Zastosowanie modeli dyfuzji innowacji do analizy rynków finansowych: przykład rynku funduszy inwestycyjnych w Meksyku

Transkrypt

1 Zastosowanie modeli dyfuzji innowacji do analizy rynków finansowych: przykład rynku funduszy inwestycyjnych w Meksyku dr Adam Marszk, Wydział Zarządzania i Ekonomii PG współautorstwo: dr Ewa Lechman, Wydział Zarządzania i Ekonomii PG

2 Rynek funduszy inwestycyjnych: wybrane kategorie mutual fund fundusz inwestycyjny, w którym zarządzający nabywa portfel papierów wartościowych i zarządza nim zgodnie z określonym celem finansowym, gotowy do odkupienia od inwestorów jednostek po ustalonej cenie (ICI, 2013) index fund jedna z odmian mutual funds, celem zarządzających jest odwzorowanie, śledzenie (ang. tracking) cen wybranych indeksów giełdowych (IMF, 2011) exchange traded fund (ETF) fundusz inwestycyjny, którego stopy zwrotu mają odwzorowywać wyniki wybranych aktywów finansowych, najczęściej indeksów giełdowych; jednostki ETFs są notowane na giełdach, poprzez które można je nabywać/sprzedawać (Hehn, 2005)

3 Rynek funduszy inwestycyjnych: wybrane kategorie ETFs traktowane są jako substytuty funduszy indeksowych (index funds), przede wszystkim ze względu na identyczne cele inwestycyjne można wyróżnić kilka przewag ETFs w stosunku do funduszy indeksowych fundusze indeksowe są instrumentami znanymi od dziesięcioleci, a ETFs stosunkowo nowymi (pierwsze ETFs w Kanadzie w 1989 r.) w badaniu rozpatrywano zmiany na rynku funduszy inwestycyjnych, rozumianym jako rynek mutual funds i ETFs

4 Rynek funduszy inwestycyjnych: wybrane kategorie Tabela 1. Porównanie ETFs i index funds. Cecha ETFs Index funds Kanały dystrybucji Koszty odwzorowania Błędy odwzorowania Wycena Źródło: opracowanie własne. Związane z giełdą papierów wartościowych. Bardzo niskie, głównie koszty transakcji giełdowych. Niskie ze względu na transakcje arbitrażowe. Dokonywana w trybie ciągłym podczas handlu giełdowego; cena jednostek zależna od popytu i podaży. Różne, m.in. poprzez oddziały banków, doradców finansowych. Zależą od opłat za zarządzanie i dystrybucję; wyższe niż ETFs. Wyższe niż ETFs. Dokonywana zazwyczaj raz dziennie przez zarządzającego.

5 Metodologia badań celem analizy była identyfikacja zmian na rynku funduszy inwestycyjnych w Meksyku w latach wraz z prognozami na kolejne lata ze względu na dostępność wykorzystano dane dotyczące aktywów (assets under management, AUM) w dwóch kategoriach funduszy: ETFs oraz mutual funds głównym obszarem zainteresowania była potencjalna substytucja klasycznych funduszy, mutual funds, poprzez innowacyjne fundusze, ETFs analizowano rozwój rynku ETFs rozumiany na dwa sposoby: jako wzrost aktywów ETFs oraz jako wzrost udziałów aktywów ETFs w aktywach całego rynku funduszy inwestycyjnych

6 Metodologia badań zmiany na rynku funduszy inwestycyjnych były analizowane przy wykorzystaniu modeli dyfuzji innowacji dwa najczęściej wykorzystywane modele to model wzrostu logistycznego (Mansfield 1961, Grey 1973, Davis 1979, Geroski 2000, Rogers 2010 )oraz typu Bass (Norton i Bass 1987, Bass 2004); ze względu na cechy analizowanych produktów zrezygnowano z modelu typu Bass

7 Metodologia badań Matematyczny model dyfuzji innowacji (np. Mansfield 1961, Grey 1973, Davis 1979, Geroski 2000, Rogers 2010), o ogólnej postaci: N ( x )( t) 1 exp( ( t )) gdzie: - górna granica wzrostu - tempo wzrostu / dyfuzji - punkt przegięcia krzywej służy do wyznaczenia roku kiedy osiągamy 0.5 t punkt w czasie N(x)(t) poziom nasycenia systemu zmienną x w czasie t Wartość służy do wyznaczenia specyficznego czasu trwania (specific duration) - t, który pokazuje czas potrzeby aby przejść z 10% do 90% poziomu nasycenia ( )

8 Model dyfuzji innowacji Źródło: Lechman, E. (2015). ICT diffusion in developing countries. Toward the new concept of technological takeoff. Springer Verlag (forthcomming).

