu opracowano dokumentację projektową wraz z uzyskaniem decyzji administracyjnej wykonanie 40 tys. zł. Ponadto w związku z rozstrzygnięciem Iszej edycji Zabrzańskiego Budżetu Partycypacyjnego zrealizowano wydatki na poziomie 12,8 tys. zł na niżej wymienione zadania: Bezpieczna droga do szkoły Nr 25, Odblokuj Osiedle Kotarbińskiego, Utwardzenie terenu stanowiącego dojścia do szkoły i osiedla od ul. Pokoju. DZIAŁ 630 TURYSTYKA Realizacja zadań w tym dziale należy do kompetencji następujących Wydziałów Urzędu Miejskiego: Biuro Nadzoru Właścicielskiego, Wydział Promocji, Turystyki i Sportu. Podział wydatków ze względu na wydatki bieżące i inwestycyjne kształtuje się następująco: DZIAŁ 630 PLAN PO ZMIANACH WYKONANIE 2015 % WYKONANIA WYDATKI OGÓŁEM, W TYM: 760 260 755 108,94 99% BIEŻĄCE 760 260 755 108,94 99% INWESTYCYJNE 0 0 W 2015 roku na dział związany z turystyką rozdysponowano środki w łącznej wysokości 755,1 tys. zł, co daje wykonanie założonej prognozy rocznej na poziomie 99%, przy czym całość wydatków obejmowała zadania bieżące jest to jednocześnie poziom porównywalny do ubiegłorocznego gdzie wykonanie wyniosło 767 tys. zł. W zakresie w/w środków opłacono składkę członkowską na rzecz Śląskiej Organizacji Turystycznej w wysokości 23.100 zł, która zrzesza 9 jednostek samorządu terytorialnego. Śląska Organizacja

Turystyczna to stowarzyszenie działające od 2004 roku w oparciu o Ustawę Prawo o Stowarzyszeniach z dnia 7 kwietnia 1989 r. oraz Ustawę o Polskiej Organizacji Turystycznej z dnia 25 czerwca 1999. Zadaniem Śląskiej Organizacji Turystycznej jest szeroko pojęta promocja Województwa Śląskiego w kraju i za granicą, jako regionu charakteryzującego się bardzo zróżnicowanym krajobrazem przyrodniczym oraz bogactwem wspaniałych pomników historii i kultury śląskiej. Jej celem jest kreowanie atrakcyjnego wizerunku Województwa Śląskiego, w tym naszego Miasta, jako miejsca na mapie Polski wartego odwiedzenia i zwiedzenia. Kolejna grupa środków w ramach omawianej grupy została przeznaczona w omawianym okresie na działania związane z promocją i upowszechnianiem turystyki, w tym: organizację imprez i spotkań turystycznych, udział w targach turystycznych krajowych i zagranicznych, wspieranie turystyki dzieci i młodzieży, organizację IX Rodzinnego Biegu Zabrzańskim Szlakiem Zabytków Techniki, wydanie publikacji, folderów, map, filmów oraz gadżetów związanych z promocją turystyki. Na powyższe działania w 2015 roku przeznaczono środki w wysokości 453,6 tys. zł. Ponadto w omawianym okresie rozdysponowano wydatki na poziomie 278,3 tys. zł na zorganizowanie dwóch towarzyszących sobie imprez tj.: Międzynarodowej Konferencji Naukowo Praktycznej w Zabrzu oraz Międzynarodowych Targów Turystyki Dziedzictwa Przemysłowego i Turystyki Podziemnej. W ubiegłym roku pod auspicjami Światowej Organizacji Turystyki oraz przy wsparciu Ministerstwa Sportu i Turystyki odbyła się XII edycja międzynarodowej konferencji, a jej tematem było: Nowe otwarcie dla turystyki. Niematerialne dziedzictwo przemysłowe. Z roku na rok zwiększa się zasięg i znaczenie konferencji. Jej dorobek jest zauważalny w skali międzynarodowej. W konferencji od lat uczestniczą instytucje Unii Europejskiej, Rady Europy, OECD i UNESCO, a także organizacje pozarządowe, takie jak Europejski Szlak Dziedzictwa Przemysłowego, Komitet Ochrony Dziedzictwa Przemysłowego. Podstawowym celem konferencji jest popularyzacja idei ochrony europejskiego dziedzictwa przemysłowego poprzez wykorzystanie jego walorów turystycznych, kulturowych. Konferencja w znacznym stopniu przyczynia się do promocji regionu Śląska oraz zintensyfikowania działań mających na celu rozwój i promocję nowego rodzaju turystyki turystyki industrialnej, turystyki w obiektach przemysłowych. Miasto Zabrze jest gospodarzem tych wydarzeń ze względu na długie tradycje związane z rozwojem przemysłu oraz z uwagi na dbałość o swoje dziedzictwo i jego konsekwentne wykorzystanie na rzecz rozwoju turystyki. Pierwsza konferencja zakończyła się uchwaleniem rezolucji adresowanej do administracji centralnej i samorządów, jak również do dysponentów dziedzictwa przemysłowego, branży turystycznej, świata nauki i mediów. Następstwem

kolejnych konferencji jest utworzenie w Zabrzu, w 2008 roku, Międzynarodowego Centrum Badań i Dokumentacji nad Dziedzictwem Przemysłowym dla Turystyki z inicjatywy Światowej Organizacji Turystyki. Z kolei Zabrzańskie Międzynarodowe Targi Turystyki Dziedzictwa Przemysłowego i Turystyki Podziemnej organizowane są również pod patronatem Światowej Organizacji Turystycznej oraz Ministerstwa Sportu i Turystyki. Z roku na rok rośnie liczba wystawców i przybywa zwiedzających. Targi są unikatowym wydarzeniem w skali naszego kraju, promują turystykę industrialną oraz podziemną. Ta gałąź turystyki prężnie się rozwija, staje się coraz bardziej popularna, dlatego coraz więcej obiektów oferujących unikatowe produkty turystyczne docenia i popiera tą inicjatywę. Podczas minionych edycji Targów wśród wystawców znaleźli się przedstawiciele instytucji i obiektów dziedzictwa przemysłowego, przedstawiciele szlaków, miast, regionów z Polski i ze świata oraz twórcy rękodzieła, artyści, producenci żywności, m.in.: Polskie Stowarzyszenie Miłośników Kolei Skierniewice, Muzeum PRL, Muzeum Starożytnego Hutnictwa Mazowieckiego Im. Stefana Woydy, Ośrodek KonferencyjnoSzkoleniowy Innowacja Politechniki Śląskiej, Park Wielokulturowy Stara Kopalnia Wałbrzych, Tigran Vardikyan, Muzeum Przemysłu I Kolejnictwa Na Śląsku W Jaworzynie Śląskiej, Towarzystwo Motoryzacyjne Zabytek, Ukraiński Świat Bursztynu, Śląska Izba Turystyki oraz wystawcy z Niemiec, Czech, Ukrainy, Słowacji, Belgii i wielu innych. Krajem partnerskim ubiegłorocznych Targów była Słowacja, która zaprezentowała ofertę Regionu Żylina, Muzeum Zamku Orawskiego oraz Orawskiej Kolejki Leśnej. W 2015 roku impreza obfitowała w liczne atrakcje. Muzeum starożytnego Hutnictwa Mazowieckiego zaprosiło na pokazy pradziejowego tkactwa, tkanie krajek na bardkach i tabliczkach, szycie sakiewek, wykopaliska archeologiczne w specjalnie zaaranżowanym wykopie, starożytne gry planszowe. Restauracja Szyb Maciej w Zabrzu przeprowadzała mini warsztaty czekoladowe oraz pokazy kulinarne. Odbyły się też warsztaty produkcji biżuterii z węgla, Akademia Łucznica prowadziła warsztaty garncarstwa i ceramiki. DZIAŁ 700 GOSPODARKA MIESZKANIOWA Realizacja zadań w tym dziale należy do kompetencji następujących Wydziałów Urzędu Miejskiego oraz jednostki zewnętrznej: Wydział Zarządzania Nieruchomościami, Wydział Obrót Nieruchomościami, Wydział Inwestycji i Remontów, Jednostka Obsługi Finansowej Gospodarki Nieruchomościami.

Poniżej zaprezentowano podział wydatków w ramach tej kategorii na bieżące i inwestycyjne: DZIAŁ 700 PLAN PO ZMIANACH WYKONANIE % WYKONANIA WYDATKI OGÓŁEM, W TYM: 81 263 185 72 953 390 90% BIEŻĄCE 54 448 148 52 365 011 96% INWESTYCYJNE 26 815 037 20 588 379 77% Rozdysponowane środki budżetowe w sferze zadań z zakresu gospodarki mieszkaniowej wyniosły blisko 73 mln zł, co stanowi 90% wykonania założonego planu po zmianach i 8,4% wydatków ogółem wykonanych w 2015 roku. W trakcie roku dokonano zmian planu w stosunku do pierwotnie zakładanego poprzez jego zwiększenie o ponad 5,3 mln zł, w tym w szczególności z przeznaczeniem na zadania inwestycyjne, w wysokości ponad 3,5 mln zł, tj. na: podwyższenie kapitału zakładowego Zarządu Budynków Mieszkaniowych Towarzystwo Budownictwa Społecznego Spółka z o. o. zwiększenie w wysokości 2 mln zł, modernizację zasobu komunalnego i budynków komunalnych zwiększenie o 838 tys. zł, termomodernizację lokali mieszkaniowych zwiększenia o 736 tys. zł, budowę infrastruktury teleinformatycznej oraz zakup wyposażenia dla JOFGN zwiększenie o 146 tys. zł, realizację Budżetu Partycypacyjnego w związku z rozdysponowaniem rezerwy celowej zwiększenie w wysokości 333 tys. zł, makroniwelacja terenu i nasypów budowlanych pomiędzy trasą DTŚ a potokiem Czarniawka z tytułu powstałych oszczędności przy realizacji zadania zmniejszenie w wysokości 588 tys. zł. Największy wolumen zwiększenia planu wydatków na zadania bieżące w dziale 700 w wysokości ponad 2 mln zł przeznaczono na realizację roszczeń odszkodowawczych z tytułu niedostarczania lokali socjalnych. W kategorii wydatków bieżących nadal dominującą pozycję w omawianym dziale stanowią zadania prowadzone przez Jednostkę Obsługi Finansowej Gospodarki Mieszkaniowej, która w trakcie 2015 roku rozdysponowała przyznane środki na zadania związane z utrzymaniem nieruchomości, a w szczególności na: utrzymanie zasobów komunalnych Miasta, w skład których wchodzą budynki komunalne 702 szt., lokale komunalne we wspólnotach mieszkaniowych 5.302 szt., mieszkania socjalne 878 szt., budynki użytkowe 1 szt. Poniesione wydatki to kwota 26,3 mln zł,

utrzymanie stanów technicznych zasobów komunalnych, gdzie w 2015 roku przeprowadzono przeglądy techniczne 683 budynków, 5261 mieszkań komunalnych we wspólnotach poniesione wydatki to blisko 7,5 mln zł, utrzymanie zasobów Skarbu Państwa w ilości 168 szt. nieruchomości wydatkowano kwotę 10 tys. zł, utrzymanie dworca PKP przeznaczone środki to 617,3 tys. zł, wydatki bieżące związane z budową Centrum Zdrowia Matki i Dziecka (odprowadzenie podatku VAT) wykonanie wyniosło 1,7 mln zł. Na utrzymanie Jednostki i jej prawidłowe funkcjonowanie, w tym wypłatę wynagrodzeń pracownikom, zapłatę za zużycie mediów rozdysponowano 2015 rok środki na poziomie 8,5 mln zł. Cześć zadań związanych z gospodarką mieszkaniową prowadzona jest także przez: Wydziału Zarządzania Nieruchomościami, w tym m.in.: utrzymanie budynków użytkowych Gminy, obejmujące m.in. umowy najmu 47 nieruchomości wydatkowana kwota to 204,2 tys. zł, utrzymanie stanów technicznych budynków remonty i rozbiórki budynków, w tym m.in.: 13 wyburzeń, remonty 47 mieszkań socjalnych, 7 mieszkań zamiennych, prace remontowe w 35 mieszkaniach komunalnych oraz opracowania dokumentacji projektowych dla wykonywanych remontów i inwentaryzacji mieszkań na powyższe zadanie przeznaczono środki w wysokości blisko 2 mln zł, koszty administracyjne w gospodarce mieszkaniowej, w tym regulowanie odszkodowań za niedostarczanie lokali socjalnych osobom uprawnionym do ich otrzymania na podstawie wyroku sądu o eksmisję. Poniesione wydatki to 1,7 mln zł, utrzymanie nieruchomości Skarbu Państwa w ramach środków z otrzymanej dotacji na realizację zadań zleconych z zakresu administracji rządowej 630 tys. zł, remonty lokali socjalnych i chronionych z finansowym wsparciem Banku Gospodarstwa Krajowego wykonano remont 20 lokali socjalnych i 2 mieszkań chronionych oraz opracowano dokumentację kosztorysową na remonty 35 mieszkań, jak również wykonano nadzór inwestorski nad pracami remontowymi mieszkania chronionego łącznie na wskazane cele wydatkowano w 2015 roku kwotę 1,5 mln zł, remonty 3 lokali romskich w ramach Programu integracji społeczności romskiej w Polsce na lata 20142020 otrzymano i wydano dotację z budżetu państwa w wysokości 50 tys. zł, ponoszenie opłaty rocznej z tytułu wieczystego użytkowania nieruchomości gruntowych stanowiących własność Skarbu Państwa 172 tys. zł.

Wydział Obrót Nieruchomościami w zakresie: przygotowania nieruchomości do sprzedaży, gdzie zlecono rzeczoznawcom w omawianym okresie 1.040 wyceny nieruchomości, będących własności Miasta, z czego wykonano 965 wycen. Ponadto poniesiono wydatki w 118 sprawach sądowych związanych z egzekucją należności od wieczystych użytkowników, zalegających z opłatami posiadającymi nakaz egzekucyjny. Jednocześnie rozdysponowano środki na dokumentacje geodezyjne w 91 sprawach dotyczących wydania opinii o możliwości sprzedaży nieruchomości, a także na opłaty notarialne w 21 sprawach, za czynności związane ze zbywaniem lub nabywaniem nieruchomości wykonanie wydatków w omawianym okresie to 297 tys. zł, regulacji stanów prawnych, gdzie dokonano zapłaty za 10 dokumentacji geodezyjnych oraz poniesiono koszty związane z wykonaniem operatów szacunkowych, jak również uiszczano opłaty związane z regulacją stanów prawnych nieruchomości (odpisy z ksiąg wieczystych oraz koszty postępowań dotyczących praw użytkowania wieczystego) rozdysponowano na ten cel to 73 tys. zł. Dokonano także wypłaty odszkodowań za nieruchomości zajęte pod drogi publiczne na rzecz osób fizycznych w wysokości ponad 20 tys. zł, wypłaty zgodnie z zawarta umową prowizji na rzecz Katowickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej S.A. za przygotowanie i przeprowadzenie na koszt KSSE przetargów na zbycie nieruchomości położonych w Zabrzu Mikulczycach. Wysokość prowizji uzależniona jest od wartości sprzedanych nieruchomości, i za rok 2015 wyniosła ona 418 tys. zł. Jednocześnie w ramach wydatków inwestycyjnych w omawianej grupie w 2015 roku prowadzono następujące zadania: Podwyższenie kapitału zakładowego ZBM TBS zaplanowano i wydatkowano kwotę 1,1 mln zł, jako finansowe wsparcie Miasta dla wywiązania się ze zobowiązań w zakresie emisji obligacji przez Spółkę ZBMTBS Sp. z o.o. realizacja umowy wsparcia poprzez podwyższenie kapitału. Przedmiotowa emisja obligacji związana była z inwestycją dotyczącą siedziby Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie. Podwyższenie kapitału zakładowego ZBM TBS Sp. z o. o. zadanie utworzone w tracie roku z budżetem przewidzianym na poziomi 2,1 mln zł. Środki przeznaczono na zapłatę zobowiązań wynikających z emisji obligacji na zakup mieszkań w budynkach po Hucie Zabrze (etap I). Podwyższenie kapitału zakładowego Zarządu Budynków Mieszkaniowych Towarzystwo Budownictwa Społecznego Spółka z o. o wykonanie wyniosło 198 tys. zł w związku z przesunięciem terminu emisji obligacji na zakup mieszkań po Hucie Zabrze (etap II) wykonanie wyniosło 65% założonego planu.

Sprawozdanie z wykonania budżetu miasta Zabrze za 2015 rok Budowa Centrum Zdrowia Kobiety i Dziecka zaplanowano na 2015 rok wydatki w wysokości 8 mln zł. Przekazano środki z tytułu umowy forfaitingowej (wykup wierzytelności) w wysokości 7,8 mln zł, Budowa infrastruktury teleinformatycznej oraz zakupu wyposażenia JOFGN zakupiono wyposażenie szafy serwerowej oraz zmodernizowano klaster sieciowy wykonanie wyniosło 137 tys. zł. Modernizacja zasobu komunalnego zadanie zostało utworzone w trakcie roku budżetowego z założonym limitem na poziomie 349 tys. zł. Wydatkowano kwotę 344 tys. zł na roboty zduńskie oraz dekarskie, modernizacje instalacji c. o w lokalach mieszkalnych oraz izolację pionową budynku Izby Wytrzeźwień. Modernizacja budynków komunalnych na zadanie to przeznaczono środki w wysokości 704 tys. zł, gdzie wykonano m. in.: wymianę instalacji elektrycznych na klatkach schodowych w 10 budynkach komunalnych, przebudowy pomieszczeń na lokale mieszkalne, remonty klatek schodowych, docieplanie ścian zewnętrznych, wykonanie oświetlenia solarnego. Termomodernizacja oraz zmiana systemu ogrzewania lokali mieszkalnych w zasobach komunalnych Miasta Zabrze prace wykonywane były w budynkach przy ul. 11 Listopada oraz ul. Nyskiej. Na wykonanie audytów energetycznych, instalacji c. o. oraz dokumentację projektową i kosztorysy wydatkowano środki w wysokości 566 tys. zł. Termomodernizacja oraz zmiana systemu ogrzewania lokali mieszkalnych w budynku przy ul. Goethego 22 w omawianym okresie dokonano zmiany sposobu użytkowania pomieszczenia piwnicznego na pomieszczenie wymiennikowni c.o. z sieci miejskiej w budynku przy ul. Goethego 22 wraz z wykonaniem instalację c. o. wydatkowano na ten cel kwotę 102 tys. zł. Wykupy terenów w planie budżetu na realizację tego zadania w 2015 roku przyjęto środki w wysokości 2,5 mln zł, z przeznaczeniem w szczególności na: odszkodowania za nieruchomości zajęte na potrzeby inwestycji pn.; Budowa ul. Nowopaderewskiego wypłacona kwota odszkodowania to 590,5 tys. zł, nabywanie nieruchomości do gminnego zasobu nieruchomości w omawianym okresie nabyto nieruchomość przy ul. Ks. J. Brejzy, W. Stwosza, ul. Pyskowickiej 2, Familijnej i Pośpiecha wydatkowano na ten cel kwotę ok. 288 tys. zł, spłata III raty należności na rzecz Agencji Nieruchomości Rolnych zasądzonej wyrokiem

sądu za nabytą prze Gminę nieruchomość pod inwestycje w wysokości 1,3 mln zł. Termomodernizacja budynku Śląskiego Uniwersytetu Medycznego przy placu Traugutta 2 w Zabrzu zaplanowane środki w wysokości 3 mln zł przeznaczono na docieplanie ścian, renowację elewacji zachodniej części budynku, prace dekarskie. Ponadto wykonano modernizację instalacji c. o i wentylacji budynku. Makroniwelacja terenu i nasypów budowlanych pomiędzy trasą DTŚ a Potokiem Czarniawka w Zabrzu na realizację makroniwelacji terenu i nasypów budowlanych pomiędzy trasą DTŚ a potokiem Czarniawka, jako przygotowanie inwestycji do sprzedaży przeznaczono kwotę 1,6 mln zł. W omawianym okresie zapłacono za usługę makroniwelacji oraz za pełnienie funkcji Inspektora Nadzoru Inwestorskiego zgodnie z umową. DZIAŁ 710 DZIAŁALNOŚĆ USŁUGOWA Realizacja zadań w tym zakresie należy do kompetencji następujących Wydziałów Urzędu Miejskiego oraz jednostek zewnętrznych: Biuro ds. Inwestora, Biuro owania Przestrzennego, Wydział Infrastruktury Komunalnej, Wydział Inwestycji i Remontów, Wydział Geodezji, Wydział Strategii i Rozwoju Miasta, Wydział Informatyki, Wydział Kultury i Dziedzictwa, Zabrzańskie Centrum Rozwoju Przedsiębiorczości, Zabrzański Kompleks Rekreacji, Powiatowy Inspektorat Nadzoru Budowlanego, Miejski Zarząd Dróg i Infrastruktury Informatycznej. Poniżej zaprezentowano podział wydatków w ramach działu 710 na bieżące i inwestycyjne: DZIAŁ 710 PLAN PO ZMIANACH WYKONANIE % WYKONANIA WYDATKI OGÓŁEM, W TYM: 12 535 713 12 196 540,24 97% BIEŻĄCE 7 888 219 7 549 046,87 96% INWESTYCYJNE 4 647 494 4 647 493,37 100%

Wydatki na zadania z zakresu działalności usługowej w 2015 roku zrealizowano na poziomie ponad 12,2 mln zł, z czego 7,5 mln stanowiły wydatki bieżące, a na wydatki majątkowe przeznaczono ponad 4,6 mln zł. Środki na zadania bieżące rozdysponowane w 2015 roku w omawianej grupie związane były w szczególności z: utrzymaniem cmentarza komunalnego oraz miejsc grobownictwa wojennego, w tym utrzymaniem domu pogrzebowego oraz 2,05 ha cmentarza komunalnego wydatkowana kwota na te działania to 135,5 tys. zł, usuwaniem pojazdów z dróg publicznych na dzień 31.12.2015 r. na parkingach strzeżonych przechowywanych było: 59 szt. pojazdów na podstawie art. 130a ustawy prawo o ruchu drogowym (39 w Zabrzu, 20 w Rudzie Śląskiej), 6 szt pojazdów na podstawie art. 50a ustawy prawo o ruchu drogowym. W trakcie 2015 roku na podstawie prawomocnego postanowienia sądu w oparciu o opinię biegłego sądowego odholowano 11 pojazdów, które zostały oddane do demontażu w trybie art. 130a ustawy prawo o ruchu drogowym. Na podstawie wyceny rzeczoznawcy samochodowego w oparciu o Zarządzenie Prezydenta Miasta Zabrze w sprawie przejęcia na własność gminy z mocy ustawy, pojazdów pozostawionych bez tablic rejestracyjnych lub pojazdów, których stan wskazuje na to, że nie są używane odholowano, a następnie oddano do demontażu 6 pojazdów w trybie art. 50a ustawy Prawo o ruchu drogowym. Złożono 28 wniosków dotyczących 28 pojazdów do NFOŚiGW o dofinansowanie kosztów utylizacji pojazdów (art. 50a) za oddane do demontażu pojazdy w roku 2014. Poniesione wydatki na w/w działania w 2015 roku wyniosły 171,4 tys. zł, prowadzeniem spraw związanych rozwojem terenów inwestycyjnych miasta opracowano koncepcje programowo przestrzenną zagospodarowania nieruchomości położonych w Zabrzu przy ul. Tenisowej i ul. Przy Ujęciu wydatkowana kwota to 38.788 zł, prowadzeniem zadań przez Wydział Strategii i Rozwoju Miasta związanych bezpośrednio z pozyskiwaniem środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej oraz działania w ramach planowania strategicznego na te działania wydatkowano w omawianym okresie kwotę 59,2 tys. zł, prowadzeniem spraw związanych z podziałami geodezyjnymi oraz rozgraniczeniami nieruchomości wykonane wydatki to kwota prawie 155 tys. zł, a także z utrzymaniem zasobu geodezyjnego, gdzie rozdysponowano środki na poziomie 305 tys. zł,

