str. 1
WSTĘP Profilaktyka to zespół działań o charakterze informacyjnym i edukacyjnym mających na celu ochronę człowieka przed zagrożeniami oraz reagowanie na pojawiające się niebezpieczeństwa. W szkole realizuje się profilaktykę poprzez wspieranie uczniów w radzeniu sobie z sytuacjami zagrażającymi prawidłowemu rozwojowi i zdrowemu życiu. Działania profilaktyczne mają na celu umiejętne rozpoznawanie czynników ryzyka, hamujących bądź niszczących rozwój ucznia, sprzyjających podejmowaniu zachowań ryzykownych. Program profilaktyki już od dawna zajmuje ważne miejsce w działaniach wychowawczych szkoły. Jego treści realizowane są w trakcie procesu dydaktycznego wszystkich przedmiotów, zajęć pozalekcyjnych, w trakcie uroczystości i akcji tematycznych. PODSTAWY PRAWNE PROGRAMU PROFILAKTYKI: Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483). Konwencja o Prawach Dziecka z dnia 20 listopada 1989 r. (Dz. U. z 1991 r. Nr 120, poz. 526 i 527), Ustawa o systemie oświaty z dn. 7 września 1991(tekst jednolity: DZ. U. z 2004r Nr 256, poz. 25), Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2003 r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem (Dz. U. Nr 26, poz. 226.), Ustawa z dn. 26.10.1982r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi ( Dz. U. Nr 35, poz.230, z późniejszymi zmianami, tekst jednolity z 28.03.2007 r.) Ustawa z dn. 19.08.1994r. ochronie zdrowia psychicznego (dz. U. Nr 111, poz. 535, z późniejszymi zmianami), Ustawa z dn. 09.11.1995r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych ( Dz. U. z 1996r. Nr 10, poz.55), Ustawa z dn. 24.04.1997r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 2003 r. Nr 24, poz. 198), Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz.U. 2013 r. nr 0 poz. 532) str. 2
CHARAKTERYSTYKA PROGRAMU Program profilaktyki w Gimnazjum nr 11 jest wynikiem diagnozy, w której uwzględniono potrzeby rozwojowe uczniów oraz potrzeby wynikające ze specyfiki środowiska szkoły. Program profilaktyki opracowany został na podstawie niżej wymienionych narzedzi: ankieta, rozmowy indywidualne, obserwacja, analiza osiągnięć szkolnych, analiza dokumentacji z uczestnictwa w realizowanych dotychczas programach profilaktycznych w szkole, analiza dokumentacji szkolnej dotyczącej interwencji profilaktyczno wychowawczej, Wykorzystane narzędzia oraz wyniki badań znajdują się w dokumentacji szkoły. Tworząc program profilaktyki wzięte zostało pod uwagę zapotrzebowanie uczniów i rodziców, które jest związane z kształtowaniem wśród młodzieży właściwych postaw wobec zagrożeń współczesnego świata tj. dewaluacja wartości, przemoc wobec słabszych, agresja, wandalizm, rożnego rodzaju uzależnienia. Realizacja tego programu ma na celu wspomaganie, eliminowanie rozpoznanych czynników ryzyka i wzmacnianie czynników chroniących. W opracowanym programie profilaktyki, na plan pierwszy wysuwają się następujące zachowania problemowe: 1. Naruszanie dyscypliny szkolnej niska frekwencja na lekcjach, wagary i spóźnienia. 2. Przejawy niedostosowania społecznego w środowisku uczniowskim różne formy uzależnienia m.in. od papierosów, sieci. 3. Przemoc rówieśnicza. str. 3
