RAPORT Z EWALUACJI PROBLEMOWEJ

Nadzór pedagogiczny System Ewaluacji Oświaty RAPORT Z EWALUACJI PROBLEMOWEJ Szkoła Podstawowa w Olszowicach Olszowice Małopolski Kurator Oświaty Kuratorium Oświaty w Krakowie

Wstęp Prezentowany raport jest rezultatem ewaluacji zewnętrznej przeprowadzonej w szkole przez wizytatorów do spraw ewaluacji. Raport z ewaluacji problemowej dotyczy jednego lub kilku z przedstawionych poniżej wymagań państwa. Ewaluacja zewnętrzna polega na zbieraniu i analizowaniu informacji na temat funkcjonowania szkoły w obszarach wyznaczonych przez wymagania państwa: 1. Szkoła lub placówka realizuje koncepcję pracy ukierunkowaną na rozwój uczniów. 2. Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się. 3. Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej. 4. Uczniowie są aktywni. 5. Respektowane są normy społeczne. 6. Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji. 7. Nauczyciele współpracują w planowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych. 8. Promowana jest wartość edukacji. 9. Rodzice są partnerami szkoły lub placówki. 10. Wykorzystywane są zasoby szkoły lub placówki oraz środowiska lokalnego na rzecz wzajemnego rozwoju. 11. Szkoła lub placówka, organizując procesy edukacyjne, uwzględnia wnioski z analizy wyników sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego, egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych. 12. Zarządzanie szkołą lub placówką służy jej rozwojowi. Ewaluacja ma także na celu ustalenie poziomu spełniania przez szkołę wymagań zawartych w załączniku do Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie nadzoru pedagogicznego z dnia 7 października 2009 r. wraz z nowelizacją z dnia 10.05.2013r. Szkoła może spełniać te wymagania na pięciu poziomach: Poziom E - oznaczający niski stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Poziom D - oznaczający podstawowy stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Poziom C - oznaczający średni stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Poziom B - oznaczający wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Poziom A - oznaczający bardzo wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę. 2/22

Opis metodologii Badanie zostało zrealizowane w dniach 17-09-2013-30-09-2013 przez zespół wizytatorów ds. ewaluacji, w skład którego weszli: Ewa Klimczyk, Anna Zdebska. Badaniem objęto 29 uczniów (ankieta i wywiad grupowy), 27 rodziców (ankieta i wywiad grupowy) i 10 nauczycieli (ankieta i wywiad grupowy). Przeprowadzono wywiad indywidualny z dyrektorem placówki, grupowy z przedstawicielami samorządu lokalnego i partnerów szkoły, grupowy z pracownikami niepedagogicznymi, a także obserwacje lekcji, placówki i analizę dokumentacji. Na podstawie zebranych danych został sporządzony raport. 3/22

Obraz placówki Szkoła Podstawowa w Olszowicach w gminie Świątniki Górne jest niewielką, środowiskową szkołą, do której uczęszcza 68 dzieci. Uczą się w oddziale przedszkolnym i klasach I - VI. Część zajęć edukacyjnych odbywa się w klasach łączonych. Szkoła dysponuje niewielkimi salami dydaktycznymi, nie ma sali gimnastycznej ani boisk sportowych. Wyposażenie w pomoce dydaktyczne jest wystarczające. Widoczna jest w Szkole dbałość o estetykę oraz dobry stan sprzętu i pomocy. Dzięki przeprowadzanym, także z udziałem rodziców, remontom, Szkoła jest miejscem zadbanym i dysponującym zasobami, umożliwiającymi realizację podstawy programowej. Jest postrzegana przez środowisko jako ważne miejsce edukacji i kultury. Dokładne rozpoznanie potrzeb i możliwości wszystkich dzieci oraz systematyczna współpraca z rodzicami i instytucjami, świadczącymi pomoc i wsparcie, pozwala zorganizować odpowiednie zajęcia pozalekcyjne zarówno dla dzieci mających trudności w nauce, jak i wybitnie zdolnych. Uczniowie rozwijają zainteresowania naukowe, artystyczne i sportowe, mając możliwość prezentowania swoich sukcesów. Nauczyciele z troską pochylają się nad uczniami wymagającymi pomocy i wsparcia. Dzięki systematycznie analizowanym wynikom nauczania wprowadzane są zmiany pozwalające na podnoszenie efektów kształcenia. Szkoła osiąga wysokie wyniki w sprawdzianie zewnętrznym w klasie VI (w roku 2013 znalazła się w 8 staninie). Nauczyciele współpracują ze sobą, razem planując, organizując i realizując procesy edukacyjne i wychowawcze oraz wzbogacając metody i formy pracy. Zarządzanie Szkołą sprzyja współdziałaniu uczących i doskonaleniu ich kompetencji. Nauczyciele nie podejmują jednak działań nowatorskich, innowacji i eksperymentów. W Szkole widoczna jest serdeczna atmosfera, sprzyjająca spokojnej i rzetelnej pracy. Nie ma przejawów dyskryminacji i braku tolerancji dla inności. Wszystkie dzieci są traktowane równo i sprawiedliwie. 4/22

Informacja o placówce Nazwa placówki Patron Typ placówki Miejscowość Ulica Numer 60 Szkoła Podstawowa w Olszowicach Ksiądz Jan Twardowski Szkoła podstawowa Olszowice Kod pocztowy 32-040 Urząd pocztowy Świątniki Górne Telefon 0122704141 Fax 0122704858 Www www.olszowice.xt.pl Regon 00123442100000 Publiczność Kategoria uczniów Charakter Uczniowie, wychow., słuchacze 68 Oddziały 7 Nauczyciele pełnozatrudnieni 6 Nauczyciele niepełnozat. (stos.pracy) 8 Nauczyciele niepełnozat._(w etatach) 3 Średnia liczba uczących się w oddziale 9.71 Liczba uczniów przypadających na jednego pełnozatrudnionego nauczyciela Województwo Powiat Gmina Typ gminy publiczna Dzieci lub młodzież brak specyfiki 11.33 MAŁOPOLSKIE krakowski Świątniki Górne gmina miejsko-wiejska 5/22

