WPŁYW BUDOWY AUTOSTRADY A-1 NA ATRAKCYJNOŚĆ PORTU GDAŃSKIEGO dr inż. Artur Pawłowski Kierownik Zespołu Badań Rynku Zarząd Morskiego Portu Gdańsk Konferencja pt.: Zjawiska społeczne i gospodarcze jako efekty rozpoczęcia realizacji polskiego odcinka A-1 Autostrady Północ Południe organizowana przez Związek Miast i Gmin Morskich Straszyn 18.10.2010r.
ZASADY WSPÓŁCZESNEJ ORGANIZACJI GOSPODARCZEJ 1. Podstawowym czynnikiem rozwojowym przedsiębiorstw jest ich otoczenie, a nie zasoby. 2. Podstawowym elementem otoczenia przedsiębiorstw jest dostępność transportowa i komunikacyjna, wynikająca z zagospodarowania infrastrukturalnego.
Morski Port Gdańsk jest: multimodalnym i wielocelowym kompleksem transportowo przemysłowym, o: - łącznej powierzchni lądowej (ZMPG S.A.): 652 ha - łącznej długości stanowisk przeładunkowych: 9 609 m - łącznej zdolności przeładunkowej: 75 mln ton/rok - łącznej powierzchni magazynów krytych: 107 m. kw.
Morski Port Gdańsk jest: węzłem trzech gałęzi transportu lądowego: transportu kolejowego, o: - liczbie wjazdów transportu kolejowego: 14 - długości torów kolejowych: 41 703 m; transportu samochodowego, o: - liczbie wjazdów transportu samochodowego: 32 - długości dróg: 10 690 m; transportu rurociągowego, o: - liczbie wejść transportu rurociągowego: 7 - długości rurociągów (na terenie ZMPG S.A.): 30 000 m
PRZEWAGA ATRAKCYJNOŚCI TRANSPORTU SAMOCHODOWEGO W PRZEWOZACH TOWARÓW Samochód Kolej Rurociąg Barka Prędkość WYSOKA ŚREDNIA WYSOKA NISKA Elastyczność WYSOKA NISKA NISKA ŚREDNIA Niezawodność WYSOKA NISKA WYSOKA ŚREDNIA Jakość ŚREDNIA NISKA NISKA WYSOKA Penetracja geograficzna WYSOKA ŚREDNIA NISKA NISKA Konkurencyjność cenowa Na krótkich dystansach Na długich dystansach Na długich dystansach Na średnich dystansach
Rys.1. Udziały ilości ładunków transportowanych samochodami i koleją w Porcie Gdańsk 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 46% 44% 43% 25% 17% 2005 2006 2007 2008 2009 Lata Ładunki transportu kolejowego Ładunki transpotu sam ochodowego
2,7 KROTNY WZROST UDZIAŁU ILOŚCI ŁADUNKÓW PRZEWOŻONYCH SAMOCHODAMI W PORCIE GDAŃSK W LATACH 2005-2009, Z SZYBKOŚCIĄ 7% NA ROK, PRZY: - 2,3 KROTNYM WZROŚCIE UDZIAŁU ŁADUNKÓW DROBNICOWYCH, (W TYM 4,2 KROTNY WZROST ILOŚCI ŁADUNKÓW W KONTENERACH); - 0,8 KROTNYM SPADKU ZAŁADOWANIA WAGONU I - 1,2 KROTNYM WZROŚCIE ZAŁADOWANIA SAMOCHODU CIĘŻAROWEGO ŚWIADCZY, ŻE: UDZIAŁY RUCHU SAMOCHODWEGO I KOLEJOWEGO GENEROWANEGO PRZEZ PORT GDAŃSK ZALEŻĄ GŁÓWNIE OD STRUKTURY ŁADUNKOWEJ TOWARÓW PRZEŁADOWANYCH W PORCIE
Rys. 2 Prognoza ładunków transportowanych lądem w porcie gdańskim Ton 45 000 000 40 000 000 35 000 000 30 000 000 25 000 000 20 000 000 15 000 000 10 000 000 5 000 000 Lpmax Lp Lsmax Ls Lkmax Lk 0 2011 2015 Lata 2020 2030 Lpmax graniczna ilość ładunków transportowanych pojazdami lądowymi (zdolność przeładunkowa); Lp prognoza ilości ładunków transportowanych pojazdami lądowymi Lsmax graniczna ilość ładunków transportowanych samochodami Ls prognoza ilości ładunków transportowanych samochodami Lkmax graniczna ilość ładunków transportowanych koleją Lk prognoza ilości ładunków transportowanych koleją
1 200 000 1 000 000 Rys. 3. Prognoza ruchu samochodowego i kolejowego w Porcie Gdańsk epsmax Liczba pojazdów 800 000 600 000 400 000 200 000 eps epkmax 0 2011 2015 2020 2030 Lata epk epsmax graniczna liczba samochodów (wynikająca ze zdolności przeładunkowej i ekstremalnych wartości elastyczności ładunkowej podaży samochodów) eps prognoza liczby samochodów epkmax graniczna liczba wagonów kolejowych (wynikająca ze zdolności przeładunkowej i ekstremalnych wartości elastyczności ładunkowej podaży wagonów kolejowych) epk prognoza liczby wagonów kolejowych