ADRESACI I REALIZATORZY PROGRAMU Adresatami są: - młodzież gimnazjalna; - rodzice; - nauczyciele; - pracownicy szkoły. Realizatorami są: - dyrekcja szkoły; - nauczyciele i wychowawcy; - pedagog szkolny; - pracownicy szkoły; - instytucje współpracujące ze szkołą; - zaproszeni specjaliści. METODY I FORMY PRACY Metody: - indywidualne rozmowy; wykłady i prelekcje; gry i zabawy integracyjne; praca w grupach; psychodramy; dyskusje; konkursy; Formy: zajęcia edukacyjne; godziny wychowawcze; zajęcia z pedagogiem; spotkania profilaktyczno-edukacyjne ze specjalistami z instytucji; kampanie profilaktyczne str. 4
FORMY EWALUACJI DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH Ewaluacja projektu będzie polegała na systematycznym monitorowaniu zaplanowanych zadań. Informacje niezbędne do ewaluacji pozyskamy przez: rozmowy, wywiady z uczniami i rodzicami, obserwacje uczniów w różnych sytuacjach, wymianę uwag, spostrzeżeń i własnych doświadczeń podczas spotkań szkolnego zespołu wychowawczego, analizę dokumentów szkolnych, ankiety prowadzone wśród uczniów i rodziców, analizę wytworów pracy uczniowskiej i ich zaangażowanie w działania promujący zdrowy styl życia. OBSZARY DZIAŁAŃ OBJĘTE PROGRAMEM rozwój osobowości, rozwój umiejętności społecznych, niepowodzenia szkolne, promocja zdrowia, profilaktyka uzależnień. str. 5
PLAN PODEJMOWANYCH DZIAŁAŃ W ZAKRESIE PROFILAKTYKI I PRZECIWDZIAŁANIA PATOLOGII W ROKU SZKOLNYM 2014/2015 GIMNAZJUM NR 11 L.P. Obszar działań Formy realizacji zadań Osoba odpowiedzialna Termin realizacji 1. Zapoznanie uczniów Zapoznanie uczniów na godzinach Wychowawcy klas. Wrzesień z obowiązującymi regulaminami. wychowawczych ze Statutem szkoły, WSO, Programem Wychowawczym, Programem Profilaktyki. Zajęcia podczas godzin wychowawczych dotyczących praw i obowiązków uczniów oraz Pomocy Materialnej dla uczniów. 2. Sytuacja życiowa i socjalna uczniów. 3. Analiza osiągnięć szkolnych ( m.in. świadectwa uczniów z klasy VI). 4. Określenie relacji i zachowań klasy jako grupy społecznej. Przeprowadzenie ankiety wśród rodziców uczniów klas I Gimnazjum, uaktualnienie informacji dotyczących uczniów klas II i III. Organizacja pomocy uczniom i rodzicow, wskazywanie instytucji niosących pomoc rodzinie. Wnikliwe rozpoznawanie sytuacji rodzinnej ucznia, w razie konieczności kierowanie spraw do sądu. Analiza wyników w nauce ze szczególnym uwzględnieniem uczniów z trudnościami oraz uczniów uzdolnionych. - przeprowadzenie zajęć integracyjnych dla uczniów klas pierwszych, - tworzenie okazji do wzajemnego poznania się poprzez imprezy klasowe (wycieczki, Pedagog szkolny, wychowawcy klas Wychowawcy, Pedagog szkolny Wychowawcy, pedagog szkolny, psycholog PPP Wrzesień, Wg. potrzeb przez cały rok Wrzesień Wrzesień, wg. potrzeb str. 6
5. Umiejętność współdziałania w zespole. 6. Umiejętność realizowania własnych pomysłów. 7. Kształtowanie postaw odpowiedzialności za innych. Andrzejki, wigilie klasowe itp.), -ustalenie z klasą kontraktu, który uwzględnia zasady obowiązujące obie strony: uczeń nauczyciel, - próby rozwiązywania konfliktów w grupie rówieśniczej. - organizowanie imprez szkolnych, zajęć sportowych. - tworzenie uroczystości, wystaw według pomysłów uczniów, - pełnienie funkcji w samorządzie klasowym. Działalność społeczna na rzecz szkoły i środowiska lokalnego, -propagowanie i praca młodzieży w wolontariacie, -organizacja zajęć z osobami niepełnosprawnymi w ramach programu Zostańmy razem. 8. Pomoc w nauce. Prowadzenie zajęć wyrównawczych i kierowanie na nie uczniów wymagających pomocy, -popularyzowanie i wspieranie pomocy koleżeńskiej(motywowanie dzieci zdolnych do pomocy słabszym). 