Przedszkole czterolatka. Przewodnik metodyczny Część 3

Przedszkole czterolatka Przewodnik metodyczny Część 3

Autor Małgorzata Marczak Grażyna Szadkowska Projekt okładki Tomasz Kozłowski Opracowanie graficzne Magdalena Pilch Redaktor inicjujący Ewelina Sęk Redakcja merytoryczna Elżbieta Czapara Wiesława Żaba-Żabińska Redakcja językowa i korekta Krystyna Bajor Skład i łamanie Przemysław Piątek Grupa Edukacyjna S.A. 2009 ISBN 978-83-7491-189-4 Wydawca oświadcza, że dołożył wszelkich starań, aby dotrzeć do wszystkich właścicieli i dysponentów praw autorskich. Wszelkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie publikacji w całości lub fragmentach bez zgody wydawnictwa zabronione. Piosenki autorstwa K. Bayer, A. Wacławskiego pochodzą z wydawnictwa Akord Śpiewające Brzdące. Grupa Edukacyjna S.A. 25-655 Kielce, ul. Łódzka 308 tel. 041 366 53 66, faks 041 366 55 55 e-mail: mac@mac.pl; www.mac.pl

kwiecień maj czerwiec Oznaczenia: zabawy ruchowe Karta pracy A Rozwijanie percepcji wzrokowej i słuchowej Karta pracy B Rozwijanie mowy i aktywności twórczej Zestaw zabaw ruchowych zmieniamy co dwa tygodnie. W przewodniku każdy zestaw wpisany jest jeden raz. Nauczyciel stosuje go w swojej pracy według uznania (nie ma podanych propozycji, kiedy powinien być), pamiętając, że w ciągu tygodnia zestaw zabaw ruchowych powinien pojawić się przynajmniej dwa razy. 3

ROZKŁAD MATERIAŁU Treści programowe Dzień tygodnia. Temat dnia Aktywność i działalność dziecka 1. 2. 3. KWIECIEŃ TYDZIEŃ PIERWSZY Zestaw zabaw ruchowych nr XIV. Zabawa muzyczno-ruchowa Roboty. Zabawa orientacyjno-porządkowa Kogut i kury. Zabawa ruchowo-naśladowcza Mój piesek. Poznajemy przyrodę Wiosna: poznawanie wybranych dorosłych i młodych zwierząt hodowanych na wsi. 1. Z wizytą u pani kwoki. Słuchanie opowiadania A. Usakiewicz O kurczaku, który był wyjątkowo puchaty. Moje kurczątko origami płaskie z koła. (Nasze przedszkole. Program edukacji przedszkolnej wspomagający rozwój aktywności dzieci, Grupa Edukacyjna S.A., Kielce 2009, s. 43). 2. Kto rządzi w kurniku? Słuchanie opowiadania A. Sójki Kogut i kukuryku. Ćwiczenia ortofoniczne połączone z zagadkami. 3. Wiejski koncert. Zabawa przy piosence Opera w kurniku. Ćwiczenia klasyfikacyjne Zwierzęta i ich dzieci 4. Poranny krąg wiosna. Wiosenne zabawy według programu Poranny krąg. Akompaniament na bębenku do piosenki Wiosna. 5. Prawdziwy przyjaciel. Słuchanie opowiadania T. Stempkowicza Przyjaciele. Słuchanie piosenki Piesek mój i ja. 4

Cele ogólne Cele operacyjne Przedszkole czterolatka, Ćwiczenia plastyczne, karty pracy A, B 4. 5. 6. TEMAT TYGODNIA: WIOSNA NA WSI. Rozwijanie mowy Rozwijanie sprawności manualnej Zapoznanie ze zwyczajami życia zwierząt na wiejskim podwórku Rozwijanie mowy Rozwijanie aktywności i wrażliwości muzycznej Rozwijanie umiejętności klasyfikowania Wprowadzenie w świat symboli charakterystycznych dla danej pory roku Umuzykalnienie dzieci Uświadamianie znaczenia przyjaźni w życiu człowieka Nauka piosenki Dziecko: wypowiada się na temat opowiadania układa sylwetkę kurczaka z kół i nakleja na płaszczyznę kartki rozpoznaje i nazywa miejsca, gdzie mieszkają: świnie, kury, krowy naśladuje odgłosy wybranych zwierząt hodowanych na wsi śpiewa na zgłoskach melodię piosenki, zespołowo i indywidualnie klasyfikuje sylwety zwierząt według gatunków wymienia atrybuty wiosny (kolor, smak, zapach, żywioł) wystukuje rytm piosenki na bębenku wymienia przyjacielskie gesty i formy zachowania śpiewa piosenkę. B nr 20 s. 24 Ćwiczenia plastyczne, ćw. nr 24 5

Treści programowe Dzień tygodnia. Temat dnia Aktywność i działalność dziecka 1. 2. 3. KWIECIEŃ TYDZIEŃ DRUGI Zestaw zabaw ruchowych nr XV. Zabawa rozwijająca orientację w przestrzeni Kciuciubabka. Zabawy orientacyjno-porządkowe: Bazyliszek jest, Bazyliszka nie ma, Rybak i ryby. Zabawa koordynacyjno-ruchowa Pieski. Nasza miejscowość, nasz region Poznawanie swojej miejscowości: określanie miejsca zamieszkania (miasto, wieś). Jesteśmy Polakami Rozwijanie poczucia przynależności narodowej podawanie nazwy naszego kraju, symboli narodowych: flagi ( ), poznawanie poprzez literaturę pochodzenia nazwy stolicy Polski Warszawy, jej herbu ( ). 1. Mieszkamy w Polsce. 2. Zwiedzamy Warszawę. 3. Poznajemy Bazyliszka. Słuchanie wiersza Cz. Janczarskiego Co to jest Polska? Flaga Polski ćwiczenia plastyczne. Słuchanie wiersza T. Kubiaka Wiślana Syrenka. Naklejanie gotowych (wyciętych przez nauczyciela) elementów Syrenki na karton. Słuchanie legendy Legenda o Bazyliszku. Układamy Bazyliszka układanka. (Nasze przedszkole. Program edukacji przedszkolnej wspomagający rozwój aktywności dzieci, Grupa Edukacyjna S.A., Kielce 2009, s. 19, 21). 4. Smok w Krakowie. Teatrzyk cieni na podstawie opowiadania S. Szuchowej Basń o smoku i Krakusie. Zabawa plastyczna twórcza Jaskinia smoka wawelskiego. 5. Liczymy widokówki. Segregowanie widokówek do pętli według tego, co przedstawiają. Wykonanie obrazka z widokówki. 6

Cele ogólne Cele operacyjne Przedszkole czterolatka, Ćwiczenia plastyczne, karty pracy A, B 4. 5. 6. TEMAT TYGODNIA: JESTEŚMY POLAKAMI. Zapoznanie z nazwą naszego kraju i naszą flagą Rozwijanie sprawności manualnej Zapoznanie z nazwą stolicy Polski Warszawą Rozwijanie sprawności manualnej Dziecko: nazywa ludzi mieszkających w Polsce, rozpoznaje naszą flagę stosuje w pracy różne techniki plastyczne nazywa stolicę Polski wykonuje postać Syrenki, naklejając gotowe elementy na kartkę według wzoru Ćwiczenia plastyczne, ćw. nr 25 A nr 23 Uświadamianie skutków nieprzestrzegania zakazów w stosunku do siebie i innych Rozwijanie analizy i syntezy wzrokowej Zapoznanie z baśnią o smoku wawelskim Rozwijanie inwencji twórczej i sprawności manualnej Rozwijanie umiejętności klasyfikowania Rozwijanie sprawności manualnych wymienia skutki niesłuchania dorosłych przez dzieci układa puzzle wypowiada się na temat baśni wykleja rysunek jaskini smoka wybranymi materiałami plastycznymi o zróżnicowanej fakturze segreguje widokówki według tego, co przedstawiają ozdabia ramkę gotowymi elementami A nr 24 7