Sprawozdanie z wykonania budżetu miasta Zabrze za 2015 rok sporządzaniem i zmianami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego zadania z zakresu planowania przestrzennego były realizowane na bieżąco poprzez wykonywanie poszczególnych faz sporządzania projektów miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego /mpzp/ zgodnie z ustawą o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Zakończono proces sporządzania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla terenów położonych w rejonie ulicy Pod Borem wydatkowana kwota na omawiane działania to 34 tys. zł, rewitalizacją przestrzeni miasta wydatkowana kwota to 50 tys. zł, w ramach której wykonano m.in.: opracowanie dokumentu ewaluacyjnego Lokalnego Programu Rewitalizacji Obszarów Miejskich Miasta Zabrze na lata 20072015 w kontekście priorytetów rozwojowych polityki spójności i perspektywy budżetowej UE na lata 20142020, wizje w terenie w ramach monitoringu rewitalizacji m.in. wizja postępu prac kompleksu Sztolni Królowa Luiza, koncepcje w ramach spójnych działań na rzecz procesów rewitalizacji, koncepcje i propozycje do programowania dokumentów strategicznych, opracowanie dotyczące kształtowania powiązań urbanistyczno przestrzennych na rzecz miejsc pamięci miasta Zabrze w aspekcie środowiskowej rewitalizacji miasta. Dodatkowo zaprezentowano doświadczenia i efekty rewitalizacji w Zabrzu przedstawicielom uczelni wyższej z włoskiego miasta Cassino, a także uczestniczono w spotkaniach z Komisją Dziedzictwa i Kultury. bieżącą działalnością Zabrzańskiego Centrum Rozwoju Przedsiębiorczości w 2015 roku zorganizowano 105 szkoleń i warsztatów oraz 24 konsultacje z zakresu przedsiębiorczości, w których uczestniczyły 654 osoby. Całe zadanie realizowane było w ramach bezpłatnej współpracy z partnerami świadczącymi usługi szkoleniowe dla przedsiębiorców oraz osób zainteresowanych założeniem firmy. Ponadto została podpisana umowa z kancelarią adwokacką na świadczenie bezpłatnych porad prawnych w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej. Ponadto doradztwo w zakresie możliwości uzyskania wsparcia ze środków Unii Europejskiej w nowej perspektywie finansowej 2014 2020 oferowane było podczas comiesięcznych konsultacji w siedzibie Zabrzańskiego Centrum Rozwoju Przedsiębiorczości przez Mobilne Punkty Informacyjne. Jednocześnie przeprowadzono działania promocyjne (wykonanie plakatów, ulotek oraz informatorów), a także zorganizowano konferencje, konkursy oraz spotkania promujące przedsiębiorczość środki przeznaczone na powyższe cele to kwota 125,4 tys. zł,

zapewnieniem prawidłowego funkcjonowania systemu informacji kulturalnej dla mieszkańców Zabrza rozdysponowano na ten cel kwotę 20,3 tys. zł. Jednocześnie w ramach omawianej kategorii wydatkowano środki na działalność bieżącą niżej wymienionych jednostek: Zabrzański Kompleks Rekreacji, który oferuje swoim klientom dwa obiekty sportowo rekreacyjne przy Pl. Krakowskim 10 Aquarius, gdzie znajduje się m.in. grota solna, sauna sucha i mokra, bicze szkockie a także sala gimnastyczna oraz przy Al. W. Korfantego 18 Aquarius Kopernik, który zaspokaja potrzeby nawet najbardziej wymagających Klientów. W ofercie drugiego obiektu znajduje się basen sportowy, basen rekreacyjny, jacuzzi, brodzik oraz Strefa SPA poniesione w 2015 roku wydatki ogółem to kwota prawie 4,9 mln zł, w tym środki przeznaczone na pierwszy i drugi obiekt to odpowiednio 1.847.417,84 zł oraz 3.044.417,13 zł, Powiatowy Inspektorat Nadzoru Budowlanego wykonanie wydatków w 2015 roku zamknęło się kwotą 644,9 tys. zł, przy czym funkcjonowanie tej Jednostki, jako zadanie zlecone, finansowane jest głównie z dotacji z Budżetu Państwa. Niezależnie Miasto przekazało do wyżej wymienionej Jednostki z własnych środków kwotę 35 tys. zł, jako dofinansowanie zadań zleconych. W zakresie inwestycji w omawianej dziedzinie prowadzono następujące przedsięwzięcia: Budowa krytego basenu kąpielowego nastąpiła spłata drugiej raty factoringu w wysokości 4.499.181 zł, Zakupy inwestycyjne dla potrzeb Wydziału Geodezji zadanie związane jest z podjęciem działań zmierzających do zapewnienia niezbędnego środowiska informatycznego, umożliwiającego poszerzenie zakresu udostępnianych formatów danych oraz świadczonych usług informatycznych dla mieszkańców, przedsiębiorców i wykonawców prac geodezyjnych w omawianym okresie wydatkowano kwotę 128.312,37 zł, Zakupy inwestycyjne na rzecz ZKR poniesione wydatki w wysokości 20 tys. zł przeznaczono na zakup zestawu do utrzymania porządku na podległych terenach Jednostki (parking oraz tereny zielone). DZIAŁ 750 ADMINISTRACJA PUBLICZNA Realizacja zadań w tym dziale należy do kompetencji następujących Wydziałów / Biur Urzędu Miejskiego oraz jednostek zewnętrznych: Wydział Zarządzania Zasobami Ludzkimi i Organizacji Pracy Urzędu, Wydział Organizacyjny, Wydział Inwestycji i Remontów,

Wydział Księgowości Urzędu, Wydział Egzekucji Administracyjnej, Wydział Promocji i Turystyki, Wydział Spraw Obywatelskich, Wydział Kontaktów Społecznych, Wydział Informatyki, Wydział Komunikacji, Wydział Podatków i Opłat Lokalnych, Biuro Nadzoru Właścicielskiego, Biuro Rady Miasta, Biuro Współpracy z Zagranicą, Wydział Budżetu i Analiz Finansowych, Biuro ds. Inwestorów, Wydział Zarządzania Obiegiem Dokumentów, Urząd Stanu Cywilnego, Wydział Strategii i Rozwoju Miasta, Zabrzańskie Centrum Rozwoju Przedsiębiorczości, Wydział Zarządzania Kryzysowego i Ochrony Ludności, Miejski Zarząd Dróg i Infrastruktury Informatycznej. Podział wydatków działu 750 ze względu na wydatki bieżące i inwestycyjne prezentuje poniższa tabela: DZIAŁ 750 PLAN PO ZMIANACH WYKONANIE % WYKONANIA WYDATKI OGÓŁEM, W TYM: 53 328 155 50 978 112,47 96% BIEŻĄCE 52 746 753 50 507 134,75 96% INWESTYCYJNE 581 402 470 977,72 81% W roku 2015 w zakresie administracji publicznej na realizację zadań zaplanowano środki w wysokości ogółem 53.328.155 zł, z tego wykorzystano na realizację zadań bieżących kwotę 52.746.753 zł, a na wydatki inwestycyjne 581.402 zł. Ostatecznie wykonanie wydatków ogółem w tym dziale zamknęło się na poziomie 96% planu po zmianach nominalnie w wysokości 50.978.112,47 zł, w tym na zadania bieżące i majątkowe wydatkowano odpowiednio kwoty 50,5 mln zł i 471 tys. zł. Jednocześnie taki poziom wykonania wydatków w porównaniu do roku ubiegłego daje spadek zarówno w grupie bieżącej, jak i majątkowej odpowiednio o ponad 1,1 mln zł i 2,6 mln zł. W dziale tym klasyfikowane są wydatki bieżące związane głównie z:

Sprawozdanie z wykonania budżetu miasta Zabrze za 2015 rok funkcjonowaniem Urzędu Miejskiego w Zabrzu, w tym wynagrodzenia pracowników, delegacje krajowe w roku 2015 zatrudniono ogółem 63 osób, w tym: 25 osób na stanowiska pomocnicze i obsługi, 37 osób na stanowiska urzędnicze (w tym 16 osób na zastępstwo, 4 osoby z rozstrzygniętych konkursów, 2 osoby przeniesione na podstawie art. 22 ustawy o pracownikach samorządowych) oraz 1 osoba na stanowisko doradcy. Jednocześnie rozwiązano stosunek pracy z różnych przyczyn z 47 osobami (w tym 5 emerytur). Dodatkowo skorzystano z innej formy zatrudnienia, tzw. roboty publiczne w ramach, których przyjęto 9 osób. Stan zatrudnienia na dzień 31.12.2014 r. wyniósł 687. Na wynagrodzenia w omawianym okresie rozdysponowano środki na poziomie 36.908.197 zł. Jednocześnie przeznaczono kwotę 56.366 zł na wynagrodzenia i pochodne dla 17 osób w ramach projektu Współpraca to się opłaca. Delegacje realizowane były na bieżąco, zgodnie ze zgłaszanymi wnioskami. W trakcie 2015 roku rozliczono 742 delegacji rozdysponowano na ten cel środki na poziomie 119.210 zł. Szkolenia pracowników prowadzone były w miarę zgłaszanych potrzeb oraz zgodnie z Rocznym em Szkoleń na podstawie wniesionych wniosków. Analizy szkoleń dokonywano pod kątem tematyki oraz zaleceń pokontrolnych. W 2015 roku przeprowadzono 2002 osoboszkoleń w ramach szkoleń grupowych oraz 319 szkoleń indywidualnych kwota przeznaczona na realizację omawianych działań to ponad 271,5 tys. zł. Dodatkowo podpisano umowę o dofinansowanie ze środków Funduszu Pracy w ramach Krajowego Funduszu Szkoleniowego kosztów kształcenia pracowników w wieku 45 lat i więcej. Uzyskano dofinansowanie do realizacji 602 osoboszkoleń na łączna kwotę 92.704,33 zł. Krajowy Fundusz Szkoleniowy stanowi wydzieloną cześć Funduszu Pracy, przeznaczoną na dofinansowanie kształcenia ustawicznego pracowników i pracodawców, podejmowanego z inicjatywy lub za zgodą pracodawcy. Celem utworzenia KFS jest zapobieganie utracie zatrudnienia przez osoby pracujące z powodu kompetencji nieadekwatnych do wymagań dynamicznie zmieniającej się gospodarki, utrzymaniem budynków Urzędu Miejskiego, jak również zadaniami bieżącymi związanymi z funkcjonowaniem jednostki Urząd Miejski w 2015 roku wydatkowano ten cel środki na poziomie ogółem 4.853.631 zł. W szczególności w omawianym okresie poniesiono wydatki na media oraz opłaty związane z administrowaniem 7 obiektów, jak również eksploatacją 5 wynajmowanych obiektów. Dodatkowo w ramach omawianego zakresu wydatkowano środki z przeznaczeniem na bieżące konserwacje i naprawy oraz na ubezpieczenie Miasta. Ponadto dokonano niezbędnych zakupów materiałów biurowych, druków, sprzętu gospodarczego itp., oraz wypłacono pracownikom należności z tytułu używania samochodów prywatnych do celów służbowych, zapewnieniem sprawnego funkcjonowania obiegu dokumentów w Urzędzie Miejskim środki przeznaczone na funkcjonowanie systemu KSOD (zakupiono etykiety kodów kreskowych),

realizację umowy z Pocztą Polską w zakresie usług pocztowych, wykonywanie usług kurierskich wykorzystano środki w wysokości 912,6 tys. zł, sfinansowaniem działań wynikających z zapisów Kodeksu Pracy i przepisów BHP (badania lekarskie, refundacja kosztów zakupu okularów, konserwacja sprzętu gaśniczego, szkolenia BHP, pomiary czynników środowiskowych pracy, itp.) wykonanie wydatków na ten cel w omawianym okresie zamknęło się kwotą 58,5 tys. zł, utrzymanie Rady Miasta w tym m.in. wypłaty diet, szkolenia Radnych, podróże służbowe, zakup literatury wydatki w łącznej wysokości 641.257,82 zł, jak również utrzymanie siedzib rad dzielnic, gdzie rozdysponowano środki na poziomie 81.941,39 zł, utrzymaniem Urzędu Stanu Cywilnego, w tym środki przeznaczono na: budynek Urzędu Stanu Cywilnego, obsługę uroczystości, zakup druków i literatury fachowej na ten cel przeznaczono kwotę 171.338,04 zł, dokumentacją i usługami związanymi z promocją i pozyskaniem inwestorów na ten cel rozdysponowano w omawianym okresie kwotę 15.028,20 zł, promocją Miasta zorganizowano m.in. Bal charytatywny oraz Dzień Nauki. Ponadto wykonano szereg publikacji, folderów, informatorów, map turystycznych oraz gadżetów promujących Miasto Zabrze wydatki w omawianym okresie to kwota 446.958,59 zł, bieżącym opłacaniem składek tytułem współpracy międzygminnej przeznaczono na ten cel środki w wysokości 314.182,77 zł w przedmiotowym zadaniu realizowano wpłaty składek członkowskich dla 4 związków międzygminnych, organizacją współpracy z zagranicą, współpracą z klubami europejskimi, organizacją imprez europejskich wydatki w tym zakresie wyniosły w 185.427,81 zł w ramach realizacji przedmiotowego zadania przeprowadzono m.in. następujące działania związane ze współpracą z zagranicą: zorganizowanie wizyty w Zabrzu grupy profesorów i studentów z Międzynarodowego Instytutu Przemysłowej Ekonomiki Środowiska w Lund mieście partnerskim Zabrza w Szwecji, realizujących w Zabrzu projekt badawczy na temat inteligentnych rozwiązań energetycznych dla Nowego Miasta, zorganizowanie tłumaczenia i pokrycie kosztu noclegów zagranicznych prelegentów podczas międzynarodowej konferencji pn. Kierunki Rozwoju Zarządzania Zasobami Ludzkimi w Zabrzu, zorganizowanie tłumaczenia podczas spotkania przedsiębiorców zabrzańskich z przedsiębiorcami rosyjskimi goszczącymi na Kongresie małych i Średnich Przedsiębiorstw w Katowicach,

Sprawozdanie z wykonania budżetu miasta Zabrze za 2015 rok zorganizowanie wyjazdu chóru Państwowej Szkoły Muzycznej I i II stopnia im. Stanisława Moniuszki w Zabrzu do Sangerhausen miasta partnerskiego Zabrza w Niemczech na występ w trakcie koncertu z okazji 25tej rocznicy zjednoczenia Niemiec, zorganizowanie wyjazdu zabrzańskich seniorów na targi dla seniorów na zaproszenie Miasta Trnavy miasta partnerskiego Zabrza na Słowacji, realizacja reportażu o mieście partnerskim Essen i jego współpracy z Zabrzem, emitowanego w Telewizji Polskiej i Telewizji Zabrze, zorganizowanie występu ukraińskiego zespołu Kleriko wystawiającego spektakl pt. Alicja w krainie czarów podczas Metropolitalnego Święta Rodziny, delegacjami zagranicznymi w ramach realizacji tego zadania przedstawiciele Miasta Zabrze wzięli udział w międzynarodowych konferencjach, wizytach studialnych, targach turystycznych i innych wydarzeniach o charakterze promocyjnym w Austrii, Belgii, Republice Czeskiej, Niemczech, a także turnieju piłki nożnej w Trnavie (Słowacja) wydatki poniesione na ten cel to kwota 82.085,05 zł, organizacją i przeprowadzaniem kwalifikacji wojskowej na kwalifikację wojskową zgłosiło się 865 osób. Zaplanowane środki zostały wydatkowane na pokrycie kosztów związanych z przygotowaniem i przeprowadzeniem kwalifikacji wojskowej w 2015 roku na realizację w/w zadania przeznaczono środki w wysokości 42.298,13 zł, dowozem dokumentów do osób chorych i niepełnosprawnych, usługi drukarskie (m.in. druki ewidencyjne, wnioski) pracownicy referatu dowodów osobistych dowozili dokumenty zgodnie z zapotrzebowaniem do osób chorych, niepełnosprawnych i osadzonych 72 razy w ciągu roku zgodnie z zapotrzebowaniem razem około 800 osób. Poniesione wydatki na w/w cele wyniosły łącznie kwotę 11.805,65 zł, obsługą mieszkańców w zakresie wydawania praw jazdy, dowodów osobistych i tablic rejestracyjnych pojazdów wydatki w tej grupie dotyczą m.in. zakupu tablic rejestracyjnych, odpowiednich druków do wyrabiania dokumentów, bez wynagrodzeń obsługujących to zadanie pracowników poniesione wydatki na te działania w 2015 roku zamknęły się kwotą 1.176.739,38 zł, utrzymaniem oprogramowania, sieci i sprzętu informatycznego w stanie gotowości eksploatacyjnej zakupiono materiały eksploatacyjne i niezbędne akcesoria komputerowe (zasilacze moduły, nagrywarki itp.), a także sprzęt komputerowy. Ponadto w omawianym okresie rozdysponowano środki związane utrzymaniem sieci, systemów i oprogramowania ( w tym: asysta techniczna i konserwacja, rozbudowa i aktualizacja systemów) na realizację tego zadania przeznaczono w 2015 roku kwotę w wysokości 1.684.620,79 zł,

przekazywaniem informacji związanych z działalnością Urzędu Miasta Zabrze poniesiono wydatki związane z wykonaniem publikacji informacyjnych oraz ogłoszeń związanych z działalnością Urzędu Miejskiego. Ponadto wykonano audycje radiowe i telewizyjne, realizowano także umowy na ogłoszenia prasowe oraz współpracę z Centrum Organizacji Pozarządowych. wydatków w tym zakresie wyniosło ogółem kwotę 720.620,59 zł, kosztami poboru podatków i opłat lokalnych składają się na nie: obsługa inkasentów podatków i opłat lokalnych, dostarczanie decyzji wymiarowych wykonanie w 2015 roku wyniosło 754.669,30 zł, działaniami promocyjnymi na rzecz Miasta Zabrze podczas Ogólnopolskiej Konferencji Jubileuszowej pn. Zarządzanie z perspektywy nauk ekonomicznych, technicznych i humanistycznych, która odbyła się w ramach obchodów 20lecia istnienia Wydziału Organizacji i Zarządzania Politechniki Śląskiej, W ramach wydatków inwestycyjnych w omawianej dziedzinie działalności miejskiej na 2015 rok stanowiły środki przeznaczone na zadania: Elektroniczne Biuro Obsługi Klienta ebok wykonano dokumentację aplikacyjną dla projektu wykonanie to kwota 48.954 zł, Utworzenie Centrum Aktywności Cyfrowej w Zabrzu zakupiono sprzęt komputerowy wraz z oprogramowaniem poniesiono wydatki w wysokości 16.388,52 zł, Modernizacje i zakupy dla potrzeb Urzędu Miejskiego w Zabrzu zakupiono sprzęt multimedialny i gospodarczy niezbędny do funkcjonowania Jednostki wykonanie na poziomie 8.762 zł, Modernizacja budynków Urzędu Miejskiego opracowano dokumentację projektową pn. Aktualizacja zagospodarowania terenu dla budynku w Zabrzu na ul. Religi 1 wykonanie w wysokości 14.760 zł, Rozwój Systemu Informatycznego Urzędu Miejskiego w Zabrzu zakupiono oprogramowanie, sprzęt komputerowy, aplikację do przeglądania danych z systemu wykonane wydatki to kwota 382.113,20 zł.

DZIAŁ 751 URZĘDY NACZELNYCH ORGANÓW WŁADZY PAŃSTWOWEJ, KONTROLI I OCHRONY PRAWA ORAZ SĄDOWNICTWA Realizacja zadań w tym dziale należy do kompetencji Wydziału Zarządzania Zasobami Ludzkimi i Organizacji Pracy Urzędu oraz Wydziału Organizacyjnego. Poniżej zaprezentowano plan i wykonanie wydatków bieżących w ramach działu 751: DZIAŁ 751 PLAN PO ZMIANACH WYKONANIE 2015 % WYKONANIA WYDATKI OGÓŁEM, W TYM: 1 033 123 970 017 94% BIEŻĄCE 1 033 123 970 017 94% INWESTYCYJNE W omawianym dziale w 2015 roku zostały zrealizowane przez Miasto zadania z zakresu administracji rządowej zlecone gminie na kwotę 970,0 tys. zł (z tego środki w wysokości 930,3 tys. zł pochodzą z budżetu państwa, a 39,6 tys. zł z własnych środków Miasta), w tym: przeprowadzenie wyborów do Sejmu i Senatu RP gdzie przeznaczono kwotę 259 tys. zł na wydatki związane z materialnotechnicznym przygotowaniem i przeprowadzeniem wyborów zarządzonych na dzień 25 października 2015 roku, przeprowadzenie wyboru Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej gdzie rozdysponowano kwotę 434,4 tys. zł na wydatki związane z materialnotechnicznym przygotowaniem i przeprowadzeniem dwóch tur wyborów tj. w dniu 10 i 22.05.2015 roku na Prezydenta RP, przeprowadzenie referendum ogólnokrajowego gdzie wydatkowano kwotę 210,8 tys. zł na wydatki związane z materialnotechnicznym przygotowaniem i przeprowadzeniem referendum w dniu 6 września 2015 roku, prowadzenie i aktualizacja rejestru wyborców poniesiono wydatki w wysokości 65,7 tys. zł, z czego dotacja to 26,8 tys. zł, a 38,9 tys. zł stanowiły środki własne miasta. DZIAŁ 752 OBRONA NARODOWA Realizacja zadań w tym dziale należy do kompetencji następujących Wydziałów: Wydziału Spraw Obywatelskich, Wydziału Zarządzania Kryzysowego i Ochrony Ludności. Poniżej zaprezentowano plan i wykonanie wydatków bieżących w ramach działu 752: DZIAŁ 752 PLAN PO ZMIANACH WYKONANIE 2015 % WYKONANIA WYDATKI OGÓŁEM, W TYM: 21 070 1 07 5,1% BIEŻĄCE 21 070 1 07 5,1% INWESTYCYJNE

W omawianej grupie wydatkowej rozdysponowano w 2015 roku środki na: prefinansowanie należności mieszkaniowych dla osób odbywających służbę przygotowawczą i uczestniczących w ćwiczeniach rezerwy zgodnie z Ustawą o powszechnym obowiązku obrony Rzeczpospolitej Polskiej z 2012 poz. 461 t.j. art. 132 i Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29.08.2007 r. Dz. U. Nr 159 poz. 1160. Na wyżej wymienione należności zaplanowano kwotę 20 000 zł, której nie zrealizowano, nadzór i koordynację nad realizacją zadań obrony cywilnej i powszechnej samoobrony ludności miasta Zabrze i załóg zakładów, na które miasto otrzymało dotację celową w wysokości 1 070 zł. 754 BEZPIECZEŃSTWO PUBLICZNE I OCHRONA PRZECIWPOŻAROWA Realizacja zadań w tym dziale należy do kompetencji następujących Wydziałów Urzędu Miejskiego oraz jednostek zewnętrznych: Wydział Zarządzania Kryzysowego i Ochrony Ludności, Wydział Księgowości Urzędu, Wydział Inwestycji i Remontów, Wydział Oświaty, Wydział Budżetu i Analiz Finansowych, Straż Miejska, Komenda Miejska Państwowej Straży Pożarnej. Poniżej zaprezentowano podział wydatków w ramach działu 754 na bieżące i inwestycyjne: DZIAŁ 754 PLAN PO ZMIANACH WYKONANIE 2015 % WYKONANIA WYDATKI OGÓŁEM, W TYM: 13 663 470 13 357 199,61 98% BIEŻĄCE 12 342 591 12 038 363,91 98% INWESTYCYJNE 1 320 879 1 318 835,70 99% W roku 2015 wydatki na bezpieczeństwo publiczne i ochronę przeciwpożarową wyniosły ogółem 13.357.199,61 zł, w tym kwota 13.038.363,91 zł została przeznaczona na wydatki bieżące, a kwotę 1.318.835,70 zł rozdysponowano na wydatki majątkowe. Zadania z zakresu bezpieczeństwa publicznego prowadzone są jako zadania z zakresu administracji rządowej, na które w ramach otrzymanej dotacji wydano 7.204.257,99 zł, co daje 53,9% udziału w wydatkach ogółem działu 754. Na wydatki bieżące poniesione w roku 2015 składają się m.in.: środki z Budżetu Państwa przeznaczone na funkcjonowanie Komendy Miejskiej Państwowej Straży Pożarnej w Zabrzu w wysokości 7.169.076,20 zł oraz 57.289,55 zł to dofinansowanie tej Jednostki z budżetu Miasta,