9. Uczniowie ze specjalnymi -objęcie pomocą uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. potrzebami edukacyjnymi (kierowanie na zajęcia, konsultacje, porady), - w przypadku, gdy uczeń przejawia trudności Nauczyciele, wychowawcy Nauczyciele, wychowawcy, uczniowie Wychowawcy, nauczyciele, pedagog, psycholog. Pedagog szkolny, dyrektor, wychowawcy, nauczyciele przedmiotów. Dyrektor, pedagog szkolny, wychowawcy, nauczyciele przedmiotów. wg. potrzeb wg. potrzeb I i II semestr. wg. potrzeb wg. potrzeb str. 7
w nauce i nie został wcześniej zdiagnozowany zachęcanie rodziców do zgłaszania się do PPP, celem ustalenia przyczyn trudności w nauce. 10. Rozwijanie zainteresowań -zorganizowanie na terenie szkoły kół zainteresowań, rozpropagowanie wśród uczniów ich działań na terenie szkoły i zachęcanie do uczestnictwa w nich, -stworzenie uczniom możliwości do udziału w konkursach. Dyrektor, nauczyciele,wychowawcy 11. Kształtowanie pozytywnego obrazu siebie. 12. Prowadzenie zdrowego i higienicznego trybu życia - zajęcia na godzinach wychowawczych, na których podejmowana jest tematyka dotycząca samooceny i poczucia własnej wartości, -promowanie sukcesów młodzieży (artystycznych, naukowych, sportowych itp.) poprzez pochwały i nagrody, -wdrażanie uczniów do systematycznej pracy nad sobą i samowychowania. - promowanie zdrowego stylu życia, - wzbogacenie wiedzy na tematy związane z higieną pracy, nauki oraz osobistą, - promowanie aktywnej formy wypoczynku (wycieczki, sport). -poruszanie problemów środowiska, segregacji śmieci i recyklingu pogadanki, szkolne, konkursy, Wychowawcy, nauczyciele Wychowawcy, nauczyciel biologii i geografii, nauczyciele w-f, nauczyciele prowadzący koła zainteresowań, pielęgniarka szkolna Wg.planu str. 8
13. Konsekwencje prawne zachowań ryzykownych. - Godziny wychowawcze, których tematyka dotyczy zasad właściwego odżywiania (anoreksja, bulimia) oraz problemów związanych z tematem HIV-AIDS. -przeprowadzenie przez przedstawicieli Straży Miejskiej zajęć pt: Warto wiedzieć odpowiedzialność prawna osób nieletnich. (dla uczniów klas I). Zaproszeni specjaliści. Wrzesień 14. Rozwiązywanie aktualnych problemów wychowawczych: frekwencja, agresja, przemoc rowieśnicza, nałogi. -Stała kontrola frekwencji na wszystkich zajęciach,wszyscy uczniowie posiadają zeszyty korespondencji, -bieżąca kontrola dziennika elektronicznego przez rodziców, -przestrzeganie regulaminu ustalania oceny z zachowania, - pogadanki w czasie godzin wychowawczych oraz na zajęciach z pedagogiem szkolnym na temat problemów spotykanych na bieżąco: konsekwencja wagarów i spóźnień, agresja, przemoc rówieśnicza, nałogi, - indywidualne kontakty uczniów z psychologiem PPP, - prowadzenie przez pedagoga i psychologa mediacji i negocacji. Pedagog szkolny, wychowawcy, psycholog PPP str. 9
15. Wyszukiwanie uczniów, którzy zetknęli się z środkami uzależniającymi. 16. Zagrożenia płynące z uzależnienia od narkotyków i papierosów. 17. Przeciwdziałanie piciu alkoholu i bez uzasadnionego przyjmowania leków. -współpraca z rodzicami oraz specjalistami z Monaru kierowanie uczniów na program FreD goes net. Współpraca z policją, dzielnicowym, Strażą Miejską, kuratorami, psychologiem, - zebranie od rodziców pisemnej zgody na przeprowadzenie w razie uzasadnionych podejrzeń testu narkotykowego. -warsztaty edukacyjno-profilaktyczne prowadzone przez przedstawicieli Monaru dotyczące uzależnień od narkotyków (klasyiii) w ramach MPPN, - zajęcia prowadzone przez pedagoga dotyczące marihuany oraz palenia papierosów (dla uczniów klas I), - spektakl Punkt zwrotny i prelekcja na temat szkodliwości używek (klasy I) w ramach MPPN. - zajęcia podczas godziny wychowawczych na temat szkodliwości picia alkoholu i używania leków bez zgody lekarza (leki bez recepty do leczenia, nie do brania), -budowanie właściwego wizerunku własnej osoby, -rozwijanie umiejętności bycia asertywnym i komunikowania się z innymi, -spotkania z pielęgniarką, pedagogiem, - pogadanki i dyskusja na lekcjach biologii, Pedagog szkolny, wychowawcy Pedagog szkolny, zaproszeni specjaliści Wychowawcy, pielęgniarka, pedagog, nauczyciele biologii. str. 10
-gazetki ścienne. 18. Przeciwdziałanie zażywaniu dopalaczy przez uczniów. 19. Uświadamianie uczniom pojęcia Cyberprzemoc. 20. Przeciwdziałanie problemom związanym ze sponsoringiem, handlem ludźmi i podejmowaniem zbyt wczesnych kontaktów seksualnych. 21. Kształcenie umiejętności radzenia sobie w sytuacjach trudnych. - rozmowy i pogadanki na lekcjach wychowawczych z uczniami, - rozmowy z rodzicami, które pomogą im w poznaniu problemu oraz wskazywanie im miejsc, w których mogą uzyskać dodatkowe informacje, - gazetki ścienne. Przeprowadzenie przez wychowawców zajęć Stop cyberprzemocy dla uczniów klas III i dwóch I. Warsztaty Stop cyberprzemocy dla uczniów klas II i dwóch I prowadzone przez psychologów z firmy szkoleniowej SET w ramach MPPN. Przeprowadzenie zajęć dla uczniów klas II i III dotyczących problemu handlu ludźmi oraz dla dziewcząt klas II na temat: Dowód miłości i Sponsoring, - Projekcje filmów o tematyce profilaktycznej. Zajęcia z zakresu asertywności pogadanki i dyskusje na temat radzenia sobie ze stresem i reagowanie w sytuacjach zagrożeń (np. przemoc w szkole i w domu). Kontynuowanie działań w ramach kampanii Nie pozwól dorosnąć przemocy. Pedagog szkolny, wychowawcy Wychowawcy, zaproszeni specjaliści. Pedagog szkolny, wychowawcy Wychowawcy, pedagog szkolny I semestr II semestr str. 11
22. Wzbogacanie wiedzy rodziców na temat barier komunikacyjnych w kontaktach z młodzieżą, zagrożeń płynących z sieci, bezpieczeństwa dziecka w świecie gier komputerowych oraz interesującej literatury pedagogiczno-psychologicznej. 23. Kształtowanie właściwych postaw uczniów jako przyszłych kibiców. 24. Wsparcie rodziców w zakresie wyboru przez ich dzieci dalszej drogi kształcenia. 25. Świadomy wybór dalszej drogi kształcenia. Rozdanie na zebraniach z rodzicami ulotek. Zajęcia na godzinach wychowawczych, których tematyka dotyczy zachowań kibiców piłki nożnej. -dyskusje w oparciu o materiał multimedialny, jaki powstał po akcji HEYSEL na godzinach wychowawczych oraz na zajęciach wychowania fizycznego. Konsultacje dla rodziców z doradcą zawodowym z ŁCDNiKP. Zajęcia warsztatowe w zakresie wyboru drogi kształcenia, własnych możliwości preferencji klasy III. Indywidualne konsultacje dla uczniów z doradcą zawodowym. Pedagog szkolny, wychowawcy Wychowawcy, nauczyciele wychowania fizycznego. Zaproszeni specjaliści z ŁCDNiKP Zaproszeni specjaliści z ŁCDNiKP I semestr I i II semestr Ii II - semestr I i II- semestr str. 12
str. 13