NOWE PRAWO PODATKOWE 1. VAT Wzrośnie limit zwolnienia podmiotowego NEWSLETTER PODATKOWY Ministerstwo Finansów chce, aby VAT nie musiały rozliczać firmy, których roczne obroty nie przekraczają 200 tys. zł. Obecnie limit ten wynosi 150 tys. zł Na taką zmianę musi wyrazić zgodę Komisja Europejska. Wyższy limit miałby obowiązywać od 2017 r. Celem jest uproszczenie ewidencji prowadzonej przez firmy o stosunkowo niskich obrotach. Należy pamiętać, że podatnicy mają prawo zrezygnować ze zwolnienia i rozliczać VAT na zasadach ogólnych jeśli uznają, że jest to dla nich korzystniejsze. Ponadto, w niektórych przypadkach możliwość skorzystania ze zwolnienia podmiotowego z VAT została wyłączona. Na zasadach ogólnych muszą rozliczać VAT m.in. podmioty świadczące usługi prawnicze, jubilerskie oraz w zakresie doradztwa (z wyjątkiem doradztwa rolniczego związanego z uprawą i hodowlą roślin oraz chowem i hodowlą zwierząt, a także związanego ze sporządzaniem planu zagospodarowania i modernizacji gospodarstwa rolnego). 2. Ordynacja podatkowa Sejm pracuje nad klauzulą obejścia prawa podatkowego W przyszłym tygodniu Sejm rozpatrzy sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych dotyczące nowelizacji Ordynacji podatkowej, która przewiduje wprowadzenie przepisów mających na celu przeciwdziałanie unikaniu opodatkowania. Komisja pracowała m.in. nad brzmieniem przepisów przejściowych. Proponowane przez nią zmiany mogą mieć niekorzystne skutki dla podatników. Później nowelizacja trafi do Senatu. Ma ona wejść w życie w ciągu 30 dni od dnia ogłoszenia. Celem zmiany jest wprowadzenie ogólnej reguły wskazującej, że czynność dokonana przede wszystkim w celu osiągnięcia korzyści podatkowej, sprzeczna w danych okolicznościach z przedmiotem i celem ustawy podatkowej, nie skutkuje osiągnięciem tej korzyści podatkowej, jeśli sposób działania jest sztuczny. Klauzula ma być stosowana tylko w postępowaniach prowadzonych przez Ministra Finansów (a nie urzędy skarbowe i urzędy kontroli skarbowej). Projekt przewiduje kryterium wartościowe nie będzie ona miała zastosowania do korzyści podatkowych, które nie przekraczają 100 tys. zł. Ma być również możliwe uzyskanie opinii zabezpieczającej, ale termin jej wydania ma wynosić pół roku. Wysoka będzie również opłata: 20 tys. zł. 1
WYROKI I INTERPRETACJE 1. CIT S.K.A. z udziałem osób fizycznych mogły korzystać z preferencji podatkowych po 31 grudnia 2013 r. Każda spółka komandytowo-akcyjna ma prawo wybrać dowolny rok obrotowy. Jeśli był on inny niż kalendarzowy, to co do zasady taka spółka nie stała się podatnikiem CIT z dniem 1 stycznia 2014 r. Tak w wyroku z 19 kwietnia 2016 r. (II FSK 25/15) uznał Naczelny Sąd Administracyjny w precedensowej sprawie wygranej przez kancelarię KNDP dla jednego z naszych klientów. Sąd potwierdził, że z punktu widzenia analizowanego zagadnienia nie ma znaczenia, czy wśród wspólników spółki komandytowo-akcyjnej (S.K.A.) są osoby fizyczne (tak uważał Minister Finansów). Sprawa dotyczyła wniosku o wydanie interpretacji. Został on złożony przez S.K.A., której rok obrotowy nie pokrywał się z kalendarzowym, a akcjonariuszami były osoby fizyczne. Spór toczył się o to, czy taka spółka stała się podatnikiem CIT z dniem 1 stycznia 2014 r., czy też zgodnie z przepisami przejściowymi nastąpiło to dopiero po zakończeniu roku obrotowego spółki (dzięki czemu mogła dłużej korzystać z preferencji podatkowych). NSA potwierdził stanowisko podatnika, że nie musiał on rozliczać CIT od 1 stycznia 2014 r. To pierwszy wyrok NSA dotyczący opisanego problemu. Wcześniej zapadło ponad 100 wyroków wojewódzkich sądów administracyjnych wszystkie na korzyść podatników. W większości spraw S.K.A. były reprezentowane przez kancelarię KNDP. Orzeczenie NSA jest bardzo istotne dla przedsiębiorców osób fizycznych, prowadzących po 2013 r. przedsiębiorstwo w formie S.K.A., w której obowiązywał rok obrotowy inny niż kalendarzowy. Takie rozwiązanie pozwalało na optymalizację zasad opodatkowania bieżącej działalności oraz na różnego rodzaju restrukturyzacje. 