środki wydatkowane na funkcjonowanie Straży Miejskiej w Zabrzu w wysokości 4.082.631,49 zł, wydatki związane z organizacją Międzynarodowego Turnieju Piłki Nożnej Służb Mundurowych o tytuł Prezydenta Miasta Zabrze na kwotę 14.510,21 zł, wydatki na przeprowadzenie kształcenia ustawicznego funkcjonariuszy Straży Miejskiej w kwocie 45.140,95 z, które pozyskano z Krajowego Funduszu Szkoleniowego, wydatki na zadania związane z usuwaniem skutków katastrof i klęsk żywiołowych 49.720,28 zł, w tym część przeznaczono m.in. na: zabezpieczenie terenów miejskich przed ingerencją dzikich zwierząt leśnych, w tym zakup pożywienia dla dzikich zwierząt migrujących na tereny zurbanizowane w poszukiwaniu pokarmu, usługi związane z wywozem dzikich i rannych zwierząt stanowiących zagrożenie oraz usługi weterynaryjne, realizacja programu Lepiej razem niż osobno w kwocie 63.186,72 zł, wydatki na zadania z zakresu zarządzania kryzysowego i ochrony ludności na poziomie 40.383,39 zł, w tym środki przeznaczono m.in. na: konserwację sprzętu obrony cywilnej, utrzymanie i konserwację wraz z remontami syren alarmowych, utrzymanie i konserwację radiowego systemu sterowania syrenami alarmowymi, kontrola utrzymania oraz remont i konserwacja budowli ochronnych, organizację konkursów z zakresu bezpieczeństwa dla dzieci i młodzieży oraz konkursu wiedza o obronności dla uczniów, dofinansowanie dla Komendy Miejskiej Policji w Zabrzu na kwotę 275.732,81 zł, którą rozdysponowano w szczególności na dodatkowe służby prewencyjne, w tym na realizację wyżej wymienionego programu Lepiej razem i osobno. Dodatkowo w ramach współpracy z Katowicką Szkołą Policji pokryto wydatki na organizację nocnych i popołudniowych patroli sprawowanych przez słuchaczy tejże szkoły na terenie Miasta Zabrze. dofinansowanie kosztów działalności Ochotniczych Straży Pożarnych, na działania te wydatkowano kwotę 191.923 zł, środki na utrzymanie łączy światłowodowych w wysokości 49.416,48 zł, koszty windykacji mandatów karnych nałożonych przez Straż Miejską wykonanie na poziomie 3.693,80 zł. Wydatki majątkowe w 2015 roku w dziale 754 wyniosły ogółem 1.318.835,70 zł, w ramach których zrealizowano:

Sprawozdanie z wykonania budżetu miasta Zabrze za 2015 rok Zakupy inwestycyjne dla potrzeb KMPSP kwotę w wysokości 72.681,39 zł przeznaczono na zakup archiwizera służącego do nagrywania rozmów z radiotelefonów i numerów alarmowych, łodzi ratowniczej wraz z silnikiem i osprzętem oraz motopompy pływającej, Modernizację budynku Straży Miejskiej w Zabrzu wydatki na poziomie 63.290,06 zł przeznaczono na przeprowadzenie modernizacji instalacji wodnokanalizacyjnej, centralnego ogrzewania oraz modernizację klatki schodowej budynku, Zakupy inwestycyjne dla Komendy Miejskiej Policji w Zabrzu środki w wysokości 354.999,96 zł z przeznaczeniem na zakup samochodów służbowych, Termomodernizację i standaryzację w budynku Komendy Miejskiej Policji oraz komisariatach na terenie miasta Zabrze kwota w wysokości 788.288,29 zł została przekazana na przeprowadzenie prac termomodernizacyjnych budynku I Komisariatu Policji oraz przebudowę parteru budynku II Komisariatu wraz ze strefą wejściową, Obsługę strefy bezpieczeństwa w Zabrzu poprzez rozbudowę oraz eksploatacje systemu monitoringu wizyjnego wydatki na kwotę 30.600 zł przeznaczono na zakup oraz zainstalowanie macierzy dyskowej w celu zapewnienie prawidłowego działania systemu monitoringu miejskiego, ZBP 2015 Rewitalizacja strażnicy Ochotniczej Straży Pożarnej w Grzybowicach w ramach Zabrzańskiego Budżetu Partycypacyjnego edycja 2015 utworzono w/w zadanie, środki w wysokości 8.976 zł przeznaczono na opracowanie dokumentacji projektowej wraz z pozwoleniem na budowę, podpisano umowę na roboty budowlane oraz przekazano plac budowy wykonawcy robót. owany termin zakończenie zadania maj 2016 rok. DZIAŁ 757 OBSŁUGA DŁUGU PUBLICZNEGO Realizacja zadań w tym dziale należy do kompetencji Wydziału Budżetu i Analiz Finansowych. Szczegółowa charakterystyka wydatków przeznaczonych na obsługę długu Miasta Zabrze w 2015 roku została przedstawiona w punkcie 1.5.4 niniejszego opracowania. wydatków bieżących w 2015 roku w ramach działu 757 przedstawia się następująco: DZIAŁ 757 PLAN PO ZMIANACH WYKONANIE % WYKONANIA WYDATKI OGÓŁEM, W TYM: 10 489 604 9 889 555,50 94% BIEŻĄCE 10 489 604 9 889 555,50 94% INWESTYCYJNE

DZIAŁ 758 RÓŻNE ROZLICZENIA Realizacja zadań w tym dziale należy do kompetencji Wydziału Budżetu i Analiz Finansowych, Wydziału Oświaty, Biura Nadzoru Właścicielskiego oraz Wydziału Księgowości Urzędu. W ramach tego działu klasyfikowane są między innymi rezerwy budżetu Miasta, które zostały omówione w punkcie 1.8 niniejszego opracowania. wydatków bieżących w 2015 roku w ramach działu 758 przedstawia się następująco: DZIAŁ 758 PLAN PO ZMIANACH WYKONANIE % WYKONANIA WYDATKI OGÓŁEM, W TYM: 3 841 605 1 961 614,63 51% BIEŻĄCE 3 841 605 1 961 614,63 51% INWESTYCYJNE 0 0 W omawianym dziale poniesiono wydatki na następujące zadania: obsługę bankową Miasta Zabrze na poziomie 700 zł za wydanie opinii bankowych, przy założonym planie w wysokości 5.000 zł, zwrot do budżetu państwa subwencji oświatowej w wysokości 1.960.914,63 zł, przy planie w wysokości 1.960.915 zł. Pozostała niewydatkowana część planu wydatków przypisana jest do nierozdysponowanych w trakcie 2015 roku rezerw budżetowych, w tym: rezerwa ogólna plan w wysokości 117.503 zł, rezerwa celowa Inicjatywy rad Dzielnic plan w wysokości 10.599 zł, rezerwa celowa zarządzanie kryzysowe plan na poziomie 1.745.222 zł, rezerwa celowa budżet partycypacyjny plan w wysokości 2.366 zł. DZIAŁ 801 OŚWIATA I WYCHOWANIE DZIAŁ 803 SZKOLNICTWO WYŻSZE DZIAŁ 854 EDUKACYJNA OPIEKA WYCHOWAWCZA Realizacja zadań w tych działach należy do kompetencji Wydziału Oświaty, Wydziału Inwestycji i Remontów, Wydział Kontaktów Społecznych (w zakresie zlecania ogłoszeń z zakresu działań oświatowych na terenie Miasta) a także Wydziału Zarządzania Zasobami Ludzkimi i Organizacji Pracy Urzędu (w zakresie wynagrodzeń w ramach realizowanego projektu unijnego Mam zawód mam pracę w regionie ) oraz miejskich oświatowych jednostek organizacyjnych (jednostki budżetowe działające w sferze finansów publicznych, są to publiczne szkoły i placówki oświatowe, dla których organem prowadzącym jest Miasto Zabrze).

Podział wydatków na oświatę ze względu na wydatki bieżące i inwestycyjne prezentuje poniższa tabela: TAB. 79 WYDATKI NA ZADANIA OŚWIATOWE W 2015 ROKU [w zł] WYKONANIE 2015 WYSZCZEGÓLNIENIE OGÓŁEM WYDATKI WYDATKI BIEŻĄCE WYDATKI MAJĄTKOWE Ogółem wykonanie budżetu 868 960 013 641 951 773 227 008 240 Ogółem wykonanie oświaty: 263 954 891 253 101 798 10 853 093 Dział 801 242 037 869 231 270 133 10 767 736 Dział 854 21 917 023 21 831 665 85 358 Struktura % w wydatkach ogółem 30,38% 39,43% 4,78% TAB. 80 PORÓWNANIE WYDATKÓW NA ZADANIA OŚWIATOWE W LATACH 2011 2015 [w zł] WYSZCZEGÓLNIENIE 2011 2012 2013 2014 2015 Ogółem wykonanie budżetu 641 901 191 734 745 303 825 418 163 888 127 325 868 960 013 Ogółem wykonanie oświaty: 229 827 664 253 337 617 258 999 545 257 619 584 263 954 891 Dział 801 213 156 718 234 584 406 237 402 802 235 413 116 242 037 869 Dział 803 24 730 25 272 24 928 17 840 0 Dział 854 16 646 216 18 727 939 21 571 815 22 188 629 21 917 023 Struktura % w wydatkach ogółem 35,80% 34,48% 31,38% 29,01% 30,38% TAB. 81 PORÓWNANIE WYDATKÓW BIEŻĄCYCH NA ZADANIA OŚWIATOWE W LATACH 2011 2015 [w zł] WYSZCZEGÓLNIENIE 2011 2012 2013 2014 2015 wyd. bieżących budżetu 545 245 268 586 239 613 605 904 397 631 300 319 641 951 773 wyd. bieżących oświaty: 220 299 658 239 951 899 244 480 544 244 595 763 253 101 798 Dział 801 203 636 166 221 224 055 223 193 792 222 409 657 231 270 133 Dział 803 24 730 25 272 24 928 17 840 0 Dział 854 16 638 762 18 702 572 21 261 824 22 168 266 21 831 665 Struktura % w wydatkach bieżących 40,40% 40,93% 40,35% 38,74% 39,43% W roku 2015 na wydatki związane z oświatą, wychowaniem i edukacją rozdysponowano środki w wysokości 264 mln zł, co daje poziom wyższy o ponad 6,3 mln zł w stosunku do roku ubiegłego. Realizacja wydatków bieżących w tej grupie wyniosła ponad 253,1 mln zł, a wydatków majątkowych 10,9 mln zł, co stanowi w porównaniu do roku ubiegłego wzrost wydatków bieżących o kwotę 8,5 mln zł i spadek wydatków majątkowych o kwotę 2,2 mln zł. Udział środków na tą sferę działalności miejskiej w wykonanych wydatkach ogółem budżetu miasta w 2015 roku wyniósł 30,4%. Jednocześnie oświatowe wydatki bieżące stanowią aż 39,4% wykonanych wydatków bieżących ogółem budżetu Miasta, a majątkowe 4,8% wszystkich wydatków majątkowych.

TAB. 82 PORÓWNANIE GRUP WYDATKÓW W DZIAŁACH 801, 803, 854 W LATACH 20142015 [w zł] WYSZCZEGÓLNIENIE % WZROSTU/SPADKU WYDATKÓW BIEŻĄCYCH KWOTA WZROSTU/SPADKU WYDATKÓW BIEŻĄCYCH WYNAGRODZENIA I SKŁADKI OD NICH NALICZANE WYDATKI ZWIĄZANE Z REALIZACJĄ STATUTOWYCH ZADAŃ DOTACJE NA ZADANIA BIEŻĄCE WYDATKI NA PROGRAMY FINANSOWANE Z UDZIAŁEM ŚRODKÓW UE ŚWIADCZENIA NA RZECZ OSÓB FIZYCZNYCH 104% 105% 105% 56% 99% 6 988 744 1 461 115 1 162 230 1 056 468 49 586 2015 191 070 260 33 112 602 23 757 377 1 359 404 3 802 155 2014 184 081 516 31 651 487 22 595 147 2 415 872 3 851 741 W 2015 r. odnotowano wzrost wykonania wydatków bieżących na oświatę w porównaniu do 2014 roku ogółem per saldo o kwotę ponad 8,5 mln zł. Największy wzrost wydatków bieżących dotyczył grupy wynagrodzeń, gdzie środki wzrosły o prawie 7 mln zł w stosunku do roku poprzedniego. Wskazana powyżej dynamika omawianej grupy wydatków oświatowych jest wynikiem m.in. zwiększenia liczby nauczycieli dyplomowanych (awans zawodowy), wzrostu liczby pedagogów (dane liczbowe przedstawione w poniższej tabeli), w tym prowadzących zajęcia w świetlicach z uwagi na większe zapotrzebowanie na miejsca w świetlicach szkolnych (dzieci 6letnie w I klasie), większej ilość nauczycieli korzystających z urlopów dla poratowania zdrowia (o 15), a także wypłata w styczniu wyrównania do średniorocznych wynagrodzeń. Na znaczny wzrost środków przeznaczonych na działalność oświatową miała również przełożenie zmiana od 2015 roku sposobu finansowania edukacji uczniów objętych kształceniem specjalnym niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym oraz dzieci i młodzieży z dysfunkcjami umysłowymi w stopniu głębokim objętych zajęciami rewalidacyjnowychowawczymi. Z tego tytułu w systemie oświaty pojawiło się nowe stanowisko asystenta nauczyciela. Przepisy ustawy z dnia 5 grudnia 2014 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z realizacją ustawy budżetowej (Dz. U. poz. 1877 art. 32) wprowadzają obowiązek wydatkowania na realizację zadań wymagających stosowania specjalnej organizacji nauki i metod pracy środków w wysokości nie niższej niż zostały naliczone w subwencji oświatowej dla każdej jednostki samorządu terytorialnego. Wzrost w wydatkach bieżących w stosunku do 2014 r. odnotowano również w wydatkach na zadania statutowe o kwotę prawie 1,5 mln zł, a to głównie w związku z w/w nowelizacją stosowania specjalnej organizacji nauki i metod pracy (kwota w 2015 roku w wysokości prawie 1,2 mln zł na zadania statutowe), a także w związku z wyższymi wydatkami na stołówki szkolne i przedszkolne (o kwotę większą o prawie 280,7 tys. zł) oraz na kształcenie ustawiczne i praktyczne (o kwotę 166,4 tys. zł). Ponadto wyższe wydatki bieżące w stosunku do 2014 r. odnotowano w grupie dotacji o kwotę prawie 1,2 mln zł, dotyczy to dotacji przekazywanych dla szkól publicznych oraz szkół i placówek

niepublicznych gdzie stawka dotacji zależna jest od ilości uczniów/słuchaczy. Dodatkowo wzrosła stawka dotacji dla placówek publicznych i niepublicznych, a także w 2015 roku wypłacone były wyrównania dotacji za 2014 rok. Natomiast w wydatkach bieżących największy spadek w porównaniu do 2014 roku odnotowano w grupie wydatków na programy unijne, gdzie środki zmniejszyły się o kwotę prawie 1,1 mln zł, co wynika głównie z opóźnionego rozpoczęcia naboru wniosków do realizacji w nowej perspektywie finansowej 20142020. Podkreślenia wymaga fakt, iż w omawianym okresie uzyskano niewystarczającą subwencję oświatową na realizację niezbędnych zadań w kategorii oświaty, pomimo iż w omawianym okresie w ramach subwencji oświatowej Miasto otrzymało o prawie 3 mln zł więcej środków aniżeli w ubiegłym roku. Jednakże po sfinansowaniu przez Miasto nowych zadań dotyczących wymogu stosowania specjalnej organizacji nauki i metod pracy dla dzieci i młodzieży w szkołach, którego realizacja w 2015 roku wyniosła ponad 15,7 mln zł (gdzie ustawa zobligowała jednostki samorządu terytorialnego do przeznaczenia środków w wysokości nie mniejszej niż wynikające z podziału części oświatowej subwencji ogólnej) w dalszym ciągu środki z subwencji są niewystarczające i Miasto uzupełniło z własnych środków na realizację zadań oświatowych kwotę ponad 93,4 mln zł. TAB. 83 WYSZCZEGÓLNIENIE REALIZACJI ZADAŃ OŚWIATOWYCH ORAZ WYSOKOŚCI SUBWENCJI OŚWIATOWEJ I WKŁADU WŁASNEGO MIASTA W LATACH 20112015 R. Wyszczególnienie 2011 2012 2013 2014 2015 Wydatki na oświatę 229 827 664 253 337 617 258 999 545 257 619 584 263 954 891 Część oświatowa subwencji ogólnej 147 874 005 160 151 244 160 283 123 156 747 735 159 713 644 Dotacje celowe z Budżetu Państwa 2 574 707 2 357 736 5 044 525 9 435 923 10 794 365 Środki Miasta na sfinansowanie oświaty 79 378 952 90 828 637 93 671 897 91 435 926 93 446 882 TAB. 84 WYSZCZEGÓLNIENIE REALIZACJI ZADAŃ WYMAGAJĄCYCH STOSOWANIA SPECJALNEJ ORGANIZACJI NAUKI I METOD PRACY W 2015 ROKU WYSZCZEGÓLNIENIE Realizacja zadań wymagających stosowania specjalnej organizacji nauki i metod pracy dla dzieci w przedszkolach, oddziałach przedszkolnych w szkołach podstawowych i innych formach wychowania przedszkolnego Realizacja zadań wymagających stosowania specjalnej organizacji nauki i metod pracy dla dzieci i młodzieży w szkołach podstawowych, gimnazjach, liceach ogólnokształcących, liceach profilowanych i szkołach zawodowych oraz szkołach artystycznych WYNAGRODZENIA I SKŁADKI OD NICH NALICZANE WYDATKI ZWIĄZANE Z REALIZACJĄ STATUTOWYCH ZADAŃ DOTACJE NA ZADANIA BIEŻĄCE ŚWIADCZENIA NA RZECZ OSÓB FIZYCZNYCH OGÓŁEM 2 949 204 156 606 1 649 199 0 4 755 009 9 532 007 1 025 491 417 645 1 346 10 976 489 12 481 211 1 182 097 2 066 844 1 346 15 731 498

Jednocześnie w omawianym okresie Miasto otrzymało na prowadzenie działań oświatowych większe środki z Budżetu Państwa w stosunku do roku 2014 o kwotę per saldo prawie 1,4 mln zł (w tym 466,7 tys. zł na zadania bieżące, a 891,7 tys. zł na zadania majątkowe). Na powyższe środki składa się wzrost dotacji celowej na realizację zadań zleconych o prawie 1,7 mln zł oraz spadek dofinansowania do zadań własnych o kwotę ponad 429,4 tys. zł. W ramach pierwszego źródła finansowania Miasto otrzymało środki w wysokości 891,7 tys. zł na realizację zadania majątkowego pn. Przyłączenie jednostek budżetowych do sieci szerokopasmowej, a także środki w wysokości wyższej od roku 2014 o prawie 788,8 tys. zł na zakup podręczników i materiałów edukacyjnych. W ramach drugiego źródła znaczny spadek dotacji celowej w porównaniu do roku 2014 dotyczył środków na przedszkola i oddziały przedszkolne w szkołach podstawowych (kwota niższa o prawie 223 tys. zł od ubiegłorocznej dotacji), a także środków na wyprawki szkolne (mniej o 138 tys. zł). Dodatkowo Miasto w 2015 roku uzyskało nowe środki w wysokości prawie 91 tys. zł jako dotacje celowe na zadania realizowane na podstawie porozumień na wyrównywanie szans edukacyjnych uczniów romskich z rówieśnikami polskimi Program na Rzecz Społeczności Romskiej w Polsce. TAB. 85 PORÓWNANIE LICZBY ETATÓW ORAZ UCZNIÓW W ZABRZAŃSKICH PLACÓWKACH OŚWIATOWYCH W LATACH 20142015 SPADEK () WYSZCZEGÓLNIENIE 2014 2015 /WZROST (+) NAUCZYCIELE ETATÓW 2 584 2 638 54 NAUCZYCIELE PROWADZĄCY ZAJĘCIA W ŚWIETLICACH ETATÓW 87 119 32 NAUCZYCIELE DORADCY METODYCZNI ETATÓW 12 13 1 NAUCZYCIELE PROWADZĄCY NAUCZANIE INDYWIDUALNE ETATÓW 58 61 3 PEDAGODZY ETATÓW 69 68 1 PSYCHOLODZY ETATÓW 38 39 1 LOGOPEDZY ETATÓW 17 19 2 DORADCY ZAWODOWI ETATÓW 16 17 1 OSOBY PRACUJĄCE W BIBLIOTECE ETATÓW 61 62 1 POZOSTALI PRACOWNICY ETATÓW 1 018 1 049 31 UCZNIOWIE W SZKOŁACH UCZNIÓW 17 965 18 286 321 DZIECI W PRZEDSZKOLACH UCZNIÓW 4 733 4 250 483 UCZNIOWIE KORZYSTAJĄCY ZE ŚWIETLIC UCZNIÓW 2 703 3 456 753 DZIECI OBJĘTE WCZESNYM WSPOMAGANIEM ROZWOJU UCZNIÓW 111 118 7 ODDZIAŁY W PRZEDSZKOLACH LICZBA 97 101 4 ODDZIAŁY W SZKOŁACH LICZBA 834 909 75 SZKOŁY, W KTÓRYCH FUNKCJONUJĄ ODDZIAŁY PRZEDSZKOLNE LICZBA 20 8 12 ODDZIAŁY ZEROWE W PRZEDSZKOLACH LICZBA 89 82 7 ODDZIAŁY ZEROWE W SZKOŁACH LICZBA 25 12 13

TAB. 86 PORÓWNANIE LICZBY UCZNIÓW/DZIECI DO ETATÓW NAUCZYCIELI W ZABRZAŃSKICH PLACÓWKACH OŚWIATOWYCH W LATACH 20142015 WYSZCZEGÓLNIENIE 2014 2015 SPADEK () /WZROST (+) UCZNIOWIE ETATY UCZNIOWIE ETATY UCZNIOWIE ETATY SZKOŁY PODSTAWOWE 8 908 1 021 9 605 1 067 697 46 GIMNAZJA 4 287 572 4 036 557 251 16 SZKOŁY PONADGIMNAZJALNE 4 770 579 4 645 595 125 16 PRZEDSZKOLA 4 733 352 4 250 337 483 14 Wydatki bieżące w zakresie zadań oświatowych obejmują m.in.: dotacje dla 4 szkól publicznych oraz 41 szkół i placówek niepublicznych wykonanie wyniosło ponad 23,4 mln zł, co w porównaniu do roku 2014 jest większe o kwotę prawie 1,2 mln zł, mimo iż dotacja przeznaczona była dla mniejszej ilości szkół niż w 2014 gdzie dotowanych było 47 szkół niepublicznych i 4 szkół publicznych, jednakże należy pamiętać, że stawka dotacji zależna jest od ilości uczniów/słuchaczy, a dodatkowo jak wspomniano powyżej na wzrost dotacji miał również wpływ zmieniony od roku 2015 sposób finansowania edukacji uczniów objętych kształceniem specjalnym, gdzie dodatkowo musiało być dofinansowane nowe stanowisko asystenta nauczyciela, dowożenie uczniów niepełnosprawnych do szkół oraz zwrot dla rodziców/opiekunów kosztów dowozu dzieci prywatnym samochodem (w 2015 roku z powyższego uprawnienia skorzystało 381 uczniów/opiekunów więcej o 45 osób w porównaniu do 2014 roku) wykonanie na kwotę ponad 1,3 mln zł, doskonalenie zawodowe nauczycieli i doradztwo metodyczne nauczycieli zatwierdzono 32 wnioski o dotacje na dokształcenie indywidualne nauczycieli (dla porównania w 2014 roku zatwierdzono 64 wniosków) wykonanie wyniosło kwotę prawie 1,3 mln zł, dofinansowanie do różnych akcji oświatowych z których skorzystały w 2015 roku 93 placówki oświatowe, m.in. przygotowanie konkursów szkolnych, olimpiad, festiwali, nagrody dla uczestników ogółem odbyło się 243 przedsięwzięć w 2015 roku, na które przeznaczono kwotę prawie ponad 213 tys. zł, organizację dzieciom różnych form wypoczynku (kolonie, obozy) oraz zielone szkoły z tej formy wyjazdów skorzystało 3.551 uczniów, w tym 459 uczniów klas trzecich szkół podstawowych wzięło udział w wyjeździe śródrocznym zielone szkoły zadanie zrealizowano na kwotę ponad 298 tys. zł (z tego środki w wysokości 98 tys. zł stanowiły dofinansowanie z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej mniejsze dofinansowanie o kwotę 26 tys. zł niż w ubiegłym roku i tym samym mniejszy o 14 tys. zł wkład

