RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) PL/EP 934 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego: 28.01.09 09001162.8 (97) O udzieleniu patentu europejskiego ogłoszono: 04.0.11 Europejski Biuletyn Patentowy 11/18 EP 934 B1 (13) (1) T3 Int.Cl. C06D 3/00 (06.01) C06B 23/00 (06.01) C06B 33/04 (06.01) C06B 33/14 (06.01) (4) Tytuł wynalazku: Pirotechniczny zestaw mgłotwórczy do wytwarzania maskującej mgły (30) Pierwszeństwo: 2.02.08 DE 080942 (43) Zgłoszenie ogłoszono: 26.08.09 w Europejskim Biuletynie Patentowym nr 09/3 (4) O złożeniu tłumaczenia patentu ogłoszono: 29.07.11 Wiadomości Urzędu Patentowego 11/07 (73) Uprawniony z patentu: Rheinmetall Waffe Munition GmbH, Unterlüss, DE (72) Twórca(y) wynalazku: PL/EP 934 T3 UWE KRONE, Hamfelde, DE KLAUS MÖLLER, Reinfeld/Holstein, DE KAI BALLENTIN, Mölln, DE (74) Pełnomocnik: rzecz. pat. Barbara Gugała PRZEDSIĘBIORSTWO RZECZNIKÓW PATENTOWYCH PATPOL SP. Z O.O. SKR. POCZT. 37 02-770 Warszawa 130 Uwaga: W ciągu dziewięciu miesięcy od publikacji informacji o udzieleniu patentu europejskiego, każda osoba może wnieść do Europejskiego Urzędu Patentowego sprzeciw dotyczący udzielonego patentu europejskiego. Sprzeciw wnosi się w formie uzasadnionego na piśmie oświadczenia. Uważa się go za wniesiony dopiero z chwilą wniesienia opłaty za sprzeciw (Art. 99 (1) Konwencji o udzielaniu patentów europejskich).
EP 2 093 4 B1 Opis 1 2 30 3 40 [0001] Wynalazek dotyczy pirotechnicznego zestawu mgłotwórczego do wytwarzania mgły maskującej według części przedznamiennej zastrzeżenia patentowego 1. [0002] Taki pirotechniczny zestaw mgłotwórczy znany jest z DE 3728380-C1. Zestaw mgłotwórczy jest mieszaniną proszku metalu lekkiego, korzystnie proszku magnezu, jako metalicznego środka redukującego, azotanu potasu lub mieszaniny azotanu potasu i nadchloranu potasu, jako głównego środka utleniającego, co najmniej jednego węglanu, na przykład, węglanu wapnia, wodorowęglanu potasu, wodorowęglanu sodu, węglanu potasu lub węglanu sodu, jako dalszych pomocniczych środków utleniających oraz substancji odszczepiających azot, jako moderatorów spalania oraz chlorku potasu, jako substancji mgłotwórczej zdolnej do sublimacji i/lub soli kuchennej jako nietrującej substancji mgłotwórczej zdolnej do odparowania. [0003] Jako substancje odszczepiające azot stosuje się korzystnie azodikarbonamid, oksamid lub dicyjanodiamid. [0004] Mieszanina wymienionych substancji jest korzystnie prasowana do łuski, na której końcu przewidziana jest mieszanina zapalająca. Mieszanina zapalająca składa się głównie z takich samych składników jak zestaw mgłotwórczy, jednak z wyjątkiem moderatorów spalania, przy czym wykazuje zmieniony skład ilościowy, jak to zostało szczegółowo wyjaśnione w wymienionym opisie patentowym. [000] Ten znany pirotechniczny zestaw mgłotwórczy okazał się być doskonały. Jednak okazało się, że ta mieszanina przy bardzo długim okresie przechowywania jest podatna na korozję. Metal znajdujący się w zestawie mgłotwórczym reaguje z wodą, która istnieje w zestawie mgłotwórczym jako wilgoć resztkowa lub pochodzi z wilgoci znajdującej się w otoczeniu, przy czym tworzy się wodór. Uwalniający się wodór redukuje azotan w zestawie mgłotwórczym do gazowego amoniaku. Osłabia to strukturę kształtki środka mgłotwórczego zawierającej zestaw