Negatywny wpływ nierówności na wzrost gospodarczy Druszcz Małgorzata Stefaniak Kamil
Agenda Podstawowe pojęcia Różne podejścia do zagadnienia wpływu nierówności na wzrost na przestrzeni czasu 4 główne kanały wpływu Omówienie artykułów Podsumowanie
Wzrost gospodarczy proces rozszerzania zdolności produkcyjnych gospodarki narodowej
Współczynnik Giniego Miara nierówności dochodowych Wartości z przedziału [0;1]
Krzywa Kuznets a I faza: wzrost nierównści II faza: spadek nierówności
Record inequality between rich and poor hrp://www.youtube.com/watch? v=zaogscbtpwu
Lata 50. Bardziej nierówny podział dochodu prowadzi do wyższych oszczędności, wyższej akumulacji kapitału i przez to do wzrostu W pierwszej kolejności powinno dbać się o wzrost gospodarczy, a później zajmować się problemem powstałych nierówności
Lata. 70 Bardziej równy podział dochodu na wstępie sprzyja wyższemu wzrostowi (Adelman i Moris 1973) Badania popierające tezę, że kraje z bardziej równą dystrybucją osiągają wyższy wzrost
Lata 90. Intensywny rozwój zagadnienia wpływu nierówności na wzrost gospodarczy. Do lat 90. zależność ta nie była poddawana empirycznej weryfikacji Dystrybucja dochodu bardzo istotna z makroekonomicznego punktu widzenia (O.Galor, J. Zeira Income distribu/on and Macroeconomics, 1993)
Kanały wpływu nierówności na wzrost gospodarczy Polityka gospodarcza Niedoskonałości rynku kapitałowego Konflikty społeczne Stopa oszczędności
Polityka gospodarcza Większe nierówności - > większa redystrybucja dochodów - > ograniczenie wysiłku związanego z pracą - > redukcja inwestycji - > niższy wzrost Większe nierówności - > silniejsza pozycja bogatych - > zjawisko korupcji - > niedopasowanie inwestycyjne
Niedoskonałości rynku kapitałowego Ograniczony dostęp biednych do źródeł finansowania oraz edukacji ograniczenie rozwoju kapitału ludzkiego mniej produktywna działalność niższy wzrost
Konflikty społeczne Nierówności - > większa przestępczość - > strata zasobów, marnotrawstwo kapitału ludzkiego oraz koszty prewencji - > ograniczenie stabilności rozwoju, odstraszenie potencjalnych inwestycji - > niższy wzrost
Stopa oszczędności Jedyny kanał powodujący wzrost gospodarczy Nierówności - > redystrybucja dochodu - > mniejsze zagregowane oszczędności/większy poziom inwestycji - > wzrost gospodarczy
Teorie przeciw nierównością Keynes: spadek konsumpcji mniejsza skłonność do inwestycji Modele ekonomii politycznej niedoceniony wysiłek osłabiają instytucje
Teorie przeciw nierównością Modele kapitału ludzkiego: rynek kredytów niedostkonały brak inwestycji w kapitał ludzki brak kapitału
Artykuły
Inequality and Growth in a Panel of Countries Robert Barro
Robert Barro (2000) Dane panelowe dla prawie 100 krajów dla lat 1960-1995 Wpływ polityki gospodarczej na wzrost gospodarczy i inwestycje Kraje o bardzo różnej polityce wykluczane z badania tylko te, dla których brakowało danych
Statystyki opisowe dla wsp. Giniego
Relacja między wzrostem gospodarczym a współczynnikiem Giniego
Wyniki estymacji
Wyniki Negatywny wpływ nierówności dla wartości PKB per capita poniżej 2070$ Pozytywny wpływ powyżej 2070$ Odchylenie standardowe wsp. Giniego na poziomie 0,1 w każdym okresie wzrost współczynnika o jedno odchylenie - > zmiana wskaźnika wzrostu o ok. 0,5%
Zależności wsp. Giniego i wzrostu gospodarczego w zależności od wysokości dochodu w kraju
Teoretyczne uzasadnienie Problem ograniczeń na rynku kredytowym jest bardziej dotkliwy w biedniejszych krajach
The distribu/onal effects of growth: case studies vs. cross- country regression Francois Bourgignon
François Bourguignon Większość badań wykonywana na zagregowanych danych, podczas gdy specyfika niektórych państw wymaga bardziej szczegółowych danych Kwesva odpowiedniego dopasowania regresji Analiza porównawcza na danych mikroekonomicznych
Badanie
Niejednoznaczność wyników Stagnacja w Brazylii - > większe nierówności (brak możliwości zawodowych), ale z drugiej strony większa równość (mniejsza zachęta do edukacji) Szybki wzrost w Tajwanie - > większe nierówności (większe zapotrzebowanie na doświadczonych pracowników)
Distribu/ve Poli/cs and Economic Growth Alberto Alesina, Dani Rodrik
Alesina i Rodrik (1994) endogeniczny model wzrostu redystrybucja dochodów a wzrost wskaźniki Giniego dla dochodu i ziemi kilka regresji dodatkowe zminne dane z lat 1960 1985
Teoremat medianowego wyborcy podatki odpowiadają wyborcy preferencje wyborcy zależą od udziału pracy w dochodach im większe nierówności, tym większe podatki
Wyniki regresji I
Wyniki regresji II
Inequality and Unsustainable Growth: Two Sides of the Same Coin? Andrew G. Berg and Jonathan D. Ostry
Nierówności a długość okresu wzrostu
Wzrost
Wzrost
Długość trwania wzrostu a nierówności
Wyniki regresji
Jak zmniejszyć nierówności? dotacje możliwości dla ubogich promowanie zatrudnienia
Inne badania empiryczne Badanie wykorzystujace dane długookresowe częściej odnajdują negatywną zależność Badania: Birdsall, Ross i Sabot (1995) Sylwester (2000) Easterly (2000)
Inne badania empiryczne Peroz negatywna relacja miedzy nierównosciami a wzrostem, ale nieistotna dla krajów biednych Persson i Tabellini (1994) negatywna zależność dla krajów o ustroju demokratycznym Clarke (1995) negatywna, zarówno dla krajów demokratycznych jak i niedemokratycznych
Inne badania empiryczne Deininger i Squire (1998) oraz Castello i Domenech (2001) negatywna zależność, jednak staje się nieistotna kiedy dodamy do regresjii dane mówiące o tym, na jakim kontynencie znajduje się kraj Keefer i Knack (2000) negatywna relacja miedzy nierównościami dochodowymi i wzrostem, nieistotna jeśli dodamy zmienną prawa własności
Podsumowanie Nierówności prowadzą do marginalizacji i wykluczenia dużych grup społecznych Brak możliwości rozwoju negatywnie wpływa na kapitał ludzki a przez to na rozwój gospodarczy
Z pewnością żadne społeczeństwo, którego większa część jest uboga i nieszczęśliwa, nie może być szczęśliwe i kwitnące Adam Smith
Dziękujemy za uwagę