Karta przedmiotu Wydział: Wydział Zarządzania Kierunek: Turystyka i Rekreacja I. Informacje podstawowe Nazwa przedmiotu Ekologia i ochrona środowiska Nazwa przedmiotu w j. ang. Język prowadzenia przedmiotu polski Kody/Specjalności WZ-ST1-TR-Tm-14/15Z-EKOL Turystyka międzynarodowa WZ-ST1-TR-Hg-14/15Z-EKOL Hotelarstwo i gastronomia Profil przedmiotu Kategoria przedmiotu Typ studiów Ogólnoakademicki kierunkowe lub ogólne 1. (studia licencjackie) Liczba semestrów/semestr 1/3 Liczba godzin stacjonarne: Wykłady: 30 Ćwiczenia: 15 niestacjonarne: Wykłady: 18 Ćwiczenia: 9 Liczba punktów ECTS stacjonarne: 4 niestacjonarne: 4 Krajowe Ramy Kwalifikacji strona 1 z 9
II. Wymagania wstępne Lp. 1 Wiedza z zakresu geografii, podstaw makroekonomii, finansów i ochrony środowiska. III. Cele przedmiotu Kod C1 C2 C3 Student umie rozróżnić podstawowe procesy związane z ekologią i ochroną środowiska, jak również wyróżnić instrumenty i narzędzia ochrony środowiska z uwzględnieniem aspektów prawa środowiskowego i polityki ekologicznej państwa, zna sposoby ochrony środowiska i źródła finansowania przedsięwzięć ochronnych. Student rozumie procesy decyzyjne w zakresie gospodarowania zasobami naturalnymi i ochroną środowiska, ze szczególnym uwzględnieniem problematyki regionalnej oraz inwestycyjnej i finansowej. Student umie określić istotę świadomości ekologicznej oraz ocenić zasadność i skuteczność stosowania znaków ekologicznych i certyfikatów środowiskowych w różnych obszarach gospodarki. Potrafi aktywnie włączyć się do dyskusji na temat respektowania zasad zrównoważonego rozwoju. IV. Realizowane efekty kształcenia Kod Kat. KEK E1 W Student zna podstawowe pojęcia z zakresu ekologii i ekonomiki ochrony środowiska oraz wie jak wyjaśnić zjawiska i procesy zachodzące w środowisku naturalnym. Zna mechanizm powstawania i skutki efektów zewnętrznych i wie jak internalizować koszty zewnętrzne. Zna ekonomiczne i bezpośrednie instrumenty ochrony środowiska. Posiada znajomość zagadnień dotyczących rodzajów i źródeł zanieczyszczeń oraz metod zapobiegania ich emisji. Zna podstawy organizacji i prowadzenia monitoringu środowiska. E2 U Student posiada umiejętność identyfikacji wpływu wywieranego przez człowieka na środowisko oraz posłużenia się argumentami empirycznymi w celu oszacowania stopnia jego degradacji. Umie rozróżnić zanieczyszczenia naturalne od antropogennych i ocenić ich role w procesach zmian zachodzących w środowisku. Potrafi identyfikować i proponować zastosowanie instrumentów techniczno-organizacyjnych, prawno-administracyjnych, ekonomicznych i perswazyjno-informacyjnych. Umie zaproponować źródła finansowania przedsięwzięć ochronnych w różnych przypadkach praktyki gospodarczej. E3 K Student uznając kwestie poszanowania środowiska naturalnego aktywnie uczestniczy w dyskusji na zadany temat, odnosi się do wypowiedzi innych i w sposób krytyczny potrafi ocenić omawiane zagadnienie oraz sformułować wnioski. Potrafi współdziałać i pracować w grupie realizując konkretne zadanie podczas zajęć lub pracę domową. WZ-ST1-TR-W06-14/15Z WZ-ST1-TR-W07-14/15Z WZ-ST1-TR-U02-14/15Z WZ-ST1-TR-K02-14/15Z WZ-ST1-TR-K06-14/15Z V. Treści Kształcenia Krajowe Ramy Kwalifikacji strona 2 z 9
