Partnerstwo Publiczno Prywatne (PPP) na przykładzie sektora drogowego

Podobne dokumenty
Finansowanie projektów w PPP

Możliwości i bariery stosowania formuły ESCO do finansowania działań służących. efektywności energetycznej

Jakie są dalsze kroki dla polskich dróg w modelu PPP. Warszawa, kwiecień 2013 r.

Tytuł prezentacji: Przygotowanie PPP jakie analizy powinny poprzedzać zawiązanie partnerstwa. Prelegent: Witold Grzybowski

Perspektywy rozwoju PPP

Koncepcja finansowania projektów w

Dobre praktyki transakcji PPP. Kraków, kwiecień 2014r.

Partnerstwo Publiczno-Prywatne

ROLA DORADCY. Proces realizacji przedsięwzięć Partnerstwa Publiczno-Prywatnego

Metody finansowania przedsięwzięć oświetleniowych przez stronę trzecią ESCO / EPC. Philips Lighting, Magellan Poznao,

Partnerstwo Publiczno-Prywatne

Partnerstwo publiczno-prywatne i inne formy współpracy administracji z biznesem. 14 maja 2009r.

WSPIERAMY PROJEKTY ROZWOJOWE Collect Consulting S.A.

Finansowanie projektów PPP - perspektywa nadrzędnego kredytodawcy

wykonalności projektu inwestycyjnego

Ścieżka dojścia podmiotu publicznego do opracowania realizacji projektu PPP

Studium przypadku: modernizacji i utrzymania dróg g wojewódzkich. śywiec, dnia 15 września 2011r.

Podsumowanie dialogu technicznego prowadzonego dla realizacji inwestycji budowy nowego szpitala matki i dziecka w Poznaniu. 23 kwietnia 2013r.

dr Agnieszka Gajewska Partner, InfraLinx Capital Warszawa, 22 października 2014

+ POZYTYWNE PERSPEKTYWY DLA PPP W POLSCE. Warszawa, 22 czerwca 2015

Doświadczenia z realizacji pilotażowego projektu PPP w gospodarce odpadami System gospodarki odpadami dla Miasta Poznania

Negocjowanie umowy PPP i Finansowanie Projektu

Możliwości łączenia projektów ppp z funduszami UE polskie doświadczenia i widoki na przyszłość

Gwarancja ubezpieczeniowa PZU jako zabezpieczenie przedsięwzięcia realizowanego w ramach PPP. Biuro Ubezpieczeń Finansowych PZU SA

Inwestycje drogowe w opłacie za dostępność. Speed uppp Poland. Warszawa, 25 kwietnia 2013 r.

Przebudowa i utrzymanie dróg wojewódzkich w Województwie Dolnośląskim w formule partnerstwa publiczno-prywatnego. projekt pilotażowy

Działania Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju w obszarze ppp

Jak usprawnić proces przetargowy perspektywa finansowo ekonomiczna

Analizy przedrealizacyjne w pilotażowych projektach ppp

Podsumowanie 2018 roku w Grupie Kapitałowej i Spółce Stalexport Autostrady

Realizacja projektów przy wsparciu przedsiębiorstw usług. t Alicja Lindert-Zyznarska

Wykaz skrótów... Wprowadzenie...

i perspektywy. Wsparcie dla podmiotów publicznych.

VI FORUM Polskiego Kongresu Drogowego Warszawa, 22 Października 2012 Alokacja ryzyka w projektach drogowych: dobre i złe praktyki

PARTNERSTWO PUBLICZNO- PRYWATNE JAKO METODA REALIZACJI ZADAŃ PUBLICZNYCH

5xP: Partnerstwo Publiczno-Prywatne i Pomoc Publiczna

PIR w projektach zinstytucjonalizowanego partnerstwa publiczno-prywatnego Kwiecień 2014

Prawne i finansowe uwarunkowania funkcjonowania systemu administracji drogowej. 14 listopad 2011 r.

Partnerstwo Publiczno-Prywatne

Wsparcie projektów ppp ze szczególnym uwzględnieniem projektów hybrydowych

PIR w projektach PPP. Warszawa, kwiecień 2014r.

Punkt Informacyjny Funduszy Europejskich, styczeń 2014 r.

