julie starr podręcznik coachingu sprawdzone techniki treningu personalnego WARSZAWA 2011
Spis treści Podziękowania... 7 Rozdział 1. Wprowadzenie... 9 Cel książki... 10 Czym jest trening personalny?... 11 Coaching w biznesie... 16 Trening personalny lifestyle coaching... 19 Porównanie coachingu i terapii... 20 Rozdział 2. Coaching kooperacyjny... 23 Czym jest coaching kooperacyjny?... 23 Język nakazowy i nienakazowy... 23 Cechy dobrego coacha... 28 Rozdział 3. Zasady i przykazania coachingu... 32 Zasady działania coachów... 32 Zaangażowanie we wspieranie szkolonego... 33 Budowanie relacji coachingowej na prawdzie, otwartości. i zaufaniu... 38 Szkolony jest odpowiedzialny za osiągane wyniki... 40 Szkolony może osiągnąć wyniki lepsze od aktualnych... 43 Koncentracja na myślach i odczuciach szkolonego... 45 Szkoleni mogą wypracowywać idealne rozwiązania... 46 Rozmowa opiera się na zasadzie równości... 50 Rozdział 4. Podstawowe umiejętności coachingowe... 52 Czy każdy może prowadzić coaching?... 52 Umiejętność pierwsza budowanie porozumienia i relacji... 53 Umiejętność druga różne poziomy słuchania... 72 Umiejętność trzecia wykorzystywanie intuicji... 83 Umiejętność czwarta zadawanie pytań... 88 Umiejętność piąta zapewnianie pomocnej informacji. zwrotnej... 102
6 Spis treści Rozdział 5. Bariery coachingu... 120 Bariery fizyczne i środowiskowe... 120 Bariery behawioralne czego nie robić... 122 Rozdział 6. Rozmowy coachingowe ścieżka treningu... 144 Ścieżka treningu podstawowe zasady... 144 Etap pierwszy rozpoczęcie rozmowy... 146 Etap drugi określenie tematu i celu... 148 Etap trzeci wypracowanie zrozumienia... 154 Etap czwarty formułowanie ustaleń i wniosków... 161 Etap piąty podsumowanie/zakończenie... 168 Ścieżka treningu przyswojenie procesu... 169 Rozdział 7. Struktura coachingu zlecenie i proces... 171 Cztery etapy realizacji zlecenia coachingu... 172 Etap pierwszy określenie kontekstu coachingu... 174 Etap drugi osiągnięcie zrozumienia i ustalenie kierunku... 185 Etap trzeci weryfikacja/potwierdzenie wniosków... 198 Etap czwarty zakończenie... 204 Ramy coachingu... 211 Rozdział 8. Dojrzałość emocjonalna i coaching... 214 Czym jest dojrzałość emocjonalna?... 214 Dojrzałość emocjonalna cztery kompetencje... 220 Rozdział 9. Zostać coachem... 246 Co to znaczy zostać coachem?... 246 Po co zostawać coachem?... 247 Coaching płatny czy bezpłatny?... 248 Profesjonalny coaching tylko coaching czy coaching i coś. jeszcze?... 250 Jakim jesteś coachem?... 252 Jak zostać coachem doskonałym?... 254 Rozdział 10. Podsumowanie i zakończenie... 258 Główne punkty do zapamiętania... 258 Przyszłość coachingu... 265 Wykorzystanie nauki... 266 Załącznik 1. Dokument analizy coachingu... 269 Załącznik 2. Podsumowanie pierwszej sesji... 275 Załącznik 3. Formularz informacji zwrotnej... 283
Podziękowania Do powstania pomysłów i koncepcji zawartych w niniejszej książce przyczyniło się wiele osób i mam nadzieję, że uda mi się podziękować im wszystkim. Chciałabym wyrazić moją ogromną wdzięczność za pracę następujących osób: Anthony ego Robbinsa, Stephena Coveya, Johna Grindera, Richarda Bandlera, Deepaka Chopry, M. Scotta Pecka, Briana Traceya, Franka Danielsa, Brandona Baysa, Miltona H. Ericksona oraz pracownikom Landmark Education. Chcę również podziękować Scottowi Downingowi, Mike owi Fryerowi, Bobowi Janesowi, Joss Kang, Richardowi Wattsowi, Xanthe Wells, Julii Whiteley, Marcii Yudkin i Rachael Stock za ich wysiłki, przemyślenia i pomysły podczas przygotowania tekstu. Dalsze materiały Listę dalszych zalecanych pozycji i innych przydatnych źródeł można znaleźć na www.starrconsulting.co.uk