Sprawozdanie z wykonania budżetu miasta Zabrze za 2015 rok własny Miasta z wyjazdu śródrocznego skorzystało mniej o 136 uczniów niż w ubiegłym roku z uwagi na przyczyny zdrowotne, emocjonalne, a także finansowe), wypłatę zasiłków i stypendiów o charakterze socjalnym dla ponad 5,9 tys. uczniów w wysokości ogółem na ponad 3,1 mln zł, szkolenia, utrzymanie i obsługa programów informatycznych wspomagających zarządzanie oświatą wykonanie 149 tys. zł, prowadzenie świetlic szkolnych w 2015 roku ze świetlic skorzystało prawie 3,4 tys. uczniów (więcej o 753 uczniów w porównaniu do roku 2014) przy pomocy 119 nauczycieli prowadzących zajęcia w świetlicach (więcej o 32 nauczycieli w porównaniu do 2014 r.) na ten cel wydatkowano kwotę ponad 5,4 mln zł, pokrywanie wydatków związanych z zajęciami z dziećmi niepełnosprawnymi, nauczaniem indywidualnym, rewalidacją, wczesnym wspomaganiem rozwoju zadania te w 2015 roku były organizowane dla 118 uczniów przy pomocy 61 nauczycieli prowadzących nauczanie indywidualne rozdysponowano na ten cel kwotę prawie 2,5 mln zł, prowadzenie bibliotek dla uczniów szkół przy pomocy 62 osób pracujących w bibliotekach wykonanie w wysokości prawie 3,6 mln zł, pokrywanie wydatków na podstawie porozumień z innymi jednostkami samorządu terytorialnego jako zwrot kosztów pobytu dzieci zabrzańskich w przedszkolach niepublicznych prowadzonych przez inne gminy, zatrudnienie pedagoga uczącego lekcji religii Kościoła Baptystów, oraz na pokrycie kosztów za kursy dla uczniów z klas wielozawodowych Zasadniczej Szkoły Zawodowej kierowanych na nie przez Centrum Kształcenia Praktycznego wykonanie w wysokości 293 tys. zł, pokrywanie wydatków związanych z nauczaniem i wychowaniem dzieci i młodzieży poprzez utrzymanie etatów nauczycieli, utrzymanie budynków szkół i placówek oświatowych (w tym remonty) oraz zapewnienie obsługi administracyjnej kwota wykonania w 2015 roku to 209,9 mln zł. Jednocześnie w ramach zadań oświatowych w 2015 roku prowadzono szereg projektów współfinansowanych ze środków unijnych: Uczenie się przez całe życie Comenius 20132015 wykonanie na kwotę 103,3 tys. zł (całość dofinansowana ze środków unijnych), Leonardo da Vinci Zespół Szkół Nr 10 wykonanie na kwotę 40,8 tys. zł (całość dofinansowana ze środków unijnych),

Erasmus + Akcja KA1 20142015 wykonanie na kwotę 65,3 tys. zł (całość dofinansowana ze środków unijnych), Erasmus + Akcja KA1 20142016 wykonanie na kwotę 392,6 tys. zł (całość dofinansowana ze środków unijnych), Erasmus 20152017 wykonanie na kwotę 81,6 tys. zł (całość dofinansowana ze środków unijnych), Erasmus + KA2 20152017 wykonanie na kwotę 47,4 tys. zł (całość dofinansowana ze środków unijnych), Erasmus 20152017 Zespół Szkół Nr 10 wykonanie na kwotę 12,9 tys. zł (całość dofinansowana ze środków unijnych), Erasmus + Akcja KA2 Zespół Szkół 10 wykonanie na kwotę 77 tys. zł (całość dofinansowana ze środków unijnych), PO WER 20152016 wykonanie na kwotę 429 tys. zł (całość dofinansowana ze środków unijnych), Mam zawód mam pracę w regionie dofinansowanie ze środków unijnych, Budżetu Państwa i środków własnych Miasta ogółem na kwotę ponad 72,9 mln zł, Chcę więc potrafię dofinansowanie ze środków unijnych i własnych Miasta ogółem na kwotę ponad 7,9 tys. zł, PolskoLitewska współpraca młodzieży dofinansowanie na kwotę 17,1 tys. zł (całość dofinansowana ze środków unijnych), PolskoNiemiecka współpraca młodzieży dofinansowanie na kwotę 7,2 tys. zł (całość dofinansowana ze środków unijnych). W 2015 roku w sektorze oświaty na zadania inwestycyjne poniesiono kwotę 13 mln zł, z czego prowadzono następujące zadania: Budowa przedszkola przy ul. Lipowej w 2015 roku za kwotę prawie 2,3 mln zł wykonano roboty wykończeniowe budynku, tj. montaż sufitów podwieszanych i oświetlenia, montaż urządzeń sanitarnych, roboty związane z zagospodarowaniem terenu, montaż wyposażenia i elementów aranżacji wnętrz. Zadanie zostało zakończone, w I półroczu 2015 r. uzyskano decyzję pozwolenia na użytkowanie obiektu, Termomodernizacja w budynkach miejskich jednostek organizacyjnych na ten cel w omawianym okresie rozdysponowano środki w wysokości ponad 5,5 mln zł, w tym prowadzono następujące prace:

opracowano dokumentacje projektowe termomodernizacji w Przedszkolu Nr 43, Przedszkolu Nr 45, Przedszkolu Nr 6, Szkole Podstawowej Nr 23, Szkole Podstawowej Nr 1 i Szkole Podstawowej Nr 16. Szkoła Podstawowa Nr 30 przy ul. Wawrzyńskiej 11 za kwotę prawie 2 mln zł wykonano docieplenie stropu, obróbki blacharskie, parapety zewnętrzne i wewnętrzne, schody zewnętrzne, remont pochylni dla osób niepełnosprawnych, instalacje elektryczne, wody zimnej, ciepłej i cyrkulacji, instalację p.pożarową, kanalizację sanitarną, montaż kotłowni gazowej i instalacji centralnego ogrzewania, a także wykonano wentylację świetlicy i sali gimnastycznej, Zespół Szkół Nr 20 przy ul. Gagarina 2 na ten cel w omawianym okresie rozdysponowano środki w wysokości prawie 1,7 mln zł na wykonanie naprawy i przemurowania ścian, docieplenia ścian zewnętrznych z kolorystyką elewacji, wymianę dachu, instalacji c.w.u., remont stref wejściowych, tarasów i zadaszeń, wymianę parapetów zewnętrznych, wykonanie izolacji termicznej i przyziemia, wymianę rynien, a także wykonanie chodnika przy strefie wejściowej do budynku szkoły, Zespół Szkół EkonomicznoUsługowych w omawianym okresie rozdysponowano kwotę 84,7 tys. zł na wykonanie modernizacji ściany szczytowej oraz wymianę stolarki okiennej w budynku, Szkoła Podstawowa Nr 16 przy ul. Lompy 78 w omawianym okresie rozdysponowano kwotę 968,8 tys. zł na wykonanie częściowego docieplenia przegród zewnętrznych budynku szkoły, wymiany okien w sali gimnastycznej i piwnicy, docieplenia stropodachów wraz z wymianą pokrycia dachowego i remontem kominów, modernizacji kotłowni gazowej wraz z instalacją solarną na potrzeby c.w.u. oraz wymiany instalacji c.o., Gimnazjum Nr 20 przy ul. Kasprowicza w omawianym okresie rozdysponowano kwotę 13,9 tys. zł zlecono wykonanie aktualizacji kosztorysów inwestorskich, w celu ogłoszenia przetargu na roboty budowlane. W ramach zadania w 2015 roku rozpoczęto wykonanie izolacji przeciwwilgociowej wraz z dociepleniem piwnic, wymianę okien w sali gimnastycznej oraz częściowe docieplenie stropu nad częścią sanitarną i łącznikiem, Przedszkole Nr 34 przy ul. Brysza 4 za kwotę 612,8 tys. zł wykonano konserwatorską renowację elewacji budynku, rekonstrukcję tarasów i balkonu, wykonano instalację odgromową, a także wymieniono chodnik, odnowiono pomieszczenia kuchni wraz z wykonaniem instalacji wentylacji mechanicznej oraz instalacją elektryczną, wykonano instalację c.o. z wymianą kotłów gazowych w kotłowni, wymieniono stolarkę okienną i drzwiową,

Sprawozdanie z wykonania budżetu miasta Zabrze za 2015 rok Modernizacja placówek oświaty wykonanie wydatków w omawianym okresie na poziomie prawie 1,3 mln zł wynika ze zrealizowania robót budowlanych na niżej wymienionych budynkach placówek oświatowych: Zespół Szkół Nr 10 przy ul. Chopina 26 dostosowanie klatek schodowych do warunków przeciwpożarowych, Gimnazjum Nr 25 przy ul. Kotarbińskiego 25 przebudowa i modernizacja pomieszczeń higienicznosanitarnych, Zespół SzkolnoPrzedszkolny Nr 7 przy ul. Dalekiej 2 I etap modernizacji dotyczącej zmiany sposobu użytkowania pomieszczeń strychowych na cele dydaktyczne wraz z przebudową i remontem starego budynku poprzez wykonanie w 2015 roku izolacji pionowej budynku, Szkoła Podstawowa Nr 18 przy ul. Karczewskiego 10 dostosowanie budynku do warunków przeciwpożarowych, Centrum Edukacji przy ul. 3 Maja przebudowa i modernizacja strefy wejściowej, Zespół Szkół EkonomicznoUsługowych zrealizowano wzmocnienie krokwi dachowych. Dodatkowo zlecono opracowanie dokumentacji na modernizacje w poniższych placówkach: Szkoła Podstawowa nr 24 przy ul. Tarnopolskiej 85 dostosowanie budynku do warunków przeciwpożarowych, Przedszkole Nr 45 przy ul. Kopalnianej 7 dostosowanie budynku do warunków przeciwpożarowych oraz zagospodarowanie terenu i przebudowy zjazdu, Przedszkole Nr 19 przy ul. Konopnickiej 1 dostosowanie budynku do warunków przeciwpożarowych. Przyłączenie jednostek budżetowych do sieci szerokopasmowej w 2015 roku za kwotę otrzymaną jako dotacja celowa z Budżetu Państwa w wysokości 892 tys. zł przyłączono 40 placówek oświatowych do internetu, Budowa boiska przy Zespole Szkół Nr 3 przy ul. 3go Maja w 2015 r. za kwotę prawie 500 tys. zł wykonano następujące roboty: przygotowane terenu pod budowę boiska, odwodnienie terenu, wykonanie nawierzchni boiska, montaż piłko chwytów, montaż monitoringu oraz oświetlenia. Roboty budowlane zostały zakończone i odebrane w kwietniu bieżącego roku. przedszkolnych ogrodów zielonych pracowni w ramach programu Zintegrowane Inwestycje Terytorialne na ten cel w omawianym okresie Miasto rozdysponowało środki

w wysokości ponad 253 tys. zł na wykonanie przebudowy części pomieszczeń oraz budowy placu zabaw w Przedszkolu Nr 43, (kwota 145,6 tys. zł), Przedszkolu Nr 47 (kwota 58,5 tys. zł) i Przedszkolu Nr 49 (kwota 49,2 tys. zł), Zakupy inwestycyjne dla potrzeb Centrum Kształcenia Praktycznego i Ustawicznego w omawianym okresie zakupiono, zamontowano i zainstalowano za kwotę 60 tys. zł maszyny, urządzenia, oprogramowania i elementy wyposażenia stanowisk szkoleniowych w Pracowni Odnawialnych Źródeł Energii powyższej placówki, Obsługa długu publicznego z tytułu realizowanych inwestycji na kwotę 38 tys. zł zapłacono odsetki od zaciągniętych pożyczek z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach na realizację zadań termomodernizacyjnych w obiektach oświatowych, Platforma zarządzająca oświatą realizacja umowy z firmą pełniącą asystę programu dot. platformy wspomagającej zarządzaniem oświatą za kwotę 20 tys. zł. Budowa sali gimnastycznej przy Szkole Podstawowej Nr 15 przy ul. Czołgistów w 2015 roku za kwotę 10 tys. zł w ramach przygotowania inwestycji do realizacji dokonano wycinki drzew. W 2015 roku po ogłoszeniu przetargu na roboty budowlane rozpoczęto prace proceduralne sprawdzania ofert i wyboru wykonawcy robót. Dodatkowo w omawianej grupie wydatków oświatowych w 2015 roku rozpoczęto realizację zadania majątkowego w ramach pierwszej edycji Zabrzańskiego Budżetu Partycypacyjnego pn. Przygotowanie i modernizacja toalet oraz wymiana instalacji wody zimnej i ciepłej w budynku Szkoły Podstawowej Nr 5 w Zabrzu za kwotę 3 tys. zł, którego szerszy opis znajduje się w części 4.5.1. DZIAŁ 851 OCHRONA ZDROWIA Realizacja zadań w zakresie ochrony zdrowia należy do kompetencji Wydziału Ochrony Zdrowia i Polityki Społecznej oraz Wydziału Inwestycji i Remontów, a także do niżej wymienionych miejskich jednostek organizacyjnych: Izba Wytrzeźwień, Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie, Powiatowy Urząd Pracy, Dom Dziecka, Centrum Wsparcia Kryzysowego Dzieci i Młodzieży, jednostki oświatowe: Zabrzańskie Centrum Kształcenia Ogólnego i Zawodowego, Centrum Edukacji, Zespoły Szkół Nr 3 i Nr 20, Zespoły Szkół Ogólnokształcących Nr 13 i 14, Szkoły

Podstawowe Nr 5, 8, 14 i 25, Zespół SzkolnoPrzedszkolny Nr 16, Zespół Szkół Ekonomiczno Usługowych, Zespoły Szkół Specjalnych Nr 38 i 42 ubezpieczenie zdrowotne uczniów. Podział wydatków na ochronę zdrowia ze względu na wydatki bieżące i inwestycyjne przedstawiono w poniższej tabeli: DZIAŁ 851 PLAN PO ZMIANACH WYKONANIE % WYKONANIA WYDATKI OGÓŁEM, W TYM: 13 720 587 13 363 090 97% BIEŻĄCE 9 705 587 9 349 202 96% MAJĄTKOWE 4 015 000 4 013 888 100% TAB. 87 PORÓWNANIE WYDATKÓW NA ZADANIA DOTYCZĄCE OCHRONY ZDROWIA W LATACH 2011 2015 [w zł] WYSZCZEGÓLNIENIE 2011 2012 2013 2014 2015 Ogółem wykonanie budżetu 641 901 191 734 745 303 825 418 163 888 127 325 868 960 013 Ogółem wykonanie ochrony zdrowia 12 323 295 13 232 845 14 362 781 11 237 562 13 363 090 wydatki bieżące 10 009 114 10 008 185 10 362 781 10 198 280 9 349 202 wydatki majątkowe 2 314 181 3 224 660 4 000 000 1 039 283 4 013 888 Struktura % w wydatkach ogółem 1,92% 1,80% 1,74% 1,27% 1,54% wydatków na ochronę zdrowia w 2015 roku wyniosło ogółem prawie 13,4 mln zł, co stanowi 1,5% wszystkich zrealizowanych wydatków przez Miasto. Rozdysponowane środki bieżące w tym zakresie zamknęły się kwotą ponad 9,3 mln zł, a majątkowe ponad 4 mln zł. Wyżej wskazany poziom wydatków w porównaniu do roku ubiegłego daje z jednej strony spadek w zakresie wydatków bieżących o kwotę prawie 850 tys. zł, a z drugiej wzrost wydatków majątkowych o kwotę prawie 3 mln zł. Spadek wydatków bieżących w porównaniu do roku 2014 wynika głównie z mniejszej dotacji celowej przeznaczonej na składki na ubezpieczenia zdrowotne za bezrobotnych bez prawa do zasiłku (mniej o kwotę ponad 1 mln zł) z uwagi na mniejszą liczbę osób bezrobotnych zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy nie podlegających obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu w 2015 roku wypłacono 79.702 świadczeń, co daje mniej w porównaniu do roku 2014 o 24.932 świadczenia. W ramach zadań bieżących w zakresie ochrony zdrowia w 2015 należy wyróżnić: realizację gminnego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych gdzie w 2015 roku wydatkowano na ten cel prawie 3 mln zł oraz programu przeciwdziałania narkomanii, gdzie wykonanie wynosi 40 tys. zł szczegółowy opis przeznaczenia środków na powyższe zadania przedstawia zestawienie tabelaryczne ze str. 419 pn. dochodów

z tytułu wydania zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych oraz wydatków na realizację Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych za 2015 r. załącznik nr 8 do Budżetu. W przedmiotowym Programie kwota ponad 1,2 mln zł przeznaczona była na dotacje dla podmiotów działających w zakresie profilaktyki i rozwiązywania problemów uzależnień, przeciwdziałaniu patologiom społecznym, opieki i wychowania oraz niepełnosprawności. W 2015 roku zostały wydane przez biegłych opinie o stopniu uzależnienia od alkoholu dla 106 osób, działalność Izby Wytrzeźwień w omawianym okresie rozdysponowano w ramach tej Jednostki środki w wysokości ponad 1,1 mln zł, gdzie zapewniono opiekę 3.461 osobom w stanie nietrzeźwym (jest to mniej o 169 osób aniżeli w roku ubiegłym), pokrywanie zobowiązań po zlikwidowanych samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej w 2015 roku na podstawie wyroków sądowych Miasto Zabrze pokryło zobowiązania w wysokości prawie 77 tys. zł, realizację programów zdrowotnych na ten cel przeznaczono w 2015 roku kwotę 80 tys. zł dla 4.070 osób uczestniczących w programach zdrowotnych, promocję zdrowia zadanie zrealizowane w ujęciu finansowym na poziomie 20,7 tys. zł poprzez szkolenia wykłady z zakresu promocji zdrowia, audycje edukacyjne dla mieszkańców o tematyce prozdrowotnej w telewizji kablowej, nagrody w konkursach, plakaty i kalendarze o tematyce prozdrowotnej, zapewnienie rehabilitacji dla dzieci niepełnosprawnych na działania te w 2015 roku wydatkowano kwotę 380 tys. zł realizacja zadania w zakresie rehabilitacji uzupełniającej dla dzieci niepełnosprawnych przebiega zgodnie z założeniami programu zdrowotnego Kompleksowa terapia i rehabilitacja dzieci i młodzieży niepełnosprawnej z terenu Miasta Zabrze będącego przedmiotem umowy z Ośrodkiem Rehabilitacji Dzieci Niepełnosprawnych w Zabrzu. W ramach w/w programu wykonywane są: badania i terapia w kierunku FAS, stymulacja rozwoju mowy w zakresie logopedii, fizykoterapia i kinezyterapia. realizację zadań z zakresu administracji rządowej zleconych gminie ustawami w tym: wydawanie decyzji w sprawach świadczeniobiorców w 2015 roku otrzymano z Budżetu Państwa dotację celową na realizację tego zadania przez Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie na kwotę ponad 81 tys. zł, sfinansowanie zobowiązań wymagalnych z tytułu składek na ubezpieczenie zdrowotne za osoby bezrobotne bez prawa do zasiłku otrzymano dotację celową na realizację zadania przez Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie, Powiatowy Urząd Pracy, Centrum Wsparcia Kryzysowego Dzieci i Młodzieży oraz Dom Dziecka w wysokości ogółem prawie

4,5 mln zł (jak wyżej wymieniono jest to mniej w porównaniu do otrzymanej dotacji w 2014 r. o kwotę ponad 1 mln zł). Jednocześnie w 2015 roku Miasto Zabrze zrealizowało następujące zadania majątkowe: Podwyższenia kapitału zakładowego Szpitala Miejskiego w Zabrzu Sp. z o.o. na kwotę 4 mln zł, Zakupy inwestycyjne na potrzeby Komendy Miejskiej Policji w Zabrzu za kwotę prawie 14 tys. zł, z czego zakupiono urządzenie do badania zawartości alkoholu w wydychanym powietrzu. DZIAŁ 852 POMOC SPOŁECZNA Realizacja zadań w zakresie pomocy społecznej należy do kompetencji Wydziału Ochrony Zdrowia i Polityki Społecznej, Wydziału Inwestycji i Remontów, Wydziału Budżetu i Analiz Finansowych (w zakresie obsługi zwrotów nienależnie pobranych zasiłków i świadczeń rodzinnych przez świadczeniobiorców), Wydziału Zarządzania Nieruchomościami (wypłata dodatków mieszkaniowych i energetycznych ), oraz miejskich jednostek organizacyjnych: Dom Pomocy Społecznej Nr 1, Dom Pomocy Społecznej Nr 2, Dom Pomocy Społecznej Nr 3, Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie, Dom Dziecka, Centrum Wsparcia Kryzysowego Dzieci i Młodzieży. Podział wydatków na pomoc społeczną ze względu na wydatki bieżące i inwestycyjne przedstawiono w poniższej tabeli: DZIAŁ 852 PLAN PO ZMIANACH WYKONANIE % WYKONANIA WYDATKI OGÓŁEM, W TYM: 129 476 722 125 642 632 97% BIEŻĄCE 129 325 302 125 520 973 97% MAJĄTKOWE 151 420 121 660 80% TAB. 88 PORÓWNANIE WYDATKÓW NA POMOC SPOŁECZNĄ W LATACH 2011 2015 [w zł] WYSZCZEGÓLNIENIE 2011 2012 2013 2014 2015 OGÓŁEM WYKONANIE BUDŻETU 641 901 191 734 745 303 825 418 163 888 127 325 868 960 013 OGÓŁEM WYKONANIE POMOCY SPOŁECZNEJ 108 518 327 115 151 425 122 503 117 124 688 249 125 642 632 WYDATKI BIEŻĄCE 108 257 190 114 236 930 121 657 437 124 662 743 125 520 973 WYDATKI MAJĄTKOWE 261 136 914 494 845 680 25 507 121 660 STRUKTURA % W WYDATKACH OGÓŁEM 16,91% 15,67% 14,84% 14,04% 14,46%

W sferze pomocy społecznej wykonane wydatki w 2015 roku wyniosły ponad 125,6 mln zł i jest to poziom wyższy o prawie 1 mln zł w porównaniu do roku 2014. Jest to kolejny rok, w którym Miasto przeznacza coraz to wyższe środki na poprawę sfery społecznej, gdyż pomoc społeczna jest to jedno z głównych zadań samorządu, której celem jest umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężania trudnych sytuacji życiowych, gdy nie są w stanie ich pokonać wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości. W roku 2015 realizacja wydatków bieżących w omawianym zakresie zamknęła się kwotą ponad 125,5 mln zł i jednocześnie wykonanie na wskazanym poziomie stanowi 19,6% wykonanych wydatków bieżących ogółem budżetu Miasta za 2015 rok, a także daje kwotę wyższą od środków rozdysponowanych na ten cel w porównaniu do ubiegłego roku o prawie 860 tys. zł. Ponadto na wydatki majątkowe w omawianym okresie przeznaczono kwotę około 122 tys. zł, co daje wzrost do roku ubiegłego o prawie 100 tys. zł. Wzrost wydatków bieżących w porównaniu z rokiem 2014 o kwotę prawie 860 tys. zł wynika m.in. z otrzymania przez Miasto większego dofinansowania z Budżetu Państwa, bo aż o kwotę ponad 741 tys. zł. Na wskazany powyżej poziom miało wpływ otrzymanie przez Miasto Zabrze większych środków z dotacji celowych na zadania z zakresu administracji rządowej o kwotę ponad 2 mln zł i jednocześnie otrzymanie mniejszych środków z dotacji celowej na realizację własnych zadań o kwotę ponad 1,4 mln zł. Dodatkowo Miasto w 2015 roku uzyskało dodatkowo środki w wysokości 145 tys. zł jako dotacje celowe na zadania realizowane na podstawie porozumień. Podział dotacji celowych z powyższych tytułów według poszczególnych źródeł kształtuje się w następujący sposób: TAB. 89 PORÓWNANIE OTRZYMANYCH DOTACJI W RAMACH POMOCY SPOŁECZNEJ W LATACH 20142015 [w mln zł] WYSZCZEGÓLNIENIE DOTACJE CELOWE NA ZADANIA Z ZAKRESU ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ świadczenia rodzinne, zaliczka alimentacyjna oraz składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z ubezpieczenia społecznego WYKONANIE 2014 R. WYKONANIE 2015 R. [w mln zł] RÓŻNICA 39,336 41,380 2,044 37,364 40,259 2,895 dotacja na wypłatę zryczałtowanych dodatków energetycznych 0,262 0,401 0,139 składki na ubezpieczenia zdrowotne opłacane za osoby pobierające niektóre świadczenia z pomocy społecznej 0,137 0,246 0,110 usługi opiekuńcze 0,132 0,149 0,017 dofinansowanie do wypłaty wynagrodzenia za sprawowanie opieki 9 0,022 0,013 rządowy program dla rodzin wielodzietnych 3 6 3 przeciwdziałanie przemocy w rodzinie 0,029 0,019 9 ośrodki wsparcia 0,301 0,255 0,046 świadczenia pielęgnacyjne 1,101 0,023 1,077