Poziom spełniania wymagań państwa Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów uwzględniając ich indywidualną sytuację W szkole lub placówce rozpoznaje się możliwości psychofizyczne i potrzeby rozwojowe, sposoby uczenia się oraz sytuację społeczną każdego ucznia (D) Zajęcia rozwijające zainteresowania i uzdolnienia, zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze i specjalistyczne organizowane dla uczniów wymagających szczególnego wsparcia w rozwoju lub pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz zajęcia rewalidacyjne dla uczniów niepełnosprawnych są odpowiednie do rozpoznanych potrzeb każdego ucznia (D) W szkole lub placówce są realizowane działania antydyskryminacyjne obejmujące całą społeczność szkoły lub placówki (D) Szkoła lub placówka współpracuje z poradniami psychologiczno-pedagogicznymi i innymi podmiotami świadczącymi poradnictwo i pomoc uczniom, zgodnie z ich potrzebami i sytuacją społeczną (D) W szkole lub placówce są prowadzone działania uwzględniające indywidualizację procesu edukacyjnego w odniesieniu do każdego ucznia (B) B W opinii rodziców i uczniów wsparcie otrzymywane w szkole lub placówce odpowiada ich potrzebom (B) Nauczyciele współpracują w planowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych Nauczyciele, w tym pracujący w jednym oddziale, współpracują ze sobą w organizowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych (D) Wprowadzanie zmian dotyczących przebiegu procesów edukacyjnych (planowanie, organizacja, realizacja, analiza i doskonalenie) następuje w wyniku ustaleń między nauczycielami (D) B Nauczyciele wspólnie rozwiązują problemy, doskonalą metody i formy współpracy (B) Nauczyciele pomagają sobie nawzajem w ewaluacji i doskonaleniu własnej pracy (B) Szkoła lub placówka organizując procesy edukacyjne uwzględnia wnioski z analizy wyników sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych W szkole lub placówce analizuje się wyniki sprawdzianu i egzaminów oraz wyniki ewaluacji zewnętrznej i wewnętrznej. Analizy prowadzą do formułowania wniosków i rekomendacji, na podstawie których planuje się i podejmuje działania (D) Działania prowadzone przez szkołę lub placówkę są monitorowane i analizowane, a w razie potrzeby modyfikowane (D) C W szkole lub placówce wykorzystuje się wyniki badań zewnętrznych (B) W szkole lub placówce prowadzi się badania odpowiednio do potrzeb szkoły lub placówki, w tym osiągnięć uczniów i losów absolwentów (B) Zarządzanie szkołą lub placówką służy jej rozwojowi Zarządzanie szkołą lub placówką koncentruje się na wychowaniu, nauczaniu i uczeniu się oraz zapewnieniu odpowiednich do realizacji tych zadań warunków (D) Zarządzanie szkołą lub placówką sprzyja indywidualnej i zespołowej pracy nauczycieli oraz doskonaleniu zawodowemu (D) C Ewaluacja wewnętrzna jest przeprowadzana wspólnie z nauczycielami (D) W procesie zarządzania, w oparciu o wnioski wynikające z nadzoru pedagogicznego, podejmuje się działania służące rozwojowi szkoły lub placówki (D) Zarządzanie szkołą lub placówką prowadzi do podejmowania nowatorskich działań, innowacji i eksperymentów (B) Zarządzanie szkołą lub placówką sprzyja udziałowi nauczycieli i innych pracowników szkoły lub placówki oraz uczniów i rodziców w procesie podejmowania decyzji dotyczących szkoły lub placówki (B) 6/22

Dyrektor podejmuje skuteczne działania zapewniające szkole lub placówce wspomaganie zewnętrzne odpowiednie do jej potrzeb (B) 7/22

Wnioski 1. Stosowane w szkole sposoby analizowania wyników sprawdzianu oraz wnioski wdrażane na ich podstawie przyczyniają się do uzyskiwania przez uczniów coraz wyższych efektów kształcenia. 2. Nauczyciele nie wykorzystują w swojej pracy innych (poza wynikami sprawdzianów w klasie VI i III) wyników badań zewnętrznych. 3. Prowadzone w szkole badania wewnętrzne, w tym dotyczące losów absolwentów, są wykorzystywane do doskonalenia procesu dydaktyczno wychowawczego. 4. Wszyscy nauczyciele włączają się w działania związane z prowadzeniem ewaluacji wewnętrznej i wykorzystują wnioski wynikające z badań. 5. Rozpoznawanie potrzeb i możliwości dzieci jest celowym działaniem, podejmowanym corocznie przez wszystkich nauczycieli, we współpracy z rodzicami. 6. Realizowane w szkole sposoby wspierania uczniów wynikają z rozpoznania potrzeb zarówno dzieci mających problemy w nauce, jak i zdolnych. Proponowane zajęcia są dostępne dla zainteresowanych, a działania indywidualizujące pracę z dziećmi odpowiadają potrzebom uczniów. 7. Współpraca z podmiotami świadczącymi poradnictwo i pomoc uczniom przynosi korzyści w zakresie wsparcia materialnego, rozwijania zainteresowań oraz pomocy w rozwiązywaniu problemów dydaktycznych. 8. Podejmowane w szkole działania antydyskryminacyjne wynikają ze specyfiki szkoły. Jednak nie wszyscy nauczyciele podejmują świadome działania w tym zakresie. 9. Organizacja pracy sprzyja współdziałaniu wszystkich nauczycieli, doskonaleniu zawodowemu i podejmowaniu wspólnych decyzji dotyczących pożytecznych zmian w procesie edukacyjnym. 10. W szkole nie podejmuje się działań nowatorskich wspierających rozwój uczniów. 11. Działania związane z zarządzaniem szkołą są ukierunkowane na zapewnienie właściwych warunków pracy i nauki i są adekwatne do potrzeb edukacyjnych i wychowawczych dzieci. 12. Zarządzanie szkołą sprzyja uczestniczeniu rodziców, nauczycieli i uczniów w podejmowaniu decyzji dotyczących szkoły oraz zachęca do dzielenia się opiniami i włączania w różne działania podejmowane na jej terenie. 13. Działania Dyrektora zapewniają szkole skuteczną pomoc środowiska w zakresie organizacji pracy i doskonalenia bazy lokalowej. 8/22