Treści programowe Dzień tygodnia. Temat dnia Aktywność i działalność dziecka 1. 2. 3. KWIECIEŃ TYDZIEŃ TRZECI Zestaw zabaw ruchowych nr XVI. Zabawy ruchowo-naśladowcze: Jestem Jan, Drewniany pajacyk Pinokio. Zabawy orientacyjno-porządkowe Kwiatki na rabatki, Podaj chustkę. Zabawa ruchowa przy piosence Gdy muzyka gra wesoło. Polska w Europie Zainteresowanie Unią Europejską: poznawanie charakterystycznych zwyczajów, tradycji, poznawanie baśni wybranych państw należących do UE. (Nasze przedszkole. Program edukacji przedszkolnej wspomagający rozwój aktywności dzieci, Grupa Edukacyjna S.A., Kielce 2009, s. 22). 1. Witamy się po hiszpańsku. 2. W tulipanowej krainie. Opowiadanie G. Szadkowskiej Podróże wróbelka Feliksa. Byczek malowanie plasteliną rysunku byka. Opowiadanie M. Różyckiej O żółtym tulipanie. Sadzenie cebulek tulipanów do pojemników po jogurtach. 3. Węgierska baśń. Słuchanie węgierskiej baśni G. Illyèsa Próżny król. Degustacja kołacza i papryki, tradycyjnych potraw węgierskich. 4. Robimy pizzę. Słuchanie opowiadania G. Szadkowskiej Smakowite powitania. Wykonanie pizzy. 5. Jak powstaje spaghetti. Opowiadanie G. Szadkowskiej Makaronowy król. Wykonanie portretu Króla Makarona. 8

Cele ogólne Cele operacyjne Przedszkole czterolatka, Ćwiczenia plastyczne, karty pracy A, B 4. 5. 6. TEMAT TYGODNIA: BAŚNIE Z RÓŻNYCH KRAJÓW EUROPY. Uświadamianie znaczenia stosowania form grzecznościowych niezależnie od narodowości Rozwijanie sprawności manualnej Zapoznanie z budową i warunkami rozwoju tulipana Zachęcanie do hodowli kwiatów Odróżnianie prawdziwych zdarzeń od nieprawdziwych Poznanie smakołyków Węgrów Rozwijanie mowy Zapoznanie ze sposobem powstawania pizzy Rozwijanie mowy Rozwijanie aktywności twórczej Dziecko: wypowiada słowa: dziękuję, dzień dobry w języku hiszpańskim maluje plasteliną na kartonie rozpoznaje tulipana wśród innych kwiatów sadzi cebulki tulipana do pojemników rozpoznaje i nazywa zdarzenia prawdziwe i nierealne rozpoznaje wielozmysłowo i nazywa paprykę i kołacz wypowiada się na temat opowiadania wymienia składniki pizzy i samodzielnie je komponuje wypowiada się na temat opowiadania układa kompozycję z makaronu i nakleja na karton 9

Treści programowe Dzień tygodnia. Temat dnia Aktywność i działalność dziecka 1. 2. 3. KWIECIEŃ TYDZIEŃ CZWARTY Zestaw zabaw ruchowych nr XVII. Zabawy orientacyjno-porządkowe Segregujemy śmieci, Zwiędła roślina, Drzewa i zwierzęta, Liście i igiełki. Poznajemy przyrodę Ochrona przyrody: nieniszczenie roślin, np. niełamanie gałęzi drzew, wyrzucanie śmieci do kosza, niedeptanie trawników, klombów z kwiatami. 1. Czysta woda zdrowia doda. Słuchanie wiersza Rzeczka. Zabawa rytmiczna przy piosence Przyroda wzywa. (Nasze przedszkole. Program edukacji przedszkolnej wspomagający rozwój aktywności dzieci, Grupa Edukacyjna S.A., Kielce 2009, s. 46). 2. Odgłosy przyrody. Zabawa relaksująca W kręgu leży kamień. 3. Chronimy zwierzęta. Ścieżka edukacyjna Jesteśmy obserwatorami zwierząt zabawy w lesie (lub na placu przedszkolnym). 4. Mali ekolodzy. Ścieżka edukacyjna Wyprawa małych ekologów zabawy w parku (lub na placu przedszkolnym). 5. Zabawy z powietrzem. Zabawa dydaktyczna Gdzie ukryło się powietrze? Puszczanie baniek mydlanych. 10

Cele ogólne Cele operacyjne Przedszkole czterolatka, Ćwiczenia plastyczne, karty pracy A, B 4. 5. 6. TEMAT TYGODNIA: DBAMY O NASZĄ ZIEMIĘ. Zapoznanie ze skutkami zanieczyszczenia wody Rozwijanie umiejętności rytmicznego poruszania się przy muzyce Rozwijanie zmysłu dotyku Zachęcanie do relaksu połączone z docenianiem piękna przyrody Rozbudzanie zainteresowania przyrodą i najbliższym otoczeniem Kształtowanie umiejętności obserwacji roślin w terenie Dziecko: wymienia skutki zanieczyszczenia wody spowodowanego przez człowieka porusza się rytmicznie przy muzyce rozpoznaje kamień dotykiem nazywa dary natury: kamień, liść, trawę, kwiat bawi się na łonie natury, rozróżnia i naśladuje dźwięki wydawane przez zwierzęta, rozwiązuje zagadki rozpoznaje drzewa iglaste i liściaste po wyglądzie; nazywa i rozpoznaje mech i korę; używa lupy do obserwacji roślin B nr 21 Ćwiczenia plastyczne, ćw. nr 26 B nr 22 Zapoznanie z różnymi sposobami wykorzystania powietrza Rozwijanie pojemności płuc wymienia miejsca i przedmioty, gdzie znajduje się powietrze robi bańki mydlane 11

Treści programowe Dzień tygodnia. Temat dnia Aktywność i działalność dziecka 1. 2. 3. MAJ TYDZIEŃ PIERWSZY Zestaw zabaw ruchowych nr XV. Zabawy orientacyjno-porządkowe: Słoneczko, Bocian i żaby, Bociany, Pszczoły, Dzieci na łące. Zabawy muzyczno-ruchowe: Czerwone i białe, Motylki i kwiaty. Zabawa ruchowa z elementem skoku Żabi skok. Zabawa ruchowa kształtująca postawę ciała Kwiatki rosną. Zabawa ruchowa wielorozwojowa Przejście przez tunel kreta. Poznajemy przyrodę Wiosna: oglądanie kwitnących roślin; zwrócenie uwagi na zawarte w nich piękno. (Nasze przedszkole. Program edukacji przedszkolnej wspomagający rozwój aktywności dzieci, Grupa Edukacyjna S.A., Kielce 2009, s. 43). 1. Bocian. Słuchanie wiersza B. Formy Bocianie, bocianie z wykorzystaniem ilustracji. Bocian praca plastyczna z wykorzystaniem kół origami i kredek pastelowych. 2. Owadzie zwyczaje. Zabawa dydaktyczna Owadzie puzzle. Słuchanie wiersza I. Salach Łąka. 3. Zuzia na łące. Historyjka obrazkowa Zuzia na łące. Motylek rysowanie kreatywne. 4. Odgłosy łąki. Ćwiczenia ortofoniczne Odgłosy łąki. Zabawa dydaktyczna Przeliczanie mieszkańców łąki. 5. Spotkania na łące. Wycieczka na łąkę. 12

Cele ogólne Cele operacyjne Przedszkole czterolatka, Ćwiczenia plastyczne, karty pracy A, B 4. 5. 6. TEMAT TYGODNIA: WIOSENNE SPOTKANIA NA ŁĄCE. Gromadzenie wiadomości na temat życia ptaków w okresie wiosny na przykładzie bociana Rozwijanie sprawności manualnej Dziecko: rozpoznaje bociana wśród innych ptaków; naśladuje jego głos wykonuje obrazek bociana z wykorzystaniem kół origami Ćwiczenia plastyczne, ćw. nr 27 Poznanie wybranych mieszkańców łąki Rozwijanie aktywności twórczej Wzbogacanie zasobu słownictwa Rozwijanie aktywności twórczej Rozwijanie mowy wymienia nazwy przynajmniej dwóch mieszkańców łąki ilustruje ruchem treść wiersza opowiada historyjkę obrazkową przekształca rysunek leniwej ósemki w rysunek motylka mówi wyraźnie A nr 25 s. 26 A nr 26 B nr 23, 24 Rozwijanie umiejętności liczenia Bezpośrednia obserwacja mieszkańców łąki Kształtowanie właściwych nawyków dotyczących ochrony środowiska naturalnego szereguje obrazki według wielkości przedstawionych na nich zwierząt rozpoznaje i nazywa co najmniej dwóch mieszkańców łąki nazywa eksponaty przyrodnicze przywiezione z wycieczki s. 27, 28 29 13