Finansowanie strukturalne nieruchomości oferowane przez PKO Bank Polski S.A. WARSZAWA 19 MARCA 2012 Przygotował: Edmund Cumber

numer strony 1... (Podpis osoby sporządzającej protokół)

numer strony 1... (Podpis osoby sporządzającej protokół)

OD PARTNERSTWA PUBLICZNO PRYWATNEGO DO FINANSOWANIA WŁASNEGO

Forum Inwestycyjne Polska-Hiszpania, listopad Projekty Public-Private Private Partnership (PPP) w budownictwie drogowym w Polsce "

Finansowanie projektów realizowanych w formule ppp. Speed uppp Poland. Warszawa, 24 kwietnia 2013 r.

Udział PIR w projektach kontraktowego PPP Kwiecień 2014

I FORUM INNOWACJI TRANSPORTOWYCH - dobre praktyki na rzecz zrównoważonego rozwoju

Finansowanie projektów PPP

Polskie Inwestycje Rozwojowe S.A. (PIR) Fundusz Inwestycji Samorządowych (FIS) PPP w domach studenckich UJ Collegium Medicum

Collect Consulting S.A.

REALIZACJA INWESTYCJI ŚRODOWISKOWYCH W FORMULE PPP

ASPEKTY PRAWNE PPP W POLSCE A FUNDUSZE EUROPEJSKIE

Polskie Inwestycje Rozwojowe S.A. (PIR) Fundusz Inwestycji Samorządowych (FIS)

BOŚ Eko Profit S.A. nowa oferta dla inwestorów realizujących projekty energetyki odnawialnej

PRAKTYCZNE ASPEKTY REALIZACJI PROJEKTÓW PPP REWITALIZACJA BUDYNKU WŁADZY PUBLICZNEJ JAKO INFRASTRUKTURY NIEZBĘDNEJ DO ŚWIADCZENIA USŁUGI OŚWIATOWEJ

Perspektywy wejścia na rynki zagraniczne - odejście od schematu współpracy z ubezpieczycielem. Program Rozwoju Eksportu.

+ PPP Czynniki sukcesu

Rewitalizacja dworca w Sopocie z perspektywy instytucji finansującej

+ SĄD REJONOWY W NOWYM SĄCZU

Podsumowanie 2017 roku w Grupie Kapitałowej Stalexport Autostrady

Jak wykorzystać potencjał partnerstwa publiczno-prywatnego ścieżka dojścia do projektu PPP. adw. Michał Liżewski

I FORUM INNOWACJI TRANSPORTOWYCH - dobre praktyki na rzecz zrównoważonego rozwoju

Skrócony kwestionariusz informacyjny w sprawie środków pomocowych obowiązujących w dniu 1 maja 2004 (pomoc istniejąca)

BANKOWE FINANSOWANIE INWESTYCJI ENERGETYCZNYCH

Fundusz Ekspansji Zagranicznej. listopad 2015

Zanim przystąpimy do projektu

Informacja dotycząca adekwatności kapitałowej Domu Maklerskiego Banku BPS S.A. na dzień 31 grudnia 2010 r.

Podstawy zarządzania projektami

Moduł szkoleniowy 4. dla nowych rynków projektów PEE

STRATEGIA ROZWOJU SPOŁECZNO GOSPODARCZEGO GMINY GROMNIK NA LATA ROZDZIAŁ 16 ALOKACJA RYZYKA

Inwestycje Polskie Banku Gospodarstwa Krajowego

1 INWESTOWANIE PODSTAWOWE POJĘCIA

Fundusz Ekspansji Zagranicznej. Współfinansujemy inwestycje zagraniczne polskich firm

Proces inwestycyjny projektów średniej i wielkiej skali

Studium techniczno ekonomiczno środowiskowe budowy drogi ekspresowej S6 na odcinku Słupsk Lębork D.4 ANALIZA WRAŻLIWOŚCI I RYZYKA STEŚ etap II

CAPITAL VENTURE. Jak zdobyć mądry kapitał? Krajowy Fundusz Kapitałowy 24 maja Piotr Gębala

PIR w projektach PPP. Warszawa, czerwiec 2014r.