Wyniki ewaluacji Wymaganie: Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów uwzględniając ich indywidualną sytuację W szkole ukierunkowanej na rozwój uczniów z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji podejmuje się różnorodne, dostosowane do specyfiki i potrzeb środowiska, działania. Powinny być one oparte na diagnozie, a ich skuteczność poddawana refleksji. Ich elementem jest przeciwdziałanie dyskryminacji. Organizując procesy edukacyjne, nauczyciele indywidualizują nauczanie i wspierają uczniów. Poziom spełnienia wymagania: B W szkole systematycznie rozpoznaje się potrzeby i możliwości uczniów, ich sytuację społeczną i sposoby uczenia się. Bardzo dobra znajomość środowiska, współpraca z rodzicami i nieliczne klasy sprzyjają celowemu i skutecznemu działaniu w tym zakresie. W szkole 30% uczniów wymaga wsparcia z powodu trudności w nauce lub zdiagnozowanych zdolności. Zorganizowane zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze i liczne koła zainteresowań są odpowiednie do rozpoznanych potrzeb. W szkole nie ma problemu dyskryminacji, nie stwierdza się przypadków izolowania dzieci. Działania antydyskryminacyjne podejmowane przez nauczycieli wynikają z programu wychowawczego i są raczej doraźne. Nie wszyscy nauczyciele podejmują świadome działania dotyczące tolerancji. Szkoła współpracuje z Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną i innymi instytucjami świadczącymi uczniom pomoc psychologiczną, materialną, dydaktyczną. Współpraca jest adekwatna do potrzeb i oczekiwań dzieci i rodziców. Rzetelne rozpoznanie potrzeb i możliwości wszystkich uczniów pomaga nauczycielom realizować procesy edukacyjne tak, by odpowiadały diagnozom. Indywidualne podejście do każdego dziecka, dostosowanie wymagań, różnicowanie zadań, ćwiczeń i sposobów oceniania deklarują wszyscy uczący. Zdecydowana większość uczniów i rodziców uważa, że nauczyciele pomagają pokonywać trudności i rozwijać zainteresowania. 9/22

W szkole lub placówce rozpoznaje się możliwości psychofizyczne i potrzeby rozwojowe, sposoby uczenia się oraz sytuację społeczną każdego ucznia W szkole rozpoznaje się możliwości psychofizyczne i potrzeby rozwojowe, sposoby uczenia się oraz sytuację społeczną wszystkich uczniów. Nauczyciele bardzo dobrze znają środowisko lokalne i jego problemy, co sprzyja rozpoznaniu potrzeb i możliwości. Działania podejmowane przez wszystkich uczących są celowe i systematyczne. Najważniejsze zdiagnozowane potrzeby to: chęć uznania i docenienia; samorealizacji; zaprezentowania swoich możliwości; potrzeba działania i rozwijania zainteresowań, w tym artystycznych (zwłaszcza tanecznych i muzycznych) oraz potrzeby poznawcze. W szkole 30% uczniów zostało zdiagnozowanych jako dzieci potrzebujące wsparcia z powodu specyficznych problemów w nauce (trudności w pisaniu czytaniu, zaburzenia koncentracji); z powodu orzeczeń o potrzebie kształcenia specjalnego wynikającego z upośledzenia umysłowego; chorób (np. cukrzyca); trudności materialnych w rodzinie; posiadanych zdolności. Dla wszystkich tych uczniów uruchomiono programy wspierania. Nauczyciele diagnozują potrzeby dzieci, obserwując je na lekcjach, na imprezach i wycieczkach. Analizują sprawdziany i prace domowe. Wykorzystują informacje uzyskane od innych nauczycieli i wychowawców. Istotnym źródłem informacji na temat potrzeb i możliwości dzieci są ich rodzice (rys.1). Rys.1 10/22

Zajęcia rozwijające zainteresowania i uzdolnienia, zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze i specjalistyczne organizowane dla uczniów wymagających szczególnego wsparcia w rozwoju lub pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz zajęcia rewalidacyjne dla uczniów niepełnosprawnych są odpowiednie do rozpoznanych potrzeb każdego ucznia Działania podejmowane w szkole w ramach wspierania uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi to: organizowanie zajęć dydaktyczno-wyrównawczych i kół zainteresowań; dostosowanie wymagań i sposobów oceniania do możliwości dzieci; współpraca z rodzicami, logopedą, psychologiem; indywidualna analiza wyników nauczania; dobieranie odpowiednich zadań i ćwiczeń; indywidualne wsparcie i pomoc podczas lekcji; wprowadzanie metod aktywnych; umożliwianie uczniom prezentowania własnych opinii. Tworząc ofertę zajęć pozalekcyjnych szkoła przede wszystkim uwzględnia propozycje rodziców, potrzeby i talenty uczniów, możliwości lokalowe i finansowe szkoły oraz kwalifikacje nauczycieli. Prawie wszyscy rodzice są zdania, że zajęcia te są dostosowane do potrzeb ich dzieci. Wymieniają koła przedmiotowe (matematyczne, polonistyczne, przyrodnicze, języków obcych), sportowe, szachowe, artystyczne, świetlicowe, zajęcia logopedyczne, zajęcia prowadzone przez psychologa. Doceniają, że wychowawcy wiedzą, czym dzieci się interesują i stwarzają dzieciom możliwości poznania różnych dziedzin wiedzy. Dopingują uczniów, motywują, pomagają znosić porażki. Tylko niewielka grupa uczniów nie uczestniczy w zajęciach proponowanych przez szkołę. Wynika to z braku zainteresowania, z modelu życia rodziny lub rozwijania talentów poza szkołą (w szkołach tańca, szkołach muzycznych, klubach sportowych). W szkole są zajęcia, które uczniów interesują i które są potrzebne (rys.1). Prawie wszyscy nie mają problemu z uczestniczeniem w tych, którymi są zainteresowani. Rys.1 11/22