Wykłady Kod D (30) Z (18) W1 Przedmiot badań i zakres ekologii, sozologii i ekonomiki ochrony środowiska. Cechy i funkcje środowiska naturalnego (przyrodniczego). 4 3 W2 Społeczno-gospodarcze konsekwencje korzystania z zasobów środowiska. Efekty zewnętrzne. 6 3 W3 Klasyfikacja oraz zastosowanie instrumentów ochrony środowiska. 4 2 W4 Zasady korzystania z dóbr i usług środowiskowych. Zasoby odnawialne i nieodnawialne. Wycena elementów środowiska. 4 3 W5 Polityka ekologiczna i jej wpływ na rozwój turystyki. 2 1 W6 Ochrona środowiska a ochrona przyrody. Parki narodowe i inne formy ochrony przyrody. Rodzaje przedsięwzięć ochrony środowiska. Obowiązki i odpowiedzialność w zakresie ochrony środowiska. 6 4 W8 Nakłady na ochronę środowiska i źródła ich finansowanie w Polsce na tle świata. 4 2 Ćwiczenia Kod D (15) Z (9) C1 Podstawowe pojęcia z zakresu ekologii, sozologii i ochrony środowiska. Wskaźniki stanu i jakości środowiska. 2 2 C2 Praktyczne zastosowanie reguły Hotellinga, modelu Clarke'a, modelu Faustmanna 4 2 C3 Koszty podróży jako metoda ekonomicznej wyceny elementu środowiska naturalnego 4 2 C4 Dyskusja na temat konfliktów pomiędzy celami ochrony środowiska a rozwojem społeczno-gospodarczym. 3 2 C5 Źródła informacji o środowisku, w tym organizacja monitoringu środowiska. 2 1 VI. Metody prowadzenia zajęć Kod N1 N3 N4 N7 N9 N10 Wykład audytoryjny Prezentacja Dyskusja Analiza przypadku Ćwiczenia tablicowe Ćwiczenia terenowe VII. Sposoby oceny Krajowe Ramy Kwalifikacji strona 3 z 9
Oceny bieżące (formujące) Kod F3 F4 F5 F7 F8 Odpowiedź ustna Prezentacja Projekt zespołowy Referat Aktywność na zajęciach Sposób obliczania średniej z ocen bieżących (zgodnie z 18 pkt. 4 Regulaminu studiów) Na ocenę w zakresie umiejętności i wiedzy składa się ocena z prezentacji lub pracy pisemnej (zespołowej), aktywność i obecność na zajęciach. Oceny z egzaminu (podsumowujące) Kod P2 P3 Egzamin pisemny Egzamin testowy Sposób obliczania oceny końcowej (zgodnie z 18 pkt. 5 Regulaminu studiów) Oceną końcową jest średnia ważona pozytywnej oceny egzaminacyjnej (efekty w zakresie wiedzy) oraz pozytywnej oceny z zaliczenia ćwiczeń. Dodatkowe informacje o sposobie obliczania oceny końcowej lub egzaminie Na ocenę egzaminacyjną ma wpływ aktywność studenta na wykładach. VIII. Kryteria oceny Efekt kształcenia E1 waga: 50% Nie osiągnął założonego efektu (ocena 2.0) Student nie potrafi zdefiniować podstawowych pojęć z zakresu ekologii i ekonomiki ochrony środowiska i nie umie wyjaśnić zasadniczych procesów zachodzących w środowisku naturalnym. Nie zna też celów i priorytetów polityki ekologicznej państwa. Nie umie wymienić instrumentów ochrony środowiska. Nie zna rodzajów ani źródeł zanieczyszczeń, jak też sposobów zapobiegania ich emisji. Nie potrafi określić zasad organizacji i prowadzenia monitoringu środowiska. Krajowe Ramy Kwalifikacji strona 4 z 9
Osiągnął w stopniu dostatecznym (ocena 3.0) Osiągnął w stopniu dobrym (ocena 4.0) Osiągnął w stopniu bardzo dobrym (ocena 5.0) Osiągnął w stopniu celującym (ocena 5.5) Student definiuje podstawowe pojęcia z zakresu ekologii i ekonomiki ochrony środowiska i potrafi wyjaśnić elementarne procesy zachodzące w środowisku naturalnym. Zna główne cele polityki ekologicznej państwa. Umie wymienić instrumenty ochrony środowiska. Potrafi określić rodzaje i źródła zanieczyszczeń, ich wpływ na otoczenie oraz sposoby zapobiegania ich emisji. Zna podstawy organizacji i prowadzenia monitoringu środowiska. Zna zasady gospodarowania zasobami naturalnymi. Student zna i definiuje problemy z zakresu ekologii i ekonomiki ochrony środowiska oraz potrafi wyjaśnić procesy zachodzące w środowisku naturalnym. Zna cele polityki ekologicznej państwa i ich powiązanie z rozwojem turystyki. Potrafi identyfikować instrumenty ochrony środowiska (technicznoorganizacyjne, prawno-administracyjne, ekonomiczne i perswazyjnoinformacyjne). Umie określić rodzaje i źródła zanieczyszczeń oraz sposoby zapobiegania degradacji środowiska. Zna metody