Wartość czasu [PLN] 450 000 000 400 000 000 350 000 000 300 000 000 250 000 000 200 000 000 150 000 000 100 000 000 50 000 000 Rys. 4 Prognoza kosztów czasu przewozów samochodwych z ładunkami Portu Gdańsk 0 2011 2015 2020 2030 Lata Drogi krajow e (brak A-1) Stan obecy A-1 A-1 kompletna
WYBUDOWANIE AUTOSTRADY A-1 ZMNIEJSZY CAŁKOWITY KOSZT CZASU PODRÓŻY ŁADUNKÓW PORTU GDAŃSKIEGO SAMOCHODAMI CIĘŻAROWYMI O 35% OBECNY STAN REALIZACJI AUTOSTRADY A-1 ZMNIEJSZA CAŁKOWITY KOSZT CZASU PODRÓŻY O 5%
40 000 000 Rys. 5 Prognoza bilansu kosztów czasu przewozów ładunków Portu Gdańsk samochodami wzdłuż A-1 20 000 000 0-20 000 000 2011 2015 2020 2030 Lata Zysk na koszcie czasu ze stanu obecnego A-1 Wartosć czasu podróży [PLN] -40 000 000-60 000 000-80 000 000-100 000 000-120 000 000-140 000 000-160 000 000 Strata na koszcie czasu z braku A-1 Bilans kosztów czasu obecnego stanu A-1
PRZY OBECNYM STANIE REALIZACJI A-1 CAŁKOWITE KOSZTY CZASU PODRÓŻY ŁADUNKÓW PORTU GDAŃSKIEGO SAMOCHODAMI BĘDĄ ROSŁY Z SZYBKOŚCIĄ: 10% / rok
400 000 000 Rys. 6 Porównanie prognoz całkowitych kosztów czasu transportu ładunków Portu Gdańsk koleją i samochodami Koszty czasu podróży [PLN] 350 000 000 300 000 000 250 000 000 200 000 000 150 000 000 100 000 000 50 000 000 0 2011 2015 2020 2030 Całk koszty czasu transportu koleją Całk.koszty czasu transportu samochodami Lata
PRZY OBECNYM STANIE REALIZACJI A-1 CAŁKOWITE KOSZTY PRZEWOZU ŁADUNKÓW PORTU GDAŃSKIEGO SAMOCHODAMI BĘDĄ 40 X WIĘKSZE OD KOSZTÓW PRZEWOZU TEJ SAMEJ ILOŚCI ŁADUNKÓW KOLEJĄ, PRZY: - 2 x MNIEJSZEJ PRĘDKOŚCI i - 2 x WIĘKSZYM KOSZCIE JEDNEJ PODRÓŻY PREZWOZÓW KOLEJĄ
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ
Prognoza kosztów czasu podróży samochodów ciężarowych z ładunkami Portu Gdańsk Stan obecny A-1 Lata 2011 2015 2020 2030 Jedn. Koszty czasu PLN 38,40 42,97 49,58 65,68 Liczba samochodów Ps 415 187 662 114 823 665 963 183 Zasieg Miejscowość Śr.odległość Śr. prędkość Udz.przewoz. km km km/godz % 0-100 Pelplin 56 51,8 21,30% 88 435 141 030 175 441 205 158 Koszt czasu 3 671 241 6 551 428 9 403 619 14 567 325 101-200 Grudziądz,Toruń 145 58,8 17,00% 70 582 112 559 140 023 163 741 Koszt czasu 6 683 663 11 927 179 17 119 723 26 520 490 201-300 Płock 267 48,3 12,80% 53 144 84 751 105 429 123 287 Koszt czasu 11 281 038 20 131 319 28 895 568 44 762 677 301-400 Łódź Piotr.Tryb. 363 47,6 11,70% 48 577 77 467 96 369 112 692 Koszt czasu 14 225 270 25 385 379 36 437 005 56 445 261 401-500 Częstochowa 460 57,4 22,30% 92 587 147 651 183 677 214 790 Koszt czasu 28 492 186 50 845 079 72 980 685 113 055 776 501-600 Katowice, Gorzyce 552 47,6 14,90% 61 863 98 655 122 726 143 514 Koszt czasu 27 548 209 49 160 526 70 562 755 109 310 114 Całk koszt czasu PLN 91 901 607 164 000 910 235 399 354 364 661 644
Prognoza kosztów czasu podróży ładunków Portu Gdańsk koleją wzdłuż trasy A-1Stan obecny Lata 2 011 2 015 2 020 2 030 Koszt jedn, czasu PLN/godz 40,00 44,76 51,65 68,42 Ładunki na samochodach ton 7 417 737 11 494 800 13 949 300 15 557 790 Śr. zał. Wag ton/wag 43 43 43 43 Sk - liczba składów = liczba podróży 5 750 8 911 10 813 12 060 Zasieg Miejscowość Śr.odległość Śr. prędkość Udz.przewoz. km km km/godz % 0-100 Pelplin 60 15 21,30% 1 225 1 898 2 303 2 569 Koszt czasu 195 966 339 817 475 814 703 007 101-200 Grudziądz,Toruń 160 29 17,00% 978 1 515 1 838 2 050 Koszt czasu 215 731 374 091 523 804 773 911 201-300 Płock 297 37 12,80% 736 1 141 1 384 1 544 Koszt czasu 236 323 409 799 573 803 847 783 301-400 Łódź 380 25 11,70% 673 1 043 1 265 1 411 Koszt czasu 409 045 709 309 993 179 1 467 404 401-500 Częstochowa 466 28 22,30% 1 282 1 987 2 411 2 689 Koszt czasu 853 639 1 480 262 2 072 673 3 062 336 501-600 Katowice 536 38 14,90% 857 1 328 1 611 1 797 Koszt czasu 483 403 838 249 1 173 723 1 734 154 Całk koszt czasu podróży ładunków PG koleją 2 394 108 4 151 527 5 812 995 8 588 594