WYSZCZEGÓLNIENIE Sprawozdanie z wykonania budżetu miasta Zabrze za 2015 rok WYKONANIE 2014 R. WYKONANIE 2015 R. RÓŻNICA DOTACJE CELOWE NA REALIZACJĘ WŁASNYCH ZADAŃ 19,517 18,069 1,448 zasiłki stałe 3,750 3,943 0,192 dotacja na Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie 1,718 1,882 0,163 dofinansowanie zadań z zakresu wspierania rodziny oraz systemu pieczy zastępczej 0,045 0,128 0,083 składki na ubezpieczenia zdrowotne opłacane za osoby pobierające niektóre świadczenia z pomocy społecznej dofinansowanie zadań z zakresu wspierania rodziny oraz systemu pieczy zastępczej 0,310 0,313 3 0,171 0,116 0,056 dotacja na Domy Pomocy Społecznej 1,128 1,051 0,077 zasiłki i pomoc w naturze oraz składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe 8,601 7,758 0,843 posiłek dla potrzebujących 3,794 2,880 0,914 DOTACJE CELOWE NA ZADANIA REALIZOWANE NA PODSTAWIE POROZUMIEŃ dofinansowanie zadania publicznego pn.: "Gminne programy aktywizacji społecznozawodowej na rzecz budownictwa socjalnego edycja 2015 r." 0 0,145 0,145 0 0,105 0,105 program na rzecz społeczności romskiej 0 0,040 0,040 Podział wydatków bieżących na pomoc społeczną w latach 20142015 w podziale na grupy wydatkowe przedstawia poniższa tabela: TAB. 90 PORÓWNANIE WYDATKÓW W RAMACH DZIAŁU 852 W LATACH 2014 2015 [w zł] WYSZCZEGÓLNIENIE % WZROSTU WYDATKÓW BIEŻĄCYCH KWOTA WZROSTU WYDATKÓW BIEŻĄCYCH WYNAGRODZENIA I SKŁADKI OD NICH NALICZANE WYDATKI ZWIĄZANE Z REALIZACJĄ STATUTOWYCH ZADAŃ DOTACJE NA ZADANIA BIEŻĄCE WYDATKI NA PROGRAMY FINANSOWANE Z UDZIAŁEM ŚRODKÓW UE ŚWIADCZENIA NA RZECZ OSÓB FIZYCZNYCH 106% 104% 107% 96% 98% 1 578 639 632 279 440 636 76 414 1 716 909 2015 27 910 302 17 558 963 7 024 419 1 720 411 71 306 878 2014 26 331 663 16 926 684 6 583 783 1 796 825 73 023 787 W porównaniu z rokiem 2014 znaczny wzrost zrealizowanych wydatków odnotowano w grupie wynagrodzeń, które wzrosły o prawie 1,6 mln zł, a największy spadek odnotowano w grupie świadczeń na rzecz osób fizycznych, gdzie wydatki zmniejszyły się o kwotę ponad 1,7 mln zł. Powyższe odchylenia w ramach grupy wynagrodzeń są głównie wynikiem: uzyskania większej dotacji z budżetu państwa mającej wpływ na wysokość wynagrodzeń, które wzrosły z tytułu realizacji świadczeń rodzinnych, zaliczek alimentacyjnych oraz składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z ubezpieczenia społecznego wzrost wynagrodzeń z tego tytułu o kwotę prawie 700 tys. zł w związku z dostosowaniem wysokości dotacji do potrzeb,

przeznaczenia większych środków własnych Miasta na wynagrodzenia dla koordynatorów rodzinnej pieczy zastępczej wzrost o prawie 360 tys. zł, przeznaczenia większych środków własnych Miasta na wynagrodzenia w Centrum Wsparcia Kryzysowego Dzieci i Młodzieży wzrost o kwotę ponad 371 tys. zł w związku z uruchomieniem w 2015 roku nowego mieszkania dla 9 wychowanków tej jednostki przy ul. Kossaka 21/2. Natomiast odchylenia w ramach grupy świadczeń na rzecz osób fizycznych są wynikiem per saldo m.in. następujących czynników: przeznaczenia mniejszych środków własnych Miasta na dodatki mieszkaniowe z uwagi na zmniejszoną ich realizację dostosowaną do złożonych wniosków i wydanych decyzji wykonanie niższe o 420 tys. zł, przeznaczenia mniejszych środków na wypłatę zasiłków celowych kwota mniejsza o 259 tys. zł, uzyskania niższej dotacji z budżetu państwa na realizację Programu wieloletniego w zakresie dożywiania pn. Pomoc państwa w zakresie dożywiania kwota mniejsza o 914 tys. zł, a także odpowiednio mniejszego wkładu własnego Miasta Zabrze do przedmiotowego Programu o kwotę 902 tys. zł, uzyskania mniejszej dotacji z budżetu państwa na realizację świadczeń pielęgnacyjnych kwota mniejsza o 1,1 mln zł z uwagi na to, iż w roku 2014 realizowany był program pomocy finansowej dla osób mających ustalone prawo do świadczenia pielęgnacyjnego, którym za miesiące styczeń, luty lub marzec 2014 r. z urzędu zostało przyznane dodatkowe świadczenie w wysokości 200 zł miesięcznie, a w 2015 roku były to już tylko zaległe wypłaty z 2014 r., uzyskania większej dotacji z budżetu państwa z tytułu świadczeń rodzinnych kwota większa w powyższej grupie o ponad 2,2 mln zł w związku z dostosowaniem wysokości dotacji do potrzeb, uzyskania mniejszej dotacji z budżetu państwa z tytułu zasiłków i pomocy w naturze oraz składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe kwota mniejsza o 843 tys. zł w związku z dostosowaniem wysokości dotacji do zapotrzebowania. Zadania bieżące realizowane w zakresie pomocy społecznej przez Miasto Zabrze w 2015 roku to m.in.: zapewnienie opieki osobom w podeszłym wieku i przewlekle somatycznie chorym środki przeznaczone w omawianym okresie na to zadanie to kwota prawie 9,2 mln zł, z tego ponad 1 mln zł stanowiło dofinansowanie z Budżetu Państwa (w porównaniu do roku 2014 jest to mniejsze dofinansowanie o kwotę prawie 77 tys. zł, przy większych nakładach na ten cel o 102 tys. zł w stosunku do roku 2014 ogółem dało to wzrost zrealizowanych wydatków per saldo o 178 tys. zł)). Działania te prowadzone są przez trzy Domy Pomocy Społecznej będące jednostkami organizacyjnymi Miasta oraz niepubliczny Dom Pomocy Społecznej (który na

realizację tego zadania otrzymuje od Miasta dotację). W 2015 roku zapewniono opiekę dla 293 osób w w/w Domach. Dodatkowo oprócz powyższej kwoty Miasto przeznacza środki w wysokości prawie 1,3 mln zł dla zapewnienia opieki i pomocy osobom przewlekle chorym w zakresie usług pielęgnacyjnoopiekuńczych, rehabilitacji, profilaktyki i edukacji zdrowotnej poprzez dofinansowanie dla stowarzyszeń realizujących te zadania, gdzie na realizację tego zadania zawarto aż 37 umów (w porównaniu do roku 2014 jest dało to większe środki o ponad 122 tys. zł), zapewnienie osobom bezdomnym schronienia oraz kompleksowej pomocy w wychodzeniu z bezdomności na to zadanie wydatkowano kwotę ponad 1,7 mln zł (kwota na poziomie porównywalnym do 2014 roku), z czego środki w wysokości około 1 mln zł przeznaczono na zapewnienie miejsc w Ośrodku Wsparcia dla Kobiet, Przytulisku w Domu Pokora i Chrześcijańskim Stowarzyszeniu Dobroczynnym jednorazowo dla 116 osób (a w trakcie 2015 roku aż 295 osób skorzystało z w/w miejsc), natomiast kwotę 715 tys. zł rozdysponowano na zapewnienie miejsc w domach prowadzonych przez Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie: trzy mieszkania chronione dla osób bezdomnych łącznie dla 13 osób, Dom Noclegowy jednorazowo dla 28 osób, Ogrzewalnia jednorazowo dla 30 osób. zapewnienie opieki i wychowania dzieciom i młodzieży przebywającym w placówkach opiekuńczowychowawczych i w rodzinach zastępczych, a także w świetlicach środowiskowych na ten cel przeznaczono kwotę ponad 12,7 mln zł (w porównaniu do roku 2014 jest to więcej o 690 tys. zł). W Mieście dwie jednostki budżetowe prowadzą powyższe zadanie, a mianowicie Centrum Wsparcia Kryzysowego dla Dzieci i Młodzieży, które zapewnia miejsca dla 77 dzieci, oraz Dom Dziecka, który zapewnia miejsca dla 30 dzieci. Miasto dodatkowo w 2015 roku zapewniło opiekę w rodzinach zastępczych dla 428 dzieci. W ramach tego zadania 31 pełnoletnich wychowanków opuszczających rodziny zastępcze i placówki opiekuńczowychowawcze otrzymało pomoc pieniężną na usamodzielnienie. Zapewniono również opiekę w pięciu świetlicach środowiskowych prowadzonych przez Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie, gdzie udostępniono 106 miejsc dla zabrzańskich dzieci, współpraca z jednostkami samorządu terytorialnego w zakresie zapewnienia zabrzańskim dzieciom i młodzieży opieki w placówkach opiekuńczowychowawczych oraz rodzinach zastępczych na terenie innych powiatów w 2015 roku rozdysponowano na ten cel środki w wysokości prawie 4,1 mln zł na podstawie 166 umów zawartych z innymi miastami na przebywające w nich 171 dzieci z miasta Zabrze (w tym 81 dzieci w placówkach opiekuńczowychowawczych, a 90 dzieci w rodzinach zastępczych). Dało to wzrost środków przeznaczonych na ten cel w porównaniu do roku ubiegłego o kwotę około 303 tys. zł, co wynika głównie

z ciągłej rotacji dzieci w placówkach opiekuńczowychowawczych, a co za tym idzie co roku zmienia się ilość dzieci interwencyjnie umieszczanych w tych placówkach, wydawanie decyzji o przyznanie dodatku mieszkaniowego zadanie prowadzone przez Wydział Zarządzania Nieruchomościami, który w roku 2015 wydał 7.652 decyzji przyznających dofinansowanie na kwotę prawie 11,2 mln zł, co daje w porównaniu do ubiegłorocznego dofinansowania mniej środków o kwotę 420 tys. zł w związku z mniejszą ilością o 441 decyzji przyznających przedmiotowy dodatek, wydawanie decyzji o przyznanie dodatku energetycznego (wsparcie dla osób uprawnionych do dodatku mieszkaniowego na pokrycie rachunków za prąd) zadanie prowadzone również przez Wydział Zarządzania Nieruchomościami, który w roku 2015 wydał 4.857 decyzji przyznających dofinansowanie na kwotę prawie 401 tys. zł. Jest to świadczenie w całości dofinansowywane z budżetu państwa, które w porównaniu do roku 2014 jest większe o kwotę 139 tys. zł w związku z większą ilością o 433 wydanych decyzji, przeciwdziałanie marginalizacji społecznej mieszkańców Zabrza prowadzone przez Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie wydatki na przedmiotowe działania w 2015 roku wyniosły prawie 71,9 mln zł, z czego m.in.: wypłacono świadczenia rodzinne, zaliczki alimentacyjne oraz składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z ubezpieczenia społecznego, świadczenia pielęgnacyjne, a także zapewniono składki na ubezpieczenia zdrowotne opłacane za osoby pobierające niektóre świadczenia z pomocy społecznej środki przeznaczone na te zadania łącznie dały kwotę ponad 40,6 mln zł, co stanowiło więcej od ubiegłorocznych wydatków o ponad 1,9 mln zł są to zadania Budżetu Państwa zlecone gminie ustawami, z czego Miasto wypłaciło 201.086 świadczeń, wypłacono zasiłki i pomoc w naturze oraz składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w kwocie prawie 19,6 mln zł, z czego środki na poziomie blisko 7,8 mln zł pochodziły z Budżetu Państwa, a 11,8 mln zł to wkład własny Miasta (jest to mniej wydatków w porównaniu do roku 2014 o 203 tys. zł z czego otrzymano mniejszą dotację o ponad 843 tys. zł z Budżetu Państwa, przy jednoczesnym przeznaczeniu wyższych środków własnych miasta o 640 tys. zł), wypłacono zasiłki stałe w kwocie ponad 3,9 mln zł dotacja z Budżetu Państwa (większa od ubiegłorocznej o 192 tys. zł). W ramach realizacji tego zadania Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie wypłacił 10.624 świadczeń (więcej o 180 aniżeli w 2014 roku), zapewniono posiłki dla potrzebujących w ramach Rządowego programu wieloletniego Pomoc państwa w zakresie dożywiania ogółem w kwocie prawie 4,9 mln zł, z czego

kwota prawie 2,9 mln zł to dotacja z Budżetu Państwa, a środki w wysokości 2 mln zł to wkład własny Miasta (w porównaniu do poprzedniego roku jest to mniejsza kwota o 1,8 mln zł z czego mniej z dotacji o 914 tys. zł, oraz mniej ze środków własnych miasta o 902 tys. zł). W ramach tego zadania wydano 584.642 świadczeń na dożywianie, którymi objęto: osoby dorosłe w placówkach dla osób bezdomnych, rodziny o niskim dochodzie w formie posiłku lub zasiłku celowego, dzieci i młodzież w placówkach szkolnych, przedszkolnych i świetlicach w formie posiłku, pokrywanie odpłatności za pobyt mieszkańców Miasta Zabrze w domach pomocy społecznej w zabrzańskich DPSach oraz domach spoza terenu miasta na ten cel wydatkowano w 2015 roku kwotę ponad 10,8 mln zł i jest to więcej wydanych środków o prawie 926 tys. zł w porównaniu do roku 2014 z uwagi na duży wzrost liczby nowych osób umieszczanych w DPSach, a także wzrost średniego miesięcznego kosztu utrzymania pensjonariuszy (liczba świadczeń na powyższy cel wyniosła 4.839, co jest więcej o 369 wypłaconych świadczeń w porównaniu do roku 2014). W omawianej grupie działań w 2015 roku prowadzono także projekty współfinansowane ze środków unijnych: a) Reintegracja, aktywność, praca rozwój i upowszechnianie aktywnej integracji w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki na projekt wydatkowano kwotę ponad 1,1 mln zł, w tym środki na poziomie ponad 106 tys. zł stanowiły wkład własny Miasta, b) Drogowskaz projekt rozpoczęty w 2015 roku z rozdysponowanymi środkami w wysokości prawie 600 tys. zł, w tym kwota ponad 105 tys. zł to wkład własny Miasta. Jednocześnie w 2015 roku Miasto Zabrze zrealizowało następujące zadania majątkowe: a) Zakupy inwestycyjne dla potrzeb Centrum Wsparcia Kryzysowego Dzieci i Młodzieży w ramach zadania za kwotę 99 tys. zł zakupiono 9cio osobowy samochód do przewożenia wychowanków, b) Zakupy inwestycyjne dla potrzeb Domu Pomocy Społecznej Nr 3 w ramach zadania za kwotę 6 tys. zł zakupiono zmywarkę do naczyń stołowych, c) Zakupy inwestycyjne dla potrzeb Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie za kwotę 17 tys. zł zakupiono kocioł centralnego ogrzewania do Dzielnicowego Punktu Pomocy Społecznej przy ul. 3go Maja.

DZIAŁ 853 POZOSTAŁE ZADANIA Z ZAKRESU POLITYKI SPOŁECZNEJ Realizacja zadań w tym dziale należy do kompetencji następujących Wydziałów Urzędu Miejskiego oraz jednostek zewnętrznych: Wydział Ochrony Zdrowia i Polityki Społecznej, Wydział Spraw Obywatelskich, Wydziału Strategii i Rozwoju Miasta (w zakresie poniesionych wydatków z tytułu zwrotu nienależnie pobranych dotacji), Wydział Kontaktów Społecznych (w zakresie publikacji informacji dot. działań z zakresu polityki społecznej), Wydział Inwestycji i Remontów (w zakresie zadania inwestycyjnego prowadzonego przez Powiatowy Urząd Pracy), Wydział Zarządzania Zasobami Ludzkimi i Organizacji Pracy Urzędu (w zakresie obsługi zadań z zakresu rehabilitacji zawodowej i społecznej), Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie, Powiatowy Urząd Pracy, Żłobek Miejski. Podział wydatków ze względu na wydatki bieżące i inwestycyjne kształtuje się następująco: DZIAŁ 853 PLAN PO ZMIANACH WYKONANIE % WYKONANIA WYDATKI OGÓŁEM, W TYM 10 521 031 10 327 216 98% BIEŻĄCE 10 521 031 10 327 216 98% INWESTYCYJNE 0 0 W omawianym okresie wydatki w ramach tego działu wyniosły ogółem ponad 10,3 mln zł i całość dotyczyła działań bieżących, co stanowi udział w wysokości 1,2% we wszystkich zrealizowanych wydatkach w 2015 roku przez Miasto, natomiast 1,6% w wydatkach bieżących. Rozdysponowane środki na w/w poziomie w porównaniu do roku ubiegłego są mniejsze o kwotę ponad 940 tys. zł. Powyższe jest wynikiem uzyskania mniejszych środków finansowych niż w tym samym okresie roku ubiegłego, głównie jako konsekwencja kończącej się perspektywy finansowej 20072013 ale również w związku z opóźnieniem rozpoczęcia naboru wniosków do realizacji w nowej perspektywie 20142020. Wysokości wykonania wydatków w 2015 roku w podziale na grupy wydatków przedstawia poniższa tabela:

TAB. 91 PORÓWNANIE WYDATKÓW W RAMACH DZIAŁU 853 W LATACH 2014 2015 [w zł] WYSZCZEGÓLNIENIE % WZROSTU WYDATKÓW BIEŻĄCYCH WZROST/SPADEK WYDATKÓW BIEŻĄCYCH WYNAGRODZENIA I SKŁADKI OD NICH NALICZANE WYDATKI ZWIĄZANE Z REALIZACJĄ STATUTOWYCH ZADAŃ DOTACJE NA ZADANIA BIEŻĄCE WYDATKI NA PROGRAMY FINANSOWANE Z UDZIAŁEM ŚRODKÓW UE ŚWIADCZENIA NA RZECZ OSÓB FIZYCZNYCH 108% 143% 118% 46% 30% 406 770 404 778 229 768 1 935 533 26 538 2015 5 815 765 1 344 988 1 505 813 1 649 123 11 527 2014 5 408 995 940 210 1 276 045 3 584 656 38 065 W omawianym dziale polityki społecznej prowadzone były zadania związane z problemami ubóstwa, bezrobocia, problemami rodzinnymi oraz problemami dzieci. W 2015 roku miasto Zabrze prowadziło następujące zadania bieżące w tym zakresie: 1. funkcjonowania Powiatowego Urzędu Pracy w 2015 roku na bieżące funkcjonowanie tej jednostki przeznaczono prawie 4,6 mln zł. W powyższej kwocie środki na poziomie 620 tys. zł stanowiły dofinansowanie z Funduszu Pracy na pokrycie kosztów wynagrodzenia i składek na ubezpieczenia społeczne pracowników. Przez Powiatowy Urząd Pracy prowadzone były również działania w ramach Programu Pomocy Bezrobotnym i Pracodawcom w myśl ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Wsparcie ze strony Programu pozwoliło m.in. na usprawnienie zadań tej Jednostki z zakresu pośrednictwa pracy, poradnictwa zawodowego i informacji zawodowej. Na ten cel wydatkowano kwotę ponad 8 tys. zł. Poniższa tabela przedstawia dane dotyczące osób bezrobotnych zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Zabrzu: TAB. 92 PORÓWNANIE DANYCH DOTYCZĄCYCH OSOB BEZROBOTNYCH ZAREJESTROWANYCH W POWIATOWYM URZĘDZIE PRACY W ZABRZU ZA LATA 20142015 WYSZCZEGÓLNIENIE MIERNIK 2014 rok 2015 rok Spadek () / wzrost (+) REJESTRACJA BEZROBOTNYCH osoba 11 863 11 531 332 OBSŁUGA BEZROBOTNYCH osoba 92 979 107 047 14 068 POZYSKIWANIE I REJESTRACJA OFERT PRACY osoba 4 391 5 739 1 348 DOBÓR KANDYDATÓW NA ODPOWIEDNIE MIEJSCE PRACY, WYDAWANIE SKIEROWAŃ osoba 5 511 6 424 913 2. zadania w zakresie orzekania o niepełnosprawności realizowane przez Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie na które w 2015 roku zostały wydatkowane środki w wysokości 289 tys. zł. Miasto w 2015 roku wydało 3.229 decyzji orzekających o stopniu niepełnosprawności dla osób dorosłych oraz 272 decyzji o stopniu niepełnosprawności dla dzieci jest to zadanie zlecone z zakresu

administracji rządowej, a co za tym idzie finansowane z Budżetu Państwa, na które Miasto otrzymuje dotację celową, 3. zapewnienie opieki dzieciom do lat 3 zadanie realizowane jest przez Żłobek Miejski w Zabrzu (przeznaczony dla 145 dzieci), a także przez żłobki niepubliczne, które otrzymują dotację z Miasta. Środki przeznaczone na ten cel w omawianym okresie to kwota ponad 3,1 mln zł, w tym ponad 1,2 mln zł stanowiły dotacje dla placówek niepublicznych (w 2015 roku dotacja dla 6 żłobków niepublicznych i jednego klubu dziecięcego, które posiadają łącznie 226 miejsc dla dzieci) w porównaniu do roku 2014 było to więcej środków przeznaczonych na przedmiotowe zadanie o kwotę ponad 284 tys. zł (w tym wzrosły dotacje o kwotę 146 tys. zł), a Miasto zyskało o 29 miejsc więcej dla dzieci w tych placówkach, 4. zadania z zakresu rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych związane z obsługą osób niepełnosprawnych źródłem sfinansowania tych zadań jest 2,5%owy odpis od wydatków ponoszonych przez Miasto ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych wykonanie w 2015 roku to kwota 85 tys. zł, 5. dofinansowanie warsztatów terapii zajęciowej realizacja indywidualnych zajęć rehabilitacyjnych rozdysponowano na ten cel w 2015 roku kwotę 199 tys. zł. Warto zaznaczyć, że środki wydatkowane z budżetu Miasta Zabrze są wkładem własnym do zadania (w wysokości 10%) realizowanym ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (90%), 6. sprowadzenie repatriantów do kraju w ramach otrzymanej w 2015 roku dotacji celowej z Budżetu Państwa w wysokości za prawie 134 tys. zł przeprowadzono remont lokalu i zakupiono wyposażenie do mieszkania przeznaczonego dla 3osobowej rodziny repatriantów, która przyjedzie do Miasta Zabrza na początku marca 2016 roku, 7. Program Rodzina na 5+ na realizację uchwalonego Programu w Mieście Zabrze przeznaczono w 2015 roku kwotę 45,3 tys. zł m.in. zakupiono materiały promocyjne, a także nagrody w ramach inicjatyw profilaktycznych oraz działań integracyjnych dotyczących zabrzańskich rodzin. Celem Programu jest zwiększenie dostępności do dóbr kultury, imprez sportowych i rekreacji poprzez stworzenie i rozwijanie katalogu ulg dla osób uprawnionych. W 2015 roku 1.535 osób skorzystało z uprawnień w ramach przedmiotowego programu, 8. Program Zabrzański Senior 65+ na realizację uchwalonego Programu w Mieście Zabrze przeznaczono w 2015 roku kwotę 39 tys. zł. Celem Programu jest podniesienie poziomu aktywności oraz zwiększenie ich dostępności dla osób, które ukończyły 65 rok życia, między innymi w zakresie usług rekreacyjnych, sportowych, kulturalnych i innych, a także kształtowanie pozytywnego wizerunku osób starszych w społeczeństwie miedzy innymi poprzez stworzenie i rozwijanie katalogu ulg dla osób uprawnionych.

