Marketing usług logistycznych WYDZIAŁ INŻYNIERII ZARZĄDZANIA dr inż. Joanna Majchrzak Katedra Marketingu i Sterowania Ekonomicznego Mail: joanna.majchrzak@put.poznan.pl Dyżur: Poniedziałek 13:00 14:30 Środa 11:30 13:00, p. 316 (Strzelecka)
Ocena jakości otoczenia rynkowego przedsiębiorstwa Ujęcie podmiotowe (Klienci, Dostawcy, Konkurencji, Organy Władzy, Koalicjanci), Ujęcie jakościowe (Otoczenie ekonomiczno-rynkowe, Otoczenie polityczne i prawne, Otoczenie technologiczne, Otoczenie kulturowe, Otoczenie demograficzne).
Otoczenie przedsiębiorstwa świadczącego usługi logistyczne Makrootoczenie Przedsiębiorstwo świadczące usługi logistyczne Mikrootoczenie Źródło: Mantura W. (red.), Marketing Przedsiębiorstw Przemysłowych, Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej, Poznań, 2000
Mikrootoczenie Klienci (kontrahenci, odbiorcy, użytkownicy, nabywcy, kupujący), do których dany podmiot kieruje swoje przedmioty wymiany. Dostawcy, od których dany podmiot oczekuje określonych przedmiotów wymiany. Konkurenci, z którymi relacje wymienne mają charakter obustronnie negatywny. Występuje tu wymiana ciosów między konkurentami ukierunkowana na obniżenie korzyści drugiej strony i minimalizację swoich strat. Organy i instytucje systemu władzy, z którymi podmioty prowadzą specyficzną wymianę, zgodną z obowiązującym systemem prawa. Koalicjanci, którzy w relacjach wymiany z danym podmiotem odnoszą określone korzyści w zamian za pożądane wsparcie tego podmiotu w różnorodnych działaniach i sytuacjach. Na przykład: podmioty opiniotwórcze a w tym media, organizacje polityczne i politycy, stowarzyszenia, fundacje, organizacje religijne, dydaktyczne, naukowe i zawodowe, akcjonariusze, pracownicy organizacji, krewni, przyjaciele, znajomi, itd..? Mantura W., ROZWAŻANIA O WSPÓŁCZESNYCH PROBLEMACH MARKETINGU, STUDIA I PRACE WYDZIAŁU NAUK EKONOMICZNYCH I ZARZĄDZANIA NR 39, T. 2, 2015
Otoczenie demograficzne Otoczenie demograficzne - pozwala scharakteryzować ludność poszczególnych państw oraz rozpoznanie zmian, jakie zachodzą w danej populacji. Analizujemy na przykład: liczbę ludności, wielkość przyrostu naturalnego, strukturę wiekowa społeczeństwa, wielkość gospodarstwa domowego, stopień urbanizacji, geograficzne rozmieszczenie ludności, migracje. Czynniki te umożliwiają oszacowanie wielkości i struktury popytu na dobra masowej konsumpcji, wzorce konsumpcji, określić czy dane społeczeństwo się starzeje, czy występują migracje, spadek przyrostu naturalnego, zmiana w strukturze gospodarstw domowych i in.? Źródło: Rosa G., Jedliński M., Chrąchol-Barczyk U., Marketing usług logistycznych, Wydawnictwo C.H.Beck, Warszawa 2017
Otoczenie ekonomiczno-rynkowe Otoczenie ekonomiczno-rynkowe Wskaźnik rozwoju społecznego (ang. Human Development Index) Klasyfikuje 177 państw pod kątem jakości życia HDI składa się z trzech komponentów: długości życia, poziomu edukacji (mierzonego poziomem analfabetyzmu i średnią czasu edukacji) oraz dochodu na jednego mieszkańca (skorygowanego o lokalne koszty życia) Wskaźnik został wprowadzony przez ONZ dla porównań międzynarodowych i jest wykorzystywany od 1993 r. przez agendę ONZ Program Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju (UNDP). Źródło: Marketing międzynarodowy. Zarys problematyki, Wiktor J.W., Oczkowska R., Żbikowska A., PWE, Warszawa, 2008
Otoczenie polityczne i prawne Otoczenie polityczne i prawne Różnorodność form ustrojowych (autokracja, autorytaryzm, demokracja, monarchia, republika, totalitaryzm) Systemy polityczne: rządy parlamentarne rządy absolutystyczne (władza ustawodawcza, sądownicza i wykonawcza skupione w jednym ręku). Inne kryterium klasyfikacyjne: rządy dwupartyjne, wielopartyjne, jednopartyjne (dopuszczalna opozycja), jednopartyjne (bez opozycji). Systemy ekonomiczne: kapitalizm, socjalizm, komunizm Ryzyka polityczne? Źródło: Marketing międzynarodowy. Zarys problematyki, Wiktor J.W., Oczkowska R., Żbikowska A., PWE, Warszawa, 2008