9 Rynek funduszy inwestycyjnych w Meksyku w latach Exchange Traded Funds Mutual Funds Rynek funduszy inwestycyjnych Wartości bezwzględne 2002 w mln USD 110, , w mln USD Średnia 4062, , ,3 Odchylenie standardowe 3703, , ,1 Wartość minimalna 110, ,9 Wartość maksymalna Średnia roczna stopa wzrostu ( ), % 43,7 11,7 12,4 Udziały w rynku (w %) Udział w rynku w 2002 r. 0,35 99,6 - Udział w rynku w 2012 r. 7,21 92,7 - Średnia 4,63 95,37 - Wartość minimalna 0,35 89,69 - Wartość maksymalna 10,31 99,65 - Średnia roczna stopa wzrostu ( ), % Źródło: obliczenia własne. 27,2-0,64 -

10 Wartość aktywów funduszy inwestycyjnych Diffusion patterns of ETFs and Mutual Funds (in mln USD). Mexico Exchange Traded Funds Mutual Funds Źródło: opracowanie własne.

11 market fraction Struktura rynku funduszy inwestycyjnych 1 Exchange Traded Funds and Mutual Funds (as share of Total Market). Mexico Źródło: opracowanie własne.

12 Struktura rynku funduszy inwestycyjnych Źródło: opracowanie własne.

13 market fraction Udział mutual funds i ETFs w rynku funduszy inwestycyjnych 1 Mutual Funds diffusion pattern (as share of Total Market). Mexico ETFs diffusion pattern (as share of Total Market). Mexico Źródło: opracowanie własne.

14 Proces dyfuzji ETFs wyniki estymacji Exchange Traded Funds (górna granica wzrostu) Tm (punkt przegięcia krzywej) (tempo dyfuzji) 8,26 (0,51) 2006,5 (0,25) 1,67 (0,60) t (specyficzny czas trwania) 2,66 R modelu 0,97 Źródło: oszacowania własne.

15 Prognozowana dyfuzja ETFs 15 (ustalone) 20 (ustalone) 30 (ustalone) 50 (ustalone) 75 (ustalone) 100 (ustalone) (górna granica wzrostu) Tm (punkt przegięcia krzywej) (tempo dyfuzji) t (specyficzny czas trwania) ,8 2012,0 2015,2 2019,1 2022,1 2024,2 0,32 0,25 0,21 0,19 0,18 0,18 13,7 16,9 20,0 22,4 23,6 24,2 R modelu 0,74 0,71 0,69 0,67 0,67 0,67 Źródło: oszacowania własne.

16 Źródło: opracowanie własne. Ścieżka dyfuzji ETFs (w mln USD)

17 Ścieżka dyfuzji ETFs (w % udziałów w rynku) Źródło: opracowanie własne.

18 Ścieżka dyfuzji ETFs (w % udziałów w rynku) - prognoza Źródło: opracowanie własne.

19 Wnioski zmiany udziałów aktywów ETFs w aktywach całego rynku funduszy inwestycyjnych można opisać przy pomocy modelu wzrostu logistycznego (wysokie R modelu oznacza dobre dopasowanie danych empirycznych do teoretycznej linii logistycznej) można łatwo wyróżnić charakterystyczne fazy krzywej sigmoidalnej: początkowy powolny wzrost (lata ), następnie szybki wzrost wykładniczy ( ), na końcu faza stabilizacji ( ) na podstawie modeli wzrostu logistycznego można prognozować dalszy wzrost udziałów ETFs w rynku funduszy inwestycyjnych, jednak przekroczenie poziomu 20-30% wydaje się mało prawdopodobne