Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Krótkoterminowe planowanie finansowe na przykładzie przedsiębiorstw z branŝy wydawniczej K. Burek Wrocław 2013
Spis treści: Wstęp... 3 1. Opis teoretyczny metody... 3 2. Praktyczny przykład zastosowania z wykorzystaniem danych rzeczywistych... 4 Zakończenie... 5 Bibliografia... 6
Wstęp Planowanie jest niezmiernie waŝnym elementem kaŝdego przedsiębiorstwa poniewaŝ stwarza warunki do obserwowania zmian bieŝącej sytuacji finansowej oraz jest podstawą do podejmowania najlepszych dla firmy decyzji dotyczących przyszłości firmy. Jest to proces ciągły, polegający na weryfikacji i porównywalności danych historycznych z wielkościami planowanymi. Dobra obserwacja pozwala w odpowiednim momencie na reakcje związane ze zmianami na rynku i wybranie odpowiedniej strategii zarządzania firmą. Krótkoterminowe planowanie finansowe firm skupiają się na głównie na zarządzaniu środkami pienięŝnymi, zapasami, naleŝnościami oraz budŝetowaniu. Są to aktywa i pasywa ogrywające najwaŝniejszą rolę w tego typu planowaniu. Praca składa się z dwóch rozdziałów. W pierwszym z nich omówiono teoretycznie wykorzystane metody, które w rozdziale drugim zostały wykorzystane do praktycznego przykładu na danych rzeczywistych jednego z polskich wydawnictw umieszczonych w Monitorze Polskim B. 1. Opis teoretyczny metody W związku z faktem, iŝ omawiane przedsiębiorstwo w roku 2011 uzyskało ujemne przepływy operacyjne, co oznacza, Ŝe wypływy przewyŝszyły wpływy, do zarządzania środkami pienięŝnymi zaproponowano wykorzystanie modelu Baumola (przy załoŝeniu przewidywalności przepływów z działalności operacyjnej). Jest to klasyczny model zarządzania środkami pienięŝnymi przedsiębiorstwa, zakłada on przewidywalność wpływów oraz ciągłość i regularność wydatków. Firma chcąc sprzedawać swoim klientom towary na kredyt kupiecki musi się liczyć z faktem nieterminowych spływów naleŝności. Będzie zatem musiała ponieść dodatkowe koszty związane z ich monitorowaniem. Dodatkowo przy czasowych problemach z płynnością finansową będzie trzeba skorzystać z kredytów krótkoterminowych do spłaty bieŝących zobowiązań takich jak energia, woda, czynsz, wynagrodzenia pracowników czy zapłata za materiały. Taki kredyt jest oczywiście
obciąŝony kosztami, ze względu na odsetki. 1 Firma moŝe przyjąć dwie polityki zarządzania naleŝnościami: agresywną lub konserwatywną. Analizowana spółka z branŝy wydawniczej wybrała politykę słabo agresywną. Omawiane przedsiębiorstwo charakteryzuje się umiarkowanym cyklem konwersji zapasów i okresu spływu naleŝności dlatego do zarządzania zapasami zaproponowano model ekonomicznej wielkości zamówienia (EOQ). Metoda ta dąŝy do przedstawienia poziomu maksymalnej liczby jednostek w zamówieniu, przy jednoczesnym minimalnym koszcie zapasów. 2. Praktyczny przykład zastosowania z wykorzystaniem danych rzeczywistych W celu obliczenia optymalnego poziomu środków pienięŝnych przedsiębiorstwa z branŝy wydawniczej oraz zaproponowania schematu działania dla zarządzających naleŝy zastosować następujący wzór na model Baumola: * 2 F P 2 C bau = k Wzór 1 źródło: W. Pluta, G.Michalski, Krótkoterminowe zarządzanie kapitałem. Jak zachować płynność finansową?, C.H.Beck, Warszawa 2005, str. 98. F stały koszt transakcji P miesięczne zapotrzebowanie na środki pieniężne k koszt kapitału Dla F = 15,00 zł, P = 40 000,00 zł oraz k = 10% otrzymujemy wynik 2 x C*bau równe 12 000 zł jest to optymalna wielkość transferu środków do firmy. Oznacza to, Ŝe taki transfer powinien odbywać się 40 000,00/ 12 000,00 zł, czyli 3,33 razy w miesiącu w którym moŝliwe jest stosowanie modelu Baumola. Stosowanie przez omawianą firmę polityki słabo agresywnej skłania do planowania składników majątku obrotowego na niskim poziomie. Stan naleŝności na przyszły rok moŝna wyznaczyć za pomocą wzoru: 1 W.Pluta, Planowanie finansowe w przedsiębiorstwie, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 1999, str. 68.
NaleŜności = sprzedaŝ na kredyt kupiecki/360*liczba dni spływu naleŝności Wzór 2 źródło: opracowanie własne Dla zakładanej liczby dni spływu naleŝności przyjmijmy 15 dni, sprzedaŝ na kredyt kupiecki 80% łącznej sprzedaŝy czyli 25 874,62 zatem naleŝności w przyszłym roku wyniosą 1078,11 zł dziennie. Jako metodę do zarządzania zapasami dla omawianego przedsiębiorstwa z branŝy wydawniczej wybrano model ekonomicznej wielkości zamówienia (VBEOQ). Dlatego skorzystano ze wzoru: VBEOQ = 2 * (1-T) * P * Kz v * (k + (C * (1-T)) Wzór 3 źródło: W. Pluta, G.Michalski, Krótkoterminowe zarządzanie kapitałem. Jak zachować płynność finansową?, C.H.Beck, Warszawa 2005, str. 73 Gdzie: 1-T tarcza podatkowa, P roczne zapotrzebowanie, Kz koszty tworzenia, v cena jednostkowa, k koszt kapitału, C koszty utrzymania zapasów I tak dla danych: roczne zapotrzebowanie 300 000 szt, koszty tworzenia zapasów 30 zł/szt, cena jednostkowa 25 zł/szt, koszt kapitału 10%, koszt utrzymania zapasów 15%, otrzymujemy wynik 1622,24 szt. Co oznacza, Ŝe najbardziej optymalnym rozwiązaniem jest partia 1623 sztuk towaru dla jednego zamówienia. Zakończenie Reasumując krótkoterminowe planowanie finansowe odnosi się do obrotowych aktywów i pasywów tzw. bieŝących. Analizując daną spółkę naleŝało zatem zaplanować wartość optymalnych wielkości partii dla jednego zamówienia, dla przeanalizowania moŝliwości udzielania kredytów kupieckich naleŝało sprawdzić jak będzie się kształtować stan naleŝności w przyszłych roku oraz zaplanować w jaki sposób naleŝy zarządzać środkami pienięŝnymi. Spółka na etapie planowania przyszłorocznego budŝetu i sprzedaŝy musi wiedzieć z jakimi konsekwencjami swoich działań moŝe się liczyć. I tak aby uniknąć problemów z płynnością finansową zarząd firmy powinien podjąć działania aby zagwarantować przyszłą równowagę gospodarczo-finansową.
Bibliografia 1. Baza Monitor Polski B 2. Pluta, Wiesław, Planowanie finansowe w przedsiębiorstwie, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa, 1999. 3. Pluta, Wiesław, Michalski, Grzegorz, Krótkoterminowe zarządzanie kapitałem. Jak zachować płynność finansową?, C.H.Beck, Warszawa 2005.