W ramach działu 853 w 2015 roku Miasto Zabrze prowadziło następujące projekty współfinansowany ze środków unijnych, które w szczególności mają na celu wsparcie osób długotrwale bezrobotnych, do zdobycia doświadczenia zawodowego oraz umożliwienie rozwoju kwalifikacji i kompetencji tym osobom: a) Kierunek przedsiębiorczość całość dofinansowana ze środków unijnych na kwotę ponad 84 tys. zł, b) Praca na celu całość dofinansowana ze środków unijnych i Budżetu Państwa na kwotę ponad 36 tys. zł, c) Doradzamy zawodowo II całość dofinansowana ze środków unijnych i Budżetu Państwa na kwotę prawie 307 tys. zł, d) Metamorfoza. Aktywizacja zawodowa osób niepełnosprawnych z powiatu miasta Zabrze całość dofinansowana ze środków unijnych i Budżetu Państwa na kwotę prawie 231 tys. zł, e) Szansa na przyszłość wsparcie osób bezrobotnych z miasta Zabrze całość dofinansowana ze środków unijnych i Budżetu Państwa na kwotę prawie 379 tys. zł, f) Aktywni młodzi całość dofinansowana ze środków unijnych i Budżetu Państwa na kwotę 370 tys. zł, g) Schematom STOP! Wspólne działania instytucji pomocy społecznej i instytucji rynku pracy całość dofinansowana ze środków unijnych i Budżetu Państwa na kwotę 94,5 tys. zł, h) Klucz do sukcesu projekt na rzecz zatrudnienia edycja IV realizacja ogółem na kwotę ponad 19,2 tys. zł, w tym wkład własny miasta 3 tys. zł. DZIAŁ 900 GOSPODARKA KOMUNALNA Realizacja zadań w tym dziale należy do kompetencji następujących Wydziałów Urzędu Miejskiego oraz jednostek zewnętrznych: Wydział Infrastruktury Komunalnej, Wydział Ekologii, Wydział Oświaty, Wydział Inwestycji i Remontów, Miejski Ogród Botaniczny, Miejski Zarząd Dróg i Infrastruktury Informatycznej. Poniżej zaprezentowano podział wydatków w 2015 roku w zakresie tej kategorii na wydatki bieżące i inwestycyjne:

DZIAŁ 900 PLAN PO ZMIANACH WYKONANIE % WYKONANIA WYDATKI OGÓŁEM, W TYM: 104 101 090 98 482 484,81 95% BIEŻĄCE* 32 769 573 31 868 908,82 97% INWESTYCYJNE 71 331 517 66 613 575,99 93% * w tym: 21.530.000 zł plan wydatków bieżących związanych z gospodarką odpadami W omawianym okresie na gospodarkę komunalną zaplanowano pierwotnie wydatki ogółem na poziomie 76 mln zł. W trakcie realizacji budżetu dokonano zwiększenia planu wydatków, o ponad 27,7 mln zł, w tym głównie majątkowych, w następujący sposób: przeniesienie kwoty 1,2 mln zł między działami klasyfikacji budżetowej z działów 750 i 756 do działu 900 wydatki związane z pokryciem kosztów funkcjonowania systemu gospodarowania odpadami komunalnymi zgodnie z nowelizacją Rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych z jednoczesną analogiczną zmianą w dochodach, zwiększenie wydatków o 26 mln zł w zakresie projektu pn.: Poprawa gospodarki wodnościekowej na terenie Gminy Zabrze. Etap II w związku ze zmniejszeniem kosztów kwalifikowanych Projektu na rzecz zwiększenia kosztów niekwalifikowanych Projektu, jak również zwiększeniem wydatków na część drogową prowadzoną poza Projektem. Ponadto w/w zmiana była konsekwencją uwzględnienia niewydatkowanych środków z roku 2014 oraz koniecznością ujęcia zwrotu niezrealizowanej części zaliczki w wysokości 9,4 mln zł, zwiększenie per saldo o kwotę 288 tys. zł na wydatki inwestycyjne w związku z rozstrzygnięciem Iszej edycji Zabrzańskiego Budżetu Partycypacyjnego w tym zwiększenie o kwotę 1,1 mln zł, a następnie zmniejszenie o kwotę 812 tys. zł w drugim półroczu ze względu na przeniesienie realizacji niektórych zadań na 2016 rok, o kwotę 203,5 tys. zł na utrzymanie terenów zrekultywowanych w ramach zadania pn.: Rekultywacja terenów w rejonie rzeki Bytomki na obszarze Gminy Zabrze. wydatków w omawianym dziale w 2015 roku wyniosło 98,5 mln zł, co stanowi 11% wykonanych wydatków budżetu Miasta Zabrze ogółem. Wydatki bieżące w omawianej grupie za rok 2015 roku zamknęły się łącznie kwotą 31,9 mln zł i obejmują one w szczególności niżej wymienione działania: utrzymanie i konserwację zieleni miejskiej, w tym m.in.: bieżące utrzymanie zieleńców, zieleni osiedlowej, parków i lasu komunalnego (koszenie trawników, wygrabianie liści, prześwietlanie drzew, konserwacja 42 placów zabaw i 25 boisk wielofunkcyjnych, bieżące utrzymanie czystości, prace remontowe małej architektury oraz alejek parkowych). Miasto

konserwuje 3 fontanny zlokalizowane na Placu Krakowskim, zieleńcu przy ul. Wolności i de Gaulle a oraz zieleńcu przy ul. 3 Maja i Św. Floriana. Ponadto przeprowadzane są prace związane z obsadą waz, gazonów, kwietników, konstrukcji kwiatowych roślinami sezonowymi. W ramach zadania utrzymywanych jest 196 szt. waz, gazonów i donic kwiatowych w 32 lokalizacjach, 19 konstrukcji kwiatowych (kłodziny, kosze oraz wieże kwiatowe) w 15 lokalizacjach. Do stałej konserwacji terenu zieleni włączono 3,07 ha skwerów i zieleńców osiedlowych, od których odstąpiła Zabrzańska Spółdzielnia Mieszkaniowa. Na ww. zadania wydatkowano kwotę 2,8 mln zł, utrzymanie czystości na terenie Miasta usuwanie padłych zwierząt z terenu miasta, w tym z terenów leśnych, interwencyjne prace porządkowe oraz utrzymanie koksowników miejskich wykonanie wyniosło 158,5 tys. zł, usuwanie dzikich wysypisk zadanie prowadzone na bieżąco po zgłoszeniu lokalizacji i sprawdzeniu właściciela terenu. W 2015 roku zlikwidowano 81 dzikich wysypisk wydatkowano na ten cel kwotę 56 tys. zł, ochronę mieszkańców przed bezdomnymi zwierzętami, ich opiekę w schronisku oraz realizację programu opieki nad zwierzętami bezdomnymi i zapobieganiu bezdomności zwierząt na terenie Miasta Zabrze. Ponadto dokonano niezbędnych prac remontowych pomieszczeń schroniska wykonanie wyniosło 821,3 tys. zł, utrzymanie 7 szaletów miejskich za kwotę 136,1 tys. zł, bieżące utrzymanie 25 szt. cieków i rowów na terenie Miasta, tj. utrzymanie drożności i przepustowości cieków i rowów, utrzymanie kraty na rzece Bytomce, utrzymanie i konserwacja oświetlenia, w tym: 11 tys. szt. punktów oświetlenia ulicznego oraz 221 szt. szafek oświetlenia ulicznego, za kwotę 4,8 mln zł, obsługa uroczystości miejskich polegająca na oflagowaniu Miasta z okazji świąt miejskich i państwowych, wykonanie dekoracji świątecznych miasta 526 tys. zł, gospodarkę odpadami, zgodnie z zawartą umową z A.S.A Eko Polska Sp. z o. o., w tym: systematyczne opróżnianie/odbiór pojemników/worków i wywóz odpadów zmieszanych oraz selektywnie zebranych, zgodnie z określonymi harmonogramami i częstotliwością wywozu, selektywne odbieranie następujących frakcji odpadów: papieru, szkła, tworzyw sztucznych, metali, opakowań wielomateriałowych, odpadów ulegających biodegradacji, w tym odpadów zielonych bezpośrednio od właścicieli nieruchomości,

odbieranie odpadów wielkogabarytowych oraz budowlanych i rozbiórkowych z terenów nieruchomości jedno i wielorodzinnej, a także odpadów niebezpiecznych (leki, baterie) z wyznaczonych obiektów. W przedmiocie wydatków na gospodarowanie odpadami wzorem lat ubiegłych nadal uwzględnia się stanowisko Krajowej Rady Regionalnych Izb Obrachunkowych z dnia 10 czerwca 2014 roku, które wskazuje na to, iż wydatki przeznaczone na gospodarkę odpadami powinny być w całości pokrywane dochodami uzyskiwanymi z opłat z tego tytułu, lub w razie wystąpienia niedoboru uzupełniane środkami własnymi gminy. W trakcie 2015 roku celem spełnienia powyższej zasady i przekalkulowaniem ustanowionych wcześniej stawek Uchwałą XII/126/15 Rady Miasta Zabrze z dnia 22 czerwca 2015r. ustalono nową (wyższą) stawkę opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi od właścicieli nieruchomości zamieszkałych oraz od właścicieli nieruchomości niezamieszkałych, gdzie powstają odpady komunalne. W omawianym okresie dochody z tytułu omawianych opłat wniesione zostały w stopniu, który pozwolił Miastu Zabrze na bieżącą realizację zadań związanych z odbiorem i utylizacją odpadów komunalnych odpowiednia prezentacja w tabeli poniżej. Poniesione wydatki wyniosły 21.104.162,62 zł przy dochodach osiągniętych na poziomie 21.397.158,14 zł. TAB. 93 PORÓWNANIE WYDATKÓW ORAZ DOCHODÓW ZWIĄZANYCH Z GOSPODARKĄ ODPADAMI KOMUNALNYMI W 2015 r. [w zł] WYSZCZEGÓLNIENIE WYDATKI NA SYSTEM GOSPODARKI ODPADAMI, W TYM: DOCHODY WYDATKI PLAN WYKONANIE PLAN WYKONANIE 21 530 000 21 397 158,14 21 530 000 21 104 162,62 GOSPODARKA ODPADAMI 20 085 442 19 949 066,30 KAMPANIA INFORMACYJNA 140 000 85 299,16 WYDATKI ADMINISTRACYJNE 1 294 558 1 069 797,16 WYDATKI INWESTYCYJNE 10 000 Ponadto zrealizowano następujące zadania z zakresu ochrony środowiska: kampanię informacyjno edukacyjną w zakresie właściwego sposobu segregacji odpadów, wycieczki ekologiczne, organizacja konkursu pn.: Zielone Zabrze, polegającego na zachęcaniu mieszkańców do upiększania miasta poprzez dbałość o tereny zielone, ogrody przydomowe i ogródki działkowe wydatki w wysokości ponad 80 tys. zł, ekspertyzy i opinie w zakresie ochrony środowiska, w tym przeprowadzono badania kontrolne w ramach programu: Likwidacja pożaru hałdy Ruda w Zabrzu wykonanie na poziomie 24 tys. zł,

modernizacja źródeł ciepła w budynkach indywidualnych realizacja umowy na pełnienie funkcji Operatora oraz Inspektora Nadzoru Inwestorskiego dla VI etapu PONE 162,3 tys. zł, utrzymanie terenów zrekultywowanych w rejonie rzeki Bytomki 163,5 tys. zł wydatki bieżące na projekt pn..: Poprawa gospodarki wodnościekowej na terenie Gminy Zabrze. Etap II. W omawianym okresie wydatkowano zgodnie z zawartą umową środki na prowadzenie działań informacyjnych i promocyjnych oraz asystę techniczną przy realizacji projektu wykonanie za 2015 rok to kwota 258,8 tys. zł, przygotowanie planu gospodarki niskoemisyjnej, wraz z utworzeniem bazy danych, szkoleniem pracowników oraz promocją planu rozdysponowano na ten cel środki w wysokości 218 tys. W ramach omawianej grupy prowadzone są także działania z zakresu edukacji ekologicznej oraz promocji ekologii (kształtowanie postaw ekologicznych, seminaria, konferencje, konkursy itp.). Miasto dofinansowało w omawianym okresie przedsięwzięcia pn.: XXII Tydzień Ziemi organizowane przez Muzeum Górnictwa Węglowego, Śmieci pod lupą czyli Ekologiczny Pawłów oraz konkurs ekologiczny podczas miejskich dożynek. Jednocześnie Miejski Ogród Botaniczny w Zabrzu przeprowadził 157 warsztatów edukacji ekologicznej, na które przeznaczono kwotę blisko 70 tys. zł. W ramach omawianego działu prowadzono także zadanie z konkursu Inicjatyw Rad Dzielnic pn.: Nasza dzielnica czysta okolica, polegające na organizacji wycieczek do oczyszczalni ścieków celem poprawy świadomości ekologicznej mieszkańców naszego miasta na ten cel rozdysponowano środki na poziomie 6,4 tys. zł. Wydatki inwestycyjne w zakresie gospodarki komunalnej i ochrony środowiska zostały zrealizowane w 2015 roku w wysokości ponad 66 mln zł, co stanowiło 93% zakładanego planu i obejmowały one w szczególności niżej wymienione zadania: Rekultywacja terenów w rejonie rzeki Bytomki na obszarze Gminy Zabrze w omawianym okresie oddano do użytku trzy zrekultywowane tereny w szczególności wykonano remont ciągu pieszo rowerowego wokół stawu Anaszacht 10 (w rejonie ul. Tarnopolskiej), zakończono prace uzupełniające na terenie po byłej koksowni Concordia: w rejonie ul. Hagera wydatkowano na ten cel środki na poziomie 5,6 mln zł. Poniesiono także wydatki związane z obsługa administracyjną zadania wynagrodzenie jednostki realizującej projekt w wysokości 201,7 tys. zł, Poprawa gospodarki wodnościekowej na terenie Gminy Zabrze. Etap II Inwestycja poniesiono wydatki z tytułu umów na roboty budowlane i na usługę Inżyniera. Wykonano 10 nazwa pochodzi od szybu Anna (niem. AnnaSchacht), który znajdował się niedaleko

321.560 m 2 nowych dróg oraz odtworzono w połączeniu z modernizacją drogi i chodniki już istniejące wydatkowana kwota na ten cel to 19,4 mln zł. W zakresie zadania obsługi długu publicznego w 2015 roku zapłacono odsetki od obligacji wyemitowanych w celu sfinansowania inwestycji drogowej w ramach projektu w wysokości 428 tys. zł. Poprawa gospodarki wodnościekowej na terenie Gminy Zabrze. Etap II w trakcie roku dokonano zwiększenia wydatków o kwotę 17,9 mln zł w związku ze zmniejszeniem kosztów kwalifikowanych Projektu na rzecz zwiększenia kosztów niekwalifikowanych, jak również zwiększeniem wydatków na część drogową realizowaną poza Projektem (opis w punkcie powyżej). Ponadto w/w zmiana była konsekwencją uwzględnienia niezrealizowanych wydatków z roku 2014 oraz koniecznością ujęcia zwrotu nierozdysponowanej części zaliczki (w wysokości 9,4 mln zł). W omawianym okresie poniesiono wydatki związane z prowadzeniem robót budowlanych Kontraktów 15 oraz wynikające z realizacji umowy na prowadzenie działań informacyjnych i promocyjnych, Asystę Techniczną oraz usługę Inżyniera Projektu. Przekazano również środki wysokości 214,7 tys. zł, jako refundację wydatków kwalifikowanych poniesionych przez ZPWiK Sp. z o. o, a które Miasto otrzymało na podstawie zatwierdzonych wniosków na pokrycie kosztów funkcjonowania Jednostki realizującej Projekt. W 2015 roku wydatkowano na wyżej wymienione działania łącznie kwotę 34 mln zł, co daje 93% zakładanego planu rocznego. Budowa, przebudowa, modernizacja oświetlenia ulicznego na terenie miasta Zabrze na realizacje tego zadania przeznaczono środki w wysokości 205 tys. zł. Poza modernizacją oświetlenia w różnych lokalizacjach naszego miasta wykonano także budowę oświetlenia w ciągu ul. Żnieńskiej. Budowa infrastruktury oświetleniowej na terenie miasta Zabrze w omawianym okresie podpisano i zrealizowano umowę na wykonanie 30 solarnych lamp parkowych za kwotę 129 tys. zł. Uzyskano na to zadanie pożyczkę z WFOŚ i GW w Katowicach w wysokości 76,5 tys. oraz dotację z NFOŚ i GW w wysokości 16 tys. zł. Modernizacja ogrzewania w obiektach nie należących do Gminy w trakcie roku do Urzędu Miejskiego wpłynęło 298 wniosków o udzielenie dofinansowania osobom do modernizacji ogrzewania. Zrealizowano łącznie 364 wnioski, w tym 231 wniosków z 2014 roku. Realizacja pozostałych wniosków nastąpi w 2016 roku wydatkowano na ten cel w omawianym okresie kwotę 600 tys. zł,

Modernizacja źródeł ciepła w budynkach indywidualnych realizowanych w ramach Programu Ograniczenia Niskiej Emisji na terenie Miasta Zabrze 2015 rok był kolejnym, w którym prowadzone były zadania związane z modernizacją źródeł ciepła w budynkach indywidualnych w ramach Programu Ograniczenia Niskiej Emisji, na które Miasto pozyskuje preferencyjne pożyczki z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach (w 2015 roku była to kwota 3 mln zł). Realizacja rzeczowa zadania obejmuje 505 jednostkowych inwestycji, w tym modernizacja źródeł ciepła, docieplanie ścian, stropów, dachów, wymiana okien, montaż instalacji solarnych i ogniw fotowoltanicznych. W ramach VI etapu programu KAWKA, polegającego na ograniczaniu niskiej emisji wymienionych zostało 160 starych kotłów węglowych na ekologiczne modele. Wykonano montaże 105 kolektorów słonecznych. Na ten cel otrzymano dotację z WFOŚiGW w wysokości 1,2 mln zł oraz pożyczkę w wysokości 931 tys. zł, Budowa schroniska dla bezdomnych zwierząt wykonano dokumentację projektową i złożono wniosek o wydanie decyzji pozwolenia na budowę wykonanie na poziomie 36,9 tys. zł. Zagospodarowanie terenu zieleńca w Zabrzu Kończycach wykonano pełen zakres rzeczowy zadania obejmujący wykonanie odwodnienia liniowego terenu, jego nawierzchni oraz wykonanie elementów małej architektury wykonanie to 160 tys. zł. Ponadto w związku z rozstrzygnięciem Iszej edycji Zabrzańskiego Budżetu Partycypacyjnego prowadzono zadania, gdzie wydatkowano środki na poziomie 266,3 tys. zł, tj.: Zamontowanie oświetlenia na ulicy Młodego Górnika i Pod Borem w Zabrzu, Siłownia pod chmurką na osiedlu Zandka, przy ulicy ks. Norberta Bończyka, Promenada Rokitnickadeptak, Oświetlenie chodnika prowadzącego z ulicy Banachiewicza na ulicę Heweliusza przy Przedszkolu Nr 36, Centrum Integracji Osiedla Kotarbińskiego w zakresie dokumentacji projektowej, Uroczysko Leśne park przy Matejki i Czołgistów. projekt rewitalizacji parku leśnego im. Powstańców Śląskich etap I na ww. zadania zawarto umowy na wykonanie dokumentacji technicznej.

DZIAŁ 921 KULTURA I OCHRONA DZIEDZICTWA NARODOWEGO Realizacja zadań w tym dziale należy do kompetencji następujących Wydziałów: Biuro Miejskiego Konserwatora Zabytków, Wydział Kultury i Dziedzictwa, Wydział Inwestycji i Remontów, Wydział Oświaty. Poniżej zaprezentowano podział wydatków w zakresie tej kategorii na wydatki bieżące i inwestycyjne: DZIAŁ 921 PLAN PO ZMIANACH WYKONANIE % WYKONANIA WYDATKI OGÓŁEM, W TYM: 66 098 226 64 907 041,79 98% BIEŻĄCE 24 034 017 23 736 238,94 98,8% INWESTYCYJNE 42 064 209 41 170 802,85 69,5% W 2015 roku w ramach omawianej kategorii limity wydatków opiewały łącznie na kwotę 66 mln zł, z czego 42 mln zł stanowiły wydatki inwestycyjne. Ostatecznie w dziale związanym z kulturą i ochroną dziedzictwa narodowego wydatkowano kwotę 64,9 mln zł, w tym na wydatki bieżące i majątkowe przeznaczono odpowiednio 23,7 mln zł i 41,2 mln zł. Znaczną część środków bieżących rozdysponowano w formie dotacji na dofinansowanie instytucji kultury (kwota 21.608.150 zł), co zostało przedstawione w załączniku Nr 10 do budżetu dotyczącym wykonania planów dotacji dla samorządowych instytucji kultury w 2015 roku. Ponadto na działania związane z ochroną i konserwacją zabytków przeznaczono w omawianym okresie środki w wysokości prawie 1,3 mln zł. Udzielono dotacje w łącznej wysokości 1.261.459,52 zł na prace restauratorskie i roboty budowlane dla niżej wymienionych dziesięciu obiektów wpisanych do rejestru zabytków przy założonym planie na poziomie 1.540.000 zł: remont elewacji Kościoła św. Wawrzyńca w Zabrzu Mikulczycach. Etap I, prace remontowokonserwatorskie wieży i elewacji frontowej Kościoła św. Anny Etap I, przygotowanie inwentaryzacji i dokumentacji projektowej remontu drewnianego budynku Kościoła EwangelickoAugsburskiego w Zabrzu Mikulczycach przy ul. Brygadzistów, remont dachu budynku nr 4 Samodzielnego Publicznego Szpitala Klinicznego Nr 1 im. Prof. S. Szyszko Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Zabrzu przy ul. 3 Maja 1315, roboty tynkarskie wewnątrz budynku oraz wzmocnienie stropów nad parterem zabytkowego dworu w Zabrzu Mikulczycach przy ulicy Kosynierów 19/Lipowej, rewitalizacja zabytkowego zespołu Szyb Maciej etap II. Remont budynku biurowego dla celów turystyki industrialnej przy ul. Srebrnej 6 w Zabrzu,