Treści programowe Dzień tygodnia. Temat dnia Aktywność i działalność dziecka 1. 2. 3. MAJ TYDZIEŃ DRUGI Zestaw zabaw ruchowych nr XVI. Zabawa muzyczno-ruchowa Poruszam się tak, jak każe bębenek. Zabawy ruchowe z elementem równowagi: Przekraczanie linki, Po wąskiej dróżce. Zabawa ruchowa z elementem biegu i marszu Marsz i bieg. Zabawa orientacyjno-porządkowa Dzieci i koło. W świecie sztuki Muzyka Słuchanie i śpiewanie piosenek: śpiewanie piosenek razem z osobą dorosłą. Gra na instrumentach perkusyjnych: zorganizowanie kącika muzycznego. Wyrażanie muzyki ruchem: rytmiczne poruszanie się przy muzyce. Rozwijanie wrażliwości słuchowej: słuchanie utworów wokalnych lub instrumentalnych, np. muzyki filmowej, poważnej. (Nasze przedszkole. Program edukacji przedszkolnej wspomagający rozwój aktywności dzieci, Grupa Edukacyjna S.A., Kielce 2009, s. 48 50). 1. Instrumenty muzyczne. 2. Głos to najlepszy instrument. Słuchanie wiersza W. Chotomskiej Tamburyn. Wystukiwanie rytmu piosenki Laboga, dziewuszki na tamburynach. Słuchanie wiersza W. Próchniewicza Najlepszy instrument. Dowolny taniec z chustkami przy utworze A. Vivaldiego Cztery pory roku. Wiosna. 3. Majowa poleczka. Słuchanie wiersza D. Gellner Majowa poleczka. Nauka piosenki Orkiestra. 4. Nasze instrumenty. Słuchanie i dowolna interpretacja utworu N. Rimskiego-Korsakowa Lot trzmiela. Wykonanie niekonwencjonalnych instrumentów perkusyjnych. 5. Malujemy muzykę. Słuchanie i dowolna interpretacja ruchowa utworu E. Griega W grocie króla gór. Ilustrowanie utworu E. Griega W grocie króla gór. 14

Cele ogólne Cele operacyjne Przedszkole czterolatka, Ćwiczenia plastyczne, karty pracy A, B 4. 5. 6. TEMAT TYGODNIA: MUZYCZNE INSPIRACJE. Zapoznanie z instrumentem perkusyjnym tamburynem Tworzenie akompaniamentu z wykorzystaniem instrumentów perkusyjnych Rozwijanie mowy Rozwijanie umiejętności wyrażania muzyki ruchem Rozwijanie mowy Rozwijanie umiejętności wokalnych Rozwijanie umiejętności rytmicznego poruszania się przy muzyce Zachęcanie do tworzenia własnych instrumentów Dziecko: rozpoznaje i nazywa dwa instrumenty perkusyjne tamburyn i bębenek wystukuje rytm piosenki na tamburynie wypowiada się na temat wiersza interpretuje muzykę ruchem wypowiada się na temat wiersza śpiewa piosenkę Orkiestra porusza się rytmicznie przy nagraniu fragmentu muzyki poważnej wykonuje niekonwencjonalne instrumenty perkusyjne i akompaniuje na nich do ruchu B nr 25 A nr 27 Rozwijanie wrażliwości słuchowej Łączenie ekspresji muzycznej z plastyczną wyraża ruchem swoje przeżycia inspirowane muzyką tworzy pracę plastyczną inspirowaną utworem muzycznym 15

Treści programowe Dzień tygodnia. Temat dnia Aktywność i działalność dziecka 1. 2. 3. MAJ TYDZIEŃ TRZECI Zestaw zabaw ruchowych nr XVII (według K. Wlaźnik). Zabawa ruchowa z elementem podskoku Piłeczki. Zabawy orientacyjno-porządkowe: Koło czy trójkąt, Pajace i wielkoludy. Zabawy ruchowo-naśladowcze: Jestem, Zwierzęta z lasu. Zabawa ruchowa z elementami czworakowania Pieski na spacerze. W świecie sztuki Plastyka Rozwijanie zainteresowań plastycznych : rysowanie, malowanie farbami plakatowymi, lepienie z gliny, masy solnej. W świecie sztuki Teatr Udział w przedstawieniach teatralnych: uczestniczenie w zabawach naśladowczych naśladowanie ruchów, gestów, głosów ludzi, zwierząt, oglądanie przedstawień teatralnych dla dzieci w przedszkolu. (Nasze przedszkole. Program edukacji przedszkolnej wspomagający rozwój aktywności dzieci, Grupa Edukacyjna S.A., Kielce 2009, s. 51, 53). 1. Baśniowe postacie Słuchanie wiersza H. Ożogowskiej Malowany wózek. Ilustrowanie fragmentu wiersza Malowany wózek. 2. Trzy Małgorzatki. Opowieść słowno-muzyczna według utworu H. Bechlerowej Trzy Małgorzatki. Ćwiczenia matematyczne W lesie. 3. W teatrze lalek. Oglądanie teatrzyku na podstawie utworu T. Fiutowskiej W teatrze lalek. Rysowanie po śladach rysunku psa i kolorowanie go. 4. Wizyta w teatrze. Wyjście do teatru lalek na spektakl. 5. Gość specjalny aktor teatru lalek. Spotkanie z aktorem teatru lalek. 16

Cele ogólne Cele operacyjne Przedszkole czterolatka, Ćwiczenia plastyczne, karty pracy A, B 4. 5. 6. TEMAT TYGODNIA: SPOTKANIA Z BAŚNIĄ I TEATREM. Rozwijanie mowy. Rozwijanie sprawności manualnej Łączenie muzyki z literaturą Dziecko: odpowiada na pytania dotyczące utworu rysuje sceny realne uczestniczy w instrumentacji utworu Ćwiczenia plastyczne, ćw. nr 28 A nr 28 Porównywanie liczebności zbiorów Wzbudzanie zainteresowania literaturą stosuje słowa: mniej, więcej, tyle samo chętnie ogląda teatrzyk A nr 29 B nr 26 Rozwijanie koordynacji wzrokowo- -ruchowej Wzbudzanie zainteresowania teatrem Właściwe zachowanie się w miejscu publicznym Zapoznanie z pracą aktora Wspólna zabawa z gościem rysuje po śladach rysunku, koloruje go ogląda przedstawienie teatralne zachowuje się grzecznie w teatrze wymienia cechy zawodu aktora uczestniczy we wspólnych zabawach z gościem Ćwiczenia plastyczne, ćw. nr 29 17

Treści programowe Dzień tygodnia. Temat dnia Aktywność i działalność dziecka 1. 2. 3. MAJ TYDZIEŃ CZWARTY Zestaw zabaw ruchowych nr XVII (według K. Wlaźnik). Zabawy ruchowo-naśladowcze: Razem z tatą, Wykonuję różne zawody, Moja mama w domu. Zabawy orientacyjno-porządkowe: Uwaga, pstryk, Powitanie dzieci, Pożegnanie dzieci. Zabawa ruchowa z elementem skoku Zajączki do mamy. Nasze rodziny Organizowanie świąt o charakterze rodzinnym: uczestniczenie w krótkich programach artystycznych. Nasza miejscowość, nasz region Poznanie osób pracujących w bliskim otoczeniu przedszkola: poznawanie czynności, jakie wykonują osoby z najbliższego otoczenia, nazywanie narzędzi pracy, zwrócenie uwagi na ich ubiór. (Nasze przedszkole. Program edukacji przedszkolnej wspomagający rozwój aktywności dzieci, Grupa Edukacyjna S.A., Kielce 2009, s. 16, 20). 1. Rozmowy o rodzicach i ich zawodach. 2. Rodzinne fotografie. 3. Rodzice są kochani, bo... 4. Zabawy z mamą i tatą. 5. Liczymy kwiaty dla mamy. Wypowiedzi dzieci na temat zawodów ich rodziców. Malowanie na temat Mój tata w pracy. Wycieczka do zakładu fotograficznego w pobliżu przedszkola. Odczytywanie z nauczycielem, a potem samodzielnie tekstu wyrazowo-obrazkowego. Kolorowe korale wykonanie prezentu dla mamy. Spotkanie z rodzicami dzieci z grupy. Zabawa dydaktyczna Liczymy kwiaty dla mamy. Tulipan praca plastyczna. 18