2. CIT Spółka nie osiąga dochodu, gdy w wyniku likwidacji przekazuje wspólnikom składniki majątku Do wydania niepieniężnych składników majątku w wyniku likwidacji nie ma zastosowania art. 14a Ustawy CIT. Tak uznał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi w wyroku z 19 kwietnia 2016 r. (I SA/Łd 146/16) przyznając rację podatnikowi, który był reprezentowany przez Kancelarię KNDP. To precedensowa sprawa. Dotyczy ona sposobu wykładni art. 14a ustawy o CIT. Przepis ten wszedł w życie 1 stycznia 2015 r. i dotyczy sytuacji, gdy świadczenia regulowane są w formie niepieniężnej. 2
Wprowadza on zasadę, że w sytuacji, gdy podatnik przez wykonanie świadczenia niepieniężnego reguluje w całości lub w części zobowiązanie, w tym z tytułu zaciągniętej pożyczki (kredytu), dywidendy, umorzenia albo zbycia w celu umorzenia udziałów (akcji), przychodem takiego podatnika jest wysokość zobowiązania uregulowanego w następstwie takiego świadczenia. Z przepisu tego wynika również, że jeśli: wartość rynkowa świadczenia niepieniężnego jest wyższa niż wysokość zobowiązania uregulowanego tym świadczeniem, przychód ten określa się w wysokości wartości rynkowej świadczenia niepieniężnego. Zdaniem organu podatkowego skutkiem podatkowym - po stronie likwidowanej spółki - wydania wspólnikom aktywów niepieniężnych w ramach podziału majątku likwidacyjnego jest uzyskanie przez tę spółkę przychodu podatkowego. Wojewódzki Sąd Administracyjny nie zgodził się z tym stanowiskiem. Zauważył, że wśród wymienionych w art. 14a ustawy o CIT tytułów zobowiązań nie zostało wymienione wydanie składników z tytułu likwidacji majątku spółki. Sąd podkreślił, że przepisy Kodeksu spółek handlowych przewidują możliwość podziału majątku likwidowanej spółki i traktują to jako odrębną czynność o innym charakterze niż zobowiązanie. Jest to bowiem czynność jednostronna oraz nieodpłatna. W związku z tym, nie generuje ona po stronie spółki przychodu. 3. CIT Rozliczenie straty przedłuża obowiązkowy okres przechowywania dokumentów Za lata podatkowe, w których spółka wykazała stratę dokumentację należy przechowywać przez 5 lat licząc od końca tego roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku za rok, w którym po raz ostatni strata ta została odliczona. Tak uznał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w wyroku z 20 kwietnia 2016 r. (I SA/Gl 1458/15). Sprawa dotyczyła wniosku o interpretację. Spółka, która go złożyła twierdziła, że ma obowiązek przechowywać dokumenty (także z lat, w których wykazała stratę) przez 5 lat licząc od roku, w którym powinna złożyć deklarację CIT-8. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji z dnia 25 sierpnia 2015 r. (sygn. IBPB-1-2/4510-150/15/AnK) nie zgodził się z tym stanowiskiem. W jego ocenie strata poniesiona przez podatnika w danym roku podatkowym nie jest elementem konstrukcyjnym zobowiązania podatkowego za ten rok, gdyż zobowiązanie takie powstaje tylko w razie wystąpienia dochodu. Podkreślił, że strata może jednak wpływać na wysokość podatku w następnych 5 latach. W konsekwencji przepisy przewidują uprawnienie organu podatkowego do weryfikowania wysokości tej straty przy okazji kontroli prawidłowości rozliczeń w roku, w którym stratę odliczono. Przedstawiając własne stanowisko w sprawie Spółka podała jako przykład wystąpienie straty w 2014 r. Zgodnie z ustawą o CIT może tę stratę odliczać 3