wymiana pokrycia dachowego w budynku mieszkalnym, wielorodzinnym przy ul. Krakusa 4 w Zabrzu, remont elewacji wraz z wykonaniem drenażu opaskowego oraz pionowej izolacji przeciwwilgociowej przy ul. Szafarczyka 13 w Zabrzu Rokitnicy, wymiana pokrycia dachowego nad częścią budynku mieszkalnego w Zabrzu przy ul. Szafarczyka 30 wraz z wymianą obróbek blacharskich i orynnowania oraz montażem wyłazu dachowego, remont dachu (wymiana dachówki) w zabytkowym budynku mieszkalnym przy ul. Komuny Paryskiej nr 7A. Jednocześnie, podobnie jak w latach poprzednich, środki przeznaczone na organizację imprez kulturalnych w poszczególnych radach dzielnic i osiedli zostały wykonane w 100%. Ponadto w omawianym okresie zorganizowano szereg imprez kulturalnych, wśród których wyróżnić można: XXII Zabrzańskie Chóralne Spotkanie Kolędowe, Noc Sylwestrowa 2014/2015 i Koncert Noworoczny, Wiosenny Rajd Pojazdów Zabytkowych, uroczystość nadania parkowi w Kończycach imienia ks. Kard. A. Hlonda, Koncert w ramach Dni Papieskich,, uroczystości związane z upamiętnieniem ofiar zbrodni katyńskiej i katastrofy smoleńskiej, Metropolitalne Święto Rodziny, koncerty letnie w Ogrodzie Botanicznym, Koncert Galowy z okazji Święta Miasta połączony z wręczeniem nagród Prezydenta Miasta w dziedzinie kultury. W kategorii wydatków majątkowych w dziale 921 nominalnie najwyższy poziom dotyczył projektu pn.: Europejski Ośrodek Kultury i Turystyki Przemysłowej wydatki na tą inwestycję zamknęły się w omawianym okresie kwotą ponad 35 mln zł, która stanowi 85% wszystkich wydatków majątkowych w omawianej grupie. W ramach tego zadania wykonano m. in.: roboty budowlane i rewitalizacyjne w części naziemnej kompleksu ul. Wolności 410, Sienkiewicza 43, Etap I roboty budowlane i rewitalizacyjne w części naziemnej kompleksu ul. Wolności 410 kontynuacja, montaż urządzeń regulujących wraz z zamontowaniem tłumików akustycznych, nagrzewnicy elektrycznej oraz uchwytów dla niepełnosprawnych zamówienie dodatkowe realizowane w ramach zadania inwestycyjnego pn. Roboty budowlane i rewitalizacyjne w części naziemnej kompleksu ul. Wolności 410, Sienkiewicza 43 Etap I Roboty budowlane i rewitalizacyjne w części naziemnej kompleksu ul. Wolności 410 kontynuacja,

montaż sprężarki tłokowej BellisMorton w Skansenie Górniczym Królowa Luiza ul. Wolności 410 w Zabrzu, projekt architektoniczny pn. dokumentacji klatki schodowej w szybie Carnall na terenie Skansenu Górniczego Królowa Luiza w Zabrzu przy ul. Wolności 410 wraz z pełnieniem nadzoru autorskiego w trakcie realizacji tego projektu, opracowanie pn. Program FunkcjonalnoUżytkowy dla potrzeb rozbudowy wylotu GKSD o strefę wejściową (port wodny), budowy zjazdu z drogi publicznej wraz z zagospodarowaniem terenu, infrastrukturą drogową i techniczną, wykonanie projektu przebudowy budynku wentylatorów Guibald wraz z zagospodarowaniem terenu, budową i przebudową niezbędnej infrastruktury technicznej i drogowej oraz nadzorem autorskim, adaptację i zabezpieczenie chodnika diagonalnego w celu wykonania ekspozycji Chodnik po pożarze", odcinek instalacji p.poż. Głównej Kluczowej Sztolni Dziedzicznej od przecinki nr XI Skalley do mijanki Pod Browarem, wyrobiska pochyłego łączącego powierzchnię terenu z rejonem podszybia szybu Carnall wraz z urządzeniem transportowym, modernizację i adaptację na cele ruchu turystycznego szybu Wyzwolenie Etap I remont obmurza szybu Wyzwolenie". Ponadto w ramach wydatków inwestycyjnych w przedmiotowej kategorii zrealizowano następujące zadania: Rewitalizacja obiektów poprzemysłowych Gminy Zabrze wraz z adaptacją na cele kulturalne, turystyczne i oświatowe. W ramach tego zadania w 2015 roku kontynuowano prace w zakresie doposażenia, przebudowy i adaptacji zabytkowej infrastruktury kopalni zabytkowej GUIDO na cele turystyczne i kulturalne. Ponadto: zakończono prace związane z zabudową systemów AV oraz z realizacją dostaw wyposażenia, wykonano usługi zewnętrzne związane z odbiorem prac objętych projektem, przeprowadzono roboty obejmujące zabudowę zaplecza sanitarnego wraz z systemem odprowadzania ścieków sanitarnych z poziomów 170 i 320 ZKWK GUIDO" na powierzchnię, przeprowadzono roboty obejmujące przebudowę budynku i parkingu mieszczącego się przy ul. 3 Maja 93 w Zabrzu, opracowano dokumentację w zakresie aranżacji, wspólnej wizualizacji dla zrewitalizowanych obiektów będących we władaniu MGW w Zabrzu.

W omawianym okresie poniesiono wydatki na te działania na poziomie 2.422.820 zł. Adaptacja Poprzemysłowych Obiektów Związanych Z Rozwojem Parku Tematycznego 12 C wydatkowana kwota to 2.713.848,96 zł. Wykonano m.in.: budowę stacji transformatorowej 6/0,5/0,4 kv Skansenu Górniczego Królowa Luiza, przebudowę systemu wentylacji wyrobisk Skansenu Górniczego Królowa Luiza, remont wyłączników elektrycznych zasilających wybrane eksponaty Skansenu Górniczego Królowa Luiza w Zabrzu, remont i dostosowanie do potrzeb ruchu turystycznego wyrobisk Skansenu Górniczego Królowa Luiza zakres realizowany z remontem ekspozycji, remont i przebudowę systemu łączności (system bezpieczeństwa), remont ekspozycji znajdujących się w wyrobiskach Skansenu Górniczego "Królowa Luiza", rozbudowę rozdzielni i montaż przycisków oświetlenia wyrobisk Skansenu, zabudowę systemów audiowizualnych w wyrobiskach Skansenu Górniczego Królowa Luiza. Przyłączenie jednostek budżetowych do sieci szerokopasmowej celem zadania było zapewnienie możliwości korzystania z usługi szerokopasmowego dostępu do Internetu w Bibliotece Miejskiej poniesione wydatki w omawianym okresie to kwota 34,8 tys. zł, Modernizacja budynków Miejskiego Ośrodka Kultury zadanie uzyskało dofinansowanie ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w ramach programu priorytetowego pn. System zielonych inwestycji Zarządzanie energią w budynkach Miejskiego Ośrodka Kultury w Zabrzu, jego celem jest wykonanie termomodernizacji budynków: Dzielnicowego Ośrodka Kultury w Zabrzu Kończyce ul. Dorotki 3, Dzielnicowego Ośrodka Kultury w Zabrzu Biskupice ul. Kossaka 23, Dzielnicowego Ośrodka Kultury w Zabrzu Pawłów ul. Sikorskiego 114, Filii Miejskiego Ośrodka Kultury w Zabrzu Budynek ul. Hutnicza 8. Poniesione wydatki w omawianym okresie to kwota 852.477,64. DZIAŁ 925 OGRODY BOTANICZNE I ZOOLOGICZNE ORAZ NATURALNE OBSZARY I OBIEKTY CHRONIONEJ PRZYRODY Wydatki w tej grupie w 2015 roku realizował Miejski Ogród Botaniczny w Zabrzu. Poniżej zaprezentowano wykonanie założonej prognozy rocznej w omawianym okresie wydatków w ramach działu 925: DZIAŁ 925 PLAN PO ZMIANACH WYKONANIE % WYKONANIA WYDATKI OGÓŁEM, W TYM: 1 075 384 1 075 319,18 100%

BIEŻĄCE 1 071 704 1 071 639,18 100% INWESTYCYJNE 3 680 3 68 100% W ramach tego działu zaplanowano wydatki na poziomie 1.075.384 zł, które zostały zrealizowane w 100%. Kwota 1.071.639,18 zł została przeznaczona na wydatki bieżące, natomiast na zadania majątkowe wydatkowano 3.680 zł. Powyższe środki w całości przeznaczono na wydatki związane funkcjonowaniem oraz zadaniami prowadzonymi przez Miejski Ogród Botaniczny. Miejski Ogród Botaniczny położony jest w śródmieściu Zabrza. To praktycznie jedyny obiekt na terenie Śląska z tak dużą ilością taksonów roślin, przez co ma duże znaczenie dydaktyczne, ekologiczne oraz zdrowotne. Posiada w części parkowej ok. 5000 okazów drzew i krzewów (260 grup populacji). Znajdziemy tu również kolekcję roślin zielnych wieloletnich liczącą ponad 200 taksonów (łącznie z dziko rosnącymi). W 2004 roku założono na terenie Ogrodu Rosarium, na którym obsadzono 2500 sztuk róż różnych typów w 64 odmianach. Są tutaj róże wielkokwiatowe, wielokwiatowe, parkowe, okrywowe, miniaturowe i pnące. Ważne dla Ogrodu jest posiadanie skromnej wprawdzie (ponad 30 gatunków), kolekcji roślin objętych ochroną prawną. Rosną tu chronione paprocie: języcznik zwyczajny, podrzeń żebrowiec i pióropusznik strusi. Na skalniku zobaczyć można zimowita jesiennego, goździka sinego, szarotkę alpejską, rojnika górskiego, orlika pospolitego, dziewięćsiła bezłodygowego, naparstnicę zwyczajną a nieopodal dzwonka szerokolistnego i cieszyniankę wiosenną. Dla miłośników przyrody Ogród byłby niekompletny gdyby nie zamieszkały w nim zwierzęta. Ogród będąc dość zróżnicowanym zbiorowiskiem, stanowi siedlisko i bazę pokarmową dla wielu gatunków. Oprócz często obserwowanych kaczek krzyżówek, gołębi grzywaczy, kosów i sikor można spotkać dzięcioła dużego, kwiczoła, pleszkę, muchołówkę żałobną i kilkanaście innych. W stawach można dostrzec zielone" żaby i ryby. Sporo tu też owadów: ważek, chrząszczy, motyli, muchówek i pszczołowatych uwijających się wśród kwitnących roślin. Przedmiotem działalności Miejskiego Ogrodu Botanicznego jest tworzenie prawidłowych warunków organizacyjnych, technicznych i rekreacyjnych w dziedzinie świadczonych usług komunalnych, w tym: dbałość o prawidłowy stan kolekcji botanicznych, stan techniczny obiektu, urządzeń i mienia tej Jednostki, organizowanie i wspieranie edukacji ekologicznej dzieci i młodzieży, prowadzenie działalności edukacyjnej poprzez wdrażanie proekologicznych programów w środowisku lokalnym i regionalnym. Jednocześnie Miejski Ogród Botaniczny prowadzi usługi komunalne poprzez odpłatne udostępnianie osobom indywidualnym i grupom zorganizowanym:

zwiedzania ekspozycji i kolekcji botanicznych po wytyczonych ścieżkach dydaktycznych w części botanicznej Ogrodu, korzystania z placu zabaw dla dzieci, korzystania z wypoczynku w części parkowej Ogrodu, organizowanie przy współpracy z innymi organizacjami oraz jednostkami imprez o charakterze kulturalnym, naukowym i edukacyjnym. Ponadto Jednostka ta prowadzi także działalność polegającą na: produkcji i sprzedaży materiału roślinnego, sprzedaży wydań własnych (w tym folderów, widokówek i zakładek), organizowaniu i prowadzeniu różnorodnych form kształcenia ekologicznego, współpracy i wymiany doświadczeń, w tym konferencji, warsztatów oraz tworzeniu i rozwijaniu systemu informacji w zakresie ekologii, ochrony środowiska i rozwoju zrównoważonego, opracowywaniu materiałów edukacyjnych, gromadzeniu i udostępnianiu materiałów edukacji ekologicznej z zasobów Biblioteki ekologicznej, wzbogacaniu oferty zajęć lekcyjnych i pozalekcyjnych. W zakresie inwestycji w ramach omawianej kategorii wydatki w wysokości 3.680 zł przeznaczono na zakup spalinowego opryskiwacza taczkowego umożliwiającego bezpieczne, zgodne z przepisami BHP i bezawaryjne prace związane z wykonywaniem niezbędnych oprysków pestycydami. DZIAŁ 926 KULTURA FIZYCZNA Realizacja zadań w tym dziale należy do kompetencji następujących Wydziałów Urzędu Miejskiego oraz jednostek zewnętrznych: Wydział Oświaty, Wydział Inwestycji i Remontów, Wydział Zarządzania Nieruchomościami, Wydział Promocji, Turystyki i Sportu, Biuro Nadzoru Właścicielskiego Jednostka Obsługi Finansowej i Gospodarki Nieruchomościami Poniżej zaprezentowano podział wydatków w zakresie tej kategorii na wydatki bieżące i inwestycyjne: DZIAŁ 926 PLAN PO ZMIANACH WYKONANIE % WYKONANIA WYDATKI OGÓŁEM 31 402 567 26 712 078,69 85,1% WYDATKI BIEŻĄCE 6 922 126 6 804 626,14 98,3% WYDATKI MAJĄTKOWE 24 480 441 19 907 452,55 81,3%

W omawianym okresie na dział związany z kulturą fizyczną rozdysponowano ogółem ponad 26,7 mln zł ze środków budżetowych, w tym 6,8 mln zł stanowiły wydatki bieżące, a 19,9 mln zł przeznaczono na wydatki majątkowe. W zakresie wydatków bieżących prowadzono działania związane z utrzymaniem oraz remontami obiektów sportowych Miasta. W 2015 roku Wydział Zarządzania Nieruchomościami kontynuował realizację pięciu umów z Miejskim Ośrodkiem Sportu i Rekreacji, dotyczących zarządzania obiektami sportowymi położonymi w Zabrzu przy ul. Mickiewicza 66a, ul. Żniwiarzy, ul. Szafarczyka 16, ul. Młodego Górnika oraz ul. Bytomskiej 2b. Ponadto realizowana była umowa z MKS Zaborze na dozorowanie i wykonywanie czynności porządkowo technicznych obiektu sportowego położonego przy ul. Wyciska 6. Wydatkowana kwota na te obiekty wyniosła 538.869,93 zł. Jednostka Obsługi Finansowej i Gospodarki Nieruchomościami na bieżące utrzymanie obiektów sportowych, którymi zarządza, tj. Walka, Hala Pogoń oraz Park Jana Pawła II wydatkowała łącznie ponad 1,1 mln zł. Jednocześnie Wydział Oświaty przeznaczył na utrzymanie kompleksów sportowych Orlik kwotę ponad 67 tys. zł. Ponadto w roku 2015 z dotacji skorzystało 49 stowarzyszeń i klubów sportowych, z którymi zawarto 69 umów na realizacje zadań w zakresie szkolenia sportowego dzieci i młodzieży, prowadzenia zajęć o charakterze sportowo rekreacyjnym, jak również zorganizowano imprezy sportowe i rekreacyjne dla dzieci i młodzieży. Łączna kwota udzielonych dotacji wyniosła 1.773.499,51 zł. Przeprowadzono także zajęcia o charakterze sportowo rekreacyjnym dla osób niepełnosprawnych. Ponadto poniesiono wydatki na organizację oraz współorganizację 26 imprez, zawodów, turniejów i wyjazdów o charakterze sportowym i rekreacyjnym, na które wydatkowano kwotę 439.927,11 zł (w tym prowadzonych przez Rady Dzielnic). Wypłacono również nagrody pieniężne w wysokości 184,6 tys. zł dla 109 zawodników i trenerów za wysokie wyniki sportowe uzyskane w krajowym bądź międzynarodowym współzawodnictwie sportowym. Jednocześnie w 2015 roku, podobnie jak w latach ubiegłych, uzyskano środki z Ministerstwa Sportu i Turystyki na realizację zadania Szkolenie młodzieży uzdolnionej sportowo w wysokości 88.850 zł. Oprócz tego przekazano dopłatę w kwocie 2,5 mln zł na rzecz Spółki Stadion w Zabrzy Sp. z o.o. Wydatki majątkowe w dziale kultura fizyczna w 2015 roku zostały przeznaczone na: Wykup udziałów w Spółce Stadion w Zabrzu Sp. z o.o. zadanie realizowane w celu zapewnienia finansowania modernizacji stadionu im Ernesta Pohla Arena Zabrze przez spółkę celową miasta t.j. Stadion w Zabrzu sp. z o.o. wykonanie w omawianym okresie na poziomie prawie 17,4 mln zł, w tym kwota 15.837.162,93 zł dotyczyła zapłaty ceny za udziały które zostały objęte przez Miasto w latach 20112012. Należy także zaznaczyć, że wykup przypadający na grudzień w wysokości 4.455.781,72 zł, za zgodą FM Bank PBP SA, został przesunięty na styczeń 2016 roku. Jednocześnie środki w wysokości 1.557.632,28 zł przeznaczono na objęcie nowych

udziałów w Spółce jako realizacja umowy wsparcia spółki Stadion w Zabrzu dla programu emisji obligacji własnych spółki przeznaczonych na dokończenie modernizacji stadionu. owany termin udostępnienia kibicom I etapu modernizacji, tj. pierwszych 24 tys. miejsc, to pierwszy kwartał 2016 roku, a zakończenie I etapu prognozuje się na przełom II i III kwartału, Budowa hali tenisowej przy ul. Olimpijskiej w Zabrzu zakończono prace związane z budową hali do gry w tenisa wraz z zapleczem socjalnym oraz zagospodarowaniem terenu wydatkowane środki na ten cel wyniosły 1.856.330,37 zł, Podwyższenie kapitału zakładowego Spółki Górnik Zabrze Handball Sp. z o.o. objęcie udziałów w Spółce wykonanie na poziomie 500 tys. zł, Zakup udziałów Spółki Wodny Świat Zabrze Sp. z o.o. wykonanie na poziomie 50 tys. zł, Zakup akcji Spółki Górnik Zabrze S.S.A. zakupiono 158 389 sztuk akcji na kwotę 3.167,78 zł, Modernizacja obiektów sportowych w ramach zadania wykonano następujące prace: montaż nowej klimatyzacji, w miejscu starej jednostki, w Sali kominkowej ośrodka sportowego Walka przy ul. Jaskółczej 40, wykonanie przyłącza do sieci energetycznej na potrzeby zasilania kamer wizyjnego monitoringu miejskiego Parku im. Jana Pawła II, montaż monitoringu w Parku Jana Pawła II. Na wyżej wymienione zadania rozdysponowano środki w wysokości 66.315,52 zł. Ponadto w związku z rozstrzygnięciem Iszej edycji Zabrzańskiego Budżetu Partycypacyjnego prowadzono zadania w omawianej sferze, gdzie wydatkowano środki na poziomie 36,8 tys. zł, tj.: Budowa ogólnodostępnego boiska piłkarskiego wraz z zagospodarowaniem terenu przy Gimnazjum Nr 29 w Zabrzu opracowano dokumentację projektową wraz z przyjęciem zgłoszenia robót budowlanych oraz ogłoszono przetarg nieograniczony w celu wyboru wykonawcy robót poniesione wydatki opiewają na kwotę 15.526,88 zł, Boisko sportowe SP 7 wydatkowana kwota to 10.861,79 zł, którą przeznaczono na wykonanie dokumentacji projektowej oraz zawarto umowę na pełnienie nadzoru inwestorskiego, Boisko treningowe do piłki nożnej z oświetleniem opracowano dokumentację projektową na boisko treningowo rekreacyjne do piłki nożnej z oświetleniem przy ul. Wyciska 5 poniesiono wydatki na kwotę 10.455 zł.

4.5 Zabrzański Budżet Partycypacyjny w 2015 roku Budżet jednostki samorządu terytorialnego oznacza gromadzenie wpływów, które przeznaczane są na zadania służące ogółowi mieszkańców jednostki. Wprowadzane są jednak rozwiązania, które w sposób bardziej bezpośredni dają mieszkańcom możliwość wpływania na kierunki przeznaczenia środków z miejskiej kasy. Jednym z takich instrumentów jest budżet partycypacyjny. Procedura budżetu partycypacyjnego została przeprowadzona w Zabrzu w 2015 roku dwukrotnie, przy czym wynik pierwszej edycji znalazł swoje odbicie w budżecie roku 2015. Druga procedura dotyczyła zadań, które zostały wpisane do budżetu miasta na rok 2016. 4.5.1. Budżet partycypacyjny jako instrument włączania mieszkańców w sprawy miasta Przed budżetem partycypacyjnym zwykle stawianych jest kilka celów. Celem takim jest oczywiście wskazanie ważnych z punktu widzenia mieszkańców zadań. Jest to jednak również dobry instrument włączania mieszkańców w sprawy miasta i w sprawy decydowania o miejskich priorytetach. Jest to też instrument edukacyjny między innymi na temat zadań samorządu i podziału zadań między stronami rządową i samorządową. Odpowiedź mieszkańców Zabrza na zaproszenie do procedury budżetu partycypacyjnego była duża. W 2015 roku przeprowadzono procedurę wyboru zadań dwukrotnie. Szczegółowy terminarz dwóch edycji zawiera poniższa tabela. TAB. 94 SZCZEGÓŁOWY TERMINARZ DWÓCH EDYCJI ZABRZAŃSKIEGO BUDŻETU PARTYCYPACYJNEGO WYSZCZEGÓLNIENIE EDYCJA I EDYCJA II Rozpoczęcie składania wniosków 02032015 01072015 Zakończenie składania wniosków 30032015 29072015 Ogłoszenie listy projektów do głosowania 20042015 16092015 Rozpoczęcie głosowania 01052015 28092015 Zakończenie głosowania 10052015 08102015 Ogłoszenie wyników głosowania 22052015 19102015 Mieszkańcy łącznie złożyli 285 projektów 146 i 139 odpowiednio w pierwszej i drugiej edycji. Szczegółowe informacje na temat składanych projektów zawiera poniższa tabela.