mgłotwórczy, chociażby tylko przez zwiększanie objętości towarzyszące tworzeniu się gazowego amoniaku. Po dłuższym czasie przechowywania może się zdarzyć, że pirotechniczny zestaw mgłotwórczy nie jest już zdolny do optymalnego działania. [0006] Znane także są pirotechniczne zestawy mgłotwórcze, które jako materiał mgłotwórczy zawierają kwasy dikarboksylowe, np., kwas sebacynowy, kwas adypinowy, kwas tereftalowy itd. Te kwasy znajdują się w pirotechnicznym zestawie mgłotwórczym w udziale od około 1 do 68 procent wagowych, zwykle w udziale między 30 a 0 procent wagowych; por. przykładowo US-H227, US-H233, US,22,3 lub US,14,782. Kwasy dikarboksylowe miesza się przy tym zwykle z nadchloranem potasu itd., jako środkiem utleniającym. [0007] U podstaw opracowania wynalazku leży zadanie ulepszenia znanego zestawu mgłotwórczego według części przedznamiennej zastrzeżenia 1 w taki sposób, żeby był on zdolny do optymalnego działania także po długim czasie przechowywania. [0008] Zadanie to jest rozwiązane przez cechy znamienne zastrzeżenia patentowego 1. [0009] Niespodziewanie znaleziono, że domieszanie do mieszaniny zestawu mgłotwórczego stabilizatora z grupy alifatycznych i/lub aromatycznych kwasów dikarboksylowych w niewielkim udziale procentowym między 0,1 do procent wagowych przyczynia się do stabilizacji pirotechnicznego zestawu mgłotwórczego. [00] Zastrzegane kwasy dikarboksylowe są kwasami, które zawierają dwie grupy karboksylowe, które działają stabilizująco w mieszaninie pirotechnicznego zestawu mgłotwórczego. Kwasy dikarboksylowe, które ze stanu techniki są same znane jako substancje mgłotwórcze, w mieszaninie według wynalazku, ze 2
EP 2 093 4 B1 1 względu na niewielkie udziały wagowe, działają nie jako substancje mgłotwórcze, lecz jedynie jako stabilizatory. [0011] W obecności kwasów dikarboksylowych w takich małych ilościach w trakcie neutralizacji tworzą się stałe sole amoniowe. Wynikające z tego zmiany objętości zestawu mgłotwórczego są znacznie mniejsze niż przy powstawaniu gazowego amoniaku tak, że nie wpływa się na strukturę zestawu mgłotwórczego i cały zestaw mgłotwórczy jest stabilizowany. [0012] Jako alifatyczne kwasy dikarboksylowe stosuje się korzystnie kwas szczawiowy, kwas malonowy, kwas bursztynowy, kwas adypinowy lub kwas sebacynowy względnie mieszaninę tych substancji. [0013] Jako aromatyczne kwasy dikarboksylowe stosuje się korzystnie kwas ftalowy lub kwas tereftalowy, lub mieszaninę tych substancji. [0014] Wymienione alifatyczne i/lub aromatyczne kwasy dikarboksylowe stabilizują chemicznie mieszaninę pirotechnicznego zestawu mgłotwórczego w ten sposób, że nie tworzy się żaden amoniak i mieszanina zestawu mgłotwórczego może być przechowywana przez długi czas bez upośledzenia jej zdolności do działania. [001] Pirotechniczne zestawy mgłotwórcze, typu o jakim mowa, prasowane są zwykle w łusce i przykrywane są mieszaniną zapalającą, która pirotechniczne zapala zestaw mgłotwórczy podczas jego stosowania. [0016] Aby mieszaninę zestawu mgłotwórczego stabilizować także fizycznie, można według wynalazku dodać do mieszaniny zestawu mgłotwórczego środek wiążący, który wybrany jest z grupy termoplastów nie zawierających fluorowców. Środkiem wiążącym jest na przykład, poli(octan winylu), poli(alkohol winylowy), poliwinylobutyral, poli(ester