Rozdział 1 Wprowadzenie Bardzo się cieszę, że czytacie już drugie wydanie Podręcznika coachingu. Od czasu pierwszego wydania obserwowałam dalszy wzrost świadomości dotyczący tej dziedziny i zwiększone zainteresowanie zawodem trenera. Z moich obserwacji wynika, że coaching ma się coraz lepiej, i to wspaniale, gdyż u podłoża idei treningu leży uświadomienie sobie naszej współzależności od innych ludzi. Podręcznik coachingu przetłumaczono na wiele języków i obecnie wspiera on praktykę treningu i jego rozwoju na całym świecie. Po ukazaniu się pierwszego wydania Podręcznika zdobywałam dalszą wiedzę i doświadczenie zarówno w dziedzinie rozwoju indywidualnego i coachingu personalnego. Mimo mojego przekonania, że uniwersalne zasady i prawdy opisane w pierwszym wydaniu wciąż są aktualne, opracowałam dodatkowy materiał, z którego mam nadzieję skorzystają inni. Celem bieżącego wydania jest m.in. pogłębienie wiedzy na temat coachingu zdobytej na bazie moich późniejszych doświadczeń na tym polu. Mam nadzieję, że obecne wydanie wam się spodoba i posłuży jako wsparcie w waszej pracy. **** Zastanawiam się, dlaczego otworzyliście tę książkę. Może chcecie się dowiedzieć czegoś więcej o coachingu lub planujecie szkolić innych. A może już prowadzicie treningi i jesteście gotowi, by dalej rozwijać swoją wiedzę i umiejętności. Być może pracujecie w dziedzinie rozwoju indywidualnego lub terapii i interesuje was, co coaching ma wam do zaoferowania. A może wreszcie zastanawiacie się nad wynajęciem trenera i chcecie wiedzieć, co was czeka. Niezależnie od pobudek, jestem przekonana, że trzymacie w rękach pomocne narzędzie. Coaching innych daje ogromną satysfakcję polega na udzielaniu ludziom pomocy w dokonywaniu zmian poprzez naukę. Zasadą treningu jest również to, by ludzie pokonywali własne ograniczenia, więcej osiągali i, przede wszystkim, by ich wkład w samorozwój był również większy. W na
10 Rozdział 1. Wprowadzenie szym nieustannym dążeniu do sukcesu, szczęścia i spełnienia trening stanowi drogę, dzięki której trener może udzielić innym autentycznego wsparcia. Zatem kimkolwiek jesteście witam was. Wasze zainteresowania pomogą nam wszystkim. Dziedzina treningu wymaga, aby coraz więcej osób stale rozwijało własną wiedzę, a przez to poprawia ogólne standardy coachingu na całym świecie. Mam nadzieję, że możemy liczyć, iż staniecie się częścią tego ruchu. Cel książki Niniejsza książka wyjaśnia zasady i podejścia treningu personalnego i pokazuje, jak je stosować w dowolnej sytuacji szkoleniowej począwszy od treningu biznesowego po bardziej holistyczny trening rozwoju osobistego. Osobom już pracującym w dziedzinie treningu personalnego książka ta oferuje nowe punkty widzenia i świeże pomysły. Dla początkujących trenerów Podręcznik będzie pomocnym narzędziem w nauce i ułatwi pozyskiwanie informacji. Z kolei zapracowanym menedżerom podpowie, jakie techniki wykorzystać w pracy z zespołem. Podręcznik coachingu opisuje zasady i przekonania, które stanowią podstawę treningu; pokazuje krok po kroku faktyczny proces treningu i