w zeznaniach podatkowych w latach od 2015 do 2019. Dyrektor uznał, że jeśli skorzysta z tego uprawnienia m.in. w 2019 r., to dokumentację za 2014 r. musi przechowywać do końca 2025 r. (o ile nie wystąpią okoliczności skutkujące przedłużeniem okresu przedawnienia). Wojewódzki Sąd Administracyjny zgodził się ze stanowiskiem organu podatkowego. Potwierdził, że w analizowanej sprawie decydujące znaczenie ma to, jak długo strata podatkowa może się stać elementem kalkulacyjnym zobowiązania podatkowego. 4. VAT Po pięciu latach nie można skorygować podatku, nawet gdy dopiero wówczas spółka dostała dokumenty Jeśli podatnik w miesiącu (kwartale), w którym dokonał eksportu oraz w kolejnym okresie rozliczeniowym nie posiada dokumentu potwierdzającego wywóz towaru poza UE, to musi wykazać VAT należny według stawki krajowej. Późniejsze otrzymanie tego dokumentu pozwala na dokonanie korekty. W wyroku z 20 kwietnia 2016 r. (I FSK 1994/14) Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że jest ona możliwa tylko do momentu przedawnienia zobowiązania podatkowego. Zasady stosowania zerowej stawki w przypadku eksportu uregulowane są w art. 41 ust. 4 11 ustawy o VAT. Prawo do korekty uregulowane jest w ust. 9 tego przepisu. Z kolei moment przedawnienia zobowiązania podatkowego został uregulowany w art. 70 1 ordynacji podatkowej, który stanowi, że: zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku. NSA wskazał, że nie jest możliwe oderwanie prawa do korekty z uwagi na brak dokumentu celnego od pozostałych przesłanek decydujących o zakwalifikowaniu wywozu jako eksportu na gruncie VAT. Weryfikacja tych przesłanek nie jest jednak możliwa po upływie terminu przedawnienia. W konsekwencji należy przyjąć, że realizowanie przez podatnika na podstawie art. 41 ust. 9 ustawy o VAT uprawnienia do skorygowania VAT należnego musi być rozpatrywane łącznie z art. 70 1 ordynacji podatkowej. Korekta ta jest dopełnieniem transakcji eksportowej, żeby podatnik mógł osiągnąć cel przewidziany w dyrektywie, czyli opodatkowanie transakcji stawką zerową (określanego w Dyrektywie jako zwolnienie z prawem do odliczenia). 5. NSA Nadpłatę w podatku od nieruchomości można zaliczyć na zobowiązanie w VAT lub CIT Zgodnie z ordynacją podatkową podatnik może zaliczyć nadpłatę w jednym podatku na zobowiązanie w dowolnym innym podatku. Nie ma znaczenia, czy ściąga go ten sam organ podatkowy oraz czy stanowi on przychód Skarbu Państwa, czy też gminy. 4
Tak wynika z orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego z 8 kwietnia 2016 r. (II FSK 79/16) Sprawa dotyczyła wniosku o interpretację. Wystąpiła z nim spółka, która chciała zaliczyć nadpłatę w podatku od nieruchomości (w którym organem podatkowym jest wójt, burmistrz lub prezydent miasta) na poczet zobowiązań podatkowych w VAT, CIT i PIT (w tym przypadku organem podatkowym jest naczelnik urzędu skarbowego). Zarówno izba skarbowa, jak i Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach uznali, że takie rozliczenie nadpłaty nie jest możliwe. To dlatego, że podatek od nieruchomości stanowi w całości przychód gmin. W ocenie WSA w Gliwicach: należy uwzględnić całkowitą odrębność budżetu centralnego od budżetu jednostek samorządu terytorialnego. W ocenie NSA taka wykładnia nie jest prawidłowa. To dlatego, że środki stanowiące nadpłatę są własnością podatnika i może on nimi dowolnie dysponować. W ocenie NSA prawidłowe rozumienie pojęcia nadpłaty i zasad jej rozliczenia nie może być ograniczane przez problemy z transferem środków między budżetem państwa a budżetami samorządowymi. W razie Państwa pytań prosimy o kontakt z: Michał Dec partner, doradca podatkowy email: michal.dec@kndp.pl tel. + 22 826 00 62 lub Państwa doradcą ze strony naszej Kancelarii Konrad Piłat doradca podatkowy e-mail: konrad.pilat@kndp.pl tel. +22 826 00 62 KNDP Kolibski, Nikończyk, Dec & Partnerzy ul. Miodowa 1, 00-080 Warszawa, tel.: +48 22 826 00 62; www.kndp.pl Niniejszy dokument nie stanowi porady prawnej ani podatkowej. Nie ponosimy odpowiedzialności za wykorzystanie informacji zawartych w komunikacie bez wcześniejszego zasięgnięcia opinii doradców prawnych lub podatkowych. 5