Cele ogólne Cele operacyjne Przedszkole czterolatka, Ćwiczenia plastyczne, karty pracy A, B 4. 5. 6. TEMAT TYGODNIA: NASI RODZICE I ICH ZAWODY. Gromadzenie wiadomości na temat różnych zawodów Rozwijanie sprawności manualnej Zapoznanie z pracą fotografa Dziecko: nazywa zawody wykonywane przez ludzi korzystających z danych przyborów maluje sceny realne wymienia cechy zawodu fotografa Ćwiczenia plastyczne, ćw. nr 30 Przygotowanie do nauki czytania czyta tekst wyrazowo-obrazkowy Samodzielne przygotowanie upominków dla swoich najbliższych z okazji ich święta Stwarzanie dzieciom i rodzicom możliwości do wspólnych zabaw Liczenie w zakresie pięciu Rozwijanie sprawności manualnej samodzielnie nawleka makaron na sznurek uczestniczy we wspólnej zabawie z rówieśnikami i rodzicami przelicza w zakresie pięciu wycina z papieru proste kwiaty B nr 27 19

Treści programowe Dzień tygodnia. Temat dnia Aktywność i działalność dziecka 1. 2. 3. CZERWIEC TYDZIEŃ PIERWSZY Zestaw zabaw ruchowych nr XVIII (według R. Labana). Zabawa ruchowa rozwijająca koordynację wzrokowo-ruchową Po śladach przyjaciela. Zabawa ruchowa z użyciem własnego ciała Lubię te czynności. Zabawa orientacyjno-porządkowa Raz, dwa, trzy. Zabawa ruchowa z elementem rzutu Zbijak. Nasza grupa Rozwijanie relacji pomiędzy dziećmi, opartych na wzajemnym szacunku i akceptacji: nieprzeszkadzanie innym dzieciom w zabawie, podejmowanie prób wspólnych zabaw. 1. Dziecięce przyjaźnie. 2. Bawimy się późną wiosną. Słuchanie opowiadania D. Niewoli Chcę mieć przyjaciela. Zabawa dydaktyczna Poznajemy swoich przyjaciół. Powitanie późnej wiosny według programu Poranny krąg. Nasze zabawy i zainteresowania Organizowanie zabaw w kącikach zainteresowań i innych miejscach do zabaw: wymienianie poglądów na temat ulubionych zabawek. Rozwijanie zainteresowań poprzez zabawy: podejmowanie zabaw inicjowanych przez nauczyciela, rozwijających zainteresowania dzieci. (Nasze przedszkole. Program edukacji przedszkolnej wspomagający rozwój aktywności dzieci, Grupa Edukacyjna S.A., Kielce 2009, s. 17, 34, 35). 3. Różnimy się wyglądem. 4. Zabawy dzieci na świecie. Słuchanie opowiadania D. Niewoli Konik z plasteliny. Lepienie z plasteliny dowolnej formy (kotka, pieska ) dla ulubionej koleżanki, ulubionego kolegi. Słuchanie wiersza J. Tuwima Murzynek Bambo. Opowieść ruchowa Bajka o Murzynku, który chciał zobaczyć lwa. 5. Dzieci świata. Słuchanie piosenki Każde dziecko chce tak samo. Tworzenie zbioru kwiatków według kolorów. 20

Cele ogólne Cele operacyjne Przedszkole czterolatka, Ćwiczenia plastyczne, karty pracy A, B 4. 5. 6. TEMAT TYGODNIA: ŻYĆ W ZGODZIE I PRZYJAŹNI. Rozwijanie mowy Poznanie upodobań swoich kolegów i koleżanek Wprowadzenie w świat podstawowych symboli charakterystycznych dla wiosny (barwa, zapach, smak, wrażenia dotykowe i termiczne). Rozwijanie mowy Rozwijanie sprawności manualnej Dziecko: opowiada treść opowiadania wymienia upodobania kolegów z grupy wymienia atrybuty wiosny (kolor, smak, żywioł, zapach) odpowiada na pytania dotyczące utworu lepi realne kształty z plasteliny B nr 29 s. 30 B nr 28 B nr 30 Rozwijanie mowy Rozwijanie kreatywności Umuzykalnianie dzieci Rozwijanie umiejętności klasyfikowania wypowiada się na temat wiersza naśladuje czynności wymienione w opowieści ruchowej wystukuje rytm piosenki na instrumentach niemelodycznych z podziałem na zespoły klasyfikuje według jednego kryterium koloru A nr 30 Ćwiczenia plastyczne, ćw. nr 31 21

Treści programowe Dzień tygodnia. Temat dnia Aktywność i działalność dziecka 1. 2. 3. CZERWIEC TYDZIEŃ DRUGI Zestaw zabaw ruchowych nr XVIII (według R. Labana). Zabawa ruchowa z elementem skoku Wielkoludy i żabki. Zabawy ruchowo-naśladowcze: Na podwórku, Zwierzęta na łące. Zabawy bieżne: Biedronki latają nad łąką, Mijanie. Zabawy ruchowe z wykorzystaniem chusty animacyjnej: Gniewne gumoludki, Kwiaty rozwijają się w słońcu. Nasze zabawy i zainteresowania Organizowanie zabaw w kącikach zainteresowań i innych miejscach: wykorzystywanie w zabawach różnych zabawek przedmiotów. Dbamy o nasze zdrowie Dbałość o higienę: przebywanie na świeżym powietrzu; uczestniczenie w spacerach, zabawach. (Nasze przedszkole. Program edukacji przedszkolnej wspomagający rozwój aktywności dzieci, Grupa Edukacyjna S.A., Kielce 2009, s. 34, 61). 1. Nasze miejsce do zabaw. Rozmowa na temat podwórka (miejskiego, wiejskiego), zabaw na nim. Zabawa dydaktyczna Co do siebie pasuje? 2. Podwórkowe tańce. Zabawa przy piosence Czyżyku, czyżyku. 3. Przygoda konika polnego. 4. Matematyczne motyle. Rysowanie swojego podwórka, bawiących się na nim dzieci. Słuchanie opowiadania o koniku polnym. Składanie w całość pociętego obrazka biedronki według wzoru. Inscenizowanie ruchem opowiadania o koniku polnym. Zabawa dydaktyczna Ile to motyli? 5. Przygoda Czerwonego Kapturka. Powitanie lata według programu Poranny krąg. 22

Cele ogólne Cele operacyjne Przedszkole czterolatka, Ćwiczenia plastyczne, karty pracy A, B 4. 5. 6. TEMAT TYGODNIA: NA MOIM PODWÓRKU. Rozwijanie mowy Rozwijanie pamięci wzrokowej Rozwijanie wrażliwości muzycznej i koordynacji ruchowej Rozwijanie sprawności manualnej Rozwijanie mowy Dziecko: wypowiada się na temat podwórka do zabaw dla dzieci na wsi i w mieście przyporządkowuje obrazki do zapamiętanych miejsc rytmicznie wystukuje rytm i reaguje ruchem na treść piosenki rysuje na temat swoich ulubionych zabaw na podwórku wypowiada się na temat opowiadania s. 31 B nr 31 Ćwiczenie analizy i syntezy wzrokowej Rozwijanie aktywności twórczej składa w całość pocięty obrazek biedronki według wzoru inscenizuje opowiadanie o koniku polnym Przeliczanie w określonym zakresie Wprowadzenie w świat symboli charakterystycznych dla lata (za pach, kolor, smak, żywioł). ilustruje treść zadania sylwetami motyli, przelicza elementy w danym zakresie wymienia atrybuty lata (kolor, smak, zapach, żywioł) A nr 31 23

Treści programowe Dzień tygodnia. Temat dnia Aktywność i działalność dziecka 1. 2. 3. CZERWIEC TYDZIEŃ TRZECI Zestaw zabaw ruchowych nr IX. Zabawa ruchowo-naśladowcza przy piosence Wspomnienia z wakacji. Zabawa muzyczno-ruchowa Motyle i kwiaty. Zabawa orientacyjno-porządkowa Litera do literki. Nasze zmysły Poznawanie świata poprzez zmysły: rozpoznawanie przedmiotów, roślin, zwierząt za pomocą zmysłów: dotyku, smaku, zapachu, wzroku, słuchu. Ćwiczymy pamięć i koncentrację uwagi Wykonywanie ćwiczeń wzmacniających pamięć wzrokową, słuchową, ruchową: nauka na pamięć krótkich wierszy i piosenek treściowo bliskich dzieciom sytuacjom, z jakimi się spotykają. Rozwijanie uwagi: uczestniczenie w zabawach sprzyjających koncentracji uwagi poprzez krótki czas. (Nasze przedszkole. Program edukacji przedszkolnej wspomagający rozwój aktywności dzieci, Grupa Edukacyjna S.A., Kielce 2009, s. 35). 1. Pakujemy plecaki. Zabawa z piosenką Wspomnienia z wakacji. Zabawa dydaktyczna Pakujemy plecak. 2. Szukamy lata. Opowieść ruchowa na podstawie wiersza Cz. Janczarskiego Jedziemy na wakacje. 3. Zabawy ze skakanką. 4. Skąd się biorą motyle? Ilustrowanie wiersza Cz. Janczarskiego Jedziemy na wakacje praca w grupach. Słuchanie wiersza A. Przemyskiej Skakanka. Motyle malowane sznurkiem praca plastyczna. Słuchanie opowiadania H. Ożogowskiej A to zmartwienie. Zabawa dydaktyczna Zabawy z motylami. 5. Mała fala. Ćwiczenia wizualizacyjne Fale. Relaksująca historia Mała fala. 24