wyceny zasobów naturalnych i zasady gospodarowania nimi. Jest mu znana organizacja i zasady prowadzenia monitoringu środowiska. Student samodzielnie definiuje problemy z zakresu ekologii i ekonomiki ochrony środowiska, potrafi wyjaśnić procesy zachodzące w środowisku naturalnym. Zna cele polityki ekologicznej państwa i ich powiązanie z rozwojem turystyki. Potrafi identyfikować instrumenty ochrony środowiska, zna obowiązki i odpowiedzialność z tyt. korzystania ze środowiska. Umie określić rodzaje i źródła zanieczyszczeń oraz sposoby zapobiegania degradacji środowiska. Zna metody wyceny zasobów naturalnych i zasady gospodarowania nimi. Jest mu znana organizacja i zasady prowadzenia monitoringu środowiska. Student osiągnął efekt w stopniu bardzo dobrym i dodatkowo posiada wiedzę wykraczającą poza ramy przedmiotu. Efekt kształcenia E2 waga: 33% Nie osiągnął założonego efektu (ocena 2.0) Osiągnął w stopniu dostatecznym (ocena 3.0) Student nie potrafi zidentyfikować wpływu wywieranego przez człowieka na środowisko, ani posłużyć się argumentami empirycznymi w celu oszacowania stopnia jego degradacji. Nie umie też rozróżnić zanieczyszczeń naturalnych od antropogennych i ocenić ich roli w procesach zmian zachodzących w środowisku. Nie potrafi wymienić ani zaproponować zastosowania instrumentów technicznoorganizacyjnych, prawno-administracyjnych, ekonomicznych czy perswazyjnoinformacyjnych. Nie zna i nie umie zaproponować źródeł finansowania przedsięwzięć ochronnych w różnych przypadkach praktyki gospodarczej. Student potrafi określić wpływ wywierany przez człowieka na środowisko i posłużyć się argumentami empirycznymi w celu oszacowania stopnia jego degradacji. Rozróżnia zanieczyszczenia naturalne od antropogennych i umie ocenić ich rolę w procesach zmian zachodzących w środowisku naturalnym. Potrafi wymienić instrumenty techniczno-organizacyjne, prawnoadministracyjne, ekonomiczne i perswazyjno-informacyjne. Umie zaproponować źródła finansowania przedsięwzięć ochronnych w różnych przypadkach praktyki gospodarczej. Krajowe Ramy Kwalifikacji strona 5 z 9
Osiągnął w stopniu dobrym (ocena 4.0) Osiągnął w stopniu bardzo dobrym (ocena 5.0) Osiągnął w stopniu celującym (ocena 5.5) Student potrafi określić wpływ wywierany przez człowieka na środowisko i posłużyć się argumentami empirycznymi w celu oszacowania stopnia jego degradacji. Rozróżnia zanieczyszczenia naturalne od antropogennych i umie ocenić ich rolę w procesach zmian zachodzących w środowisku naturalnym. Potrafi wymienić i zaproponować zastosowanie instrumentów technicznoorganizacyjnych, prawno-administracyjnych, ekonomicznych i perswazyjnoinformacyjnych. Zna i umie zaproponować źródła finansowania przedsięwzięć ochronnych w różnych przypadkach praktyki gospodarczej. Student potrafi określić wpływ wywierany przez człowieka na środowisko i posłużyć się argumentami empirycznymi w celu oszacowania stopnia jego degradacji. Rozróżnia zanieczyszczenia naturalne od antropogennych i umie ocenić ich rolę w procesach zmian zachodzących w środowisku naturalnym. Potrafi wymienić, scharakteryzować i zaproponować zastosowanie instrumentów techniczno-organizacyjnych, prawno-administracyjnych, ekonomicznych i perswazyjno-informacyjnych. Zna i umie zaproponować źródła finansowania przedsięwzięć ochronnych w różnych przypadkach praktyki gospodarczej. Jest mu znana ogólna klasyfikacja metod finansowania inwestycji ochrony środowiska. Student osiągnął efekt w stopniu bardzo dobrym i posiada wiedzę wykraczającą poza ramy przedmiotu Efekt kształcenia E3 waga: 17% Nie osiągnął założonego efektu (ocena 