Perspektywy rozwoju PPP

Transkrypt

1 Perspektywy rozwoju PPP Trzecie posiedzenie Zespołu Sterującego Platformy PPP Warszawa, 8 maja 2012 r.

2 Polski rynek PPP Lata Q3 ponad 200 koncepcji projektów 103 projekty ogłoszone* w Dzienniku Urzędowym UE lub Biuletynie Zamówień Publicznych 24 projekty zamknięte komercyjnie 10 projektów zamkniętych finansowo głównie o niewielkiej skali * w sumie 118 ogłoszeń (niektóre projekty ogłaszane były kilkukrotnie) Źródło: Opracowanie własne na podstawie Biuletynu partnerstwa publiczno-prywatnego 2012/2, PARP 2012 oraz informacji własnych Rok 2011: Spadek liczby ogłoszonych projektów w porównaniu do lat poprzednich Wzrost średniej wartości projektów Lepiej przygotowane projekty Większe projekty mają większą szansę na skuteczną realizację (stosowanie łączenia kilku mniejszych projektów w jeden duży) 2

3 Przyczyny powolnego rozwoju PPP w Polsce (1): Nierealistyczne oczekiwania władz publicznych wobec partnerów prywatnych ciągle częste uznawanie partnera prywatnego jako potencjalnego darczyńcy a nie partnera biznesowego zbyt wiele projektów przewidzianych do realizacji w ramach formuły koncesji na roboty budowlane, nawet jeśli charakter projektu sugeruje mechanizm płatności uzależnionych od dostępności Wiele projektów o nieadekwatnym podziale ryzyk Rozproszone ustawodawstwo dotyczące PPP Brak uwzględnienia istotnej roli instytucji finansowych przy formułowaniu warunków umów o PPP 3

4 Przyczyny powolnego rozwoju PPP w Polsce (2): Regulacje prawne nie zostały przetestowane w rzeczywistych transakcjach, nie spełniają wszystkich międzynarodowych standardów dla projektów PPP, m.in.: brak odpowiednich uprawnień dla banków brak możliwości utworzenia SPV (która byłaby stroną umowy PPP), po wyborze partnera prywatnego Niepewność wśród publicznych instytucji dotycząca: klasyfikacji wydatków związanych z umowami PPP jako wydatków bieżących lub majątkowych (zgodnie z Ustawą o finansach publicznych), co będzie od 2014 r. wpływać na zdolność zaciągania innych zobowiązań przez JST zaliczania projektów PPP do długu publicznego Propozycje zmian dyskutowane na forum członków Platformy PPP 4

5 Kwestia klasyfikacji wydatków związanych z umowami PPP na gruncie Ustawy o finansach publicznych: Podział wydatków na bieżące i majątkowe Zasadność podziału opłaty za dostępność na części składowe Opłata za dostępność jako opłata za usługę (w tym zysk partnera prywatnego)? Opłata za dostępność jako pokrycie wydatku inwestycyjnego + koszty finansowe + opłata na usługę (w tym zysk partnera prywatnego)? Algorytm podziału Kto ma go dokonywać podziału strona publiczna czy prywatna? Na jakiej podstawie? Sposób dokumentowania Osobne pozycje na fakturach? Noty księgowe? Jak klasyfikować wypływy środków w przypadku zaliczenia aktywów do bilansu sektora publicznego i zaliczenia zobowiązań do długu? Czy jako wydatki czy jako rozchody (w odpowiedniej części)? 5

6 Kwestia zaliczania projektów PPP do długu publicznego (1): Brak pewności odnośnie zaliczania do długu publicznego nawet w przypadku projektów, w których podział ryzyka na pierwszy rzut wskazywałby na brak konieczności zaliczania umowy do długu publicznego Casus Autostrady A1: Partner prywatny ryzyko budowy oraz dostępności Wynagrodzenie w formie opłaty za dostępność Podmiot publiczny ryzyko popytu Opłaty za przejazd autostradą nakłada i pobiera GDDKiA Opinia EUROSTAT ex-ante Ponieważ wysokość prognozowanych opłat pobieranych za przejazd pojazdów przekracza 50% wartości opłaty za dostępność, podmiot publiczny jest swoim własnym koncesjonariuszem i ekonomicznym właścicielem aktywów konieczność zaliczania do deficytu oraz do długu publicznego Wprowadzenie zasady własności ekonomicznej aktywów Możliwość analogii w innych typach projektach Więcej w: New Eurostat rules on contracts that fund the major part of availability payments using tolls collected by or on behalf of the government. The case of the SCUT motorway contracts in Portugal. EPEC, wrzesień 2011 r. 6

7 Kwestia zaliczania projektów PPP do długu publicznego (2): Casus autostrad w Portugalii Pierwotny mechanizm wynagradzania: shadow tolls (opłaty ponosi Państwo, w zależności od liczby użytkowników), brak opłat dla użytkowników => Klasyfikacja aktywów (i zobowiązań) poza bilansem sektora publicznego Renegocjacja umów z tymi samymi partnerami prywatnymi zmiana mechanizmu wynagradzania opłata za dostępność, wprowadzenie opłat dla użytkowników Stanowisko rządu Portugalii Partner prywatny poniósł ryzyko budowy oraz ponosi w dalszym ciągu ryzyko dostępności (a więc spełnia kryterium EUROSTAT) => brak konieczności reklasyfikacji Stanowisko EUROSTAT Renegocjacja warunków umowy stworzyła nową strukturę projektu, nie mającą komponentu ryzyka budowy Nowy kontrakt mógł zostać zawarty z innymi podmiotami, więc nie spełniał definicji PPP, lecz został uznany jako umowa na świadczenie usług Przyjęcie zasady własności ekonomicznej aktywów => Konieczność reklasyfikacji aktywów i zobowiązań Źródło: Opracowanie własne na podstawie New Eurostat rules on contracts that fund the major part of availability payments using tolls collected by or on behalf of the government. The case of the SCUT motorway contracts in Portugal. EPEC, wrzesień 2011 r. Po jakiej wartości przeklasyfikować i zaliczyć do długu? 7

8 Rola BGK w rozwoju PPP w Polsce wspieranie projektów w formule PPP wynika ze strategii BGK udział Banku już na wczesnym etapie postępowania wpływa na świadomość wymagań potencjalnej instytucji finansującej projekt: realistyczne i kompleksowe podejście do ryzyka projektu i jego struktury pytania, które pomogą przygotować projekt dostarczanie finansowania dłużnego dla partnera prywatnego, w tym: możliwość zapewnienia finansowania długoterminowego, organizacja finansowania na zasadach bilateralnych lub w konsorcjum dostosowanie odpowiednich instrumentów finansowych do projektu (obligacje, kredyt) zespół ekspertów dedykowany do współpracy z podmiotami zainteresowanymi uczestnictwem w transakcjach PPP. 8

9 Państwa kontakt w BGK Jan Dziekański Dyrektor Departament Finansowania Strukturalnego i Doradztwa Bank Gospodarstwa Krajowego Al. Jerozolimskie Warszawa tel: kom.: fax: jan.dziekanski@bgk.com.pl 9