Cele ogólne Cele operacyjne Przedszkole czterolatka, Ćwiczenia plastyczne, karty pracy A, B 4. 5. 6. TEMAT TYGODNIA: ZBLIŻAJĄ SIĘ WAKACJE. Zapoznanie ze sposobem spędzania wolnego czasu na wakacjach. Rozwijanie zmysłu dotyku Rozwijanie kreatywności Rozwijanie sprawności manualnej Dziecko: wymienia nazwy czynności wykonywanych latem nad rzeką rozpoznaje dotykiem przedmioty codziennego użytku naśladuje czynności, które może wykonywać na wakacjach maluje wspólnie z innymi dziećmi B nr 32 s. 32 Zapoznanie z zabawami z wykorzystaniem skakanki Rozwijanie sprawności manualnej Rozwijanie mowy Rozwijanie umiejętności liczenia Rozwijanie aktywności twórczej Relaks przy opowiadaniu przeskakuje przez skakankę wykonuje pracę plastyczną z wykorzystaniem nowej techniki malowanie sznurkiem wypowiada się na temat życia motyli dodaje i odejmuje (przybywanie i ubywanie) na konkretach w zakresie czterech wykonuje ruchy do opowieści ruchowej chętnie uczestniczy w zajęciach relaksacyjnych A nr 32 Ćwiczenia plastyczne, ćw. nr 32 25

KWIECIEŃ Tydzień pierwszy Temat tygodnia: Wiosna na wsi. Dzień 1. Temat dnia: Z wizytą u pani kwoki. Cele ogólne: rozwijanie mowy; rozwijanie sprawności manualnej. Cele operacyjne Dziecko: wypowiada się na temat opowiadania; układa kurczaka z kół i nakleja na płaszczyznę kartki. Środki dydaktyczne: opowiadanie A. Usakiewicz O kurczaku, który był wyjątkowo puchaty, piosenka Kurczątka, koła origami w kolorze żółtym, klej w sztyfcie, izolowany drut, duży obrazek Wiejskiego podwórka, kredki pastelowe. Przebieg dnia I 1. Zabawy z drutem Dziwne wzorki. Nauczyciel demonstruje wyginanie drutu w różne wzory (drut jest izolowany i giętki). Dzieci próbują w ten sposób tworzyć różne wzory. Zabawa muzyczno-ruchowa Roboty. Dzieci przy dźwiękach dowolnej muzyki mechanicznej poruszają określonymi częściami ciała wskazanymi przez nauczyciela, np. głową i nogami lub brzuchem i ramionami. Gdy muzyka się wycisza, dzieci spowalniają swoje ruchy, aż do położenia się na dywanie bez ruchu. Na zapowiedź Roboty do pracy dzieci wstają i zabawa toczy się dalej. II 1. Słuchanie opowiadania A. Usakiewicz O kurczaku, który był wyjątkowo puchaty. Jakie śliczne! Jest wyjątkowo puchate szczebiota dziewczynka. Spomiędzy gromadki tłoczących się w koszyku kurcząt wyłuskała jedną wiercącą się kulkę i delikatnie przytuliła do policzka.,,a więc to o mnie! serce kurczaka mocno zabiło ze szczęścia. I tak oto rozpoczęła się historia KURCZAKA, KTÓRY BYŁ WYJĄTKOWO PUCHATY. Podczas pierwszego spaceru Kurczak starał się być jak najbliżej swojej mamy. Prawda, że ja jestem wyjątkowo puchaty? pytał co chwila, a mama kwoka ze zrozumieniem kiwała głową. Koło budy wygrzewała się stara Aga. Spójrz na mnie! Jestem wyjątkowo puchaty! pisnął Kurczak. Aga podniosła oczy i powiodła dookoła zaspanym wzrokiem. Słodkie maleństwo sapnęła i ponownie zapadła w drzemkę. A więc to prawda! Jestem Wyjątkowo Puchaty cieszył się Kurczak i z dumy nadął się jak balonik. 26

Mijały dni i kurczaki rosły jak na drożdżach. Już nie biegały za mamą. Samodzielnie poznawały świat. Wyjątkowo Puchaty Kurczak z wysoko uniesionym łebkiem i wzrokiem utkwionym ponad głowami innych kur z nikim się nie bawił. Żadne rodzeństwo nie było dostatecznie puchate Najchętniej chodził pod płot. Tam, gdzie rosły słoneczniki. Gdy powiał wiatr, słoneczniki nisko schylały ogromne głowy.,,taki jestem puchaty, że aż mi się kłaniają! cieszył się Wyjątkowo Puchaty Kurczak. Któregoś dnia zauważył na podwórku dziewczynkę. To ona wyjmowała go z koszyka i tuliła do policzka, gdy był jeszcze zupełnie malutki.,,moja wielbicielka ucieszył się i, prężąc cienkie nóżki, raźno pomaszerował w jej stronę. Ale kiedy był już całkiem blisko, dziewczynka zaczęła się śmiać tak głośno, że Wyjątkowo Puchaty Kurczak poczuł się bardzo nieswojo. Patrzcie tylko! zawołała. Patrzcie na tę kurę! Jak ona zabawnie chodzi!. 2. Rozmowa na temat opowiadania. O jakim puchatym zwierzątku była mowa w opowiadaniu? Gdzie kurczaki mają swoje mieszkanie? Czy kurczęta mogą mieszkać, np. w blokach lub na podwórku dużego miasta? Co wyrosło z małego kurczątka? (Nauczyciel wyjaśnia, że po wykluciu się wszystkie kurczątka są do siebie podobne, dopiero gdy podrastają, można stwierdzić, czy to kura czy kogut). Zabawa ruchowa przy piosence Kurczątka (autor słów nieznany, melodia ludowa ze świętokrzyskiego). Dzieci ustawione w kole wiązanym. Do środka wchodzi kilkoro dzieci kurczątek (dziewczynki). Kurczątka, kurczątka w stodole były. Malutką dziureczką powychodziły. Widziałaś dziewczynko? Widziałam, panie. Dzieci: idą w prawo, kurczątka biegają w środku koła, unoszą ręce, kurczątka wydostają się na zewnątrz koła, w kole śpiewają słowa piosenki, 27

Malutką dziureczką patrzyłam na nie. śpiewa jedno dziecko wyznaczone przez nauczyciela. Zabawę powtarzamy, wyznaczając chłopców na kurczątka. Wtedy w zwrotce zamieniamy słowa z: dziewczynko na: chłopczyku. 3. Moje kurczątko origami płaskie z koła. Nauczyciel przygotowuje żółte koła o zróżnicowanym wymiarze: 1 cm, 5 cm, 7 cm. Dzieci układają kurczaka z kół i dorysowują oko i nogi kredkami pastelowymi. Nadają imię kurczątku. 4. Tworzenie wystawki tematycznej Nasze kurczątka. Zabawy na placu przedszkolnym. III 1. Rozmowa przy obrazku Wiejskie podwórko. Dzieci wymieniają i nazywają zwierzęta z obrazka. Zwracają uwagę na ptaki domowe. Zabawa ruchowa przy piosence Kurczątka (patrz: przewodnik..., s. 27). Dzień 2. Temat dnia: Kto rządzi w kurniku? Cele ogólne: zapoznanie ze zwyczajami życia zwierząt na wiejskim podwórku; rozwijanie mowy. Cele operacyjne Dziecko: rozpoznaje i nazywa miejsca, gdzie mieszkają; świnie, kury, krowy; naśladuje odgłosy wybranych zwierząt hodowanych na wsi. Środki dydaktyczne: opowiadanie A. Sójki Kogut i kukuryku, sylwety zwierząt z wiejskiego podwórka: koguta, kota, świni, krowy, kury, obrazki: obory, koryta, chlewu, płotu, koszyka z jajkami, grzędy, rysunek koguta (dla każdego dziecka), gwizdek, Karta pracy B nr 20. Przebieg dnia I 1. Kolorowanie postaci koguta przy użyciu czterech kolorów kredek. Zabawa muzyczno-ruchowa Roboty (patrz: przewodnik..., s. 26). II 1. Słuchanie opowiadania A. Sójki Kogut i kukuryku. Było sobie kiedyś wiejskie podwórko. Na podwórku stał dom, obok domu rosło drzewo, a obok drzewa postawiono płot. Codziennie rano wskakiwał na niego kogut i piał ile sił w płucach: Kukuryku! Chrum, chrum, chrum budziły się wtedy w chlewiku świnki. Ko, ko, ko przecierały oczy wyrwane ze snu kury. Muuu, muuu muczała krowa w oborze. Tylko kot Noe nie budził się na dźwięk koguciego piania. Wstawał, kiedy miał ochotę. Kogutowi wcale się to nie podobało. Uważał, że tylko on ma prawo zrywać ze snu. 28