2.0) Osiągnął w stopniu dostatecznym (ocena 3.0) Osiągnął w stopniu dobrym (ocena 4.0) Osiągnął w stopniu bardzo dobrym (ocena 5.0) Osiągnął w stopniu celującym (ocena 5.5) Student nie wykazuje zainteresowania zdobywaniem wiedzy i unika współpracy zarówno z prowadzacym zajęcia jak i z zespołem. Student wykazuje chęć współpracy z zespołem i prowadzącym zajęcia w stopniu umiarkowanym. Student współpracuje z zespołem i prowadzącym zajęcia w stopniu dobrym. Student kieruje odpowiedzialnie zespołem, dąży do pogłębiania wiedzy i dzielenia się nią z innymi. Student w stopniu wyższym od przeciętnego w grupie wykazuje chęć współpracy i pogłębiania wiedzy. Uzyskanie przez Studenta pozytywnej oceny końcowej z przedmiotu możliwe jest w przypadku zrealizowania wszystkich efektów kształcenia w stopniu co najmniej dostatecznym. Ocena końcowa z przedmiotu wyliczana jest według następującej formuły: 50% * ocena z realizacji efektu E1 + 33% * ocena z realizacji efektu E2 + 17% * ocena z realizacji efektu E3 Krajowe Ramy Kwalifikacji strona 6 z 9
IX. Obciążenie pracą studenta Rodzaj aktywności stacjonarne Liczba godzin niestacjonarne Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim wynikające z planu studiów 45 27 Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim w ramach konsultacji (np. prezentacji, projektów) 2 2 Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim w ramach zaliczeń i egzaminów 4 6 Przygotowanie do zajęć (studiowanie literatury, odrabianie prac domowych itp.) 5 14 Zbieranie informacji, opracowanie wyników 10 16 Przygotowanie raportu, projektu, referatu, prezentacji, dyskusji 14 17 Przygotowanie do kolokwium, zaliczenia, egzaminu 20 18 Suma godzin 100 100 Liczba punktów ECTS 4 4 Krajowe Ramy Kwalifikacji strona 7 z 9
X. Macierz realizacji przedmiotu Efekt kształcenia Odniesienie do efektów kierunkowych Cele przedmiotu Treści kształcenia Narzędzia dydaktyczne Sposoby oceny E1 WZ-ST1-TR-W06-14/15Z WZ-ST1-TR-W07-14/15Z C5 W4 W3 W2 C4 C3 C2 W1 N1 N3 N4 N7 N9 N10 F3 F5 F4 F7 W5 W6 C1 W8 F8 P2 P3 E2 WZ-ST1-TR-U02-14/15Z W2 W5 W4 W3 N1 N3 N4 F3 F4 C4 C3 C2 W1 N7 N9 N10 F5 F7 W6 W8 F8 P2 P3 E3 WZ-ST1-TR-K02-14/15Z WZ-ST1-TR-K06-14/15Z C5 W4 C4 C3 C1 W6 N1 N3 N4 N7 N9 N10 F3 F5 F4 F7 P2 P3 Krajowe Ramy Kwalifikacji strona 8 z 9
XI. Literatura Literatura podstawowa Lp. pozycji 1 1. Dobrzańska B., Dobrzański G., Kiełczewski D., Ochrona środowiska przyrodniczego, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2010 2. Górka K., Poskrobko B., Radecki W., Ochrona środowiska, PWE, Warszawa 2001 3. Królikowska K., Konflikty społeczne w polskich parkach narodowych, Impuls, Warszawa 2007 4. System finansowania ochrony środowiska w Polsce, red., Famielec J., Wyd. Akademii Ekonomicznej w Krakowie, Kraków 200 6. Żylicz T., Ekonomia środowiska i zasobów naturalnych, PWE, Warszawa 2004 2 A.Becla, S.Czaja, A.Zielińska. Analiza kosztów-korzyści w wycenie środowiska przyrodniczego. Wyd. Difin, Warszawa 2012. Literatura uzupełniająca Lp. pozycji 1 1. Czaja S., Fiedor B., Graczyk A., Jakubczyk Z., Podstawy ekonomii środowiska i zasobów naturalnych, Wyd. C.H.Beck, Warszawa 2002 XII. Informacja o nauczycielach Osoba odpowiedzialna za Kartę Przedmiotu Kożuch Małgorzata, dr (Katedra Polityki Przemysłowej i Ekologicznej) Osoby prowadzące przedmiot Lp. Nauczyciel 1 Cięciak Katarzyna, dr (Katedra Polityki Przemysłowej i Ekologicznej) 2 Kożuch Małgorzata, dr (Katedra Polityki Przemysłowej i Ekologicznej) 3 Telega Ivan, mgr (Katedra Polityki Przemysłowej i Ekologicznej) Status karty: W TRAKCIE OPRACOWYWANIA Krajowe Ramy Kwalifikacji strona 9 z 9