W szkole lub placówce są realizowane działania antydyskryminacyjne obejmujące całą społeczność szkoły lub placówki W szkole nie ma problemu dyskryminacji. Szkoła jest niewielka, wszyscy się znają i akceptują. Dzieci innych wyznań i niepełnosprawni koledzy nie są odrzucani bądź izolowani. Nie ma także dyskryminacji ze względu na zamożność. Uczniowie czuja się traktowani tak samo sprawiedliwie. Działania nauczycieli związane z tolerancją wynikają z programu wychowawczego i specyfiki szkoły. Są to rozmowy i pogadanki z uczniami prowadzone podczas lekcji przedmiotowych i wychowawczych. Większość nauczycieli nie podejmowała świadomych działań antydyskryminacyjnych w tym lub poprzednim roku szkolnym. Część uwzględniała działania związane z przeciwdziałaniem dyskryminacji ze względu na płeć, stan zdrowia, religię. Szkoła lub placówka współpracuje z poradniami psychologiczno-pedagogicznymi i innymi podmiotami świadczącymi poradnictwo i pomoc uczniom, zgodnie z ich potrzebami i sytuacją społeczną Dyrektor szkoły i nauczyciele współpracują z wieloma podmiotami, które pomagają uczniom potrzebującym wsparcia. Są to Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej, Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury, Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna, Szkoła Muzyczna, Policja. Działania wynikają ze zdiagnozowanych potrzeb uczniów i ich sytuacji społecznej. Jest to świadczenie pomocy materialnej dzieciom (dożywianie, zakup podręczników, finansowanie kolonii letnich) oraz grupom uczniów (organizowanie i finansowanie zajęć pozalekcyjnych oraz zajęć świetlicowych); prowadzenie konsultacji i spotkań terapeutycznych dla rodziców, dzieci i wychowawców; przeprowadzanie badań indywidualnych, prelekcji i pogadanek; pomoc w rozwijaniu zainteresowań artystycznych i prezentowaniu osiągnięć. W szkole lub placówce są prowadzone działania uwzględniające indywidualizację procesu edukacyjnego w odniesieniu do każdego ucznia Nauczyciele indywidualizują proces nauczania, biorąc pod uwagę trudności uczniów i szczególne uzdolnienia. Różnicują zadania i ćwiczenia podczas zajęć oraz zadawanych prac domowych. Oceniając uczniów uwzględniają ich specyficzne trudności w pisaniu i czytaniu oraz wady wymowy. Organizują odrębne zajęcia pozalekcyjne dla dzieci zdolnych i mających problemy. Zdaniem większości uczniów prawie wszyscy nauczyciele pomagają uczyć się, gdy pojawiają się trudności w nauce (rys.1). Podczas obserwowanych zajęć edukacyjnych nauczyciele motywowali uczniów do angażowania się w proces uczenia się, chociaż nie zawsze działania te były skuteczne. Rozmawiali z dziećmi, zadawali pytania, pozwalali wyrażać własne zdanie, proponowali zabawowe formy zajęć, tłumaczyli, chwalili i doceniali prawidłowe i ciekawe rozwiązania, formułowali oceny. Wyraźnej indywidualizacji procesu edukacyjnego, poza uwzględnianiem różnego tempa pracy uczniów, nie zaobserwowano na większości zajęć. Sporadycznie pojawiały się inne zadania i polecenia kierowane do uczniów o specjalnych potrzebach. 12/22

Rys.1 W opinii rodziców i uczniów wsparcie otrzymywane w szkole lub placówce odpowiada ich potrzebom Prawie wszyscy rodzice uważają, że ich dzieci mogą liczyć na wsparcie w pokonywaniu trudności. Wszyscy uczniowie uważają, że nauczyciele mówią im, iż mogą się nauczyć nawet trudnych rzeczy, a prawie wszyscy uczniowie są przekonani, że co najmniej połowa nauczycieli wierzy w ich możliwości. Zdecydowana większość uczniów może liczyć na wsparcie w rozwijaniu swoich zainteresowań. Wymaganie: Nauczyciele współpracują w planowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych O sukcesie współczesnych społeczeństw decyduje zdolność do współpracy. Aby jej uczyć nauczyciele powinni działać zespołowo organizując procesy edukacyjne, rozwiązując problemy, prowadząc ewaluację, ucząc się od siebie nawzajem. Służy to podniesieniu jakości procesu uczenia się uczniów oraz rozwojowi zawodowemu nauczycieli 13/22

Poziom spełnienia wymagania: B Wszyscy nauczyciele angażują się w pracę zespołów i wspólnie organizują i realizują procesy edukacyjne. Efektem działań jest diagnoza potrzeb i możliwości dzieci, ustalanie wymagań edukacyjnych i sposobów oceniania, korelacja treści nauczania, rozwiązywanie problemów wychowawczych, organizowanie szkolnych uroczystości, imprez i wycieczek. Wprowadzane w szkole zmiany wynikają z konsultacji i dyskusji prowadzonych w zespołach i podczas zebrań rady pedagogicznej, a dotyczą przede wszystkim doskonalenia pracy w zakresie przygotowania uczniów do sprawdzianu w klasie VI. W opinii wszystkich uczących wspólne rozwiązywanie problemów i doskonalenie metod i form pracy jest im przydatne. Nauczyciele prowadzą ewaluację realizowanych przez siebie zadań, ale tylko trzech deklaruje regularność tych działań i potrafi wskazać, na czym polega współpraca z innymi w zakresie ewaluacji własnej pracy. Nauczyciele, w tym pracujący w jednym oddziale, współpracują ze sobą w organizowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych Wszyscy nauczyciele są zaangażowani w pracę zespołów nauczycieli oddziału; zespołów przedmiotowych; wychowawczych i profilaktycznych; zespołów ds. pomocy psychologiczno-pedagogicznej; zespołów ds. ewaluacji wewnętrznej, planowania oraz organizacji imprez dla uczniów i rodziców. Zakres i przykłady współdziałania to: diagnoza możliwości uczniów i ich sytuacji społecznej; ustalanie wymagań edukacyjnych i sposobów realizacji treści nauczania ze szczególnym uwzględnieniem pracy w klasach łączonych; rozwiązywanie problemów wychowawczych; organizowanie uroczystości; współtworzenie dokumentów szkolnych. Większość nauczycieli podczas obserwowanych lekcji nie zaprezentowała elementów, wynikających ze współpracy z innymi nauczycielami. Nauczyciele deklarują jednak, że ustalają z innymi sposoby prowadzenia lekcji, metody indywidualizowania procesu edukacyjnego oraz oceniania uczniów. Wprowadzanie zmian dotyczących przebiegu procesów edukacyjnych (planowanie, organizacja, realizacja, analiza i doskonalenie) następuje w wyniku ustaleń między nauczycielami Zmiany wprowadzane w szkole wynikają przede wszystkim ze wspólnych działań, konsultacji i dyskusji. Są to: zatrudnienie logopedy; ustalanie rodzajów zajęć pozalekcyjnych; ustalanie norm zachowania w szkole; dostosowanie metod i form pracy do dominujących inteligencji u poszczególnych dzieci; ustalenie zadawania prac domowych wymagających korzystania z różnych źródeł informacji; wzmocnienie współpracy z rodzicami uczniów objętych pomocą psychologiczno-pedagogiczną. Wprowadzane w wyniku ustaleń zmiany przebiegu procesów edukacyjnych dotyczą przede wszystkim działań związanych z doskonaleniem umiejętności uczniów i przygotowaniem do sprawdzianu zewnętrznego, a wynikających z analizy wyników sprawdzianu (zwiększenie ilości ćwiczeń, zadań i zajęć dodatkowych). Ponadto są związane z urozmaiceniem warsztatu pracy dzięki wykorzystaniu tablicy interaktywnej oraz poprawą organizacji zajęć dla dzieci szczególnie uzdolnionych poprzez 14/22