Każdego ranka tak samo zaczynał się dzień. Ale pewnego razu, kiedy kogut wskoczył na płot, z jego gardła wydobyło się jedynie słabe gdakanie. Miał chrypkę! Co tu robić? Słońce już dawno wstało, a całe podwórko śpi. Pobiegł kogut do chlewika obudzić świnki, ale drzwi były zamknięte. Na próżno stukał i pukał. Pobiegł do kurnika obudzić kury, ale i tu nie mógł dostać się do środka. Nie udało mu się także obudzić krowy w oborze. Tylko kot, który, jak wszystkie koty, zawsze chadzał własnymi drogami, sam wstał skoro świt. Pomóż mi, kocie poprosił go kogut Przeziębiłem się, mam chrypkę i nie mogę piać. Wszyscy na podwórku śpią, a przecież świnki dawno powinny jeść śniadanie, kury muszą znosić jajka, a krowę trzeba wydoić. Miauu wygiął grzbiet kot. Chyba wiem, co zrobić. I podarował kogutowi śliczny czerwony gwizdek. Fiuuu zagwizdał kogut. Chrum, chrum obudziły się świnki w chlewiku. Ko, ko, ko przetarły oczy kury. Muuu! zamuczała krowa w oborze. I odtąd już zawsze zwierzęta na podwórku budziły się na czas. Nawet wtedy gdy kogut miał chrypkę. Zaś kot jak zwykle wstawał, kiedy chciał. 2. Rozmowa na temat opowiadania. Podczas wymieniania nazw zwierząt z opowiadania nauczyciel zawiesza odpowiednie sylwety na tablicy. Co wydarzyło się na wiejskim podwórku? Dlaczego koguty rano zawsze pieją? Jak kot pomógł kogutowi? 3. Zabawa dydaktyczna Kto gdzie mieszka. Nauczyciel rozdaje dzieciom sylwety zwierząt występujących w opowiadaniu: koguta, kota, świni, krowy, kury. Na tablicy zawiesza obrazki domów tych zwierząt: oborę, koszyk do spania dla kota, kurnik, chlewik. Poleca dzieciom dopasować obrazki zwierząt do ich domów. Zabawa orientacyjno-porządkowa Kogut i kury. Dzieci kury chodzą po sali i dziobią ziarenka. Jedno dziecko jest kogutem. Na sygnał gwizdka kury uciekają do swoich domów, kogut stara się złapać kury. Każda złapana kura zamienia się w koguta i zabawa zaczyna się od początku, aż zostaną złapane wszystkie kury. 4. Ćwiczenia ortofoniczne połączone z zagadkami. Nauczyciel umawia się z dziećmi, że będą rozwiązywać zagadki. Kto pierwszy rozwiąże zagadkę, będzie musiał zademonstrować głos, jaki wydaje zwierzę będące rozwiązaniem zagadki, i podnieść odpowiedni obrazek (z danym zwierzęciem). Potem wszystkie dzieci powtarzają głosy zwierząt. Chodzi po podwórku i grzebie łapkami. Znosi jajka. Mówią o niej ptak domowy, nazwijcie ją sami. (kura) Maleńkie, puszyste, gdy wrona je spłoszy, wnet z piskiem się kryją pod skrzydła kokoszki. (kurczęta) Dobre ma zwyczaje, ludziom mleko daje. (krowa) W nocnej ciszy łowi myszy. (kot) 29

W każdej wsi jest wielki budzik, który co dzień wszystkich budzi. (kogut) Różowym ryjkiem wszystko ryje, ale wcale go nie myje. (świnka) III 1. Stawianie przy rysunkach zwierząt tylu kropek, ile mają nóg Karta pracy B nr 20. Zabawa orientacyjno-porządkowa Kogut i kury (patrz: przewodnik..., s. 29). Dzień 3. Temat dnia: Wiejski koncert. Cele ogólne: rozwijanie aktywności i wrażliwości muzycznej; rozwijanie umiejętności klasyfikowania. Cele operacyjne Dziecko: śpiewa na zgłoskach melodię piosenki, zespołowo i indywidualnie; klasyfikuje zwierzęta według gatunków. Środki dydaktyczne: opowiadanie wizualizacyjne Na wsi, piosenka Opera w kurniku, sylwety: kury i kurczaków, kaczki i kaczątek, konia i źrebaka, kotki i kociątek, zielona i biała bibuła, klej, nożyczki, gwizdek, bębenek, Przedszkole czterolatka, s. 24, Ćwiczenia plastyczne, ćw. nr 24. Przebieg dnia I 1. Wycinanie dwóch grubszych pasków z zielonej bibuły, nacinanie ich nożyczkami z jednej, dłuższej strony. Przyklejanie ich na rysunku jako trawy. Formowanie z białej bibuły kulek i wyklejanie nimi futerka owieczki. (Pracę można wykonywać stopniowo część w ranku, część po południu). Wycinanie obrazka Ćwiczenia plastyczne, ćw. nr 24. Zabawa orientacyjno-porządkowa Kogut i kury (patrz: przewodnik..., s. 29). II 1. Opowiadanie wizualizacyjne Na wsi. Dzieci leżą z zamkniętymi oczami, a nauczyciel opowiada historyjkę. Wyobraźcie sobie, że mieszkacie na wsi. Pobielony dom, dach pokryty słomą. Na progu domu wygrzewa się w słońcu kot. Obok domu siedzi brodaty dziadek. Uśmiecha się. Może przypomniało mu się coś przyjemnego. Wy też się uśmiechacie do niego. Obracacie głowę w prawo i widzicie pięknego koguta, który przechadza się środkiem podwórka tak, jakby był najważniejszy w tym gospodarstwie. A przy furtce do ogródka złoci się stadko kaczek, jeszcze bardzo małych. Kwa, kwa rozlega się co chwila radośnie. To wiejska zagroda, wyobraź ją sobie jeszcze przez chwilę. 2. Zabawa przy piosence Opera w kurniku (sł. M. Biegacz, muz. J. Andrychowska-Biegacz). Zrobię w kurniku operę. Taki był pomysł koguta, który lubił popiać na płocie przy wtórze jaskółek na drutach. 30

1. zwrotka: kwa, kwa, kwa, kwa (dziewięć razy). 2. zwrotka: ko, ko, ko, ko (dziewięć razy). 3. zwrotka: gę, gę, gę, gę (dziewięć razy). 4. zwrotka: pi, pi, pi, pi (dziewięć razy). 5. zwrotka: Kwa, kwa, kwa, kwa, ko, ko, ko, ko, gę, gę, gę, gę, pi, pi, pi, pi. Dzieci podzielone na zespoły (zwierzęta) ustawione są w kole. Nauczyciel stoi w środku koła i odgrywa rolę koguta. Najpierw śpiewa piosenkę kogut, czyli nauczyciel. Później każde zwierzę śpiewa swoją wersję. Gdy dzieci opanują melodię, wszyscy śpiewają wybrany tekst, a kogut przejmuje rolę dyrygenta, wskazując dowolny chór, który nuci swoją frazę. 3. Ćwiczenia klasyfikacyjne Zwierzęta i ich dzieci. Nauczyciel rozdaje dzieciom sylwety: kury i kurczaków, kaczki i kaczątek, konia i źrebaka, kotki i kociątek (każde dziecko jedną sylwetę). Dzieci poruszają się w rytm melodii Orkiestra w kurniku. Na dźwięki bębenka dzieci łączą się w rodziny tak, aby w każdej rodzinie zwierząt były dorosłe zwierzęta i ich dzieci. III 1. Opowiadanie tego, co dzieje się na obrazku Czy wszystkie dzieci są u swoich mam? Przedszkole czterolatka, s. 24. Zabawa orientacyjno-porządkowa Kogut i kury (patrz: przewodnik..., s. 29). 2. Zabawy dowolne inspirowane przez dzieci. 31