winylowy) lub poli(eter winylowy). [0017] Mieszanina na pirotechniczny zestaw mgłotwórczy według wynalazku zawiera korzystnie procentowo: proszek magnezu (Mg) jako środek redukujący -2 % 2 azotan potasu (KNO 3 ) -36 % nadchloran potasu (KClO 4 ) 0-1 % przy czym azotan potasu i/lub nadchloran potasu służą jako główny środek utleniający, co najmniej jeden węglan, jak węglan wapnia (CaCO 3 ), wodorowęglan potasu (KHCO 3 ) wodorowęglan sodu (NaHCO 3 ), węglan potasu (K 2 CO 3 ) i/lub węglan sodu (Na 2 CO 3 ) w udziale 12-30 % 30 przy czym wymienione węglany służą jako dalsze środki utleniające, chlorek potasu (KCl) i/lub sól kuchenną (NaCl), jako środek mgłotwórczy -0 % alifatyczne i/lub aromatyczne kwasy dikarboksylowe, jako stabilizatory 0,1- %. 3 [0018] Wszystkie podane procenty są procentami wagowymi. [0019] Jako substancje odszczepiające azot stosowane są korzystnie azodikarbonamid, oksamid lub dicyjanodiamid w ilości - %.. 3
EP 2 093 4 B1 [00] Do fizycznego stabilizowania mieszaniny pirotechnicznego zestawu mgłotwórczego można stosować jeszcze środek wiążący z grupy termoplastów nie zawierających fluorowców, przy czym środkiem wiążącym jest korzystnie, poli(octan winylu), poli(alkohol winylowy), poliwinylobutyral, poli(ester winylowy) lub poli(eter winylowy). Zastrzeżenia patentowe 1. Pirotechniczny zestaw mgłotwórczy do wytwarzania mgły maskującej, składający się z mieszaniny proszku metalu lekkiego, jako metalicznego środka redukującego, azotanu potasu i ewentualnie. nadchloranu potasu, jako głównego środka utleniającego oraz co najmniej jednego węglanu, jak na przykład, węglan wapnia i wodorowęglan potasu, jako dodatkowego środka utleniającego, ponadto substancji odszczepiającej azot i co najmniej jednej nietoksycznej substancji mgłotwórczej ulegającej sublimacji i/lub odparowaniu oraz kwasów dikarboksylowych znamienny tym, że kwasy dikarboksylowe wybrane są z grupy alifatycznych i/lub aromatycznych kwasów dikarboksylowych i działają w mieszaninie jako stabilizator i zawarte są w ilości w zakresie od 0,1 do procent wagowych. 1 2. Zestaw mgłotwórczy według zastrzeżenia 1, znamienny tym, że alifatycznymi kwasami dikarboksylowymi są kwas szczawiowy, kwas malonowy, kwas bursztynowy, kwas adypinowy lub kwas sebacynowy, wzgędnie mieszanina tych kwasów. 3. Zestaw mgłotwórczy według jednego z poprzednich zastrzeżeń, znamienny tym, że aromatycznymi kwasami dikarboksylowymi są kwas ftalowy lub kwas tereftalowy, względnie mieszanina tych kwasów. 4. Zestaw mgłotwórczy według jednego z poprzednich zastrzeżeń, znamienny tym, że do mieszaniny zestawu mgłotwórczego, w celu fizycznej stabilizacji, dodaje się dodatkowo środek wiążący z grupy termoplastów nie zawierających fluorowców.. Zestaw mgłotwórczy według zastrzeżenia 4, znamienny tym, że środkiem wiążącym jest poli(octan winylu), poli(alkohol winylowy), poliwinylobutyral, poli(ester winylowy) lub poli(eter winylowy). 4
DOKUMENTY ZWIĄZANE CYTOWANE W OPISIE EP 2 093 4 B1 Niniejsza lista dokumentów przytoczonych przez Zgłaszającego podana jest czytającemu jedynie dla informacji i nie jest częścią dokumentu patentu Europejskiego. Została ona sporządzona z największą starannością; EPO nie przyjmuje jednak na siebie żadnej odpowiedzialności za ewentualne błędy i opuszczenia. Dokumenty patentowe przytoczone w opisie