Analizy finansowo - ekonomiczne w projektach PPP

CZĘŚCIOWA MODERNIZACJA OŚWIETLENIA NA WYBRANYCH DROGACH PUBLICZNYCH MIASTA ST. WARSZAWY PRZY UDZIALE INWESTORA PRYWATNEGO W FORMULE PPP

Podsumowanie 2015 roku oraz I kwartału 2016 roku w Grupie Kapitałowej Stalexport Autostrady S.A. Emil Wąsacz Prezes Zarządu, Dyrektor Generalny

Procedura wyboru partnera prywatnego do realizacji Stadionu Miejskiego w Szczecinie

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

Finansowanie inwestycji publicznych. Partnerstwo Publiczno-Prywatne, modele hybrydowe oraz modele alternatywne

Co to są finanse przedsiębiorstwa?

Wybrane możliwości finansowania na rynku kapitałowym Instrumenty dłużne samorządy i przedsiębiorstwa rynek niepubliczny

Propozycje Francuskiej Izby Przemysłowo- Handlowej w zakresie nowelizacji Ustawy o Finansach Publicznych. Platforma PPP, Warszawa,

KURS DORADCY FINANSOWEGO

Innowacyjny program energooszczędnych inwestycji miejskich w ramach Partnerstwa Publiczno-Prywatnego w Warszawie

Oświetlenie drogowe w ramach partnerstwa publiczno prywatnego na przykładzie miasta Radzionków

Memorandum informacyjne

Krzysztof Czerkas. Spółka celowa. Tworzenie, zastosowanie, funkcjonowanie, finansowanie Instrukcja obsługi

Drogowy projekt PPP w Dąbrowie Górniczej:

Fundusz Ekspansji Zagranicznej. 09 czerwca 2015

Finansowanie działalności przedsiebiorstwa. Finanse

PROGRAM WSPÓŁPRACY TRANSGRANICZNEJ POLSKA BIAŁORUŚ UKRAINA

Warunki rozwoju mieszkaniowego budownictwa czynszowego

Finansowanie projektów samorządowych czas na indywidualizm i innowacje

Transkrypt:

DORADZTWO HUMAN EUROPEJSKIE DORADZTWO CAPITAL TRANSAKCYJNE Partnerstwo Publiczno Prywatne (PPP) na przykładzie sektora drogowego Jerzy Glinka Ernst & Young

Dlaczego PPP? Przejrzystość i Konkurencja Realizacja programów rozwoju i modernizacji infrastruktury w określonym czasie Zwiększenie skali i efektywności wykorzystania prywatnych kapitałów do rozwoju infrastruktury Wysoki poziom długu publicznego Optymalizacja kosztów inwestycji i eksploatacji realizowanego przedsięwzięcia (pełny cykl życia projektu) value for money lepsza wartość (opłacalność) rozumiana jako: maksymalizacja usług publicznych za rozsądną cenę i przy uzasadnionych kosztach minimalizacja kosztów przy zapewnieniu usług na akceptowalnym poziomie 2

Podział Zadań w PPP Partner Prywatny Wykonuje zadanie będące tradycyjnie domeną sektora publicznego Odpowiedzialny za projektowanie, budowę i eksploatację infrastruktury Odpowiedzialny za zapewnienie finansowania projektu Odpowiedzialny za dotrzymanie wcześniej ustalonych standardów Partner Publiczny Określa warunki ramowe projektu oraz wymagany poziom standardów (technicznych, usługi, etc.) Kontraktuje partnera prywatnego do realizacji projektu Zabezpiecza finansowanie wspomagające Monitoruje zgodność wykonania projektu z kontraktem oraz dotrzymanie uzgodnionych standardów 3

Struktura Projektu PPP Partner Publiczny Umowabezpośrednia Bank UmowaPPP Umowa kredytowa Zastawnaakcjach / udziałach w spółce projektowej Partner Prywatny (Spółka projektowa) Kapitał (umowapożyczki podporządkowanej) Udziałowcy / Akcjonariusze i Inwestorzy Umowao budowę obiektu pod klucz Umowa o eksploatację i utrzymanie Generalnywykonawca Zarządca obiektu 4