Dzień 4. Temat dnia: Poranny krąg wiosna. Cele ogólne: wprowadzenie w świat symboli charakterystycznych dla danej pory roku; umuzykalnienie dzieci. Cele operacyjne Dziecko: wymienia atrybuty wiosny (kolor, smak, zapach, żywioł); wystukuje rytm piosenki na bębenku. Środki dydaktyczne: wiersz D. Gellner A tulipan śpi, piosenka Wiosna, bębenki, obrazki o tematyce wiosennej, obrazki przedstawiające rozwój tulipana, kwiat w doniczce, pojemniki z ziemią, gliną i piaskiem, cytryna, cukier, cukierki o smaku cytrynowym, duże arkusze papieru, klej, kółka do origami, elementy do dekoracji sali w kolorze zielonym, wazony, świeże i papierowe kwiaty, lampka zapachowa, gazety, piosenka Stary Donald fermę miał, gwizdek. Przebieg dnia 1. Zabawa Powitanie paluszków. Dzieci dotykają się nawzajem palcami swoich dłoni kciuk z kciukiem, wskazujący ze wskazującym. 2. Zabawa Różnice. Dzieci próbują określić, czym różnią się: pies i kot, kura i kogut. Zabawa orientacyjno-porządkowa Kogut i kury (patrz: przewodnik..., s. 29). II Scenariusz na podstawie programu Poranny krąg. WIOSNA ŻYWIOŁ ziemia. KOLOR zielony. INSTRUMENT bębenek. SMAK cytryna z cukrem. ZAPACH cytryny. Przygotowanie sali: dekoracja z przewagą koloru zielonego, zapalenie lampki zapachowej cytryna 1. Powitanie dzieci. Przekazywanie w kręgu małej doniczki z kwiatkiem ze słowami: Mam na imię... witam cię. Przekazywanie rozpoczyna nauczyciel. Po wejściu do sali każde dziecko wybiera sobie emblemat i siada w kręgu. Prowadzący zapala lampkę zapachową, podchodzi do każdego i, witając się, daje ją do powąchania. Powitanie piosenką Dzień dobry (patrz: przewodnik... cz. I, s. 94 95). 2. Wybieranie atrybutów wiosny na podstawie wiosennego obrazka Wiosna jest Dzieci oglądają wiosenny obrazek, omawiając go, wymieniają atrybuty wiosny, używając przymiotników. Nauczyciel zapisuje wypowiedzi dzieci na kartonie w kształcie kwiatka, a następnie głośno je odczytuje. Dzieci dobierają obrazki kojarzące się z wiosną (np. kwiatek, gałązka z zielonymi listkami, konewka, grabki itp.). 3. Słuchanie wiersza D. Gellner A tulipan śpi. 32

Dzieci: Idą, idą ciepłe dni, a tulipan śpi. Słonko siadło na parkanie. Słońce: Wstawaj, wstawaj, tulipanie. kończ zimowe sny. Dzieci: A tulipan śpi. Słychać wkoło deszczu granie. Deszcz: Wstawaj, wstawaj, tulipanie. Dzieci: A tulipan śpi. Stanął dziadek na ścieżynie. Dziadek: Tulipanie, śpisz jeszcze. Postawię na grządce budzik, może wtedy się obudzisz. Tulipan: Kto to dzwoni? Kto mnie woła? O, jak ciepło dookoła. Patrzcie, liście mam zielone. Wszyscy: I koronę masz na głowie. Tulipan: A tak mało brakowało, żebym przespał wiosnę całą. 4. Układanie obrazków przedstawiających etapy rozwoju tulipana. 5. Kwiaty wiosenne praca plastyczna w zespołach. Dzieci w zespołach podchodzą do stolików: w rytm muzyki kreślą oburącz linie zielonymi kredkami. Następnie według własnego pomysłu ozdabiają trawę, naklejając kwiaty origami, gotowe elementy wycięte z gazet. 6. Zabawa badawcza Co to jest? (Spotkanie z żywiołem). Dotykanie z zawiązanymi oczami piasku, ziemi i gliny; nazywanie swoich odczuć. 7. Akompaniament na bębenku do piosenki Wiosna (sł. i muz K. Bayer). I. Promyk słońca wyjrzał zza chmury, II. Promyk słonka spotkał wiosenkę i zobaczył świat szarobury. i zaśpiewał krótką piosenkę. I pomyślał: Kto tu pomoże? Daj, wiosenko, kwiatków troszeczkę Świat taki szary być nie może. i obudź misia, obudź rzeczkę. Ref.: Kto obudzi pąki kwiatów? (WIOSNA) Ref.: Kto obudzi pąki kwiatów?... Kto pokaże gniazda ptakom? (WIOSNA) Kto wygoni misia z nory? (WIOSNA) Zazieleni pola, bory? (WIOSNA) 33

III. I wiosenka go posłuchała, kolorowe kwiaty nam dała. Zabłysnęła w krąg kolorami i już zostanie teraz z nami. Ref.: Obudziła pąki kwiatów! (WIOSNA) Pokazała gniazda ptakom! (WIOSNA) Wygoniła misia z nory! (WIOSNA) Ożywiła pola, bory! 8. Zakończenie zajęć ewaluacja. Jeżeli dzieciom zajęcia się podobały, wybierają kwiat ze stołu i wkładają do wazonu. Jeżeli zajęcia się nie podobały, wybierają papierowy kwiatek i wkładają do drugiego wazonu. Spacer obserwacja zmian w przyrodzie. III 1. Słuchanie piosenki Stary Donald fermę miał (melodia popularna). I. Stary Donald fermę miał. I jaa, i jaa, o! Na fermie kury hodował. I jaa, i jaa, o! I ko, ko tu, i ko, ko tam, i tu ko, tam ko, wszędzie ko, ko. II. Stary Donald fermę miał. I jaa, i jaa, o! Na fermie kaczki hodował. I jaa, i jaa, o! I kwa, kwa tu, i kwa, kwa tam, i tu kwa, tam kwa, wszędzie kwa, kwa. III. Stary Donald fermę miał. I jaa, ijaa, o! Na fermie gęsi hodował. I jaa, i jaa, o! I gę, gę tu, i gę, gę tam, i tu gę, tam gę, wszędzie gę, gę. IV. Stary Donald fermę miał. I jaa, i jaa, o! Na fermie świnki hodował. I jaa, i jaa, o! I kwi, kwi tu, i kwi, kwi tam, i tu kwi, tam kwi, wszędzie kwi, kwi. 34