wprowadzenie zajęć szachowych, tanecznych, muzycznych, teatralnych; kształtowanie umiejętności wykorzystywania źródeł i prezentowania umiejętności przez uczniów. Nauczyciele wspólnie rozwiązują problemy, doskonalą metody i formy współpracy Wspólne rozwiązywanie problemów i wzajemne wspieranie się w pracy z uczniami jest nauczycielom przydatne. Pomagają sobie przede wszystkim podczas planowania i organizacji imprez, uroczystości szkolnych i wycieczek; w rozwiązywaniu problemów wychowawczych; organizowaniu indywidualnej pracy z uczniami. Ponadto przekazują informacje o uczniach i zespołach klasowych; wymieniają się doświadczeniami; przekazują wiedzę zdobytą podczas szkoleń; dzielą się materiałami i pomocami dydaktycznymi; wspólnie planują pracę w zakresie korelacji treści kształcenia; zapraszają się na lekcje otwarte. Efekty współdziałania i doskonalenia metod współpracy to: coraz lepszy poziom uroczystości i wycieczek; integracja środowiska lokalnego; rozwijanie wrażliwości uczniów, empatii i prawidłowych zachowań dzięki organizowanym akcjom charytatywnym; zwiększenie atrakcyjności zajęć edukacyjnych; poznanie nowych metod aktywizowania i angażowania uczniów w procesy uczenia się. Nauczyciele pomagają sobie nawzajem w ewaluacji i doskonaleniu własnej pracy Wszyscy nauczyciele prowadzą ewaluację własnej pracy, w tym 3 z 10 prowadzi te działania regularnie. W ciągu ostatniego roku zastanawiali się przede wszystkim nad metodami i efektami nauczania, sposobami sprawdzania wiedzy i oceniania, indywidualizacją pracy z uczniami, sposobami współpracy z rodzicami, atrakcyjnością zajęć, wykorzystywaniem nowoczesnych technologii. Większość nauczycieli, deklarując współpracę z innymi w zakresie ewaluacji własnej pracy, nie potrafiła określić, na czym ta współpraca polega. Tylko trzech uczących wskazało na wspólne opracowywanie lub wymianę narzędzi (np. ankiet) oraz analizę wyników. Wszyscy jednak uznali, że współpraca jest przydatna. Podane przykłady wspólnych działań i wymiany doświadczeń wpływają zdaniem nauczycieli na doskonalenie ich pracy. Wymaganie: Szkoła lub placówka organizując procesy edukacyjne uwzględnia wnioski z analizy wyników sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych 15/22

Badania i dane mówiące o różnych aspektach funkcjonowania szkół i innych placówek są niezbędnym elementem zarządzania na poziomie organizacji, jak również prowadzenia polityki oświatowej. W efektywnych szkołach decyzje podejmuje się, wykorzystując informacje na swój temat i systematycznie udostępniając dane służące refleksji nad efektywnością i planowaniem dalszych działań. Organizując procesy edukacyjne uwzględnia się wnioski z analizy danych pochodzących z różnych źródeł. Poziom spełnienia wymagania: C W szkole analizuje się wyniki sprawdzianu w klasie VI i testu przeprowadzanego w klasie III. Nauczyciele znają wnioski z analizy wyników sprawdzianów zewnętrznych i wykorzystują je w pracy z uczniami. Wnioski wynikające z ewaluacji wewnętrznej nie zostały wprawdzie wymienione przez większość uczących, ale podano przykłady ich wykorzystania. Prowadzone przez szkołę działania są monitorowane, a wyniki monitorowania poddawane są analizie. Istnieje ścisła zależność między wnioskami a wynikami z monitorowania działań. Wprowadzane modyfikacje związane są przede wszystkim z doskonaleniem metod kształcenia uczniów i form współpracy z rodzicami. W szkole nie korzysta się z innych, poza analizą wyników sprawdzianów w klasie VI i III, zewnętrznych badań edukacyjnych. Prowadzone są natomiast wewnętrzne badania procesów edukacyjnych, obejmujące uczniów, nauczycieli, rodziców i absolwentów. Charakter i waga tych badań dowodzą, iż są one ukierunkowane na różnorodne potrzeby rozwojowe uczniów i stanowią odpowiedź na nie. W szkole lub placówce analizuje się wyniki sprawdzianu i egzaminów oraz wyniki ewaluacji zewnętrznej i wewnętrznej. Analizy prowadzą do formułowania wniosków i rekomendacji, na podstawie których planuje się i podejmuje działania W szkole wnikliwie są analizowane wyniki sprawdzianu w VI klasie oraz testu uczniów na zakończenie klasy III. W poprzednim roku szkolnym w odniesieniu do klasy VI postanowiono zwrócić szczególną uwagę na wykorzystanie nabytych przez uczniów umiejętności; rozwijać umiejętność czytania ze zrozumieniem; zwiększyć uwagę na treści związane z geometrią. Większość nauczycieli zna wnioski z analizy wyników sprawdzianu i wykorzystuje je w dalszej pracy z uczniami poprzez wprowadzanie różnorodnych metod pracy; zwiększenia liczby zajęć mających na celu ukazanie uczniom sposobów wykorzystania zdobytej wiedzy w praktyce; zwracanie uwagi na dokładne czytanie poleceń i rozwiązywanie zadań. Większość nauczycieli nie wskazała wprawdzie wniosków z ewaluacji wewnętrznej, ale podała konkretne przykłady ich wykorzystania w swojej pracy. Wnioski z analiz wyników sprawdzianów zewnętrznych oraz ewaluacji wykorzystywane są do tworzenia planów pracy z uczniem zdolnym i mającym problemy w nauce. Zaplanowano stałe monitorowanie procesu edukacyjnego, poziomu nauczania oraz zapewnianie wszystkim uczniom sukcesu na miarę możliwości. Zwrócono uwagę na lepszą organizację procesu kształcenia; modyfikację treści programowych; wykorzystanie godzin z art. 42 KN; organizację kół zainteresowań; dostosowanych do potrzeb i zainteresowań uczniów. Wnioski wpłynęły na odpowiedni dobór ćwiczeń kształtujących umiejętności, które najsłabiej wypadły na sprawdzianie; rozwijanie ciekawości i aktywności twórczej uczniów poprzez stosowanie zadań problemowych 16/22

zmuszających do myślenia i poszukiwania rozwiązań; doskonalenie warsztatu i metod pracy; motywowanie uczniów do systematycznej nauki i osiągania lepszych wyników na sprawdzianach; zachęcanie do udziału w konkursach przedmiotowych i artystycznych. Działania prowadzone przez szkołę lub placówkę są monitorowane i analizowane, a w razie potrzeby modyfikowane W wyniku monitorowania wyników sprawdzianów obserwuje się w szkole brak uczniów niepromowanych; stosowanie indywidualizacji nauczania; wzrost wyników sprawdzianów zewnętrznych. Wnioski z monitorowania służą poszukiwaniu coraz efektywniejszych sposobów i metod pracy z uczniem zdolnym i mającym trudności w nauce; doskonaleniu umiejętności czytania ze zrozumieniem, podejmowania dyskusji, oceny bohaterów, wyciągania wniosków, samodzielności w różnych sytuacjach życia szkolnego i podejmowania decyzji; postęp w rozwoju motoryki mniejszej; większy udział uczniów w konkursach plastycznych, literackich i ortograficznych; zwiększenie aktywności uczniów ze specyficznymi trudnościami edukacyjnymi; przełamanie barier językowych. Najważniejsze wprowadzone zmiany w działaniach, to: dostosowanie metod, warsztatu pracy i ćwiczeń do potrzeb uczniów; ściślejsza współpraca z rodzicami; organizowanie zajęć dodatkowych zgodnie z potrzebami i zainteresowaniami; dostarczanie uczniom różnorodnych źródeł służących pogłębianiu wiedzy praktycznej; zorganizowanie pomocy psychologicznej i logopedycznej; zwiększenie ilości sprawdzianów próbnych. W szkole lub placówce wykorzystuje się wyniki badań zewnętrznych Zewnętrzne badania edukacyjne wykorzystywane podczas planowania działań, to wyniki sprawdzianu w klasie VI, publikowane przez OKE, a także wyniki testu przeprowadzanego w klasie III (OBUT). Żaden nauczyciel nie korzysta z innych zewnętrznych badań edukacyjnych. W szkole lub placówce prowadzi się badania odpowiednio do potrzeb szkoły lub placówki, w tym osiągnięć uczniów i losów absolwentów W szkole prowadzi się badania wewnętrzne dotyczące procesów edukacyjnych. Są nimi: systematyczne badania osiągnięć edukacyjnych uczniów; badanie stopnia realizacji podstawy programowej; badanie poczucia bezpieczeństwa uczniów i przestrzegania obowiązujących zasad; badanie frekwencji; poziomu czytelnictwa; sposobów współpracy z rodzicami; jakości uroczystości szkolnych. Badania obejmują uczniów, nauczycieli i rodziców. Służą podnoszeniu jakości pracy szkoły, rozwijaniu zainteresowań uczniów, lepszemu konstruowaniu planów nauczania, poszukiwaniu metod pracy z uczniem, dodatkowym zajęciom pozalekcyjnym. Nauczyciele wymieniają się uwagami na temat pracy poszczególnych uczniów, wspólnie poszukują skutecznych i realnych rozwiązań, sposobów mobilizowania uczniów do efektywniejszej pracy, uzyskiwania przez nich coraz lepszych wyników. Sprawdzają, jakich zmian należy dokonać w ofercie szkoły, by zaspokoić oczekiwania i doskonalić poziom kształcenia. Są niezbędne do poprawiania jakości pracy nauczycieli. Wyniki badań przyczyniają się do wprowadzania zmian w funkcjonowaniu szkoły i wpływają na jej rozwój (aktywizacja rodziców, rozwój zainteresowań dzieci, wzrost czytelnictwa, organizacja zajęć świetlicowych, poprawa stanu otoczenia szkoły, szybka i konsekwentna reakcja nauczycieli na niewłaściwe i ryzykowne zachowania uczniów, modyfikacja programu profilaktyki). Szkoła pozyskuje informacje o losach absolwentów na podstawie wywiadów i rozmów 17/22

z samymi absolwentami, ich rodzicami, nauczycielami z gimnazjum, liceum oraz z lokalnej gazetki. Informacje wykorzystywane są do promowania szkoły, rozbudzania motywacji do nauki, podkreślania wartości zdobywanej wiedzy i promowania pozytywnych wzorców. Ponadto do bieżącego korygowania pracy z dziećmi np. dzięki informacjom uzyskanym od nauczycieli matematyki w gimnazjum. Nauczyciele szkoły przekazują także nauczycielom w gimnazjum, jak pracować z absolwentami tej szkoły, uwzględniając ich potrzeby i możliwości. Wymaganie: Zarządzanie szkołą lub placówką służy jej rozwojowi Kluczowym elementem decydującym o jakości każdej organizacji jest zarządzanie, które służy jej rozwojowi. Skuteczne zarządzanie szkołą powinno koncentrować się na stworzeniu optymalnych warunków do nauczania i uczenia się uczniów, do indywidualnej i zespołowej pracy nauczycieli, ich doskonalenia zawodowego. Wnioski z prowadzonej zespołowo ewaluacji wewnętrznej i nadzoru pedagogicznego dyrektora powinny umożliwiać podejmowanie decyzji służących rozwojowi szkoły. Poziom spełnienia wymagania: C Sposób zarządzania szkołą zapewnia uczniom dobre, odpowiednie do ich potrzeb, warunki uczenia się. Nauczycielom stworzono stosowne warunki do pracy własnej i przygotowania się do zajęć. Mają zapewniony dostęp do zasobów przydatnych w ich rozwoju zawodowym. Dyrektor wspomaga nauczycieli w ramach sprawowanego nadzoru pedagogicznego. Większość nauczycieli angażuje się w zespołowe prowadzenie ewaluacji wewnętrznej. Zarządzanie szkołą uwzględnia realizację przydatnych ze względu na poziom przygotowania uczniów do podjęcia dalszej nauki oraz na kształtowanie pożądanych postaw wniosków, wynikających z nadzoru pedagogicznego. Wszyscy członkowie społeczności szkolnej regularnie uczestniczą w podejmowaniu decyzji odpowiednio do swego statusu i zakresu odpowiedzialności. Rodzice współdecydują w sprawach organizacji zajęć i opiniują dokumenty programowe szkoły. Uczniowie mają wpływ na organizację zajęć pozalekcyjnych oraz organizowanie życia w klasie i w szkole. Nauczyciele współuczestniczą w procesie decyzyjnym jako rada pedagogiczna w zakresie określonym przepisami prawa oraz w kwestiach związanych z codzienną pracą szkoły. Dyrektor skutecznie zapewnia szkole wsparcie różnorodnych instytucji zewnętrznych, podejmując działania ukierunkowane na istotne potrzeby uczniów i pracowników. Styl zarządzania szkołą nie sprzyja jednak podejmowaniu przez nauczycieli działań o charakterze nowatorskim. 18/22

Zarządzanie szkołą lub placówką koncentruje się na wychowaniu, nauczaniu i uczeniu się oraz zapewnieniu odpowiednich do realizacji tych zadań warunków Spotkania nauczycieli dotyczące nauczania i uczenia się uczniów, relacji z uczniami, rozwiązywania problemów wychowawczych odbywają się kilka razy w półroczu. Ponadto regularnie spotykają się w sprawach dotyczących doskonalenia zawodowego, współpracy, organizacji pracy, spraw administracyjnych. Wszyscy nauczyciele mają zapewnione warunki do pracy własnej, przygotowania się do zajęć i korzystania z pomocy dydaktycznych. Obserwacja zajęć pozwala wnosić, że liczba uczniów w klasach umożliwia organizację procesów edukacyjnych w sposób sprzyjający uczeniu się. Wyposażenie klas służy realizacji celów lekcji. Nie zawsze jednak w sposób właściwy można wykorzystać przestrzeń w salach lekcyjnych (zbyt małe dywany w klasach I-III). Sale są jasne, stoliki i krzesełka dostosowane do wzrostu dzieci. Usytuowanie ławek, miejsca pracy uczniów, jakość i ilość pomocy dydaktycznych oraz słyszalność są odpowiednie do rodzaju zajęć. Istotny wpływ na warunki nauki ma pomoc rodziców, którzy doposażają szkołę, malują pomieszczenia. Wspólnie z nauczycielami dbają o zapewnienie dzieciom miejsca i odpowiednich warunków do odpoczynku, zabawy, relaksu (plac zabaw). Z obserwacji zajęć, analizy danych zastanych i przeglądu szkoły wynika, że widoczna jest dbałość o kulturę, higienę i bezpieczeństwo pracy uczniów. Ułożenie przedmiotów w planie dnia w zasadzie sprzyja uczeniu się, chociaż nie jest optymalne. Są przypadki blokowania trudnych przedmiotów, co wynika zarówno z pracy nauczycieli w kilku szkołach, jak i ich planów dydaktycznych. Problemem jest konieczność zaplanowania lekcji wymagających od uczniów znacznego skupienia uwagi i statycznych form pracy (matematyka, język obcy) na ostatnich lekcjach w ciągu dnia. Nie utrzymano zasady, że w poniedziałek powinny być planowane lekcje nie wymagające intensywnego skupienia uwagi w ciągu całego dnia. Warunki lokalowe szkoły są dobre, mimo że szkoła funkcjonuje w starym, wilgotnym budynku. Ma niewiele pomieszczeń, niektóre z nich mają niewystarczającą powierzchnię. Jednakże budynek jest zadbany. W ostatnim roku został gruntownie wyremontowany: odnowiono sale i korytarze, urządzono łazienki, wymieniono podłogi. Ponadto wykonano nowe ogrodzenie szkoły i uporządkowano jej otoczenie. Zarządzanie szkołą lub placówką sprzyja indywidualnej i zespołowej pracy nauczycieli oraz doskonaleniu zawodowemu Nauczyciele w ostatnim roku szkolnym podejmowali doskonalenie zawodowe. Wszyscy uczestniczyli w kursach lub szkoleniach zewnętrznych i w szkoleniach rady pedagogicznej. Część uczących odbyła studia podyplomowe; wizytę obserwacyjną; szkolenie internetowe; obserwacje koleżeńskie; szkolenie zespołu zadaniowego; doskonalenie dzięki indywidualnemu wsparciu. W szkole mają zapewniony dostęp do zasobów przydatnych w rozwoju zawodowym. Dyrektor kilka razy w roku zauważa ich sukcesy oraz inspiruje do zespołowej pracy, przypomina założenia koncepcji pracy i upowszechnia wiedzę na temat najlepszych praktyk i najnowszych teorii, przydatnych w pracy nauczyciela. Dba o profesjonalną komunikację. Wszyscy dzielą się wiedzą, uzyskaną podczas odbytych szkoleń. Dyrektor zachęca nauczycieli do efektywnej pracy stosując pochwały, nagrody, dodatek motywacyjny według zaangażowania nauczycieli i na podstawie regulaminu. Obserwuje pracę nauczycieli i gromadzi szczegółowe informacje na ten temat. Nauczyciele ponadto zdają pisemną relacje ze swoich działań. Dyrektor wspomaga nauczycieli w ramach sprawowanego nadzoru pedagogicznego: nadzoruje ewaluację wewnętrzną, prowadzi kontrole, monitoruje działania, planuje i dofinansowuje doskonalenie zawodowe nauczycieli. 19/22

Ewaluacja wewnętrzna jest przeprowadzana wspólnie z nauczycielami W szkole ewaluacji wewnętrznej poddana była w szczególności współpraca rodziców ze szkołą, przebieg procesu kształcenia, sytuacja wychowawcza uczniów, funkcjonowanie szkoły w środowisku lokalnym. Dyrektor zachęcał nauczycieli do udziału w ewaluacji wewnętrznej poprzez opracowany plan nadzoru pedagogicznego uwzględniający działania nauczycieli (np. przy badaniu funkcjonowania szkoły w środowisku wszyscy wychowawcy zbierali informacje na ten temat, przeprowadzali ankiety i rozmowy z rodzicami); przekonywał do realizacji wymaganego zadania, prowadzenia obserwacji i wywiadów. Część nauczycieli, mających kilka godzin w szkole, minimalnie angażowała się w te działania. Wnioski z ewaluacji wewnętrznej prowadzonej w ubiegłym roku szkolnym były następujące: szkoła pozyskuje opinie rodziców na temat swojej pracy; wspiera rodziców w wychowywaniu dzieci; rodzice współdecydują w sprawach szkoły. Refleksja po przeprowadzeniu ewaluacji wewnętrznej wskazała na potrzebę ciągłego angażowania rodziców do współpracy ze szkołą. W procesie zarządzania, w oparciu o wnioski wynikające z nadzoru pedagogicznego, podejmuje się działania służące rozwojowi szkoły lub placówki Wnioski wynikające z nadzoru pedagogicznego sprawowanego przez Dyrektora dotyczyły: doskonalenia najsłabiej opanowanych umiejętności uczniów; comiesięcznego przeprowadzania sprawdzianów; zwracania uwagi na spóźnianie się uczniów; przestrzegania zapisów statutu; wspomagania rozwoju uczniów przy jednoczesnym uwzględnianiu ich indywidualnej sytuacji; organizowania zajęć dodatkowych odpowiadających na potrzeby, uzdolnienia i zainteresowania uczniów; motywowania ich do systematycznej pracy. Wnioski zostały uwzględnione. Zaplanowano zajęcia dla uczniów zdolnych, które przygotowują ich do konkursów oraz zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze, szkolenia dla nauczycieli w zakresie zmian w prawie oświatowym oraz kontrolę dokumentacji pedagogicznej nauczycieli. Przyjęte wnioski zostały wdrożone poprzez: ujednolicenie zapisów w dziennikach i dokumentacji przebiegu nauczania; dokonanie zmian w statucie szkoły; podjęcie działań w zakresie kształtowania umiejętności czytania ze zrozumieniem i wykorzystania wiedzy w praktyce; organizowanie kółek zainteresowań i pracę z uczniem zdolnym; dostosowanie wymagań edukacyjnych do możliwości i indywidualnych potrzeb uczniów. Działania te były użyteczne, ponieważ uzyskano wyższy wynik sprawdzianu zewnętrznego, uczniowie zdobywali wysokie miejsca w konkursach wojewódzkich i ogólnopolskich, absolwenci kontynuujący naukę w gimnazjum odnosili sukcesy w nauce oraz artystyczne. 20/22

Zarządzanie szkołą lub placówką prowadzi do podejmowania nowatorskich działań, innowacji i eksperymentów W szkole nie podejmuje się działań nowatorskich wspomagających rozwój uczniów. Dyrektor nie inicjował działań w tym zakresie. Nie były wdrażane innowacje i eksperymenty pedagogiczne. Na obserwowanych lekcjach nie wystąpiły elementy, które można uznać za nowatorskie. Zarządzanie szkołą lub placówką sprzyja udziałowi nauczycieli i innych pracowników szkoły lub placówki oraz uczniów i rodziców w procesie podejmowania decyzji dotyczących szkoły lub placówki Nauczyciele zachęcają rodziców w czasie zebrań i rozmów indywidualnych do zgłaszania propozycji działań oraz aktywnego udziału w organizacji imprez i uroczystości szkolnych. Zdaniem nauczycieli wystarczy nazwać potrzeby, by rodzice z zaangażowaniem podejmowali współpracę. Cała społeczność żyje szkołą, to jedyny ośrodek kultury we wsi, gdzie rodzice mogą się spotkać. Przykłady inicjatywy rodziców to np.: piknik rodzinny; naprawa ogrodzenia; koszenie trawy; remont sal; wymiana grzejników; wymiana podłóg; zorganizowanie wycieczki na Wawel; udział w Paradzie Smoków; przekazanie 8 komputerów do pracowni komputerowej; zakup pomocy dydaktycznych; ufundowanie oświetlenia scenicznego; organizowanie imprez i zabaw dla dzieci. Dyrektor szkoły zasięga opinii pracowników niepedagogicznych w sprawach działalności szkoły, organizacji pracy, imprez, festynów. Dyrektor konsultował ważne decyzje z uczniami głównie na poziomie zespołów klasowych oraz na poziomie szkoły w zakresie ustalania imprez klasowych, rodzaju dodatkowych zajęć pozalekcyjnych, sposobów zorganizowania świąt, jasełek, opiniowania dodatkowych dni wolnych od zajęć dydaktycznych. Dyrektor podejmuje skuteczne działania zapewniające szkole lub placówce wspomaganie zewnętrzne odpowiednie do jej potrzeb Dyrektor podejmuje działania zapewniające szkole pozyskiwanie zewnętrznych zasobów. Zachęca rodziców do angażowania się w prace związane z upiększeniem i zabezpieczeniem terenu wokół szkoły; współorganizowania imprez okolicznościowych i wycieczek; organizacji akcji charytatywnych. Pozyskuje pomoce dydaktyczne i środki na dodatkowe zajęcia z funduszy unijnych. Partnerzy wspierają szkołę w realizacji jej działań poprzez: organizację świetlicy przyszkolnej; realizację programów profilaktycznych; organizację szkoleń i warsztatów dla nauczycieli; pedagogizację rodziców; konsultacje psychologiczne i rozmowy terapeutyczne; finansowanie i organizowanie kolonii profilaktycznych. Instruktorzy z Miejsko-Gminnego Ośrodka Kultury organizują zajęcia teatralne, plastyczne i świetlicowe na terenie szkoły. Znacząca jest także współpraca szkoły z Ochotniczą Strażą Pożarną, a efektem tego są: utworzone dwie młodzieżowe drużyny pożarnicze; akcja "Sprzątanie świata"; wspólnie organizowane pikniki rodzinne, zabawy i festyny; ćwiczenia ewakuacji szkoły; wygranie ogólnopolskiego konkursu internetowego Nivea na urządzenie placu zabaw. Dyrektor współpracuje ze szkołami z całego kraju noszącymi imię ks. Jana Twardowskiego oraz z parafią w Sieprawiu, która pomaga dzieciom z ubogich rodzin i dofinansowuje im wycieczki. 21/22

Raport sporządzili Ewa Klimczyk, Anna Zdebska Kurator Oświaty:... 22/22