Etapy PPP Koncepcja Wstępne studium wykonalności Studium wykonalności Ocena zainteresowania przedsięwzięcia w kraju i za granicą Proces wdrażania Przed-kwalifikacja / dokumentacje kontraktowe / Przetarg / Negocjacje Projektowanie i budowa Eksploatacja i utrzymanie Zwrot 5

Przykłady Projektów PPP - Sektor Drogowy Autostrady Zrealizowane: A2: Nowy Tomyśl Września (Autostrada Wielkopolska S.A.) A4: Kraków Katowice (Autostrada Małopolska) Autostrady Planowane: A1: Gdańsk Toruń (151,9 km; koncesjonariusz GTC S.A.), A1: Stryków Częstochowa (123 km) A2: Świecko - Nowy Tomyśl (106 km; koncesjonariusz AW S.A.) A4: Wrocław Katowice Drogi Krajowe Planowane Pilotażowy projekt PPP modernizacji i utrzymania drogi krajowej nr 19 odc. Białystok Międzyrzec Podlaski (150 km) Projekt PPP modernizacji i utrzymania drogi krajowej nr 62 odc. Wyszków Wyszogród (100 km) 6

Kto powinien uczestniczyć w transakcji? Leader Projektu ze strony publicznej Wewnętrzny zespół ds. finansowania Wewnętrzny zespół ds. technicznych Doradcy Zewnętrzni = Wiedza i doświadczenie w zawieraniu podobnych transakcji Doradcy Finansowi Doradcy Techniczni Doradcy Prawni ZAKRES 7

Ryzyko dla Uczestników PPP Rządowe / Polityczne: Inne Utrata kontroli Ograniczenia w zakresie usług Nieodpowiednie przepisy prawa Zmniejszenie zapotrzebowania albo wzrostu gospodarczego Błędy w projektowaniu Niezgodność z przepisami / zezwoleniami / wymogami środowiskowymi Opóźnienia w budowie / problemy z jakością / nieprzewidywalne problemy Problemy techniczne Nieadekwatna eksploatacja Niewłaściwa specyfikacja osiągnięć Niewłaściwe kryteria zwrotu 8

Ryzyko i Zysk Zwrot Zwykły kapitał zakładowy (15%) Wysokie ryzyko, wysoki wzrost Zadłużenie podporządkowane (15%) Finansowanie mezzanine (11%) Kredyty uprzywilejowane ( 7%) Niskie ryzyko, niski zwrot Typowo, 90% kredyty uprzywilejowane: 10% kapitał własny 9

Typowa Alokacja Ryzyka Ryzyko klienta: Planowanie przedsięwzięcia / uzyskanie akceptacji / grunt Zmiany (standardy, wymagania klienta itd.) Ryzyko sektora prywatnego: Projektowanie i budowa (koszt, czas, protesty) Testy i rozpoczęcie eksploatacji Obsługa i utrzymanie (koszt, czas, pozostałe warunki) Finanse (stopy procentowe, inflacja, dochody) Ukryte wady Nie dyskryminujące zmiany prawa 10

Alokacja Ryzyka Opłacalność ( value for money ) Projektuj, Buduj, Finansuj, Zarządzaj Zamówienia metodą tradycyjną Całe ryzyko spoczywające na sektorze publicznym Transfer ryzyka Całe ryzyko spoczywające na sektorze prywatnym 11

Ryzyko Natężenia Ruchu PORÓWNANIE Jeśli ryzyko ruchu jest ponoszone przez Kredytodawców, zostaną naliczone dodatkowe koszty wynikające ze zwiększonego ryzyka: Wymóg wyższego wskaźnika pokrycia obsługi długu (DSCR) Wyższa marża stopy oprocentowania kredytów marża na odsetkach (np. WIBOR, LIBOR) Wymóg utworzenia rezerwy dla obsługi długu 12

Alokacja Ryzyka Ryzyko ponoszone przez Partner prywatny Parter publiczny Wspólne Ryzyko Ukończenia Ryzyko Technologiczne Ryzyko Eksploatacyjne Ryzyko Finansowe Ryzyko Konkurencyjne Zapotrzebowanie (ryzyko komunikacyjne) Ryzyko Siły Wyższej Ryzyko Środowiskowe Ryzyko Wartości Końcowej Ryzyko działania władz Ryzyko Polityczne Ryzyko Walutowe 13