zapewnia nowe spojrzenie na typową rozmowę coachingową, od powitania do pożegnania. Znajdziecie tu również praktyczne porady, co się sprawdza, a co może po prostu przeszkadzać we wspaniałym treningu. Jeżeli chcielibyście uzyskać pomoc coacha dla siebie lub dla innych, dzięki tej książce zyskacie wgląd w praktyki coachingowe, które mają wspierać was jako klientów. Z kolei terapeuci lub osoby rozważające zajęcie się terapią znajdą tu istotne informacje i wytyczne. Mamy wiele wspólnych metod i umiejętności. Zasady uczciwości i odpowiedzialności jednostki za własne czyny znajdują zastosowanie zarówno w terapii, jak i w coachingu. Kluczem do obu tych profesji jest również umiejętność słuchania, stawiania pytań i ustanawiania relacji. Podręcznik, który pomaga się uczyć Książka została pomyślana tak, by zapewnić wam podczas lektury praktyczną i jednocześnie przyjemną naukę. Znajdziecie tu wyraźnie oznaczone sekcje, a także ćwiczenia i przykłady, które pomogą wam rozwinąć umiejętności, perspektywy i przekonania dobrego coacha. Niezależnie od tego, czy jeste
Czym jest trening personalny? 11 ście adeptami sztuki coachingowej, czy też uczycie już od lat, ta książka będzie dla was źródłem inspiracji. Niektóre ćwiczenia są proste, inne stanowią prawdziwe wyzwanie. Zachęcam was do samodzielnego odkrycia, które z nich będą dla was najbardziej przydatne. Ćwiczenia i powtórzenia możecie wykonywać w normalnych okolicznościach nie musicie więc akurat prowadzić sesji, żeby uczyć się coachingu! Niektóre ćwiczenia można przeprowadzać samodzielnie, a inne w towarzystwie współpracowników czy znajomych. Możecie też wypróbowywać nowe sposoby zachowania lub ćwiczenia tak, by inni nie wiedzieli, że w nich uczestniczą. W książce znajdziecie też ćwiczenia i język, które warto wykorzystać na sesjach coachingowych w celu osiągnięcia większej skuteczności. Po zakończeniu lektury możecie korzystać z tej książki jako stałego punktu odniesienia jest to znakomita pomoc w planowaniu treningów, odświeżaniu umiejętności, a nawet w dostrzeganiu pojawiających się. problemów. Czym jest trening personalny? Kojarzone ze sportem słowo trening oznacza systematyczne ćwiczenia ukierunkowane na poprawę sprawności. Wspólnym elementem wszystkich form treningu jest to, że ludzie stosują go, by stale podnosić swoje umiejętności. Mówiąc najprościej, trening personalny to rozmowa lub seria rozmów między dwojgiem ludzi. Osoba będąca coachem stara się prowadzić konwersację, która ma przynieść korzyść drugiej osobie (odbiorcy) pod względem jej wiedzy i postępów. Rozmowa coachingowa może mieć wiele różnych form i odbywać się w różnorodnych środowiskach. Coaching ma wiele postaci i kształtów i dotyczy licznych przejawów ludzkiej działalności. Spotykamy się z trenerami sportowymi, muzycznymi, specjalistami od związków, od głosu, instruktorami pisania i trenerami zarządzania czasem a to tylko niewielki ułamek wszystkich możliwości. Wydaje się, że niezależnie od podjętej działalności zawsze znajdziemy odpowiedniego trenera gotowego służyć nam pomocą! Zwykle to osoba poddawana treningowi decyduje, czy dana rozmowa stanowi rozmowę Mówiąc prosto, coaching personalny to rozmowa lub seria rozmów między dwojgiem ludzi. coachingową, czy też nie. Jeżeli po jej odbyciu zgadzamy się z poniższymi stwierdzeniami, powinniśmy przyjąć, że był to coaching: