Nierówności i wzrost gospodarczy. Joanna Siwińska-Gorzelak WNE UW

Transkrypt

1 Nierówności i wzrost gospodarczy Joanna Siwińska-Gorzelak WNE UW

2 Nierówności dochodowe Pewien poziom nierówności dochodowych jest nie do uniknięcia w gospodarce rynkowej Jednak nadmierne nierówności wydają się być szkodliwe dla rozwoju gospodarczego Powodów jest co najmniej kilka

3 Nierówności i wzrost ujęcie modelowe Poniższy, bardzo prosty model, zaczerpnięty jest z :Aghion, Philippe, Eve Caroli, and Cecilia García-Peñalosa; Inequality and Economic Growth: The Perspective of the New Growth Theories. Journal of Economic Literature 37 (4) Zakłada się model Ak oraz zbiór jednostek, różniących się pomiędzy sobą zasobami, które żyją przez dwa okresy.. Nierówności powodują wraz z niedoskonałością rynków finansowych (kredytowych), że część efektywnych inwestycji nie zostanie podjęta

4 Model Ak Model Ak jest tu potrzebny, aby w prosty sposób przedstawić zależność pomiędzy nierównościami a wzrostem gospodarczym Zakłada się wersję modelu learning-by-doing, którą rozwinął Paul Romer (1986). Technologia jest efektem zewnętrznym produkcji podczas produkcji uczymy się, jak produkować efektywniej, co określa poziom technologii A, która jest dobrem publicznym dostępnym dla wszystkich Im większy poziom produkcji, tym większy poziom przyszłej technologii i tym większy wzrost gospodarczy

5 Funkcja produkcji Indywidualna oraz zagregowana funkcja produkcji dana jest przez: y i, t y t A A k t t i k i Technologia jest wynikiem uczenia się podczas procesu produkcji i dana jest przez: A t yi, t 1 yt 1

6 Tempo wzrostu Stąd też tempo wzrostu produkcji dane jest przez: y A k, di t t i t ln( yt ) ln( yt 1) ln( ) ln( ) ln( ki, tdi) y A Jest to równoważne do: ln E( k i, t ) t 1 Przyjmijmy, że każda jednostka żyje przez dwa okresy; w obu konsumuje; w pierwszym oszczędza i inwestuje, co powiększa produkcję i konsumpcję w drugim okresie W pierwszym okresie każda jednostka jest wyposażona w aktywa; ich rozkład jest jednak nierówny: w i, t a * i, t t

7 Tempo wzrostu Przy braku rynku kredytowego (oraz założeniu o 100% deprecjacji): ki, t swi, t;0 s 1 Oznacza to, że tempo wzrostu dane jest: sw di ln( s) ln w di ln( s) ln E( ) ln i, t i, t wi, Ponieważ krańcowe przychody z kapitału są malejące, to bardziej nierówny rozkład majątku, dla danej wielkości kapitału, powoduje zmniejszenie wzrostu. t

8 Nierówności i wzrost Nierówności powodują obniżenie wzrostu przy niedoskonałym rynku kredytowym (czyli w praktyce zawsze) Indywidualne inwestycje są zależne od indywidualnych aktywów. Jednostki z niewielkimi aktywami inwestują niewiele lepiej byłoby, żeby inwestowali więcej, bo ich krańcowy produkt kapitału jest duży. Jednostki o dużych aktywach inwestują więcej; a więc krańcowa produktywność ich inwestycji jest niewielka Ogólny wniosek przy nierównym rozkładzie majątku oraz niedoskonałych rynkach kredytowych, nierówność ma wpływ na inwestycje jednostek (w kapitał fizyczny oraz ludzki); a więc zagregowane inwestycje a przez to na wzrost. Nierówności stają się trwałe. Redystrybucja (wyrównanie dochodów) pozwoliłaby podnieść całkowitą wielkość kapitału, a więc i tempo wzrostu.

9 Nierówności i wzrost badania empiryczne Bardzo dużo; wskazują raczej, że nierówności są ujemnie skorelowane ze wzrostem Andrew Berg & Jonathan D. Ostry & Charalambos G. Tsangarides & Yorbol Yakhshilikov, "Redistribution, inequality, and growth: new evidence," Journal of Economic Growth, Korzystają z nowej bazy Wnioski z badania: Kraje charakteryzujące się większą nierównością dochodów więcej redystrybuują Kraje o większej nierówności dochodów netto wolniej się rozwijają Redystrybucja nie ma negatywnego wpływu na rozwój

10 Nierówności, redystrybucja i wzrost; Ostry et al. (2014) Źródło: Ostry et al. (2018)

11 Nierówności a redystrybucja Źródło: Ostry et al. (2018)

12 Nierówności, redystrybucja a wzrost Źródło: Ostry et al. (2018)

13 Nierówności Jeżeli analizujemy nierówności, to przede wszystkim musimy wiedzieć, co analizujemy Nierówności pomiędzy krajami; czy pomiędzy ludźmi, niezależnie do kraju, w jakim żyją?

14 Branko Milanovic: 3 sposoby myślenia o nierównościach

15 Ale.. Chociaż globalna nierówność spadła w ciągu ostatnich 30 lat...to rośnie nierówność wewnątrz części krajów, szczególnie krajów bogatych Nadal są też kraje, które praktycznie się nie rozwijają Spójrzmy więc jeszcze na nierówności

16 Współczynniki Gini ego dla 3 koncepcji nierówności, Milanovic B., 97f874d5cc22/Milanovic_Recent+trends+in+global+income+inequality.pdf?MOD=AJPERES

17

18

19 Współczynnik Giniego _Giniego

20 Dochód i nierówności na świecie

21 Nierówność ogólnoświatowa i nierówności w ramach krajów Milanovic B., 2012

22 Chiny

23 Milanovic B., 2012 Kto zyskał, a kto nie słoń.

24 Ponownie słoń

25 Klasa średnia w krajach bogatych

26

27 Źródło nierówności klasa (społeczna) czy kraj? Milanovic B., 2012

28 Nierówności wewnątrz i pomiędzy krajami Milanovic B., 2012

29 Migracje Albo biedne kraje staną się bogatsze, albo ludzie z biednych krajów przeniosą się do bogatych Albo ludzie staną się bogatsi tam gdzie są, albo przeniosą się do bogatych krajów, by stać się bogatszymi. Biedne kraje albo będą się szybciej rozwijać, albo dostaną pomoc (skuteczność?); albo będzie migracja Branko Milanovic

30 Do poczytania Anand, S & Segal, P 2008, 'What Do We Know about Global Income Inequality?' JOURNAL OF ECONOMIC LITERATURE, vol 46, no. 1, pp Lakner, C & Milanovic, B Global income distribution: from the fall of the Berlin Wall to the great recession. Policy Research working paper ; no. WPS Washington, DC: World Bank Group. IMF Fiscal Monitor Tracking Inequality, October 2017