Schemat Przygotowania Inwestycji Zatwierdzenie koncepcji Koncepcja drogi Rada Gmin Wniosek o realizację projektu Akceptacja Jednostka Finansowa Prezydent / Burmistrz Departament Strategii Wydział Techniczny Zarząd Dróg Dane wsadowe Wniosek o realizację projektu Wniosek o ciągnienie Komitet Finansowy / Skarbnik Fundusz Drogowy Bieżące zarządzanie BGK Emisja obligacji Projekt PPP Dostępne fundusze Rynki kapitałowe 14

Wstępna Ocena Wykonalności SEKTOR TRANSPORTU DROGOWEGO Zatwierdzenie planu Badania Oszacowanie budżetu Zgodność ze Strategią Rozwoju Prezydent / Burmistrz Departament Strategii 5 letni plan realizacji projektów Rada Gminy Wstępna ocena wykonalności Kosztorys Wpisanie się w program rozwoju gminy Dane wsadowe Zarząd Dróg DANE DROGOWE 15

Studium Wykonalności Zobowiązanie do wsparcia poprzez uchwałę STUDIUM WYKONALNOŚCI Prezydent / Burmistrz Rada Gminy TECHNICZNE EKONOMICZNE Projekt z wymaganym wsparciem Projekt wstępny Przeniesienie infrastruktury technicznej Rozwiązanie kwestii nieruchomości Planowanie wniosku Program Warunki komercyjne Formy wsparcia WNIOSKI ZE STUDIUM Kosztorys Opis techniczny projektu Dokumenty przetargowe Udział gminy 16

Przetarg Oceniająca Komisja Przetargowa Ustalenie kryteriów System oceny Ocena ekspertów Wsparcie gminy Opis techniczny projektu Warunki kontraktu Wadium Opłata za dokumentację Utworzenie SPV Wniesiony kapitał Zwrot kosztów przygotowania oferty Ogłoszenie przetargu Wstępna kwalifikacja Krótka lista Oferenci Ocena Negocjacje OCENA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO RATOWNICZE BADANIA ARCHEOLOGICZNE PRZYGOTOWANIE PROJEKTU WSTĘPNEGO PRZYGOTOWANIE NIERUCHOMOŚCI PRZENIESIENIE INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ Zamknięcie 17

Rola Modelu Finansowego w Transakcji ZAKRES Bez modelu finansowego nie ma transakcji Pomaga zaplanować strukturę finansową transakcji Można przeprowadzić przy jego użyciu analizy wrażliwości oczekiwanych wyników na zmiany kluczowych parametrów Stanowi pomoc w procesie podejmowania decyzji o budowie i/lub eksploatacji drogi Stanowi instrument oceny czy zawierać transakcję 18

Model Finansowy kiedy jest potrzebny? Ocena strategicznych opcji realizacji inwestycji i planowanie Przygotowanie międzynarodowego, otwartego przetargu na wybór konsorcjum Ocena otrzymanych ofert Negocjacje ZAKRES W trakcie realizacji kontraktu 19

Model Finansowy jakość danych Należy się upewnić, że posiadamy aktualne dane: Warunki techniczne, parametry, standardy Badania geotechniczne i geologiczne Badania natężenia ruchu ANALIZA Aktualne dane nt. kosztów projektu, np. zarządzania i administracji, eksploatacji, etc. Wyniki modelu zależą krytycznie od dobrej jakości danych wejściowych 20

Model Finansowy konkluzje To Umowy rządzą modelem, nie vice-versa Standaryzacja dokumentów nie oznacza automatyzmu Mała zmiana dokumentów może mieć wielkie konsekwencje finansowe Nie ma jednego uniwersalnego rozwiązania Osoba odpowiedzialna za model finansowy musi być członkiem zespołu projektowego i rozumieć transakcję 21

Kryteria Wyboru Oferenta Atrakcyjność techniczna oferty; budowa i eksploatacja Terminy realizacji inwestycji Poziom ceny za budowę i eksploatację drogi Doświadczenie i sytuacja finansowa akcjonariuszy Poziom płatności dla partnera publicznego Płatności Niepodporządkowane (np. czynsz dzierżawny) Płatności Podporządkowane (podział zysków) Poziom i forma oczekiwanego wsparcia finansowego Stosunek kapitałów własnych do finansowania dłużnego Stopień akceptowalności projektu umowy koncesyjnej 22