Indeks Ryzyka Inwestycyjnego BERI Indeks Ryzyka Inwestycyjnego BERI (ang. Business Environment Risk Information Index) ogłaszany corocznie przez Bank Światowy. Składa się z trzech subindekstów: Wskaźnik ryzyka działalności gospodarczej ORI (ang. Operation Risk Index) Wskaźnik ryzyka politycznego PRI (ang. Political Risk Index) Wskaźnik wypłacalności R-Factor Źródło: Marketing międzynarodowy. Zarys problematyki, Wiktor J.W., Oczkowska R., Żbikowska A., PWE, Warszawa, 2008
Otoczenie techniczno-technologiczne Otoczenie techniczno-technologiczne oddziałuje na cechy funkcjonalne, jakość i asortyment usług oferowanych przez przedsiębiorstwo logistyczne, środki i sposoby komunikowania się z rynkiem oraz środki fizycznej dystrybucji towarów. Główne elementy tego otoczenia to: - Polityka technologiczna, - Wydatki na badania i rozwój, wynalazki i patenty, - Poziom wykształcenia i liczba pracowników nauki oraz ośrodków badawczych, instytutów, uniwersytetów, - Poziom innowacyjności przedsiębiorstw, - Poziom rozwoju technologicznego, - Infrastruktura techniczna. Źródło: Rosa G., Jedliński M., Chrąchol-Barczyk U., Marketing usług logistycznych, Wydawnictwo C.H.Beck, Warszawa 2017
Otoczenie techniczno-technologiczne Otoczenie techniczno-technologiczne. Czynniki brane pod uwagę przez przedsiębiorstwa logistyczne: Infrastruktura transportowa, np. długość, gęstość, jakość dróg kołowych, sieć kolejowa, porty lotnicze, Możliwość przesyłu i przetwarzania informacji (sieć telekominikacyjna zasięg, jakość, dostęp), Poziom rozwoju systemu bankowego i instytucji finansowych, Rozwój niektórych sektorów usługowych (magazynowanie, badania rynku, dystrybucja), Parametry sieci energetycznej, Środki masowego przekazu rozwój, zasięg, dostępność (szczególnie ważne przy podejmowaniu działań reklamowych)? Źródło: Rosa G., Jedliński M., Chrąchol-Barczyk U., Marketing usług logistycznych, Wydawnictwo C.H.Beck, Warszawa 2017
Transport drogowy Dane o przedsiębiorstwach transportu drogowego, Infrastruktura, środki transportu i ruch drogowy, Transport towarowy, Transport pasażerski, Stacje paliw, zużycie paliwa i wpływ transportu drogowego na środowisko, Wypadki drogowe. Źródło: stat.gov.pl
Źródło: stat.gov.pl Główny Urząd Statystyczny
Otoczenie naturalne Otoczenie naturalne zbiór czynników klimatycznych i geograficznych charakterystycznych dla danego regionu. Główne elementy to: - Ukształtowanie terenu, - Dostępność surowców naturalnych, - Cechy antropologiczne mieszkańców danego regionu czy kraju, - Potencjalne zagrożenia (np. powiedzie, trzęsienia ziemi, pożary), - Stosunek konsumentów oraz państwa do zagadnień ochrony środowiska naturalnego. Źródło: Rosa G., Jedliński M., Chrąchol-Barczyk U., Marketing usług logistycznych, Wydawnictwo C.H.Beck, Warszawa 2017
Analiza otoczenia przedsiębiorstwa logistycznego Analiza mikro wybranego przedsiębiorstwa logistycznego: Określ grupy podmiotów otoczenia rynkowego Określ profil poszczególnych partnerów i istotę relacji z przedsiębiorstwem (dlaczego nawiązujemy relacje?)
Analiza otoczenia przedsiębiorstwa logistycznego Analiza makro otoczenia wybranego przedsiębiorstwa logistycznego: Określ cechy wybranych obszarów otoczenia rynkowego, Określ stan poszczególnych cech i dokonaj ich oceny w skali od 1 do 5, gdzie 1 - ocena bardzo niekorzystna, 2 - ocena niekorzystana, 3 - ocena przeciętna, 4 - ocena korzystna, 5 - ocena bardzo korzystna), Oblicz wskaźnik i określ klasę jakości otoczenia rynkowego przedsiębiorstwa.
Obliczanie wskaźnika jakości Zastosowanie metody uśrednionych znamion jakości J = 1 z (A + B + C + D + E) z = 1-5 liczba uwzględnianych znamion jakości A, B,, D wyróżnik znamion jakości
Obliczanie wskaźnika jakości Zastosowanie metody uśrednionych znamion jakości Walor = wartość zmierzona wartość najmniejsza wartość największa wartość najmniejsza Mankament = wartość największa wartość zmierzona wartość największa wartość najmniejsza