TAB. 95 ZŁOŻONE PROJEKTY DO DWÓCH EDYCJI ZABRZAŃSKIEGO BUDŻETU PARTYCYPACYJNEGO WYSZCZEGÓLNIENIE EDYCJA I (2015) [W %] EDYCJA II (2016) [W %] ZMIANA [SZT] ZMIANA [W %] wniosków złożono 146 100% 139 100% 7 5% przedmiotem głosowania 108 74% 128 88% 20 19% wniosków odrzucono 38 26% 11 8% 27 71% w tym z przyczyn: formalnych 17 12% 3 2% 14 82% prawno finansowych 21 14% 8 5% 13 62% W głosowaniu każdorazowo brało udział ponad 30 tys. mieszkańców, którzy oddali odpowiednio przeszło 70 tys. i 80 tys. głosów. Powyższe dane oznaczają, że co piąty mieszkaniec Zabrza głosował w każdej z edycji budżetu partycypacyjnego. Informację dotyczącą frekwencji przedstawia poniższa tabela. TAB. 96 FREKWENCJA W GŁOSOWANIU W DWÓCH EDYCJACH ZABRZAŃSKIEGO BUDŻETU PARTYCYPACYJNEGO RELACJA LICZBY GŁOSUJĄCYCH DO LICZBY UPRAWNIONYCH MIESZKAŃCÓW edycja I 21,6% edycja II 23,5% 1 Łącznie głosy na projekty z poszczególnych dzielnic przedstawiały się następująco: TAB. 97 GŁOSY NA PROJEKTY W PODZIALE WG DZIELNIC WYSZCZEGÓLNIENIE EDYCJA I EDYCJA II ZMIANA [W %] Dzielnice duże 50 662 57 385 13% Biskupice 3 293 5 033 53% Centrum Południe 10 848 14 528 34% Centrum Północ 7 984 10 213 28% Guido 3 266 4 236 30% Helenka 5 355 2 859 47% Mikulczyce 2 590 2 076 20% Osiedle Tadeusza Kotarbińskiego 5 995 6 379 6% Rokitnica 7 817 4 575 41% Zaborze Północ 3 514 7 486 113% Dzielnice małe 13 710 23 637 72% Grzybowice 2 236 1 656 26% Kończyce 328 2 246 585% Maciejów 1 729 1 948 13% Makoszowy 1 214 1 653 36% Osiedle Mikołaja Kopernika 3 277 3 870 18% Osiedle Młodego Górnika 1 187 2 214 87% Pawłów 3 026 Zaborze Południe 442 4 551 930%

WYSZCZEGÓLNIENIE EDYCJA I EDYCJA II ZMIANA [W %] Zandka 3 297 2 473 25% Projekty ponaddzielnicowe (tylko edycja I) 7 259 100% Suma końcowa 71 631 81 022 13% 4.5.2. Pierwsza edycja Zabrzańskiego Budżetu Partycypacyjnego Pierwszą edycję Zabrzańskiego Budżetu Partycypacyjnego przeprowadzono w okresie od 30 marca 2015 roku do 22 maja 2015. Mieszkańcy złożyli łącznie 146 projektów, z których pozytywnie zostało ocenionych i było przedmiotem głosowania 108. Głosowanie miało miejsce w dniach od 1 do 10 maja. Ostatecznie wyniki głosowania to werdykt prawie 31 tysięcy mieszkańców Zabrza, którzy oddali przeszło 71 tysięcy głosów. W efekcie tego głosowania mieszkańcy wskazali 13 projektów, które skierowano do realizacji w wydziałach i jednostkach. Źródłem finansowania była specjalnie utworzona rezerwa celowa na realizację procedury. Dodatkowo podjęto decyzję o realizacji dwóch kolejnych projektów z tych dzielnic, których mieszkańcy wykazali się największą aktywnością, a jednocześnie dzielnica nie uzyskała do realizacji żadnego z projektów. Źródłem finansowania były oszczędności na zadaniach zaplanowanych w budżecie miasta. Należy zaznaczyć, iż ze względu na trwające procedury część zadań będzie jednak kontynuowana w 2016 roku, tak aby ostatecznie mogły służyć mieszkańcom. Informacje na temat zaawansowania realizacji poszczególnych projektów można znaleźć na stronie internetowej Urzędu Miasta. Poniższa tabela przedstawia wartość poszczególnych zadań wynikających z budżetu partycypacyjnego. TAB. 98 PLAN I WYKONANIE ZADAŃ WYNIKAJĄCYCH Z PIERWSZEJ EDYCJI ZABRZAŃSKIEGO BUDŻETU PARTYCYPACYJNEGO DZIAŁ NR ZADANIA 600 P0075 600 P0073 600 P0020 700 P0045 NAZWA ZADANIA WI/MZDIII/32/15,ZBP 2015 ODBLOKUJ OSIEDLE KOTARBIŃSKIEGO WI/MZDIII/33/15,ZBP 2015 BEZPIECZNA DROGA DO SZKOŁY NR 25 WI/MZDIII/34/15,ZBP 2015 UTWARDZENIE TERENU STANOWIĄCEGO DOJŚCIA DO SZKOŁY I OSIEDLA OD ULICY POKOJU WI/JOFGN/35/15,ZBP 2015 PARK ZABAW "WESOŁA HELENKA" LICZBA GŁOSÓW PLAN WG UCHWAŁY PLAN NA DZIEŃ 30.06.2015 PLAN PO ZMIANACH WYKONANIE KONIEC REALIZACJI 1 734 0 39 600 1 950 1 949,55 2016 r. 1 687 0 26 350 4 613 4 612,50 2016 r. 1 333 0 41 128 6 253 6 252,40 2016 r. 2 109 0 283 346 333 346 329 518,05 2015 r.

DZIAŁ NR ZADANIA 754 P0044 801 P0119 900 P0096 900 P0109 900 P0105 900 P0074 900 P0100 900 P0038 926 P0076 926 P0019 926 P0007 NAZWA ZADANIA WI/WI/40/15,ZBP 2015 REWITALIZACJA STRAŻNICY OCHOTNICZEJ STRAŻY POŻARNEJ W GRZYBOWICACH WI/WI/26/15,ZBP 2015 PRZYGOTOWANIE I MODERNIZACJA TOALET ORAZ WYMIANA INSTALACJI WODY ZIMNEJ I CIEPŁEJ W BUDYNKU SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 5 W ZABRZU WI/IK/29/15,ZBP 2015 OŚWIETLENIE CHODNIKA PROWADZĄCEGO Z ULICY BANACHIEWICZA NA ULICĘ HEWELIUSZA PRZY PRZEDSZKOLU NR 36 WI/IK/28/15,ZBP 2015 PROMENADA ROKITNICKA DEPTAK WI/IK/41/15,ZBP 2015 ZAMONTOWANIE OŚWIETLENIA NA ULICY MŁODEGO GÓRNIKA I POD BOREM W ZABRZU WI/WI/24/15,ZBP 2015 CENTRUM INTEGRACJI OSIEDLA KOTARBIŃSKIEGO WI/WI/25/15,ZBP 2015 UROCZYSKO LEŚNE PARK PRZY MATEJKI I CZOŁGISTÓW. PROJEKT REWITALIZACJI PARKU LEŚNEGO IM. POWSTAŃCÓW ŚLĄSKICH ETAP I WI/ZN/30/15,ZBP 2015 SIŁOWNIA POD CHMURKĄ WI/WI/22/15,ZBP 2015 BUDOWA OGÓLNODOSTĘPNEGO BOISKA PIŁKARSKIEGO WRAZ Z ZAGOSPODAROWANIEM TERENU PRZY GIMNAZJUM NR 29 W ZABRZU WI/WI/23/15,ZBP 2015 BOISKO SPORTOWE SP 7 WI/ZN/31/15,ZBP 2015 BOISKO TRENINGOWE DO PIŁKI NOŻNEJ Z OŚWIETLENIEM Sprawozdanie z wykonania budżetu miasta Zabrze za 2015 rok LICZBA GŁOSÓW PLAN WG UCHWAŁY PLAN NA DZIEŃ 30.06.2015 PLAN PO ZMIANACH WYKONANIE KONIEC REALIZACJI 1 226 0 168 911 8 976 8 976,00 2016 r. 1 827 0 500 000 2 597 2 596,53 2016 r. 312 0 10 000 10 000 10 00 2015 r. 1 467 0 115 308 165 638 154 319,80 2015 r. 433 0 100 000 6 150 6 15 2016 r. 2 007 0 499 702 12 300 12 30 2016 r. 1 945 0 350 000 24 262 24 261,01 2016 r. 989 0 58 300 59 300 59 30 2015 r. 2 361 0 500 000 15 527 15 526,88 2016 r. 2 282 0 500 000 10 862 10 861,79 2016 r. 839 0 72 900 10 455 10 455,00 2016 r. RAZEM 22 551 0 3 265 545 672 229 657 079,51

4.5.3. Druga edycja Zabrzańskiego Budżet Partycypacyjnego Drugą edycję Zabrzańskiego Budżetu Partycypacyjnego przeprowadzono w okresie od 1 lipca 2015 do 19 października 2015. Czynności odbywały się na podstawie Zarządzenia nr 527/WBU/2015 Prezydenta Miasta Zabrze z dnia 30 czerwca 2015 w sprawie wyboru projektów mieszkańców w ramach Zabrzańskiego Budżetu Partycypacyjnego. Procedura zakładała kilka etapów: zbieranie propozycji projektów od mieszkańców, ocenę projektów z punktu widzenia możliwości i kosztów ich realizacji oraz głosowanie. Propozycje złożone przez wnioskodawców w dniach 1 29 lipca były przedmiotem dwustopniowej oceny. W wyniku procesu oceny powstała lista projektów do głosowania, która liczyła 128 projektów (ze 139 zgłoszonych przez mieszkańców). W okresie 28 września 8 października trwało głosowanie, w którym udział wzięło ponad 33 tysiące zabrzan, którzy oddali w sumie przeszło 80 tysięcy głosów. Wszystkie projekty będące przedmiotem głosowania podzielono na dwie grupy: realizowanych w dzielnicach małych i w dzielnicach dużych. Przynależność dzielnicy do danej z grup wynikała z liczby jej mieszkańców: do 5 tys. osób lub powyżej. Założono, że na realizację projektów z dzielnic małych zostanie przeznaczone 1,3 mln zł a z dzielnic dużych 2,7 mln zł. Wskazywano do realizacji projekty począwszy od tego, który w grupie uzyskał najwięcej głosów. W przypadku, kiedy kolejny projekt oznaczał, że przekroczona zostanie zakładana kwota wówczas sprawdzano czy któryś z projektów niżej na liście zmieściłby się w zakładanej kwocie. Tak postępowano, aż do wyczerpania możliwości. W efekcie procedury powstała lista osiemnastu projektów rekomendowanych do wprowadzenia do projektu budżetu miasta na rok 2016. Przyjęta na 2016 rok uchwała budżetowa zawiera te zadania. Poniższa tabela przedstawia projekty w podziale na działy klasyfikacji budżetowej. TAB. 99 PROJEKTY PRZYJĘTE DO REALIZACJI W RAMACH BUDŻETU MIASTA ZABRZE NA 2016 DZIAŁ NR ZADANIA NAZWA ZADANIA LICZBA GŁOSÓW PLAN WG UCHWAŁY 600 P0096 WI/MZDIII/09/16, ZBP 2016 PRZYJAZNA ULICA SKŁODOWSKIEJ CURIE 1 840 82 428 600 P0011 600 P0104 801 P0095 801 P0097 801 P0065 WI/MZDIII/20/16, ZBP 2016 ORLIK W MACIEJOWIE BUDOWA DROGI DOJAZDOWEJ DO OBIEKTU ORLIK 2012 NA TERENIE PARKU RODZINNEGO PRZY UL. KONDRATOWICZA W DZIELNICY MACIEJÓW WI/WI/19/16, ZBP 2016 PARKING SAMOCHODOWY PRZY SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 16 W ZABRZU WI/WI/04/16, ZBP 2016 SPORTOWE OSIEDLE KOTARBIŃSKIEGO BOISKO PIŁKARSKIE I BIEŻNIA LEKKOATLETYCZNA. ETAP I WI/WI/06/16, ZBP 2016 SPORTOWE OSIEDLE KOTARBIŃSKIEGO STREFA AKTYWNEGO WYPOCZYNKU WI/WI/11/16, ZBP 2016 BUDOWA POMIESZCZEŃ SANITARNO SZATNIOWYCH I INSTALACJA DEFIBRYLATORA ZEWNĘTRZNEGO PRZY OGÓLNODOSTĘPNYM BOISKU PIŁKARSKIM NA TERENIE GIMNAZJUM NR 29 W ZABRZU 1 078 159 900 1 234 160 000 2 341 500 000 2 198 500 000 1 412 185 672

DZIAŁ NR ZADANIA 801 P0107 900 P0135 900 P0113 900 P0129 900 P0027 900 P0078 900 P0128 900 P0123 900 P0136 900 P0111 921 P0017 926 P0042 Sprawozdanie z wykonania budżetu miasta Zabrze za 2015 rok NAZWA ZADANIA WI/WI/18/16, ZBP 2016 PAWILON SPORTOWY PRZY SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 16 W ZABRZU IK/20/16, ZBP MONTAŻ ŁAWEK I POPRAWA ESTETYKI PRZYSTANKU BISKUPICE KOŚCIÓŁ WI/IK/05/16, ZBP 2016 ROD WEBERA I ROD BIAŁA RÓŻA BUDOWA LAMP OŚWIETLENIOWYCH NA ALEJKACH OGRODOWYCH WI/IK/07/16, ZBP 2016 ROD RÓŻA NA GUIDO I ROD ODRODZENIA NA MIKULCZYCACH BUDOWA LAMP OŚWIETLENIOWYCH NA ALEJKACH OGRODOWYCH WI/IK/14/16, ZBP 2016 MODERNIZACJA PLACÓW ZABAW POPRZEZ WYPOSAŻENIE W URZĄDZENIA ATESTOWANE WI/IK/15/16, ZBP 2016 OŚWIETLENIE CHODNIKA PROWADZĄCEGO PRZY ULICY BANACHIEWICZA 7 9. NUMER DZIAŁKI: 1794/52 WI/IK/16/16, ZBP 2016 ROD WIŚNIA, ROD 1000 LECIA I ROD RATOWNIK BUDOWA LAMP OŚWIETLENIOWYCH NA ALEJKACH OGRODOWYCH WI/WI/08/16, ZBP 2016 AKTYWNI RAZEM ZABAWOWO, SPORTOWO, NA NOWO WI/WI/10/16, ZBP 2016 SIŁOWNIA "POD CHMURKĄ" OBOK GIMNAZJUM NR 20 WI/WI/17/16, ZBP 2016 SIŁOWNIE "POD CHMURKĄ" DLA DZIELNIC ZABORZE POŁUDNIE, MAKOSZOWY I PAWŁÓW WI/WI/13/16, ZBP 2016 BIBLIOTEKA MIEJSCEM SPOTKAŃ STWORZENIE INNOWACYJNEJ PRZESTRZENI PRZYJAZNEJ RODZINIE WI/ZN/12/16, ZBP 2016 REMONT SZATNI I ŁAZIENEK W BUDYNKU KLUBOWYM MKS ZABORZE ZABRZE LICZBA GŁOSÓW PLAN WG UCHWAŁY 1 393 222 692 295 3 020 2 211 481 000 2 064 482 000 688 21 000 114 5 000 2 107 475 000 1 911 250 000 1 477 59 500 1 616 259 335 1 062 42 508 1 296 92 708 RAZEM 26 337 3 981 763 4.5.4. Wydatki na realizację procedury wyboru zadań W zakresie budżetu partycypacyjnego w okresie sprawozdawczym wydatkowano również środki na realizację procedury wyboru zadań. Realizacja zadań w w/w zakresie należała do kompetencji Wydziału Budżetu i Analiz Finansowych (koszty związane z pozyskaniem systemu głosowania) oraz Wydziału Kontaktów Społecznych (koszty akcji upowszechniania informacji na temat procedury). TAB. 100 WYDATKI W 2015 ROKU ZWIĄZANE Z PRZEPROWADZENIEM BUDŻETU PARTYCYPACYNEGO WYDZIAŁ PRZEDMIOT WYDATKÓW PLAN WG UCHWAŁY PLAN PO ZMIANACH WYKONANIE WBU REALIZACJA PROCEDURY WYBORU 43 970 75 020 74 983,26 WKS UPOWSZECHNIANIE INFORMACJI 0 93 520 93 517,59 RAZEM 43 970 168 540 168 500,85 W ramach wydatków dokonywanych w pierwszym wydziale utworzono panel do składania wniosków do budżetu partycypacyjnego i głosowania. Panel był utrzymywany przez okres dwóch edycji budżetu partycypacyjnego, co umożliwiło zrealizowanie procedury wyboru zadań zgodnie z regulaminem.

Środki rozdysponowane na ten cel w omawianym okresie według zawartej umowy to kwota 75 tys. zł. Natomiast w ramach Wydziału Kontaktów Społecznych dokonano wydatków w wysokości 93,5 tys. zł. Środki te przeznaczono na zamówienie czterech projektów graficznych, druk czterech publikacji, oraz wykonanie siedemnastu ogłoszeń w prasie lokalnej i regionalnej. Dodatkowo należy podkreślić, że nie wszystkie wykonane przez wdział zadania związane z promocją budżetu partycypacyjnego wiązały się z koniecznością uiszczenia zapłaty. Część z nich w formie audycji czy informacji (radio, telewizja, publikacje w prasie i Internecie) została wykonana nieodpłatnie. 4.5.5. Informacja o wykonanych w 2015 roku wydatkach na zadania wynikające z procedury budżetu partycypacyjnego Poniżej przedstawiono informację na temat dokonanych w 2015 roku wydatków na realizacje poszczególnych projektów (zadań) wynikających z procedury budżetu partycypacyjnego. Dział 600 Transport i łączność W ramach Zabrzańskiego Budżetu Partycypacyjnego w dziale 600 zaplanowano łącznie wydatki o wartości (plan po zmianach) 12.816 zł. Z tej kwoty zrealizowano wydatki o wartości 12.814,45 zł (czyli 100% zakładanego planu). Przedmiotem realizacji były zadania: P0075 WI/MZDIII/32/15 ZBP 2015 ODBLOKUJ OSIEDLE KOTARBIŃSKIEGO z planem po zmianach 1.950 zł i wykonaniem 1.949,55 zł (czyli 100% planu). Celem zadania jest stworzenie miejsc postojowych wzdłuż ul. Gdańskiej, które przyczynią się do polepszenia komunikacji, odciążenia dróg wewnętrznych, a także umożliwią dojazd pojazdom służb ratunkowych i porządkowych do bloków mieszkalnych na Osiedlu Kotarbińskiego. W roku sprawozdawczym dokonano wydatków na dokumentację projektową. uje się ukończenie zadania na przełomie kwietnia i maja 2016 r. P0073 WI/MZDIII/33/15 ZBP 2015 BEZPIECZNA DROGA DO SZKOŁY NR 25 z planem po zmianach 4.613 zł i wykonaniem 4.612,50 zł (czyli 100% planu). Przedmiotem zadania jest modernizacja odcinka ul. prof. Władysława Tatarkiewicza przy Szkole Podstawowej nr 25, obejmująca budowę chodnika i powstanie przejścia dla pieszych, umożliwiająca bezpieczne dojście do szkoły dzieciom i młodzieży zamieszkującym przy ul. prof. Władysława Tatarkiewicza i Grunwaldzkiej. W roku sprawozdawczym dokonano wydatków na dokumentację projektową. uje się ukończenie zadania na przełomie kwietnia i maja 2016 r. P0020 WI/MZDIII/34/15 ZBP 2015 UTWARDZENIE TERENU STANOWIĄCEGO DOJŚCIA DO SZKOŁY I OSIEDLA OD ULICY POKOJU z planem po zmianach 6.253 zł i wykonaniem 6.252,40 zł

(czyli 100% planu). Zadanie polega na wybudowaniu drogi od ulicy Pokoju pomiędzy zabudowaniami od strony ul. Ciupki a parkanem Szkoły Podstawowej nr 7 oraz chodnika od drogi do miejsca wybrukowanego stanowiącego dojście do szkoły. W 2015 roku dokonano zapłaty za dokumentację. Uzyskano zezwolenie na realizację robót. Złożono wniosek na wycinkę drzew. Przewidywany termin ukończenia to drugi kwartał 2016 r. Dział 700 Gospodarka mieszkaniowa W dziale 700 zaplanowano łącznie wydatki o wartości (plan po zmianach) 333.346 zł. Z tej kwoty rozdysponowano środki w wysokości 329.518,05 zł (czyli 99% zakładanego planu). Przedmiotem realizacji było zadanie: P0045 WI/JOFGN/35/15 ZBP 2015 PARK ZABAW WESOŁA HELENKA. Złożone w przetargu na wykonanie robót budowlanych przewyższały zaplanowane na ten cel środki. Uchwałą Rady Miasta Nr XV/149/15 z dnia 21.09.2015 r. zwiększono plan finansowy zadania o kwotę 50.000 zł. Zakres rzeczowy zadania obejmował wykonanie nawierzchni gumowej EDPM, ogrodzenie parku, montaż oświetlenia, wyznaczenie stref wiekowych, montaż urządzeń zabawowych, montaż elementów małej architektury. W ramach zadania wybudowano ogrodzony Park Zabaw Wesoła Helenka, który zajmuje przestrzeń 764 m², a którą pokryto nawierzchnią amortyzującą upadek. Znajdują się tam m. in. kolorowy zestaw zabawowy z piaskownicą dla najmłodszych, huśtawki dla dzieci w różnym wieku, karuzela, równoważnia, zamek, ścianka wspinaczkowa oraz tzw. sprężyna. Plac oświetlają trzy lampy solarne. RYS. 1 PARK ZABAW "WESOŁA HELENKA" POWSTAŁY W RAMACH PIERWSZEJ EDYCJI ZABRZAŃSKIEGO BUDŻETU PARTYCYPACYJNEGO

Dział 754 Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa Dział 754 obejmował zaplanowane wydatki o wartości (plan po zmianach) 8.976 zł. Z tej kwoty zrealizowano wydatki o wartości 8.976,00 zł (czyli 100% zakładanego planu). Przedmiotem realizacji było zadanie: P0044 WI/WI/40/15 ZBP 2015 REWITALIZACJA STRAŻNICY OCHOTNICZEJ STRAŻY POŻARNEJ W GRZYBOWICACH. Realizacja zadania polegała na opracowaniu dokumentacji projektowej i uzyskaniu decyzji pozwolenia na budowę. Podpisano również umowę na roboty budowlane oraz przekazano plac budowy wykonawcy robót. Zadanie będzie kontynuowane w 2016 roku, planowany termin zakończenia robót budowlanych to maj 2016 roku. Dział 801 Oświata i wychowanie W dziale 801 plan obejmował łącznie wydatki o wartości (plan po zmianach) 2.597 zł. Z tej kwoty zrealizowano wydatki o wartości 2.596,53 zł (czyli 100% zakładanego planu). Przedmiotem realizacji było zadanie: P0119 WI/WI/26/15 ZBP 2015 PRZYGOTOWANIE I MODERNIZACJA TOALET ORAZ WYMIANA INSTALACJI WODY ZIMNEJ I CIEPŁEJ W BUDYNKU SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 5 W ZABRZU. Wykonując zadanie ogłoszono dwa przetargi nieograniczone. Zadanie 1 obejmuje wykonanie robót budowlanych związanych z wymianą instalacji wody zimnej i ciepłej. Zadanie 2 obejmuje przebudowę toalet w piwnicy w trybie zaprojektuj i wybuduj. Dokonano wyboru wykonawców robót budowlanych oraz nadzoru inwestorskiego oraz rozpoczęto realizację zadań. Zadanie będzie kontynuowane w 2016 roku. Dział 900 Gospodarka komunalna i ochrona środowiska Dział 900 przewidywał plan wydatków w wysokości (plan po zmianach) 277.650 zł. Z tej kwoty faktycznie wydatkowano 266.330,81 zł (czyli 96% zakładanego planu). Przedmiotem realizacji były zadania: P0038 WI/ZN/30/15 ZBP 2015 SIŁOWNIA POD CHMURKĄ z planem po zmianach 59.300 zł i z wykonaniem 59.30 zł (czyli 100% planu). W 2015 roku wykonano roboty budowlane związane z budową siłowni zewnętrznej przy ulicy ks. Norberta Bończyka, obejmujące urządzenia siłowni, wykonanie fundamentów pod urządzenia, zakupiono i zamontowano ławki, kosz na śmieci oraz tablicę informacyjną.

RYS. 2 SIŁOWNIA ZEWNĘTRZNA NA ZANDCE P0074 WI/WI/24/15 ZBP 2015 CENTRUM INTEGRACJI OSIEDLA KOTARBIŃSKIEGO z planem po zmianach 12.300 zł i z wykonaniem 12.300 zł (czyli 100% planu). W roku sprawozdawczym opracowano dokumentację projektową. Uzyskano przyjęcie zgłoszenia robót budowlanych. Ogłoszono przetarg na roboty budowlane. W roku 2016 trwać będzie procedura sprawdzania ofert oraz wyboru wykonawcy robót. Zakłada się, że realizacja zadania powinna zakończyć się w maju 2016 r. P0096 WI/IK//29/15 ZBP 2015 OŚWIETLENIE CHODNIKA PROWADZĄCEGO Z ULICY BANACHIEWICZA NA ULICĘ HEWELIUSZA PRZY PRZEDSZKOLU NR 36 z planem po zmianach 10.000 zł i z wykonaniem 10.00 zł (czyli 100% planu). Zgodnie z wnioskiem mieszkańców złożonym w ramach budżetu partycypacyjnego posadowiono dwa zestawy fotowoltaniczne oświetlające chodnik prowadzący z ul. Banachiewicza na ulicę Heweliusza przy przedszkolu nr 36. P0100 WI/WI/25/15 ZBP 2015 UROCZYSKO LEŚNE PARK PRZY MATEJKI I CZOŁGISTÓW. PROJEKT REWITALIZACJI PARKU LEŚNEGO IM. POWSTAŃCÓW ŚLĄSKICH ETAP I z planem po zmianach 24.262 zł i z wykonaniem 24.261,01 zł (czyli 100% planu). Opracowano dokumentację projektową, uzyskano przyjęcie zgłoszenia robót budowlanych oraz ogłoszono przetarg na roboty budowlane. W roku 2016 trwać będzie procedura sprawdzania ofert oraz wyboru wykonawcy robót. Zakłada się, że realizacja zadania powinna zakończyć się w maju 2016 r. P0105 WI/IK/41/15 ZBP 2015 ZAMONTOWANIE OŚWIETLENIA NA ULICY MŁODEGO GÓRNIKA I POD BOREM W ZABRZU z planem po zmianach 6.150 zł i z wykonaniem 6.15 zł (czyli 100%

2025 © DocPlayer.pl Polityka prywatności | Warunki świadczenia usług | Zwrotny adres