V. Stary Donald fermę miał. I jaa, i jaa, o! Na fermie krowy hodował. I jaa, i jaa, o! I mu, mu tu, i mu, mu tam, i tu mu, tam mu, wszędzie mu mu. Zabawa orientacyjno-porządkowa Kogut i kury (patrz: przewodnik..., s. 29). Dzień 5. Temat dnia: Prawdziwy przyjaciel. Cele ogólne: uświadamianie znaczenia przyjaźni w życiu człowieka; nauka piosenki. Cele operacyjne Dziecko: wymienia przyjacielskie gesty i formy zachowania; śpiewa piosenkę. Środki dydaktyczne: opowiadanie T. Stempkowicza Przyjaciele, piosenka Piesek mój i ja, zagadki, K. W. Vopel Myśleć jak góra i czuć jak rzeka, rysunki obroży dla psa (dla wszystkich dzieci), sylwety bud i psów w tych samych kolorach, gwizdek. Przebieg dnia I 1. Zabawa ucząca szacunku do przyrody Wiejskie podwórko (według K. W. Vopla). Nauczyciel mówi: Jeżeli chcecie, możecie sobie wygodnie usiąść, a nawet zamknąć oczy, ponieważ nasza historia rozpoczyna się w środku nocy. Pewnego razu było sobie dziecko mieszkające w mieście, które miało wszystko, czego serce zapragnie: magnetofon, kolorowy telewizor i komputer. Każdego dnia mogło używać tych sprzętów, ale mimo to zaczęło się nudzić. Elektroniczne obrazki i muzyka z głośników już go nie cieszyły. Czuło się niespokojne i jakby zamknięte. Wzdychało: Wszystko tu jest takie nudne Nie przeżywam niczego interesującego, nie odczuwam niczego ekscytującego. Nie słyszę niczego pasjonującego. Smutne położyło się do swojego małego łóżeczka, mając nadzieję, że będzie miało chociaż ciekawy sen. W środku nocy przyśniło mu się, że słyszy w pokoju cichutki, bardzo cichutki szum. Brzmiał on mniej więcej tak: szsz, szsz, szsz, szsz I chociaż był bardzo cichy, dziecko wiedziało, że na pewno zdarzy się coś interesującego. We śnie otworzyło oczy i przed swoim łóżkiem zobaczyło złotego węża. To małe zwierzę powiedziało dźwięcznym głosem: Chodź ze mną, chciałbym ci coś pokazać. I wąż zaprowadził dziecko daleko na wiejskie podwórko. Pachniało tam zupełnie inaczej i dźwięki też bardzo się różniły. Dziecko mogło zobaczyć tam wiele interesujących rzeczy: krowy skubiące trawę na łące, konie galopujące po pastwisku, kota i psa jedzących razem z jednej miski, wielkiego, połyskującego różnymi kolorami koguta stojącego na kupie nawozu i piejącego ze wszystkich sił. Dziecko z wielkim zainteresowaniem przyglądało się zwierzętom, wąchało wszystko i słuchało dobiegających odgłosów. Gdy obudziło się nad ranem, było bardzo wesołe. Stanęło na środku pokoju, podniosło wysoko nogę, wyciągnęło oba ra- 35

miona w prawo i w lewo jak skrzydła. Później otworzyło usta i zapiało głośno jak kogut. Gdy zapiało po raz drugi, samo zaczęło się śmiać. Śmiało się przez cały czas, nawet gdy weszła mama i nie do końca rozumiała całą sytuację. Ale ucieszyła się, że jej dziecko rozpoczęło dzień w takim dobrym nastroju. Teraz możecie znowu otworzyć oczy i wyobrazić sobie, że jesteście na wiejskim podwórku. I spróbujcie poruszać się w taki sposób, jak czynią to zwierzęta. Czy możecie pokazać mi, jak porusza się pies? Biegnijcie szybko dookoła i zatrzymajcie się nagle znowu zacznijcie biec i zatrzymajcie się Czy możecie zrobić to samo, biegając na czworakach? A teraz niech każdy położy się na brzuchu, podniesie do góry głowę i rozejrzy się jak ciekawski pies. Teraz niech każdy wyobrazi sobie, że jest kogutem. Trzymajcie ramiona na bokach i idźcie powoli, chwiejąc się trochę jak kogut. Czy potraficie również stać na jednej nodze? A teraz zamieńcie się w konie, ugnijcie trochę kolana i biegnijcie dookoła jak konie. Czy wiecie, jak one kłusują? A możecie mi zaprezentować, jak galopują? W tej chwili wyobraźcie sobie, że jesteście kotami. Chodźcie rękami po podłodze i usiądźcie jak kot. Odwróćcie głowy bardzo, bardzo powoli i otwórzcie oczy na szerokość szparki. Chciałabym zobaczyć, jak skrada się kot, kiedy nie chce być widziany. Wyciągnijcie ręce powoli do przodu i bardzo powoli pociągnijcie za nimi kolana. A czy możecie mi pokazać, jak kot skacze? A teraz zamieńcie się w kaczki. Stańcie i kołyszcie się do przodu, przestępując z jednej nogi na drugą Kołyszcie się trochę do tyłu i trochę do przodu, w prawo i w lewo Na wiejskim podwórku jest bardzo dużo wróbli. Czy potraficie skakać tak, jak one? Pokażcie mi, jak skacze wróbel Podskoczcie wszystkie do mnie tak, abym mogła rzucić wam ziarno. Tak, bardzo dobrze wam to wychodzi. A jakie zwierzęta jeszcze chcielibyście mi pokazać? Możecie urządzić ich paradę na wiejskim podwórku: połowa z was powinna się w nie zamienić. Powiedzcie mi, jakimi zwierzętami jesteście i ustawcie się jedno za drugim. Druga połowa zamienia się w dzieci ze wsi i każde ma nakarmić swojego ulubieńca. (Po tej paradzie każde z wiejskich dzieci daje zwierzątku do jedzenia to, co najbardziej lubi). Zabawa orientacyjno-porządkowa Kogut i kury (patrz: przewodnik..., s. 29). II 1. Rozwiązywanie zagadek. Uważany jest za przyjaciela człowieka, Jaki ptak kolorowy przed domem na niego codziennie czeka, uczy się ludzkiej mowy? a za kości rzucone merda ogonem. (pies) (papuga) 2. Słuchanie opowiadania T. Stempkowicza Przyjaciele. Dawno, dawno temu, tak dawno, że psy rozumiały ludzką mowę, a nawet same potrafi - ły mówić, na skraju maleńkiej wsi mieszkali dwaj przyjaciele człowiek i pies. Ogromnie się przyjaźnili. Pewnego razu człowiek zachorował. Pies bardzo się tym zmartwił. Chudł, a jego sierść zaczęła tracić połysk. Nie wiadomo, co by było, gdyby nie dobre wróżki. Bardzo chciały pomóc przyjaciołom. Długo rozmyślały nad tym, jak wyleczyć człowieka. W końcu jedna z nich przypomniała sobie o zaczarowanej jabłoni. Była to niezwykła jabłoń. Jabłka miała zupełnie zielone, a tylko jedno było czerwone. Właśnie to ono posiadało cudowną moc uzdrawiania. Piesek na pewno odnajdzie tę jabłoń! zawołały uradowane wróżki. 36

Pies natychmiast wyruszył na poszukiwanie cudownej jabłoni. Przewędrował kraj wzdłuż i wszerz. Wypytał o nią każdego, kogo spotkał. Niestety, nikt nie wiedział, gdzie się ta jabłoń znajduje. Mimo to nie tracił nadziei. Szukał uparcie. W końcu ją ujrzał cudowne jabłko rosło na najwyższej gałęzi. Właśnie próbował je strącić, kiedy nadleciała papuga. Zerwała jabłko i usiadła na sąsiednim drzewie. Papużko prosił pies daj mi jabłko! Mój przyjaciel jest bardzo chory i tylko ono może go wyleczyć. Chętnie ci je dam zaskrzeczała papuga ale musisz mi dać coś w zamian. Co byś chciała? Oddam za nie wszystko, co posiadam! Oddaj mi ludzka mowę zażądała papuga bo chciałabym się zaprzyjaźnić z człowiekiem. Żal było psu stracić ludzką mowę, ale tak bardzo pragnął pomóc przyjacielowi! Spełnił więc żądanie papugi. Wziął cudowne jabłuszko i szybko zaniósł je choremu. Wkrótce człowiek wyzdrowiał. Dwaj przyjaciele znów byli szczęśliwi. Jednak nie mogli ze sobą rozmawiać. Pies umiał tylko szczekać. Pewnego razu człowiek spotkał papugę. Zdziwił się, że zna ona ludzką mowę. To ode mnie pies dostał zaczarowane jabłko pochwaliła się papuga. A co ci za to dał? spytał człowiek. Papuga zawstydziła się i nic nie odpowiedziała, ale nietrudno było się wszystkiego domyślić. Kiedy człowiek wrócił do domu, powiedział do psa: Nie martw się, mój piesku! Prawdziwi przyjaciele potrafią zrozumieć się bez słów! 3. Rozmowa na temat opowiadania. Jak zachowują się przyjaciele? Dlaczego psy szczekają, a papugi uczą się ludzkiej mowy? Co możemy powiedzieć o zachowaniu psa? Czy pies zachował się jak przyjaciel? Dlaczego? 4. Słuchanie piosenki Piesek mój i ja (sł. H. Pietrusiewicz, muz. L. Miklaszewski). I. Co dzień z rana biegnie do mnie, II. Zawsze wita mnie, nim wstanę śmieszny łeb kudłaty ma. i śniadanie ze mną je, Przyjaźnimy się ogromnie: do przedszkola w każdy ranek piesek mój i ja. odprowadza mnie. III. A gdy czasem chory jestem, kiedy jest mi smutno, źle, wtedy mój przyjaciel piesek rozwesela mnie. 37