Możliwości Wsparcia Finansowego Połączenie różnych form wsparcia na etapie budowy i eksploatacji Wsparcie na etapie eksploatacji płatności za dostępność opłaty ukryte standby facility gwarancje/poręczenia Wsparcie na etapie budowy grant kredyt podporządkowany wsparcie ze strony wydzielonych funduszy (ogólnokrajowych) Gotowe odcinki POŁĄCZENIE RÓŻNYCH WARIANTÓW WSPARCIA Wybudowane ze środków pozyskanych staraniem gminy i przekazane SPV 23

Struktury PPP - Rekomendacje Optymalna struktura zależy od: Celów Samorządu do osiągnięcia Ekonomiki Projektu Generalnie, płatności za dostępność / spełnienie wymaganych standardów są najbardziej korzystne: Dostarczają niezbędne wsparcie sektora publicznego Maksymalizują korzyści makroekonomiczne/społeczne Pozwalają na transfer ryzyka do sektora prywatnego 24

Opłaty za Dostępność Płatności uzależnione od dostępności drogi oparte na wypełnieniu szeregu warunków zapewniających dostępność pasów jezdni. Zalety Samorząd płaci na bazie dostępności drogi i możliwości korzystania z niej, a nie tylko za jej wybudowanie Jest prosty i przejrzysty Postrzegany jest przez Kredytodawców jako system obarczony niskim ryzykiem ponieważ oferenci prywatni są w stanie modelować prawdopodobny strumień przychodów i wydatków z dostateczną dokładnością Wady Monitorowanie dostępności pasów i wypełnianie warunków jakościowych może być trudne W miarę sztywne wydatki po stronie Samorządu mogą spowodować postrzeganie kredytu jako zobowiązania gminy 25

Mechanizm Dostępności Mechanizm dostępności podstawą jest określenie czasu, w którym dany odcinek jest niedostępny oraz obliczenie wysokości kwoty potrącanej za tak określoną niedostępność. Przyczyny niedostępności Zamknięcie odcinka drogi w celu wykonania robót utrzymaniowych Zablokowanie odc. drogi na skutek incydentu drogowego (uszkodzony pojazd, nieprawidłowo zaparkowany) Zablokowanie odcinka drogi na skutek wypadku drogowego Zamknięcie drogi na skutek eksploatacji niezgodnie z wymaganym standardem (jakość nawierzchni, oznakowanie, oświetlenie, telekomunikacja, bariery) Wielkość kwoty potrącenia zależy od: Liczby odcinków, na które została podzielona droga Znaczenie (wagi) poszczególnych odcinków Pory dnia i dnia tygodnia (przy czym potrącenia są większe w porach największego ruchu) Potrącenie zwiększa się w przypadku powtarzających się niedostępności 26

Mechanizmy Oceny Wykonania Dwa znaczenia wykonania Uzależnienie płatności od pozytywnych wyników uzyskiwanych przez operatora w odniesieniu do poszczególnych zadań (np. zimowe utrzymanie) Uzależnienie płatności od osiągnięcia przez operatora podstawowych celów ogólnych (np. mniejsza liczba wypadków, czas podróży, komfort jazdy, czystość powietrza (w tunelach)) Ważne Stosowane mechanizmy płatności i oceny wykonania są stosowane w celu osiągnięcia znacznego przeniesienia ryzyka na sektor prywatny, tak aby aktywa projektu nie były wykazywane w bilansie sektora publicznego 27

Dziękuję za uwagę Zespół Projektów Infrastrukturalnych Marcin Borek Partner; marcin.borek@pl.ey.com Jarosław Błaszczak Senior Menedżer; jaroslaw.blaszczak@pl.ey.com Artur Bujak Menedżer; artur.bujak@pl.ey.com Paweł Malinowski Menedżer; pawel.malinowski@pl.ey.com Jerzy Glinka Menedżer; jerzy.glinka@pl.ey.com Tel.: 22 557 66 25 Fax: 22 557 70 01 28